UZASADNIENIE

Powódka J. N. wystąpiła przeciwko pozwanemu (...) S.A. w Ł. o zasądzenie kwoty 11 000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 2 marca 2021 r. do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. W uzasadnieniu pełnomocnik powódki wskazał, że 7 stycznia 2021 r. powódka poślizgnęła się na nieodśnieżonym chodniku, w wyniku czego doznała wykręcenia prawego stawu kolanowego, co skutkowało 5 % trwałym uszczerbkiem na jej zdrowiu. Codzienne funkcjonowanie powódki zostało bardzo utrudnione, nie mogła zajmować się swoimi dziećmi, w tym jedną niepełnosprawną córką.

Zarządca chodnika posiadał ubezpieczenie OC w pozwanym towarzystwie, który po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego wypłaciło powódce łącznie kwotę 1 334,68 złotych, w tym 1 000 złotych tytułem zadośćuczynienia, która w ocenie powódki jest zbyt niska.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A. w Ł. wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. Pozwany przyznał swoją odpowiedzialność za następstwa zdarzenia z 7 stycznia 2021 roku na zdrowiu powódki, jednakże roszczenie dochodzone niniejszym powództwem uważa za zawyżone i nieadekwatne. Dokumenty medyczne były analizowane w toku postępowania likwidacyjnego. Staw kolanowy prawy powódki pozostał bez zmian pourazowych, powódka nie doznała też jakichkolwiek cierpień psychicznych ani stresu związanego z tym zdarzeniem. Zakwestionował wystąpienie u powódki trwałego uszczerbku na zdrowiu na poziomie 5 %.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 stycznia 2021 r. około godziny 12.00 powódka wyszła ze sklepu w K. przy ulicy (...), i idąc do nieopodal zaparkowanego pojazdu poślizgnęła się na nieodśnieżonym i oblodzonym chodniku i upadła. Obecny przy tym mąż pomógł powódce wsiąść do samochodu, po czym oboje odjechali do domu. Prawa noga powódki spuchła, była bezwładna, powódka odczuwała silny ból, próbowała uzyskać pomoc poradni, jednak w tym dniu nikt jej nie przyjął. Następnego dnia lekarz ortopeda stwierdził wykręcenie stawu kolanowego, opatrzył uraz, usztywnił nogę, przepisał środki przeciwbólowe. Powódka korzystała z zabiegów usprawniających. W związku z utrzymującym się bólem i ograniczeniem ruchomości powódka kilkukrotnie korzystała z poradni ortopedycznych w odstępach ok. 2 tygodniowych. Po wizycie 2 lutego 2021r. i przeprowadzonym badaniu USG i (...) lekarz prowadzący stwierdził uszkodzenie łąkotki przyśrodkowej. Ostatnia wizyta miała miejsce 23 lutego 2021r.

(bezsporne: dowód: 1. Zeznania świadka M. N. – k. 67-67v, 2. Przesłuchanie powódki – k. 68; 3. dokumentacja medyczna – k. 9, 80-88; 4. Opinie biegłych - k. 79; 124-128.)

Dolegliwości bólowe utrzymywały się ok. 5 - 6 tygodni. Powódka nie wymagała opieki osób trzecich. Leczenie zostało ukończone praktycznie pełnym powrotem do zdrowia, skutki wypadku ustały u powódki, poza jedynie śladowym zanikiem mięśnia czworogłowego uda prawego. Zasadniczo doznany uraz nie będzie negatywnie wpływał na funkcjonowanie powódki w przyszłości, chociaż uszkodzenie łąkotki może dawać okresowe nasilenie dolegliwości bólowych.

(dowód: opinie biegłych k. 79, 124 – 128)

W trakcie leczenia powódki jej mąż pracował poza granicami kraju. W czynnościach codziennych, praniu, sprzątaniu i w opiece nad dziećmi, powódce pomagały zamieszkałe w pobliżu mama i siostra oraz teściowa zamieszkała w O.. Powódka nie pracuje od około 10 lat, wraz z mężem wychowują dwoje dzieci. Mąż po powrocie przejął większość czynności gospodarskich.

(dowód: 1. Zeznanie świadka M. N. – k. 67v; 2. Przesłuchanie powódki – k. 68-68v)

Odpowiedzialnym za utrzymanie czystości w miejscu wypadku był Zarząd Dróg Wojewódzkich w O. – Rejon w K., posiadający ubezpieczenie w zakresie OC w pozwanym (...) S.A. w Ł..

(bezsporne; dowód: akta szkody – płyta CD k. 41).

Powódka niezwłocznie po zdarzeniu ustaliła podmiot odpowiedzialny za zalegający zwał śniegu i w dniu 10 stycznia 2021 r. zgłosiła roszczenie zapłaty 20 000 złotych obejmującego odszkodowanie oraz zadośćuczynienie. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego pozwany przyznał i wypłacił powódce kwotę 1 000 złotych zadośćuczynienia oraz pokrył koszty leczenia i dojazdów w wysokości 334,68 złotych. Powódka reklamowała wydaną decyzję domagając się dopłaty zadośćuczynienia

(dowód: 1. akta szkody – płyta CD k. 41; 2. Oświadczenie do reklamacji – płyta CD k.9 plik (...) 03-03-21 3.30.37(1).pdf” )

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w sprawie pod względem chronologii zdarzeń nie był sporny pomiędzy stronami. Sąd ustalił go w oparciu o niekwestionowane zeznania powódki oraz świadka M. N.. W odniesieniu do konsekwencji zdarzenia na zdrowie powódki Sąd oparł się przede wszystkim o opinię biegłego A. M.. W ocenie Sądu opinia biegłego została sporządzona w sposób rzetelny, z należytym wykorzystaniem wiedzy teoretycznej i doświadczenia zawodowego. Sporządzona opinia jest jasna i pełna, znajduje również potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, w szczególności w zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji medycznej oraz wiarygodnych co do zasady zeznaniach świadka oraz powódki. Wypływające z niej wnioski są spójne, logiczne. Opinia nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Przy ocenie konsekwencji zdarzenia na zdrowie powódki Sąd nie pomija również opinii biegłego L. G. uznając ją za korespondującą z wnioskiem biegłego M.. Biegli co prawda inaczej określili wartość trwałego uszczerbku na zdrowiu powódki, jednakże ich oceny nie są odległe, a założenia, metodyka badania i trzon wniosku zasadniczo pozostają spójne. Nie można też tracić z pola widzenia, że określenie procentowe trwałego uszczerbku na zdrowiu nie jest najdonioślejszą kwestią w ocenie krzywdy powódki. Mając jednakże na względzie, że opinia biegłego G. została zakwestionowana przez powódkę, i nienależycie zdaniem Sądu umotywowana przez biegłego, jej przydatność została ograniczona. Sąd Rejonowy podziela utrwalony w orzecznictwie pogląd, że w przypadku, jeżeli przeprowadzona opinia jest niekompletna, oparta na błędnych założeniach, pomija istotne okoliczności lub jest nienależycie uzasadniona, a wskutek tego - nieprzydatna, sąd jest zobowiązany dopuścić dowód z dalszej opinii (tak też: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 maja 2017 r., IV CSK 473/16).

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawał fakt, iż pozwany ponosił odpowiedzialność gwarancyjną za następstwa zdarzenia z 7 stycznia 2021 r. W związku z tym wskazać wyłącznie wypada, że stosownie do treści art. 822 §1 i 2 kc, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłaty określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Odpowiedzialność cywilna zakładu ubezpieczeń obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Paragraf 4 przywołanego artykułu stanowi zaś, że uprawniony do odszkodowania może go dochodzić bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Zgodnie z art. 444 § 1 kc w zw. z art. 445 § 1 kc, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty, a sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Spór sprowadzał się do konsekwencji zdarzenia na zdrowie powódki. Pozwany początkowo kwestionował w ogóle wystąpienie trwałego uszczerbku na zdrowiu powódki, podczas go powódka twierdziła, że doznała 5% trwałego uszczerbku, natomiast pozwanego w ogóle trwałość uszczerbku negował.

Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego lekarza ortopedy L. G., który ocenił trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 1 %, następnie biegły A. M. jego wysokość określił na poziomie 3 %. Pozwany ostatecznie nie negował stwierdzonego u powódki trwałego charakteru uszczerbku, jako następstwa zdarzenia z 7 stycznia 2021 roku (vide: pismo z 24 lutego 2022 r. k.96).

Biegli ustalili, że powódka na skutek upadku doznała skręcenia prawego stawu kolanowego z uszkodzeniem rogu tylnego łąkotki przyśrodkowej. Doznany uraz skutkował przede wszystkim konsekwencjami bólowymi, które utrzymywały się przez okres 5 - 6 tygodni. Leczenie zostało ukończone, wyeliminowało dolegliwości, a jedyną pozostałością jest śladowy zanik głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda prawego. Trwały charakter ma natomiast uszkodzenie łąkotki, które może powodować okresowe nasilenie dolegliwości bólowych.

Określając wysokość zadośćuczynienia Sąd kierował się przyjętymi w orzecznictwie kierunkiem ustalania rozmiaru doznanej krzywdy. Sąd Najwyższy wskazał, że ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445 § 1 KC wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy. Do podstawowych kryteriów oceny w tym zakresie zalicza się stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałość obrażeń, prognozy na przyszłość, wiek poszkodowanego, skutki w zakresie życia osobistego oraz zawodowego, konieczność wyrzeczenia się określonych czynności życiowych, korzystania z pomocy innych osób, czy wreszcie stopień przyczynienia się poszkodowanego i winy sprawcy szkody ( tak m.in. SN w wyroku z dnia 4 czerwca 1968 roku, I PR 175/68, OSNCP 1968, nr 2, poz. 37; w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z dnia 8 grudnia 1973 roku, III CZP 37/73, OSNCP 1974, nr 9, poz. 145; w wyroku z dnia 12 września 2002 roku, IV CKN 1266/00, niepubl; w wyroku z dnia 19 sierpnia 1980 roku, IV CR 238/80, OSNCP 1981, nr 5, poz. 81; w wyroku z dnia 30 stycznia 2004 roku, I CK 131/03, OSNC 2004 r, nr 4, poz. 40). Sąd wziął również pod uwagę, że zadośćuczynienie ma przede wszystkim kompensacyjny charakter, stąd nie może być ono symboliczne, lecz powinno przedstawiać realną, ekonomicznie odczuwalną wartość (tak m. in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 sierpnia 2013 r., I CSK 667/12, publ. Legalis nr 830578).

Mając na uwadze wszystkie wskazane przesłanki oraz dotychczas wypłaconą powódce sumę zadośćuczynienia, Sąd doszedł do przekonania, że adekwatnym do rozmiaru krzywdy powódki będzie uzupełnienie zadośćuczynienia o kwotę 5 000 złotych, natomiast dalej idące roszczenie uznać należy za wygórowane.

Oceniając poziom krzywdy powódki Sąd wziął pod uwagę skutki, jakie owo feralne zdarzenie miało na jej zdrowie, w tym te o trwałym charakterze. Wbrew ocenie pozwanego odniesione przez powódkę podczas upadku skręcenie kolana z uszkodzeniem łąkotki spowodowało trwały uszczerbek na jej zdrowiu, chociaż faktycznie w niewielkim stopniu. Doznany uraz powodował silny ból w okresie 6 tygodni, i znaczne ograniczenie aktywności powódki w tym okresie. W tym okresie powódka doświadczała negatywnych emocji, powodowanych nie tylko bólem uszkodzonego organizmu, ale również wywołaną nieporadnością i niemocą sprawowania opieki nad swoimi dziećmi. Niezrozumienie dziecka dla tej nieoczekiwanej zmiany, z pewnością dostrzegalne przez matkę, powodowało u niej zdenerwowanie i frustrację. Wskazać również należy na wysoki stopień zawinienia zarządcy chodnika albowiem zalegający na chodniku lód, o którym zeznawał świadek oraz powódka, był wynikiem dłuższego zaniedbania obowiązku utrzymania ciągu pieszego w czystości, i to w centralnej części miejscowości, gdzie ruch pieszy jest wzmożony.

Z drugiej strony należało wziąć pod uwagę, że najbardziej negatywne konsekwencje były ograniczone czasowo i ostatecznie niemalże całkowicie zażegnane. W ślad za biegłymi wskazać należy, że obecny stan zdrowia powódki jest dobry, bez odchyleń w zakresie narządu ruchu. Aktualnie mogące występować nasilenie bólu kolana ma epizodyczny charakter. Sąd miał również na względzie, że nie wszystkie konsekwencje, czy dokuczliwości, z przedstawianych ubezpieczycielowi w toku postępowania likwidacyjnego (patrz: plik (...). (...) płyta CD k. 41), jak również przed sądem, znajdują potwierdzenia i w świetle badania klinicznego trzeba je uznać za przerysowane. Biegli nie potwierdzili wyłączenia powódki z normalnego funkcjonowania, żmudności leczenia, czy istotnej deformacji kolana, i możliwego całkowitego zaniku mięśnia. W ocenie biegłych powódka nie wymagała opieki osób trzecich, skutki urazu dla zdrowia zostały zasadniczo całkowicie zażegnane, a zanik mięśnia czworogłowego ma wymiar jedynie śladowy.

Zatem dotychczas wypłacone powódce zadośćuczynienie w kwocie 1 000 złotych zdaniem Sądu niewątpliwie nie kompensowało krzywdy w pełnym zakresie, i wymagało uzupełnienia do łącznej kwoty 6 000 złotych, co zdaniem Sądu jest rekompensatą adekwatną do poziomu krzywdy doznanej przez powódkę w związku ze zdarzeniem z 7 stycznia 2021 roku. Dalej idące roszczenie powódki jest zbyt wygórowane. Z tych względów Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 5 000 złotych, a w pozostałej części powództwo oddalił.

W zakresie roszczenia odsetkowego nieuzasadnione było żądanie ich zapłaty od dnia 2 marca 2021 roku. Powódka nie uzasadniła co prawda swego stanowiska, jednakże dostrzegalne jest powiązanie z datą wydania decyzji przez ubezpieczyciela. W ocenie Sądu stanowisko to, w okolicznościach niniejszej sprawy należy uznać za niewłaściwe.

Zgodnie z przyjętą w prawie cywilnym zasadą, dłużnik popada w opóźnienie, jeżeli nie spełnia świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne. Termin spełnienia świadczenia wyznacza przede wszystkim treść zobowiązania. Może on też wynikać z właściwości zobowiązania. Jeżeli nie można go oznaczyć, zobowiązanie ma charakter bezterminowy.

Zgodnie z art. 455 w zw. z art. 120 k.c. o przekształceniu zobowiązania z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę w zobowiązanie terminowe decyduje poszkodowany (wierzyciel), wzywając sprawcę (dłużnika) do jego wykonania. Wezwanie wierzyciela nie wymaga żadnej formy, może więc być ustne albo pisemne.

W niniejszej sprawie powódka niezwłocznie po decyzji ubezpieczyciela wezwała go reklamacją do dopłaty zadośćuczynienia (Oświadczenie do reklamacji – płyta CD k.9 plik (...) 03-03-21 3.30.37(1).pdf” ), dlatego w ocenie Sądu po upływie 7 dni pozwany popadł w opóźnienie i od tego dnia zasadne było roszczenie odsetkowe powoda wobec czego Sąd zasądził ustawowe odsetki za opóźnienie od zasądzonego zadośćuczynienia od 9 marca 2021 roku, przyjmując za podstawę art. 481 §1 i 2 k.c.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 100 kpc, mając na uwadze częściowe uwzględnienie zgłoszonego roszczenia. Koszt opinii biegłych został poniesiony przez powódkę w kwocie 1 000 złotych, natomiast w kwocie 1 301,72 zł. tymczasowo ze środków Skarbu Państwa. Wobec rozłożenia kosztów procesu pomiędzy stronami Sąd na podstawie art. 83 §2 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać od pozwanego kwotę poniesionego wydatku jak w pkt III wyroku.

Przewodniczący:	Sędzia Sławomir Szubstarski
Protokolant:	Starszy sekretarz sądowy Beata Bukiejko

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE