UZASADNIENIE

(...) Sp. z o.o. w W. pozwem z dnia 17 grudnia 2012 r. (data wpływu do Sądu) wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 485.498,64 zł (w tym 7.130,33 zł tytułem skapitalizowanych odsetek) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztów sądowych – w tym kosztów zastępstwa procesowego - według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w okresie od 6 sierpnia 2012 r. do 26 września 2012 r. sprzedał pozwanemu towar o łącznej wartości 649.962,99 zł. Na dzień złożenia pozwu nie zostały jednak uregulowane należności na łączną kwotę 478.368,31 zł. Powód wzywał trzykrotnie pozwanego do uiszczenia pozostałej kwoty. (pozew k. 4-6).

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym przez Sąd Okręgowy w Warszawie w dniu 17 stycznia 2013 r. w sprawie sygn. XX GNc 1266/12, uwzględniono roszczenie powoda w całości. (nakaz zapłaty k. 262)

W złożonym w dniu 11 lutego 2013 r. (w terminie) sprzeciwie do nakazu zapłaty powód wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu wskazał, iż dochodzona przez powoda kwota 485.498,64 zł została już przez pozwanego uiszczona, więc roszczenie to nie istnieje. (sprzeciw k. 267-267v)

W piśmie z dnia 26 września 2013 r. powód cofnął, wraz ze zrzeczeniem się roszczenia, powództwo ponad kwotę 7.130,33 zł. Wskazał również, iż do uiszczenia należności przez pozwanego doszło już po wytoczeniu powództwa, w związku z czym żądanie pozwu w zakresie kosztów postępowania pozostaje uzasadnione. (pismo k. 327)

Na rozprawie w dniu 30 października 2013 r. nie stawiła się żadna ze stron.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. w W., w okresie od dnia 6 sierpnia 2012 r. do dnia 26 września 2012 r. sprzedał (...) S.A. w W. towar o łącznej wartości 649.962,99 zł.

Dowód: bezsporne;

Pismami z dnia 17 października 2012 r., 31 października 2012 r. oraz 20 listopada 2012 r. (doręczonych prawidłowo (...) S.A) (...) Sp. z o.o. wzywał dłużnika (...) S.A do uiszczenia brakującej części wynagrodzenia za sprzedane towary.

Dowód: bezsporne, pisma k. 234-240;

Do dnia 17 grudnia 2012 r. (...) S.A nie zapłacił (...) Sp. z o.o. kwoty – w zakresie należności głównej wynikającej z dostarczonego towaru – o łącznej wysokości 426,353,09 zł. Należności w tej kwocie zostały uiszczone po dniu 17 grudnia 2012 r. Do dnia 17 grudnia (...) S.A nie uiścił również, na rzecz (...) Sp. z o.o., odsetek należnych od niezapłaconej w części należności głównej. Na dzień wniesienia pozwu kwota skapitalizowanych odsetek wynosił 7.130,33 zł.

Dowód: bezsporne, dowody wpłaty k. 279-309;

Opisany stan faktyczny został ustalony w oparciu o przedstawione przez strony dowody z dokumentów. Wprawdzie w większości dowody z dokumentów zostały złożone w odpisach, jednakże żadna ze stron nie kwestionowała ani ich prawdziwości, ani zgodności z oryginałami. Również w ocenie Sądu wiarygodność tychże dowodów nie budzi wątpliwości. Należy wskazać również, iż okoliczności faktyczne niniejszej sprawy nie były między stronami sporne. Powód i pozwany wywodzili jedynie różne skutki z oceny terminu uiszczenia przez pozwanego pozostałej części należności i wpływu tej okoliczności na rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Biorąc pod uwagę zebrany w sprawie materiał dowodowy, roszczenie główne powoda (w zakresie - po cofnięciu pozwu w części) zasługiwało na uwzględnienie jako udowodnione co do zasady ja i co do wysokości.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż zgodnie z art. 203 § 1, 2 i 3 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. (§1) Pozew cofnięty nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa. Na żądanie pozwanego powód zwraca mu koszty, jeżeli sąd już przedtem nie orzekł prawomocnie o obowiązku ich uiszczenia przez pozwanego. (§2) Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa.(§4) Natomiast w myśl art. 355 § 1 k.p.c., sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.

Powód w sposób skuteczny cofnął pozew ponad kwotę 7.130,33 zł wraz z zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie, gdyż w ocenie Sądu czynności ta nie była sprzeczna z prawem, zasadami współżycia społecznego ani nie zmierzała do obejścia prawa. Z uwagi na powyższe, Sąd w oparciu o art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie jak w pkt 2 sentencji wyroku.

Odnosząc się w dalszej kolejności do roszczenia powoda w zakresie kwoty 7.130,33 zł dochodzonej tytułem skapitalizowanych odsetek od należności głównej należy wskazać, iż zgodnie z art. 481 § 1 k.p.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W myśl art. 482 § 1 k.p.c., od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy. Opierając się o wskazane przepisy prawa i przedstawioną dokumentację w postaci zamówień, faktur i dowodów wpłaty, bezspornym jest, iż powód był uprawniony do dochodzenia od pozwanego odsetek od nie uiszczonych w terminie należności jak i do kapitalizacji tych odsetek – do dnia wniesienia pozwu, tj. do dnia 17 grudnia 2013 r. jako dnia wpłynięcia pozwu do Sądu. Pozew został doręczony przez podmiot nie będący operatorem publicznym (art. 165 § 1 k.p.c.), w związku z czym nie można znać za datę jego złożenia dnia jego nadania. Wskazana przez powoda kwota skapitalizowanych odsetek – uwzględniając termin płatności poszczególnych kwot oraz wysokość odsetek ustawowych – mieści się w zakresie przewidzianym w/w przepisami prawa.

Pozwany w sprzeciwie wskazał, że zapłacił na rzecz powoda całość dochodzonej pozwem kwoty. Pozwany tym samym nie kwestionował istnienia również należności z tytułu skapitalizowanych odsetek w w/w wysokości, ograniczając się jedynie do zarzutu pełnienia roszczenia. Jednakże z przedstawionych przez pozwanego dowodów wpłaty (przelewów) należności wskazanych w treść pozwu wynika, iż pozwany uiścił na rzecz powoda kwotę w łącznej wysokości 478.368,31. We wskazanej dokumentacji brak jest dowód wskazujących na uiszczenie przez pozwanego również kwoty 7.130,33 zł. Zasądzając odsetki od w/w kwoty 7.130,33 zł - w wysokości ustawowej w zakresie od dnia 17 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty - Sąd orzekł na podstawie art. 482 § 1 k.p.c. w zw. z art. 481 § 2 k.p.c.

Z uwagi więc na powyższe, Sąd uznał roszczenie powoda w tym zakresie za udowodnione zarówno co do zasady jak i co do wysokości, w skutek czego orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku.

Zgodnie z regulacją art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy z dnia 28 lipca 2008 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2010, Nr 90, poz. 594 j.t. z późn. zm.) sąd z urzędu zwraca stronie połowę uiszczonej opłaty od pisma cofniętego przed rozpoczęciem posiedzenia, na które sprawa została skierowana. Wobec skutecznego cofnięcia przed rozpoczęciem rozprawy powództwa w zakresie kwoty ponad 7.130,33 zł, a tym samym wyczerpania przesłanek art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o kosztach sądowych należało orzec jak w sentencji postanowienia. Kwota 11.959,20 zł stanowi połowę opłaty od pozwu należnej od kwoty w jakiej pozew został cofnięty, tj. 478.368,31 zł.

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z zasadami odpowiedzialności za wynik procesu i kosztów celowych tj. na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z 100 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z § 7 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490 – t.j.). Na koszty poniesione przez powoda składały się: opłata od pozwy 12.315,80 zł (przy uwzględnieniu części opłaty zwróconej powodowi), wynagrodzenie pełnomocnika 7.200,00 zł, opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, tj. łącznie 19.532,80 zł. Natomiast na koszty poniesione przez pozwanego złożyło się: wynagrodzenia pełnomocnika 7.200 zł i opłat od pełnomocnictwa 17 zł, tj. łącznie 7.217 zł.

W myśl art. 100 k.p.c., w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Z przedstawionych przez pozwanego dowodów wpłaty (przelewów) wynika, że część kwoty, tj. łącznie 49.614,56 zł (suma przelewów z dnia 5 grudnia 2012 r. w kwocie 36.179,13 zł i z dnia 12 listopada 2012 r. w kwocie 13.435,43 zł) została uiszczona przez pozwanego jeszcze przed wytoczeniem powództwa przez powoda. Zgodnie ze stanowiskiem zawartym w orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 1951 r., sygn. C 593/51 (publ. OSN(C) 1952/2/49): „ Cofnięcie pozwu z powodu zaspokojenia roszczenia nie jest cofnięciem pozwu w znaczeniu techniczno-prawnym. Zaspokojenie przez stronę pozwaną roszczenia w toku procesu należy uznać za jednoznaczne z przegraniem sprawy przez stronę pozwaną; w tym przypadku stronie pozwanej należą się koszty procesu tylko wtedy, gdy nie dała ona powodu do wytoczenia procesu”. Również w postanowieniu SN z dnia z dnia 20 sierpnia 1979 r., sygn. I CZ 92/79 wskazano, iż: „ Pozwany, który płaci dochodzoną należność po wniesieniu pozwu, chociaż przed otrzymaniem jego odpisu, z punktu widzenia przepisów k.p.c. o kosztach procesu uważany jest za przegrywającego sprawę i w konsekwencji zobowiązany jest zwrócić powodowi poniesione koszty (art. 98 § 1 k.p.c.)”. Podzielając zaprezentowane stanowisko, Sąd uznał, iż w zakresie jedynie kwoty 49.614,56, uiszczonej jeszcze przed wytoczeniem powództwa, pozwany jest stroną wygrywającą postępowanie. Z racji tego, iż strona pozwana była pisemnie wyzywana do uiszczenia zaległości i mimo tego nie uiściła ich terminowo, nie można uznać, iż nie dała powodowi powodu do wytoczenia powództwa co do pozostałe części roszczenia. W tej więc części (co do kwoty 435.884,08 zł) to stronę powodową należy uznać za wygrywającą sprawę. Zgodnie więc z art. 100 k.p.c., każdej ze stron należy się zwrot takiej części poniesionych przez nie kosztów w jakiej wygrała sprawę.

W tym miejscu należy wskazać, iż kwota należna powodowi od pozwanego, zawarta w punkcie 4. wskutek omyłki, została obliczona nie prawidłowo. Omyłkowo bowiem przyjęto do obliczeń, że kwota 2.400,66 zł (k. 296) została wpłacona jeszcze przed wniesieniem powództwa. Prawidłowo należałoby uznać ją, jako zapłaconą po wniesieniu powództwa, zatem koszty związane z tą częścią żądania winny obciążyć pozwanego. Prawidłowo, kwota należna powodowi winna wynosić – w miejsce kwoty 16.666,89 zł – kwotę 16.799,16 zł. Rozstrzygnięcie to może być skorygowane w II Instancji, lub uwzględnione przez strony przy wykonywaniu orzeczenia.

SSO Maciej Kruszyński