Warszawa, dnia 27 września 2024 r.

Sygn. akt VI Ka 485/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Michał Bukiewicz

protokolant: protokolant sądowy – stażysta Dominika Mroczka

po rozpoznaniu dnia 27 września 2024 r.

sprawy O. K. córki S. i E., ur. (...) w M.

oskarżonej o przestępstwo z art. 212 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę oskarżonej i pełnomocnika oskarżyciela prywatnego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie

z dnia 4 stycznia 2024 r. sygn. akt IV K 922/21

zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zasądza od oskarżyciela prywatnego T. K. i oskarżonej O. K. na rzecz Skarbu Państwa kwoty po 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem opłat; koszty z tytułu ustanowienia obrońcy i pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym obciążają oskarżyciela prywatnego i oskarżoną w zakresie przez siebie poniesionym.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 485/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie z dnia 4 stycznia 2024 r., sygn. akt IV K 922/21

Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☒ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

O. K.

Niekarana

Sytuacja majątkowa

Karta karna k. 305

Informacja e - (...) k. 306

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

Niekarana

Sytuacja majątkowa

Karta karna

Informacja e - (...)

Załączone dokumenty zostały sporządzone w przepisanej prawem formie przez organy do tego uprawnione, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo poświadczone. Strony nie kwestionowały autentyczności dokumentów.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrońca oskarżonej we wniesionej przez siebie apelacji zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

Obrazę przepisów postępowania z art. 438 pkt. 2, 3,4 k.p.k.

I.  oparcie wyroku na podstawie błędnych ustaleń faktycznych mających zasadnicze znaczenie dla treści wydanego rozstrzygnięcia, poprzez przyjęcie wbrew regułom logicznego rozumowania, zasadom doświadczenia życiowego i w oderwaniu od materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, że treści wiadomości SMS z dnia 6 września 2020 r., 27 września 2020 r. i 1 listopada 2020 r. wysłanych z telefonu oskarżonej do matki oskarżyciela prywatnego — B. K., zawierają treści pomawiające oskarżyciela prywatnego, podczas gdy te wiadomości SMS potwierdzają jedynie fakty powszechnie znane B. K., albowiem w dniu 22 października 2019 r. wobec T. K. skierowano do Sądu Rejonowego w S. akt oskarżenia o czyny z art. 200§ 1 kk i art. 207 § 1 kk. Czyn z art. 200 § 1 kk miał polegać — zgodnie z treścią aktu oskarżenia - na tym, że T. K. miał w nieustalonym czasie od dnia 29 lipca 2018 r. w M. i innych miejscowościach woj. (...) dopuścić się wobec osoby małoletniej w wieku 4 lat — córki A. K. innej czynności seksualnej polegającej na oblewaniu jej spermą twarzy i okolicy narządów płciowych;

II.  oparcie wyroku na podstawie błędnych ustaleń faktycznych mających zasadnicze znaczenie dla treści wydanego rozstrzygnięcia, poprzez dowolne, bezpodstawne i niezgodne z zebranym w sprawie dowodowym przyjęcie przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi w Warszawie, iż oskarżona dopuściła się zarzucanego jej czynu działając w sposób umyślny i z góry powziętym zamiarem, celem pomówienia T. K., podczas gdy z treści wiadomości i wyjaśnień oskarżonej, które w zasadzie zostały w całości pominięte przez Sąd meriti — wynika, że oskarżona przed wysłaniem wiadomości SMS podjęła czynności zmierzające do weryfikacji swych twierdzeń albowiem znana jej była treść aktu oskarżenia skierowanego przeciwko oskarżycielowi prywatnemu;

III.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający istotny wpływ na wynik sprawy, polegający na przyjęciu, że doszło do zniesławienia w sytuacji, gdy wiadomości zostały wysłane do osoby, która już wcześniej wiedziała o postawionych oskarżycielowi prywatnemu zarzutach, a treść wiadomości SMS odpowiadała treści postawionych zarzutów karnych;

IV.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający istotny wpływ na wynik sprawy, polegający na uznaniu, że zachodzą przesłani do warunkowego umorzenia postępowania karnego prowadzonego przeciwko O. K. o czyn z art. 212 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k., a tym samym do stwierdzenia popełnienia przez O. K. na szkodę T. K. przestępstwa z art. 212 § 1 k.k., w sytuacji, gdy prawidłowa analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie daje podstaw do tego typu rozstrzygnięcia i powinna skutkować uniewinnieniem O. K. od popełnienia zarzucanego jej przestępstwa z art. 212 § 1 k.k.;

V.  obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a to art. 7 k.p.k. poprzez bezpodstawną odmowę nadania waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonej O. K. odnośnie wskazywania, iż:

• treść SMS-ów była jedynie cytatem z aktu oskarżenia wniesionego do Sądu Rejonowego w S. przeciwko T. K.,

• rodzice oskarżyciela prywatnego, w tym B. K., do której oskarżona wysłała wiadomości SMS już wcześniej wiedzieli o treści zarzutów stawianych oskarżycielowi prywatnemu w postępowaniu karnym, a wiedzę tą posiadali od samego oskarżyciela prywatnego z uwagi na fakt wspólnego zamieszkiwania,

• rodzice oskarżyciela prywatnego, w tym B. K. wielokrotnie przed otrzymaniem wiadomości SMS od oskarżonej wspominali, iż ich synowi zostały postawione zarzuty,

• „ dziadkowie [rodzice oskarżyciela prywatnego] sami wydrukowali SMS i składali jako wniosek dowodowy do spraw”;

VI.  obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a to art. 4 i 410 k.p.k. poprzez pominięcie okoliczności, iż oskarżyciel prywatny na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2023 r. przyznał „ moi rodzice wiedzieli co jest mi zarzucane przez prokuraturę „ informacje zawarte w tych sms-ach były im znane, że jestem oskarżony o molestowanie”,

VII.  obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a to art. 4 i 410 k.p.k. poprzez pominięcie okoliczności iż to rodzice oskarżyciela prywatnego, w tym B. K. rozpowszechnili wiadomości SMS wysłane przez oskarżoną i to ich działanie spowodowało, iż informacje o postawionych T. K. zarzutach mogły skutkować negatywnym odbiorem jego osoby w opinii społecznej i stanowić asumpt do pozbawienia go władzy rodzicielskiej nad małoletnimi córkami;

VIII.  obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a to art. 4 i 410 k.p.k. poprzez zaniechanie przeprowadzenia dowodu z przesłuchania świadka B. K., w sytuacji, gdy nie było przeszkód do bezpośredniego przesłuchania świadka i był to dowód mający istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy;

IX.  obrazę przepisów postępowania, a to art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. poprzez niesprawdzenie czy nie wystąpiła negatywna przesłanka procesowa w postaci przedawnienia karalności czynu typizowanego w art. 212 § 1 k.k.;

X.  obrazę przepisów postępowania, a to art. 366 k.p.k. w zw. art. 167 k.p.k. w zw. z art. 413 § 2 k.p.k. poprzez zaniechanie przez Sąd merita wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, a to okoliczności związanych z miejscem popełnienia przez oskarżoną czynu zabronionego, co ma wpływ na ustalenie prawa właściwego do ocen zachowania oskarżonej — w przypadku popełnienia czynu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

XI.  obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a to art. 4 i 410 k.p.k. poprzez pominięcie okoliczności, iż małoletnia A. K. podczas przesłuchania w tzw. niebieskim pokoju opisała zdarzenia, które następnie legły u podstaw sformułowania przez prokuratora zarzutów znajdujących się w akcie oskarżenia skierowanym przeciwko oskarżycielowi prywatnemu, a oskarżona jako matka wierzyła swojemu dziecku i była przekona, iż zarzuty sformułowane przez prokuratora są prawdziwe, a co za tym idzie była przekonana o winie T. K. i czuła się w prawnym obowiązku zwrócenia na to uwagi rodziców oskarżyciela prywatnego, tym bardziej w sytuacji, gdy starali się oni o uregulowanie kontaktów z wnuczką (kontaktów w niespotykanie szerokim zakresie, co może świadczyć o tym, że faktycznie miały by to być kontakty ojca z dziećmi) i powinni mieć świadomość przyczyn, które legły u podstaw rozpoczęcia terapii psychologicznej przez małoletnią A. K.

XII.  obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a to art. 4 i 410 k.p.k. poprzez pominięcie dowodu z postanowienia z dnia 16 maja 2023 r. wydanego w sprawie VI Nsm 811/20, którym oddalono wniosek o uregulowanie kontaktów dziadków ( w tym B. K.) wskazując na dobro małoletniej A. K. ;

XIII.  obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a to art. 4 i 410 k.p.k. poprzez pominięcie okoliczności wskazanych w uzasadnieniu postanowienia wydanego w dniu 16 maja 2023 r., w sprawie o sygn. akt VI Nsm 811/20, w którym wskazano „Sąd Rejonowy w S. III Wydział Rodzinny i Nieletnich postanowieniem z 30 lipca 2018 r. wydanym w sprawie sygn. akt III Nsm 248/18 zlecił kuratorowi sądowemu Sądu Rejonowego w S. przymusowe odebranie małoletniej A. K. — ojcu T. K.”, „Na skutek opisanych zachowań uczestnika, małoletnia A. zaczęła negatywnie wypowiadać się o ojcu ". Zauważyć należy, iż Sądy nie wydają takich postanowień pochopnie i bezpodstawnie, a więc musiały istnieć ku temu realne przesłanki;

XIV.  obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a to art. 4 i 410 k.p.k. poprzez pominięcie okoliczności wskazanych w uzasadnieniu postanowienia wydanego w dniu 16 listopad 2022 r., w sprawie o sygn. akt VI Nsm 202/19, w którym wskazano „ W dniu 2 sierpnia 2018 r. T. K. z ojcem udali się do miejsca, gdzie zamieszkiwała uczestniczka z dziećmi. T. i M. K. próbowali dostać się siłowo do mieszkania, w którym przebywała małoletnia E. z babką macierzystą. Uczestniczka będąc poza miejscem zamieszkania z drugą córką bała się wrócić do domu. W miejscu zamieszkania uczestniczki musiała interweniować Policja. Uczestnik zaczął krzyczeć i chciał namówić małoletnią A. do powrotu pod jego opiekę. Małoletnie były świadkami niewłaściwych zachowań uczestnika i wnioskodawcy, co spowodowało u nich strach i płacz”;

XV.  Obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a to art. 4 i 410 k.p.k. poprzez pominięcie dowodu z postanowienia SĄDU apelacyjnego w Krakowie I wydział Cywilny z 9 kwietnia 2019 r. wydanego w sprawie I Acz 77/19, którym zmienił udzielił zabezpieczenia na czas trwania postępowania poprzez zakazanie T. K. utrzymywania kontaktu osobistego oraz za pośrednictwem środków porozumienia się na odległość z małoletnimi A. K. oraz E. K.. Zauważyć należy, iż Sądy nie wydają takich postanowień pochopnie i bezpodstawnie, a więc musiały istnieć ku temu realne przesłanki;

XVI.  obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a to art. 4 i 410 k.p.k. poprzez zaniechanie przeprowadzenia dowodu z przesłuchania świadka B. K. i poprzestanie jedynie na odczytaniu protokołu Jej zeznań złożonych w toku postępowania przygotowawczego, w sytuacji, gdy nie było przeszkód do bezpośredniego przesłuchania świadka i był to dowód mający istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy;

XVII.  obrazę przepisów postępowania, a to art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. poprzez niesprawdzenie czy nie wystąpiła negatywna przesłanka procesowa w postaci przedawnienia karalności czynu typizowanego w art. 212 § 1 k.k.;

XVIII.  obrazę przepisów postępowania, a to art. 366 k.p.k. w zw. art. 167 k.p.k. w zw. z art. 413 § 2 k.p.k. poprzez zaniechanie przez Sąd merita wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, a to okoliczności związanych z miejscem popełnienia przez oskarżoną czynu zabronionego, co ma wpływ na ustalenie prawa właściwego do ocen zachowania oskarżonej — w przypadku popełnienia czynu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Podniesione w apelacji zarzuty obrazy przepisów prawa procesowego są niezasadne. Sąd Rejonowy nie dopuścił się obrazy przepisów postępowania, tj. art. 4 k.p.k., 7 k.p.k., art. 410 k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k. i art. 167 k.p.k.

Zdaniem Sądu Okręgowego, zgromadzone w sprawie dowody Sąd meriti poddał wszechstronnej analizie i ocenie, a przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 k.p.k. i przekonująco uzasadnione w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji wnikliwie zweryfikował tezy aktu oskarżenia, w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia, skutkującego prawidłowymi ustaleniami faktycznymi i uznaniem oskarżonej za winną popełnienia przypisanego jej przestępstwa z art. 212 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody takiego rozstrzygnięcia, a Sąd Okręgowy w pełni podziela przedstawioną tam argumentację. Ocena materiału dowodowego zaprezentowana w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku została dokonana przez Sąd I instancji z uwzględnieniem reguł określonych w treści art. 7 k.p.k., art. 366 §1 k.p.k. i art. 410 k.p.k., zgodna jest z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, nie zawiera również błędów. Nie sposób zarzucić braku wnikliwości czy też rzetelności rozważaniom Sądu Rejonowego nad zebranymi w sprawie dowodami. W ocenie Sądu wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonej przesłuchanie świadka B. K. nie było konieczne, gdyż w niniejsze sprawie treści wysyłanych wiadomości zostały udokumentowanej w formie elektronicznej i przedstawiały ogólny charakter prowadzonej dyskusji. Trafnie pominął wskazywane w zarzutach treści postanowień i ich uzasadnień w sprawach rodzinnych wobec konieczności dokonywania własnych ustaleń faktycznych właściwych dla rozstrzygnięcia w przedmiocie trafności zarzutu. Sąd nie przekroczył również granic swobodnej oceny dowodów, a swój pogląd na ostateczne wyniki przewodu sądowego w przekonujący sposób uzasadnił w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Zarzuty skarżącej sprowadzają się w zasadzie jedynie do polemiki ze stanowiskiem Sądu i interpretacją dowodów dokonaną przez ten Sąd i jako takie nie mogą się ostać i z tych też względów nie można zgodzić się z tymi zarzutami apelacji. W tym także tymi dotyczącymi błędnych ustaleń faktycznych , mających mieć wpływ na treść wyroku.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy słusznie uznał, iż oskarżona dopuściła się czynu z art. 212 § 1 kk tj. zniesławienia pokrzywdzonego T. K.. Treść przesłanych wiadomości SMS-owych do B. K. nie budzi wątpliwości co do ich autentyczności. Sama oskarżona potwierdziła, iż była przekonana o tym, iż T. K. dopuścił czynu z art. 200 § 1 kk. o który został oskarżony. Świadome przekazywanie swojej stanowiska co do przestępczego zachowania oskarżyciela prywatnego przez oskarżoną do matki T. K., wykazują, iż oskarżona O. K. wypełniła znamiona zarzucanego jej czynu z art. 212 § 1 k.k. Nie miało to w żaden sposób postaci informacji o toczącymi się postępowaniu karnym , treści katu oskarżenia i rodzaju zarzutów. Nie ma znaczenia , że adresaci wypowiedzi wiedzieli o toczącym się postępowaniu przeciwko synowi. Wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonej do zniesławienia nie dochodzi tylko w sytuacji, gdzie pokrzywdzony zostaje poniżony w opinii publiczne lub gdy treści przedostają się do nieograniczonego kręgu osób . Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 10 marca 2021 r. w sprawie o sygn. akt. II DIZ 31/21, iż do przestępstwa zniesławienia (art. 212 k.k.) dochodzi w razie przypisania innej osobie takiego postępowania lub takich właściwości, które mogą ją poniżyć w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego do zajmowania określonego stanowiska lub do wykonywania określonego zawodu bądź prowadzenia określonej działalności. Ze względu na to, że zniesławienie godzi w opinię innych o danej osobie, podrywa ich zaufanie do niej, poniża ją w ich oczach, nie dojdzie do zniesławienia przez wypowiedź, której odbiorcą jest jedynie ta osoba. Aby nastąpiło zniesławienie, wypowiedź zawierająca treści naruszające cześć musi dotrzeć jeszcze do bodaj jednej innej osoby.(…). Uchwała SN z 10.03.2021 r., II DIZ 31/21, LEX nr 3358842. W niniejszej sprawie niepochlebna opinia dotarła do matki pokrzywdzonego i zniesławiła T. K. w oczach matki. Sąd Apelacyjny w Warszawie, również stoi na stanowisku, iż do zniesławienia dochodzi w razie przypisania innej osobie takiego postępowania lub takich właściwości, które mogą ją poniżyć w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego do zajmowania określonego stanowiska lub do wykonywania określonego zawodu bądź prowadzenia określonej działalności. Ze względu na to, że zniesławienie godzi w opinię innych o danej osobie, podrywa ich zaufanie do niej, poniża ją w ich oczach, nie dojdzie do zniesławienia przez wypowiedź, której odbiorcą jest jedynie ta osoba. Aby nastąpiło zniesławienie, wypowiedź zawierająca treści naruszające cześć musi dotrzeć jeszcze do bodaj jednej innej osoby. Wyrok SA w Warszawie z 26.02.2018 r., VI ACa 1576/16, LEX nr 2578915.

Niewątpliwe treści wypowiedzi godziła w cześć i dobre imię pokrzywdzonego , korzystającego z domniemania niewinności. Oskarżona nie działała w żaden sposób w celu ochrony swojego słusznego interesu procesowego czy dobra małoletniego dziecka albowiem takie wypowiedzi do matki oskarżonego nie mogły w istocie żaden sposób służyć tym celom . Nie wyłącza realizacji znamion czynu okoliczność , że rodzice oskarżonego wydruki z treści sms przekazywali do akt postępowań rodzinnych. Jak wskazano wyżej upublicznienie tych treści w mniej lub bardziej szeroki sposób przez określone nie ma znaczenia dla bytu przestępstwa. Oczywistym jest , że opinia publiczna takie sformułowania potraktowałaby jako poniżające a zachowanie oskarżonej odpowiada postaci abstrakcyjnego narażenia na taki skutek i co jest istotą czynu z art. 212 par. 1 kk

Odnosząc się natomiast do zarzutu z art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. tj. wystąpienia negatywnej przesłanki procesowej w postaci przedawnienia karalności czynu typizowanego w art. 212 § 1 k.k. to Sąd nie stwierdził jej zaistnienia , albowiem zgodnie z art. 101 § 2 kk zw. z 102 § 1 kk karalność przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego ustaje z upływem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia. Natomiast zgodnie z dyspozycją art. 102 § 1 kk jeżeli w okresie, o którym mowa w art. 101, wszczęto postępowanie karalność przestępstw określonych w art. 101 § 1 ustaje z upływem 10 lat, a w pozostałych wypadkach - z upływem 5 lat od zakończenia tego okresu. Konkludując przedawnienie karalności czynu z art. 212 kk w niniejszej sprawie nie wystąpiło , gdyż od wszczęcia postępowania nie upłynęło 5 lat.

Natomiast odnosząc się do zarzutu związanego z miejscem popełnienia przez oskarżoną czynu zabronionego, co ma mieść na ustalenie prawa właściwego do ocen zachowania oskarżonej — to przenosząc powyższe na realia sprawy należy podkreślić niezależnie od braku rozwinięcia tego zarzutu i jakiejkolwiek argumentacji na jego poparcie , że nie ma wątpliwości co miejsca popełnienia przestępstwa na terytorium Polski, gdzie nastąpił wymagany skutek narażenia w postaci dotarcia zniesławiającej wypowiedzi do świadomości adresata w kraju . Należy również zwrócić uwagę, że czyn zniesławienia pokrzywdzonego w formie SMS-owej wymagało użycia telefonu, a więc istnieje możliwość popełnienia tego przestępstwa z dowolnego miejsca na świecie lub w kraju, podczas gdy, efekty przestępczych czynności mogą zmaterializować się w lokalizacji znacznie oddalonej od samego sprawcy.

W ocenie Sądu II instancji, rodzaj i wysokość zastosowanej reakcji prawno karnej przez Sąd Rejonowy wobec O. K. nie cechują się rażącą surowością. Oskarżona dopuściła się przestępstwa, które jest zagrożone karą grzywny albo ograniczeniem wolności. Sąd uwzględnił okoliczność łagodzące w postaci wcześniejszej niekaralności oskarżonej oraz uwzględnił okoliczności dotyczące ograniczonego zasięgu przesyłanych wiadomości podających nieprawdziwe i zniesławiające informację dotyczące pokrzywdzonego T. K., dlatego też ustalając niski stopień społecznej szkodliwości i zawinienia Sąd postępowanie przeciwko O. K. warunkowo umorzył na okres 2 lat. Kara czy jak tu zastosowana przewidzianą ustawą reakcja probacyjna musi być na tyle odczuwalna , aby stanowiła wystarczającą przestrogę na przyszłość dla sprawcy i przez to zapobiegnie jego powrotowi na drogę przestępstwa.

Wniosek

Obrońca oskarżonej wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanego jej czynu

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Z przyczyn wskazanych w części 3.1. niniejszego uzasadnienia wnioski nie zasługiwały na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

Pełnomocnik oskarżyciela prywatnego we wniesionej apelacji zaskarżonemu wyrokowi zarzucił

I.  obrazy przepisów prawa materialnego z art. 438 pkt 1 k.p.k.

1.  art. 115 § 2 kk w zw. z art. 1 § 2 kk polegające na uwzględnieniu przesłanek i okoliczności niewymienionych w tym przepisie, a mających wpływ na wadliwą ocenę stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez O. K. przestępstwa, a to dotychczasową niekaralności oskarżonej, a także znaczny czas między datą czynu, a datą wydania wyroku oraz pobieżnej ocenie kryteriów składających się na definicję społecznej szkodliwości, podczas gdy właściwości i warunki osobiste sprawców nie są wyznacznikami społecznej szkodliwości czynu, a "kładnia Sądu I instancji doprowadziła do błędnego uznania, że stopień winy i stopień społecznej szkodliwości nie są znaczne i w konsekwencji do warunkowego umorzenia postępowania, gdy w rzeczywistości prawidłowa ocena materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że popełniony przez oskarżoną czyn wypełnia zarówno formalnie, jak i materialnie, znamiona przestępstwa opisanego w art. 212 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk i stopień winy oraz stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez O. K. jest znaczny i powinna zostać orzeczona w tym zakresie adekwatna kara;

2.  art. 67 1 i 3 kk zw. z art. 66 S 1 kk polegające na niewłaściwym zastosowaniu w sytuacji, gdy nie spełnione ustawowe przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania w niniejszej warunkowego umorzenia postępowania, jest to, aby wina sprawcy i społeczna szkodliwość popełnionego przez niego czynu nie były znaczne, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że popełniony przez oskarżoną czyn wypełnia zarówno formalnie, jak i materialnie, znamiona przestępstwa opisanego w art. 212 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk i stopień winy oraz stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez O. K. jest znaczny, a warunkowe umorzenie postępowanie przeciwko O. K. nieprawidłowe;

II.  Rażącą niewspółmierności kary z art. 438 pkt 4 k.p.k.

- art 53 kk poprzez nieuwzględnienie należycie dyrektyw wymiaru kary określonych w art. 53 kk oraz pominięcie określonych okoliczności, w tym wypadku o charakterze prowadzącym do wniosku, że społeczna szkodliwość czynu była znaczna, szczególnie motywacja i sposób zachowania sprawcy, a tym samym nienadanie właściwego znaczenia okolicznościom obciążającym, podczas gdy zachowanie O. K. po czynie, brak refleksji i linia obrony pokazuje, że nie wykazała ona skruchy i wręcz bije z niej duma, że określiła, iż pokrzywdzony „molestował i spuszczał na marz dziecku spermę”, co nie daje pozytywnej prognozy odnośnie zgodnego z prawem zachowania się oskarżonej w przyszłości i konieczny jest wymiar kary w stosunku do O. K. zmierzający do osiągnięcia celu zapobiegawczego i wychowawczego, czego aktualne orzeczenie nie zapewnia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Zarzuty podniesione w apelacji pełnomocnika oskarżyciela prywatnego we wskazanym wyżej zakresie są niezasadne.

Sąd odwoławczy podziela wykładnie Sądu I instancji dotyczącego uznania stopnia winy i społecznej szkodliwości dokonanego czynu jako nieznaczne, dlatego też zarzuty obrazy prawa materialnego z art. 115 § 2 kk oraz art. 67 § 1 i 3 kk zw. z art. 66 § 1 kk uznaje za niezasadny.

Na wstępie warto przytoczyć sentencję Sądu Apelacyjnego, z której to wynika iż uchybienia przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu mogą przybierać postać obrazy prawa materialnego, ale dzieje się tak wówczas, gdy przy ocenie stopnia karygodności czynu Sąd pominął okoliczności wymienione w art. 115 § 2 k.k. lub wziął pod uwagę okoliczności niewyszczególnione w tym przepisie. Wyrok SA w Poznaniu z 16.03.2022 r., II AKa 294/21, LEX nr 3341083. Wbrew twierdzeniom pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego Sąd przy ocenie stopnia szkodliwości czynu wziął pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Zdaniem Sądu stopień winy i społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżoną przestępstwa nie są znaczne. Niewątpliwie między stronami istnieje długo trwały konflikt. Okoliczności przedmiotowe popełnionego czynu i ograniczony zasięg przesyłanych wiadomości skierowanych faktycznie do osoby, której znane były okoliczności związane z oskarżeniem pokrzywdzonego. Sąd miał na uwadze stosując wobec oskarżonej warunkowe umorzenie okoliczność dotychczasowej jej niekaralności. Nadto oskarżona dopuściła się przestępstwa, które jest zagrożone karą grzywny albo ograniczeniem wolności. Jak słusznie Sąd Rejonowy zaznaczył, iż okres czasu pomiędzy datą czynu, a datą wydania wyroku, wskazują na to, istnieje pozytywna prognoza odnośnie zgodnego z prawem zachowania się oskarżonej w przyszłości.

Odnosząc się do zarzutu rażącej niewspółmierności kary z art. 438 pkt 4 k.p.k. zaznaczenia wymaga, że rażąca niewspółmierność kary zachodzi wówczas, gdy Sąd I instancji w sposób jaskrawy nie wyważy rodzaju i wysokości wymierzanej kary z okolicznościami przewidzianymi w art. 53 § 1 i 2 k.k., co skutkować będzie nieproporcjonalnością tej kary. Podkreślić należy przy tym, że na gruncie art. 438 pkt. 4 k.p.k. nie chodzi o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby, również w potocznym znaczeniu tego słowa, „rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się zaakceptować. Zmiana zaskarżonego wyroku z powodu rażącej niewspółmierności orzeczonej kary może mieć zatem miejsce dopiero wtedy, gdy wykazana zostanie wyraźna dysproporcja między karą wymierzoną przez Sąd I instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 grudnia 2004 roku, sygn. akt II AKa 514/04).

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy zastosował wobec O. K. karną reakcję proporcjonalną i adekwatną do okoliczności przedmiotowej sprawy. Kara musi być na tyle dolegliwa, aby stanowić wystarczającą przestrogę na przyszłość dla sprawcy i przez to zapobiec jego powrotowi na drogę przestępstwa. Sąd wyznaczył okres próby wynoszący 2 lata, który w pełni pozwoli zweryfikować trafność pozytywnej prognozy kryminologicznej oskarżonej. Ponadto pomimo uznania czynu za nieznaczny Sąd, ze względu na wagę czynu nałożył na oskarżoną obowiązek przeproszenia pokrzywdzonego.

Wniosek

Zmianę wyroku w części dotyczącej kary i skazania oskarżonej na karę grzywny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Wobec uznania przez Sąd odwoławczy zarzutów apelacji za niezasadne z przedstawionych wyżej powodów, koniecznym stało się stwierdzenie, iż skorelowane z nim wnioski także nie zasługują na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie z dnia 4 stycznia 2024 r., sygn. akt IV K 922/21

Uznanie zarzutów apelacji obrońcy i pełnomocnika oskarżyciela prywatnego za niezasadne, co skutkowało utrzymaniem wyroku w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

O. K.

Kosztami sądowymi w sprawie obciążono oskarżyciela prywatnego T. K. i oskarżoną O. K. poprzez zapłatę na rzecz Skarbu Państwa kwot po 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem opłat na podstawie art. 8 i 12 ustawy o opłatach w sprawach karnych , zaś koszty z tytułu ustanowienia obrońcy i pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym obciążają oskarżyciela prywatnego i oskarżoną w zakresie przez siebie poniesionym na postawie art. 636 § 1 -3 k.p.k. zw. z art. 633 k.p.k.

7.  PODPIS

SSO Michał Bukiewicz

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika - 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie z dnia 4 stycznia 2024 r., sygn. akt IV K 922/21

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana

1.3 G. zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika - 2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela prywatnego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w W. z dnia 4 stycznia 2024 r., sygn. akt IV K 922/21

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana