Sygn. akt II AKa 508/21
Dnia 30 stycznia 2024r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący Sędzia Sądu Apelacyjnego Ewa Gregajtys (spr.)
Sędziowie Sądu Apelacyjnego Marzanna A. Piekarska-Drążek
Sądu Apelacyjnego Ewa Leszczyńska-Furtak
Protokolant Wiktoria Siporska
przy udziale Prokuratora Gabrieli Marczyńskiej-Tomali
po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 30 stycznia 2024r.
sprawy J. B. urodzonego (...) w W., syna F. i G. z d. S.
oskarżonego z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 294 § 1 kk w zw. z art. 12 kk
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 6 września 2017 roku sygn. akt XVIII K 101/14
1. uchyla zaskarżony wyrok wobec oskarżonego J. B. i na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 kpk postępowanie karne wobec oskarżonego umarza,
2. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata Ł. W. – Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 1.476 (tysiąc czterysta siedemdziesiąt sześć) zł obejmującą 23% VAT, z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu apelacyjnym,
3. koszty procesu ponosi Skarb Państwa.
UZASADNIENIE |
|||||||||||||||||||
Sygnatura akt |
II AKa 508/21 |
||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1. |
||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
|||||||||||||||||||
0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 6 września 2017r. w sprawie XVIII K 101/14. |
|||||||||||||||||||
0.11.2. Podmiot wnoszący apelację |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
|||||||||||||||||||
☒ obrońca |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||||
☐ inny |
|||||||||||||||||||
0.11.3. Granice zaskarżenia |
|||||||||||||||||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||||||||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||||||||||||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu |
||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia |
||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||||||||||||||
☐ |
|||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||||||||||||||
0.11.4. Wnioski |
|||||||||||||||||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
Zmiana |
||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
|||||||||||||||||||
0.12.1. Ustalenie faktów |
|||||||||||||||||||
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||||||||||||||||
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||||
0.12.2. Ocena dowodów |
|||||||||||||||||||
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|||||||||||||||||
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
|||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
||||||||||||||||||
1. 2. 3. 4. 5. |
Naruszenie prawa procesowego – art. 7 kpk, art. 410 kpk i art. 424 § 1 kpk przez dowolną ocenę dowodów bez ich należytego uzasadnienia; Naruszenie prawa procesowego – art. 7 kpk, art. 410 kpk i art. 424 § 1 kpk poprzez brak w uzasadnieniu wyroku ustaleń faktycznych w zakresie dotyczącym czynu zarzuconego oskarżonemu, w tym w szczególności wskazania faktów potwierdzających nakłonienie przez oskarżonego L. W. do popełnienia przestępstwa, okoliczności tego zdarzenia, użytych sposobów oraz wiedzy i możliwości wpływania przez oskarżonego na w/w w zakresie podejmowanych przez niego decyzji gospodarczych a także świadomości oskarżonego co do przestępczego charakteru działań świadka i współoskarżonego; Naruszenie prawa procesowego – art. 7 kpk, art. 410 kpk i art. 424 kpk polegające na przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów i dokonanie oceny dowolnej i arbitralnej poprzez brak jakiegokolwiek uzasadnienia podstawy prawnej skazania oskarżonego, tj. przypisania mu popełnienia przestępstwa z art. 18 § 1 dkk w zw. z art. 205 § 1 i 2 dkk w zw. z art. 58 dkk, w tym jakiejkolwiek analizy wypełnienia przesłanek popełnienia przestępstwa przez oskarżonego określonych tymi przepisami; Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść a polegający na stwierdzeniu, że strony nie kwestionowały stanu faktycznego sprawy, w sytuacji gdy oskarżony od początku kwestionował swój udział w transakcjach pomiędzy L. W. a R. I.; Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść a polegający na przypisaniu oskarżonemu winy, a zatem uznaniu, że działał z winy umyślnej w zamiarze bezpośrednim kierunkowym w oparciu jedynie o dowolną ocenę sądu, mimo poważnych wątpliwości w tym względzie wynikających z wyjaśnień oskarżonego, a także braku innych dowodów jego popełnienia. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadne |
|||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||||||||
Wobec przedawnienia karalności zarzuconego oskarżonemu czynu w sprawie zaistniała bezwzględna przesłanka odwoławcza z art. 439 § 1 pkt 9 kpk skutkująca uchyleniem wyroku niezależnie od podniesionych zarzutów oraz ich wpływu na treść orzeczenia i umorzeniem postępowania – art. 17 § 1 pkt 6 kpk. Zaistnienie bezwzględnej przesłanki procesowej w sytuacji, gdy przedmiotem kontroli instancyjnej był wyrok skazujący, zwalniało sąd odwoławczy z obowiązku rozpoznania zarzutów apelacyjnych (art. 439 § 2 kpk). J. B. został oskarżony o to, że w czasie od maja do czerwca 1998r. w W. działając w czynie ciągłym oraz wspólnie i w porozumieniu z R. I. właścicielem firmy (...) i (...) zajmujących się wprowadzaniem do obrotu po zawyżonych cenach towarów wyprodukowanych w oparciu o licencje przez inne podmioty gospodarcze, z którymi współdziałał, nakłonił L. W. właściciela i Prezesa Zarządu Spółek (...) SA do nieuzasadnionego racjami gospodarczymi i zmierzającego wyłącznie do obejścia przepisów prawa podatkowego zakupu od wymienionych firm (...) towarów w postaci 20.000 sztuk śpiewników „50 I. F. D.”, 20.000 sztuk kompletów ogrodowych do herbaty, 21.900 sztuk zestawów P. oraz 1.500 kompletów zestawów pater z porcelany, a następnie ich eksport na rzecz wskazanych mu firm (...). R. S. na Filipinach, Audio Video Z. Z. B. z przeznaczeniem dla firmy (...) w Demokratycznej Republice Konga, w celu wyłudzenia przez wskazane firmy (...) od Skarbu Państwa nienależnego zwrotu podatku od towarów i usług VAT w kwocie 4.724.704,22 zł, tj. o czyn z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 294 § 1 kk w zw. z art. 12 kk. Sąd Okręgowy w Warszawie zaskarżonym wyrokiem (pkt XLVIII) uznał oskarżonego za winnego zarzuconego mu czynu kwalifikując go jako występek z art. 18 § 1 dkk w zw. z art. 205 § 1 i 2 1 dkk w zw. z art. 58 dkk w zw. z art. 4 § 1 dkk i przyjmując za podstawę wymiaru kary art. 19 § 1 dkk w zw. z art. 205 § 21 dkk i art. 36 § 2 i 3 dkk skazał oskarżonego na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 10.000zł grzywny. Przestępstwo oszustwa w stosunku do mienia znacznej wartości, zarówno w stanie prawnym przyjętym w zaskarżonym wyroku (art. 205 § 2 1 kk z 1969 roku), jak i obowiązującym (art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk), stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności do lat 10. Zgodnie z art. 101 § 1 pkt 2a kk, gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat, karalność przestępstwa ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat 15. Z art. 102 kk wynika natomiast, że jeżeli w okresie wskazanym w art. 101 kk wszczęto postępowanie, karalność przestępstw określonych w art. 101 § 1 kk ustaje z upływem 10 lat od zakończenia tego okresu. Wobec powyższego, karalność przestępstwa zarzuconego oskarżonemu ustała z upływem 25 lat od czasu jego popełnienia, zatem z upływem 30 czerwca 2023r. Dla porządku wskazać należy, że oskarżonemu zarzucono podżeganie do oszustwa. Znamiona podżegania zrealizowane są w chwili, gdy podżegacz nakłonił sprawcę do popełnienia czynu zabronionego. Ich byt jest zatem niezależny od stadium realizacji przestępstwa przez bezpośredniego wykonawcę (tak Sąd Najwyższy m. in. w postanowieniu z 3 sierpnia 2006r, III KK 445/05). |
|||||||||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||||||||
O zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzuconych mu czynów. O uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||||||||
Wobec przedawnienia karalności czynu zasadny wniosek o uchylenie wyroku. |
|||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|||||||||||||||||||
Przedawnienie karalności czynu w toku postępowania apelacyjnego. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|||||||||||||||||||
Przedawnienie karalności czynu stanowi negatywną przesłankę postępowania z art. 17 § 1 pkt 6 kpk. |
|||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|||||||||||||||||||
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||||||||||||||||||
1.1. |
Ustanie karalności przestępstwa z powodu przedawnienia. |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||
Zgodnie z art. 439 § 1 pkt 9 kpk niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia, sąd odwoławczy uchyla zaskarżone orzeczenie, jeżeli zachodzi jedna z okoliczności wyłączających postępowanie, określonych w art. 17 § 1 pkt 5, 6 i 8 – 11 kpk. Z treści art. 17 § 1 pkt 6 kpk wynika natomiast, że wszczęte postępowanie podlega umorzeniu, gdy nastąpiło przedawnienie karalności. Uwzględniając okoliczność, że sąd I instancji wydał wobec oskarżonego wyrok skazujący, wyrok ten podlegał uchyleniu a postępowanie umorzeniu. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||||||||||||||||||
4.1. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||||||||||||||||||
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
|||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||||
II. III. |
Sąd zasądził na rzecz obrońcy oskarżonego kwotę 1.200zł podwyższoną o 23% VAT z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu apelacyjnym. Ustalając wysokość wynagrodzenia na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2023.1964), sąd uznał, że różnicowanie wynagrodzeń obrońców poprzez znaczne zaniżenie stawek przysługujących za obronę z urzędu w stosunku do tych, które są należne za obronę z wyboru, nie znajduje uzasadnienia w demokratycznym państwie prawa naruszając konstytucyjną zasadę równości wobec prawa (art. 32 ust. 1 Konstytucji RP). Sąd obciążył kosztami procesu Skarb Państwa stosownie do treści art. 632 pkt 2 kpk. |
||||||||||||||||||
1PODPIS |
|||||||||||||||||||
Marzanna A. Piekarska-Drążek Ewa Gregajtys Ewa Leszczyńska-Furtak |
0.11.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1. |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca. |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Orzeczenie o winie. |
|||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
0.11.4. Wnioski |
||||||
☒ |
Uchylenie |
☒ |
Zmiana |