Sygn. akt I 1 C 1089/21 upr.
Dnia 30 marca 2022 roku
Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny Sekcja ds. rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Małgorzata Żelewska
po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2022 roku
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. z siedzibą we W.
przeciwko Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G. na rzecz powódki (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. kwotę 295,46 zł (dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych czterdzieści sześć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 kwietnia 2021 roku do dnia zapłaty,
2. zasądza od pozwanej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G. na rzecz powódki (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. kwotę 137,00 zł (sto trzydzieści siedem złotych) tytułem kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
Powódka (...) sp. z o.o. z siedzib 1 we (...) od pozwanej (...) Kasy O.ciowo-Kredytowej im. F. S. w G. zap 3aty kwoty 295,46 z 3 wraz z ustawowymi odsetkami za opónienie od dnia 17 kwietnia 2021 roku do dnia zap 3aty, a tak¿e zas 1dzenia na swoj 1 rzecz kosztów procesu wed 3ug norm przepisanych.
W uzasadnieniu wskaza 3a, ¿e dnia 21 marca 2017 roku pozwany zawar 3 z konsumentem umowê po¿yczki (kredytu konsumenckiego) nr (...). Zgodnie z umow 1 kwota udzielonego kredytu wynios 3a 21.386,64 z 3. W chwili zawarcia umowy pozwana pobra 3a kwotê 3.562,50 z 3 tytu 3em prowizji. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania wynios 3a 18,01 %, za ca 3kowity koszt kredytu 23.064,27 z 3. W okresie umownym pozwana pobiera 3a odsetki od ca 3kowitej kwoty udzielonego kredytu w wysokoci 24.949,14 z 3 wed 3ug zmiennej stopy procentowej wynosz 1cej 9,50 % w skali roku. Zdaniem powódki pozwana bezpodstawnie pobiera 3a odsetki od poniesionego kosztu prowizji. (...) na stanowisku, ¿e ca 3kowita kwota kredytu obejmuje wy 31cznie tê kwotê, która zosta 3a faktycznie oddana do swobodnej decyzji konsumenta. Koszty zwi 1zane z udzieleniem kredytu nie mog 1 stanowiæ ca 3kowitej kwoty kredytu, nawet wówczas, gdy kredytodawca udziela kredytu przeznaczonego na poniesienie tych kosztów. Dnia 23 lutego 2018 roku dokonano wczeniejszej ca 3kowitej sp 3aty kredytu. Dnia 24 kwietnia 2020 roku powódka zawar 3a z konsumentem umowê przelewu wierzytelnoci s 3u¿ 1cej konsumentowi przeciwko pozwanemu, o czym zawiadomi 3 pozwan 1 zawiadomieniem oraz wezwaniem z dnia 31 marca 2021 roku do zap 3aty kwoty dochodzonej pozwem w terminie 14 dni. Pismo dorêczono pozwanej dzieñ póniej.
Dochodzona kwota obejmuje odsetki od prowizji za okres od dnia udzielenia kredytu do chwili jego sp 3aty.
Roszczenie sta 3o siê wymagalne z dniem 16 kwietnia 2021 roku, tj. po up 3ywie 14-dniowego terminu wyznaczonego w wezwaniu do zap 3aty.
(...) roszczenia stanowi 3 art. 410 k.c. w zw. z art. 5 pkt 10 e ustawy o kredycie konsumenckim.
(pozew k. 3-6v.)
W sprzeciwie od nakazu zap 3aty pozwana wnios 3a o oddalenie powództwa w ca 3oci i zas 1dzenie na swoj 1 rzecz kosztów procesu wed 3ug norm przepisanych.
Pozwana zarzuci 3a powódce brak legitymacji czynnej, podnosz 1c, ¿e cesja wierzytelnoci nie obejmuje roszczeñ z tytu 3u nienale¿nego wiadczenia.
Zdaniem pozwanej roszczenie g 3ówne jest niezasadne. Umowa po¿yczki zosta 3a zawarta na kwotê 28.500,00 z 3 i ca 3oæ tych rodków zosta 3a wyp 3acona kredytobiorcy. Od tej kwoty naliczane by 3y odsetki. Po¿yczkobiorczyni wyrazi 3a wolê zap 3aty kosztu prowizji ze rodków pochodz 1cych z przedmiotowej po¿yczki. Konsument mia 3 wybór co do sposobu uiszczenia prowizji.
Poza tym powódka jako przedsiêbiorca nie mo¿e powo 3ywaæ siê przy dochodzeniu roszczeñ na prawa konsumenta, które jej samej nie przys 3uguj 1.
N.¿nie od powy¿szego roszczenie jest przedawnione, a tak¿e stanowi nadu¿ycie prawa.
(sprzeciw k. 33-41)
Stan faktyczny:
Dnia 21 marca 2017 roku (...) B. jako konsumentka zawar 3a z pozwan 1 umowê po¿yczki (kredytu konsumenckiego) nr (...). Umowa zawarta zosta 3a na okres od dnia jej zawarcia do dnia 19 marca 2027 roku. W umowie wskazano, ¿e ca 3kowita kwota kredytu wynosi 3a 21.386,64 z 3 i nie obejmuje kredytowanych przez pozwan 1 kosztów po¿yczki. Kwota po¿yczki z uwzglêdnieniem kredytowanych kosztów po¿yczki wynosi 3a 28.500,00 z 3. Po¿yczka mia 3a zostaæ wyp 3acona na wskazany w umowie rachunek. Koszty zwi 1zane z zawarciem umowy (...) m.in. prowizja z tytu 3u udzielenia po¿yczki w kwocie 3.562,50 z 3. Za cel po¿yczki wskazano dowolny cel konsumpcyjny. (...) kwota do zap 3aty w dniu zawarcia umowy obliczona zosta 3a na 44.450,91 z 3, a Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania obliczona zosta 3a na 18,01 %. Zgodnie z umow 1 kwota po¿yczki obejmuj 1ca kredytowane koszty po¿yczki oprocentowana by 3a wed 3ug zmiennej stopy procentowej wynosz 1cej na dzieñ zawarcia umowy 9,50 %. Umowa zawarta zosta 3a na wzorcu umownym nr P/U/K./2.9a.
(dowód: umowa k. 13-15)
Warunkiem wyp 3aty po¿yczki zgodnie z § 14 ust. 1 pkt 3 Regulaminu by 3o uiszczenie m.in. prowizji.
(dowód: regulamin k. 51-52)
Po¿yczkobiorczyni przed wyp 3at 1 po¿yczki z 3o¿y 3a dyspozycjê wyp 3aty przelewem z kwoty udzielonego kredytu kwoty 3.562,50 z 3 na pokrycie prowizji (wed 3ug wzoru R/F/D.-G.-P./1.4).
(dowód: dyspozycja wyp 3aty przelewem k. 53)
Pozwana wyp 3aci 3a zatem na prowadzony rachunek po¿yczkobiorczyni kwotê 28.500,00 z 3, jednoczenie (o tej samej godzinie 16:26) pobieraj 1c kwotê prowizji w wysokoci 3.562,50 z 3. W efekcie w dniu zawarcia umowy po¿yczki po¿yczkobiorca dysponowa 3 kwot 1 pomniejszon 1 o koszt prowizji.
(dowód: zestawienie operacji k. 49)
Dnia 23 lutego 2018 roku po¿yczkobiorczyni dokona 3a ca 3kowitej sp 3aty po¿yczki.
(dowód: owiadczenie k. 21)
Dnia 18 listopada 2019 roku (...) B. zawar 3a z powódk 1 umowê przelewu wierzytelnoci przys 3uguj 1cej z ww. umowy, obejmuj 1c 1 w szczególnoci wierzytelnoci o zwrot wszelkich nienale¿nie pobranych op 3at i kosztów oraz o zwrot kosztów w zwi 1zku z wczeniejsz 1 sp 3at 1 kredytu konsumenckiego oraz ze wszystkimi zwi 1zanymi z tymi wierzytelnociami prawami (m.in. odsetkami za zw 3okê i opónienie).
(dowód: umowa cesji k. 22-22v.)
Pismem z dnia 30 marca 2021 roku powódka wezwa 3a pozwan 1 do zap 3aty kwoty 182,64 z 3 tytu 3em pobranych przez pozwan 1 odsetek od kosztów prowizji w okresie obowi 1zywania umowy. Z.lono 14-dniowy termin na zap 3atê pod rygorem skierowania sprawy na drogê postêpowania s 1dowego. Wezwanie dorêczono dnia 1 kwietnia 2021 roku.
(dowód: wezwanie k. 24-24v., potwierdzenie nadania k. 25-26v., wydruk z systemu ledzenia przesy 3ek k. 27)
Wysokoæ odsetek od kwoty prowizji za okres obowi 1zywania umowy (...) 295,46 z 3.
(dowód: zweryfikowane obliczenia k. 23)
(...)¿y 3, co nastêpuje:
Sprawa rozpoznawana by 3a wed 3ug przepisów o postêpowaniu uproszczonym.
(...) po rozwa¿eniu wszystkich okolicznoci sprawy uzna 3 za konieczne rozszerzenie uzasadnienia ponad wyjanienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa (art. 5058 § 4 k.p.c.).
P.¿szy zasadniczo niesporny stan faktyczny (...) po rozwa¿eniu ca 3ego zebranego w niniejszej sprawie materia 3u dowodowego w postaci dowodów z dokumentów przed 3o¿onych przez strony.
(...) zebrany materia 3 dowodowy (...) nie znalaz 3 podstaw, aby kwestionowaæ autentycznoæ przedstawionych przez strony dokumentów. Z.¿yæ bowiem nale¿a 3o, ¿e ¿adna ze stron nie podnios 3a w toku niniejszego postêpowania zarzutów co do autentycznoci tych dokumentów, a nadto wymienione powy¿ej dokumenty zosta 3y podpisane i nie nosz 1 ¿adnych znamion podrobienia czy przerobienia. Podobnie sytuacja mia 3a siê do kopii dokumentów, które jako niekwestionowane w ramach swobodnej oceny dowodów uznano za wiarygodne. Dodatkowo, (...) na uwadze, ¿e ¿adna ze stron nie zaprzeczy 3a, ¿e osoby podpisane pod wy¿ej wskazanymi dokumentami lub ich kopiami nie z 3o¿y 3y owiadczeñ w nich zawartych.
Na wstêpie rozwa¿añ nale¿a 3o zauwa¿yæ, ¿e w uzasadnieniu wyroku nie ma potrzeby ani obowi 1zku wyra¿ania szczegó 3owego stanowiska do wszystkich pogl 1dów prezentowanych przez strony, o ile nie mia 3y one istotnego znaczenia dla rozstrzygniêcia sprawy (por. wyrok S 1du N.¿szego z dnia 29 padziernika 1998 r. w sprawie II UKN 282/98, Legalis 44600). Dopuszczalne a w wietle brzmienia art. 3271 § 2 k.p.c. wrêcz konieczne jest rozprawienie siê z poszczególnymi zarzutami niejako en bloc, poprzez zaprezentowanie odmiennego zapatrywania w kwestii faktów lub prawa nie pozostawiaj 1ce przestrzeni dla racjonalnej obrony pozosta 3ych zarzutów, które przy uwzglêdnieniu koncepcji s 1du staj 1 siê wówczas bezprzedmiotowe (por. uzasadnienie wyroku S 1du Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie VI ACa 1651/15, Legalis 1733044).
P. prawn 1 powództwa stanowi 3 art. 410 § 1 k.c. w zw. z art. 405 k.c. Jak stanowi ten ostatni kto bez podstawy prawnej uzyska 3 korzyæ maj 1tkow 1 kosztem innej osoby, obowi 1zany jest do wydania korzyci w naturze, a gdyby to nie by 3o mo¿liwe, do zwrotu jej wartoci. Przepis ten stosuje siê w szczególnoci do wiadczenia nienale¿nego.
W pierwszej kolejnoci rozwa¿yæ nale¿a 3o zarzut legitymacji procesowej powódki do wytoczenia powództwa w oparciu o przepisy o nienale¿nym wiadczeniu. Legitymacja procesowa jest przes 3ank 1 materialnoprawnej skutecznoci powództwa i oznacza wynikaj 1ce z przepisów prawa materialnego uprawnienie do wyst 1pienia w danym procesie w charakterze powoda (legitymacja procesowa czynna) oraz pozwanego (legitymacja procesowa bierna). Legitymacja procesowa jest przy tym pozytywn 1 przes 3ank 1 jurysdykcyjn 1, podlegaj 1c 1 ocenie na podstawie przepisów prawa materialnego, zatem jej ewentualny brak skutkuje oddaleniem powództwa.
Legitymacja czynna powódki wynika 3a z przeniesienia jej w trybie art. 509 § 1 k.c., zgodnie z którym wierzyciel mo¿e bez zgody d 3u¿nika przenieæ wierzytelnoæ na osobê trzeci 1 (przelew), chyba ¿e sprzeciwia 3oby siê to ustawie, zastrze¿eniu umownemu albo w 3aciwoci zobowi 1zania. (...) cesji za skuteczn 1. (...) bowiem oznaczon 1 wierzytelnoæ, wyszczególniaj 1c m.in. wierzytelnoæ o zwrot wszelkich nienale¿nie pobranych op 3at i kosztów. (...) chybiony jest zarzut pozwanej jakoby przedmiotem umowy cesji (...) wy 31cznie wierzytelnoæ z tytu 3u zwrotu prowizji w zwi 1zku z wczeniejsz 1 sp 3at 1 kredytu. Poza tym treæ umowy nale¿y wyk 3adaæ przez pryzmat kryteriów oznaczonych w art. 65 § 2 k.c. Nie by 3o konieczne, aby podstawa prawna dochodzonego roszczenia wskazana zosta 3a wprost w umowie. W konsekwencji umowa cesji (...) skutek rozporz 1dzaj 1cy, o którym mowa w art. 510 k.c.
W tym miejscu wskazaæ nale¿a 3o, ¿e nie zas 3ugiwa 3 tak¿e na aprobatê zarzut niedopuszczalnoci dochodzenia przez powódkê roszczeñ konsumenckich. P.lenia wymaga, ¿e przelew wierzytelnoci skutkuje wst 1pieniem cesjonariusza w ogó 3 uprawnieñ s 3u¿ 1cych uprzednio cedentowi. Cesja polega na przejciu wierzytelnoci na cesjonariusza, przy czym wierzytelnoæ ta s 3u¿y cesjonariuszowi w takim samym zakresie, w jakim przys 3ugiwa 3a ona cedentowi. Bez znaczenia pozostaj 1 przy tym indywidualne przymioty cesjonariusza lub jego forma organizacyjno-prawna. W konsekwencji przedsiêbiorca mo¿e na skutek cesji dochodziæ roszczeñ, które powsta 3y w ramach stosunku konsumenckiego. Przytoczone przez pozwan 1 orzeczenie (...) w sprawie o sygn. akt C-106/17 odnosi siê do materii proceduralnej i korzystania z u 3atwieñ s 3u¿ 1cych konsumentom w sporach przeciwko przedsiêbiorcom w zakresie jurysdykcji krajowej. Roszczenie konsumenta nie materializowa 3o siê w momencie wezwania do zap 3aty. W niniejszej sprawie termin przedawnienia odrywa 3 siê od terminu wymagalnoci roszczenia. (...) ono konsumentowi, ale wymagalnoæ zale¿a 3a od wezwania do zap 3aty (art. 455 k.c.).
Tak samo niezasadny okaza 3 siê zarzut przedawnienia. Roszczenie z tytu 3u nienale¿nego wiadczenia przedawnia siê na zasadach ogólnych mog 3o ono byæ dochodzone najwczeniej z chwil 1 wykonania umowy przez konsumenta 23 lutego 2018 roku wskazane roszczenie uleg 3oby przedawnieniu w dniu 31 grudnia 2024 roku (maj 1c na uwadze przepisy intertemporalne ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 roku o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2018 poz. 1104). (...) przez (...) N.¿szego z dnia 25 lutego 2005 roku (sygn. akt II CK 439/04) w powo 3aniu na pogl 1d z orzeczenia z dnia 22 marca 2001 roku (V CKN 769/00) nie zmienia tej oceny, albowiem termin przedawnienia roszczenia z tytu 3u bezpodstawnego wzbogacenia/nienale¿nego wiadczenia jest ustalany na podstawie przepisów ogólnych, a nie na podstawie przepisów szczególnych reguluj 1cych dany rodzaj stosunku prawnego uzasadniaj 1cego wiadczenie, które okaza 3o siê nienale¿ne. N.¿ne wiadczenie jest samoistn 1 instytucj 1 i termin przedawnienia roszczenia z tego tytu 3u w braku przepisu szczególnego podlega przepisowi ogólnemu z art. 118 k.c. i nastêpnych.
(...) do meritum sprawy konieczne jest odwo 3anie siê do definicji podstawowych pojêæ zwi 1zanych z kredytem konsumenckim zawartych w ustawie o kredycie konsumenckim. Umowa zawarta zosta 3a dnia 21 marca 2017 roku, a zatem pod rz 1dzami ustawy w brzmieniu obowi 1zuj 1cym od dnia 22 wrzenia 2016 roku (Dz.U. z 2016 r. poz. 1528 t.j.)
Zgodnie z art. 5 pkt 7 tej ustawy ca 3kowita kwota kredytu stanowi sumê wszystkich rodków pieniê¿nych, które kredytodawca udostêpnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt. Dopiero ustaw 1 o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad porednikami kredytu hipotecznego i agentami z dnia 23 marca 2017 roku (Dz.U. z 2017 r. poz. 819 zm.) obowi 1zuj 1c 1 od dnia 22 lipca 2017 roku doprecyzowan 1 powy¿sz 1 definicjê wskazuj 1c, ¿e ca 3kowita kwota kredytu to maksymalna kwota wszystkich rodków pieniê¿nych nieobejmuj 1cych kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostêpnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt, a w przypadku umów, dla których nie przewidziano tej maksymalnej kwoty, suma wszystkich rodków pieniê¿nych nieobejmuj 1cych kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostêpnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt.
Natomiast art. 85 ust. 2 ustawy wprowadzaj 1cej nakazywa 3, aby do umów o kredyt hipoteczny oraz umów o kredyt konsumencki, zawartych przed dniem wejcia w ¿ycie ustawy, stosowaæ przepisy dotychczasowe.
Punktem wyjcia dla wyk 3adni pojêcia ca 3kowitej kwoty kredytu równie¿ w stanie prawnym obowi 1zuj 1cym w dniu zawarcia umowy jest odwo 3anie siê do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 roku w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylaj 1cej dyrektywê Rady 87/102/EWG.
W orzeczeniu T. S.ci Unii Europejskiej z dnia 26 kwietnia 2016 roku przypomniano, ¿e w art. 3 lit. h) dyrektywy pojêcie ca 3kowitej kwoty do zap 3aty przez konsumenta zdefiniowane zosta 3o jako suma ca 3kowitej kwoty kredytu i ca 3kowitego kosztu kredytu ponoszonego przez konsumenta.
(...) kwota kredytu w rozumieniu art. 3 lit. l) i art. 10 ust. 2 dyrektywy (...) nie obejmuje ¿adnych kwot, których przeznaczeniem jest wywi 1zanie siê ze zobowi 1zañ podjêtych w ramach odnonej umowy o kredyt, takich jak koszty administracyjne, odsetki, op 3ata za udzielenie kredytu czy wszelkie inne typy kosztów, które musi ponieæ konsument.
W wyniku szerszych rozwa¿ (...) na stanowisku, ¿e art. 3 lit. l) i art. 10 ust. 2 dyrektywy (...), a tak¿e pkt I za 31cznika I do rzeczonej dyrektywy nale¿y interpretowaæ w ten sposób, ¿e ca 3kowita kwota kredytu i kwota wyp 3at okrelaj 1 ca 3oæ kwot udostêpnianych konsumentowi, co wyklucza kwoty powi 1zane przez kredytodawcê z pokryciem kosztów zwi 1zanych przez kredytodawcê z udzieleniem odnonego kredytu, które to kwoty nie s 1 w rzeczywistoci wyp 3acane konsumentowi.
Na pogl
1d ten powo
3a
3 siê równie¿ (...) N.¿szy w uzasadnieniu wyroku z dnia 30 stycznia 2019 roku w sprawie o sygn. akt I NSK 9/18 (LEX nr 2643248), odnosz
1c siê do stanu prawnego art. 5 pkt 7 ustawy o kredycie konsumenckim obowi
1zuj
1cego w dniu zawarcia umowy (...) przedmiotem niniejszego rozstrzygniêcia, nie mia
3 w
1tpliwoci, ¿e w aktualnym stanie prawnym nie jest dopuszczalne prezentowanie tej samej kwoty (np. op
3aty przygotowawczej, prowizji, itp.) zarówno w ramach ca
3kowitej kwoty kredytu, jak i w kosztach kredytu. I to nawet wówczas, gdy sk
3adniki kosztów kredytu s
1 kredytowane przez kredytodawcê. Za tak
1 tez
1 przemawia wyrana treæ art. 5 pkt 7 u.k.k. (ca
3kowita kwota kredytu to maksymalna kwota wszystkich rodków pieniê¿nych nieobejmuj
1cych kredytowanych kosztów kredytu...). Szczególnie wa¿kie jest stwierdzenie (...) N.¿szego: Mimo braku wyranego wy
31czenia w poprzedniej treci art. 5 pkt 7 u.k.k. kredytowanych kosztów kredytu nie oznacza
3o to, ¿e w poprzednim stanie prawnym praktyka powoda by
3a dopuszczalna. Innymi s
3owy, równie¿ na tle poprzedniego brzmienia art. 5 pkt 7 u.k.k. koszty zwi
1zane z udzieleniem kredytu nie mog
3y stanowiæ czêci ca
3kowitej kwoty kredytu, nawet wówczas, gdy kredytodawca udzieli
3 kredytu przeznaczonego na poniesienie tych kosztów. W konsekwencji, ca
3kowita kwota kredytu obejmuje jedynie tê kwotê, która zosta
3a faktycznie oddana do swobodnej dyspozycji konsumenta.
Na tle powy¿szych rozwa¿añ zmianê definicji ca
3kowitej kwoty kredytu na gruncie niniejszej sprawy nale¿y traktowaæ jako doprecyzowanie pojêcia. (...) dokonana przez (...) N.¿szy nie pozostawia w tym zakresie w
1tpliwoci.
(...) wy¿ej orzeczenie (...) w sprawie C-377/14 stanowi 3o punkt wyjcia równie¿ dla rozwa¿añ poczynionych w uzasadnieniu wyroku S 1du Apelacyjnego w W. z dnia 15 lutego 2017 roku w sprawie VI ACa 560/16 (LEX nr 2279527), w którym uznano, ¿e na tle art. 5 pkt 7 u.k.k. ca 3kowita kwota kredytu oznacza rodki faktycznie udostêpnione konsumentowi, a to oznacza, ¿e w konsekwencji konsument jest zobowi 1zany do uiszczenia odsetek naliczanych tylko od rodków faktycznie udostêpnionych konsumentowi, a wiêc od ca 3kowitej kwoty kredytu. Brak wiêc podstaw do obci 1¿ania konsumenta odsetkami od kosztów kredytu, nawet w wypadku udzielenia kredytu w celu sfinansowania tych kosztów.
Równie¿ w orzecznictwie Prezesa UOKiK przyjmowano pogl 1d, ¿e ca 3kowita kwota kredytu (w rozumieniu art. 5 pkt 7 u.k.k.) nie obejmuje kosztów, które maj 1 byæ pokryte z kapita 3u kredytu. Wniosek taki wynika z porównania art. 5 pkt 6 u.k.k. oraz art. 5 pkt 7 u.k.k. Pozwala to na unikniêcie dwukrotnego uwzglêdniania kosztów w ca 3kowitej kwocie do zap 3aty przez konsumenta zdefiniowanej w art. 5 pkt 8 u.k.k. (por. m.in. decyzja Prezesa UOKiK nr (...) z 12.03.2013 r.; decyzja Prezesa UOKiK nr (...) z 10.05.2013 r.; decyzja Prezesa UOKiK nr R£O (...) z 21.06.2013 r.; decyzja Prezesa UOKiK nr (...) z 9.10.2013 r.; decyzja Prezesa UOKiK nr (...) z 30.12.2015 r.; decyzja Prezesa UOKiK nr (...) z 8.08.2016 r., decyzja Prezesa UOKiK nr (...) z 28.12.2016 r., publ. www.uokik.gov.pl, a tak¿e pismo Prezesa UOKiK z 20.02.2012 r., (...)076-118/11/BK, (...) 2012, nr 9.) Omawiane stanowisko znajdowa 3o poparcie w orzecznictwie (...) (por. np. wyrok (...) z 6.05.2015 r., XVII AmA 5/14, LEX nr 2155798; wyrok (...) z 3.12.2015 r., XVII AmA 124/14, LEX nr 2155537; wyrok (...) z 11.12.2015 r., XVII AmA 125/14, LEX nr 1973757; wyrok (...) z 26.01.2016 r., XVII AmA 165/13, LEX nr 1997815; wyrok (...) z 20.12.2016 r., XVII AmA 53/16, LEX nr 2206139, a tak¿e wyrok SA w Warszawie z 12.12.2016 r., VI ACa 1213/15, LEX nr 2974033) - (zob. T. Czech [w:] Kredyt konsumencki. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2018, art. 5.).
W kontekcie rozwa¿añ dotycz 1cych definicji ca 3kowitej kwoty kredytu jej zmiana z dniem 22 lipca 2017 roku nie ma znaczenia dla rozstrzygniêcia, skoro zarówno za rz 1dów wczeniejszej ustawy jak i obecnej niedozwolone jest wliczanie do ca 3kowitej kwoty kredytu kwot, które nie zosta 3y wyp 3acone. Innymi s 3owy ca 3kowita kwota kredytu obejmuje jedynie kwotê wyp 3acon 1.
Argumentacja oparta na zmianach definicji ustawowych zawartych w art. 5 ustawy o kredycie konsumenckim jest chybiona równie¿ z innego powodu. Jak (...) N.¿szy w uchwale z dnia 12 grudnia 2019 roku (III CZP 45/19, OSNC 2020/10/83) w powo 3aniu na wyrok (...) z dnia 13 listopada 1999 r., w sprawie C-106/89, w którym ten wskaza 3, ¿e wynikaj 1ce z dyrektywy zobowi 1zanie pañstw cz 3onkowskich do osi 1gniêcia rezultatu przewidzianego przez dyrektywê, podobnie jak przewidziany na mocy art. 5 Traktatu (przenumerowanego przez Traktat z Amsterdamu na art. 10 WE [a po wejciu w ¿ycie Traktatu z Lizbony na art. 4 ust. 3 (...)]) obowi 1zek podjêcia wszelkich w 3aciwych rodków ogólnych lub szczególnych w celu zapewnienia wykonania tego zobowi 1zania, ci 1¿y na wszystkich organach pañstw cz 3onkowskich, w tym, w ramach ich jurysdykcji, równie¿ na s 1dach. Wynika st 1d, ¿e stosuj 1c prawo krajowe, bez wzglêdu na to, czy sporne przepisy zosta 3y przyjête przed czy po wydaniu dyrektywy, s 1d krajowy, który musi dokonaæ jej wyk 3adni, powinien tego dokonaæ, tak dalece jak to tylko mo¿liwe, zgodnie z brzmieniem i celem dyrektywy, po to, by osi 1gn 1æ przewidywany przez ni 1 rezultat, i w ten sposób zastosowaæ siê do wymogów przepisu art. 189 akapit trzeci Traktatu (przenumerowanego przez Traktat z Amsterdamu na art. 249 akapit trzeci WE (a po wejciu w ¿ycie Traktatu z Lizbony na art. 288 akapit czwarty (...)).
Zasada powszechnego zwi 1zania wyk 3adni 1 prawa unijnego dokonan 1 przez (...) wynika z istoty i funkcji postêpowania prejudycjalnego oraz autonomii prawa unijnego wzglêdem prawa krajowego znajduje potwierdzenie w orzecznictwie samego (...) (zob. wyroki: z dnia 27 marca 1980 r., 61/79; z dnia 4 czerwca 2009 r., C-8/08, 10 kwietnia 1984 r., C-14/83, oraz w orzecznictwie (...) N.¿szego (zob. m. in. wyroki z dnia 10 kwietnia 2019 r., II UK 504/17, z dnia 5 grudnia 2019 r., III PO 7/18, postanowienie sk 3adu siedmiu (...) N.¿szego z dnia 2 sierpnia 2018 r., III UZP 4/18, OSNP 2018 nr 12, poz. 165).
Z.¿yæ nale¿a 3o, i¿ ustawa o kredycie konsumenckim stanowi implementacjê Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 roku w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylaj 1cej dyrektywê 87/102/EWG. Dyrektywa ta dokonuje harmonizacji krajowych przepisów prawnych dotycz 1cych udzielania kredytu konsumenckiego. Harmonizacja ta ma charakter ca 3kowity, co oznacza, ¿e pañstwom cz 3onkowskim nie wolno, co do zasady, wprowadzaæ rozwi 1zañ odmiennych od przewidzianych dyrektyw 1, choæby mia 3y na celu silniejsz 1 ochronê konsumentów (art. 22 ust. 1 oraz motyw 9 preambu 3y dyrektywy 2008/48/WE). (...) sytuacje, w których sama dyrektywa pozostawia pañstwom cz 3onkowskim decyzjê co do uregulowania okrelonej kwestii zob. w szczególnoci art. 2 ust. 5 i ust. 6, art. 4 ust. 2 lit. c, art. 5 ust. 6, art. 6 ust. 2, art. 8 ust. 1, art. 10 ust. 5 lit. f, art. 14 ust. 2 i ust. 6, art. 16 ust. 4 dyrektywy 2008/48/WE (por. K. Osajda (red.), Tom VII. Prawa konsumenckie. Komentarz, Warszawa 2019, wyd.2, 2019).
Jak wskazuje siê w doktrynie orzeczenie (...) o wyk 3adni jest wi 1¿ 1ce dla s 1du, który zwróci 3 siê z pytaniem prejudycjalnym. (...) to nie wynika co prawda z brzmienia art. 267 Traktatu, lecz zosta 3o to jednoznacznie przes 1dzone w orzecznictwie (...) (69/85 W., pkt 13). (...) to obejmuje nie tylko s 1d, który zwróci 3 siê z pytaniem, lecz tak¿e wszystkie s 1dy krajowe orzekaj 1ce w danej sprawie (np. w wy¿szej instancji lub instancji ponownej). Orzeczenie (...) nie ma skutku erga omnes (por. Kornobis-Romanowska Dagmara (red.), £acny Justyna (red.), Wróbel Andrzej (red.), Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz. Tom III (art. 223-358), WKP 2012). Mimo powy¿szego orzeczenie (...) wywo 3uje skutki tak¿e poza spraw 1, w której s 1d, który zwróci 3 siê z pytaniem prejudycjalnym. Wynika to z zasady efektywnego i jednolitego stosowania prawa unijnego we wszystkich pañstwach cz 3onkowskich UE. Taka skutecznoæ orzeczenia (...) jest skutkiem doktryny acte éclairé. Doktryna ta zosta 3a sformu 3owana w wyroku TS z dnia 27 marca 1963 28-30/62 w sprawie Da C. en S. N., J. M., NV, H.-H. NV v. N. A.), którym wskazano, ¿e: obowi 1zek na 3o¿ony przez art. 177 [obecnie art. 267 (...)] akapit trzeci Traktatu o EWG na s 1dy krajowe, których orzeczenia nie podlegaj 1 zaskar¿eniu wed 3ug prawa wewnêtrznego, mo¿e byæ pozbawiony celowoci z racji mocy wi 1¿ 1cej wyk 3adni dokonanej przez (...) na mocy art. 177 w przypadku, gdy podniesione pytanie jest materialnie identyczne z pytaniem, które stanowi 3o ju¿ przedmiot orzeczenia wydanego w trybie prejudycjalnym w podobnym przypadku. (...) w ramach art. 177, podejmuje siê wywnioskowaæ o znaczeniu norm wspólnotowych z brzmienia i ducha Traktatu, zastosowanie tak zinterpretowanych norm nale¿y natomiast do sêdziego krajowego. Art. 177 pozwala zawsze s 1dowi krajowemu, jeli uzna to za stosowne, na ponowne zadawanie pytañ w kwestii wyk 3adni, nawet jeli by 3y one ju¿ przedmiotem orzeczenie prejudycjalnego w podobnej sprawie. Z kolei w wyroku z dnia 6 padziernika 1982 w sprawie C-283/81 S. (...) i L. di G. S. v. M. della S., [1982] (...) wynika doktryna acte clair. W orzeczeniu tym TS orzek 3, ¿e art. 177 [obecnie art. 267] akapit trzeci Traktatu EWG powinien byæ interpretowany w ten sposób, ¿e s 1d, którego orzeczenia nie podlegaj 1 zaskar¿eniu wed 3ug prawa wewnêtrznego, jest zobowi 1zany w przypadku gdy powstaje przed nim pytanie dotycz 1ce prawa wspólnotowego do spe 3nienia swojego obowi 1zku przed 3o¿enia pytania, chyba ¿e stwierdzi 3 on, ¿e podniesione pytanie nie jest istotne dla sprawy lub ¿e dany przepis prawa wspólnotowego stanowi 3 ju¿ przedmiot wyk 3adni przez (...) lub, ¿e prawid 3owe stosowanie prawa wspólnotowego jest tak oczywiste, ¿e nie pozostawia ono miejsca na jakiekolwiek racjonalne w 1tpliwoci; istnienie takiej ewentualnoci nale¿y oceniaæ z uwzglêdnieniem cech charakterystycznych prawa wspólnotowego i szczególnych trudnoci, jakie sprawia jego wyk 3adnia oraz niebezpieczeñstwo rozbie¿noci w orzecznictwie wewn 1trz Wspólnoty. Ze sformu 3owanej w powy¿szych orzeczeniach zasady efektywnego i jednolitego stosowania prawa unijnego we wszystkich pañstwach cz 3onkowskich UE wynika, ¿e interpretacja dokonana przez (...) winna byæ stosowana przez s 1dy krajowe.
W wietle powy¿szego nale¿a 3o uznaæ, ¿e wyk 3adnia przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, w tym w szczególnoci definicji ca 3kowitej kwoty kredytu dokonywana powinna byæ przez pryzmat wyk 3adni dokonanej przez (...) w powo 3anym wy¿ej wyroku w sprawie C-377/14.
Jak (...) N.¿szy w powo 3anej wy¿ej uchwale: orzeczenie (...), wi 1¿e s 1dy krajowe, skoro wydanie przez s 1d krajowy orzeczenia z oczywistym naruszeniem wyroku (...) mo¿e stanowiæ podstawê odpowiedzialnoci pañstwa cz 3onkowskiego za szkody wyrz 1dzone jednostkom wskutek naruszenia prawa wspólnotowego (zobacz np. wyrok ETS z 30 wrzenia 2003 r., w sprawie C-224/01 K., pkt 56 i 57). Tak samo nale¿y podejæ w przypadku zignorowania przez s 1d krajowy wyk 3adni dyrektywy w sytuacji, gdyby przedmiot pytania prejudycjalnego by 3 identyczny.
W niniejszej sprawie wskazano w umowie, ¿e ca 3kowita kwota kredytu wynosi 3a 21.386,64 z 3 i tak ustalona nie obejmowa 3a kredytowanych kosztów kredytu. Natomiast kwota po¿yczki z uwzglêdnieniem kredytowanych kosztów kredytu, tj. m.in. prowizji w kwocie 3.562,00 z 3 wynosi 3a 28.500,00 z 3. Ten powszechnie stosowany zabieg wprowadza w b 31d konsumenta co do rzeczywistej kwoty udzielonej mu po¿yczki. Jest równie¿ niepoprawny z jêzykowego punktu widzenia, albowiem ca 3kowita kwota po¿yczki obejmuje ca 3oæ kwot udostêpnionych konsumentowi, co oznacza, ¿e kwota po¿yczki nie mo¿e stanowiæ kwoty wy¿szej ni¿ kwota ca 3kowita. (...) kwota po¿yczki, o czym by 3a ju¿ mowa, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem oznacza wy 31cznie te rodki, które zosta 3y wyp 3acone konsumentowi (tzw. kwota na rêkê) i pozostawione do jego swobodnej dyspozycji. W ¿adnym razie kwota 28.500,00 z 3 nie zosta 3a pozostawiona w ca 3oci do swobodnej dyspozycji konsumenta. Wynika to wprost z powy¿szych rozwa¿añ dotycz 1cych ca 3kowitej kwoty kredytu. Poza tym zgodnie z § 14 ust. 1 pkt 3 Regulaminu, stanowi 1cego integraln 1 czêæ umowy: (...) po¿yczki/kredytu nastêpuje po zap 3acie nale¿nych prowizji i op 3at. Zatem chronologicznie co wynika wprost z zapisów umownych wyp 3ata po¿yczki nie mog 3a nast 1piæ przed zap 3at 1 prowizji. Oczywistym jest, ¿e bez z 3o¿enia dyspozycji wyp 3aty przelewem kwoty 3.562,50 z 3 na pokrycie prowizji zwi 1zanej z zawarciem umowy, nie zosta 3aby ona zawarta. C.æ ta stanowi 3a element procedury udzielenia po¿yczki. Dokument ten (vide: k. 53) nale¿y traktowaæ jako integraln 1 czêæ umowy, celowo wyprowadzon 1 z niej, aby stworzyæ pozór swobodnego dysponowania przez konsumenta kwot 1 po¿yczki. Próba obejcia opisanych wy¿ej zakazów pobierania odsetek od skredytowanych kosztów kredytu nie mog 3a okazaæ siê skuteczna.
Pozwana konstruuj 1c wzorzec umowny niew 1tpliwie zdawa 3a sobie sprawê z aktualnego orzecznictwa, a wskazanego powy¿ej. Nie do pogodzenia z zasadami logicznego rozumowania by 3oby uznanie, ¿e powódka postawi 3a do dyspozycji konsumenta kwotê po¿yczki w wysokoci 28.500,00 z 3 (wskazuj 1c tym samym, ¿e ca 3kowita kwota kredytu wynosi 21.386,64 z 3), a nastêpnie konsument zupe 3nie dobrowolnie zleci 3 zap 3atê prowizji z uzyskanych rodków.
Chybione zatem pozostaj 1 twierdzenia pozwanej, ¿e wyp 3aci 3a konsumentowi (pozostawi 3a do swobodnej dyspozycji) kwotê 28.500,00 z 3 bez wczeniejszej zap 3aty prowizji, licz 1c, ¿e konsument wywi 1¿e siê ze swojego obowi 1zku. Innymi s 3owy skoro warunkiem wyp 3aty po¿yczki by 3o uiszczenie prowizji, to oczywistym jest, ¿e rodki te pochodzi 3y z tej po¿yczki. Konsument nie otrzyma 3by po¿yczki, gdyby nie z 3o¿y 3 owiadczenia o potr 1ceniu z niej kwoty po¿yczki. Oznacza to, ¿e czêæ kwoty po¿yczki przeznaczona zosta 3a faktycznie na skredytowanie prowizji. W umowie wskazano zreszt 1 wprost, ¿e koszty kredytu, tj. prowizja zostaje skredytowana przez kredytodawcê. Nawet bez wskazania tego wprost, nie mia 3oby to znaczenia, skoro faktycznie w powsta 3ym stosunku prawnym takie zdarzenie mia 3o miejsce. (...) jest zauwa¿enie, ¿e nie istnia 3aby realna ró¿nica pomiêdzy umownym sformu 3owaniem, zgodnie z którym czêæ wyp 3aconej kwoty kredytu przeznaczona jest na sfinansowanie kosztów po¿yczki (w tym przypadku prowizji), a sytuacj 1, w której oznacza siê cel umowy jako dowolny, jednak konsument faktycznie ponosi ten koszt z wyp 3aconej kwoty po¿yczki. Zatem chybiony jest pogl 1d, ¿e przepisy nie wymagaj 1, aby wyp 3ata nast 1pi 3a do r 1k konsumenta, a to ze wzglêdów ju¿ wskazanych powy¿ej. Nie przeczy temu równie¿ wykaz operacji na rachunku konsumenta. Wynika z niego wprost, ¿e pozwana wyp 3aci 3a kwotê pomniejszon 1 o kwotê prowizji. Wytworzenie operacji ksiêgowych, z których wynika, ¿e w tej samej dacie oraz godzinie wyp 3aca siê kwotê kredytu w wysokoci 28.500,00 z 3 oraz potr 1ca z niej kwotê prowizji w wysokoci 3.562,50 z 3 nie jest niczym innym jak faktycznym wyp 3aceniem konsumentowi kwoty pomniejszonej o prowizjê. Nie istnia 3 moment w czasie, w którym konsument swobodnie dysponowa 3 kwot 1 kredytu w wysokoci 28.500,00 z 3, tym bardziej, ¿e musia 3 wczeniej uiciæ kwotê prowizji, aby kwotê kredytu uzyskaæ.
Analogiczny jak w niniejszej sprawie mechanizm (...) Apelacyjny w W. w wyroku z dnia 30 padziernika 2017 roku w sprawie o sygn. akt VII ACa 879/17 (LEX nr 2471048), gdzie w uzasadnieniu stwierdzono za stron 1, ¿e dopóki konsument nie uici kwot nale¿nych kontrahentowi z tytu 3u op 3at i prowizji lub te¿ nie zostan 1 one potr 1cone, nie mo¿e dojæ do udostêpnienia konsumentowi rodków pieniê¿nych. W tej¿e sprawie (...), ¿e s 3usznoci tego twierdzenia nie sprzeciwia siê treæ umowy po¿yczki, gdzie ustalono, ¿e po¿yczka jest wyp 3acana w dniu podpisania umowy, w sposób okrelony przez po¿yczkobiorcê. W sprawie tej konsument sk 3ada 3 dyspozycjê potr 1cenia kwot stanowi 1cych koszty po¿yczki. Wówczas (...), ¿e nie wynika 3o z tych dokumentów, ¿e chocia¿ konsument sk 3ada 3 dyspozycjê przelania rodków w dniu udzielenia kredytu (wyp 3aty kredytu), to oznacza 3o to, i¿ czyni 3 to w momencie dysponowania ju¿ rodkami przyznanej kwoty kredytu. Za co najmniej nieuprawnione uznano twierdzenie strony, ¿e nietrudno wyobraziæ sobie, ¿e konsument sk 3ada dyspozycjê w dniu udzielenia kredytu, a wiêc w dniu, w którym zyskuje pozytywn 1 decyzjê o przyznaniu kredytu oraz ¿e dyspozycja ta mo¿e zostaæ z 3o¿ona tak¿e po zawarciu umowy, to jednak musi poprzedziæ wyp 3atê rodków, czyli de facto udostêpnienie ich konsumentowi. Dalej powo 3ano siê na przyk 3ad sytuacji podawanej przez K. E. w odniesieniu do jej Wytycznych w sprawie stosowania przepisów dyrektywy o kredycie konsumenckim dotycz 1cych rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania, wydanych w celu ujednolicenia interpretacji przepisów dyrektywy we wszystkich pañstwach cz 3onkowskich: Jako przyk 3ad Komisja podaje sytuacjê, w której udzielono konsumentowi po¿yczki w kwocie 5.000 euro, przy czym koszt udzielenia konsumentowi kredytu w wysokoci 100 euro jest wliczony w pulê udostêpnion 1 konsumentowi i nastêpnie potr 1cany jest w momencie wyp 3aty rodków. Faktycznie wiêc konsument mo¿e rozporz 1dzaæ jedynie kwot 1 4.900 euro i to w 3anie ta kwota powinna stanowiæ ca 3kowit 1 kwotê kredytu.
Zdaniem (...) mimo, ¿e w umowie okrelono przeznaczenie po¿yczki na dowolny cel konsumpcyjny konsumentowi w ¿adnym razie nie przys 3ugiwa 3a pe 3na swoboda w zakresie wykorzystania sumy zdaniem pozwanej postawionej do jego dyspozycji w kwocie 28.500,00 z 3. W umowie okrelono wprost ca 3kowit 1 kwotê kredytu na poziomie 21.386,64 i sprecyzowano, ¿e nie obejmuje ona skredytowanych kosztów kredytu. W sposób oczywisty z umowy wynika, ¿e pozwana pobiera 3a odsetki równie¿ od skredytowanych kosztów kredytu, w tym przypadku prowizji, co ani w obecnym ani ówczesnym stanie prawnym nie by 3o dozwolone. (...) tak¿e, ¿e nawet gdyby umowa nie wskazywa 3a ród 3a finansowania prowizji ani nie nak 3ada 3a obowi 1zku jej uiszczenia z kwoty po¿yczki postawionej do dyspozycji konsumenta nie zmienia 3oby to oceny (...), tylko z tej przyczyny, ¿e czynnoæ ta wynika z przyjêtej i stosowanej przez pozwan 1 procedury. Nie mo¿na uznaæ, aby najpierw dosz 3o do wyp 3aty po¿yczki, a nastêpnie zap 3aty prowizji, skoro Regulamin przewidywa 3 odmienn 1 chronologiê zdarzeñ. Lansowana przez pozwan 1 chronologia zdarzeñ raczej nie wystêpuje w obrocie gospodarczym. Instytucja udzielaj 1ca po¿yczki (kredytu konsumenckiego) nie ryzykowa 3aby wyp 3aty kwoty po¿yczki, licz 1c na zap 3atê kosztów kredytu po wykonaniu umowy ze swojej strony. (...) teoretycznie mo¿na za 3o¿yæ, ¿e pozwana mog 3a udzieliæ odrêbnej po¿yczki na poczet sfinansowania kosztów innej po¿yczki w tym przypadku prowizji, jednak i ta po¿yczka wi 1za 3aby siê z kolejnymi kosztami, a wiêc koniecznoci 1 zawarcia kolejnej po¿yczki na sfinansowanie kosztów drugiej po¿yczki i tak dalej. £añcuch ten móg 3by zostaæ przerwany po¿yczk 1, która nie wymaga 3aby poniesienia ¿adnych pozaodsetkowych kosztów kredytu, co wcale nie jest pewne (ewentualnie tak powsta 3y ci 1g matematyczny mia 3by granicê dopiero po udzieleniu kilkudziesiêciu umów po¿yczek przeznaczanych kolejno na pokrycie kosztów ka¿dej poprzedniej po¿yczki w sytuacji, gdy wysokoæ prowizji zaokr 1glona zosta 3aby do 0,00 z 3). Taka jest w 3anie istota pozaodsetkowych kosztów kredytu konsument zobowi 1zany jest do ich poniesienia (np. prowizji, op 3aty przygotowawczej), ale po¿yczkodawcy nie przys 3uguje prawo do pobierania od tych kosztów odsetek. Warto zauwa¿yæ, ¿e zawarta w art. 5 pkt 6a u.k.k. definicja pozaodsetkowych kosztów kredytu: wszystkie koszty, które konsument ponosi w zwi 1zku z umow 1 o kredyt konsumencki, z wy 31czeniem odsetek nie uleg 3a zmianie po zawarciu umowy a¿ do czasu obecnego.
Odmienna wyk 3adnia nie ujmuje w sposób kompleksowy perspektywy konsumenta, któremu winna zostaæ zapewniona efektywna i realna ochrona wynikaj 1ca z przepisów ustawy o kredycie konsumenckim i nie mo¿e byæ ograniczana przez cile literaln 1 wyk 3adniê zapisów umownych, w tym przypadku czêciowo z niej wyprowadzonych celem uniemo¿liwienia konsumentom dochodzenia roszczeñ i kwestionowana niedozwolonych postanowieñ umownych.
Poza tym, w niniejszej sprawie umowa nie ró¿nicowa 3a kosztów zwi 1zanych z udzieleniem po¿yczki pod wzglêdem ich zwi 1zania z czasem trwania umowy, a zatem brak jest jakichkolwiek podstaw do tego, by (...) w niniejszej sprawie wprowadza 3 przedmiotowe rozró¿nienie. Takie ukszta 3towanie treci umowy jest w ocenie (...) dopuszczalne w ramach zasady swobody umów (...) z treci art. 3531 k.c. i jako nie bêd 1ce sprzeczne z zasadami wspó 3¿ycia spo 3ecznego, z ustaw 1 oraz nie maj 1ce na celu obejcia ustawy, nie jest dotkniête sankcj 1 niewa¿noci.
Obecnie nawet pozwana nie kwestionuje, ¿e w przypadku wczeniejszej sp 3aty po¿yczki przez po¿yczkobiorcê zobowi 1zana jest zwróciæ po¿yczkobiorcy wszystkie koszty sk 3adaj 1ce siê na ca 3kowity koszt po¿yczki (a wiêc nie tylko odsetki, ale i prowizje oraz inne koszty) proporcjonalnie do okresu, o który skrócono czas obowi 1zywania umowy wielkoci. (...) w sposób kompleksowy ustawê o kredycie konsumenckim przyznaæ nale¿a 3o, ¿e zasadniczo nie istnieje zakaz pobrania od konsumenta jednorazowej kwoty na pokrycie kosztów kredytu, jednak w istocie sp 3acane s 1 okresowo wraz z kolejnymi ratami zobowi 1zania kredytowego. Z kolei je¿eli konsument poniós 3by ten koszt ze rodków w 3asnych, co by 3oby dla niego mniej korzystne, gdy¿ zosta 3by pozbawiony konkretnej kwoty pieniê¿nej na czas trwania umowy kredytowej, równie¿ ten koszt nale¿a 3oby uznaæ za proporcjonalny do okresu, w którym umowa (...). Zatem obowi 1zek zap 3aty kosztów po¿yczki powstaje w momencie jej zawarcia i stanowi koszt roz 3o¿ony w czasie.
W konsekwencji (...), ¿e pozwana pobiera 3a odsetki od skredytowanych kosztów kredytu, w niniejszej sprawie by 3a to prowizja w kwocie 3.562,50 z 3. (...) ze rodków udzielonej po¿yczki i wskazano to wprost w umowie.
(...) skrótowo do ca 3kowicie chybionego zarzutu nadu¿ycia prawa w oparciu o art. 5 k.c., (...), ¿e na naruszenie tych zasad nie mo¿e powo 3ywaæ siê strona dokonuj 1ca takiego naruszenia, a którym niew 1tpliwie jest opisany wy¿ej mechanizm. Poza tym poszukiwanie ochrony na gruncie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim nie mo¿e zostaæ uznane za nadu¿ycie, nawet je¿eli dochodzeniem roszczeñ zajmuje siê cesjonariusz masowo skupuj 1cy tego typu wierzytelnoci. Bez w 1tpienia taka kontrola stosowanych wzorców umownych zw 3aszcza w razie stwierdzenia naruszenia przepisów ustawy wp 3ywa pozytywnie na praktyki na rynku us 3ug finansowych w stosunku do konsumentów. Z.¿yæ nale¿y, ¿e róde 3 prawa nale¿y poszukiwaæ nie tylko wprost w tekstach ustaw, ale tak¿e orzecznictwie. Dobitnym przyk 3adem s 1 dzia 3ania powódki skutkuj 1ce uzyskaniem wyroku (...) z dnia 11 wrzenia 2019 roku sprawie o sygn. akt C-383/18 oraz (...) N.¿szego w sprawie III CZP 45/19 z dnia 12 grudnia 2019 roku, co doprowadzi 3o do zmiany praktyki wielu podmiotów rynku finansowego, w tym pozwanej, w razie wczeniejszej sp 3aty kredytu konsumenckiego. Kwestia ewentualnego nadu¿ycia prawa cesjonariusza wobec konsumenta pod k 1tem nieekwiwalentnoci wiadczeñ mo¿e byæ przedmiotem ewentualnych rozwa¿añ, jednak bez udzia 3u pozwanej.
(...) na uwadze powy¿sze rozwa¿ania (...) do przekonania, ¿e oprocentowanie po¿yczki zosta 3o wyliczone w sposób nieprawid 3owy i niezgodny z definicj 1 stopy oprocentowania wskazan 1 w art. 5 pkt 10 ustawy o kredycie konsumenckim, który stanowi, ¿e stopa oprocentowania kredytu to stopa oprocentowania wyra¿ona jako sta 3e lub zmienne oprocentowanie stosowane do wyp 3aconej kwoty na podstawie umowy o kredyt w stosunku rocznym. Natomiast kwota wyp 3acona uto¿samiana jest z kwot 1 udostêpnion 1 do swobodnej dyspozycji konsumenta, do czego odwo 3uje zreszt 1 definicja ca 3kowitej kwoty kredytu. Zapis umowny pozwalaj 1cy na pobranie odsetek od skredytowanych kosztów kredytu nale¿a 3o oceniæ jako niewi 1¿ 1cy konsumenta zgodnie z treci 1 art. 3851 k.c.
¯adna ze stron nie z 3o¿y 3a harmonogramu sp 3aty kredytu, a zatem wysokoæ pobranych odsetek od prowizji w okresie umownym nale¿a 3o ustaliæ w oparciu o teoretyczne obliczenia. Powódka przedstawi 3a obliczenia w tym zakresie przy za 3o¿eniu codziennej sp 3aty po¿yczki. Z kolei (...) harmonogram sp 3aty po¿yczki (w czêci dotycz 1cej prowizji) przy za 3o¿eniu comiesiêcznej p 3atnoci ka¿dej kolejnej raty do czasu ca 3kowitej sp 3aty po¿yczki przedstawia siê nastêpuj 1co:
Nr raty |
prowizja pozosta 3a do sp 3aty |
rata |
czêæ kapita 3owa |
czêæ odsetkowa |
1 |
3 562,50 z 3 |
46,10 z 3 |
17,89 z 3 |
28,20 z 3 |
2 |
3 544,61 z 3 |
46,10 z 3 |
18,04 z 3 |
28,06 z 3 |
3 |
3 526,57 z 3 |
46,10 z 3 |
18,18 z 3 |
27,92 z 3 |
4 |
3 508,39 z 3 |
46,10 z 3 |
18,32 z 3 |
27,77 z 3 |
5 |
3 490,07 z 3 |
46,10 z 3 |
18,47 z 3 |
27,63 z 3 |
6 |
3 471,60 z 3 |
46,10 z 3 |
18,61 z 3 |
27,48 z 3 |
7 |
3 452,98 z 3 |
46,10 z 3 |
18,76 z 3 |
27,34 z 3 |
8 |
3 434,22 z 3 |
46,10 z 3 |
18,91 z 3 |
27,19 z 3 |
9 |
3 415,31 z 3 |
46,10 z 3 |
19,06 z 3 |
27,04 z 3 |
10 |
3 396,25 z 3 |
46,10 z 3 |
19,21 z 3 |
26,89 z 3 |
11 |
3 377,04 z 3 |
46,10 z 3 |
19,36 z 3 |
26,73 z 3 |
Wysokoæ poszczególnej raty obliczono z rachunku równania zmiennej wartoci pieni 1dza w czasie, która po przekszta 3ceniu przedstawia siê nastêpuj 1co: R = [S * l ] / [1-(1+l)-n], gdzie R wysokoæ raty, S suma kredytu do sp 3aty, l stopa procentowa w skali roku, n liczba rat. Zatem podstawiaj 1c: R = [3.562,50 z 3 * ((0,0950)/12)] / [1-(1+((0,0950)/12)-120] = 46,10 z 3. Z kolei wysokoæ czêci odsetkowej wynika z iloczynu sumy kredytu do sp 3aty oraz oprocentowania w skali roku, czyli stanowi licznik pierwszego wzoru: czêæ odsetkowa = [S * l ]. (...) w przypadku pierwszej raty: czêæ odsetkowa = [3.562,50 z 3 * ((0, (...))/12] = 28,20 z 3. W przypadku kolejnej raty zmianie ulegnie kwota kapita 3u pozosta 3a do sp 3aty.
Zatem suma odsetek za okres do ca 3kowitej sp 3aty kredytu wynios 3a 302,50 z 3, a wiêc nieznacznie wiêcej ni¿ ustali 3a powódka.
Skoro w momencie obowi 1zywania umowy pozwana pobra 3a od konsumenta kwotê odsetek w wysokoci co najmniej 295,46 z 3 od kwoty skredytowanych kosztów kredytu (tj. prowizji w wysokoci 3.562,50 z 3), a wiêc kwoty nie wchodz 1cej w sk 3ad ca 3kowitej kwoty kredytu, która nie zosta 3a faktycznie udzielona i pozostawiona do swobodnej decyzji konsumenta (kwota wyp 3acona) powództwo w punkcie 1. wyroku na podstawie art. 410 § 1 k.c. w zw. z art. 405 k.c. oraz art. 5 pkt 10 ustawy o kredycie konsumenckim zas 3ugiwa 3o na uwzglêdnienie w ca 3oci.
Na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c. od zas 1dzonej kwoty nale¿a 3y siê odsetki ustawowe za opónienie od dnia 17 kwietnia 2021 roku, tj. po up 3ywie terminu okrelonego w wezwaniu do zap 3aty (vide: k. 24-24v.).
O kosztach orzeczono w punkcie 2. wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z zw. z § 2 pkt 1 rozporz 1dzenia Ministra S.ci z dnia 22 padziernika 2015 roku w sprawie op 3at za czynnoci radców prawnych (Dz.U.2015.1804 ze zm.) i zgodnie z zasad 1 odpowiedzialnoci za wynik procesu obci 1¿y 3 pozwan 1 ca 3oci 1 poniesionych przez powódkê kosztów procesu, na co sk 3ada 3y siê: op 3ata s 1dowa od pozwu (100,00 z 3), op 3ata skarbowa od dokumentu pe 3nomocnictwa (17,00 z 3) oraz wynagrodzenie pe 3nomocnika w osobie radcy prawnego w stawce minimalnej (90,00 z 3).
Na podstawie art. 98 § 11 k.p.c. od zas 1dzonej kwoty nale¿a 3y siê odsetki ustawowe za opónienie od dnia uprawomocnienia siê wyroku do dnia zap 3aty.