UZASADNIENIE WYROKU

Pozwem z dnia 18 stycznia 2022 r. powód M. B. wystąpił o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa Izby Administracji Skarbowej w S. na swoją rzecz:

1. kwoty 1.836 zł tytułem wyrównania zaległych należności odprawy emerytalnej otrzymanej w niepełnej wysokości w związku jego przejściem na emeryturę wraz z odsetkami za opóźnienie od 26 lutego 2021 r.,

2. kwoty 530,40 zł tytułem wyrównania zaległych należności - ekwiwalentu za zaległy i niewykorzystany urlop wypoczynkowy otrzymanego w niepełnej wysokości w związku jego przejściem na emeryturę, wraz z odsetkami za opóźnienie od 26 lutego 2021 r.,

3. kwoty 4.490 zł tytułem należnego dodatku specjalnego za pracę w czasie pandemii COVID-19 za okres od kwietnia do października 2020 r. wraz z odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia.

Zdaniem powoda należne w związku przejściem na emeryturę świadczenia: odprawa emerytalna i ekwiwalent za urlop wypoczynkowy zostały wypłacone mu w niepełnej wysokości, gdyż nie uwzględniały należnego dodatku kontrolerskiego.

Powód w piśmie z dnia 20 czerwca 2020 r. sprecyzował daty, od których żąda naliczanie odsetek za opóźnienie tytułem należnego dodatku specjalnego za pracę w czasie pandemii COV1D-19.

W odpowiedzi na pozew Skarb Państwa Izba Administracji Skarbowej w S. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu. Argumentował, że brak uwzględnienia dodatku kontrolerskiego przy ustalaniu wysokości należnych powodowi świadczeń: odprawy emerytalnej i ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy wynikał z faktu, że wbrew nieprawdziwemu twierdzeniu pozwu, składnik uposażenia w postaci dodatku kontrolerskiego, nie przysługiwał powodowi, ani w ostatnim miesiącu służby (lutym 2021 r.) ani w dniu zwolnienia go ze służby (ostatnim dniu pełnienia przez niego służby), to jest 26 lutego 2021 r. Podobnie, w przypadku dodatku specjalnego, którego domagał się powód. Wobec nie przysługiwania powodowi tego dodatku w miesiącu nabycia przez niego prawa do odprawy emerytalnej i ekwiwalentu (luty 2021 r.), brak było jakichkolwiek podstaw do uwzględnienia tego dodatku przy ustalaniu wysokości tych świadczeń. Stąd, w ocenie pozwanej, roszczenie o wyrównanie odprawy emerytalnej i ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy jest całkowicie bezpodstawne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

M. B. był (...) zatrudnionym w Izbie Administracji Skarbowej w S. na stanowisku (...) Służby (...) (...). Miejscem świadczenia pracy był (...) Urząd (...) w S.. W dniu 26 lutego 2021 r. M. B. został zwolniony ze służby w związku z przejściem na emeryturę.

Niesporne.

W związku z przejściem na emeryturę M. B. wypłacono odprawę emerytalną w wysokości 33791,28 złotych i ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w wysokości 14.497,92 złote. Przy obliczaniu wysokości tych świadczeń nie uwzględniono dodatku kontrolerskiego ani dodatku specjalnego. Podstawą naliczenia ekwiwalentu za urlop były składniki o charakterze (miesięcznym) stałym oraz składniki przysługujące za nie dłuższe niż jeden miesiąc tj. wypłacane w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu za urlop uwzględnione w wysokości tego okresu. Składniki o charakterze stałym (miesięcznym) pracownika w dniu zwolnienia ze służby M. B. zgodnie z angażem wynosiły:

: uposażenie zasadnicze w kwocie: 3.680,30 zł,
: dodatek za wieloletnią służbę w kwocie: 920,08 zł,
: dodatek za stopień służbowy w kwocie 1.031,50 zł,

Składnikiem o charakterze zmiennym uwzględnionym przy obliczeniu ekwiwalentu był dodatek za służbę w godzinach nocnych w kwocie 6,03 zł. Natomiast miesięczne składniki w okresie 3 pełnych miesięcy poprzedzającym nieobecność powoda spowodowaną niezdolnością do pracy, zgodnie z kartą zasiłkową, wynosiły:

Składniki wynagrodzenia o charakterze stałym miesięcznym	Styczeń 2020	Luty 2020	Marzec 2020	Średnia
Uposażenie zasadnicze	3680,30 zł	3680,30 zł	3680,30 zł	3680,30zł
Dodatek służbowy	934,10 zł	934,10 zł	934,10 zł	934,10 zł
Dodatek stażowy	920,09 zł	920,09 zł	920,09 zł	920,09 zł
Dodatek kontrolerski	306,00 zł	306,00 zł	306,00 zł	306,00zł
Składniki wynagrodzenia o charakterze zmiennym za okresy nie dłuższe niż miesiąc w okresie trzech miesięcy tj. godziny nocne	0,00 zł	0,00 zł	0,00 zł	0,00 zł

Dowód: kartoteka wynagrodzeń – k. 50-60, pismo – k. 168-169.

Od 1 stycznia do 31 sierpnia 2020 r. M. B. przyznano dodatek kontrolerski w wysokości 306 złotych w związku z wykonywaniem zadań kontrolnych w składzie (...)w S..

Dowód : wnioski o przyznanie dodatku – k. 44-44v., 46-46v., pismo z 20 lutego 2020 r. – k. 45, pismo z 7 września 2020 r. – k. 47.

Przyjmując za podstawę 3 pełne miesiące pracy (także urlopu) bezpośrednio poprzedzających nieobecność spowodowaną niezdolnością do pracy, odprawa emerytalna powoda wynosiła 35.664,12 zł.

Dowód : wyliczenie pozwanej – k. 190-190v.

W roku 2020 u pozwanego dwukrotnie przyznano funkcjonariuszom dodatkowe wynagrodzenie w formie dodatków nazywanych potocznie „covidowymi”. Pierwszy dodatek za okres pracy od kwietnia do października 2020 r. (czyli za 7 miesięcy) przyznano jednorazowo kwotę 1200 zł na etat. Przyznanie drugiego dodatku nastąpiło w listopadzie 2020 r. – wysokość tego dodatku wynikała ściśle z ilości dni faktycznej obecności w pracy funkcjonariusza w tym miesiącu, czyli listopadzie 2020 r.

Dodatek za okres kwiecień – październik 2020 r. był przyznany funkcjonariuszom świadczącym pracę w warunkach zagrożenia COVID-19 jako jednorazowy dodatek specjalny. Był on związany ściśle związany z pełnieniem pracy w warunkach zagrożenia covidowego. Dodatek covidowy miał być rekompensatą za to że funkcjonariusz wykonywał czynności kontrolne podczas epidemii, czyli w okresie kwiecień – październik 2020 r. Niektóre czynności nie mogły być realizowane podczas pracy zdalnej czy w biurze - była konieczność osobistego uczestnictwa przy czynnościach, np. podczas poboru próbek. Komórka organizacyjna powoda jest typowo komórką kontrolną i wszyscy w 100% czasu wykonują kontrole. Każde wykonywane czynności w okresie covidowym narażały pracownika na zarażenie. Ten dodatek był uzależniony od czasu faktycznej pracy lub pełnienia służby. Zasady przyznania dodatku ustalił dyrektor I. Administracji Skarbowej. Naczelnikom komórek organizacyjnych informacje o zasadach przyznawania dodatku przekazano za pośrednictwem poczty e-mail oraz podczas telekonferencji. Dodatek miał był uzależniony od liczby dni albo liczby godzin faktycznie przepracowanych. To była ustna decyzja dyrektora. Dyrektor przekazał zasady, według których ów dodatek miał być przyznawany, S. F. - dyrektor odpowiedzialnej za pion kadrowy. Dodatki zadaniowe i specjalne nie są uzgadniane ze związkami zawodowymi. Dyrektor podejmował decyzję o przyznaniu każdego dodatku w drodze indywidualnej decyzji dla każdego pracownika/funkcjonariusza. Wysokość dodatku poszczególnych funkcjonariuszy ustalano na podstawie danych z systemu kadrowego, w którym była ewidencja czasu pracy i służby i według ilości godzin, przydzielana była kwota. Zakładano, że okres nieobecności ponad 30 dni wyklucza możliwość przyznania dodatku. Nie było w tym zakresie żadnej dowolności.

Za okres od kwietnia do października 2020 dodatek covidowy był wypłacony jednorazowo. Kryteriami były: dni faktycznie wykonywanej pracy, rodzaj wykonywanych czynności, dyspozycyjność w tym okresie. Naczelnik (...) w S. nie wystąpił o przyznanie tego dodatku covidowego trzem funkcjonariuszom pełniącym służbę w (...), którzy przebywali na zwolnieniu lekarskim powyżej 30 dni w całym okresie trwania pandemii, w tym M. B..

Dowód : pismo z 12.3.2021 r., k. 86; zestawienie k. 130; zeznania świadka S. F. – k. 89-91 , zeznania M. K. – k. 91-93, przesłuchanie powoda – k. 134v.-135v.

Zgodnie zapisami zawartymi w Systemie Rejestracji Czasu Pracy ( (...)) i w Karcie urlopów i innych nieobecności powoda za rok 2020 r., nieobecność powoda w miejscu pracy w czasie trwania pandemii, w okresie od kwietnia 2020 r. do października 2020 r. przedstawiała się następująco:

: kwiecień 2020 r. przy liczbie planowanych dni służby powoda -20. liczba dni przebywania powoda na zwolnieniu lekarskim (bez sobót i niedziel) wynosi - 9 dni,
: maj 2020 r. przy liczbie planowanych dni służby powoda -20. liczba dni przebywania powoda na zwolnieniu lekarskim (bez sobót i niedziel) wynosi - 18 dni,
: czerwiec 2020 r. przy liczbie planowanych dni służby powoda -21, liczba dni przebywania powoda na zwolnieniu lekarskim (bez sobót i niedziel) wynosi - 7 dni,
: lipiec 2020 r. przy liczbie planowanych dni służby powoda -23, liczba dni przebywania powoda na zwolnieniu lekarskim (bez sobót i niedziel) wynosi - 21 dni,
: sierpień 2020 r. przy liczbie planowanych dni służby powoda -20. liczba dni przebywania powoda na zwolnieniu lekarskim (bez sobót i niedziel) wynosi - 1 dzień,
: wrzesień 2020 r. przy liczbie planowanych dni służby powoda -22, liczba dni przebywania powoda na zwolnieniu lekarskim (bez sobót i niedziel) wynosi - 21 dni,
: październik 2020 r. przy liczbie planowanych dni służby powoda -22, liczba dni przebywania powoda na zwolnieniu lekarskim (bez sobót i niedziel) wynosi - 21 dni.

Niesporne , nadto dowód: karta urlopów i nieobecności – k. 48.

A. K. z liczbą dni nieobecnych z tego samego powodu, co M. B. – absencji chorobowej – otrzymał dodatek specjalny (covidowy) mimo przekroczenia o 4 dni wyznaczonego przez pracodawcę limitu nieobecności.

Dowód : zeznania świadka M. K. – k. 91-93, karty ewidencji pracy – k. 97-110.

Drugi dodatek specjalny wypłacany w listopadzie 2020 r. powód otrzymał w najniższej wysokości, co wynikało z ilości godzin faktycznie wykonywanej przez powoda pracy w tym miesiącu. Dyrektor pozwanej I. ustalił następujące kryteria przyznawania dodatku za listopad 2020 r.: od 1 do 40 godzin służby – 470 zł, od 41 do 80 godzin służby – 670 zł; od 81 do 120 godzin służby – 870 zł; od 121 do 160 godzin służby – 1070 zł. Z uwagi na ilość absencji chorobowych powód otrzymał ten dodatek w najniżej wysokości, co było zgodne z przyjętymi przez pracodawcę kryteriami. Powód został o tym poinformowany przez pracodawcę pismem z 21 stycznia 2021 r.

Dowód: pismo z 21.1.2021 r., k. 62-63; zeznania świadka S. F. – k. 89-91; zeznania świadka M. K. – k. 91-93, karty ewidencji pracy – k. 97-110.

Sąd zważył co następuje.

Podstawę prawną roszczenia zawartego w pozwie stanowił przepis art. 18 ^3d k.p., stosownie do którego osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.

Kwestie nierównego traktowania pracowników zostały uregulowane w rozdziale IIa Kodeksu pracy. Zgodnie z art. 18 ^3a k.p. pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy. Równe traktowanie w zatrudnieniu oznacza niedyskryminowanie w jakikolwiek sposób, bezpośrednio lub pośrednio, z przyczyn określonych powyżej. Dyskryminowanie bezpośrednie istnieje wtedy, gdy pracownik z jednej lub z kilku przyczyn wyżej wymienionych był, jest lub mógłby być traktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inni pracownicy. Dyskryminowanie pośrednie ma miejsce, gdy na skutek pozornie neutralnego postanowienia, zastosowanego kryterium lub podjętego działania występują dysproporcje w zakresie warunków zatrudnienia na niekorzyść wszystkich lub znacznej liczby pracowników należących do grupy wyróżnionej ze względu na jedną lub kilka podanych przyczyn, jeżeli dysproporcje te nie mogą być uzasadnione innymi obiektywnymi powodami. Przejawem dyskryminowania jest także działanie polegające na zachęcaniu innej osoby do naruszania zasady równego traktowania w zatrudnieniu oraz zachowanie, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności albo poniżenie lub upokorzenie pracownika (molestowanie).

Do naruszenia zasady równego traktowania pracowników (art. 11² k.p.) i zasady niedyskryminacji w zatrudnieniu (art. 11³ k.p.) może dojść wtedy, gdy różnicowanie sytuacji pracowników wynika z zastosowania przez pracodawcę niedozwolonego kryterium, a więc w szczególności, gdy dyferencjacja praw pracowniczych nie ma oparcia w odrębnościach związanych z ciążącymi obowiązkami, sposobem ich wypełnienia, czy też kwalifikacjami (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2007 r., II PK 14/07, Lex nr 112134)

Zasada równości praw pracowników w stosunku pracy ma zastosowanie wtedy, gdy pracownicy "jednakowo" pełnią "takie same obowiązki". Oznacza to, że wymieniony przepis dopuszcza różnicowanie praw pracowników, którzy albo pełnią inne obowiązki, albo pełniąc takie same obowiązki - wypełniają je niejednakowo. Przyjmuje się, że zasada równego traktowania pracowników nie wyklucza dyferencjacji praw i obowiązków pracowniczych. Przepis art. 11² KP zakłada bowiem wprost różnicowanie sytuacji pracowników ze względu na odmienności wynikające z ich cech osobistych i różnic w wykonywaniu pracy.

Zróżnicowanie sytuacji pracowników nie jest także dyskryminacją wówczas, gdy zadecydowały o nim względy obiektywne (wyrok Sądu Najwyższego z 8 stycznia 2008 r., II PK 116/07, Lex nr 121439). Nie można bowiem postawić zarzutu braku równego traktowania, gdy niejednakowe traktowanie jest uzasadnione obiektywnie. Takim obiektywnym czynnikiem przy przyjęciu do pracy może być np. rodzaj wykonywanej pracy lub warunki jej wykonywania. Równe traktowanie dotyczy zwłaszcza jednakowego wynagradzania za jednakową pracę.

Zgodnie z art. 148 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (stan prawny obowiązujący w okresie spornym Dz.U. z 2020 r. poz. 505, dalej ustawa o KAS), osobie zatrudnionej w jednostce organizacyjnej KAS oraz funkcjonariuszowi przysługują odpowiednio do wynagrodzenia albo uposażenia dodatek kontrolerski w wysokości do 50% wynagrodzenia zasadniczego albo uposażenia zasadniczego za wykonywanie m.in. kontroli podatkowej. Przepis art. 148 ust. 2 ustawy o KAS stanowi, że Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wysokość dodatku kontrolerskiego, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, warunki i tryb przyznawania, wypłaty, zmiany wysokości oraz utraty dodatku kontrolerskiego, uwzględniając potrzebę zwiększenia skuteczności kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej, audytu lub czynności, o których mowa w art. 113-117, art. 118 ust. 1-17, art. 119 ust. 1-10, art. 120 ust. 1-6, art. 122-126, art. 127 ust. 1-5, art. 127a ust. 1, 2 i 6-12, art. 128 ust. 1, art. 131 ust. 1, 2 i 5 i art. 133 ust. 1 pkt 1-5, przez zapewnienie motywacji do ich sprawnego wykonywania. Na podstawie tego przepisu zostało wydane Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2019 r. w sprawie dodatku kontrolerskiego dla osób zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych krajowej administracji skarbowej oraz funkcjonariuszy służby celno-skarbowej (Dz.U. z 2019 r. poz. 2461, dalej „Rozporządzenie”). Paragraf 4 Rozporządzenia stanowi, że osobie zatrudnionej w jednostce organizacyjnej Krajowej Administracji Skarbowej, zwanej dalej „pracownikiem”, oraz funkcjonariuszowi (...), zwanemu dalej „funkcjonariuszem”, wykonującym zadania kontrolne, przyznaje się dodatek, jeżeli wykonują te zadania:

1) jako podstawowe zadania o charakterze ciągłym albo

2) w wymiarze co najmniej 25% miesięcznego czasu odpowiednio pracy albo służby.

Zgodnie z § 5 Rozporządzenia:

1. Przy określeniu wysokości dodatku bierze się pod uwagę:

1) rodzaj, stopień złożoności i uciążliwość wykonywanych zadań kontrolnych;

2) wyniki i osiągnięcia w wykonywaniu zadań kontrolnych albo dokonywaniu osobiście przez kierownika, o którym mowa w art. 148 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwanego dalej „kierownikiem”, czynności z zakresu kontroli, audytu i czynności, o których mowa w art. 148 ust. 1 pkt 1 ustawy;

3) czas pracy albo służby przeznaczony na:

a) wykonywanie zadań kontrolnych,

b) dokonywanie osobiście przez kierownika czynności z zakresu kontroli, audytu i czynności, o których mowa w art. 148 ust. 1 pkt 1 ustawy.

2. W przypadku dodatku przyznawanego po raz pierwszy przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się.

Zgodnie z § 3 pkt 1 Rozporządzenia wysokość dodatku wynosi od 100 zł do 1000 zł albo od 1001 zł do 2000 zł jeżeli jest to uzasadnione szczególnymi wynikami i osiągnieciami w wykonywaniu zadań kontrolnych lub względami organizacyjnymi związanymi z koniecznością zapewnienia właściwej realizacji zadań kontrolnych.

Analiza § 4 Rozporządzenia wskazuje, że dodatek kontrolerski przyznaje się pracownikom wykonującym zadania kontrolne, niezależnie od faktu w jakiej jednostce organizacyjnej pozwanej są zatrudnieni, istotne jest aby pracownicy w wymiarze co najmniej 25% miesięcznego czasu pracy wykonywali czynności kontrolne. To oznacza, że nie ma podstaw do przyznania dodatku kontrolerskiego pracownikowi niewykonującemu czynności kontrolnych lub niewykonującemu pracy na przykład z powodu usprawiedliwionej nieobecności pracownika. Z tych przyczyn powodowi M. B. nie przyznano dodatku kontrolerskiego po 31 sierpnia 2020 r. Powód miał przyznany dodatek kontrolerski na okresy wcześniejsze od stycznia do czerwca 2020 r. oraz od 1 do 31 sierpnia 2020 r., kiedy pracę faktycznie wykonywał.

Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia (art. 92¹ par 2 kodeksu pracy). Sąd dokonawszy analizy materiału dowodowego doszedł do przekonania, że brak uwzględnienia dodatku kontrolerskiego przy obliczaniu wysokości odprawy stanowi naruszenie zasady równości. W konsekwencji, w pierwszym punkcie wyroku zasądzono zasądza od pozwanego Skarbu Państwa I. Administracji Skarbowej w S. na rzecz powoda M. B. tytułem odprawy emerytalnej kwotę (...) (jeden tysiąc osiemset trzydzieści sześć złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 1 sierpnia 2022 r. do dnia zapłaty. Kwota stanowi różnicę między kwota faktycznie wypłaconej odprawy emerytalnej (33.791,28 zł) a kwota odprawy emerytalnej która byłaby wypłacona gdyby jej wysokość został ustalona w wysokości sześciomiesięcznego uposażenia według stanu na 31 marca 2020 r., czyli według stanu przed długotrwałą nieobecnością w pracy powoda spowodowana jego niezdolnością do pracy (chorobą). Kwota ta wynika z rozliczenia przedstawionego przez pozwaną (k. 190). Różnica kwot z wyliczeń przedstawionych przez pozwaną wynosi 1872,84 zł ale sąd nie może orzekać ponad żądanie (art. 321 k.p.c.), stąd zasądzono kwotę 1836 zł, jakiej domagał się powód.

Zdaniem sądu, takie liczenie wysokości odprawy emerytalnej jest zgodne z zasadą równości, gdyż przyjęcie, że podstawy wymiaru z okresu długotrwałej nieobecności funkcjonariusza stanowiłoby dyskryminację z uwagi na stan zdrowia funkcjonariusza. Odprawa emerytalna jest wypłacana raz w życiu, zatem do jej wyliczenia nie powinna być brana podstawa wymiaru za okres kiedy funkcjonariusz pobiera świadczenia chorobowe i z uwagi nie świadczenie pracy, traci prawo do stałych dodatków, które pobierał w okresie kiedy wykonywał służbę. Sąd miał na uwadze fakt, że odprawa emerytalna jest pobierana raz w życiu, zatem winna odzwierciedlać średnie uposażenie pracownika, a nie średnie świadczenie pobierane w okresie niezdolności do pracy za okres poprzedzający dzień odejścia ze służby na emeryturę. Stąd zdaniem sądu przy wyliczaniu odprawy emerytalnej podstawą jej wymiaru winno być uposażenie powoda za pełne 3 miesiące pracy bezpośrednio poprzedzające nieobecność z powodu niezdolności do pracy. Odmienny sposób wyliczenia odprawy naruszałby zasadę równości i różnicował funkcjonariuszy ze względu na ich stan zdrowia.

Odnosząc się natomiast do żądania zapłaty wyrównania ekwiwalentu za urlop to wskazać należy, że żądanie to podlegało oddaleniu. Zasady ustalania wysokości ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy są określone w rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. 1997.2.14 ze zm.), zwanego dalej także rozporządzeniem urlopowym. Rozporządzenie to przewiduje w § 14 liczenie ekwiwalentu wedle zasad przewidzianych w tym samym akcie dla wynagrodzenia urlopowego z pewnymi odrębnościami. W uproszeniu podstawa ekwiwalentu (czyli kwota odpowiadająca miesięcznemu wynagrodzeniu stanowiącemu podstawę do wypłaty odszkodowań, odpraw i innych świadczeń z kodeksu pracy) odpowiada sumie składników stałych z ostatniego miesiąca i średniej składników zmiennych wypłaconych w okresie trzech ostatnich miesięcy (§ 15 i 16 rozporządzenia urlopowego). Jeżeli przez cały okres przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru, poprzedzający miesiąc wykorzystywania urlopu wypoczynkowego, lub przez okres krótszy, lecz obejmujący pełny miesiąc kalendarzowy lub pełne miesiące kalendarzowe, pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie określone w § 8 rozporządzenia, przy ustalaniu podstawy wymiaru uwzględnia się najbliższe miesiące, za które pracownikowi przysługiwało takie wynagrodzenie (§11 rozporządzenia urlopowego). W związku z przejściem na emeryturę M. B. wypłacono ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w wysokości 14.497,92 złote. Podstawą naliczenia ekwiwalentu za urlop były składniki o charakterze (miesięcznym) stałym oraz składniki przysługujące za nie dłuższe niż jeden miesiąc tj. wypłacane w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu za urlop uwzględnione w wysokości tego okresu. Sąd mając na względzie przytoczone powyżej reguły ustalania wysokości ekwiwalentu za urlop skontrolował sposób jego wyliczenia przez pozwaną i nie doszukał się błędów przedstawionych wyliczeniach.

W okolicznościach niniejszej sprawy brak jest podstaw, aby upatrywać w niewypłaceniu powodowi dodatku covidowego naruszenia zasad równego traktowania. Brak jest bowiem u pozwanego pracownika w porównywalnej do M. B. sytuacji, co pozwalałoby wywodzić, że powód jest nierówno traktowany w stosunku do innych zatrudnionych przez pozwaną. W zaliczonych w poczet materiału dowodowego zestawień absencji oraz przyznanych świadczeń pracownikom jednostki organizacyjnej, w której świadczył pracę powód, wynika, że jedynym pracownikiem, który podobnie jak powód przekroczył założony przez pracodawcę liczbę 30 dni nieobecności był A. K.. Tym niemniej nie należy tracić z pola widzenia, że w okresie od kwietnia do października 2020 roku powód był nieobecny w pracy z powodu absencji chorobowych 98 dni. Oznacza, to że przekroczył ustanowiony przez pracodawcę limit o 68 dni. Fakt ten nie był kwestionowany przez powoda. Tymczasem A. K. z liczbą dni nieobecnych z tego samego powodu, co M. B. przekroczył ten limit o zaledwie 4. W pozostałym zaś okresie świadczył pracę w warunkach epidemii. Badając sytuację tych dwóch pracowników nie można utożsamiać zastosowanego przez pracodawcę kryterium absencji za decydujące, którego naruszenie oznacza naruszenie zasady równego traktowania wobec powoda. Wypada zauważyć, że przyjęte przez przełożonych powoda kryterium nie miało charakteru regulaminowego. Nie stanowiło tym samym źródła prawa pracy. Przy takim swoistym ukształtowaniu zasad podziału dodatków covidowych nie można mówić o naruszeniu zasady równego traktowania, w sytuacji, gdy powód nieobecny przez większość 2020 roku w pracy z powodu absencji, nie dostał premii, którą otrzymał pracownik świadczył pracę w warunkach, dla których ten dodatek został przeznaczony. Zdaniem sądu zróżnicowanie sytuacji pracowników znajdowało swoje źródło więc w obiektywnych kryteriach. Powództwo o wypłatę „dodatku covidowego” za okres kwiecień – listopad 2020 r. podlegało oddaleniu.

Stan faktyczny w sprawie oparto na niekwestionowanych przez strony i nie budzących wątpliwości Sądu dowodach z dokumentów (m.in. pism pracodawcy dotyczących wniosków o przyznanie dodatku kontrolerskiego, wysokości przyznanego dodatku innym pracownikom pracującym w tej samej jednostce organizacyjnej powoda), a także zeznań świadków M. K. i S. F.. Sąd uzupełniająco dopuścił również dowód w postaci zeznań powoda przesłuchanego w charakterze strony. Strona pozwana co do zasady nie kwestionowała okoliczności faktycznych sprawy. Stanowiska stron w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia sprawy były między stronami niesporne. Strony różniły się oceną prawną w zakresie tego, czy powodowi przysługiwał dodatek specjalny oraz sposobu liczenia świadczeń w postaci odprawy i ekwiwalentu za urlop.

Powód dochodził odsetek od odprawy pieniężnej od dnia 26 lutego 2021 r. Odsetki zgodnie z art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p. należą się za opóźnienie, a w tym dłużnik pozostaje, jeśli nie spełnił świadczenia niezwłocznie po wezwaniu do zapłaty (art. 455 kc.) Takiemu wezwaniu odpowiada pozew przeciwko pozwanemu. Odsetki należało więc liczyć od dnia 1 sierpnia 2022 r. tj. od dnia, doręczenia pozwanej odpisu pozwu. Biorąc pod uwagę, że zasadzona kwota pełni funkcję odszkodowawczą, konieczne jest ustalenie daty wezwania do zapłaty, która pełni doręczenie pozwu z żądaniem zapłaty. W pozostałym zakresie roszczenie odsetkowe oddalono w pkt II wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu oparto na treści art. 100 k.p.c., zgodnie z którym razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Na koszty poniesione przez powoda składała się opłata od pozwu, której wysokość wynosiła 400 zł (k. 23) – zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 1125). Powód wygrał sprawę w 27%, wartość przedmiotu sporu z dnia doręczenia pozwu wynosiła 6857 zł więc pozwana winna zwrócić powodowi kwotę 108 zł – stanowiącą 27% z uiszczonej opłaty od pozwu 400 zł.

Natomiast na koszty poniesione przez stronę pozwaną składało się wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika, który reprezentował pozwaną w procesie. Sąd orzekając o kosztach zastępstwa zasądził od powoda kwotę 180 zł nie obciążając powoda kosztami zastępstwa w pozostałej części, zwłaszcza w części żądania dodatku specjalnego 4490 zł. Sąd wziął pod uwagę, że o kwocie tego dodatku i jego rzekomej wysokości wypłacanej innym funkcjonariuszom powód został poinformowany przez przedstawiciela związków zawodowych. W istocie dodatek był wypłacony tylko raz za 7 miesięcy pracy w okresie COVID-19 (kwiecień-październik 2020) w kwotach od 1500-2000 zł oraz jednorazowo w listopadzie 2020 r. Powód z powodu długotrwałej nieobecności oraz okresu epidemii nie miał możliwości skorygowania tej informacji, stąd nie można mu zarzucić nielojalnego zachowania w niniejszym procesie. Co istotne, po przesłuchaniu świadków pozwanej powód zmodyfikował w tej części powództwo, ograniczając je do kwoty 723 zł (k. 144-145). Stąd też Sąd zasądzono na rzecz pozwanej kwotę 180 zł ustaloną zgodnie z § 9 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 1935). Po skompensowaniu tych wzajemnych kosztów procesu (180 zł – 108 zł = 72 zł), w punkcie III. wyroku zasądził 72 złote od powoda na rzecz pozwanej. O odsetkach od kosztów procesu orzeczono na podstawie art. 98 §1¹ k.p.c.

Sędzia Joanna Szyjewska – Bagińska

UZASADNIENIE WYROKU

ZARZĄDZENIE