Sygn. akt: I C 727/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2023 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący: sędzia Juliusz Ciejek

Protokolant: sekretarz sądowy Anna Kosowska

po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2023 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. M. (1)

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 191.698 zł 80 gr (sto dziewięćdziesiąt jeden tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt osiem złotych osiemdziesiąt groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od:

- kwoty 100.000 zł od dnia 31 sierpnia 2017 r.,

- kwoty 5.050 zł od dnia 25 marca 2021 r.,

- kwoty 86.648 zł 80 gr dnia 6 grudnia 2022 r.

do dnia zapłaty,

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 9.217 (dziewięć tysięcy dwieście siedemnaście) zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty,

IV.  nakazuje ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Olsztynie kwotę 8.878 zł 46 gr (osiem tysięcy osiemset siedemdziesiąt osiem złotych czterdzieści sześć groszy) tytułem kosztów sądowych,

V.  odstępuje od obciążania powoda nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

Sygn. akt I C 727/20

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 29 września 2020 r. przeciwko Towarzystwu (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. powód M. M. (1) reprezentowany przez ojca M. M. (2) wniósł o:

1.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 100.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami zwłoki od dnia 28.07.2017 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 10.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za zwłoki od dnia 10.09.2020 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za wydatki poniesione na badania, terapię, lekarstwa, przejazdy itp.

3.  ustalenie, że pozwany ponosi odpowiedzialność za dalsze, mogące wystąpić w przyszłości u powoda skutki wypadku.

Nadto, wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 28.06.2017 r. uczestniczył w wypadku samochodowym jako pasażer. Sprawcą wypadku był kierujący drugim pojazdem, który posiadał ubezpieczenie OC w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym. W wyniku wypadku powód doznał licznych obrażeń, w tym urazów głowy. Przed wypadkiem powód był w pełni zdrowy, nie miał żadnych problemów ze zdrowiem psychicznym czy fizycznym. W ocenie powoda zaproponowana przez pozwanego kwota 20.000 zł tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia jest stanowczo za niska.

(pozew – k. 4-5v)

Pozwany Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Ponadto, pozwany wniósł o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postepowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 28.06.2017 r. doszło do wypadku drogowego, w wyniku którego obrażeń fizycznych doznał powód, a sprawca wypadku posiadał ubezpieczenie OC u pozwanego. Pozwany wypłacił w postępowaniu likwidacyjnym powodowi kwotę 8.450 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 1.680 zł tytułem odszkodowania. W ocenie pozwanego żądania powoda są bezzasadne, a wypłacone w toku postępowania likwidacyjnego świadczenia w pełni rekompensują odniesiony przez niego uszczerbek. Wypłacona kwota odpowiada poziomowi doznanej przez powoda krzywdy. Lekarze w wydanych opiniach potwierdzili, że leczenie zostało zakończone i nie istnieje konieczność leczenia specjalistycznego czy rehabilitacji. Z orzeczeń nie wynika też, by istniało ryzyko powikłań w zakresie zdrowia czy też obawa o pogorszenie stanu zdrowia.

W zakresie żądania odszkodowania pozwany wskazał, że zasadność tego żądania nie została w żaden sposób udowodniona czy nawet uprawdopodobniona. Powodowie przysługuje opieka w ramach NFZ. Powód nie wykazał aby istniała pilna potrzeba skorzystania z świadczeń prywatnych bądź też niemożliwe było przeprowadzenie leczenia w ramach NFZ. Pozwany z ostrożności procesowej podniósł, że powód wskazał nieprawidłową datę początkową zasądzenia odsetek za opóźnienie od zasądzonej kwoty zadośćuczynienia. Pozwany miał czas na spełnienia świadczenia w postępowaniu likwidacyjnym do dnia 31.08.2017 r. Pozwany zakwestionował interes prawny powoda w żądaniu o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku.

(odpowiedź na pozew – k. 33-35)

Pismem z dnia 14.09.2021 r. powód rozszerzył powództwo w punkcie 2 pozwu w ten sposób, że wniósł o zasądzenie dodatkowo 1.648,80 zł wynikających z poniesionych dalszych wydatków na leczenie w okresie sierpnia i września 2021 r.

(pismo powoda – k. 105)

Pozwany wniósł o oddalenie rozszerzonego powództwa i zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

(pismo pozwanego – k. 123)

Powód pismem z dnia 14 listopada 2022 r. rozszerzył powództwo, ostatecznie wnosząc w zakresie żądań o zapłatę o:

1.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę kwoty 185.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami zwłoki od kwoty 100.000 zł od dnia 28.07.2017 r. do dnia zapłaty oraz 85.000 zł od dnia 14.11.2022 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 11.648,80 zł tytułem odszkodowania za wydatki poniesione na badania, terapię, lekarstwa, przejazdy itp. wraz z ustawowymi odsetkami zwłoki w tym od kwoty 10.000 zł od dnia 10.09.2020 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 1.648,80 zł od dnia 14.09.2021 r. do dnia zapłaty.

(pismo powoda – k. 236-237)

Pozwany wniósł o oddalenie rozszerzonego powództwa i zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

(pismo pozwanego – k. 256)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. M. (2) jest ojcem powoda M. M. (1). W chwili wypadku powód miał 14 lat, zaś w chwili wytoczenia niniejszego powództwa 17 lat.

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia powoda – k. 14)

W dniu 28 czerwca 2017 r. w R. na skrzyżowaniu ulic (...) z ulicami (...) doszło do wypadku. Powód był pasażerem samochodu marki H. (...) nr rej. (...), którym kierował ojciec powoda. Pojazd ten stał na jezdni oczekując na zmianę sygnalizacji świetlnej w celu kontynowania dalszej podróży. W tym czasie w pojazd rodziców powoda najechał Ł. M. kierujący samochodem marki M. (...) nr rej. (...). Sprawca wypadku przekroczył dopuszczalną prędkość o 24 km/h.

Sąd Rejonowy w R. II Wydział Karny prawomocnym wyrokiem z dnia 25.04.2019 r. w sprawie (...) uznał Ł. M. winnym spowodowania wypadku.

(dowód: zeznania świadka. A. M. – k. 91-92, zeznania powoda – k. 262-263 okoliczność bezsporna)

W momencie wypadku samochód którym poruszał się sprawca zdarzenia posiadał obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym Towarzystwie (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W..

(okoliczność bezsporna)

W wyniku wypadku w dniu 28.06.2017 r. roku powód doznał ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego z krwiakiem nadtwardówkowym okolicy skroniowo-ciemniowej lewej, wieloodłamowego złamania piramidy kości skroniowej lewej, złamania górnej i bocznej ściany zatoki klinowej, krwawienia z przewodu słuchowego lewego z perforacją błony bębenkowej lewej, krwawienie z nosa z koniecznością założenia tamponady tylnej. Początkowo powód miał zaburzenia równowagi, zaburzenia mowy. U powoda wystąpiły problemy z pamięcią i koncentracją.

(dowód: opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu specjalizacji psychologii – k. 158-167, opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu neurologii – k. 168-181, opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu otolaryngologii – k. 194-203)

Po wypadku powód został przetransportowany do (...) Szpitala (...) w R., w którym przebywała od 28.06.2017 r. do 12.07.2017 r. Początkowo powód nie potrafił chodzić, jednak umiejętność tą odzyskał.

(dowód: karty informacyjne leczenia szpitalnego – k. 58-59, 60-62, zeznana świadka A. M. – k. 91-92, zeznania powoda – k. 262-263, opis badania RM głowy bez kontrastu z dnia 21.07.2017 r. – k. 63, opis badania RM głowy bez kontrastu z dnia 24.01.2018 r. – k. 64, informacja o wizycie lekarskiej – k. 65, 66, opis badania RM głowy bez kontrastu z dnia 06.09.2021 r. – k. 113).)

Skutkiem wypadku jest encefalopatia pourazowa, w tym bóle głowy. U powoda utrzymują się problemy z pamięcią i koncentracją uwagi. Powyższe problemy skutkują wycofaniem się z relacji rówieśniczych, obniżeniem sprawności intelektualnej i poczuciem mniejszej swojej atrakcyjności.

Odległym skutkiem złamania kości klinowej jest upośledzenie odpływu wydzieliny fizjologicznej ze światła zatoki. Wymaga okresowej kontroli laryngologicznej i może skutkować w przypadku nadkażenia ostrym zapaleniem zatoki klinowej.

Złamanie piramidy kości skroniowej skutkowało przejściowym niedowładem nerwu twarzowego lewego, który ustąpił po dwóch latach po urazie. W zakresie narządu słuchu, słuch jest obecnie społecznie wydolny, szept słyszany z odległości prawidłowej.

Powód ma po lewej stronie wgłębienie w czaszce.

(dowód: opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu specjalizacji psychologii – k. 158-167 , opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu neurologii – k. 168-181, opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu otolaryngologii – k. 194-203)

Przed wypadkiem powód uczył się bardzo dobrze, uprawiał sport codziennie i był zdrowy.

Po wypadku wyniki w nauce powoda uległy pogorszeniu oraz wystąpiły trudności w nauce jak również w kontaktach z rówieśnikami oraz wystąpiła zmiana zachowania powoda podczas lekcji. Szkoła zapewniła powodowi indywidualizację nauczania ze wszystkich przedmiotów. Powód nie uczestniczył w zajęciach wychowania fizycznego. Powód przed wypadkiem był uzdolniony w kierunku nauki języków obcych, po wypadku umiejętności powoda w tym zakresie uległy znacznemu obniżeniu. Powód utracił umiejętność posługiwania się językiem niemieckim.

Z uwagi na liczne wizyty lekarskie powód opuszczał część zajęć w szkole.

(dowód: zestawienie ocen powoda – k. 67-68, informacja dotycząca osiągniętych wyników w nauce oraz frekwencji w roku szkolnym 2017/2018 – k. 69, opinia nauczyciela i wychowawcy klasy – k. 70, opinia o uczniu – k. 71, zeznania świadka A. M. – k. 91-92, zeznania powoda – k. 262-263 )

Powód ma silne i częste bóle głowy, zdarzają się zawroty głowy. Powód ma kłopoty z pamięcią, dużo zapomina, traci słowa bądź myśli. U powoda występują problemy z komunikacją co utrudnia kontakty z rówieśnikami.

Powód ma problemy ze snem, ma koszmary. Korzystał z pomocy psychologa.

U powoda występuje wzmożona choroba lokomocyjna oraz utrzymują się lęki w samochodzie na dłuższych trasach.

Powód ma po lewej stronie wgłębienie w czaszce, które ukrywa pod włosami, ponieważ się jego wstydzi.

Powód obecnie jest w związku.

(dowód: zeznania świadka A. M. – k. 91-92 , zeznania powoda – k. 262-263, opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu specjalizacji psychologii – k. 158-167)

Ograniczeniem dla powoda są zawody wymagające nauczenia się, zapamiętywania dużych partii materiału oraz te które wymagają ekspozycji społecznej, wypowiedzi publicznych.

Nie wykluczone jest to, że w przyszłości u powoda rozwinie się padaczka pourazowa w związku z tym nie powinien pracować na wysokości ani przy maszynach w ruchu.

Brak przeciwskazań do pracy i aktywność ruchowej z uwagi na układ słuchu i równowagi.

Powód w październiku 2021 r. rozpoczął studia w (...)Japońskiej Akademii (...) na kierunku grafika. Wybrany przez powoda kierunek pozwala mu rozwijać umiejętności plastyczne i zainteresowania sztuką, poprzez wykorzystanie nowoczesnych technik komputerowych może stworzyć możliwości zarobkowe.

(dowód: kontrakt powoda z (...)Japońską Akademią (...) – k. 106-112, opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu specjalizacji psychologii – k. 158-167, opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu neurologii – k. 168-181, opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu otolaryngologii – k. 194-203)

Powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowi, ma obniżoną sprawność ośrodka układu nerwowego, uszkodzeniu uległa pamięć świeża. Powód dotychczas nie odzyskał sprawności pamięci. Objawy encefalopatii pourazowej mają charakter utrwalony i nie rokują poprawy.

Układ słuchu i równowagi jest prawidłowo wydolny.

(dowód: opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu specjalizacji psychologii – k. 158-167, opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu neurologii – k. 168-181, opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu otolaryngologii – k. 194-203)

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18.12.2002 r. u powoda doszło do trwałego uszczerbku na zdrowiu na który składają się:

- uszkodzenia kości sklepienia i podstawy czaszki (wgłębienia, szczeliny, fragmentacja) 10% wg pozycji 2,

- encefalopatie ze zmianami charakterologicznymi 50 % wg pozycji 9b.

Łączny uszczerbek powoda na zdrowiu wynosi 60%.

(dowód: opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu specjalizacji psychologii – k. 158-167, opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu neurologii – k. 168-181, opinia instytutu naukowo-badawczego (...) Sp. z o.o. z zakresu otolaryngologii – k. 194-203)

Sprawca wypadku zapłacił powodowi zadośćuczynienie w łącznej kwocie 10.000 zł, na którą składała się kwota:

- 26.06.2019 r. w wysokości 4.000 zł,

- 12.07.2019 r. w wysokości 1.000 zł,

- 27.12.2019 r. w wysokości 700 zł,

- 27.12.2019 r. w wysokości 700 zł,

- 04.02.2020 r. w wysokości 2.000 zł,

- 26.02.2020 r. w wysokości 800 zł,

- 13.03.2020 r. w wysokości 800zł.

Pozwany w piśmie z dnia 10.08.2017 r. przyznał i wypłacił powodowi kwotę 8.450 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 550 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych na zakup środków medycznych.

Następnie pozwany przyznał powodowi następujące kwoty:

- 900 zł tytułem kosztów pobytu w hotelu,

- 330 zł tytułem refundacji wydatków poniesionych w związku z leczeniem następstw wypadku,

- 100 zł tytułem kosztów przejazdów mających związek z wypadkiem,

- 350 zł tytułem refundacji wydatków poniesionych w związku z leczeniem następstw wypadku.

(dowód: potwierdzenie przelewów – k. 16, pismo pozwanego z dnia 10.08.2017 r. –k. 17 oraz k. 47, pismo pozwanego z dnia 13.09.2017 r. – k. 48, pismo pozwanego z dnia 11.10.2018 r. – k. 49, pismo pozwanego z dnia 22.11.2018 r. – k. 50).

Powód poniósł następujące koszty w związku z leczeniem:

- badanie RM głowy bez kontrastu w dniu 21.07.2017 r. – w kwocie 550 zł,

- badanie RM głowy bez kontrastu w dniu 24.01.2018 r. – w kwocie 550 zł,

- wizyta lekarska w dniu 18.07.2017 r. w Przychodni (...) – w kwocie 300 zł,

- wizyta lekarska w dniu 20.11.2018 r. w Przychodni (...) – w kwocie 350 zł,

- konsultacja specjalistyczna w dniu 26.10.2018 r. – w kwocie 150 zł,

- badanie MR odcinka L-S kręgosłupa w dniu 23.08.2017 r. – w kwocie 330 zł,

- badanie MR odcinka C kręgosłupa w dniu 02.10.2018 r. – w kwocie 330 zł,

- cztery konsultacje specjalistyczne w dniach 21.07.2107 r., 11.08.2017 r., 22.09.2017 r., 29.03.2018 r. – w łącznej kwocie 600 zł (4x150 zł),

- wizyta lekarska z zakresu laryngologii w dniu 08.09.2021 r. - w kwocie 180 zł,

- wykonanie RM głowy bez kontrastu w dniu 03.09.2021 r. – w kwocie 550 zł,

- konsultacja specjalistyczna lekarska w dniu 04.08.2021 r. – w kwocie 200 zł,

- przejazd na badania na trasie P.O.P. – w kwocie 183,88 zł,

- przejazd na badania na trasie P.O.P. – w kwocie 183,88 zł,

- przejazd na badania na trasie P.W.P. – w kwocie 351,04 zł,

(dowód: faktura VAT nr (...) – k. 63v, faktura VAT nr (...) – k. 64v, faktura nr (...) – k. 65v, faktura nr (...) – k. 66v, faktura VAT nr (...) – k. 72, paragony – k. 72, faktura VAT nr (...) – k. 73, faktura VAT nr (...) – k. 74, skierowanie do pracowni diagnostycznej – k. 114, paragony – k. 114v, zeznania powoda k. 262-263, zeznania świadka A. M. – k. 91-92).

Powód pismem z dnia 01.09.2020 r. zwrócił się do pozwanego o wypłatę 10.000 zł tytułem odszkodowania oraz kwoty 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia. W odpowiedzi pozwany zaoferował zawarcie ugody w łącznej wysokości 20.000 zł.

(dowód: pismo powoda z dnia 01.09.2020 r. – k. 6, pismo pozwanego z dnia 08.09.2020 r. – k. 7 oraz k. 75)

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda w zakresie żądanego zadośćuczynienia zasługiwało na uwzględnienie co do zasady i co do wysokości. Natomiast żądanie odszkodowania zasługiwało na uwzględnienie co do zasady, jednak co do wysokości, nie w pełnym, dochodzonym przez niego zakresie. Sąd oddalił żądanie powoda w zakresie odszkodowania ponad kwotę 6.698,80 zł. Oddaleniu podlegało powództwo o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku z dnia 28.06.2017 r. na przyszłość, z uwagi na fakt, że stan zdrowia powoda jest utrwalony oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie uprawdopodobnił wystąpienia nowych skutków wypadku w przyszłości.

Na wstępie wyjaśnić należy, kwestię legitymacji procesowej czynnej strony powodowej. Powód w chwili wytoczenia powództwa nie miał pełnej zdolności do czynności prawnych z uwagi na fakt, że miał wówczas 17 lat. W związku z powyższym do czasu osiągnięcia pełnoletności uprawnionym do reprezentacji powoda w sprawie był jego przedstawiciel ustawowy, w tym wypadku ojciec W celu wykazania uprawnienia do reprezentacji powoda został złożony do akt sprawy odpis skrócony aktu urodzenia M. M. (1).

Jak przyznał to pozwany, sprawca wypadku ubezpieczony z tytułu odpowiedzialności cywilnej u pozwanego, ponosi odpowiedzialność za zdarzenie z dnia 28 czerwca 2017 r. (k. 33). Sprawcą był bezspornie, kierujący samochodem marki M. (...) nr rej. (...) Ł. M., który najechał na pojazd rodziców powoda, w którym powód był pasażerem. Wina sprawcy jest bezsporna, nie kwestionuje jej co do zasady pozwany, a ponadto w tym zakresie toczyło się postępowanie karne. Postępowanie to zakończyło się prawomocnym wyrokiem skazującym wobec kierującego pojazdem – Sąd uznał Ł. M. spowodowania wypadku, w następstwie którego obrażenia odniósł powód. Powód więc, może domagać się od niego zadośćuczynienia oraz odszkodowania na zasadzie winy (art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 435 § 1 k.c.). W konsekwencji powód miał prawo od pozwanego dochodzić roszczeń z tytułu czynu niedozwolonego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. 2003 nr 124 poz. 1152).

Formalna zasada odpowiedzialności strony pozwanej nie budziła wątpliwości. Spór sprowadzał się do rozstrzygnięcia kwestii wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia, odszkodowania oraz zasadności ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki przedmiotowego zdarzenia.

Zadośćuczynienie przewidziane w art. 445 § 1 k.c. ma charakter kompensacyjny, stanowi sposób naprawienia krzywdy w postaci doznanych cierpień fizycznych i psychicznych. Powinno ono uwzględniać nie tylko krzywdę istniejącą w chwili orzekania, ale również taką, którą poszkodowany będzie w przyszłości na pewno odczuwać oraz krzywdę dającą się z dużym stopniem prawdopodobieństwa przewidzieć. Zasadniczą przesłanką przy określaniu jego wysokości jest stopień natężenia krzywdy, tj. cierpień fizycznych i ujemnych doznań psychicznych. O rozmiarze krzywdy decydują takie okoliczności jak: rodzaj, charakter, długotrwałość i intensywność cierpień fizycznych i psychicznych, stopień i trwałość kalectwa. Zadośćuczynienie musi przedstawiać wartość ekonomicznie odczuwalną. Wypadek, w którym brał udział powód spowodował trwały uszczerbek na jego zdrowiu i zmiany w dotychczasowym życiu. Po zdarzeniu powód był hospitalizowany przez kilkanaście dni, a następnie powód pozostawał pod opieką lekarzy specjalistów. Początkowo powód utracił umiejętność chodzenia, miał zaburzenia równowagi. W tym zakresie powód powrócił do zdrowia. Niemniej jednak u powoda stwierdzono trwałą encefalopatię pourazową. Pierwszych jej skutków powód doświadczył po powrocie do szkoły. Powód przed wypadkiem osiągał bardzo dobre wyniki w nauce, był uzdolniony językowo. Na skutek wypadku utracił znajomość języka niemieckiego, pojawiły się problemy z zapamiętywaniem, nauką i koncentracją. Wyniki powoda w nauce uległy obniżeniu mimo indywidualizacji jego nauki. Powód nie mógł uczestniczyć w zajęciach wychowania fizycznego. Z uwagi na doznany uraz powód zmuszony był dokonywać dalszych wyborów dotyczących jego kształcenia uwzględniając ograniczenia związanego z pamięcią.

W chwili wypadku powód miał 14 lat, a więc do zdarzenia doszło w okresie nastoletnim, w którym w szczególny sposób rozwijają się więzi społeczne, rówieśnicze. Powód ze względu na swój stan zdrowia tj. problemy z pamięcią, utratę słów czy myśli w trakcie wypowiedzi wycofał się z relacji rówieśniczych i miał trudność w nawiązywaniu kontaktów. Zrozumiałe jest, że powód z uwagi na swój stan zdrowia, może odczuwać dyskomfort w nawiązywaniu nowych znajomości. Bezsprzecznie wypadek wpłynął na życie społeczne powoda.

Wypadek, w którym uczestniczył powód był dla niego traumatycznym zdarzeniem, z którego skutkami powód mierzy się do chwili obecnej. Powód ma koszmary nocne, odczuwa obawę związaną z ponownym doświadczeniem urazu głowy i lęk przed dłuższymi podróżami. Powód korzystał z pomocy psychologa. Ponadto, wgłębienie w czaszce wywołuje u powoda wstyd i brak akceptacji swojego wyglądu co wpływa na jego poczucie wartości. Powód stara się ukrywać obrażenie, aby nie zwracało ono uwagi innych osób.

Podkreślić należy, że powód przed wypadkiem był całkowicie zdrowy i na skutek wypadku musiał odnaleźć się w nowej rzeczywistości. U powoda występuje upośledzenie odpływu wydzieliny fizjologicznej ze światła zatoki, co wymaga okresowej kontroli laryngologicznej i może skutkować w przypadku nadkażenia ostrym zapaleniem zatoki klinowej.

Sytuacja powoda wynika z jego zeznań (k. 262-263), zeznań świadka A. M. (k. 91-92) oraz dokumentacji i opinii z okresu szkolnego (k. 67-71). Oczywistym jest, że opisany wyżej stan zdrowia powoda, jego samopoczucie i zmiany w dotychczasowym życiu mają bezpośredni związek z wypadkiem z dnia 28.06.2017 r.

Interdyscyplinarna pinia sądowa która została sporządzona w niniejszej sprawie na podstawie akt spraw, dokumentacji medycznej w niej się znajdującej oraz bezpośredniego badania i wywiadu z powodem. Strony nie złożyły zastrzeżeń do opinii. W ocenie Sądu wydane w niniejszej sprawie opinia jest jasna, pełna oraz koresponduje z zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, a wnioski w niej zawarte są logiczne oraz zgodne z doświadczeniem życiowym. Sąd postanowił pominąć wniosek o dopuszczenie dowodu z dodatkowej opinii z zakresu medycyny pracy jako nieistotny dla rozstrzygnięcia. Z sporządzonych w niniejszej sprawie opinii wynika jednoznacznie z jakimi ograniczeniami i trudnościami w życiu codziennym i zawodowym musi mierzyć się powód. Powód obecnie studiuje grafikę na (...) Japońskiej Akademii (...), gdzie jak wskazał biegły psycholog rozwija swoje umiejętności plastyczne i zainteresowania sztuką, a w przyszłości kierunek ten stworzy możliwości zarobkowe. Żadna opinia biegłych nie wykazała aby obrany przez powoda kierunek rozwoju zawodowego był nieodpowiedni z uwag na jego stan zdrowia. Ponadto, w ocenie Sądu opinia lekarza medycyny pracy miałaby znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu wówczas gdyby powód przez wypadkiem pracował w określonym zawodzie bądź kształcił się w określonym kierunku, a opinia miałaby na celu ustalenie czy powód może wykonywać określony zawód bądź czynności. Z uwagi na zakres i przedmiot zgłoszonych roszczeń, w ocenie Sądu dopuszczenie dowodu z dodatkowej opinii biegłego prowadziłoby do jedynie niezasadnego przedłużenia postępowania, co najmniej o kilka miesięcy i jest nieistotna dla rozstrzygnięcia. Powód nie domagał się dotąd renty wyrównawczej.

Oceniając całokształt sprawy i rozmiar krzywdy powoda, ostatecznie Sąd doszedł do wniosku, że adekwatne do cierpień fizycznych i psychicznych, jakich powód doznał wskutek wypadku z dnia 28 czerwca 2017 r. jest zadośćuczynienie w wysokości 185.000 zł i taką kwotę Sąd zasądził na rzecz powoda, o czym orzeczono w punkcie I sentencji wyroku. Dlatego na podstawie art. 445 § 1 k.c. i art. 436 § 2 k.c. w zw. 435 § 1 k.c. w zw. 415 k.c. oraz art. art. 98 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych powództwo w tym zakresie uwzględniono.

O odsetkach Sąd orzekł w oparciu o art. 481 § 1 k.c. Powód domagał się zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 100.000 zł od dnia 28.07.2017 r. do dnia zapłaty zaś od kwoty 85.000 zł od dnia 14.11.2022 r. do dnia zapłaty. Sąd uwzględnił żądanie odsetkowo powoda jednak od innych dat początkowych. W zakresie żądania odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia od kwoty 100.000 zł w ocenie Sądu należne są one dopiero od dnia 31.08.2017 r. Wskazać należy, że przepis art. 817 § 1 k.c. stanowi, iż ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie 30 dni licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Powód zgłosił szkodę pozwanemu w dniu 01.08.2017 r., a wiec termin 30 dniowy upłynął już w dniu 31.08.2017 r. i od tego dnia pozwany pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia. Sąd nie znalazł żadnych okoliczności usprawiedliwiających zwłokę w spełnieniu zgłoszonych ubezpieczycielowi świadczeń, co do kwoty żądanego zadośćuczynienia w dalszym terminie. Inna decyzja Sądu w tym zakresie byłaby niczym innym, jak premiowaniem opieszałości w wypłacie należnego świadczenia, które jest świadczeniem terminowym po wezwaniu do zapłaty (vide orzeczenie SN z 6 lipca 1999r. III CKN 315/98, wyrok SA w Lublinie z dnia 24 stycznia 2006r. I ACa 887/05, wyroki SA w Lublinie z dnia 4 grudnia 2013r. I ACa 553/13 i I ACa 556/13). Pozwany, jako profesjonalista powinien podjąć takie działania, aby zobowiązanie zostało spełnione w terminie wynikającym z przepisów ustawy.

Co do żądanych przez powoda odsetek od kwoty 85.000 zł żądanie to było zasadne, od dnia następnego po dniu doręczenia pozwanemu pisma rozszerzającego powództwo. Pozwany odebrał pismo powoda o rozszerzeniu powództwa w dniu 05.12.2022 r., w związku z czym pozostawał on w opóźnieniu świadczenia dopiero od dnia 6.12.2022 r. a nie jak wskazywał powód od dnia 14.11.2022 r.

Wobec powyższego Sąd zasądził odsetki za opóźnienie na rzecz powoda od kwoty 100.000 zł od dnia 31.08.2017 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 85.000 zł od dnia 06.12.2022 r. do dnia zapłaty, o czym orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.

Żądanie w zakresie odsetek za pozostały okres oddalono jako bezzasadne, o czym orzeczono w pkt II sentencji wyroku.

Powód domagał się również odszkodowania na podstawie art. art. 444 § 1 k.c. w łącznej wysokości 11.648,80 zł. Początkowo powód dochodził kwoty 10.000 zł, a następnie rozszerzył powództwo o kwotę 1.648,80 zł.

W zakresie kwoty 10.000 zł zostały udowodnione przez powoda wydatki w kwocie 5.050 zł.

Na powyższą kwotę składają się wszystkie wydatki powoda w łącznej kwocie 3.160 zł udowodnione dokumentami załączonymi do akt sprawy obejmujące kwoty: 550 + 550 +300 + 350 +150 + 150 +150 + 150 + 150 + 330 + 330 (k. 63v, 64v, 65v, 66v, 72-74). Badania oraz wizyty lekarskie powoda odbywały się w W. i O., a więc poza miejscem zamieszkania powoda. Sąd uznał za zasadne koszty podróży wskazane przez powoda w piśmie z dnia 01.02.2021 r. (k. 57v) w łącznej wysokości 1.890 zł. W związku z tym w ocenie Sądu zasadnym jest przyznanie powodowi odszkodowania w kwocie 5.050 zł w związku z poniesionymi kosztami. W pozostałym zakresie powód nie udowodnił swojego roszczenia.

W zakresie kwoty dochodzonej w piśmie rozszerzającym powództwo tj. kwoty 1.648,80 zł (k. 105) Sąd uznał ją za zasadną w pełnej wysokości. Powód udowodnił powyższe koszty dokumentami załączonymi do akt sprawy na k. 113-114v. Również w ocenie Sądu zasadne były koszty przejazdu na badania wskazane przez powoda.

W ocenie Sądu uzasadnione było podejmowanie leczenia i rehabilitacja powoda w systemie leczenia odpłatnego. Okolicznością powszechnie znaną są trudności z faktycznym dostępem do publicznej służby zdrowia, a powód nie był zobligowany do przedłużania diagnostyki i terapii.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał za zasadne wydatki powoda w łącznej kwocie 6.698,80 zł, o czym na podstawie art. 444 § 1 k.c. orzekł w punkcie I sentencji wyroku. W pozostałym zakresie żądanie powoda o zapłatę odszkodowania oddalił, o czym orzekł w punkcie II sentencji wyroku.

O odsetkach Sąd orzekł w oparciu o art. 481 § 1 k.c. Powód domagał się zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 5.050 zł od dnia 28.07.2017 r. do dnia zapłaty zaś od kwoty 1.648,80 zł od dnia 14.11.2022 r. do dnia zapłaty. Sąd uwzględnił żądanie odsetkowo powoda jednak od innych dat początkowych. W zakresie żądania odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia od kwoty 5.050 zł w ocenie Sądu należne są one dopiero od dnia 25.03.2021 r. W ocenie Sądu są one należne, od dnia następnego po doręczenia pozwanemu pisma zawierające rozliczenie i dokumenty potwierdzające żądaną kwotę. Powód odebrał pismo w dniu 24.03.2021 r., a więc pozostawał w opóźnieniu od dnia 25.03.2021 r. Co do żądanych przez powoda odsetek od kwoty 1.648,80 zł żądanie to było zasadne, od dnia następnego po dniu doręczenia pozwanemu pisma rozszerzającego powództwo. Pozwany odebrał pismo powoda o rozszerzeniu powództwa w dniu 05.12.2022 r., w związku z czym pozostawał on w opóźnieniu świadczenia dopiero od dnia 6.12.2022 r.

Wobec powyższego Sąd zasądził odsetki za opóźnienie na rzecz powoda od kwoty 5.050 zł od dnia 25.03.2021 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 1.648,80 zł od dnia 06.12.2022 r. do dnia zapłaty, o czym orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

Żądanie w zakresie odsetek za pozostały okres oddalono jako bezzasadne, o czym orzeczono w punkcie II sentencji wyroku.

Powód domagał się również ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Poszkodowany w sprawie o zasądzenie odpowiedniego świadczenia na podstawie przepisu art. 444 k.c. oraz 445 k.c. na swoją rzecz, może również żądać ustalenia odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości z tego samego zdarzenia. Wykładnia funkcjonalna art. 189 k.p.c. przemawia za przyjęciem interesu prawnego w ustaleniu, jeżeli istnieje jakaś obiektywna niepewność stanu prawnego, bowiem mogą wystąpić dalsze skutki zdarzenia, które na dzień wytoczenia powództwa nie są znane bądź nie można jeszcze na ich podstawie sformułować właściwego żądania pozwu (Uchwała SN z dnia 17 kwietnia 1970 r., sygn. akt III CZP 34/69, wyrok SN z dnia 11 stycznia 2019 r., sygn. akt V CSK 558/17). Powód w ocenie Sądu nie wykazał, aby miał interes prawny w domaganiu się ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Ustalenie odpowiedzialności na przyszłość jest zasadne wówczas gdy istnieje pewien stan niepewności np. że stan zdrowia poszkodowanego może ulec pogorszeniu poprzez powstanie nowych skutków, nie znanych na dzień wytaczania pierwotnego powództwa. Łączny uszczerbek na zdrowiu powoda został stwierdzony w wysokości 60%. Biegły o specjalizacji neurologia w opinii (k. 168-181) wskazał, że objawy encefalopatii pourazowej mają charakter utrwalony, u powoda nie stwierdzono napadów utraty przytomności, ani zmian w badaniu EEG. Biegły wskazał, że nie można wykluczyć całkowicie, że w przyszłości rozwinie się u powoda padaczka pourazowa. Mając powyższe na uwadze, należy uznać, że stan zdrowia powoda jest utrwalony. Z uwagi na brak jakichkolwiek objawów wskazujących na występowanie u powoda objawów padaczki pourazowej, w ocenie Sądu nie istnieje taka niepewność co do skutków wypadku, która uzasadniałaby ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Na marginesie wskazać należy, że sprawca wypadku, w którym został poszkodowany powód został uznany winnym popełnienia czynu zabronionego spenalizowanego w kodeksie karnym. W związku z tym zgodnie z art. 442 1 § 2 k.c. termin przedawnienia roszczeń o naprawienie szkody wynosi 20 lat od dnia popełnienia przestępstwa. W związku z tym, brak ustalenia w przedmiocie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość nie pozbawia powoda możliwości dochodzenia w przyszłości roszczeń dotyczących nowo ujawnionych następstw wypadku z dnia 28.06.2017 r. Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd nie znajduje do podstaw do ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość i z uwagi na brak spełnienia przesłanek z art. 189 k.p.c. na podstawie tego przepisu oddala powództwo w tym zakresie, o czym orzeczono w pkt II sentencji wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. poprzez obciążanie pozwanego obowiązkiem ich zwrotu na rzecz powoda w całości, ponieważ powód uległ swemu żądaniu w nieznacznym zakresie.

Powód domagał się kwoty łącznej 196.648,80 zł (zadośćuczynienie w kwocie 185.000 zł oraz odszkodowanie w kwocie 11.648,80 zł ) a roszczenie zostało uwzględnione w zakresie kwoty 191.698,80 zł (185.000 tytułem zadośćuczynienia oraz odszkodowania w kwocie 6.698,80 zł). Powód wygrał zatem proces w 97,48 %, pozwany zaś w 2,52 %. Powództwo uległo oddaleniu w zakresie żądania ustalenia oraz w niewielkim zakresie żądanych odsetek.

Powód w niniejszej sprawie poniósł następujące koszty opłaty od pozwu 3.000 zł (w pozostałej części powód zwolniony), wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika – 5.400 zł, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – 17 zł, zaliczki na poczet należności biegłego – 800 zł, w łącznej kwocie 9.217 zł. Wynagrodzenie pełnomocnika powoda ustalono na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

W związku z czym Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda zwrot kosztów procesu na podstawie art. 100 k.p.c. w kwocie 9.217 zł, o czym orzekł jak w punkcie III sentencji wyroku.

O odsetkach od kosztów procesu orzeczono zgodnie z treścią art. 98 § 1 1 k.p.c.

Powód został zwolniony częściowo od kosztów sądowych tj. od opłaty od pozwu ponad kwotę 3.000 zł oraz wydatków ponad uiszczoną kwotę 800 zł. Do rozliczenia pozostały następujące koszty:

- kwota 2.500 złotych tytułem opłaty sądowej od pozwu (cała opłata wynosiła 5.500 złotych, a powód uiścił z tego tytułu jedynie kwotę 3.000 złotych),

- kwota 6.607.89 złotych tytułem wynagrodzenia biegłych zaliczkowo pokrytego ze Skarbu Państwa (łącznie biegłym przyznano kwotę 7.407,89 złotych, przy czym powód dokonał wpłaty zaliczki w wysokości 800 złotych).

Z uwagi na wynik procesu, na podstawie art. 113 § 1 i 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążono pozwanego kosztami w zakresie odpowiadającym stopniowi, w jakim przegrał on sprawę (9.107,19 zł x 97,48% =- 8.878.46).

O powyższym, orzeczono jak w punkcie czwartym sentencji wyroku.

Sąd uznał, że w niniejszej sytuacji zachodzą szczególne okoliczności aby nie obciążać powoda nieuiszczonymi kosztami sądowymi w rozumieniu art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych. Są to: sytuacja osobista powoda oraz przedmiot sprawy. Skutkowało to rozstrzygnięciem jak w punkcie piątym sentencji wyroku.