UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 30 października 2020 r. (data wpływu) pełnomocnik powoda D. S. wniósł o:

1. zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna na rzecz powoda D. S. kwoty 1.000.000,00 (słownie: jeden milion 00/100) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 1 sierpnia 2020 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną przez powoda D. S. krzywdę będącą następstwem doznanych uszkodzeń ciała i rozstroju zdrowia wskutek zdarzenia z dnia 14 listopada 2019 roku;

2. zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna na rzecz powoda D. S. kwoty 10.935,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy dziewięć trzydzieści pięć 00/100) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 6.615,00 (słownie: sześć tysięcy sześćset piętnaście 00/100) zł liczonymi od dnia 1 sierpnia 2020 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 4.320,00 zł (słownie: cztery tysiące trzysta dwadzieścia 00/100) zł liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

tytułem kosztów opieki osób trzecich nad powodem D. S. po wypadku z dnia 14 listopada 2019 roku, w okresie od 14 listopada 2019 r. do
7 sierpnia 2020 r.;

3. zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna na rzecz powoda D. S. kwoty 3.875,00 (słownie: trzy tysiące osiemset siedemdziesiąt pięć 00/100) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 3.125,00 (słownie: trzy tysiące sto dwadzieścia pięć 00/100) zł liczonymi od dnia 1 sierpnia 2020 r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 750 (słownie: siedemset pięćdziesiąt 00/100) zł liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

tytułem zwrotu kosztów pobytu powoda w specjalistycznym ośrodku Centrum (...) Sp. z o.o. w C.;

4. zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna na rzecz powoda D. S. kwoty 2.000 (słownie: dwa tysiące 00/100) zł miesięcznie tytułem renty za zwiększone potrzeby oraz utracone widoki na przyszłość od 1 sierpnia 2020 roku i na przyszłość płatnej do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat;

5. ustalenie odpowiedzialności pozwanego (...) Spółka Akcyjna za przyszłe skutki dla zdrowia powoda D. S. mogące pojawić się w związku z wypadkiem z dnia 14 listopada 2019 roku;

6. zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna na rzecz powoda D. S. kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W odpowiedzi na pozew z dnia 18 marca 2021 r. (data wpływu), pozwany wniósł o oddalenie pozwu w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej zwrotu kosztów postępowania oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych. Pozwany podniósł również zarzut przyczynienia się powoda D. S. do zdarzenia z dnia 14 listopada 2019 r., bowiem zdecydował się on na jazdę samochodem z osobą, która znajdowała się w znacznym stanie nietrzeźwości i w związku z tym zdaniem pozwanego przyczynienie wynosiło co najmniej 70%.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 14 listopada 2019 roku około godziny 16:30 w miejscowości D. miał miejsce wypadek, w którym poszkodowany został powód D. S. będący pasażerem pojazdu marki F. (...) o numerze rej. (...). Sprawca zdarzenia Ł. S. kierujący pojazdem marki F. (...) o numerze rej. (...) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że prowadził samochód osobowy po drodze publicznej znajdując się w stanie nietrzeźwości i nie zachował należytej ostrożności, a zwłaszcza nie dostosował prędkości jazdy do warunków panujących na drodze i panowania nad kierowaniem pojazdem - stanu psychomotorycznego, w wyniku czego doprowadził do zjazdu prowadzonego pojazdu z jezdni na prawą stronę drogi, najechania na skarpę pobocza, uderzenia w drzewo i przemieszczenia pojazdu w ruchu obrotowym, powodując wypadek, wskutek którego pasażer pojazdu D. S. doznał poważnych obrażeń ciała.

W dniu zdarzenia pojazd, którym kierował sprawca zdarzenia posiadał ubezpieczenie z tytułu odpowiedzialności cywilnej w pozwanym towarzystwie.

(bezsporne)

Sąd Rejonowy w Wieluniu VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w P. w sprawie VI K 142/11 dnia 30 grudnia 2021 roku wydał wyrok, który następnie został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Sieradzu II Wydziału Karnego z dnia 01 czerwca 2022 r w sprawie II Ka 81/22, w którym kierujący pojazdem Ł. S. został uznany za winnego tego, że dniu 14 listopada 2019 roku w D. powiatu (...) województwa (...) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że prowadził samochód osobowy marki F. (...) o numerze rej. (...) po drodze publicznej znajdując się w stanie nietrzeźwości i nie zachował należytej ostrożności, a zwłaszcza nie dostosował prędkości jazdy do warunków panujących na drodze i panowania nad kierowaniem pojazdem - stanu psychomotorycznego, w wyniku czego doprowadził do zjazdu prowadzonego pojazdu z jezdni na prawą stronę drogi, najechania na skarpę pobocza, uderzenia w drzewo i przemieszczenia pojazdu w ruchu obrotowym, powodując wypadek, wskutek którego pasażer pojazdu D. S. doznał obrażeń ciała w postaci krwiaka podtwardówkowego, licznych złamań czaszki i twarzoczaszki, krwotoku podpajęczynówkowego, licznych złamań kręgosłupa szyjnego, urazu wątroby, które to obrażenia przy braku poprawy neurologicznej i utrzymującej się nieprzytomności stanowiły chorobę realnie zagrażającą życiu będącą ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu, to jest o przestępstwo z art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 178 § 1 k.k. i wymierzono mu karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych.

(wyrok Sądu Rejonowego w Wieluniu VI Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w P. z dnia 30.12.2021r. wydany w sprawie VI K 142/11, k. 569-569v., wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu II Wydziału Karnego z dnia 01.06.2022r wydany w sprawie II Ka 81/22, k. 57-0570 v.)

Powód D. S. z uwagi na ciężki stan zdrowia został przetransportowany do Wojewódzkiego Szpitala (...) Panny w C., gdzie przebywał na Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii do dnia 3 stycznia 2020 roku .Przy przyjęciu do OIT powód był w stanie ogólnym bardzo ciężkim, pozostawał nieprzytomny, zaintubowany, wentylowany mechanicznie. Z uwagi na zdiagnozowanie ostrego krwiaka podtwardówkowego nad lewą półkulą mózgu, wykonano w trybie pilnym operację kraniotomię lewej okolicy czołowo-skroniowo- ciemieniowej oraz wykonano fiksację płata kostnego i laparotomię z zaopatrzeniem chirurgicznym uszkodzonej wątroby. Bezpośrednio po operacji powód został przekazany celem dalszego leczenia na OIOM.

Powodowi wykonano podczas pobytu w szpitalu szereg badań diagnostycznych, które wykazały szereg urazów takich jak: uraz wielonarządowy, ostry krwiak podtwardówkowy nad lewą półkulą mózgu, pourazowy krwotok podpajęczynówkowy, stłuczenie krwotoczne tkanki mózgowej, w tym w obrębie pnia mózgu, pourazowe krwiaki w okolicy płatów skroniowych, złamanie kości sklepienia, podstawy i twarzoczaszki czaszki, liczne złamania kręgów szyjnych, pęknięcie wątroby oraz krwiak śródmiąższowy wątroby.

Wobec powoda zastosowano leczenie neuroprotekcyjne oraz przeciwobrzękowe. Powoda początkowo żywiono dietą przemysłową poprzez sondę dożołądkową, a następnie wykorzystując gastrostomię przezskórną (PEG). Ze względu na konieczność przedłużającej się wentylacji mechanicznej wykonano zabieg tracheostomii przezskórnej. Mimo prowadzonego leczenia nie uzyskano istotnej poprawy neurologicznej - powód pozostawał nieprzytomny, w stanie czuwania, ale bez kontaktu z tendencją do spastyczności kończyn górnych. Po leczeniu w OIT uzyskano własny oddech, natomiast powód pozostawał w śpiączce. Z tego tytułu dnia 03 stycznia 2020r. przekazany został do Centrum (...) C. celem realizacji programu „(...) (...) w Ś.", gdzie przebywał do dnia 07 sierpnia 2020r. Przy przyjęciu powód był w stanie minimalnej świadomości. Stan powoda powoli się poprawiał, został wypisany do domu w logicznym kontakcie, wymagając jednak całodobowej opieki.

Leczenie powoda do tej pory nie zostało zakończone i nie jest możliwe określenie potencjalnego terminu jego zakończenia.

Z karty informacyjnej leczenia w Centrum (...) wynika, iż na dzień 07 sierpnia 2020r., był stwierdzony u powoda niedowład czterokończynowy z osłabionym napięciem mięśniowym, bardziej nasilony w kończynach prawych szczególnie górnej. Powód poruszał się tylko w asekuracji na krótkim dystansie. W karcie informacyjnej wskazana była kontynuacja rehabilitacji, usprawniania ruchowego i terapii neurologopedycznej. Powód został skierowany do dalszego leczenia w poradni rehabilitacyjnej, neurologicznej, logopedycznej oraz POZ. Powód w dniu wypisu z Centrum (...) w dniu 07sierpnia 2020r. nadal wymagał całodobowej opieki, był niezdolny do samodzielnej egzystencji. Zalecona została również kontynuacja terapii farmakologicznej.

(dokumentacja medyczna załączona do pozwu, k. 1 8 - 218 )

Powód D. S. w chwili wypadku miał 18 lat. Mieszkał z matką R. S. oraz jej partnerem w domu jednorodzinnym. Powód był na utrzymaniu swojej matki oraz jej partnera, nie uczył się, nie pracował. D. S. przed dniem wypadku zakończył naukę na etapie gimnazjalnym, chciał jednak podjąć naukę w zasadniczej szkole zawodowej. Z informacji, jakie podała matka powoda wynikało, że D. S. przed wypadkiem chciał zrobić prawo jazdy i zostać kierowcą.

Po wypadku komunikacyjnym z dnia 14 listopada 2019r. powód wrócił do domu po 7 miesiącach w stanie ciężkim na wózku inwalidzkim, nie mówił, był pampersowany, nie chodził, ruszał tylko lewą ręką. Matka powoda ma status opiekuna osoby niepełnosprawnej. Powód ma oświadczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym. Matka powoda w całości ponosi opiekę nad powodem. Powód wymaga ubrania, ogolenia, nakarmienia, wykąpania. Powód się zapomina, żeby spał musi przyjmować tabletki, które przepisał neurolog. Bez nich by nie usnął. Śpi po nich 6 godzin. W początkowym okresie po wypadku powód wypowiadał pojedyncze słowa jak małe dziecko na przykład "mama" i pokazywał na usta co oznaczało, że jest głodny. Gdy pokazywał na krocze oznaczało to, że się załatwił i trzeba mu było zmienić pampersa. W pierwszym okresie po wypadku kiedy powód był już w domu matka powoda musiała go karmić. Wszystkie pokarmy musiały być miksowane blenderem w postaci płynnej. Powód nie był w stanie oglądać telewizji, słuchać radia. Powód sam nie był w stanie czytać, pracować na komputerze.

(zeznania świadka R. S. z 27 maja 2011r., nagr. 00:18:37-00:56:44, k. 303v.-304v, płyta k. 564.)

W przedmiotowej sprawie został dopuszczony dowód z opinii biegłych z zakresu: neurologopedii, neurologii, psychologii, chirurgii, laryngologii, psychiatrii oraz rehabilitacji medycznej i fizjoterapii.

Powołana w sprawie biegła z zakresu neurologopedii po analizie akt postępowania oraz po przeprowadzeniu badania powoda D. S. rozpoznała u powoda w obszarze neurologopedycznym zaburzenia mowy o cechach afazji sensomotorycznej wraz z towarzyszącymi jej zaburzeniami dyzartrycznymi będące następstwem urazu wielonarządowego, w tym urazu czaszkowo-mózgowego, którym powód uległ na skutek wypadku z dnia 14 listopada 2019r. Biegła z zakresu neurologopedii stwierdziła, iż na skutek doznanych urazów od dnia wypadku u powoda pod kątem neurologopedycznym nastąpiło ograniczenie sprawności w zakresie mowy i komunikacji, co ma wpływ na jego zdolność do pracy zarobkowej, jak i jakość życia osobistego. Obecnie powód nie jest w stanie wykonywać pracy, w której wymagane jest sprawne komunikowanie się i wyraźna mowa.

Zdaniem biegłej u powoda występują zaburzenia mowy kwalifikujące do uznania uszczerbku na zdrowiu w tym zakresie w wysokości 40 % (czterdzieści procent) - jako afazja znacznego stopnia utrudniająca porozumiewanie się, wg punktu 11 c załącznika do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. poz. 1974.

W ocenie biegłej z zakresu neurologopedii powód D. S. powinien korzystać z terapii neurologopedycznej pod kierunkiem doświadczonego neurologopedy. Celem postępowania neurologopedycznego w przypadku powoda byłoby podjęcie próby odbudowy sprawności w użyciu języka w jego poznawczej, interakcyjnej i grupotwórczej roli, jak również ograniczenie następstw zaburzeń dyzartrycznych.

(opinia biegłego neurologopedy, k. 337 - 354)

Biegły z zakresu neurologii powołany w sprawie po przeanalizowaniu akt przedmiotowej sprawy oraz po przeprowadzeniu badania powoda D. S. wskazał, że obrażenia, którym uległ powód na skutek wypadku komunikacyjnego z dnia 14 listopada 2019r., a do których należą m.in.: ostry krwiak podtwardówkowy nad lewą półkulą mózgu leczony operacyjnie, pourazowy krwotok podpajęczynówkowy, liczne ogniska stłuczenia półkul mózgu oraz pnia mózgu z cechami ukrwotocznienia, złamanie nasady łuku kręgu C4 i C5 po stronie prawej, złamanie trzonu C4,5,6, krwiak śródmiąższowy wątroby leczony operacyjnie, stanowiły bezpośrednie zagrożenia dla życia powoda. Po bardzo długim leczeniu w OIT i rehabilitacji powód powrócił do domu, jednakże aktualnie jest osobą niepełnosprawną ze znacznymi deficytami neurologicznymi.

W opinii biegłego z zakresu neurologii wypadek miał olbrzymi wpływ na życie powoda (przerwał naukę w szkole) oraz życie osobiste, utracił kontakt z rówieśnikami. Aktualnie nie ma możliwości podjąć pracy zawodowej. Rokowanie na przyszłość w sprawie odzyskania pełnej sprawności przez powoda również jest niekorzystne.

Biegły w swojej opinii zaznaczył, iż aktualny stan zdrowia powoda D. S. jest konsekwencją tylko i wyłącznie wypadku komunikacyjnego z dnia 14 listopada 2019r. Przed wypadkiem powód był w pełni sprawny, chodził do szkoły zawodowej. W konsekwencji wypadku jest osobą niepełnosprawną, wymagającą całodobowej opieki. Aktualnie powód w dalszym ciągu wymaga rehabilitacji oraz terapii logopedycznej, psychologicznej. W chwili obecnej nie wymaga leczenia neurologicznego i neurochirurgicznego.

Zdaniem biegłego neurologa z punktu widzenia neurologicznego stan pacjenta jest średni. Jest przytomny z logicznym kontaktem, ale utrudnionym przez znacznego stopnia dyzartrię. Występuje niedowład czterokończynowy z przewagą strony prawej. Przyczyną takiego stanu zdrowia są obrażenia, których powód doznał w wyniku wypadku komunikacyjnego z dnia 14 listopada 2019r., który to stanowił dla niego bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia.

W swojej opinii biegły neurolog uznał, iż w wyniku wypadku powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu, który zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej 18.12.2002r wynosi:

- 50% z punktu 5c - umiarkowanego stopnia niedowład połowiczy prawostronny, oceniany na 3 stopień t w skali L.'a,

- 20% z punktu 5d - niewielkiego stopnia niedowład połowiczy lewostronny - 4 stopień w skali L.'a,

- 40% z punktu 7c - zaburzenia równowagi i chodu związane ze strukturalnym uszkodzeniem struktur podnamiotowych (widoczne w MR głowy), trudne do jednoznacznej oceny ze względu na nakładające się niedowłady kończyn. Jednakże obecność chwiejnej próby R., zaburzeń opuszkowych i dyzartrii znacznie wskazuje na występowanie uszkodzenia pnia mózgu i struktur podnamiotowych,

- 40 % z punktu 11c -powód nie ma samej w sobie afazji, lecz dyzartrię. Rozporządzeniu ministra zdrowia brak punktu o samej w sobie dyzartrii, biegły wziął więc pod uwagę zatem najbardziej zbliżony podpunktu zgodnie z punktem 8.3 rozporządzenia. U powoda dyzartria w znacznym stopniu utrudnia porozumiewanie się, mowa jest niewyraźna.

W sumie biegły z zakresu neurologii uznał, iż w wyniku wypadku z dnia 14 listopada 2019r. powód z przyczyn neurologicznych doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu, który zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej 18.12.2002r wynosi 100% (sto procent), sumarycznie 150% (sto pięćdziesiąt procent) trwałego uszczerbku na zdrowiu.

W następstwie wypadku z dnia 14 listopada 2019r. w przyszłości u powoda w związku z doznanymi obrażeniami może pojawić się padaczka objawowa. Biegły wskazał, że najczęściej pojawia się ona w okresie ostrym/podostrym po urazie, jednakże nie można wykluczyć pojawienia się jej nawet po kilku latach od urazu. Prawdopodobieństwo to zwiększone jest poprzez uszkodzenie płatów skroniowych, które wystąpiło u powoda. U powoda szybciej niż w populacji ogólnej mogą pojawić się także zaburzenia funkcji poznawczych oraz zaburzenia psychoorganiczne w związku z uszkodzeniem płatów czołowych. Ponadto powód jest narażony na szybsze pojawianie się zmian zwyrodnieniowych stawów oraz kręgosłupa w związku z nieprawidłowym wzorcem chodu.

Powód po wyjściu ze szpitala poruszał się na wózku. Aktualnie chodzi z asekuracją jednej osoby. W opinii biegłego nadal (na dzień badania 15.10.2021r.) powód wymaga całkowitej opieki, gdyż nie może sam wykonywać podstawowych czynności dnia codziennego tzn. umyć się, przygotować posiłków itp.

W opinii biegłego w chwili obecnej z punktu widzenia neurologicznego powód nie wymaga przyjmowania na stałe środków farmakologicznych, nie wymaga także aktualnie leczenia neurologicznego. Wymaga natomiast regularnej rehabilitacji oraz terapii logopedycznej.

(opinia biegłego neurologa, k. 355 - 373)

Powołana w sprawie biegła z zakresu psychologii po analizie akt sprawy oraz po przeprowadzeniu badania powoda D. S. stwierdziła, iż obrażenia doznane przez powoda na skutek wypadku komunikacyjnego z dnia 14 listopada 2019r., zwłaszcza te w obrębie tkanki mózgowej, spowodowały u powoda znacznego stopnia organiczne zaburzenia CUN, skutkujące znacznym obniżeniem sprawności procesów poznawczych, szczególnie procesu pamięci oraz obniżeniem poziomu funkcjonowania intelektualnego; powyższe skutki urazu głowy stanowią poważne utrudnienie w codziennym funkcjonowaniu oraz podjęciu pracy zarobkowej. Powód nadal wymaga pomocy osób trzecich w wykonywaniu codziennych czynności, związanych z samoobsługą. Ponadto znacząco obniżyła się jakość życia powoda poprzez utratę kontaktów z otoczeniem, zwłaszcza z rówieśnikami, wynikająca zarówno z niesprawności fizycznej, jednak również z powodu obniżonego funkcjonowania intelektualnego i poznawczego.

Powód doznał urazu wielonarządowego, w tym urazu czaszkowo-mózgowego, w zakresie stanu psychicznego skutkującego obniżeniem sprawności intelektualnej i poznawczej na podłożu organicznego uszkodzenia w obrębie mózgowia. Powód przed wypadkiem ukończył ogólnodostępną szkołę podstawową i gimnazjum, nie powtarzał klas; ponadto nie otrzymał orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego w związku z trudnościami w nauce, wynikającymi z obniżenia sprawności w powyższych zakresach. Z uwagi na powyższe biegła wnioskuje, że wskazane obniżenie powstało na skutek urazu głowy podczas wypadku z dnia z 14 listopada 2019 r.

Powód po wypadku nie podjął leczenia psychiatrycznego, jak również psychoterapii. Na dzień badania psychologicznego powód nie ujawnił objawów wytwórczych, mogących wskazywać na rozwój procesu psychotycznego na podłożu organicznego uszkodzenia w obrębie CUN, jak również nie demonstrują się cechy zaburzeń depresyjnych. Ponadto, zgodnie z wywiadem, nie prezentuje zaburzeń emocji i zachowania. Powyższe informacje oraz psychologiczne badanie kliniczne nie wskazuje na konieczność podjęcia leczenia psychiatrycznego, jak również psychoterapii. Jednocześnie należy zaznaczyć, że utrzymująca się w czasie obniżona sprawność fizyczna oraz intelektualna i poznawcza, powodująca izolację od otoczenia oraz bierność w życiu codziennym, może spowodować odroczone negatywne zmiany stanu psychicznego powoda, zwłaszcza zaburzenia depresyjne, jak również wtórne obniżenie sprawności w powyższych zakresach. Nie można wykluczyć, że organiczne zaburzenia CUN wywołają wystąpienie objawów wytwórczych. Z uwagi na powyższe należy uwzględnić prawdopodobieństwo, że w przyszłości u powoda wystąpi konieczność podjęcia leczenia psychiatrycznego oraz psychoterapii. Natomiast niezbędne jest podjęcie przez powoda działań mających na celu ćwiczenie/poprawę sprawności intelektualnej i poznawczej, jak również skierowanych na aktywizację życia w celu zniwelowania wtórnych czynników, powodujących następcze negatywne zmiany stanu psychicznego. Obecnie występuje konieczność uczestnictwa powoda w działaniach aktywizujących oraz powodujących niwelację strat intelektualnych i poznawczych, spowodowanych urazami w obrębie CUN.

W opinii biegłej psycholog w przypadku powoda pomoc osób trzecich od czasu wypadku i nadal polega na współdziałaniu w utrzymywaniu sprawności intelektualnej i poznawczej oraz aktywizowaniu powoda w czynnościach codziennych.

Powód po wypadku nie podjął leczenia psychiatrycznego, zatem nie wystąpiła konieczność zażywania zleconych przez lekarza psychiatrę leków oraz ewentualna konieczność dbałości otoczenia o systematyczność we wskazanym zakresie. Biegła psycholog nie określiła wysokości uszczerbku na zdrowiu, który wystąpił u powoda w związku z wypadkiem z dnia 14 listopada 2019r. z uwagi na to, że kompetencje te należą do biegłego psychiatry, a nie biegłego psychologa.

( opinia biegłego psychologa, k. 374 - 392)

Biegły sądowy z zakresu rehabilitacji medycznej i fizjoterapii po analizie akt przedmiotowej sprawy oraz po przeprowadzeniu badania powoda D. S. określił ogólny stan zdrowia powoda jako dobry, w zakresie narządu ruchu zły. Narząd ruchu powoda biegły zaopiniował jako statycznie i dynamicznie niewydolny - ma znacznie ograniczoną zdolność chwytną i manipulacyjną kończyn górnych, zwłaszcza kończyny górnej prawej. Pourazowe patologie strukturalne funkcjonalne mają charakter trwały. Główną przyczyną tych zaburzeń funkcjonalnych był/jest rozległy uraz czaszkowo-mózgowy, który nastąpił na skutek wypadku komunikacyjnego z dnia 14 listopada 2019 r. Powód leczony był prawidłowo i zgodnie ze sztuką lekarską. Z powodu bezpośrednio zagrożenia życia wymagał pilnych interwencji chirurgicznych; kraniotomii, laparotomii, tracheotomii, a także gastrotomii PEG w celu żywienia dojelitowego. Po wyrównaniu stanu ogólnego przebył także leczenie usprawniające (rehabilitację) w warunkach szpitalnych. W wyniku stosowanego leczenia usprawniającego uzyskano znaczną poprawę sprawności ogólnej i lokomocyjnej. Patologie funkcjonalne i strukturalne spowodowane przedmiotowym urazem mają charakter utrwalony. Narząd ruchu powoda jest statycznie i dynamicznie niewydolny, ma również znacznie ograniczoną zdolność chwytną i manipulacyjną kończyn górnych. Rokowanie odzyskania sprawności psychoruchowej sprzed daty przedmiotowego wypadku jest złe. Obecnie powód nie wymaga przewlekłej kontynuacji rehabilitacji w zakresie narządu ruchu, wskazane jest natomiast kontynuowanie terapii logopedycznej.

W opinii biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej i fizjoterapii istnieje bezspornie bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy wypadkiem komunikacyjnym z dnia 14 listopada 2019 r., a konsekwencjami zdrowotnymi i występującymi trwałymi patologiami funkcjonalnymi i strukturalnymi.

Biegły wskazał w swojej opinii, że powód w trakcie rekonwalescencji powypadkowej wymagał zaopatrzenia w rurki tracheotomijne PEG, materaca przeciwodleżynowego, łóżka trójdzielnego, wózka inwalidzkiego. Biegłemu jednak nie są znane koszty w/w, ponieważ nie zajmuje się ich sprzedażą ani dystrybucją. U powoda istniała konieczność prowadzenia wielokierunkowej rehabilitacji w zakresie kinezyterapii, fizykoterapii.

Biegły uznał wynik leczenia przy tak rozległych i trwałych uszkodzeniach struktur anatomicznych za dobry. U powoda mogą wystąpić jednak różne powikłania i późne następstwa, których obecnie nie można z całą pewnością określić. Istnieje duże prawdopodobieństwo ujawnienia się u powoda pourazowej padaczki, przyśpieszonego rozwoju zmian zwyrodnieniowych i dyskopatycznych kręgosłupa, przepukliny w bliźnie po laparotomii, zmian zwyrodnieniowych stawów kończyn z powodu dysbalansu i nierównego obciążenia kończyn co jest spowodowane niedowładem etc.

W opinii biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej i fizjoterapii obecnie powód nie wymaga opieki, nie jest już osobą obłożnie chorą. Wskazana jest natomiast pomoc przy wykonywaniu zwykłych czynności życia codziennego i czynnościach samoobsługowych. Wymiar tej pomocy można oszacować na 3-4 godziny dziennie 7 dni w tygodniu.

(opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej i fizjoterapii, k. 428 - k. 449)

Biegły sądowy z zakresu chirurgii na podstawie analizy akt postępowania oraz po przeprowadzeniu badania powoda D. S. w swojej opinii stwierdził, że powód w wyniku wypadku komunikacyjnego z dnia 14 listopada 2019r. doznał następujących urazów: wielokrotne złamania kości czaszki i twarzoczaszki, urazowy obrzęk mózgu, urazowy krwotok podpajęczynówkowy, krwiak nadtwardówkowy po stronie lewej, stłuczenie krwotoczne tkanki mózgowej, w tym w obrębie pnia mózgu, pourazowe krwiaki w okolicy płatów skroniowych, krew w zatokach klinowych i lewej zatoce szczękowej, liczne złamania odcinka szyjnego kręgosłupa, uraz wątroby z krwiakiem śródmiąższowym oraz podtorebkowym.

Odniesione obrażenia w opinii biegłego chirurga stanowiły bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia w momencie ich otrzymania do momentu ich zaopatrzenia w warunkach szpitalnych. Odniesione obrażenia po ich zaopatrzeniu w okresie pooperacyjnym oraz w trakcie intensywnego leczenia w warunkach OIT również stanowiły zagrożenie życia i zdrowia. W kolejnych dobach leczenia stan powoda ulegał stopniowej stabilizacji i poprawie.

Biegły z zakresu chirurgii stwierdził, iż odniesione obrażenia z dużym prawdopodobieństwem mogą mieć istotny wpływ na życie osobiste oraz zawodowe powoda. Stan po urazie wątroby z zaopatrzeniem poprzez laparotomię, założenie gastrostomii odżywczej w postaci PEGa mogą mieć wpływ na życie osobiste oraz zawodowe powoda, wynika to z obecności licznych blizn w powłokach głowy, jamy brzusznej, okresowych dolegliwości bólowych jamy brzusznej oraz epizodów podniedrożności/niedrożności przewodu pokarmowego w przyszłości ze względu na potencjalne ryzyko wytworzenia pooperacyjnych zrostów otrzewnowych. Dodatkowo powód obecnie porusza się samodzielnie z dużym ograniczeniem i wymaga do tego pomocy osób trzecich, wynika to z niedowładu prawej kończyny górnej i dolnej z osłabieniem siły mięśniowej w/w kończyn oraz przykurczu prawej dłoni. Powód ma problemy z mówieniem przejawiające się niewyraźną, skandowaną mową, z trudnością buduje pełne zdania. Istotnym problemem utrudniającym mówienie jest ślinotok przy próbach dłuższych wypowiedzi.

Biegły w swojej opinii wskazuje, iż występuje związek przyczynowo skutkowy pomiędzy zdarzeniem z dnia 14 listopada 2019 r., a konsekwencjami dla zdrowia powoda. Powód doznał urazu wielonarządowego, a w wyniku poniesionych obrażeń musiał zostać poddany leczeniu operacyjnemu: laparotomia z zaopatrzenia krwawienia z wątroby oraz kraniotomia z odbarczeniem krwiaka przymózgowego po stronie lewej. Następnie powód wymagał leczenia w ramach Oddziału (...), a następnie długotrwałej rehabilitacji. W chwili obecnej powód jest stale rehabilitowany Środowiskowym (...) (...)w N. (od grudnia 2021 r.). Odnosząc się do zakresu obrażeń jamy brzusznej z urazem wątroby, pacjent został zoperowany zgodnie z zasadami sztuki chirurgicznej. W okresie pooperacyjnym powód otrzymywał optymalną opiekę oraz nadzór o czym świadczy stabilizacja stanu ogólnego, brak progresji z częściową regresją zmian pourazowych w obrębie jamy brzusznej. W chwili obecnej powód nie wymaga dalszego leczenia ze względu na przebyty uraz wątroby oraz nie wymaga dodatkowego leczenia po usunięciu PEG-a.

Po przeprowadzonym badaniu przedmiotowym i podmiotowym przeprowadzonym przez biegło chirurga w dniu 28 kwietnia 2023 r. biegły stwierdził, iż powód obecnie jest w stanie ogólnym dość dobrym, porusza się samodzielnie, aczkolwiek z bardzo dużymi trudnościami i ograniczeniami, wymaga pomocy osób trzecich. Wynika to z niedowładu prawej kończyny górnej i dolnej, osłabieniem siły mięśniowej w/w kończyn oraz przykurczu prawej dłoni deformacją oraz znacznym ograniczeniem ruchomości palców. Powód przed wypadkiem był praworęczny, a w chwili obecnej stara się nauczyć podstawowych czynności, tj. jedzenie, pisanie, ubieranie, lewą dłonią. Powód ma problemy z mówieniem przejawiające się niewyraźną, skandowaną mową, z trudnością buduje pełne zdania. Istotnym problemem utrudniającym mówienie jest ślinotok przy próbach dłuższych wypowiedzi. Powód ma ograniczenie ruchomości kręgosłupa w odcinku szyjnym wynikające z przebytego złamania kręgów C5- C6. W obrębie powłok głowy po stronie lewej w okolicy czołowo-ciemieniowej widoczna jest blizna po przebytej operacji neurochirurgicznej, która powoduje trwałe zeszpecenie tej okolicy. Blizny w obrębie jamy brzusznej, blizna po usuniętym PEG-u, blizna w prawej okolicy podobojczykowej, blizna w okolicy szyi po tracheostomii powodują trwałe zeszpecenie. Powód ma szpotawe ustawienie prawej stopy co obecnie powoduje zeszpecenie oraz trudności z chodzeniem. Powód twierdzi, że uczestnictwo w zajęciach dziennej rehabilitacji (...) w N. bardzo mu pomaga, od grudnia 2021 r. powód poprawił funkcję chodu oraz zaczął mówić.

W odniesieniu do przyszłych skutków dla zdrowia powoda w związku z doznanymi urazami oraz schorzeń występujących lub mogących występować w przyszłości w związku z obecnym stanem zdrowia powoda, biegły wskazał, że powód jest po przebytym urazie wątroby z krwiakiem śródmiąższowym i podtorebkowym oraz po wykonanej z tego powodu laparotomii oraz w kolejnym etapie po założeniu PEG-a, a następnie jego usunięciu. W związku z powyższym, w przyszłości mogą teoretycznie wystąpić: okresowe i nawracające bóle brzucha, zapalenie błony śluzowej żołądka, przepuklina w bliźnie pooperacyjnej, objawy podniedrożności lub niedrożności przewodu pokarmowego, refluks żołądkowo-przełykowy, zrosty wewnątrzotrzewnowe.

Biegły chirurg w swojej opinii odnosząc się do niezbędnej na rzecz powoda opieki oraz pomocy w codziennym funkcjonowaniu i ich zakresu od dnia wypadku do chwili obecnej wskazał, że pełen zakres opieki w codziennym funkcjonowaniu od dnia wypadku powód otrzymywał przez personel medyczny zajmujący się nim w trakcie hospitalizacji. W okresie pohospitalizacyjnym odpowiedzi na pytanie o zakres pomocy w codziennym funkcjonowaniu powinien udzielić biegły specjalista z zakresu rehabilitacji medycznej. Obecnie powód wymaga codziennej pomocy osób trzecich w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych tj. odżywianie, higiena osobista, wypróżnianie, ubieranie, przemieszczanie się.

Zdaniem biegłego z punktu widzenia przebytego urazu wątroby, wykonanej laparotomii oraz założenia PEG pacjent może wymagać doraźnego przyjmowania leków przeciwbólowych, rozkurczowych oraz (...) ze względu na możliwe nawrotowe bóle brzucha. Obecnie powód przyjmuje K. 25 mg 2tabl. jednorazowo przed snem, ze względu na trudności z zasypianiem oraz A. 1.0 g. 2x1 tabl. Przez 7 dni, co ok. 6 msc - w momencie, w którym występują skoki temperatury ciała do 38 st. C.

W ocenie biegłego chirurga powód powinien odbywać regularne kontrole w (...) zgodnie z zaleceniami lekarzy specjalistów, którzy zajmowali się pacjentem w trakcie procesu jego leczenia. W chwili obecnej powód nie wymaga leczenia specjalistycznego z zakresu chirurgii ogólnej.

(opinia biegłego chirurga, k. 450 - k. 467)

W przedmiotowej sprawie została również sporządzona opinia przez biegłego z zakresu laryngologii, w której to biegły laryngolog wskazał po analizie akt sprawy oraz po przeprowadzeniu badania powoda D. S., że w wyniku wypadku z dnia 14 listopada 2019r. u powoda widoczna jest blizna w okolicy nasady nosa ok. 1 cm, o ciemniejszym odcieniu od otaczającej skóry, zagłębiona, szpecąca. W ocenie biegłego powód nie wymaga leczenia farmakologicznego laryngologicznego. W celu poprawy wyglądu nosa wskazane jest wykonanie rynoplastyki. Wygląd blizny nie ulegnie zmianie. Nawet usunięcie blizny spowoduje powstanie kolejnej blizny.

Biegły laryngolog w swojej opinii wskazał, że uszczerbek na zdrowiu biegły obliczył Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania z dnia 2002-12-28 i zgodnie z powyższym rozporządzeniem ustalił, że:

- blizna w okolicy nasady nosa ok. 1cm, o ciemniejszym odcieniu od otaczającej skóry, zagłębiona szpecąca stanowi 2% (dwa procent) uszczerbku na zdrowiu.

- uszkodzenia nosa jest stopnia średniego, co stanowi 5 % (pięć procent) uszczerbku na zdrowiu

Łączny uszczerbek na zdrowiu z zakresu otolaryngologii biegły ocenił na 7% (siedem procent).

Biegły laryngolog wskazał w opinii, iż doznane urazy nie powodują odległych skutków zdrowotnych. Powodują defekt kosmetyczny. Powód nie wymagał opieki oraz pomocy w codziennym funkcjonowaniu od dnia wypadku do chwili obecnej z przyczyny schorzeń z zakresu otolaryngologii. Powód nie wymagał i nie wymaga także przyjmowania środków farmakologicznych na poszczególnych etapach leczenia oraz rekonwalescencji z przyczyny schorzeń z zakresu otolaryngologii. Powód nie wymagał i nie wymaga również rehabilitacji oraz prowadzenia leczenia specjalistycznego z przyczyny schorzeń z zakresu otolaryngologii.

(opinia biegłego laryngologa, k. 468 - k. 483).

Powołana w sprawie biegła psychiatra po analizie akt przedmiotowej sprawy oraz po przeprowadzeniu badania powoda D. S. w swojej opinii wskazała, że powód w wyniku wypadku z dnia 14 listopada 2019 r. doznał poważnych urazów wielonarządowych, wraz z urazami głowy ze złamaniem kości czaszki, krwiakiem podtwardówkowym, krwotokiem podpajęczynówkowym, stłuczeniem oraz obrzękiem mózgu, wymagał interwencji neurochirurgicznej. Opiniowany pozostawał kilka miesięcy w śpiączce. Krwotok do mózgu oraz jego obrzęk spowodowały uszkodzenie komórek nerwowych i ich degradację. Przed wypadkiem powód był zdrowy, podejmował naukę. Od czasu wypadku powód nie może uczyć się, wykonywać pracy, nie jest zdolny do samodzielnego zadbania o własne potrzeby, wymaga nadzoru, pomocy, wskazania konkretnych, prostych zadań do wykonania. Od czasu wypadku powód stał się drażliwy, okresowo agresywny, wypowiada niestosowne żarty, skraca dystans, ma zaburzenia poznawcze, co także świadczy o uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego, zwłaszcza struktur kory czołowej, które było następstwem przedmiotowego wypadku. Powyższe odpowiada diagnozie organicznych zaburzeń psychicznych, wraz z trwałą zmianą struktury osobowości, zaburzeniami poznawczymi. Wielonarządowe urazy powoda powstałe na skutek zdarzenia z dnia 14 listopada 2019r. spowodowało u powoda trwałe uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego o charakterze encefalopatii pourazowej, wraz z dużymi zmianami charakterologicznymi, poznawczymi. W opinii biegłej psychiatry cierpienia psychiczne powoda są znaczne. Powód stał się człowiekiem niepełnosprawnym, jego procesy myślowe, decyzyjne przebiegają nieprawidłowo, powód nie zdaje sobie do końca sprawy ze swojego wysoce nieprawidłowego funkcjonowania psychicznego. Uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego jest trwałe, nie rokuje poprawy. Zdaniem biegłej psychiatry pomiędzy zdarzeniem z dnia 14 listopada 2019r. a trwałym uszkodzeniem centralnego układu nerwowego powoda istnieje niewątpliwy związek przyczynowo -skutkowy.

Biegła z zakresu psychiatrii w swojej opinii podaje, iż powód nie podjął leczenia psychiatrycznego, otrzymał jedynie lek K. (kwetiapina), którego przyjmowanie powinien kontynuować. W razie narastania zmian charakteropatycznych w przyszłości może okazać się konieczne stosowanie silniejszej farmakoterapii w celu łagodzenia zachowań agresywnych. Powód niezależnie powinien podjąć systematyczną, długotrwałą terapię neuropsychologiczną, mającą na celu wzmacnianie funkcji poznawczych, ćwiczenie pamięci. Terapia taka powinna odbywać się raz na tydzień.

Biegła wskazuje, że na skutek wypadku powód doznał trwałego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego o charakterze encefalopatii pourazowej z trwałą zmianą osobowości, zaburzeniami poznawczymi. Według załącznika do rozporządzenia Ministra Pracy polityki społecznej z dnia 18.12.2002r. zgodnie z pkt 9 b trwały procentowy uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 70%. Biegła określając uszczerbek na zdrowiu powoda oparła się na punkcie 9b tabeli będącej załącznikiem do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18.12.2002r., który mówi o encefalopatii ze zmianami charakterologicznymi. U powoda są one ciężkie.

Powód w opinii biegłej z zakresu psychiatrii nigdy nie odzyska sprawności poznawczej, do końca życia będzie cierpiał na organiczne zaburzenia psychiczne. Z wiekiem u powoda będą nasilać się zmiany organiczne szybciej niż w populacji osób zdrowych, co może powodować dalsze zaburzenia jego zachowania lub inne objawy psychopatologiczne, co będzie w dalszym stopniu wpływało na gorsze funkcjonowanie w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych. Powód z punku widzenia psychicznego wymaga ciągłej opieki i pomocy przy większości czynności w ciągu dnia. Nie jest w stanie sam zadbać o siebie i swoje potrzeby. Z punktu widzenia psychiatrycznego powód nie wymaga intensywniejszego leczenia, obecnie przyjmuje K. (kwetiapina), który jest neuroleptykiem poprawiającym zasypianie, mającym też działanie redukujące zachowania agresywne. Konieczna jest jednak zdaniem biegłej rehabilitacja neuropsychologiczna.

(opinia biegłego psychiatry, k. 484 - k. 499, uzupełniająca opinia biegłego psychiatry, k. 536 - k. 540)

W postępowaniu likwidacyjnym pozwany ubezpieczyciel poinformował pełnomocnika powoda, iż na podstawie zgromadzonej dokumentacji szkodowej nie znajduje podstaw do zmiany dotychczas podjętego stanowiska odmownego i wypłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę i odszkodowania. Podniósł również, że na ówczesnym etapie likwidacji nie było możliwe zaspokojenie przez pozwanego zgłoszonych roszczeń, a zgromadzona dokumentacja nie pozwalała na dokonanie wypłaty bezspornej części odszkodowania.

(dokumentacja k. 237 - k. 245)

Powyższy stan faktyczny jest zasadniczo bezsporny, gdyż został oparty
m. in. na dowodach z dokumentów, które nie były kwestionowanie przez strony i nie wzbudziły też zastrzeżeń Sądu.

Sąd w całości przyjął w poczet materiału dowodowego opinie biegłych powołanych w niniejszej sprawie, bowiem zostały one sporządzone zgodnie z regułami sztuki, spójnie i logicznie, zawierają wyczerpujące odpowiedzi na zadane pytania. Sąd nie dostrzegł żadnych czynników osłabiających zaufanie do wiedzy poszczególnych biegłych i ich bezstronności ani żadnych ważnych powodów, które zmuszałyby do dopuszczenia dowodu z opinii innych specjalistów. W konsekwencji nie można postawić opiniom zarzutu, że nie są one przydatne dla poczynienia ustaleń faktycznych w rozpoznawanej sprawie. Opinie zostały opracowane przez osoby posiadające kwalifikacje i wiedzę w swojej dziedzinie, posiadające doświadczenie na polu praktyki i teorii. Stąd też istotny walor pomocniczy opinii biegłych przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy. Przydatność w/w opinii wynika również z tego, iż odpowiadają one postawionym tezom dowodowym, a autorzy opinii jako osoby obce dla stron niewątpliwie nie są zainteresowane treścią rozstrzygnięcia, jakie zapadnie w niniejszej sprawie.

Każdy z dopuszczonych biegłych sporządził w swoim zakresie opinię na piśmie a wnioski płynące z tych opinii dały podstawę do ustalenia przez Sąd stanu faktycznego. Na żądanie pełnomocnika pozwanego biegła z zakresu psychiatrii sporządziła również w zakresie przedstawionych jej wątpliwości, pytań i zarzutów opinię uzupełniającą. Ustalony w sprawie stan faktyczny jest w znacznej części niesporny i oparty na niekwestionowanym przez strony osobowym i nieosobowym materiale dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy w postaci dokumentacji medycznej powoda. Skutki wypadku komunikacyjnego jakiemu uległ D. S., procentowy uszczerbek na zdrowiu, trwałość tych skutków oraz możliwość ich minimalizowania zostały ustalone na podstawie niekwestionowanej dokumentacji medycznej, a także opinii biegłych wydanych w niniejszej sprawie. Sąd uznał wszystkie wyżej wymienione dokumenty za wiarygodne. Zostały sporządzone w odpowiedniej formie przez uprawnione do tego organy i w ramach ich kompetencji, odpowiadając tym samym dyspozycji art. 244 § 1 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 244 § 1 k.p.c., dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Autentyczność dokumentów oraz prawdziwość treści dokumentów urzędowych nie była kwestionowana przez żadną ze stron w oparciu o treść art. 232 k.p.c. w zw. z art. 252 k.p.c. i art. 253 k.p.c. Także Sąd nie znalazł podstaw do tego, aby uczynić to z urzędu. Tym samym okazały się one przydatne w sprawie, stając się podstawą powyższych ustaleń faktycznych.

W wydanych przez siebie opiniach biegli oszacowali stopień procentowego uszczerbku na zdrowiu powoda D. S., jednakże szacunki te mają charakter wyłącznie pomocniczy. Należy mieć na uwadze, iż przeważająca część wskazywanych przez biegłych dolegliwości ma charakter trwały i nie rokuje poprawy w przyszłości. Oczywistym pozostaje, że wysokość uszczerbku ustalonego przez biegłych ma charakter jedynie pomocniczy, niemniej jednak dobrze odzwierciedlają stopień uszczerbku na zdrowiu powoda oraz ilustrują z jakim poziomem cierpień fizycznych i psychicznych musiał mierzyć się D. S.. Dokonując oceny zasadności roszczeń powoda, określając wysokość zadośćuczynienia Sąd miał na uwadze to, że jest ono przede wszystkim sposobem zrekompensowania krzywdy. W judykaturze ugruntowany jest pogląd, iż przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę należy uwzględniać przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 681/98, OSNP 2000, nr 16, poz. 626, wyrok SN z dnia 15 lipca 1977 r., IV CR 266/77, niepublikowany, wyrok SN z dnia 18 grudnia 1975 r., I CR 862/75, niepublikowany). To wszystko Sąd wziął pod uwagę rozstrzygając w niniejszej sprawie.

Posłużenie się przez biegłych procentową tabelą wykorzystywaną przy ustalaniu stopnia uszczerbku na zdrowiu nie jest czynnością orzeczniczą w myśl przepisów o zabezpieczeniu społecznym, a jedynie pozwala Sądowi na orientacyjne uznanie skali uszczerbku doznanego przez powoda. To jednak w kompetencji Sądu, a nie biegłego pozostaje finalne określenie wymiaru szkody i krzywdy, ergo – należnego odszkodowania i zadośćuczynienia. Patrząc przez pryzmat pozostałego materiału dowodowego, uznanego za wiarygodny i spójny, znajdującego się w aktach sprawy, nie sposób kwestionować wywodów powyższych opinii, ich spójności i fachowości. Sąd nie znalazł ponadto żadnych podstaw, aby opinie te zakwestionować z urzędu, ani żadnych ważnych powodów, które zmuszałyby do dopuszczenia dowodu z opinii innych specjalistów.

Nie ulega również wątpliwości, że dowód z opinii biegłego, jak każdy inny dowód, podlega ocenie Sądu przy zastosowaniu reguł z art. 233 § 1 k.p.c. - na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Dowód z opinii biegłego jest prawidłowo przeprowadzony wówczas, gdy opinia zawiera uzasadnienie ostatecznych wniosków, sformułowane w sposób przystępny i zrozumiały dla osób nieposiadających wiadomości specjalnych. Ocena dowodu z opinii biegłego sądowego wymaga ustosunkowania się do mocy przekonywującej rozumowania biegłego i logicznej poprawności wyciągniętych przez niego wniosków. Nie można oprzeć ustaleń wyłącznie na podstawie konkluzji opinii biegłego, lecz koniecznym jest sprawdzenie poprawności poszczególnych elementów składających się na trafność wniosków końcowych. Nie należy przy tym zapominać, że wnioski biegłego powinny być w zasadzie stanowcze i jednoznaczne ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 sierpnia 2012 r., w sprawie I ACa 372/12 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 października 2007 r., w sprawie V ACa 670/07, opubl. w nr 1 Biul. SA/Ka z 2008 r. pod poz. 28).

Powyższe sprawia, że Sąd nie dostrzegł żadnych okoliczności, które obniżałyby wiarygodność opinii wskazanych biegłych oraz powodów, które uzasadniałyby konieczność dopuszczenia dowodów z opinii innych biegłych tej samej specjalności. Materiał dowodowy którym dysponował Sąd w dniu wyrokowania w sposób wystarczający odpowiadał na relewantne z punktu widzenia procesu zagadnienia szczególne, wymagające wiedzy specjalistycznej.

Sąd za wiarygodne uznał również zeznania stawającego w procesie świadka - R. S., albowiem są one spójne i oddają sposób życia powoda przed wypadkiem i po wypadku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Z przepisu art. 436 § 1 k.c. wynika, że samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu na zasadzie ryzyka - gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny. Należy też dodać, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony, przy czym uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 822 § 1 i § 4 k.c.). Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - tekst jedn., Dz. U. z 2018 roku, poz. 473 ze zm.).

W przedmiotowej sprawie po wydaniu wyroku przez Sąd Rejonowy w Wieluniu VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w P. w sprawie VI K 142/11 dnia 30 grudnia 2021 roku, który następnie został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Sieradzu II Wydziału Karnego z dnia 01 czerwca 2022 r w sprawie II Ka 81/22, pozwany nie kwestionował sprawstwa i winy ubezpieczonego w zakresie zaistniałego wypadku komunikacyjnego oraz jego odpowiedzialność na zasadzie art. 436 § 1 k.c., a w konsekwencji również odpowiedzialności ubezpieczyciela. Poza sporem pozostawało również, że u powoda D. S. nastąpiło uszkodzenie ciała i rozstrój zdrowia, który uprawnia go do żądania od pozwanego zakładu ubezpieczeń zadośćuczynienia za doznaną krzywdę - w myśl art. 445 § 1 k.c.

Przepis art. 445 § 1 k.c. stanowi, że sąd może przyznać poszkodowanemu w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę (szkodę niemajątkową) ujmowaną jako cierpienie fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, to jest ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi (por. wyrok SN z dnia 4 lipca 1969 roku, I PR 178/69, OSNCP 1970, Nr 4, poz. 71). Zadośćuczynienie ma na celu złagodzenie tych cierpień. Obejmuje ono wszystkie cierpienia - te już doznane i te mogące powstać w przyszłości. Powinno ono być zatem przyznaną jednorazowo rekompensatą za całą krzywdę. Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia obowiązuje zasada miarkowania wyrażająca się w nakazie uwzględnienia wszystkich okoliczności i skutków doznanych krzywd z odniesieniem do warunków określających poziom życia ludzi w pełni sprawnych i aktywnych, panujących w środowisku w jakim żyje powód (por. uzasadnienie wyroku SN z 4 lipca 2000 roku, I CKN 837/00 LEX nr 56891).

Ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445 § 1 k.c. wymaga uwzględnienia wieku poszkodowanego, stopnia cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywności i czasu trwania, nieodwracalności następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwa, oszpecenia), rodzaju wykonywanej pracy, szans na przyszłość, poczucia nieprzydatności społecznej, bezradności życiowej oraz innych podobnych czynników (vide wyrok SN z dnia 9.22.2007r., V CSK 245/07, OSNC D/2008). Sąd Okręgowy w całości podziela powyższe stanowisko Sądu Najwyższego, który w ostatnich latach wielokrotnie podkreślał, że ze względu na kompensacyjny charakter zadośćuczynienia jego wysokość musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną adekwatną do warunków gospodarki rynkowej. Zwracał uwagę, że nie można akceptować stosowania taryfikatora i ustalania wysokości zadośćuczynienia według procentów trwałego uszczerbku na zdrowiu, że zdrowie ludzkie jest dobrem o szczególnie wysokiej wartości w związku z czym zadośćuczynienie z tytułu uszczerbku na zdrowiu powinno być odpowiednio duże, oraz że nietrafne jest posługiwanie się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia jedynie określonymi jednostkami przeliczeniowymi w postaci najniższego czy średniego wynagrodzenia pracowniczego. O wysokości należnego zadośćuczynienia stanowi przede wszystkim rozmiar (zakres) doznanej przez pokrzywdzonego krzywdy, a niewymierny charakter tej krzywdy sprawia, że ocena w tej mierze winna być dokonana na podstawie całokształtu okoliczności sprawy.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że powód w chwili wypadku miał 18 lat, był zdrowym mężczyzną bez chorób współistniejących. Przed wypadkiem z dnia 14 listopada 2019 r. powód miał w planach zrobić prawo jazdy i zostać kierowcą, chciał również podjąć naukę w zasadniczej szkole zawodowej. D. S. prowadził aktywny tryb życia, miał wielu znajomych, lubił przebywać wśród ludzi. Samo zdarzenie nastąpiło właśnie kiedy spotkał się ze swoim kolegą Ł. S.. Powód stał się ofiarą wypadku, w skutek którego doznał obrażeń bezpośrednio zagrażających jego życiu i zdrowiu. W wyniku zaistniałego wypadku pasażer samochodu D. S. doznał obrażeń ciała w postaci krwiaka podtwardówkowego, licznych złamań czaszki i twarzoczaszki, krwotoku podpajęczynówkowego, licznych złamań kręgosłupa szyjnego, urazu wątroby, które to obrażenia przy braku poprawy neurologicznej i utrzymującej się przez długi okres czasu nieprzytomności stanowiły chorobę realnie zagrażającą życiu będącą ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu. Wypadek, którego ofiarą stał się D. S. miał olbrzymi wpływ na jego życie w każdym aspekcie. Powód przerwał naukę w szkole, utracił kontakt z rówieśnikami. Aktualnie powód nie ma możliwości podjąć pracy zawodowej. Rokowanie na przyszłość w sprawie odzyskania pełnej sprawności przez powoda również jest niekorzystne. U powoda rozpoznano znacznego stopnia dyzatrię, niedowład czterokończynowy z przewagą strony prawej. W konsekwencji wypadku powód jest osobą niepełnosprawną, wymagającą opieki. Aktualnie powód w dalszym ciągu wymaga rehabilitacji oraz terapii logopedycznej, psychologicznej. Skutki wypadku są przez niego odczuwane do dziś i będą odczuwane w przyszłości. Związek przyczynowy między doznaną krzywdą a zdarzeniem z 14 listopada 2019 r. jest oczywisty.

W ocenie Sądu, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala stwierdzić, że na skutek przedmiotowego wypadku powód doznał obrażeń ciała o jakich była mowa we wcześniejszej części uzasadnienia. Bez wątpienia wywołały one zarówno cierpienia fizyczne, jak i psychiczne. Tym samym w niniejszej sprawie należało ustalić ich zakres oraz skutki. Dla ustaleń Sądu w tym zakresie zasadnicze znaczenie miały opinie dopuszczonych w sprawie biegłych. W ocenie biegłego neurologa uszczerbek na zdrowiu doznany przez powoda wynosi 100% (sumarycznie 150 %) i ma on charakter trwały. W opinii biegłego neurologopedy został stwierdzony u powoda trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 40 %. Biegły z zakresu psychiatrii w swojej opinii stwierdził, iż uszczerbek na zdrowiu D. S. na skutek wypadku z dnia 14 listopada 2019r. wynosi 70 %. Ponadto powód z punktu widzenia psychicznego wymaga ciągłej opieki. W opinii biegłego rehabilitanta zostało podniesione, iż powód wymaga od 3 do 4 godzin opieki osób trzecich dziennie. Z punktu widzenia biegłego laryngologa trwały uszczerbek na zdrowiu D. S. wynosi 7%. Oczywistym pozostaje, że wysokość uszczerbku ustalonego przez biegłych ma charakter jedynie pomocniczy, niemniej jednak dobrze odzwierciedla stopień uszczerbku na zdrowiu powoda oraz ilustruje z jakim poziomem cierpień fizycznych i psychicznych musiał oraz musi mierzyć się D. S.. Dokonując oceny zasadności roszczeń powoda, określając wysokość zadośćuczynienia Sąd miał na uwadze to, że jest ono przede wszystkim sposobem zrekompensowania krzywdy. W judykaturze ugruntowany jest pogląd, iż przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę należy uwzględniać przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 681/98, OSNP 2000, nr 16, poz. 626, wyrok SN z dnia 15 lipca 1977 r., IV CR 266/77, niepublikowany, wyrok SN z dnia 18 grudnia 1975 r., I CR 862/75, niepublikowany). To wszystko Sąd wziął pod uwagę rozstrzygając w niniejszej sprawie. Truizmem jest z całą pewnością stwierdzenie, iż cierpienia nie dadzą się przełożyć na konkretną sumę pieniężną. Jednocześnie należy wskazać, iż zadośćuczynienie przewidziane w art. 445 § 1 k.c. ma cel kompensacyjny i jego wysokość musi stanowić ekonomicznie odczuwalną wartość, nie może mieć charakteru symbolicznego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 kwietnia 1978 r., IV CR 99/78, niepublikowany, wyrok SN z dnia 22 marca 1978 r., IV CR 79/78, niepubl.).

W tym miejscu wskazać należy, iż sprawy o zadośćuczynienie za doznane krzywdy mają charakter bardzo ocenny. Przepisy Kodeksu cywilnego nie zawierają żadnych kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego. Definicja krzywdy sprowadza się do ujemnych dolegliwości powstałych w wyniku czyjegoś bezprawnego działania i dotyczy przede wszystkim bólu, cierpienia i innych negatywnych konsekwencji w sferze psychofizycznej pokrzywdzonego. Krzywda ma więc aspekt niemajątkowy. Niedający się ściśle wymierzyć charakter krzywdy sprawia, że ustalenie jej rozmiaru, a tym samym i wysokości zadośćuczynienia, zależy od oceny sądu, który nie dysponuje żadnymi wskazówkami, czy tabelami określającymi wysokość zadośćuczynienia dla poszczególnych przypadków. Ocena Sądu winna się więc opierać na całokształcie okoliczności sprawy, nie wyłączając takich czynników, jak np. wiek poszkodowanego, rozmiar doznanej krzywdy, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw wypadku oraz szereg innych okoliczności (podobnie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 maja 2008r. II CSK 78/08, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 maja 2008r. I ACa 199/08 ).

Pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady. Zarazem nie zaistniały wątpliwości co do przyczyn wypadku i jego następstw. Sporny pozostawał stopień przyczynienia się powoda D. S. do powstania szkody. Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należy uznać, że żądanie powoda o zasądzenie od pozwanej spółki zadośćuczynienia na podstawie art. 446 § 4 k.c. jest w znacznej części zasadne.

Ustawodawca nie wskazuje zasad ustalania wysokości omawianego zadośćuczynienia, a posiłkować należy się w tym zakresie poglądami wypracowanymi w judykaturze na tle stosowania art. 445 k.c. Rolą zadośćuczynienia jest złagodzenie doznanej niewymiernej krzywdy poprzez wypłacenie nie nadmiernej, lecz odpowiedniej sumy, w stosunku do doznanej krzywdy. Ustalenie jej wysokości powinno być więc dokonane w ramach rozsądnych granic, odpowiadających aktualnym warunkom i sytuacji majątkowej społeczeństwa przy uwzględnieniu, iż wysokość zadośćuczynienia musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość.

W procesie strona pozwana podniosła zarzut przyczynienia się powoda D. S. do powstania przedmiotowego zdarzenia, wskazując, iż przyczynił się do niego co najmniej w 70% decydując się na jazdę samochodem z osobą będącą w stanie nietrzeźwości.

Przyczynienie się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody ma miejsce wówczas, gdy szkoda jest skutkiem nie tylko zdarzenia, z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy innego podmiotu, ale także zachowania się samego poszkodowanego (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 1972 r., II PR 164/72, LEX nr 7098). Przesłanką stosowania art. 362 k.c. stwarzającą możliwość obniżenia odszkodowania jest taki związek pomiędzy działaniem lub zaniechaniem poszkodowanego, a powstałą szkodą lub zwiększeniem się jej rozmiarów, że bez owej aktywności poszkodowanego bądź w ogóle nie doznałby on szkody, albo też wystąpiłaby ona w mniejszym rozmiarze. Związek ten musi być oceniany w kategoriach adekwatnej przyczynowości. W przypadku szkód komunikacyjnych podstawą odpowiedzialności kierującego pojazdem jest zasada ryzyka, zaś zachowanie poszkodowanego podlega ocenie z uwzględnieniem kryterium obiektywnej niewłaściwości (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03 sierpnia 2006 r., IV CSK 118/06, Lex 369169, z dnia 16 września 2003 r., IV CKN 481/01).

O tym, czy obowiązek naprawienia szkody (zadośćuczynienia krzywdzie) należy zmniejszyć ze względu na przyczynienie się, a jeżeli tak - w jaki sposób i w jakim stopniu należy to uczynić, decyduje sąd w procesie sędziowskiego wymiaru odszkodowania (zadośćuczynienia) w granicach wyznaczonych przez art. 362 k.c. Decyzja o obniżeniu świadczenia jest uprawnieniem sądu, a rozważenie wszystkich okoliczności, w wyniku oceny konkretnej i zindywidualizowanej - jest jego obowiązkiem.

Bezspornym jest fakt, że to Ł. S. był sprawcą wypadku komunikacyjnego z dnia 14 listopada 2019 r. w D. powiatu (...) województwa (...), ponieważ umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że prowadził samochód osobowy marki F. (...) o numerze rej. (...) po drodze publicznej znajdując się w stanie nietrzeźwości i nie zachował należytej ostrożności, a zwłaszcza nie dostosował prędkości jazdy do warunków panujących na drodze i panowania nad kierowaniem pojazdem - stanu psychomotorycznego, w wyniku czego doprowadził do zjazdu prowadzonego pojazdu z jezdni na prawą stronę drogi, najechania na skarpę pobocza, uderzenia w drzewo i przemieszczenia pojazdu w ruchu obrotowym, powodując wypadek, w wyniku którego powód doznał ciężkich obrażeń ciała. Powód znał sprawcę wypadku przez dniem zdarzenia z dnia 14 listopada 2019r. Można więc śmiało stwierdzić, że znając wcześniej Ł. S., powód mógł z całą stanowczością rozpoznać, czy jego kolega jest pod wpływem alkoholu. Zwłaszcza, że Ł. S. był w znacznym stanie nietrzeźwości. W wyniku przeprowadzonego na 3 godziny po wypadku badania chemicznego płynów ustrojowych na zawartość alkoholu, stwierdzono u Ł. S. 1,42 promila alkoholu etylowego. Biorąc pod uwagę okoliczności wypadku, w którym uczestniczył powód ocenić należy jako nieprawidłowe jego zachowanie polegające na zdecydowaniu się na wspólną jazdę samochodem z osobą znajdującą się w znacznym stanie nietrzeźwości.

Z uwagi na powyższe, Sąd doszedł do wniosku, iż należy uznać, że D. S. w sposób istotny przyczynił się do powstania szkody. Gdyby bowiem nie zdecydował się na jazdę samochodem z osobą znajdującą się w stanie nietrzeźwości nie uczestniczyłby w wypadku, do którego doszło dnia 14 listopada 2019r. Mając na uwadze wszystkie okoliczności sprawy sąd przyjął więc 50% przyczynienia się powoda D. S. do powstania szkody. Oszacowanie stopnia przyczynienia się zawsze jest niezwykle trudne.

Z powyższych względów Sąd pomniejszył wysokość ustalonego na podstawie powyższych okoliczności zadośćuczynienia tj. kwotę 1.000.000,00 (jeden milion 00/100) zł o 50 % stanowiące stopień przyczynienia się powoda D. S. do wypadku. Wobec powyższego zasądził na rzecz powoda od strony pozwanej kwotę 500.000,00 (pięćset tysięcy) zł o czym orzeczono w punkcie 1. wyroku. W ocenie Sądu, w świetle przedstawionych okoliczności niniejszej sprawy, Sąd przyjął, że zasądzone zadośćuczynienie zrekompensuje powodowi doznaną krzywdę, rozumianą również jako to, że powód także w przyszłości będzie zmuszony mierzyć się ze skutkami wypadku. Sąd uznał, że zasądzona tytułem zadośćuczynienia kwota uwzględnia rozmiar obrażeń powoda zarówno fizycznych jak i psychicznych. Pamiętać należy, że wysokość zadośćuczynienia nie może być nadmierna w porównaniu z istniejącymi stosunkami majątkowymi społeczeństwa. W szczególności nie może być od nich oderwana, ponieważ w przeciwnym razie kwoty zasądzone jako zadośćuczynienie nabrałyby cech dowolności.

Zadośćuczynienie w tej wysokości stanowi ekonomicznie odczuwalną wartość, ale jednocześnie utrzymane jest w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Kompensuje doznaną przez powoda krzywdę.

Kwotę zadośćuczynienia Sąd zasądził z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 grudnia 2020 roku, na podstawie art. 481 k.c. – uznając za datę wymagalności roszczenia dzień doręczenia pozwanemu odpisu pozwu wraz z załącznikami.

Strona powodowa domagała się również od pozwanego (...) Spółka Akcyjna na rzecz powoda D. S. kwoty: 3.875,00 (słownie: trzy tysiące osiemset siedemdziesiąt pięć 00/100) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie tytułem zwrotu kosztów pobytu powoda w specjalistycznym ośrodku Centrum (...) Sp. z o.o. w C. oraz kwoty 2.135,63 (słownie: dwa tysiące sto trzydzieści pięć 63/100) zł wraz z ustawowymi tytułem poniesionych kosztów dojazdów do placówek medycznych, w których powód D. S. przebywał w związku z wypadkiem z dnia 14 listopada 2019 r. oraz kwoty 2.135,63 (słownie: dwa tysiące sto trzydzieści pięć 63/100) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie tytułem poniesionych kosztów dojazdów do placówek medycznych, w których powód D. S. przebywał w związku z wypadkiem z dnia 14 listopada 2019 r.

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

W skład kosztów, których zwrotu poszkodowany może domagać się w oparciu o art. 444 § 1 k.c. wchodzą nie tylko koszty leczenia w ścisłym tego słowa znaczeniu, lecz także wydatki związane z odwiedzinami chorego w szpitalu przez osoby bliskie. Odwiedziny te są niezbędne zarówno dla poprawy samopoczucia chorego i przyspieszenia w ten sposób leczenia, jak i dla kontaktu rodziny z lekarzami w celu uzyskania informacji i wskazówek o zdrowiu chorego i jego potrzebach. (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 lutego 2016r., I ACa 939/15, LEX nr 2019965)

Bezsporne jest to, iż powód D. S. przebywał w specjalistycznym ośrodku Centrum (...) Sp. z o.o. w C. od 03 stycznia 2020r. do 07 sierpnia 2020r. Koszty pobytu powoda w tymże ośrodku opiewają na kwotę 3.875,00 (słownie: trzy tysiące osiemset siedemdziesiąt pięć 00/100) zł, co strona powodowa udowodniła składając do akt postępowania odpowiednią dokumentację w postaci kserokopii faktur. Z uwagi na powyższe za uzasadnione w świetle art. 444 § 1 k.c. Sąd uznał żądanie powoda zwrotu kosztów pobytu powoda w specjalistycznym ośrodku Centrum (...) Sp. z o.o. w C. od 03 stycznia 2020r. do 07 sierpnia 2020r., o czym orzekł w punkcie 2. wyroku, pomniejszając tą kwotę o 50% przyczynienia się powoda do wypadku z dnia 14 listopada 2019 r. W pełni zasadne okazało się również powództwo o odszkodowanie w kwocie 2.135,63 (słownie: dwa tysiące sto trzydzieści pięć 63/100) zł, stanowiącej równowartość kosztów dojazdów osób najbliższych dla powoda do placówek medycznych, w których powód D. S. przebywał w związku z wypadkiem z dnia 14 listopada 2019 r., wykazane dołączonymi do pozwu kserokopiami faktur i paragonów. Oczywistość ta jest dla Sądu tak daleko idąca, iż nie sposób nawet oczekiwać od strony ustosunkowania się do każdego, najmniejszego przejazdu. Poniesione w ten sposób koszty były uzasadnione i pozostają w oczywistym związku z wypadkiem z dnia 14 listopada 2019r., o czym Sąd również orzekł w punkcie 2. wyroku, pomniejszając tą kwotę o 50% przyczynienia się powoda do wypadku z dnia 14 listopada 2019 r.

Kwotę odszkodowania Sąd zasądził z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 grudnia 2020 roku, na podstawie art. 481 k.c. – uznając za datę wymagalności roszczenia dzień doręczenia pozwanemu odpisu pozwu wraz z załącznikami.

Strona powodowa w niniejszym postępowaniu dochodziła również renty za zwiększone potrzeby oraz utracone widoki na przyszłość w kwocie 2,000 (dwa tysiące 00/100) zł płatnej do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat poczynając od 1 sierpnia 2020 r .

Zgodnie z art. 444 § 2 k.c. jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Sąd dokonując oceny zasadności tak zgłoszonego roszczenia w przedmiocie renty opierał się przede wszystkim na licznych dowodach znajdujących się w aktach sprawy, o których była mowa we wcześniejszej części uzasadnienia. Właściwe rozumienie tych dowodów było możliwe jednak jedynie wespół z uważna lekturą opinii biegłych powołanych do niniejszej sprawy, ale także zrozumieniem stanu powoda w oparciu o wskazania wiedzy powszechnej, logiki i doświadczenia życiowego. Nawet w najznakomitszym, najsprawniejszym systemie prawnym, mającym sprawne i nieograniczone możliwości dowodowe, nie jest możliwe oddanie co do złotówki zwiększonych potrzeb człowieka, który wskutek wypadku doświadczył tak daleko idącego rozstroju zdrowia. Nawet zatem zgromadzenie jeszcze obszerniejszego materiału dowodowego zawsze pozostawi jednakże w przypadku orzekaniu o rencie z tytułu zwiększonych potrzeb, pewien element uznaniowości, będący przejawem dyskrecjonalnej władzy Sądu. Powyższe rozstrzygnięcie nie jest wolne od tego typu, uznaniowego charakteru oznaczenia wysokości zasądzonych świadczeń. Nie sposób bowiem przecież w sposób czysto algorytmiczny podejść do kwestii tak wrażliwej jak opieka osób trzecich, sprawowana przez najbliższych. Nie sposób również podejść do sprawy jedynie poprzez działania matematyczne tam, gdzie mowa o kosztach zużytych medykamentów, środków higieny, kosztów rehabilitacji.

Powód przed wypadkiem był osobą zdrową. Na skutek wypadku powód stał się osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym. Gdyby nie doszło do przedmiotowego wypadku, powód z pewnością byłby w stanie sam zarabiać na swoje utrzymanie. Nie ulega wątpliwości, iż na skutek wypadku potrzeby powoda drastycznie zwiększyły się względem stanu sprzed 14 listopada 2019r. Powód jako osoba z bardzo znaczną niepełnosprawnością jest zależny od opieki, pomocy osób trzecich. Aktualnie powód nie ma możliwości podjąć pracy zawodowej. Rokowanie na przyszłość w sprawie odzyskania pełnej sprawności przez powoda również jest niekorzystne. U powoda rozpoznano znacznego stopnia dyzatrię, niedowład czterokończynowy z przewagą strony prawej. W konsekwencji wypadku powód jest osobą niepełnosprawną, wymagającą opieki. Aktualnie powód w dalszym ciągu wymaga rehabilitacji oraz terapii logopedycznej, psychologicznej. Skutki wypadku są przez niego odczuwane do dziś i będą odczuwane w przyszłości. Związek przyczynowy między doznaną krzywdą a zdarzeniem z 14 listopada 2019 r. jest oczywisty.

Dlatego też, na podstawie art. 444 § 2 k.c. w punkcie 3. wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz powoda tytułem comiesięcznej renty kwotę 1.000 (jeden tysiąc 00/100) zł płatną z góry do dnia 10-ego każdego miesiąca począwszy od dnia 1 sierpnia 2020r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia w terminie płatności, tj. połowę z dochodzonej przez stronę powodową kwoty, uwzględniając w tym zakresie przyczynienie się powoda w 50% do wypadku z dnia 14 listopada 2019 r. Każdorazowe z tych świadczeń Sąd zasądził zgodnie z żądaniem powoda, tj. z określeniem płatności na każdy dziesiąty dzień danego miesiąca, poczynając od dnia 1 sierpnia 2020r. Oznacza to, że należy uznać, iż pozwany znajduje się w opóźnieniu dnia następnego, w razie gdyby nie spełnił świadczenia. Z tych względów, na podstawie art. 481 § 1 k.c. orzeczono o odsetkach ustawowych za opóźnienie od tychże świadczeń rentowych.

Sąd zarazem w punkcie 4. wyroku oddalił żądanie powoda wykraczające poza wysokość zasądzonej kwoty zadośćuczynienia i odszkodowania. Powód pełen zakres opieki w codziennym funkcjonowaniu od dnia wypadku do czasu opuszczenia ośrodka Centrum (...) Sp. z o.o. w C. w dniu 07 sierpnia 2020r otrzymywał przez personel medyczny zajmujący się nim w trakcie hospitalizacji.

Sąd oddalił żądanie strony powodowej w zakresie ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku z dnia 14 listopada 2019r. Jak wynika z dokumentacji medycznej i opinii biegłych zasadnicze leczenie powoda po wypadku zostało już zakończone i dało się do dnia wyrokowania ustalić zakres poniesionej przez niego szkody. Jeżeli w przyszłości ujawniłaby się nadto jakakolwiek szkoda, którą powód łączyłaby z wypadkiem z dnia 14 listopada 2019 r. wymagane będzie dokonanie wnikliwej analizy zaistnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy nią a wypadkiem jakiego doznał powód. Z tych względów Sąd uznał żądanie powoda co do ustalenia odpowiedzialności na przyszłość jako niezasadne.

Z tych wszystkich wyżej przytoczonych względów, Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Wszystkie wyżej wskazane kwoty uwzględniały kwotę przyczynienia się powoda do zdarzenia z dnia 14 listopada 2019r.. Ponadto, warto zwrócić uwagę iż Sąd cywilny nie może orzekać co do zgłoszonych roszczeń ponad żądanie, będąc w tym zakresie związany żądaniem pozwu. Każdorazowo jednak kwoty ustalone przez Sąd jako zasadne, sprawiedliwie odpowiadające wysokości tego, co należy się D. S., mieściły się w granicach zgłoszonych przez stronę powodową żądaniem.

Biorąc pod uwagę, że powód wygrał sprawę w około 50%, o kosztach procesu orzeczono jak w punkcie 5. wyroku, w oparciu o art. 100 k.p.c. stosunkowo je rozdzielając zgodnie z odpowiedzialnością za wynik postępowania. Zgodnie z powołanym przepisem w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Wobec zwolnienia powoda od kosztów sądowych w całości, w oparciu o art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c. Sąd zasądził od strony pozwanej, która przegrała sprawę w 50 % na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu odpowiednie wartości tytułem zwrotu kosztów procesu na które składa się część opłaty sądowej w kwocie 25.000,00 (dwadzieścia pięć tysięcy 00/100) zł, od uiszczenia której powód był zwolniony oraz część wydatków poniesionych w sprawie w kwocie 9.284,66 (dziewięć tysięcy dwieście osiemdziesiąt cztery 66/100), na które to wydatki składają się koszty wynagrodzenia biegłych powołanych w niniejszej sprawie, które wyniosły łącznie 18.569,33 (osiemnaście tysięcy pięćset sześćdziesiąt dziewięć 33/100) zł. Jednocześnie, w punkcie 6. wyroku wzajemnie zniesiono koszty zastępstwa prawnego pomiędzy stronami na podstawie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE