Sygn. akt V U 884/23
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 3 stycznia 2024 r.
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w następującym składzie:
Przewodniczący: Sędzia Urszula Sipińska-Sęk
Protokolant: st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz
po rozpoznaniu w dniu 3 stycznia 2024 r. w Piotrkowie Trybunalskim
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku D. D.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.
o wysokość świadczenia
na skutek odwołania D. D.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.
z dnia (...) r. sygn.: (...)
oddala odwołanie;
Sygn. akt V U 884/23
Decyzją z dnia (...) roku, znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał z urzędu wnioskodawczyni D. D. dodatkowe roczne świadczenie pieniężne w kwocie 1553,03 zł.
W odwołaniu D. D. wniosła o stwierdzenie nieważności tej decyzji podnosząc, że decyzja została podpisana przez osobę niewłaściwą i wskazana w decyzji kwota jest za wysoka.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
D. D. urodzona (...) roku jest emerytką.
(okoliczność bezsporna)
Decyzją z dnia (...) roku, organ rentowy przyznał z urzędu D. D. dodatkowe roczne świadczenie pieniężne w kwocie 1553,03 zł. Do decyzji zostało załączone pouczenie o terminie i sposobie wniesienia odwołania.
(dowód: decyzja z 01.09.2023 r., k. 258 – w aktach ZUS)
W dniu 31 sierpnia 2023 roku emerytura wnioskodawczyni wynosiła 3996,97 zł, zatem przekroczyła kwotę 2900,00 zł. Na tej podstawie zostało obliczone kolejne świadczenie roczne, w kwocie wskazanej w zaskarżonej decyzji. W wydanej decyzji wskazano również informację o sposobie obliczania kwoty dodatkowego świadczenia rocznego.
( dowód: decyzja z 01.09.2023 r., k. 258 verte – w aktach ZUS)
W dniu 30 października 2023 roku D. D. złożyła wniosek o stwierdzenie nieważności powyższej decyzji.
(dowód: pismo– k. 1- akt sprawy)
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Odwołanie podlega oddaleniu.
Rozpoznanie sprawy nastąpiło na posiedzeniu niejawnym. Taką możliwość daje art. 148 1 § 1 k.p.c., który przewiduje, że sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, Sąd uzna – mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych – że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, zaś strony nie wniosły o przeprowadzenie rozprawy. W tych okolicznościach, Sąd na podstawie powołanego przepisu ocenił, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, co w konsekwencji pozwoliło na rozpoznanie sprawy i wydanie rozstrzygnięcia na posiedzeniu niejawnym.
Zgodnie art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 26.05.2023 r. ustawy o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz.U.2023.1407), dodatkowe świadczenie przysługuje osobom, które w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty dodatkowego świadczenia maja prawo do emerytur i rent, o których mowa w art. 3 pkt 1-3 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U.2023.1251 t. j.).
Na podstawie art. 3 ust. l pkt 1-2 tej ustawy, osobom uprawnionym przysługuje dodatkowe świadczenie w wysokości:
1. kwoty najniższej emerytury, o której mowa w art. 85 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 2 pkt 6, obowiązującej od dnia 1 marca roku, w którym jest wypłacane dodatkowe świadczenie - dla osób, których wysokość świadczenia, o którym mowa w art. 2, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń nie przekracza kwoty 2900 zł;
2. kwoty najniższej emerytury, o której mowa w art. 85 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 2 pkt 6, obowiązującej od dnia 1 marca roku, w którym jest wypłacane dodatkowe świadczenie, pomniejszonej o kwotę różnicy między kwotą wysokości świadczenia, o którym mowa w art. 2, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń a kwotą 2900 zł - dla osób, których wysokość świadczenia, o którym mowa w art. 2, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń przekracza kwotę 2900 zł.
W pierwszej kolejności wyjaśnić należy, że kontroli sądowej poddana została decyzja organu rentowego przyznająca wnioskodawczyni D. D. dodatkowe roczne świadczenie pieniężne w kwocie 1553,03 zł. Zgodnie z orzecznictwem, w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot postępowania wyznacza decyzja organu rentowego, od której wniesiono odwołanie. Od momentu wniesienia odwołania do sądu sprawa staje się sprawą cywilną (w znaczeniu formalnoprawnym), podlegającą rozstrzygnięciu według zasad właściwych dla tej kategorii spraw. Odwołanie pełni rolę pozwu, a jego zasadność ocenia się na podstawie właściwych przepisów prawa materialnego. Z tym rozwiązaniem koreluje treść art. 477 14 § 1 i 2 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem sąd oddala odwołanie, jeżeli nie ma podstaw do jego uwzględnienia, a w razie uwzględnienia odwołania sąd zmienia zaskarżoną decyzję w całości lub w części i orzeka co do istoty sprawy. Zatem Sąd nie dysponuje możliwością dowolnego kształtowania rozstrzygnięcia merytorycznego. Jest związany decyzją i w razie zamiaru jej zmiany nie może orzec o tym, o czym dana decyzja nie rozstrzyga.
Powyższe oznacza, że przeniesienie sprawy na drogę sądową, przed Sąd Ubezpieczeń Społecznych, ogranicza się jedynie do okoliczności uwzględnionych w decyzji, które są sporne między skarżącym a organem rentowym. W postępowaniu przed sądem odwołujący żądać może jedynie zmiany stanowiska zajętego przez organ rentowy odnosząc się do przedmiotu sporu objętego zaskarżoną decyzją, nie może natomiast żądać czegoś, o czym organ rentowy nie decydował. W niniejszej sprawie, w treści zgłoszonego pisma brak jest zarzutów co do merytorycznej treści decyzji wydanej przez ZUS.
Ponadto, zgłoszone przez ubezpieczoną w odwołaniu żądanie stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji nie mogło zostać uwzględnione. Wśród przepisów Kodeksu postępowania cywilnego w oparciu, o które działa sąd ubezpieczeń społecznych, zastosowanie znajduje przede wszystkim art. 477 14 § 1 i 2 k.p.c., którego treść jednoznacznie wskazuje na możliwe sposoby rozstrzygnięcia odwołania od skarżonej decyzji wydanej przez organ rentowy, tj. stosowną jej zmianę bądź też oddalenie odwołania. Z powyższego wynika więc, że sąd ubezpieczeń społecznych, jako sąd I instancji, nie ma możliwości stwierdzenia nieważności decyzji, czy to ze względów formalnych, czy jakichkolwiek innych. Tego rodzaju rozstrzygnięcie, którego wydania domagała się skarżąca nie mogło więc zapaść.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał zaskarżoną decyzję w oparciu o obowiązujące przepisy prawa. Zgodnie natomiast z Załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 4 marca 2021 r. w sprawie nadania statutu Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 431) §2 pkt 2 Prezes Zakładu może upoważnić pracowników Zakładu do wydawania decyzji w określonych przez siebie sprawach, w tym zastępcę dyrektora organu rentowego.
Powszechnie obowiązujące przepisy prawa nie określają znaczenia symboli zamieszczanych na dokumentach decyzji emerytalnych. Oznaczenia są ustalane wewnętrznymi regulacjami ZUS. Symbol emerytury związany jest z podstawą prawną przyznania emerytury ("rodzajem" emerytury) symbol ENP oznacza emeryturę przyznaną po osiągnięciu przez ubezpieczonego powszechnego wieku emerytalnego.
Podsumowując, Sąd zaznacza, że wydana rzez organ rentowy decyzja została wydana zgodnie z obowiązującymi przepisami praw.
Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.