Sygn. akt VII Ka 65/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2024 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski

Protokolant: st. sekr. sąd. Grzegorz Gładkojć

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Piotra Miszczaka

po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2024 r.

sprawy: M. Ś. (1), ur. (...) w R., syna A. i A. z domu M.

oskarżonego z art. 189§1 kk w zw. z art. 12§1 kk i inne

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Biskupcu II Wydziału Karnego z dnia 23 listopada 2023 r. , sygn. akt II K 84/23

I utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze,

III zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata W. P. kwotę 840 (osiemset czterdzieści) zł tytułem opłaty za pełnioną z urzędu obronę oskarżonego M. Ś. (1) wykonywaną w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 193,20 (sto dziewięćdziesiąt trzy złote i dwadzieścia groszy) zł tytułem podatku od towarów i usług od tej opłaty.

FORMULARZ UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO (UK 2)

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 65/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Biskupcu z dnia 23 listopada 2023 r. w sprawie II K 84/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego M. Ś. (1)

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Obrońca oskarżonego M. Ś. (1) wyrokowi zarzucił:

1. obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na jego treść,

a mianowicie art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę zgromadzonego materiału dowodowego, a w szczególności uznanie, iż:

a/ zeznania pokrzywdzonej M. Z. (1) zasługują na nadanie im waloru wiarygodności, podczas gdy:

- relacja wymienionej jest wewnętrznie sprzeczna, a nadto ewoluowała w trakcie trwania postępowania;

-- nie znajduje ona potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym;

b/ zeznania świadka M. K. (1) zasługują na nadanie im waloru wiarygodności, podczas gdy:

- wymieniona nie była bezpośrednim świadkiem zdarzeń objętych zarzutami;

- świadek posiada wiedzę o zdarzeniach wyłącznie z relacji pokrzywdzonej M. Z. (1);

- świadek odmienne relacjonowała przebieg zdarzeń z pkt I orzeczenia w stosunku do wersji pokrzywdzonej

c/ zeznania świadków M. P. i A. Z. są wiarygodne, podczas gdy małoletni świadkowie są córkami pokrzywdzonej, co wskazuje, iż pozostają pod jej wpływem, a co w konsekwencji przekłada się na treść ich depozycji;

d/ wyjaśnienia oskarżonego nie zasługują na nadanie waloru wiarygodności, podczas gdy są one konsekwentne, a nadto znajdują pełne potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym;

2. błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, polegający na dowolnym przyjęciu, iż:

a/ oskarżony popełnił przypisany mu w pkt I orzeczenia czyn, podczas gdy brak jest obiektywnego dowodu potwierdzającego jego sprawstwo;

b/ oskarżony popełnił przypisany mu w pkt H orzeczenia czyn, podczas gdy:

- brak jest dowodu, iż wszystkie wymienione w opisie czynu rzeczy stanowiły własność pokrzywdzonej;

- zarówno pokrzywdzona, jak i świadek A. Z. wskazywały, iż oskarżony miał zniszczyć w sumie 3 telefony, z czego co najmniej jeden stanowił jego własność,

co w konsekwencji prowadzi do wniosku, iż brak jest obiektywnego dowodu potwierdzającego jego sprawstwo.

3

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie należy zauważyć, iż w ocenie Sądu Okręgowego wydane przez Sąd I instancji rozstrzygnięcie zapadło na podstawie prawidłowo poczynionych ustaleń natury faktycznej, jak też i prawnej. Sąd Rejonowy dokonał szczegółowej i prawidłowej analizy materiału dowodowego. Także wnioski powzięte przez Sąd na podstawie przeprowadzonych w sprawie dowodów, zdaniem Sądu Okręgowego, są logiczne, spójne i konsekwentne, dokonane w oparciu o zasady doświadczenia życiowego. Wnioski te są przekonująco uzasadnione.

Apelacja nie wskazuje na żadne takie okoliczności, które nie byłyby przedmiotem uwagi Sądu i nie zawiera też argumentacji, która rozważania tego Sądu mogłaby skutecznie podważyć. Wobec powyższego zarzuty skarżącego, jakoby Sąd I instancji bezpodstawnie nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego, nie mogą być uznane za zasadne. Apelacja sprowadza się w rezultacie do polemiki z ustaleniami Sądu i wyciągniętymi z tych ustaleń wnioskami.

Formułując zarzuty przeciwko zapadłemu rozstrzygnięciu skarżący podporządkował ich treść linii obrony prezentowanej przez M. Ś., nie znajdującej jednak swego odzwierciedlenia w przeprowadzonych dowodach. Analiza sprawy nie pozwala na uznanie, że Sąd Rejonowy naruszył reguły oceny dowodów określone w art. 7 k.p.k., czy też zasadę obiektywizmu (art. 4 k.p.k.), w rezultacie dokonane przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne są prawidłowe. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd I instancji w pełni zasadnie dał wiarę zeznaniom pokrzywdzonej, tak co do jej relacji z oskarżonym jak i przed wszystkim jego zachowania w zakresie przypisanych mu czynów. Zauważyć także należy, iż pokrzywdzona M. Z. (1) od początku - już w zawiadomieniu o popełnieniu przestępstwa - k. 2 faktycznie od razu wskazała, iż były sytuacje, w których została przez oskarżonego wbrew sobie wywieziona samochodem do lasu. W tej sytuacji wbrew zarzutów skarżącego wskazującego na rzekomo niekonsekwentne wskazanie przez nią liczby takich przypadków, to zauważyć należy, że jej relacja faktycznie skupiała się na wskazaniu sytuacji związanej z siłowym umieszczeniem jej w bagażniku. Tym samym nie sposób jest w powyższych wypowiedziach upatrywać istotnych rozbieżności, zwłaszcza, iż wspominając o kilku sytuacjach odnosiła to do wsadzenia do samochodu siłą, a więc jak się wydaje wbrew swej woli, jedne zdarzenie wiązała zaś już wyłącznie z zamknięciem w bagażniku. Ponadto, zaakcentować należy, że po stronie pokrzywdzonej brak było dążenia do bezzasadnego obciążania oskarżonego. Opisując bowiem przebieg przedmiotowego zajścia, przyznała, iż po zdarzeniu w lesie oskarżony odwiózł ją do domu. Nie bez znaczenia jest i to, że kolejne relacje pokrzywdzonej następowały po upływie znacznego czasu. M. Z. pierwsze zeznania złożyła co najmniej rok po opisywanych zdarzeniach, a kolejne po upływie dalszych lat, a zatem w pełni zrozumiałym jawi się występowanie w nich pewnych rozbieżności.

Podkreślenia ponadto wymaga, że M. Z. (1) od początku postepowania także wskazywała na fakt wszczynania przez oskarżonego od listopada 2018 r. kłótni oraz niszczenia w ich trakcie różnych części jej garderoby, biżuterii, telefonów i laptopa. Te jej relacje zostały potwierdzone przez córki pokrzywdzonej, które przedstawiły takie zachowanie oskarżonego nie tylko podczas swoich przesłuchań ale także bezpośrednio po nich wobec znajomych i sąsiadów, u których szukały schronienia z uwagi na awantury wszczynane przez M. Ś.. Co istotne, pokrzywdzona nie ukrywała, że ubierała się w tanich sklepach a to wskazuje na to, że nie zawyżała ich wartości i tym nie starała się za wszelką cenę obciążać oskarżonego, przy czym jednocześnie starała się dokładnie sobie przypomnieć jakie przedmioty zostały zniszczone i w jakich okolicznościach. Bardziej szczegółowo pokrzywdzona to postępowanie przedstawiała M. K. (1) ale i wówczas relacjonowała o swoich problemach z oskarżonym w stonowany sposób.

Zauważyć również należy, że pokrzywdzona jedynie M. K. opowiedziała o wywiezieniu przez oskarżonego do lasu, ostatecznie precyzując, że takie zachowanie z jego strony miało miejsce tylko raz. Uznać zatem należało, że wersja pokrzywdzonej opisująca okoliczności czynów z niniejszej sprawy znalazła wsparcie i tym samym odpowiednie uwiarygodnienie w odpowiednich zeznaniach świadka M. K. (1), która wyraźnie wskazała, ze pokrzywdzona skarżyła się jej w tym względzie. Co przy tym istotne, wymieniona relacjonując odnośnie okoliczności związanych z czynem związanym z pozbawieniem wolności pokrzywdzonej nie dążyła do jednostronnego obciążenia oskarżonego za wszelką cenę aby w ten sposób wesprzeć wersję pokrzywdzonej M. Z. (1), ale relacjonowała wyraźnie umiarkowanie, podkreślając chociażby brak jakiejkolwiek wiedzy odnośnie ewentualnego seksualnego wykorzystania pokrzywdzonej.

Córki pokrzywdzonej potwierdziły, że oskarżony „niszczył sprzęt domowy, telefony, biżuterię” a małoletnie podczas awantur uciekały z mieszkania do sąsiadów. Wbrew zarzutom skarżącego brak było podstaw do zakwestionowania relacji M. P. i A. Z.. Wprawdzie wymienione są córkami pokrzywdzonej, to analiza ich zeznań wskazuje, że rzetelnie przedstawiły one spostrzeżone zdarzenia. Ponadto z opinii sądowo-psychologicznych nie wynika aby miały one tendencje do zniekształcania zeznań czy kłamstwa a biegła nie stwierdziła także okoliczności wskazujących na wpływanie przez inne osoby na treść ich zeznań.

Jednocześnie zauważyć należy, że wprawdzie świadkowie wskazani w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku jak na k.609, generalnie nie wypowiadali się bezpośrednio co do zachowań oskarżonego w zakresie stawianych mu w niniejszej sprawie zarzutów, to jednocześnie potwierdzili relacje pokrzywdzonej oraz jej córek co do wywoływania przez M. Ś. awantur oraz ucieczek dzieci z mieszkania, przy czym jedna z córek M. Z. opowiedziała córce K. S. o niszczeniu przez oskarżonego mienia pokrzywdzonej.

Sąd Okręgowy podzielił również ocenę zeznań świadków J. J., M. K. (2), K. U., P. S., M. B., R. K., P. D. i B. T. – porównaj k.609 odw. Wskazać przy tym należy, że w istocie podawane przez wymienionych okoliczności nie mogły skutecznie zakwestionować relacji pokrzywdzonej co do opisywanych przez nią zachowań oskarżonego.

Prawidłowo również Sąd I instancji ustalił okoliczności związane ze zniszczeniem mienia pokrzywdzonej, w tym, iż doszło do zniszczenia 5 telefonów. Wskazać należy w tym zakresie na treść opinii i płynące z niej wnioski jak na k. 561-563. Tym samym brak było podstaw do podzielenia zarzutu apelacji w zakresie rzekomej konieczności przyjęcia mniejszej liczby zniszczonych przedmiotów z powołaniem się na wypowiedź pokrzywdzonej jak na k.544. Zauważyć bowiem należy, że M. Z. w swoich ostatnich zeznaniach złożonych prawie cztery lata po zdarzeniach nie wypowiadała się w sposób kategoryczny oraz podtrzymywała swoje poprzednie wypowiedzi. Tym samym liczbę zniszczonych urządzeń trafnie Sąd I instancji ustalił w powiazaniu relacji pokrzywdzonej i treści opinii biegłego. Zgodzić się zatem należało z Sądem Rejonowym, że M. Ś. w okresie od listopada 2018 roku do końca grudnia 2019 roku w B., w krótkich odstępach czasu, przy wykorzystaniu takiej samej sposobności i w podobny sposób popełnił co najmniej osiem umyślnych wykroczeń przeciwko mieniu, w ten sposób „ że umyślnie dokonał zniszczenia mienia w postaci 5 telefonów komórkowych, laptopa, złotego łańcuszka oraz odzieży o łącznej wartości co najmniej 1105 zł na szkodę M. Z. (1). Powyższa wycena obejmuje zniszczenie telefonów, laptopa i biżuterii wycenione przez biegłego oraz szacowanie zniszczonych ubrań dokonana przez pokrzywdzoną – k. 543 odw. (wycena z opinii 965 zł+5 bluzek x 20 zł plus 2 parzy spodni 40 zł).

Wniosek

o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez:

uniewinnienie oskarżonego od przypisanych mu czynów;

ewentualnie

zmianę kwalifikacji prawnej i opisu czynu z pkt II orzeczenia poprzez przyjęcie, iż czyn stanowi wykroczenie określone w art. 124 § 1 k.w. i wymierzenie mu kary grzywny.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W orzeczeniu Sądu I instancji nie stwierdzono obrazy przepisów postepowania oraz błędu w ustaleniach faktycznych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Biskupcu z dnia 23 listopada 2023 r., sygn. akt II K 84/23

utrzymano w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W ocenie Sądu Okręgowego brak było podstaw do podzielenia zarzutów dotyczących obrazy prawa procesowego oraz błędu w ustaleniach faktycznych.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Ponieważ oskarżony korzystał w postępowaniu odwoławczym z pomocy obrońcy wyznaczonego z urzędu, zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokata W. P. kwotę 840 (osiemset czterdzieści) zł tytułem opłaty za pełnioną z urzędu obronę oskarżonego M. Ś. (1) wykonywaną w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 193,20 (sto dziewięćdziesiąt trzy złote i dwadzieścia groszy) zł tytułem podatku od towarów i usług od tej opłaty.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Uznając, że oskarżony nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. zwolniono go z obowiązku ich poniesienia za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Załącznik do formularza UK 2

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego M. Ś. (3)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Biskupcu z dnia 23 listopada 2023 r. w sprawie II K 84/23

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana