Sygn. akt I C 209/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 sierpnia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Lidia Grzelak

Protokolant st. sekr. sąd. Edyta Wojciechowska

po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2024 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w W.

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o zapłatę 3612,50 zł

I powództwo oddala;

II zasądza od powoda (...) S.A. w W. na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) w W. kwotę 917,00 ( dziewięćset siedemnaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

III nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od powoda (...) S.A. w W. kwotę 880,00 zł ( osiemset osiemdziesiąt złotych ) tytułem uzupełnienia kosztów procesu orzeczonych prawomocnym postanowieniem z dnia 19 lutego 2024 r.

Sędzia Lidia Grzelak

Sygn. akt I C 209/23

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. w W. złożył w dniu 28 kwietnia 2023 r. ( data stempla operatora pocztowego ) pozew do Sądu Rejonowego w Ciechanowie, wnosząc o zasądzenie od Towarzystwa (...) w W. kwoty 3612,50 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 sierpnia 2021 r. do dnia zapłaty. Ponadto wnosił o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany Towarzystwo (...) w W. wnosił o oddalenie powództwa w całości, nadto o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W toku sprawy strony podtrzymywały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 maja 2021 r. doszło do zdarzenia drogowego, w którym uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki P. (...) nr rej. (...), stanowiący własność M. W.. Samochód sprawcy szkody M. (...) nr rej. (...) posiadał natomiast ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w Towarzystwie (...) w W. ( bezsporne ).

Szkoda w pojeździe M. W. likwidowana była w ramach tzw. bezpośredniej likwidacji szkód przez (...) S.A. w W., który w toku postępowania likwidacyjnego ustalił, że w pojeździe marki P. (...) nr rej. (...) doszło do szkody całkowitej. Wysokość odszkodowania metodą dyferencyjną oszacowano na kwotę 4500,00 zł, wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym na kwotę 7000,00 zł, zaś wartość pozostałości na kwotę 2500,00 zł. W dniu 27 maja 2021 r. (...) S.A. w W. wypłacił M. W. tytułem odszkodowania kwotę 4500,00 zł. W dniu 31 maja 2021 r. (...) S.A. w W. wystawił pojazd marki P. (...) nr rej. (...) na platformę aukcyjną Pomoc O. (...) w celu pozyskania oferenta za zakup uszkodzonego pojazdu ustalając wartość progową oferty na 2500,00 zł. Najwyższa oferta tj. 6112,50 zł została złożona przez (...) Pomoc S.A.; w dniu 1 czerwca 2021 r. zamknięto aukcję ( akta szkody k. 40 – 134 ).

(...) S.A. w W. pismem z dnia 2 lipca 2021 r. wezwał Towarzystwo (...) w W. do zwrotu wypłaconego poszkodowanej M. W. odszkodowania w kwocie 4500,00 zł w terminie 30 dni od doręczenia wezwania. Towarzystwo (...) w W. decyzją z dnia 29 lipca 2021 r. uznał roszczenie odszkodowawcze do kwoty 887,50 zł, przy przyjęciu wartości pozostałości pojazdu po zdarzeniu drogowym na kwotę 6112,50 zł. Odszkodowanie w kwocie 887,50 zł Towarzystwo (...) w W. wypłaciło (...) S.A. w W. w dniu 30 lipca 2021 r. ( bezsporne ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dowodów, a w szczególności akt szkody ( k. 40 - 134 ), jak również opinii biegłego sądowego z zakresu wyceny wartości pojazdów oraz kosztów napraw mgr inż. Z. K. ( k. 155 - 173 ). Wskazać należy, że opinia ta ma jedynie charakter pomocniczy. Wnioski opinii zostały należycie uzasadnione; opinia nie była kwestionowana przez żadną ze stron procesu, choć strony odmiennie oceniają wnioski płynące z opinii, jak też jej znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Podkreślić bowiem należy, że istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy mają dwie kwestia: wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym oraz wartość pozostałości. Niewątpliwie, biegły sądowy wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym ustalił w opinii na kwotę 13300,00 zł; okoliczność ta – wbrew przekonaniu powoda (...) S.A. w W. – nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Zauważyć należy, że to powód (...) S.A. w W. w toku prowadzonego przez siebie postępowania likwidacyjnego ustalił wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym na kwotę 7000,00 zł, co przy ustalonej wartości kosztów naprawy ( odszkodowania ) – 4500,00 zł skutkowało przyjęciem kwalifikacji szkody jako szkody całkowitej. Wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym ustalona przez powoda (...) S.A. w W. na kwotę 7000,00 zł w toku postępowania likwidacyjnego oraz w toku niniejszego procesu nie została przez powoda zmodyfikowana, również po opinii biegłego sądowego. Wartość ta nie była również kwestionowana na żadnym etapie postępowania przez pozwanego (...) S.A. w W.. W konsekwencji uznać należy, i tak przyjął sąd orzekający w sprawie, że wartość pojazdu marki P. (...) nr rej. (...) w stanie nieuszkodzonym była niesporna pomiędzy stronami i wynosiła 7000,00 zł.

Decydujące zatem znaczenie ma kwestia wartości pozostałości, która – w ocenie sądu – wynosi 6112,50 zł. Dla przyjęcia wartości w tej kwocie decydujące znaczenie ma wysokość oferty zwycięskiej na aukcji (...) Pomoc SA. Wniosek tej samej treści zaprezentował w opinii biegły sądowy mgr inż. Z. K..

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, roszczenie powoda (...) S.A. w W. nie zasługuje na uwzględnienie.

Podkreślić należy, że pomiędzy stronami nie były sporne: wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym, jak też ustalenie, że doszło do szkody całkowitej. Ustalenia powyższe zostały dokonane przez powoda (...) S.A. w W. w toku prowadzonego przez niego postępowania likwidacyjnego w ramach tzw. likwidacji bezpośredniej, a przyjęte przez ubezpieczyciela sprawy szkody – pozwanego Towarzystwo (...) w W..

Bezspornym jest również, że pozwany Towarzystwo (...) w W. na wezwanie powoda (...) S.A. w W. zwrócił mu tytułem wypłaconego odszkodowania 887,50 zł pomimo, że powód wypłacił poszkodowanej M. W. kwotę 4500,00 zł.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że powód (...) S.A. w W. swoje roszczenie wywodzi z treści art. 828 § 1 kc, zgodnie z którym, jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania. Jeżeli zakład pokrył tylko część szkody, ubezpieczającemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniem ubezpieczyciela.

Co do zasady zatem, żądanie powoda (...) S.A. w W. uznać należy za usprawiedliwione.

Tym niemniej, oceny zasadności roszczenia powoda dokonać należy w kontekście przepisu art. 824 1 § 1 kc, zgodnie z którym, o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody.

Zgodnie z powszechnie przyjętym poglądem, szkodą jest uszczerbek, jakiego doznała określona osoba w swych dobrach lub interesach. W efekcie owo naprawienie szkody ma zmierzać do odwrócenia w dobrach poszkodowanego skutków zdarzenia wyrządzającego mu szkodę i przywrócenia - w znaczeniu prawnym - stanu, jaki by istniał gdyby owo zdarzenie nie nastąpiło ( por. Kodeks Cywilny Tom I „Komentarz do artykułów 1 – 534” pod redakcją prof. E. Gniewka C.H. BECK Warszawa 2004, str. 838 ). Przenosząc te uwagi na grunt niniejszej sprawy, trzeba opowiedzieć się za takim sposobem ustalenia odszkodowania, które zapewni poszkodowanemu uzyskanie świadczenia odpowiadającego wartości pojazdu sprzed szkody w stanie nieuszkodzonym, przy przyjętej przez ubezpieczyciela likwidującego szkodę zasadzie, że nastąpiła szkoda całkowita. Dopiero wówczas dojdzie do pełnego odwrócenia skutków zdarzenia komunikacyjnego, za którą odpowiada ubezpieczyciel sprawcy szkody w ramach swej odpowiedzialności obowiązkowej. Podkreślić należy, że przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych nie definiują pojęcia szkody całkowitej. Zgodnie jednakże z powszechnie przyjętym poglądem, szkodę całkowitą stwierdza się, kiedy pojazd uległ zniszczeniu, a koszty naprawy przekraczają jego wartość szacowaną na dzień likwidacji szkody. Szkodę całkowitą ustala zatem ubezpieczyciel w toku likwidacji szkody, po ustaleniu, że pojazd uległ w wyniku zdarzenia ubezpieczeniowego takiemu uszkodzeniu, że jego naprawa jest nieopłacalna. Oznacza to, że w razie powstania szkody całkowitej wysokość odszkodowania ustala się w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania pomniejszonej o wartość rynkową jego pozostałości. Wartość rynkowa pozostałości pojazdu jest ustalana indywidualnie, w zależności od rozmiaru uszkodzeń i stopnia zużycia eksploatacyjnego pojazdu lub jego części ( zespołów ). W niniejszej sprawie wartość rynkowa pozostałości została ustalona w toku aukcji, na którą pojazd został wystawiony przez powoda (...) S.A. w (...); wynosi zatem 6112,50 zł. Okoliczność, że ubezpieczyciel likwidujący szkodę w ramach tzw. likwidacji bezpośredniej przyjął wartość pozostałości na kwotę 2500,00 zł nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Powód nie wykazał, do czego jest zobowiązany z mocy art. 6 kc, z jakich przyczyn ustalił wartość pozostałości na kwotę 2500,00 zł, co niewątpliwie wpłynęło na wartość wypłaconego odszkodowania stanowiącego różnicę pomiędzy wartością pojazdu w stanie nieuszkodzonym – 7000,00 zł a wartością pozostałości – 2500,00 zł, skoro ustaloną w wartość rynkową pozostałości w kwocie 2500,00 zł potraktował podczas aukcji jedynie jako wartość progową oferty. Wynik aukcji wskazuje w sposób niebudzący wątpliwości, że wartość ta była znacznie zaniżona. Powód Nie wyjaśnił również, z jakich przyczyn dokonał wypłaty odszkodowania w wysokości 4500,00 zł przed wystawieniem pozostałości na aukcję i przed jej zakończeniem.

Tym samym wysokość odszkodowania należnego z tytułu szkody w pojeździe marki P. (...) nr rej. (...) powinna wynieść kwotę 887,50 zł. Wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym tj. 7000,00 zł podlega pomniejszeniu o wartość pozostałości tj. o kwotę 6112,50 zł. Wysokość odszkodowania wynosi zatem kwotę 887,50 zł, która w dniu 30 lipca 2021 r. została już wypłaconego przez ubezpieczyciela sprawcy szkody Towarzystwo (...) w W. ubezpieczycielowi (...) S.A. w W. dokonującemu tzw. likwidacji bezpośredniej.

Z tych względów Sąd oddalił powództwo w całości uznając je za niezasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł stosownie do art. 98 kpc, obciążając nimi powoda w całości stosownie do wyniku sprawy. Sąd zasądził zatem od powoda na rzecz pozwanego zwrot kosztów zastępstwa procesowego stosownie do przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych z uwzględnieniem wskazanej wartości przedmiotu sporu.

Nadto w pkt III Sąd nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od powoda kwotę 880,00 zł tytułem uzupełnienia kosztów opinii biegłego sądowego orzeczonych prawomocnym postanowieniem z dnia 19 lutego 2023 r. ( art. 83 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 113 cyt. ustawy ).