Sygn. akt IX P 305/23
Pozwem z 4 września 2023 r. J. G. wniósł o zasądzenie od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. kwoty 3717,69 zł z odsetkami za opóźnienie od 11 lutego 2023r. i kosztami procesu tytułem wyrównania odprawy emerytalnej, którą pozwana spółka wypłaciła mu w zaniżonej wysokości.
Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu powołując się na prawidłowe naliczenie odprawy, w tym wskazując, że zgodnie z obowiązującymi przepisami nie uwzględniła wypłacanego powodowi dodatku wyrównującego miesięczne wynagrodzenie do minimalnego.
Pismem złożonym na rozprawie 9 maja 2024 r. J. G. rozszerzył powództwo domagając się zasądzenia dodatkowo kwoty 1505 euro z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia tego pisma tytułem diet za 43 dni podróży służbowych na teren Niemiec mających przypadać w okresie zatrudnienia z uwzględnieniem obowiązującej w spółce dziennej stawki diety 35 euro.
Pozwana na tej samej rozprawie wniosła o oddalenie rozszerzonego powództwa jako niewykazanego i nieuzasadnionego wskazując, iż nie widzi potrzeby do ustosunkowania się do tego żądania w późniejszym terminie i odraczania rozprawy w tym celu.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
31 grudnia 2021 r. J. G. zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w G. umowę o pracę na okres próbny 1 stycznia 2022 r. - 31 marca 2022 r. na stanowisku kierowcy autobusu w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem godzinowym 10 zł w przerywanym systemie czasu pracy. Innych niż stawka godzinowa elementów wynagrodzenia pisemna umowa nie objęła. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano trasę S.-B.-S..
Dowód: umowa o pracę w aktach osobowych powoda, także k. 7
Taki kształt pisemnej umowy narzuciła powodowi zatrudniająca go spółka. W istocie J. G. uzyskał zapewnienie, że w ramach umowy będzie dostawał „na rękę” kwotę istotnie wyższą podobną do uzyskiwanej wcześniej w ramach umowy zlecenia wykonywanej wcześniej na rzecz innego podmiotu, ale na tej samej trasie (w ramach zlecenia powód otrzymywał około 5000 zł). Nie zostało ustalono, jakie należności obejmie ta kwota.
Dowód: przesłuchanie powoda (zapis skrócony- k. 66-68)
11 lutego 2022 r. powód osiągnął wiek emerytalny. Decyzją z 14 marca 2022r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał mu od tej daty prawo do emerytury w miejsce dotychczasowego prawa do renty.
Niesporne, nadto decyzja o przyznaniu emerytury z urzędu z 14 marca 2022 r. - k. 8,
2 czerwca 2022 r. pozwana wypłaciła powodowi odprawę emerytalną w kwocie 2750,74 zł brutto, co odpowiadało 2282,74 zł netto. Przelew oznaczono jako „wynagrodzenie za okres od 01-01-22 do 31-03-22”.
Niesporne, nadto potwierdzenie przelewu – k. 15, lista płac – k. 40
Za styczeń 2022r. pozwana naliczyła powodowi tytułem wynagrodzenia:
- 10 lutego 2022 r. 1520 zł płacy godzinowej i 1490 zł dodatku wyrównawczego, łącznie 3010 zł brutto, co odpowiadało kwocie netto 2363, 58 zł.
- 17 lutego 2022r. 1383, 71 zł dopłaty do pracy, 13, 86 zł dodatku za pracę w nocy i 468, 75 zł za dyżur, łącznie 1866, 32 zł brutto, co odpowiadało kwocie netto 1191, 52 zł.
Dowód: lista płac za styczeń 2022r. – k. 39, kartoteka wynagrodzeń – k. 42
10 lutego 2022r. pozwana przelała na konto powoda kwotę 2363, 56 zł, a 17 lutego 2022r. kwotę 2136, 44 zł oznaczając je w obu przypadkach jako „wynagrodzenie za okres od 01-01-22 do 31-01-22”.
Niesporne, nadto potwierdzenia przelewów – k. 21, 22,
Za luty 2022r. pozwana naliczyła powodowi tytułem wynagrodzenia:
- 10 marca 2022 r. 1600 zł płacy godzinowej, 58,40 zł dodatku za godziny nocne, 458, 75 zł za dyżur i 951, 25 zł dodatku wyrównawczego, łącznie 3066, 40 zł brutto, co odpowiadało kwocie netto 2417, 85 zł.
- 17 marca 2022r. 3400, 51 zł premii uznaniowej, co odpowiadało kwocie netto 2171, 22 zł.
Dowód: lista płac za luty 2022r. – k. 39, 40, kartoteka wynagrodzeń – k. 42
10 marca 2022r. pozwana przelała na konto powoda kwotę 2417, 85 zł oznaczając ją jako „wynagrodzenie za okres od 01-02-22 do 28-02-22”, a 17 marca 2022r. kwotę 2332, 16 zł oznaczając ją jako „wynagrodzenie za okres od 01-02-22 do 28-02-22 + delegacja 160 94”.
Niesporne, nadto potwierdzenia przelewów – k. 17, 18
23 marca 2022r. pozwana przelała powodowi kwotę 729, 89 zł określoną mianem wyrównania.
Dowód: potwierdzenie przelewu – k. 19
W marcu 2022r. powód świadczył pracę tylko przez pierwszych sześć dni, później pozostawał niezdolny do pracy.
Niesporne, nadto świadectwo pracy – karta bez numeru w cz. C akt osobowych pozwanego
Za marzec 2022r. pozwana naliczyła powodowi wynagrodzenie w wysokości 2073, 43 zł, w tym wynagrodzenie chorobowe w wysokości 1570, 94 zł, co odpowiadało łącznie kwocie netto 2710, 44 zł, która to kwota została wypłacona powodowi 8 kwietnia 2020r.
Dowód: potwierdzenie przelewu – k. 16, lista płac – k. 40
31 marca 2022 roku pozwana wypłaciła powodowi ekwiwalent za urlop w kwocie 657, 60 zł odpowiadającej kwocie 420,37 zł netto.
Dowód: potwierdzenie przelewu – k. 20, lista płac – k. 40
W okresie zatrudnienia powoda u pozwanej obowiązywał regulamin wynagradzania przewidujący w § 8, iż za każdą dobę podróży służbowej zagranicznej pracownikowi przysługuje nazwany dietą ekwiwalent pieniężny w wysokości 35 euro na pokrycie kosztów wskazanych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, składający się w szczególności z diety oraz ryczałtu noclegowego.
Niesporne, nadto regulamin wynagradzania – k. 9-10
W dokumentacji obrazującej czas pracy powoda za styczeń 2022r. powodowa spółka wskazała, że ten świadczył pracę na terenie Niemiec 18 dni, w tym w przypadku 16 dni mniej niż 8 godzin, a w pozostałe raz 9 a raz 10 godzin.
Dowód: rozliczenie czasu pracy za styczeń 2022r. w aktach osobowych powoda – karty bez numeru
Pismem z 15 czerwca 2023r. powód wezwał pozwaną do zapłaty na jego rzecz tytułem odprawy emerytalnej w terminie 7 dni od wezwania kwoty 4991, 02 zł mającej stanowić, jak wskazał, równowartość jednomiesięcznego wynagrodzenia. Sposobu wyliczenia dochodzonej kwoty w piśmie nie przedstawiono.
Niesporne, nadto pismo – k. 11 – 12 akt
W odpowiedzi na to wezwanie doręczonej pełnomocnikowi powoda 26 czerwca 2023r. pozwana spółka wskazała na dokonanie 2 czerwca 2022r. wypłaty odprawy wyliczonej zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Niesporne, nadto pismo pozwanej – k. 13 – 14
Sąd zważył, co następuje.
Powództwo podlegało częściowemu uwzględnieniu w zakresie żądania odprawy.
Zgodnie z art. 92 1 k.p. pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Szczegółowe omawianie regulacji pozostaje zbyteczne, jako że poza sporem pozostawało prawo powoda do wskazanego w niej świadczenia. Sporna pozostawała wyłącznie wysokość należnej odprawy.
Pozwana spółka wypłaciła powodowi odprawę w kwocie 2750, 74 zł (2282, 74 zł netto), wskazując, iż dokonując wyliczenia uwzględniła składniki wynagrodzenia powoda za dwa pierwsze miesiące pracy z wyłączenie dodatku wyrównawczego przyjmując ich średnią za wynagrodzenie miesięczne. W istocie średnia miesięczna wyszczególnionych w odpowiedzi na pozew poza dodatkiem wyrównawczym składników wynagrodzenia powoda (za styczeń 2022r.: wynagrodzenia zasadniczego 1520 zł, dopłaty za pracę za granicą 1383, 71 zł, dodatku za pracę w godzinach nocnych 13,86 zł, wynagrodzenia za dyżur 468, 75 zł, a za luty 2022r. wynagrodzenia zasadniczego 1600 zł, dodatku za pracę w godzinach nocnych 56, 40 zł oraz wynagrodzenia za dyżur 458, 75 zł) dawała kwotę wyliczoną przez pozwaną. Spółka w wyliczeniach pominęła jednak nie tylko kwotę wyrównania wynagrodzenia do minimalnego, ale i premię uznaniową naliczoną i wypłaconą za luty 2022r.
Powód negując prawidłowość wyliczenia odprawy nie wyjaśnił, jak wyliczył należną mu kwotę ograniczając się w pozwie do wyszczególnienia wszystkich otrzymanych od pozwanej kwot netto. Jednak nie wszystkie z tych kwot mogły podlegać uwzględnieniu, jako że obejmowały świadczenia nie wliczane do podstawy ekwiwalentu zgodnie z obowiązującymi przepisami, o czym jeszcze dalej.
J. G., a to na nim w tym zakresie spoczywał ciężar dowodu, nie wykazał, by składniki jego wynagrodzenia za dwa pierwsze miesiące pracy były inne niż wyszczególnione przez pozwaną na listach płac. W dokumentach płacowych przedstawionych przez spółkę nie ma jedynie kwoty wypłaconej powodowi 22 marca 2022r. tytułem wyrównania, opis przelewu nie pozwala jednak na uznanie, czego dotyczyła to kwota, a w efekcie czy stanowiła ona element i jaki wynagrodzenia. Podawane przez powoda uzgodnienia stron co do kwoty „na rękę”, które w świetle wypłat za poszczególne miesiące wydają się wiarygodne, nie oznaczają, że wynagrodzenie miesięczne na potrzeby odprawy winno odpowiadać uśrednionej kwocie tych wypłat. Powód wskazał, że nie był zainteresowany tym, co składać się miało na ustaloną w przybliżeniu kwotę, co uniemożliwiało ustalenie w oparciu o jego zeznania składowych tej kwoty. Tymczasem to charakter składników wynagrodzenia i tylko wynagrodzenia (bo powód zdaniem sądu otrzymywał też wskazane w regulaminie diety, co wprost w przypadku lutego 2022r. wynika z opisu przelewu, a w przypadku stycznia 2022r. z analizy dokumentacji płacowej i dokumentacji czasu pracy, o czym dalej) decyduje o wysokości odprawy emerytalnej.
Sposób liczenia odprawy emerytalnej określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw , dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia i innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (t.j. Dz.U.2017.927). Zgodnie z § 2 pkt 7 tego rozporządzenia przy obliczaniu odprawy emerytalnej lub rentowej stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Zasady te są określone w rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop /Dz.U. 1997.2.14 ze zm./), zwanego dalej także rozporządzeniem urlopowym. Rozporządzenie to przewiduje w § 14 liczenie ekwiwalentu wedle zasad przewidzianych w tym samym akcie dla wynagrodzenia urlopowego z pewnymi odrębnościami. W uproszeniu podstawa ekwiwalentu (czyli kwota odpowiadająca miesięcznemu wynagrodzeniu stanowiącemu podstawę do wypłaty odszkodowań, odpraw i innych świadczeń z kodeksu pracy) odpowiada sumie składników stałych z ostatniego miesiąca zatrudnienia i średniej składników zmiennych wypłaconych w okresie trzech ostatnich miesięcy (§ 15 i 16 rozporządzenia urlopowego)
W niniejszej sprawie do wyliczeń należało przyjąć składniki wypłacone powodowi za styczeń i luty 2022r. i to nie dlatego, że przez nieomal cały marzec 2022r. J. G. nie wykonywał pracy korzystając ze zwolnienia chorobowego, ale z tego względu, że rozporządzenie nakazuje uwzględniać nie składniki należne, a wypłacone w okresie trzech miesięcy przed nabyciem prawa do ekwiwalentu, a zatem w przypadku powoda wypłacone przed 1 kwietnia 2022r. Tymczasem należności za marzec 2022r. powód otrzymał już w kwietniu 2022r. Do wspomnianych kwot nie można zaliczyć wypłaconej 22 marca 2022r. wobec niewykazania jej charakteru.
Pozwana przyjęła do wyliczeń wynagrodzenie wypłacone powodowi za styczeń i luty 2022r. jednak, co już wskazano, nie uwzględniając dodatku wyrównującego wynagrodzenie do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, przewidzianego przepisami. Na takie wyłączenie pozwala § 6 rozporządzenia urlopowego wyszczególniający świadczenia wypłacane pracownikowi, których nie uwzględnia się przy liczeniu wynagrodzenia urlopowego i odpowiednio ekwiwalentu za urlop, który to paragraf w punkcie 7a wymienia właśnie kwoty wyrównania wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia. W tym miejscu wskazać należy, iż w § 6 pkt 7 i 5 wyłączone są też takie świadczenia jak wynagrodzenie chorobowe czy ekwiwalent za urlop, które powód wymienia w pozwie wśród otrzymanych od pozwanej należności i niewykluczone, że przyjmuje do obliczeń (jak wskazano J. G. wyliczenia dochodzonej kwoty nie przedstawił).
W realiach sprawy jednak nie sposób dokonać wyliczeń ekwiwalentu z pominięciem kwoty wyrównania. Nie może bowiem ujść z pola widzenia przyczyna ujęcia w § 6 pkt 7a takiego wyrównania, którą stanowi nadzwyczajny charakter tej należności.
Wyłączenie pewnych składników wynagrodzenia przy liczeniu wynagrodzenia urlopowego i ekwiwalentu za urlop podyktowane jest tym, że wskazane świadczenia mają stanowić pewne uśrednione wynagrodzenie miesięczne pracownika. Z tego względu wliczeniu nie podlegają składniki wypłacane jednorazowo czy incydentalnie (jak nagrody, w tym jubileuszowa) oraz te, które są liczone z uwzględnieniem uśrednionych składników z wcześniejszych okresów (wynagrodzenie chorobowe, urlopowe, ekwiwalent za urlop). O tym, że wyrównanie wynagrodzenia do minimalnego ma charakter nadzwyczajny (incydentalny) świadczą przepisy ustawy z 10 października 2022 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (t.j. Dz.U. 2020.2207). Akt ten w art. 6 ust. 1 przewiduje, że wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia ustalonego w trybie przepisów tej ustawy. Do obliczenia wysokości wynagrodzenia przyjmuje się składniki wynagrodzenia i inne świadczenia zaliczone według zasad określonych przez GUS do wynagrodzeń osobowych z wyłączeniem nagrody jubileuszowej, odprawy rentowej i emerytalnej, wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych dodatku za pracę w porze nocnej, dodatku stażowego i dodatku za szczególne warunki pracy (art. 6 ust. 4 i 5 ustawy). W myśl natomiast art. 7 ust. 1 ustawy, o jakiej mowa, jeżeli w danym miesiącu, z uwagi na terminy wypłat niektórych składników wynagrodzenia lub rozkład czasu pracy, wynagrodzenie pracownika, obliczone zgodnie z art. 6 ust. 4, jest niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia, następuje uzupełnienie wynagrodzenia do tej wysokości w postaci wyrównania. Dotyczy to także pracowników wynagradzanych według stawek godzinowych (art. 7 ust. 3 ustawy). Regulacja z art. 7 ustawy wskazuje, że intencją ustawodawcy było, by wynagrodzenie uzgodnione przez strony (suma jego składników) co do zasady nie było niższe od minimalnego.
Tymczasem w pisemnej umowie o pracę strony niniejszego procesu określiły stawkę godzinową na 10 zł. Kwota ta była nieomal o połowę niższa niż obowiązująca w tamtym czasie godzinowa stawka minimalna (19, 70 zł) określona w § 2 rozporządzania Rady Ministrów z dnia 14 września 2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2022 r. (Dz.U.2021.1690) wydanego na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 2 ust. 5 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
Takie ukształtowanie wynagrodzenia jak w umowie o pracę podpisanej przez strony narusza przypisy ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Oczywiście, skoro wynagrodzenie za pracę może mieć kilka składników to „goła” stawka godzinowa nie musi odpowiadać stawce minimalnej określonej przepisami, tyle tylko że w tej sprawie żadnych dodatkowych składników umowa o pracę nie wyszczególniała. Wydaje się zatem, że takie ukształtowanie warunków wynagradzania było celowym zabiegiem. Drastycznie niska stawka godzinowa oznaczała automatycznie nieomal konieczność comiesięcznego wyrównywania wynagrodzenia, gdyby w istocie umowa odzwierciedlała ustalenia stron. Powód zeznał (prezes zarządu pozwanej nie stawił się mimo wezwania sądu), że miał zarabiać około 5000 zł i nie był zainteresowany jakie się na nią składają świadczenia czy składniki wynagrodzenia. Odcinki list płac nie potwierdzają wprawdzie miesięcznych wypłat w podawanej przez powoda wysokości, jednak potwierdzają to, że w istocie pensja J. G. była znacznie wyższa niż wynikająca z umowy. Zważywszy na fakt, że od wypłaconych kwot odprowadzanie wedle list były należności publicznoprawne, takie ukształtowanie zapisów trudno uznać za dokonane w celu innym niż zaniżenie świadczeń liczonych wedle zasad obowiązujących przy liczeniu ekwiwalentu za urlop i samego ekwiwalentu. Wszak pozwana spółka musiała spodziewać się konieczności wypłaty odprawy emerytalnej zatrudniając pracownika na niespełna dwa miesiące przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Za takim celowym działaniem przemawia i to, że zarówno w przypadku stycznia jak i lutego 2022r. powodowi wypłacono wyrównanie do minimalnego wynagrodzenia (3010 zł zgodnie z § 1 wspomnianego rozporządzenia Rady Ministrów z 14 września 2022r.) w wysokości różnicy pomiędzy tym wynagrodzeniem a wypracowaną stawką godzinową, chociaż jednocześnie wypłacono i inne składniki wynagrodzenia, które taką różnicę by zmniejszały, niwelowały. To przemawia za uznaniem, iż w istocie wynagrodzenie zasadnicze odpowiadało minimalnemu, a pozostałe składniki były wypłacane dodatkowo. Nakazywało to przyjęcie do liczenia ekwiwalentu kwoty 3010 zł (jako wynagrodzenia minimalnego rozpisanego na listach płac na wypracowane wynagrodzenie godzinowe i wyrównanie do minimalnego) i średniej miesięcznej wskazanych w odpowiedzi na pozew składników zmiennych.
Nie było podstaw do wliczenia świadczenia określonego mianem premii uznaniowej, jako że zgodnie z 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wliczeniu do wynagrodzenia urlopowego (odpowiednio ekwiwalentu) nie podlegają jednorazowe lub nieperiodyczne wypłaty za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcia.
Tym samym wliczeniu podlegają za styczeń 2022r. 13,86 zł dodatku za godziny nocne, 468,75 zł wynagrodzenia za dyżur, 1383,71 zł dopłaty do pracy (z rozliczenia czasu pracy wynika, że chodzi o wyrównanie do wynagrodzenia na terenie Niemiec), a za luty 2022r. 458,75 wynagrodzenia za dyżur, 56,4 zł dodatku za godziny nocne. Suma tych kwot podzielona na 2 daje 1190, 74 zł. W efekcie po dodaniu 3010 zł otrzymujemy kwotę 4200, 74 zł stanowiącą wynagrodzenie miesięczne liczone jak ekwiwalent za urlop. Pozwana wypłaciła powodowi 2750,74 zł tytułem odprawy emerytalnej, pozostało zatem do zapłaty 1450 zł.
Strona powodowa nie wykazała, by należna jej była kwota wyższa. Sąd do wyliczeń uwzględnił dane z list płac pomijając z przyczyn wcześniej wskazanych premię uznaniową uznając, o czym jeszcze dalej, że opis przelewów za styczeń (kwoty łącznie wyższej niż wynikająca z list płac) nie odzwierciedla charakteru należności.
Odsetki zasądzono zgodnie z żądaniem t.j od 11 lutego 2023r. na podstawie art. 481 § 1 kc w zw. z art. 300 k.p., jako że w tej dacie świadczenie, które powinno być naliczone we właściwej wysokości bez wątpienia było już wymagalne (pozwana naliczyła i wypłaciła odprawę znacznie wcześniej tyle, że zaniżoną). Nie doszło do skutecznej modyfikacji żądania odsetkowego. Pełnomocnik powoda złożył oświadczenie o sprostowaniu tej daty poprzez wskazanie roku 2022, w miejsce podanego w żądaniu roku 2023. W istocie w treści pozwu data wymagalności roszczenia (rok) i początek biegu odsetek była określana niejednolicie, jednak trudno mówić li tylko o omyłce pisarskiej w określeniu żądania, jako że w różnych miejscach pojawiały się różne lata. Jeśli w istocie doszło do błędu akurat w tym (ale nie tylko) miejscu, pełnomocnik powoda mógł to wskazać w piśmie modyfikującym żądanie, które wszak złożyć na rozprawie. Domaganie się odsetek od roku 2022, gdy wcześniej wskazany był rok 2023 stanowi modyfikację powództwa, a ta zaś zgodnie z art.193 § 2 1 k.p.c. powinna być dokonana na piśmie (o ile pracownik w sprawie nie występuje samodzielnie).
Żądanie diet podlegało oddaleniu w całości.
Powód domagał się diet za 43 dni przypadających w okresie jego zatrudnienia. Jednak w świetle obowiązujących przepisów miał do nich prawo wyłącznie za okres do 1 lutego 2022r. od dnia kolejnego uległy bowiem zmianie przepisy ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (w okresie zatrudnienia powoda t.j. 2019. (...) ze zm., obecnie t.j. Dz.U.2024.220). Zmiana objęła definicję podróży służbowej zawartą w art. 2 pkt 7 ustawy i polegała na dodaniu do regulacji, że chodzi o zadanie służbowe polegające w uproszczeniu na wyjeździe w celu przewozu drogowego poza miejscowość będącą siedzibą pracodawcy, zapisu iż ma być to zadanie w ramach krajowych przewozów drogowych. Tym samym z definicji podróży służbowej kierowcy wyeliminowano przewozy zagraniczne. W efekcie zmianie uległ także art. 21a wskazanej ustawy odsyłający w zakresie należności kierowców w podróży służbowej do art. 77 5 . Także i w tej regulacji dodano, że chodzi o wykonywanie krajowych przewozów drogowych w podróży służbowej.
Powód wnosząc o diety ograniczył się do podania łącznej liczby dni podroży zagranicznych i wysokości dziennej diety przyjętej w regulaminie wynagradzania zgodnie z art. 77 5 § 3 k.p.. Nie wykazał zatem ile dni pozostawał w podróży w poszczególnych miesiącach i ile podróż trwała, co też ma znaczenie wobec wynikającego z przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej zasad liczenia diet. § 13 ust. 3 tego rozporządzenia przewiduje bowiem za podróż do 8 godzin 1/3 diety, za podróż trwającą ponad 8 do 12 godzin 50% diety i wreszcie za podróż ponad 12 godzin pełną dietę.
Twierdzenia powoda iż jeździł do Niemiec codziennie na całe dnie nie zostały poparte innymi dowodami. J. G. nie wykazał zatem żądania (znajdującego uzasadnienie tylko w przypadku podróży do 1 lutego 2022r. włącznie) co do wysokości.
Dla porządku należy wskazać, iż z rozliczenia czasu pracy wynika, że powód w styczniu 2022r. był w podróży służbowej zagranicznej 18 dni, w tym 16 dni poniżej 8 godzin, a 2 dni powyżej (nie więcej niż 10 godzin). Dawało mu to prawo jedynie do diet w wysokości 1/3 i 1/2 stawki określonej przez pracodawcę.
Opisane jako wynagrodzenie wypłaty na rzecz powoda za styczeń 2022r. przewyższały kwoty netto ujęte w listach płac o wartość mogącą stanowić odpowiednik diet po ich przeliczeniu na polską walutę. Wydaje się więc, że wraz z wynagrodzeniem pozwana wypłaciła powodowi należne diety. Wypłata diety za luty wprost wynika z opisu przelewu. Zauważenia wymaga, iż opisy przelewów dokonywanych na rzecz powoda przez pozwaną i w innych przypadkach jak ekwiwalentu nie odzwierciedlały rzeczywistego charakteru świadczenia (i w tym wypadku przelew oznaczono jako wynagrodzenie). Powyższe przemawia za uznaniem, iż wypłata diet za styczeń na rzecz powoda nastąpiła. Prawidłowość wyliczeń nie mogła podlegać ocenie wobec nieprzedstawienia przez powoda dowodów pozwalających na ustalenie rzeczywistej kwoty należnych mu diet.
Mając na uwadze powyższe okoliczności żądanie diet oddalono w całości.
Orzeczenie o kosztach procesu wydano na podstawie art. 102 k.p.c. Żądanie pozwu uwzględniono jedynie w 14, 23%. Zatem to powód przy rozliczeniu kosztów winien zwrócić pozwanej część wynagrodzenia jej pełnomocnika. Sąd mając jednak na względzie okoliczności sprawy, a to celowe działanie pozwanej przy kształtowaniu pisemnych warunków wynagradzania oraz to, że rozstrzygnięcie żądania diet w zasadzie nie wiązało się dla pełnomocnika pozwanej z żadnym dodatkowym nakładem czasu odstąpił od obciążania powoda tymi kosztami.
Zgodnie z art. 113 § 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. 2023.1144) kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Istniejące początkowo wątpliwości związane ze stosowaniem tego przepisu w sprawach z zakresu prawa pracy zostały rozwiane w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2007 r. l PZP 1/07, w której sąd ten wskazał, iż sąd w orzeczeniu kończącym w instancji sprawę z zakresu prawa pracy, w której wartość przedmiotu sporu nie przewyższa kwoty 50.000 zł obciąży pozwanego pracodawcę kosztami sądowymi, których nie miał obowiązku uiścić pracownik wnoszący powództwo lub odwołanie do sądu.
Powód był w tej sprawie zwolniony od ponoszenia opłaty od pozwu. Opłata, zważywszy na ostateczną wartość przedmiotu sporu winna wynosić 750 zł (art. 13 ust. 1 pkt 6 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Pozwaną obciążono częścią tej kwoty przypadającą na nią zgodnie z wynikiem postępowania (13, 23% w zaokrągleniu do pełnego złotego).
Zawarte w wyroku orzeczenie w przedmiocie rygoru natychmiastowej wykonalności znajduje oparcie w art. 477 2 § 1 k.p.c.