Sygn. akt I C 511/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 stycznia 2024 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Małgorzata Żelewska

po rozpoznaniu dnia 8 stycznia 2024 roku w G. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

przeciwko A. M.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  ustala i przyznaje A. S. kwotę 1.440,00 zł (tysiąc czterysta czterdzieści złotych) tytułem wynagrodzenia w związku z pełnieniem funkcji kuratora procesowego dla pozwanego,

3.  ustala i przyznaje A. S. kwotę 27,20 zł (dwadzieścia siedem złotych dwadzieścia groszy) tytułem zwrotu wydatków poniesionych w związku z pełnieniem funkcji kuratora procesowego dla pozwanego,

4.  nakazuje ściągnąć od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 467,20 zł (czterysta sześćdziesiąt siedem złotych dwadzieścia groszy) tytułem zwrotu kosztów sądowych wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygnatura akt I C 511/23

Uzasadnienie wyroku z dnia 8 stycznia 2024 roku

Powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł pozew przeciwko A. M. o zapłatę kwoty 29.576,65 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym, tj. od dnia 8 lipca 2022 roku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu podniósł, że pozwany zawarł z (...) Bankiem S.A. z siedzibą w W. w dniu 18 listopada 2021 roku umowę kredytu nr (...), na podstawie której powód udostępni mu kwotę kredytu w wysokości 28.037 zł. Pozwany zobowiązał się do terminowej spłaty kredytu, zgodnie z postanowieniami umowy. Wobec opóźnienia w spłacie, powód zgodnie z art. 75c Prawa bankowego skierował do pozwanego ostateczne wezwanie do zapłaty z pouczeniem o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia, a następnie ze względu na niedotrzymanie warunków umowy i nieuregulowanie zaległości pomimo wezwania do zapłaty, pismem z dnia 20 kwietnia 2022 roku skierował do pozwanego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia. Wobec bezskuteczności kolejnych prób kontaktu z pozwanym i wobec braku spłaty wymagalnego zadłużenia, bank wystawił wyciąg z ksiąg bankowych z dnia 8 lipca 2022 roku i złożył pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Na dochodzoną kwotę składają się: niespłacony kapitał w kwocie 27.872,02 zł, odsetki umowne w kwocie 1.229,78 zł, odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 474,85 zł.

(pozew, k. 3-5v)

W dniu 18 października 2022 roku w sprawie o sygnaturze akt I Nc 250/22 Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem pozwu.

(nakaz zapłaty, k. 33)

Kurator ustanowiony dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego wniósł o oddalenie powództwa. Uzasadniając swoje stanowisko kurator zakwestionował skuteczność wypowiedzenia umowy pożyczki, wskazując, że zarówno wezwanie do zapłaty jak i wypowiedzenie umowy zostały skierowane na adres G., ul. (...), a więc ten sam adres, na który nieskutecznie usiłowano doręczyć nakaz zapłaty. Zdaniem kuratora mając na względzie niezbyt odległy czas pomiędzy tymi czynnościami, jest wątpliwe, czy pozwany miał w ogóle możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia powoda. Nadto, kurator podniósł, że z treści umowy wynika, że powód pobierał odsetki od skredytowanych kosztów pożyczki, a w konsekwencji nieprawidłowo została wyliczona wysokość roszczenia. W kolejnym piśmie procesowym kurator podniósł, że nie doszło do zawarcia umowy, gdyż na dołączonym do pozwu wydruk brak podpisu pozwanego.

(sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 92-92v, pismo procesowe kuratora z dnia 13 listopada 2023r., k. 157)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 marca 2022 roku powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. skierował do pozwanego A. M. na adres (...)-(...) G., ul. (...) wezwanie do zapłaty w terminie 14 dni roboczych, licząc od dnia otrzymania wezwania, zadłużenia przeterminowanego w kwocie 673,37 zł z tytułu umowy o pożyczkę/kredyt konsolidacyjny nr (...) pod rygorem wypowiedzenia umowy. W treści pisma zawarto informację o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania pisma wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Przedmiotowe pismo nie zostało podjęte przez adresata i zostało zwrócone nadawcy.

(dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy wraz z kopią koperty, k. 17-18v)

W dniu 20 kwietnia 2022 roku powód skierował do pozwanego A. M. na adres (...)-(...) G., ul. (...) oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki/kredytu konsolidacyjnego nr (...) za 30–dniowym terminem wypowiedzenia. Przedmiotowe pismo nie zostało podjęte przez adresata i zostało zwrócone nadawcy.

(dowód: wypowiedzenie z dnia 20 kwietnia 2022r. wraz z kopią koperty, k. 21-23v)

W dniu 8 lipca 2022 roku powód wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych nr (...), w którym wskazał, że pozwany A. M. posiada zadłużenie z tytułu umowy pożyczki nr (...) z dnia 18 listopada 2021 roku, na które składają się niespłacony kapitał w kwocie 27.872,02 zł, odsetki umowne w kwocie 1.229,78 zł, odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 474,85 zł.

(dowód: wyciąg z ksiąg banku nr (...), k. 6)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez powoda. Zważyć należy, iż wyciąg z ksiąg banku został złożony w oryginale, zaś wezwania do zapłaty w formie odpisów poświadczonych za zgodność z oryginałem przez zawodowych pełnomocników stron. Zgodnie zaś z treścią art. 129 § 3 k.p.c. zawarte w odpisie dokumentu poświadczenie zgodności z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej ma charakter dokumentu urzędowego. Jak natomiast wskazuje się w orzecznictwie poświadczenie odpisu dokumentu jest dokumentem stwierdzającymi urzędowo istnienie dokumentu o określonej treści, na podobieństwo regulacji prawnej zawartej art. 2 § 2 prawa o notariacie, zgodnie z którym - czynności notarialne, dokonane przez notariusza zgodnie z prawem, mają charakter dokumentu urzędowego. Oznacza to, że sąd przeprowadzając postępowanie dowodowe nie tyle z samego dokumentu prywatnego przedłożonego w urzędowo poświadczonej kopii, ale z dokumentu urzędowego, z którego (na podstawie usuwalnego domniemania z art. 244 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego), wyprowadza wniosek o istnieniu dokumentu prywatnego, o treści tożsamej z przedłożonym poświadczeniem. Poświadczenie przez adwokata odpisu dokumentu prywatnego korzysta zatem z domniemania nie tylko autentyczności, ale także domniemania zgodności z prawdą tego co, zostało w nim urzędowo stwierdzone (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 7 kwietnia 2016 r., I ACa 1822/15, L.). Oznacza to, że poświadczenie stanowi dowód, że odpis dokumentu jest zgodny z oryginałem, a ponadto że samo poświadczenie jest prawdziwe (art. 244 k.p.c.). Strona, która zaprzecza prawdziwości poświadczenia albo twierdzi, że odpis nie jest zgodny z oryginałem, powinna okoliczności te udowodnić. W niniejszej sprawie kurator nie kwestionował powyższego domniemania. Podobnie sytuacja miała się z oświadczeniem o wypowiedzeniu umowy złożonym w formie niepoświadczonej kserokopii. W tym zakresie żadna ze stron nie kwestionowała tego, że przedłożona kopia nie stanowi wiernego odwzorowania oryginałów, a zatem należało uznać, że przedstawia ona rzeczywistą treść oryginału tego dokumentu.

Natomiast Sąd odmówił wiary i mocy dowodowej umowie o pożyczkę gotówkową nr (...). Zważyć należy, iż pismo to nie zostało podpisane przez pozwanego, a przy braku jakichkolwiek dowodów - nie może stanowić wiarygodnego dowodu na okoliczność zawarcia umowy przez strony, o czym szczegółowo poniżej.

Podstawę prawną powództwa stanowiły art. 720 k.c. w zw. z art. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (tekst jednolity Dz.U. z 2022 r. poz. 246). W myśl art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Stosownie zaś do treści art. 3 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, zaś w myśl ust. 2 pkt 1 za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki.

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Przechodząc do szczegółowych rozważań podkreślić należy, iż w wyroku z dnia 11 czerwca 1999r., II CKN 390/98, Legalis nr 44297 Sąd Najwyższy stwierdził, że dochodząc zwrotu pożyczki powód powinien udowodnić, że między nim a pozwanym doszła do skutku taka umowa. Pozwanego zaś obciąża dowód wykazania okoliczności niweczących prawo powoda, a więc że pożyczkę zwrócił. W świetle tego orzeczenia należało uznać, że na powodzie spoczywa ciężar wykazania, że pomiędzy stronami doszło do skutecznego zawarcia umowy. Niemniej, w niniejszej sprawie strona powodowa nie zdołała w toku niniejszego postępowania wykazać, że pomiędzy nią a pozwanym A. M. doszło do zawarcia umowy o pożyczkę gotówkową nr (...). Na okoliczność zawarcia umowy powód przedłożył jedynie wydruk komputerowy umowy, na którym brak podpisów pozwanego. W przedmiotowym wydruku zostały zamieszczone dane pozwanego, jednak nie oznacza to wcale, że pozwany w jakikolwiek sposób wyraził zgodę na zawarcie umowy w takim kształcie. W świetle art. 5 pkt 13 w zw. z art. 29 ust. 1, art. 15 ustawy o kredycie konsumenckim należy stwierdzić, iż zawarcie umowy kredytu konsumenckiego nie wymaga zachowania formy pisemnej i co do zasady umowa taka może być zawarta również za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Zgodnie z art. 5 pkt 13 ustawy o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumencki zawierana na odległość należy rozumieć umowę o kredyt konsumencki zawieraną z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, o której mowa w ustawie z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U. z 2012 r. poz. 1225). Ponadto, zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 Prawa bankowego oświadczenia woli związane z dokonywaniem czynności bankowych mogą być składane w postaci elektronicznej. W świetle powyższego należy stwierdzić, iż zawarcie umowy kredytu konsumenckiego nie wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności i co do zasady umowa taka może być zawarta również za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Zatem, osoba, która zawarła z bankiem umowę na świadczenie usług bankowości elektronicznej i dysponuje odpowiednimi narzędziami uwierzytelniającymi (np. login i hasło do systemu bankowości elektronicznej, kod umożliwiający zatwierdzenie czynności) może w sposób ważny i skuteczny zawrzeć umowę pożyczki (kredytu konsumenckiego). Jednak w takim przypadku samo przedłożenie niepodpisanego, nieuwierzytelnionego wydruku umowy nie może stanowić dostatecznego dowodu potwierdzającego, że doszło do złożenia zgodnych oświadczeń woli stron mających na celu zawarcie tej konkretnej umowy pożyczki. Wydruk komputerowy czy kserokopia – nawet, gdyby uznać je za dowód w sprawie – nie dowodzi jakiej treści oświadczenie wprowadził pozwany do środka komunikacji elektronicznej. Okoliczność, że pozwany wyraził zgodę na zawarcie umowy o treści określonej w załączonej kserokopii mogła zostać ustalona na podstawie zapisów logowań pozwanego w systemie bankowości elektronicznej. Zważyć przy tym należy, iż ustawodawca w art. 7 ust. 2 Prawa bankowego przewidział możliwość sporządzania dokumentów związanych z czynnościami bankowymi na informatycznych nośnikach danych, jeżeli dokumenty te będą w sposób należyty utworzone, utrwalone, przekazane, przechowywane i zabezpieczone. Bez wątpienia zatem, jeśli umowa rzeczywiście została zawarta w formie elektronicznej to powód dysponował odpowiednimi dowodami potwierdzającymi zarówno fakt zawarcia, jak i wykonywania umowy kredytowej. Strona powodowa jednakże nie złożyła do akt niniejszego postępowania elektronicznego nośnika informacji (np. płyta CD, nośnik USB), który zawierałby tego typu informacje. Z kolei, w sytuacji, gdyby umowa została zawarta telefonicznie, nie przedłożono zapisu głosowego rozmowy. Nie złożono również żadnych dowodów na okoliczność składanych dyspozycji oraz operacji na trwałym nośniku danych. Zważyć należy, iż zarządzeniem z dnia 15 września 2023 roku pełnomocnik powoda został zobowiązany m.in. do wyjaśnienia w jaki sposób została zawarta przedmiotowa umowa. Mimo prawidłowego doręczenia wezwania w dniu 5 października 2023 roku, pełnomocnik powoda nie złożył żadnych wyjaśnień w tym przedmiocie. Zważyć także należy, iż w art. 13 ustawy o kredycie konsumenckim określono obowiązki kredytodawcy dotyczące podania konsumentowi określonych informacji na trwałym nośniku, w czasie umożliwiającym zapoznanie się z tymi informacjami. Wedle art. 15 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim w przypadku umowy o kredyt konsumencki zawieranej na wniosek konsumenta na odległość, jeżeli środek porozumiewania się na odległość nie pozwala na przekazanie danych zgodnie z art. 13 ust. 1 i 2, kredytodawca lub pośrednik kredytowy przekazuje konsumentowi te dane niezwłocznie po zawarciu umowy o kredyt konsumencki na formularzu informacyjnym dotyczącym kredytu konsumenckiego. W myśl ust. 2 w przypadku przekazywania konsumentowi informacji w formie głosowych komunikatów telefonicznych, kredytodawca lub pośrednik kredytowy jest zobowiązany przekazać konsumentowi co najmniej:

1) dane określone w art. 13 ust. 1 pkt 3-6 i 8;

2) rzeczywistą roczną stopę oprocentowania w formie reprezentatywnego przykładu;

3) całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta;

4) opis i cenę towaru lub usługi w odniesieniu do umów o kredyt wiązany lub w formie odroczonej płatności.

Z kolei, w przepisie art. 5 pkt. 17 tejże ustawy zdefiniowano pojęcie trwałego nośnika, na który kredytodawca zobowiązany jest przekazać kredytobiorcy niezbędne dane. Zgodnie z tym przepisem trwałym nośnikiem jest materiał lub urządzenie służące do przechowywania i odczytywania informacji przekazywanych konsumentowi w związku z umową o kredyt, przez czas odpowiedni do celów jakim informacje te służą oraz pozwalające na odtworzenie tych informacji w niezmienionej postaci. Zważyć należy, iż wymagania trwałego nośnika spełniają dokumenty, które sporządzono na elektronicznych nośnikach informacji, które muszą być zgodne z warunkami określonymi w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie sposobu tworzenia, utrwalania, przekazywania, przechowywania i zabezpieczenia dokumentów związanych z czynnościami bankowymi, sporządzanych na elektronicznych nośnikach informacji z 26 października 2004 r. (Dz.U. Nr 236, poz. 2364). Powyższe materiały i urządzenia muszą być przeznaczone do przechowywania oraz odczytywania informacji. Co więcej, powinny one pozwalać na odtworzenie tych informacji w niezmienionej postaci (art. 5 pkt 17 in fine). Nośnik musi mieć charakter trwały. Powinien umożliwiać przechowywanie i odtwarzanie informacji przez czas odpowiedni do celów, jakim informacje te mają służyć, a zatem kiedy konsumentowi udzielono kredytu na rok, a właściwości atramentu użytego do wydruku komputerowego, który wręczono konsumentowi, sprawiają, że wydrukowany tekst blaknie całkowicie w ciągu kilku miesięcy, uniemożliwiając odczytanie zawartych w nim informacji, nie są spełnione przesłanki trwałego nośnika określone w art. 5 pkt 17. Podkreślić należy, iż ciężar dowodu, że określony materiał lub urządzenie spełnia wymagania przewidziane w art. 5 pkt 17 ustawy o kredycie konsumenckim, spoczywa na kredytodawcy (art. 6 k.c.), a przekazanie konsumentowi informacji na trwałym nośniku może nastąpić w dwojaki sposób:

1) poprzez dostarczenie konsumentowi nośnika z utrwaloną informacją, np. wręczenie konsumentowi kartki papieru, płyty CD-ROM itd. lub poprzez dostarczenie informacji na trwały nośnik, który jest już w posiadaniu konsumenta np. przesłanie komunikatu SMS na telefon komórkowy konsumenta,

2) przesłanie pliku na adres poczty elektronicznej konsumenta.

W toku niniejszego postępowania strona powodowa nie wykazała przekazania pozwanemu informacji określonych w art. 13 ustawy o kredycie konsumenckim na trwałym nośniku opisanym powyżej. W tych okolicznościach należało uznać, że strona powodowa nie wykazała, że pomiędzy stronami została faktycznie zawarta umowa o pożyczkę gotówkową nr (...).

Dodatkowo, strona powodowa nie wykazała, że oddała pozwanemu do dyspozycji kwotę kapitału pożyczki. Do akt niniejszej sprawy nie załączono bowiem choćby historii operacji na rachunku bankowym pozwanego, z którego wynikałoby, że wskazana w pozwie kwota wpłynęła na konto pozwanego i tym samym pozwany miał on możliwość korzystania z kapitału. Jak wskazuje się w orzecznictwie w sporach cywilnych, w których bank lub jego następca prawny (nabywca wierzytelności) dochodzi świadczenia od kredytobiorcy lub osoby zobowiązanej do wykonania umowy kredytowej za kredytobiorcę, konieczne jest więc wykazanie nie tylko faktu zawarcia umowy kredytowej, ale także uprzedniego wykonania zobowiązania banku w zakresie oddania kredytobiorcy do dyspozycji zagwarantowanych w umowie kredytowej środków (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 30 listopada 2016r., I ACa 698/16, L.).

Jedynie na marginesie należy wskazać, że nawet gdyby uznać, że doszło do skutecznego zawarcia umowy (czego jednak nie wykazano), to wątpliwości Sądu budzi wysokość roszczenia. Powód nie złożył żadnych dokumentów, na podstawie których możnaby stwierdzić, że wysokość roszczenia została wyliczona w sposób prawidłowy. Jest to o tyle istotne, że kurator podniósł w sprzeciwie od nakazu zapłaty zarzuty odnośnie prawidłowości wyliczenia wysokości żądanej kwoty. Jak słusznie zauważył kurator z treści wydruku dołączonego do pozwu wynika, że powód pobierał odsetki od skredytowanych kosztów kredytu, co w orzecznictwie sądów powszechnych coraz częściej jest oceniane negatywnie. Zobowiązany do ustosunkowania się m.in. również do tego zarzutu powód nie złożył żadnych wyjaśnień. W toku sprawy powód przyjął bierną postawę, nie odpowiadał na zarządzenia Sądu dotyczące wskazania sposobu i okoliczności umowy, a także wysokości roszczenia.

Reasumując należy stwierdzić, że powód nie wykazał istnienia, wymagalności i wysokości dochodzonego roszczenia. Zważyć należy, iż w dyskursie publicznym banki częstokroć są przedstawiane jako instytucje zaufania publicznego, z tego względu w przeszłości cieszyły się pewnymi przywilejami (np. bankowy tytuł egzekucyjny, możliwość wystawiania wyciągów z ksiąg bankowych jako dokumentów urzędowych), które były niedostępne dla innych uczestników obrotu gospodarczego. Wyłącznie dla banków została zastrzeżona też pewna część czynności prawnych (tzw. czynności bankowe m.in. udzielanie kredytów), które wiążą się z obrotem ogromnymi środkami finansowymi, a co za tym idzie z możliwością uzyskania znacznych zysków. Taka uprzywilejowana pozycja banków w życiu gospodarczym nie przekłada się jednak obecnie na żadne szczególne uprawnienia procesowe w postępowaniu cywilnym. Banki, podobnie jak inne strony procesu cywilnego, zobowiązane są do wykazania zasadności i wysokości roszczenia na takich samych zasadach. W ostatnim czasie częstą praktyką – obserwowaną przez Sąd – jest nieskuteczne dochodzenie roszczeń przez banki w postępowaniu cywilnym, być może będące skutkiem dawnej uprzywilejowanej pozycji. Z doświadczenia Sądu wynika, że przyczyną porażek procesowych banków są przede wszystkim zaniechania dowodowe, w tym również będące skutkiem nie przedstawiania dowodów w odpowiedniej formie. Dodatkowo, mimo że banki w większości przypadków korzystają z profesjonalnej pomocy prawnej, nie reagują odpowiednio na zarzuty strony przeciwnej. Postępowanie powoda w niniejszej sprawie wpisuje się w nakreślony powyżej obraz. Zważyć należy, że taka postawa banków na niwie procesowej niewątpliwie godzi w społeczne zaufanie do banku jako instytucji zaufania publicznego. Nadto, może mieć wpływ na życie gospodarcze, albowiem mniejsza ściągalność roszczeń powoduje, że mniej środków dostępnych jest na finansowanie akcji kredytowej.

W związku z powyższym, na mocy art. 720 k.c. w zw. z art. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim a contrario powództwo podlegało oddaleniu.

Nadto, na podstawie § 1 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej przyznał kuratorowi pozwanego A. S. wynagrodzenie za sprawowanie funkcji kuratora w kwocie 1440 zł, a także zwrot poniesionych kosztów w kwocie 27,20 zł. W niniejszej sprawie Sąd przyjął stawkę podstawową wynoszącą 40 % stawki minimalnej wynagrodzenia fachowego pełnomocnika (3.600 zł).

Natomiast, na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 5 ust. 3, art. 8 ust.1 i art. 83 i 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał ściągnąć od powoda, który uległ w niniejszym sporze na rzecz Sądu Rejonowego – Skarbu Państwa w G. nieuiszczone koszty wynagrodzenia kuratora, które zostały tymczasowo wypłacone ze Skarbu Państwa w kwocie 467,20 zł (ponad wpłaconą zaliczkę w kwocie 1000 zł).