Sygnatura akt III Nsm 295/21

POSTANOWIENIE

Dnia 18 marca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Kole Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący : sędzia Agnieszka Pietruszka

Protokolant : st. sekr. sąd. Alicja Kleczkowska

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2024 r. w Kole

na rozprawie

sprawy z wniosku I. J. (1)

z udziałem M. C.

o ustalenie miejsca pobytu małoletniego N. C.

oraz sprawy z wniosku M. C.

z udziałem I. J. (1)

o ustalenie kontaktów z małoletnim synem N. C.

p o s t a n a w i a :

I.  Ustalić, iż miejscem pobytu małoletniego N. C. ur. (...) w A., jest każdorazowe miejsce zamieszkania matki I. J. (1)

II.  Ustalić, iż kontakty M. C. z małoletnim synem N. C. będą realizowane :

a)  co drugi weekend od soboty od godziny 9.00 do niedzieli do godziny 13.00, poza miejscem zamieszkania małoletniego, bez obecności jego matki;

b)  w każdy wtorek i czwartek a nadto w dzień dziecka, dzień ojca, dzień urodzin ojca małoletniego tj. 31 października, dzień urodzin małoletniego tj. 24 listopada za pośrednictwem aplikacji M. bądź WhatsUp w wymiarze co najmniej 10 minut pomiędzy godziną 18.00 a 19.00

III.  Zobowiązać M. C., aby każdorazowo odebrał małoletniego syna z miejsca zamieszkania I. J. (1) oraz każdorazowo odwiózł syna do miejsca zamieszkania matki po zakończeniu kontaktu.

IV.  Zobowiązać I. J. (1) do wydawania małoletniego syna ojcu w terminach ustalonych kontaktów.

V.  Oddalić wniosek o ustalenie kontaktów w pozostałym zakresie.

VI.  Ustalić, iż uczestnicy postępowania ponoszą koszty związane ze swym udziałem w sprawie

VII.  Nieuiszczonymi kosztami sądowymi, z wyjątkiem kosztów związanych z tłumaczeniem, obciążyć uczestników postępowania po połowie i z tego tytułu nakazać ściągnąć od każdego nich na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Kole kwoty po 492,84 zł.

S ę d z i a:

Agnieszka Pietruszka

Sygnatura akt III Nsm 295/21

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni- I. J. (1) wniosła o ustalenie, że miejscem pobytu małoletniego N. C. ur. (...) będzie każdorazowe miejsce zamieszkania wnioskodawczyni. W uzasadnieniu podniosła, iż wnioskodawczyni oraz uczestnik postępowania M. C. są rodzicami małoletniego N.. Uczestnik jest S.. Przed urodzeniem się dziecka strony pozostawały w konkubinacie przez okres około 3 lat, mieszkając na terenie Holandii. Rodzice małoletniego rozstali się w lutym 2021 r. i wnioskodawczyni wróciła do domu rodzinnego w miejscowości B.. Była to przemyślana decyzja, na którą ojciec małoletniego wyraził niegdyś zgodę. Małoletni z racji wieku jest silniej związany z matką. Wnioskodawczyni obecnie pracuje, a w obowiązkach związanych z opieką nad synem pomagają jej najbliżsi. Relacja rodziców małoletniego nie jest poprawna, albowiem uczestnik sugerował chęć zabrania dziecka za granicę bez zgody wnioskodawczyni. Z uwagi na trudności z wypracowaniem porozumienia między rodzicami, przedmiotowy wniosek jest konieczny. Jednocześnie wnioskodawczyni zaznaczyła, iż nie widzi potrzeby uregulowania kontaktów uczestnika z synem, bowiem w tym zakresie nadal widzi możliwość porozumienia się.

W związku z ustaleniem, iż został złożony wniosek na podstawie Konwencji dotyczącej cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka zagranicę, sporządzonej w H. dnia 25.10.1980 r, postępowanie o ustalenie miejsca pobytu postanowieniem z dnia 5.11.2021 r. zostało zawieszone.

Po podjęciu postępowania postanowieniem z dnia 18.01.2023 r. uczestnik - M. C. wniósł o oddalenie wniosku o ustalenie miejsca pobytu małoletniego syna i jednocześnie wniósł o ustalenie, iż miejscem pobytu N. będzie każdorazowe miejsce zamieszkania ojca ( k.74-75). W uzasadnieniu podniósł, iż nie podjął nigdy żadnych działań mających na celu ingerencję w miejsce zamieszkania dziecka. Jak wynika z ustaleń Sądu Okręgowego w Poznaniu, to matka dziecka zabrała dziecko do Polski i tylko ze względu na niedopełnienie pewnych formalności wynikających z holenderskiego prawa, uprowadzenie dziecka nie miało charakteru bezprawnego. Uczestnik ma wątpliwości czy to wnioskodawczyni opiekuje się dzieckiem, albowiem mimo zabezpieczenia kontaktów z synem nie są one w znacznej części realizowane. Uczestnik ma bardzo silną więź z synem, który tęskni za ojcem. Daje też synowi gwarancję bezpieczeństwa i zapewnienia optymalnego rozwoju. Uczestnik pracuje nieopodal miejsca zamieszkania, w systemie jednozmianowym i jest w stanie otoczyć syna opieką.

Wnioskiem z dnia 1.03.2022 r. M. C. wniósł o uregulowanie kontaktów z małoletni synem N. C. w ten sposób, aby miał prawo do:

- kontaktu wideo z dzieckiem za pośrednictwem aplikacji M. lub WhatsUp w każdy wtorek i czwartek, w każdy dzień dziecka, w każdy dzień ojca, w każdy dzień urodzin uczestnika tj. 31 października, w każdy dzień urodzin małoletniego tj. 24 listopada – o godzinie 18.00

- spotkań z dzieckiem poza miejscem jego zamieszkania, bez obecności matki, w co drugi weekend od soboty od godz. 9.00 do niedzieli do godz. 13.00

- spotkań z dzieckiem poza miejscem jego zamieszkania, bez obecności matki, w Święta Bożego Narodzenia w latach parzystych w Wigilię od godz. 9.00 do drugiego dnia świąt do godz. 18.00 i w Ś. Wielkanocne w latach nieparzystych od Wielkiej Soboty od godz. 9.00 do drugiego dnia świąt do godz. 18.00.

W uzasadnieniu podniósł, iż na początku lutego 2021 r. I. J. (1) wraz z małoletnim synem pod pozorem odwiedzin rodziców w Polsce wyjechała z synem z Holandii i już nie wróciła do dotychczasowego miejsca zamieszkania, mimo że podpisała porozumienie rodzicielskiej, w którym zobowiązała się do umożliwienia ojcu kontaktów z dzieckiem. Wyrażała też zgodę na kontakty połączone z noclegami, podczas gdy obecnie nie odbiera nawet połączeń.

Uczestniczka – I. J. (1) wniosła o uregulowanie kontaktów ojca z małoletnim synem w ten sposób, że będzie on uprawniony do osobistych kontaktów z N. w każdą trzecią sobotę miesiąca godzinach od 11.00 do 15.00 w miejscu zamieszkania małoletniego, wyłącznie pod obecność matki, jak również pod nieobecność osób trzecich oraz do dodatkowych spotkań, w tych samych godzinach oraz no tożsamych zasadach, w drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia oraz w drugi dzień Ś. Wielkanocnych. W uzasadnieniu podniosła iż syn ma dopiero 2,5 roku, nie potrafi skupić uwagi w trakcie rozmów telefonicznych, traktuje telefon jak zabawkę. Niejednokrotnie w czasie rozmów z ojcem odkłada telefon i idzie się bawić. Uczestniczka podniosła, iż rozmowy z reguły trwają bardzo krótko, a połączenia najczęściej kończy wnioskodawca. Istotne jest też to, że matka małoletniego pracuje w trybie zmianowym przez co sztywne ustalenie godzin rozmów telefonicznych jest bardzo utrudnione. Od czasu przeprowadzki do Polski, syn nie jest silnie emocjonalnie związany z ojcem, stąd więzi między nimi powinny być odbudowane stopniowo. Wnioskodawca kilkukrotnie odwiedził syna w Polsce, ale zawsze było to w obecności matki małoletniego i w jej miejscu zamieszkania. Uczestniczka podniosła również, że wnioskodawca dotąd interesował się losem syna jednakże nie w sposób, jaki sugerowałaby treść wniosku. Po zainicjowaniu postępowania wnioskodawca zaczął intensywnie dzwonić do niej, co podyktowane jest zapewne taktyką procesową. Zdarzało mu się też nie przyjeżdżać na umówione spotkanie. Uczestniczka nie godzi się, aby wnioskodawca opuszczał terytorium Polski z synem, tym bardziej że sugerował, iż zabierze dziecko do Holandii i nie odda matce. Wnioskowany sposób kontaktów sugeruje, że wnioskodawca chce zabierać syna za granicę. Małoletni nie jest też gotowy do wielogodzinnych podróży z uwagi na swój wiek.

Wniosek o ustalenie kontaktów został zarejestrowany za numerem I. N. 90/22. Zarządzeniem z dnia 18.01.2023 r. sprawa został połączona do wspólnego rozpoznania ze sprawą o ustalenie miejsca pobytu małoletniego N..

Sąd ustalił co następuje:

M. C. i I. J. (1) poznali się na terenie Holandii, gdzie oboje wówczas mieszkali i pracowali. Od 2017 r. do lutego 2021 r. pozostawali w nieformalnym związku, z którego w dniu (...) urodził się małoletni N.. Ojciec dziecka posiada obywatelstwo słowackie, a matka polskie i w konsekwencji dziecko ma obywatelstwo obydwu państw. Strony nie zawarły związku małżeńskiego, ani nie zarejestrowały związku partnerskiego na terenie Holandii. Po urodzeniu się N., M. C. uznał dziecko i figuruje w akcie urodzenia jako ojciec, a N. nosi nazwisko C.. Strony nie wystąpiły do sądu w Holandii o przyznanie wspólnej władzy rodzicielskiej, na skutek czego ojciec mógłby uzyskać wpis do urzędowego rejestru władzy rodzicielskiej.

Rodzice małoletniego porozumiewali się miedzy sobą w języku polskim i w tym języku zwracali się do syna. Początkowo mieszkali w wynajmowanym mieszkaniu w Holandii, a po urodzeniu się dziecka zamieszkały w domu kupionym przez M. C.. Codzienną pieczę sprawowała I. J. (1), ale ojciec także opiekował się synem, wykonywał czynności takie jak kąpanie, karmienie, przewijanie. Strony planowały zapisanie dziecka do żłobka i przedszkola w Holandii. W dniu 26.08.2020r. N. nadano numer pesel, a nadto chłopiec został zameldowany na pobyt stały w Polsce pod adresem B. (...), gmina O..

W styczniu 2021 r. rodzice małoletniego podjęli decyzję o rozstaniu. I. J. (1) poinformowała wówczas partnera, że zamierza wyjechać z synem do Polski, na co on nie wyraził zgody. Rodzice małoletniego ustalili, że uczestniczka wraz z synem wyjedzie jedynie na okres około 2 tygodni a następnie wróci do Holandii. W dniu 4.02.2021 r. strony zawarły pisemne porozumienie „rodzicielski plan wychowawczy”, w którym określono miejsce zamieszkania dziecka oraz uregulowano kontakty ojca z synem. W pkt 1 ustalono, że każdorazowym miejscem zamieszkania dziecka będzie miejsce zamieszkania matki. Zgodnie z ustaleniami ojciec miał kontaktować się z synem, 2 razy w tygodniu oraz w co drugi weekend zabierać syna do siebie, a matka zobowiązała się nie utrudniać kontaktu. Ojciec w dniu kontaktu miał zabrać dziecko z jego miejsca zamieszkania i musiał odwieźć je z powrotem po zakończeniu kontaktu. W tej samej dacie strony podpisały też ugodę alimentacyjny oraz dwa inne porozumienia. Porozumienie przygotowała I. J. (1). M. C. wyraził zgodę, aby mimo rozstania, do czasu znalezienia przez partnerkę nowego mieszkania, strony mieszkały nadal razem. Rodzice małoletniego ustalili, że I. J. (1) wynajmie mieszkanie na terenie Holandii.

W dniu 5.02.2021 r. I. J. (1) wraz z synem wyjechała do Polski i nie wróciła już do Holandii. W czasie jednej z rozmów poinformowała byłego partnera, że nie może wrócić do Holandii, gdyż nie ma paszportu dziecka. Wnioskodawca przywiózł paszport do Polski, ale mimo to N. wraz z matką nie wrócił do Holandii. We wrześniu 2021 r. I. J. (1) wynajęła mieszkanie w K..

M. C. wystąpił z wnioskiem o powrót małoletniego N. do Holandii. Postępowanie toczyło się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu. Postanowieniem z dnia 22.12.2021 r. wniosek został oddalony, podobnie jak złożona przez ojca małoletniego apelacja. Sądy I i II instancji ustaliły, iż w sprawie doszło do transgranicznego przemieszczenia małoletniego N. z Królestwa Niderlandów do Polski. Ojciec małoletniego wyraził zgodę na wyjazd dziecka i pobyt w Polsce tylko przez okres 2 tygodni, w celu odwiedzenia krewnych, ale nie wyraził zgody na stały pobyt dziecka w Polsce. Rozpatrując wniosek Sądy badały czy w sprawie doszło do bezprawnego uprowadzenia lub zatrzymania dziecka świetle przepisów konwencji. Przesłankami bezprawności są: naruszenie prawa do opieki nad dzieckiem oraz skuteczne wykonywanie tego prawa w chwili uprowadzenie lub zatrzymania dziecka. Na gruncie prawa niderlandzkiego władza rodzicielska przysługuje z mocy prawa wyłącznie matce, chyba że strony wystąpiły do sądu o przyznanie wspólnej władzy rodzicielskiej. Wnioskodawca nie przedłożył dokumentu, z którego wynikałoby prawo do opieki nad dzieckiem. W konsekwencji Sądy ustaliły, iż tylko I. J. (1) świetle prawa holenderskiego przysługuje władza rodzicielska, wobec czego przemieszczenie dziecka z Holandii do Polski nie miało charakteru bezprawnego. Ojciec małoletniego wykonywał jedynie pieczę faktyczną nad dzieckiem w okresie wspólnego zamieszkiwania. Z powołanych względów nie wystąpiły przesłanki do nakazania powrotu N. do Holandii w oparciu o zapisy konwencji.

I. J. (1) podjęła pracę w firmie (...). Pracuje w godzinach od 19-ej do 2-ej w nocy, wykonując obowiązki inwentaryzacyjne. Gdy jedzie do pracy z reguły zawoziła syna do rodziców, albowiem w czasie jej nieobecności dzieckiem opiekuje się babcia.

Rodzice małoletniego nie mogli ustalić jak mają wyglądać kontakty ojca z synem i w konsekwencji postanowieniem z dnia 11.05.2022 r. Sąd udzielił zabezpieczenia w sprawie o uregulowanie kontaktów ustalając, iż kontakty M. C. z N. będą realizowane :

a) w każdy wtorek i czwartek za pośrednictwem aplikacji M. bądź WhatsUp w wymiarze 10 minut pomiędzy godziną 18.00 a 18.30,

b) w każdą trzecią sobotę miesiąca od godziny 12.00 do godziny 18.00 w miejscu zamieszkania matki małoletniego i w jej obecności, pod nieobecność osób trzecich.

Po wydaniu postanowienia nie wszystkie kontakty telefoniczne zostały zrealizowane, co matka małoletniego usprawiedliwiała tym, iż w tym czasie przebywała w pracy. Jednocześnie proponowała ojcu małoletniego rozmowy z dzieckiem w godzinach, w których M. C. pracował. W konsekwencji uczestnik wniósł o zagrożenie I. J. (1) nakazaniem zapłaty na jego rzecz kwoty pieniężnej w wysokości 200 zł za każde niewykonanie obowiązków wynikających z zabezpieczenia. Postanowieniem z dnia 11.11.2023 r. Sąd przedmiotowy wniosek uznał za słuszny co do zasady, natomiast oddalił wniosek w części przekraczającej kwotę 50 zł za każde naruszenie realizowania kontaktu telefonicznego uznając, iż byłoby to zbyt dolegliwe dla uczestniczki zważywszy na jej dochody.

Od czasu wydania postanowienia spotkania M. C. z małoletnim synem odbywają się bez większych zakłóceń. Realizowane są zarówno kontakty telefoniczne jak i osobiste. W trakcie kontaktów telefonicznych N. rozmawia z ojcem, ale też bywają dni gdy nie jest zainteresowany rozmową. Ojciec małoletniego przyjeżdża również do Polski w wyznaczonych terminach. Kontakty odbywają się z reguły w mieszkaniu , przy czym I. J. (1) stara się nie ingerować w przebieg spotkania, pozostają w drugim pokoju. Matka małoletniego wyraziła również zgodę, aby na jedno ze spotkań ojciec małoletniego przyjechał ze swoimi rodzicami. Uczestnik za każdym razem przywozi dla syna prezenty. W czasie kontaktów rozmawia z synem po polsku.

Małoletni N. rozwija się prawidłowo. Jest dzieckiem spokojnym. Matka zapisała go do przedszkola, ale małoletni jest na liście rezerwowej. Chłopiec prezentuje prawidłową postawę wobec obojga rodziców. Pozytywnie reaguje na osobę ojca, oczekuje jego przyjazdów, cieszy się z jego obecności.

Kompetencje rodzicielskiej I. J. (1) nie budzą zastrzeżeń. Matka nie obciąża dziecka swoimi obawami, lękami związanymi z osobą ojca. Prawidłowo sprawuje pieczę nad synem.

M. C. prezentuje pozytywną postawę w relacjach z synem. Wykazuje zaangażowanie w budowanie więzi i bliskości uczuciowej z dzieckiem. Ojciec małoletniego ma jednak trudności ze zrozumieniem potrzeb etapu rozwojowego dziecka, w szczególności zakresie uznania, iż to matka jest rodzicem pierwszoplanowym dla syna.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie : odpisów skróconych aktu urodzenia k.9-10; odpisu postanowienia SO w Poznaniu z dnia 22.12.2021 r. k.67; opinii Opiniodawczego Zespołu (...) w K. k.88-90; wydruków SMSów k.8-26 akt III Nsm 90/22, odpisu protokołu ze sprawy I Ns 167/21 k.27-32 akt III Nsm 90/22; rodzicielskiego planu wychowawczego k.33-34 kt I. N. 90/22; dokumentów zawartych w aktach Sadu Okręgowego w Poznaniu I Ns 167/21; zeznań I. J. k.127v-128 , zeznania M. C. k.128-129

Postanowieniem z dnia 29.09.2023 r. Sąd pominął wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań W. J.. Zgodnie z powołanym artykułem, Sąd może w szczególności pominąć dowód mający wykazać fakt bezsporny, nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy lub udowodniony zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy. W ocenie Sądu, wniosek o przesłuchanie świadka (matki I. J. (1)) na okoliczność sposobu sprawowania pieczy, przebiegu kontaktów, jak również zatarcia więzi między ojcem a synem, nie był wnioskiem istotnym, tym bardziej, iż w sprawie była już wówczas wydana opinia (...) w K..

Tym samym postanowieniem Sąd oddalił wniosek o wezwanie na rozprawę biegłych (...) w K.. Jak wynika z pisma pełnomocnika uczestnika biegli mieli odnieść się do możliwości rozszerzenia kontaktów ojca z synem, gdyż zdaniem pełnomocnika w opinii nie było na ten temat żadnych stanowczych stwierdzeń. Zdaniem Sądu, uwzględnienie wniosku było bezcelowe, albowiem biegli w opinii wprawdzie zasygnalizowali, iż w przyszłości kontakty powinny być rozszerzane, ale trudno wymagać, aby określili konkretnie kiedy należy przystąpić już do zmiany dotychczasowej formuły kontaktów. Oczywistym jest bowiem, iż zależy to od wielu, zmiennych czynników, odnośnie których nie sposób jednoznacznie przewidzieć kiedy one wystąpią.

Sąd zważył co następuje :

Wnioskodawczyni wniosła o ustalenie miejsca pobytu małoletniego N. w każdorazowym miejscu zamieszkania matki. Uczestnik również wniósł ustalenie miejsca pobytu syna, z tym że w miejscu zamieszkania ojca.

Podstawę prawną żądania zawartego we wnioskach, a więc ustalenia miejsca pobytu małoletniego stanowi art. 97 § 2 kro, zgodnie z którym o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie, w braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy. Ustalenie u którego z rodziców dziecko ma przebywać , jest sprawą istotną dotyczącą małoletniego N..

Zdaniem Sądu zebrany materiał dowodowy wskazuje, iż za uzasadniony należy uznać wniosek I. J. (1). Zauważyć bowiem należy, iż między matką a małoletnim N. istnieje silniejsza więź emocjonalna, niż między N. a ojcem. W konsekwencji to z matką, jako rodzicem wiodącym, powinien zamieszkiwać N.. Potwierdza to także wydana w sprawie opinia Opiniodawczego Zespołu (...) w K.. Zaznaczyć przy tym należy, iż opinia ta został sporządzona zgodnie z obowiązującą metodologią, jest zatem w pełni wiarygodna. Stwierdzenie, iż małoletni silniej związany jest z matką nie może zaskakiwać, skoro od momentu wyjazdu z Holandii (luty 2021 r.) małoletni cały czas pozostaje pod jej codzienną pieczą. Wskazanie matki jako rodzica wiodącego miało zresztą miejsce już wtedy, gdy rodzice N. podjęli decyzję o rozstaniu. Sporządzone wówczas porozumienie rodzicielskie przewidywało, że małoletni N. pozostanie pod pieczą matki, a jej miejsce zamieszkania będzie miejscem zamieszkania N.. W konsekwencji zdziwienie budzi stanowisko ojca małoletniego, który w ramach konkurencyjnego wniosku również domaga się ustalenia miejsca zamieszkania syna, z tym że przy ojcu. M. C. uzasadniając swój wniosek wskazywał, iż może zapewnić synowi lepsze warunki, dając gwarancję optymalnego rozwoju. Zauważyć należy , iż jak wynika z powołanej opinii (...) stanowisko ojca małoletniego nie uwzględnia potrzeb rozwojowych dziecka. Wyjazd do Holandii stanowiłby dla dziecka duże zagrożenie z powodu zerwania więzi z rodzicem pierwszoplanowym. Z punktu widzenia opiniujących istotne było również, iż Holandia nie jest krajem pochodzenia ani matki, ani ojca. Nadto M. C. nie posiada w Holandii członków bliższej rodziny, a z którymi więź jest również ważna dla poczucia identyfikacji i zakorzenienia dziecka.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie cytowanych przepisów, orzeczono jak w pkt I postanowienia.

Przedmiotem rozstrzygnięcia w niniejszym postępowaniu było również uregulowanie kontaktów M. C. z małoletnim synem. Podstawą zgłoszonego w tym zakresie żądania jest art. 113 § 1 kro, zgodnie z którym niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Natomiast stosownie do art. 113 § 2 kro, kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej. Jak wynika zaś z art. 113 1 § 1 kro, jeżeli dziecko przebywa stale u jednego z rodziców, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez drugiego z nich rodzice określają wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę jego rozsądne życzenia; w braku porozumienia rozstrzyga sąd opiekuńczy. Dobro dziecka jest zatem jedynym kryterium jakie winien brać pod uwagę sąd opiekuńczy oceniając zasadność wniosku.

Treść pojęcia "dobro dziecka" podlega każdorazowemu ustaleniu na tle okoliczności konkretnej sprawy. Biorąc pod uwagę przepisy dotyczące obowiązków rodziców wobec małoletniego dziecka, można w najprostszej postaci sprowadzić jego dobro do zapewnienia mu warunków rozwoju osobowego i egzystencji materialnej. Przy ocenie dobra dziecka nie można też pomijać obiektywnych uwarunkowań takich jak: wiek dziecka, cechy charakterologiczne rodziców, wzajemny stosunek rodziców do siebie, do dziecka. Nie bez znaczenia są również subiektywne kryteria, takie jak wrażliwość dziecka, poczucie bezpieczeństwa dziecka.

Zebrany materiał dowodowy dał podstawy do częściowego uwzględnienia wniosku M. C., przy czym pamiętać należy, iż matka małoletniego nie była przeciwna kontaktom, a jedynie rodzice małoletniego mieli rozbieżne oczekiwania co do częstotliwości kontaktów, czasu ich trwania czy też możliwości realizowania kontaktów bez obecności matki.

Odnośnie osobistych kontaktów M. C. z synem, Sąd uznał, iż w tym zakresie stanowisko ojca małoletniego jest uzasadnione i aktualnie kontakty powinny odbywać się co drugi tydzień. Podkreślić należy, iż ojciec małoletniego już od dłuższego czasu deklarował możliwość przyjeżdżania na kontakty z taką częstotliwością. Zważywszy, iż już od blisko 2 lat M. C. realizując postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia przyjeżdżał raz w miesiącu do syna, mógł ocenić czy mimo odległość jego miejsca zamieszkania od miejsca zamieszkania syna jest w stanie realizować kontakty zgodnie z wnioskiem. Ustalenie kontaktów co dwa tygodnie uwzględnia zarazem dobro małoletniego N., albowiem jak wynika z opinii (...) w K., między małoletnim a ojcem została nawiązana więź emocjonalna, a małoletni pozytywnie reaguje na osobę ojca. Jak również przyznała I. J. (1), syn oczekuje spotkań z ojcem, cieszy się na jego przyjazd. Po prawie 2 letnim okresie realizowania postanowienia o zabezpieczeniu, zasadnym jest zatem zwiększenie częstotliwości weekendowych kontaktów.

Zdaniem Sądu, uzasadnione jest nie tylko zwiększenie częstotliwości kontaktów, ale również ustalenie, iż kontakty będą odbywały się od soboty do niedzieli, poza miejscem zamieszkania małoletniego. Małoletni N. ma już ukończone 4 lata. Jest dzieckiem, które rozwija się prawidłowo, co potwierdza fakt, iż I. J. (1) zapisała syna do przedszkola, przy czym obecnie jest na liście rezerwowej. W takich okolicznościach trudno akceptować jedynie kontakty w miejscu zamieszkania małoletniego i to w obecności matki. Zresztą I. J. (1), jak wynika z jej zeznań, już obecnie starała się nie ingerować w spotkania ojca z synem, spędzając czas w drugim pokoju. Jednocześnie, zdaniem Sądu, zważywszy na stopień rozwoju więzi pomiędzy małoletnim a ojcem, zasadnym jest również, aby spotkania te były połączone z noclegiem. Wprawdzie M. C. przyjeżdżając do K. i pozostając na noc będzie ten czas spędzał w hotelu, ale nie jest to, w ocenie Sądu, przeszkoda skutkująca, że nie może tego czasu spędzić z synem. Jak zwrócono uwagę powyżej, zważywszy na zamieszkiwanie uczestnika poza Polską, aktualnie jest to jedyne możliwe rozwiązanie. Istotne jest przy tym, iż kontakty tylko i wyłącznie w mieszkaniu wnioskodawczyni realnie utrudniają ojcu i N. nawiązanie bardziej spontanicznej swobodnej relacji.

Należy przy tym pamiętać, iż M. C. zadeklarował, iż w przypadku gdyby syn chciał wrócić do matki, nie będzie robił żadnych trudności. Ustalając noclegi małoletniego z ojcem, Sąd miał nadto na uwadze, iż za zupełnie nieuzasadnione należy uznać obawy I. J. (1), że były partner może dopuścić się bezprawnego zabrania i wywiezienia dziecka zagranicę. Matka małoletniego zarazem niejednokrotnie sugerowała, iż jej zdanie może ulec zmianie, jeśli miejsce pobytu dziecka zostanie ustalone przy niej. Mimo, iż już postanowieniem z dnia 3.03.2023 r. Sąd udzielił zabezpieczenia i już wówczas ustalił na czas trwania postępowania miejsce zamieszkania dziecka, to stanowisko matki małoletniego nie stało się bardziej elastyczne. Z drugiej strony należałoby zastanowić się czy obawy I. J. (1) nie wynikają z tego, iż sama również nie postąpiła fair wobec ojca dziecka, albowiem jej wyjazd z Holandii, mimo iż nie został uznany za bezprawny w świetle przepisów Konwencji o cywilnych aspektach uprowadzenia dziecka zagranicę, to jednak ewidentnie miał miejsce bez zgody uczestnika. I. J. (1) na rozprawie w dniu 18.03.2024 r. stwierdziła, iż ciężko jej ocenić jak długo potrwa jeszcze adaptacja syna do samodzielnych kontaktów z ojcem, że może to potrwać jeszcze kilka miesięcy. Mając jednak na uwadze, iż postanowienie zabezpieczające kontakty w obecnym kształcie obowiązuje od prawie 2 lat, należy uznać iż był to zarazem wystarczający okres adaptacyjny dla małoletniego, aby kontakty realizować bez obecności matki.

Sąd za uzasadnione uznał również (podobnie jak miało to miejsce w postanowieniu o udzielenie zabezpieczenia), aby uregulować kontakty ojca z synem za pośrednictwem komunikatorów internetowych. Zauważyć należy, iż ta forma kontaktów, w ocenie M. C., jest dla niego satysfakcjonująca i odbywa się od pewnego czasu właściwie bez większych zakłóceń. Jednocześnie Sąd uwzględnił wniosek i ustalił taką formę kontaktów także w inne dni wskazane przez ojca (dzień urodzin ojca, dzień urodzin dziecka, dzień dziecka, dzień dziecka), mając na uwadze, iż są to dni ważne zarówno dla dziecka jak i dla uczestnika, w których zwyczajowo dziecko i rodzic mają ze sobą kontakt.

Sąd oddalił natomiast wniosek o odrębne uregulowanie kontaktów w okresie Świąt Bożego Narodzenia oraz Wielkanocy, uznając, iż w sytuacji gdy M. C. przyjeżdża do syna co dwa tygodnie, dodatkowe uregulowanie spotkań w dni świąteczne nie jest celowe.

W tym stanie rzeczy, orzeczono jak w pkt II-V postanowienia. Sąd ustalając kontakty , dla uniknięcia jakichkolwiek wątpliwości między stronami, określił dodatkowo i prawa i obowiązki w związku z przebiegiem kontaktów.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 § 1 kpc zważywszy, że uczestnicy byli reprezentowani przez profesjonalnych pełnomocników (punkt VI postanowienia).

W ocenie Sądu, zasadnym jest nałożenie na uczestników obowiązku poniesienia po połowie kosztów związanych z wydaniem opinii, albowiem obydwie strony wnioskowały o dopuszczenie tego dowodu (punkt VII postanowienia).

Sędzia Agnieszka Pietruszka