UZASADNIENIE

Powód P. B., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą PPHU (...), wniósł o zasądzenie od pozwanej K. W. kwoty 19.301,46 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 maja 2020 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu, w tym także kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych.

Motywując powyższe wskazano, że strony zawarły ustną umowę na wykonanie kapitalnego remontu lokalu mieszkalnego położonego w I. przy ul. (...) o łącznej powierzchni 51,45 m², należącego do pozwanej. W tym celu powód otrzymał kwotę 4.000 zł, która miała zostać przeznaczona na zakupienie niezbędnych materiałów budowlanych. W dalszej kolejności wskazano, iż P. B. wykonał powierzone mu prace remontowe, w związku z powyższym wystawił w stosunku do pozwanej fakturę, która jednakże nie została przez nią zapłacona pomimo kierowanych w jej kierunku wezwań.

Postanowieniem z dnia 18 marca 2022 r., sygn. akt I Nc 505/22 Sąd Rejonowy w Inowrocławiu I Wydział Cywilny stwierdził swoją niewłaściwość i sprawę przekazał do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy VIII Wydziału Gospodarczego.

Nakazem zapłaty w postepowaniu upominawczym z dnia 14 września 2022 r., sygn. akt VIII GC 1402/22 Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy orzekł zgodnie z żądaniem zawartym w pozwie.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty, skierowanym przeciwko całości orzeczenia, pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając powyższe przyznała fakt zawarcia ustnej umowy na remont lokalu, jednakże wskazała, że nie ustaliła z powodem wysokości wynagrodzenia. Podniosła, że remont nie został zakończony, ponadto prace został wykonane nieprawidłowo i w sposób niezgodny ze sztuką budowlaną. Wskazała, iż strony nigdy nie dokonały odbioru wykonanych prac, a ona nigdy takich prac nie przyjęła. Jednocześnie pozwana zleciła rzeczoznawcy wykonanie prywatnej ekspertyzy, w oparciu o którą ustaliła, że wartość robót wykonanych przez powoda wynosi nie więcej niż 8.393,96 zł. Potwierdziła, że przekazała na rzecz powoda kwotę 4.000 zł, a także wskazała, iż wykonała część robót w we własnym zakresie, ponosząc przy tym dodatkowe koszty.

W piśmie z dnia 24 listopada 2022 r. powód oświadczył, iż cofa powództwo o kwotę 2.132,18 zł z uwagi na omyłkowe żądanie całości przeprowadzanych prac i zakupionych materiałów, podczas gdy z uiszczonej przez pozwaną zaliczki poryte zostały koszty materiałów, których wartość po naliczeniu narzutu o podatku VAT wyniosła 1.867,82 zł.

Na rozprawie w dniu 9 stycznia 2023 r. pozwana oświadczyła, że uznaje roszczenie powoda w kwocie 4.393,96 zł.

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:

Powód P. B., w ramach prowadzonej działalności pod firmą PPHU (...), zajmuje się m. in. wykonywaniem robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych.

Okoliczność bezsporna, a nadto dowód: wydruk z CEIDG – k. 8-9.

W związku z chęcią przeprowadzenia przez pozwaną K. W. remontu należącego do niej lokalu mieszkalnego o powierzchni 51,45 m², znajdującego się przy ul. (...) w I., skontaktowała się ona z powodem, z którego małżonką pozostawała w kontaktach towarzyskich. Strony spotkały się w domu powoda, gdzie doszło do ustalenia, iż P. B. podejmie się wykonania prac po sprawdzeniu zakresu robót i ich ocenie w mieszkaniu pozwanej.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód: zeznania świadka Z. W. – protokół elektroniczny na płycie CD k. 187 akt, przesłuchanie powoda – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt, przesłuchanie pozwanej – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt

Następnie strony wraz ze Z. W. i pracownikiem powoda spotkały się w lokalu mieszkalnym stanowiącym własność pozwanej przy ul. (...) w I.. W trakcie spotkania pozwana wskazywała P. B., iż chciałaby dokonać generalnego odświeżenia mieszkania, na co powód wyraził zgodę.

W wyniku prowadzonych rozmów strony uzgodniły, iż przedmiotem czynności powoda będzie w szczególności odmalowanie ścian w pomieszczeniach wraz z uzupełnieniem ewentualnych ubytków w nich się znajdujących, położenie nowych podłóg z paneli podłogowych w dwóch pokojach, położenie płytek na ścianach w kuchni, wymiana gniazdek elektrycznych oraz włączników w pomieszczeniach a także wyprowadzenie nowego zasilania do lampy, oczyszczenie i pomalowanie grzejników, demontaż starych i montaż nowych parapetów wraz z obróbką, demontaż starych ościeżnic drzwiowych wraz z przygotowaniem do montażu nowych. Jednocześnie strony ustaliły, iż ewentualny szerszy zakres prac będzie kształtowany w toku wykonywania czynności, w związku z koniecznością podjęcia niezbędnych czynności.

Strony ustaliły, iż rozliczenie prac nastąpi po ich zakończeniu. Jednocześnie nie dokonały żadnych ustaleń w przedmiocie wysokości należnego wynagrodzenia, stawki za roboczogodzinę czy też wysokości budżetu przewidzianego przez pozwaną.

Dowód: zeznania świadka Z. W. – protokół elektroniczny na płycie CD k. 187 akt, przesłuchanie powoda – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt, przesłuchanie pozwanej – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt

Na poczet realizacji umowy, pozwana z własnej inicjatywy przekazała powodowi zaliczkę w wysokości 4.000,00 zł.

Okoliczność bezsporna, nadto dowód: przesłuchanie powoda – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt, przesłuchanie pozwanej – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt

Z uwagi na zły stan podłogi, który ujawnił się po zdjęciu starej wykładziny oraz powierzchni, po sugestii D. M. strony uzgodniły przeprowadzenie dodatkowych prac polegających na wykonaniu wylewki betonowej. Materiały do wylewki zostały zakupione przez powoda.

Dowód: zeznania świadków: Z. W. – protokół elektroniczny na płycie CD k. 187 akt, D. M. – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt, przesłuchanie powoda – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt, przesłuchanie pozwanej – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt

Panele podłogowe, listwy przypodłogowe, płytki, gąbki do ścian, papier ścierny zostały zakupione przez pozwaną. Panele podłogowe zostały przywiezione do mieszkania pozwanej przez pracowników sklepu, w którym zostały one zakupione.

Dowód: zeznania świadka Z. W. – protokół elektroniczny na płycie CD k. 187 akt, przesłuchanie pozwanej – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt

Prace związane z wylewką oraz kładzeniem paneli podłogowych i montażem plastikowych listew przypodłogowych zostały na zlecenie powoda wykonane przez D. M..

Dowód: zeznania świadka D. M. – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt, przesłuchanie powoda – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt

Pozwana samodzielnie zakupiła drzwi wewnętrzne do lokalu wraz z regulowanymi ościeżnicami w sklepie K.. Montaż drzwi został wykonany przez M. K.. Wcześniejsze prace związane z demontażem ościeżnic metalowych i obróbką zostały wykonane przez pracowników powoda.

Dowód: faktury VAT – k. 65 – 76 akt, zeznania świadka M. K. – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 439 akt, przesłuchanie powoda – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt

Pozwana wraz z mężem na bieżąco doglądali postępy prac.

Dowód: zeznania świadka Z. W. – protokół elektroniczny na płycie CD k. 187 akt, przesłuchanie pozwanej – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt

Po wykonaniu prac powód zlecił S. M. wykonanie kosztorysu powykonawczego, w ramach którego przyjęto, iż łączny koszt zrealizowanych przez niego robót wraz z materiałami wynosi 19.301,46 zł brutto. Pomiary oraz zakres wykonanych czynności zostały określone bez udziału pozwanej.

W ekspertyzie tej wskazano, że powód wykonał roboty polegające na:

A. Pokój nr (...):

1) zabezpieczeniu podłóg folią – 13,499 m²,

2) wykuciu z muru, ościeżnic stalowych lub krat okiennych o pow. do 2 m² – 1 szt.,

3) ręcznego tynkowania ościeży otworów i wnęk o szer. do 20 cm – 1 m²,

4) montażu narożników ochronnych otworów i wnęk – 10 m,

5) wykończeniu powierzchni – 6 m²,

6) zeskrobaniu i zmyciu starej farby – 3 m²,

7) położeniu tynków gr. 3 – 4 mm na ścianach betonowych pocienionych, kat. III – 3 m²,

8) gruntowaniu podłoży preparatami, na powierzchniach poziomych i sufitach 13,499 m²,

9) gruntowaniu podłoży preparatami, na powierzchni ścian – 34,92 m²,

10) ułożeniu gładzi gipsowej dwuwarstwowej, na sufitach – 3 m²,

11) dwukrotnym malowaniu farbami emulsyjnymi starych tynków na suficie – 13,499 m²,

12) dwukrotnym malowaniu farbami emulsyjnymi starych tynków na ścianach – 34,92 m²,

13) dwukrotnym malowaniu farbą olejną lub ftalową grzejników żebrowych – 1 m,

14) dwukrotnym malowaniu farbami olejną lub ftalową rur stalowych i blaszanych – 0,4 m,

15) malowaniu pędzlem farbami nawierzchniowymi i emaliami ftalowymi konstrukcji pełnościennych parapetu – 0,4 m²,

B. Pokój nr (...):

1) demontażu wykładziny podłogowej – 6,253 m²,

2) rozbiórce posadzki z paneli podłogowych – 6,253 m²,

3) skuciu występów na ścianach z kamienia miękkiego – parapetu betonowego – 1,65 m,

4) montażu parapetów PCV – 1,65 m²,

5) wykończeniu powierzchni w postaci szpachlowania i obróbki parapetu – 0,825 m²,

6) wykuciu z muru ościeżnic stalowych lub krat okiennych – 59,155 szt.,

7) ręcznego tynkowania ościeżnicy otworów i wnęk – 54,288 m²,

8) montażu narożników ochronnych mocowanych w narożach prostych – 10 m,

9) wykończeniu powierzchni – 6 m²,

10) zeskrobaniu i zmyciu starej farby – 1,648 m²,

11) położeniu tynków gr. 3 – 4 mm na ścianach betonowych pocienionych, wykonanych ręcznie z transportem mechanicznym – 1,648 m²,

12) gruntowaniu podłoży preparatami, na powierzchni sufitów – 6,253 m²,

13) ułożeniu gładzi gipsowej dwuwarstwowej, na sufitach – 2 m²,

14) gruntowaniu podłoży preparatami, na powierzchni ścian – 23,54 m²,

15) dwukrotnym malowaniu farbami emulsyjnymi starych tynków na suficie – 6,253 m²

16) dwukrotnym malowaniu farbami emulsyjnymi starych tynków na ścianach – 23,54 m²,

17) dwukrotnym malowaniu farbą olejną lub ftalową grzejników żebrowych – 0,8 m,

18) dwukrotnym malowaniu farbami olejną lub ftalową rur stalowych i blaszanych – 0,4 m,

19) wykonaniu szpachlowania masą samopoziomującą pod płytki z kamieni sztucznych, o grub. 2.0 – 6,253 m²,

20) wykonaniu szpachlowania masą samopoziomującą pod płytki z kamieni sztucznych – dopłata za każdy 1.0 mm – 6,253 m²,

21) ułożeniu posadzki z paneli podłogowych – 6,235 m²,

C. Pokój nr (...):

1) demontażu wykładziny podłogowej – 9,15 m²,

2) rozbiórce posadzki z paneli podłogowych – 6,253 m²,

3) skuciu występów na ścianach z kamienia miękkiego – parapetu betonowego – 1,9 m,

4) montażu parapetów PCV – 1,9 szt.,

5) wykończeniu powierzchni w postaci szpachlowania i obróbki parapetu – 0,95 m²,

6) wykuciu z muru ościeżnic stalowych lub krat okiennych – 1 szt.,

7) ręcznego tynkowania ościeżnicy otworów i wnęk – 1 m²,

8) montażu narożników ochronnych mocowanych w narożach prostych – 14,4 m,

9) wykończeniu powierzchni – 6 m²,

10) położeniu tynków gr. 3 – 4 mm na ścianach betonowych pocienionych, wykonanych ręcznie z transportem mechanicznym – 35,56 m²,

11) gruntowaniu podłoży preparatami, na powierzchni sufitów – 9,455 m²,

12) gruntowaniu podłoży preparatami, na powierzchni ścian – 26,26 m²,

13) ułożeniu gładzi gipsowej dwuwarstwowej, na sufitach – 9,455 m²,

14) ułożeniu gładzi gipsowej dwuwarstwowej, na ścianach – 26,26 m²

15) dwukrotnym malowaniu farbami emulsyjnymi starych tynków na suficie – 26,26 m²

16) dwukrotnym malowaniu farbami emulsyjnymi starych tynków na ścianach – 23,54 m²,

17) dwukrotnym malowaniu farbą olejną lub ftalową grzejników żebrowych – 0,8 m,

18) dwukrotnym malowaniu farbami olejną lub ftalową rur stalowych i blaszanych – 3 m,

19) wykonaniu szpachlowania masą samopoziomującą pod płytki z kamieni sztucznych, o grub. 2.0 – 9,455 m²,

20) wykonaniu szpachlowania masą samopoziomującą pod płytki z kamieni sztucznych – dopłata za każdy 1.0 mm – 9,455 m²,

D. Kuchnia:

1) rozbiórce posadzki z paneli podłogowych – 6,323 m²,

2) skuciu występów na ścianach z kamienia miękkiego – parapetu betonowego – 1,75 m,

3) montażu parapetów PCV – 1,75 szt.,

4) wykończeniu powierzchni w postaci szpachlowania i obróbki parapetu – 0,875 m²,

5) montażu narożników ochronnych mocowanych w narożach prostych – 8,05 m,

6) położeniu tynków gr. 3 – 4 mm na ścianach betonowych pocienionych, wykonanych ręcznie z transportem mechanicznym – 25,133 m²,

7) gruntowaniu podłoży preparatami, na powierzchni sufitów – 6,323 m²,

8) gruntowaniu podłoży preparatami, na powierzchni ścian – 21,54 m²,

9) ułożeniu gładzi gipsowej dwuwarstwowej, na ścianach – 21,54 m²,

10) gruntowaniu podłoży preparatami, na powierzchni sufitów – 6,323 m²,

11) gruntowaniu podłoży preparatami na powierzchni ścian – 21,54 m²,

12) dwukrotnym malowaniu farbami emulsyjnymi starych tynków na suficie – 6,323 m²,

13) dwukrotnym malowaniu farbami emulsyjnymi starych tynków na ścianach – 21,54 m²,

14) dwukrotnym malowaniu farbą olejną lub ftalową grzejników żebrowych – 0,8 m,

15) dwukrotnym malowaniu farbami olejną lub ftalową rur stalowych i blaszanych – 2,5 m,

16) wykonaniu szpachlowania masą samopoziomującą pod płytki z kamieni sztucznych, o grub. 2.0 – 6,323 m²,

17) wykonaniu szpachlowania masą samopoziomującą pod płytki z kamieni sztucznych – dopłata za każdy 1.0 mm – 6,323 m²,

18) rozebraniu okładziny ściennej – 5 m²,

19) wykuciu z muru klatek wentylacyjnych i drzwiczek – 1 szt.,

20) obsadzeniu kratek wentylacyjnych w ścianach z cegieł – 1 szt.,

21) licowaniu ścian – przygotowanie podłoża – 2,73 m²,

22) licowaniu ścian płytkami na klej, metodą zwykłą – 2,73 m²,

23) wykonaniu posadzki z paneli podłogowych – 15,778 m²,

E. Korytarz:

1) położeniu tynków gr. 3 – 4 mm na ścianach betonowych pocienionych, wykonanych ręcznie z transportem mechanicznym – 5,881 m²,

2) gruntowaniu podłoży preparatami – 5,881 m²,

3) ułożeniu gładzi gipsowej dwuwarstwowej, na ścianach i sufitach – 5,881 m²,

4) gruntowaniu podłoży preparatami na powierzchni sufitów – 8,107 m²,

5) gruntowaniu podłoży preparatami na powierzchni ścian – 25,7 m²,

6) dwukrotnym malowaniu farbami emulsyjnymi starych tynków na suficie – 8,107 m²,

7) dwukrotnym malowaniu farbami emulsyjnymi starych tynków na ścianach – 25,7 m²,

F. Łazienka:

1) gruntowaniu podłoży preparatami na powierzchni sufitów – 3,953 m²,

2) gruntowaniu podłoży preparatami na powierzchni ścian – 7,497 m²,

3) ułożeniu gładzi gipsowej dwuwarstwowej, na ścianach – 11,45 m²,

4) gruntowaniu podłoży preparatami – 3,749 m²,

5) dwukrotnym malowaniu farbami emulsyjnymi starych tynków na suficie – 3,953 m²,

6) dwukrotnym malowaniu farbami emulsyjnymi starych tynków na ścianach – 7,497 m²,

G. Instalacja hydrauliczna:

1) montażu podejścia dopływowego do wody zimnej lub ciepłej – 1 szt.,

2) przyłączenia rur do grzejników – kpl.,

H. Instalacja elektryczna:

1) mechanicznym wykuciu bruzd dla przewodów wtynkowych w cegle – 13 m,

2) ułożeniu przewodów kabelkowych – 13 m,

3) ręcznemu przygotowaniu zaprawy – 1 m³,

4) wymiany przełącznika świecznikowego – 13 m,

5) wymiany podtynkowych gniazd wtyczkowych – 7 szt.,

6) wymiany podtynkowych gniazd wtyczkowych ze stykiem – 9 szt.,

7) wymiany puszek podtynkowych – 10 szt.,

8) montażu osprzętu modułowego – 1 szt.,

9) montażu rozdzielni w obudowie zamkniętej – 1 szt.

W treści kosztorysu dla poszczególnych prac przyjęto stawkę w wysokości 19,50 zł netto za roboczogodzinę pracy.

W wykazie materiałów nie uwzględniono kosztów gwoździ budowlanych, kleju winylowego, listew przyściennych z drewna oraz paneli podłogowych.

Dowód: kosztorys – k. 115 – 121, 122 – 153, 116-162 akt, zeznania świadka S. M. – protokół rozprawy z dnia 09.01.2023 r. znajdujący się na płycie CD – k. 187 akt.

Po zakończeniu czynności w lokalu pracownicy pozwanego zdali klucze pozwanej wskazując, że skończyli prace remontowe. Pozwana wraz z mężem zwracali im wówczas uwagę na nierówności na ścianach i sufitach, wyrażali oni swoje niezadowolenie z estetyki wykonania prac.

Dowód: zeznania świadka Z. W. – protokół elektroniczny na płycie CD k. 187 akt, przesłuchanie pozwanej – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt

Powód wraz ze swoim pracownikiem S. spotkali się z pozwaną i jej mężem w remontowanym mieszkaniu celem rozliczenia wykonanych robót. W toku rozmów K. W. oraz Z. W. wskazywali powodowi występujące w ich ocenie nieprawidłowości polegające na braku wykonania narożników, błędach w zakresie instalacji elektrycznej, braku gładzi, nierówności na ścianach, nieestetycznych wykonaniu malowania, niewłaściwym wykonaniu montażu parapetu w kuchni. W odpowiedzi powód wskazał, iż nie ma zastrzeżeń do prac, podnosił, iż zarzuty pozwanej „to są głupstwa”, ale jednocześnie stwierdził, iż jest gotów dokonać poprawek. W toku prowadzonych rozmów powód wskazał, iż oczekuje od pozwanej dopłaty w wysokości 10 tys. złotych. Nadto wskazał, iż za sam materiał na poczet prac zapłacił 7 tys. złotych.

Dowód: zeznania świadka Z. W. – protokół elektroniczny na płycie CD k. 187 akt, zeznania powoda P. B. – protokół rozprawy z dnia 20.03.2023 r. znajdujący się na płycie CD – k. 245 akt, zapis rozmów – płyta CD k. 432 akt, dokumentacja zdjęciowa – płyta CD k. 432 akt

W dniu 27 lutego 2020 r. powód wystawił w stosunku do pozwanej fakturę z tytułu remontu mieszkania, opiewającą na kwotę 19.301,46 zł brutto, z terminem zapłaty upływającym 5 marca 2020 r.

Nadto powód przesłał pozwanej kosztorys wykonanych prac sporządzony na jego zlecenie przez S. M..

Dowód: faktura VAT - k. 13 akt, przesłuchanie powoda – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt, przesłuchanie pozwanej – protokół elektroniczny na płycie CD – k. 245 akt

W odpowiedzi na fakturę i kosztorys pozwana zakwestionowała kosztorys powykonawczy sporządzony przez powoda i wezwała go do sporządzenia kosztorysu z uwzględnieniem stawek obowiązujących w województwie (...) oraz z rozbiciem na poszczególne pomieszczenia zgodnie z wykonaną pracą. Nadto pozwana wniosła zastrzeżenia do jakości wykonanych prac i wskazała, iż powód nie usunął przedmiotowych usterek do dnia przedmiotowego pisma. Pozwana wyznaczyła powodowi termin do przedłożenia kosztorysu oraz usunięcia wad wynoszący 14 dni od dnia otrzymania pisma.

Dowód: pismo pozwanej – k. 12 akt.

Pismem z dnia 5 maja 2020 r. powód skierował do pozwanej przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty wynikającej z przedmiotowej faktury VAT w terminie 7 dni od otrzymania przedmiotowego wezwania wraz z odsetkami pod rygorem skierowania sprawy do postępowania sądowego.

Korespondencja została odebrana przez pozwaną w dniu 19 maja 2020 r.

Dowód: ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania i odbioru oraz pełnomocnictwem – k. 14 – 17 akt.

Z uwagi na fakt, iż pozwana nie spełniła żądania wynikającego z wezwania do zapłaty, powód zdecydował o umieszczeniu jej danych w Rejestrze Dłużników (...).

W odpowiedzi na powyższy wpis pozwana domagała się jego usunięcia wskazując, iż prace remontowe zostały zrealizowane przez powoda w sposób niestaranny, a uiszczona na ich poczet zaliczka w dalszym ciągu pozostała do rozliczenia.

Powód odmówił wykonania żądania pozwanej, ponownie domagając się zapłaty łącznej kwoty 19.301,46 zł. Pismo doręczono w dniu 20 listopada 2020 r.

W odpowiedzi pozwana podtrzymała swoje stanowisko podnosząc, że wskazywany przez powoda zakres prac jest zawyżony w stosunku do rzeczywistego, podobnie jak kwota żądanego przez niego wynagrodzenia. Powód ustosunkował się do przedmiotowego pisma żądając od pozwanej precyzyjnego wskazania zarzutów podnoszonych wobec wykonanych przez niego robót.

Dowód: pismo z dnia 6 listopada 2020 r. – k. 18 akt, pismo z dnia 16 listopada 2020 r. wraz z pełnomocnictwem oraz potwierdzeniem nadania i odbioru – k. 19 – 21 akt, pismo z dnia 27 listopada 2020 r. – k. 23 akt, pismo z dnia 4 grudnia 2020 r. – k. 24 akt.

W piśmie z dnia 6 listopada 2020 r., skierowanym przez pozwaną do zarządu (...) S.A., powyżej wskazana domagała się usunięcia, bezzasadnego w jej ocenie wpisu do rejestru.

Dowód: pismo z dnia 6 listopada 2020 r. – k. 25 – 30 akt.

Pozwana zleciła w grudniu 2020 r. wykonanie prywatnego kosztorysu sprawdzającego zakres i jakość wykonanych przez powoda prac. W treści rzeczonego dokumentu sporządzonego przez A. G. wskazano, iż łączny koszt zrealizowanych przez powoda robót wynosi 8.393,96 zł netto. Wskazano, iż koszt materiałów zakupionych przez pozwaną wynosi 4.454,50 zł, zaś stawkę za roboczogodzinę prac określono na 19,50 zł netto.

Dowód: kosztorys sprawdzający – k. 77 – 97 akt, zestawienie materiałów inwestora – k. 98 akt, tabela elementów scalonych – k. 99 akt.

Średnia stawka robocizny kosztorysowej w robotach ogólnobudowlanych remontowych dla województwa (...) dla miasta I. w I kwartale 2020 roku wynosiła 18,33 zł netto. Stawki za prace o takim charakterze kształtowały się w przedziale od 17,00 zł netto do 19,90 zł netto.

Większa część robót, które zostały wykonane przez powoda uległa zakryciu.

Powód wykonał następujące prac w lokalu położonym w I. przy ul. (...):

A. Pokój nr (...):

1) zabezpieczenie podłóg folią – 13,47 m²,

2) wykucie z muru ościeżnic stalowych lub krat okiennych o pow. do 2 m² – 1 szt.,

3) wykonanie tynków zwykłych wewnętrznych kat. III z zaprawy cementowo-wapiennej na ościeżach szerokości do 15 cm – 4,74 m,

4) wewnętrzne gładzie gipsowe, dwuwarstwowe na ścianach z elementów prefabrykowanych i betonowych wylewanych – 4,74 m²,

5) zeskrobanie i zmycie starej farby – 3 m²,

6) tynki gr. 3 – 4 mm na ścianach betonowych pocienione, kat. III – 3 m²,

7) przygotowanie powierzchni pod malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków z poszpachlowaniem nierówności – 46,26 m²,

8) gruntowanie ręczne – 46,26 m²,

9) dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków sufitów – 13,47 m²,

10) dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków ścian – 32,79 m²,

11) dwukrotne malowanie farbą akrylową grzejników – 0,59 m²,

12) dwukrotne malowanie farbą akrylową rur wodociągowych i gazowych o średnicy do 50 mm – 0,15 m,

13) dwukrotne malowanie farbą akrylową – parapet betonowy – 0,73 m²,

B. Pokój nr (...):

14) demontaż wykładziny podłogowej – 6,31 m²,

15) rozebranie podłóg białych na półwpust – panele podłogowe – 6,31 m²,

16) skucie parapetu betonowego – 1,65 m,

17) parapety, półki i lady zewnętrzne okładzinowe – parapet PCV – 1,65 m²,

18) wykucie z muru ościeżnic stalowych lub krat okiennych – 1 szt.,

19) wykonanie tynków zwykłych wewnętrznych kat. III z zaprawy cementowo-wapiennej na ościeżach szerokości do 15 cm – 4,74 m,

20) wewnętrzne gładzie gipsowe, dwuwarstwowe na ścianach z elementów prefabrykowanych i betonowych wylewanych – 4,74 m²,

21) zeskrobanie i zmycie starej farby – 1,50 m²,

22) tynki gr. 3 – 4 mm na ścianach betonowych pocienione, kat. III – 1,5 m²,

23) przygotowanie powierzchni pod malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków z poszpachlowaniem nierówności – 1,5 m²,

24) gruntowanie ręczne – 28,04 m²,

25) dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków sufitów – 6,31 m²,

26) dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków ścian – 21,73 m²,

27) dwukrotne malowanie farbą akrylową grzejników – 0,39 m²,

28) dwukrotne malowanie farbą akrylową rur wodociągowych i gazowych o średnicy do 50 mm – 0,21 m,

29) samopoziomujące masy szpachlowe typu (...) wewnątrz budynków pod płytki z kamieni sztucznych, wykładziny i parkiet – wylewka korygująco-wyrównująca grub. 2.0 mm – 6,31 m²,

30) samopoziomujące masy szpachlowe typu (...) wewnątrz budynków pod płytki z kamieni sztucznych, wykładziny i parkiet – dopłata za każdy 1.0 mm grubości – 6,31 m²,

31) posadzki z paneli podłogowych – 6,31 m²,

C. Pokój nr (...):

32) demontaż wykładziny podłogowej – 9,46 m²,

33) rozebranie podłóg białych na półwpust – panele podłogowe – 9,46 m²,

34) skucie parapetu betonowego – 1,94 m,

35) parapety, półki i lady zewnętrzne okładzinowe – parapet PCV – 1,94 m,

36) wykucie z muru ościeżnic stalowych lub krat okiennych – 1 szt.,

37) wykonanie tynków zwykłych wewnętrznych kat. III z zaprawy cementowo-wapiennej na ościeżach szerokości do 15 cm – 4,90 m,

38) wewnętrzne gładzie gipsowe, dwuwarstwowe na ścianach z elementów prefabrykowanych i betonowych wylewanych – 7,62 m²,

39) przygotowanie powierzchni pod malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków z poszpachlowaniem nierówności – 31,57 m²,

40) gruntowanie ręczne – 31,57 m²,

41) dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków sufitów – 9,46 m²,

42) dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków ścian – 22,11 m²,

43) dwukrotne malowanie farbą akrylową grzejników – 0,39 m²,

44) dwukrotne malowanie farbą akrylową rur wodociągowych i gazowych o średnicy do 50 mm – 2,34 m,

45) samopoziomujące masy szpachlowe typu (...) wewnątrz budynków pod płytki z kamieni sztucznych, wykładziny i parkiet – wylewka korygująco-wyrównująca grub. 2.0 mm – 9,46 m²,

46) samopoziomujące masy szpachlowe typu (...) wewnątrz budynków pod płytki z kamieni sztucznych, wykładziny i parkiet – dopłata za każdy 1.0 mm grubości – 9,46 m²,

47) posadzki z paneli podłogowych – 9,46 m²,

48) zakup drzwi przesuwnych – 1 kpl

D. Kuchnia:

49) rozebranie podłóg białych na półwpust – panele podłogowe – 6,29 m²,

50) skucie parapetu betonowego – 1,76 m,

51) parapety, półki i lady zewnętrzne okładzinowe – parapet PCV – 1,76 m,

52) przygotowanie powierzchni pod malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków z poszpachlowaniem nierówności – 24,58 m²,

53) gruntowanie ręczne – 24,58 m²,

54) dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków sufitów – 6,29 m²,

55) dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków ścian – 18,29 m²,

56) dwukrotne malowanie farbą akrylową grzejników – 0,33 m²,

57) dwukrotne malowanie farbą akrylową rur wodociągowych i gazowych o średnicy do 50 mm – 2,25 m,

58) samopoziomujące masy szpachlowe typu (...) wewnątrz budynków pod płytki z kamieni sztucznych, wykładziny i parkiet – wylewka korygująco-wyrównująca grub. 2.0 mm – 6,29 m²,

59) samopoziomujące masy szpachlowe typu (...) wewnątrz budynków pod płytki z kamieni sztucznych, wykładziny i parkiet – dopłata za każdy 1.0 mm grubości – 6,29 m²,

60) posadzki z paneli podłogowych – 6,29 m²,

61) wykucie z muru kratek wentylacyjnych, drzwiczek – 1 szt.,

62) obsadzenie kratek wentylacyjnych w ścianach z cegieł – 1 szt.

63) rozebranie okładziny ściennej– 2653 m²,

64) licowanie ścian płytkami na klej, przygotowanie podłoża – 2,63 m²,

65) licowanie ścian płytkami o wymiarach 20x20 cm na klej metodą zwykła – 2,73 m²,

E. Korytarz:

66) zabezpieczenie podłóg folią – 8,05 m²,

67) przygotowanie powierzchni pod malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków z poszpachlowaniem nierówności – 34,31 m²,

68) gruntowanie ręczne – 34,31 m²,

69) dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków sufitów – 8,05 m²,

70) dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków ścian – 26,26 m²,

F. Łazienka:

71) zabezpieczenie podłóg folią – 4,96 m²,

72) gruntowanie ręczne – 11,38 m²,

73) dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków sufitów – 4,96 m²,

74) dwukrotne malowanie farbami emulsyjnymi starych tynków ścian – 6,42 m²,

G. Instalacja hydrauliczna:

75) montażu podejścia dopływowego do wody zimnej lub ciepłej – 1 szt.,

76) rury przyłączane do grzejników – 2 kpl.,

H. Instalacja elektryczna:

77) mechaniczne wykucie bruzd dla przewodów wtynkowych w cegle – 13 m,

78) przewody kabelkowe – 13 m,

79) ręczne przygotowanie zaprawy cementowo-wapiennej – 1 m³,

80) zaprawienie bruzd o szer. do 50 mm – 13 m,

81) wymiana przełącznika świecznikowego – 7 szt.,

82) wymiana podtynkowych gniazd wtyczkowych ze stykiem uziemiającym – 9 szt.,

83) wymiana puszek podtynkowych – 8 szt.,

84) montażu osprzętu modułowego w rozdzielnicach – 1 szt.,

85) montażu obudowy wyłącznika nadprądowego – 1 szt.

Mając na uwadze jakość wykonanych prac przyjąć należało, iż powód nie wykonał dwukrotnego szpachlowania ścian.

Powierzchnia grzejników we wszystkich pomieszczeniach nie została oczyszczona przed malowaniem, grzejniki zostały wyłącznie pomalowane, nie dokonano ich malowania w tylnej części. Przy wyliczaniu ich powierzchni uzasadnionym było zastosowanie metrów kwadratowych z uwagi na stan wykonania – przyjęcie grzejnika jako płaszczyzny.

Z uwagi na zastosowanie w remontowanym mieszkaniu ościeżnic regulowanych nie było konieczności zamontowania narożników aluminiowych na ościeżach drzwiowych, wystarczającym była sama ich obróbka w zakresie, w jakim nowa ościeżnica zakrywa nierówności po demontażu poprzednich ościeżnic.

Przy prawidłowo przeprowadzonych pracach, zgodnie ze sztuką, związanych z wykuciem starego parapetu wewnętrznego i wstawieniu nowego, nie powinno dojść do uszkodzenia narożnika wnęki okiennej w takim zakresie by koniecznym było wstawienie nowego narożnika na całej długości wnęki. Technologia budowy budynku nie powinna mieć wpływu na wykucie parapetu.

W przypadku gdy materiał jest kupowany przez inwestora, w kosztorysie się go nie uwzględnia, ale pozostałe narzuty z nim związane, odnośnie sprzętu, transportu czy pracy pozostają. Prócz tego uwzględnia się koszty pośrednie.

Kosztorys przedłożony przez powoda zawierał nieprawidłowości w zakresie pozycji numer 13, 14, 15, 32, 33, 53, 54, 70, 71 – zamiast farby akrylowej wpisana była olejna, poz. 79 – nieprawidłowy obmiar kuchni w zakresie posadzki z paneli podłogowych (przyjęto 15,778 m², winno być 6,29 m²), poz. 89 – w łazience nie zastosowano gładzi na ścianach, ściany i sufit zostały pomalowane farbą emulsyjną.

Szacunkowa wartość robót, ustalona w oparciu o informacje wynikające z akt sprawy oraz oględziny, inwentaryzację pomieszczeń oraz zweryfikowane kosztorysy stron, przy zastosowaniu stawki w kwocie 18,33 zł netto za godzinę robocizny, wynosiła 10.764,45 zł brutto. W przypadku stawki za godzinę robocizny na poziomie 19,50 zł netto szacunkowa wartość prac wynosiła 11.143,87 zł brutto.

Wysokość cen materiałów została przyjęta na podstawie bazy S. oraz przy wykorzystaniu cen rynkowych, wynikających z ogólnodostępnych stron internetowych.

Nie ma obecnie możliwości przeprowadzenia czynności polegających na dokonywaniu odkrywek, które pozwoliłyby na ustalenie ilość warstw gładzi położonych w ramach wykonanych prac – już samo szlifowanie powoduje zanikanie warstw.

Dowód: opina biegłego sądowego B. K. – k. 261 – 342 akt, pisemna opinia uzupełniająca – k. 371 – 395 akt, ustna opinia uzupełniająca – protokół elektroniczny na płycie CD na k. 429 akt

W dniu 24 października 2023 roku pozwana zapłaciła powodowi kwotę 6.780,50 złotych tytułem zapłaty roszczenia głównego.

Dowód: potwierdzenie wykonania zapłaty – k. 436 akt

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów, nagrań oraz innych środków dowodowych przedłożonych przez strony, których autentyczność nie budziła wątpliwości, a także nie była kwestionowana, w oparciu o zeznania świadków, opinie biegłego, a także na podstawie dowodów z przesłuchania stron.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka S. M., jednakże w przeważającej części nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. W/w już na wstępie przyznał, że nie uczestniczył w pracach remontowych wykonywanych przez powoda na rzecz pozwanej, lecz jedynie przebywał w lokalu na zlecenie powoda po zakończeniu robót i sporządził w tym zakresie kosztorys. Jednocześnie świadek jednoznacznie wyjaśnił, że przyjęty przez niego zakres prac wynikał z bezpośrednich wskazań strony powodowej, co znalazło odzwierciedlenie w znajdującym się w aktach sprawy kosztorysie.

Przy ocenie zeznań świadka Z. W. Sąd miał na względzie, iż jako małżonek pozwanej posiadał interes w korzystnym rozstrzygnięciu postępowania, co mogło wpływać na sposób przedstawiania przez niego poszczególnych okoliczności. Niezależnie jednakże od powyższego co do zasady rzeczony dowód należało uznać za wiarygodny, albowiem jego zeznania były w przeważającej mierze szczere i logiczne, a nadto korespondowały z pozostałymi, zebranymi w sprawie dowodami. Niewątpliwie jednak, w zakresie wskazań co do zakresu ilościowego zrealizowanych robót twierdzenia świadka miały charakter ocenny i wynikały z jego wewnętrznych przekonań, a zatem nie zostały wzięte pod uwagę, ale też nie wpływały na jego wiarygodność. Poza tym rzeczona kwestia była przedmiotem dowodu z opinii biegłego sądowego. Nadto Sąd podzielił wskazania świadka odnośnie podmiotu, który dokonał zakupu paneli podłogowych wraz z pozostałymi materiałami – znalazły one nie tylko potwierdzenie w przesłuchaniu pozwanej, ale sam powód nie był w stanie jednoznacznie wskazać, iż powyższe zostało rozliczone w ramach zaliczki.

Zeznania świadka D. M. w ocenie Sądu były jasne i logiczne, a nadto potwierdziły okoliczność realizacji prac związanych z ułożeniem podłogi. Niezależnie jednakże od tego, świadek w swoich zeznaniach często posługiwał się kwantyfikatorami ocennymi w postaci stwierdzeń „wydaje mi się”, co świadczy o tym, iż nie był przekonanym co do podnoszonych w tym zakresie twierdzeń. Innymi słowy, posiadał pewność jedynie w przedmiocie tych czynności, które dotyczyły bezpośrednio jego, co było zrozumiałe mając na uwadze zakres wykonywanych działań.

Zeznania świadka M. K. Sąd również ocenił jako jasne i logiczne, jednakże nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż w/w de facto nie miał wiedzy na temat kwestii istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Potwierdził jedynie, iż jest podwykonawcą dla sklepów sieci K., lecz nie pamiętał żadnych czynności wykonywanych w stosunku do mieszkania pozwanej, a więc zakres jego wskazań został ograniczony do ogólnych stwierdzeń na temat przypuszczalnego zakresu i charakteru wykonanych działań.

Dowód z przesłuchania strony powodowej Sąd uznał za wiarygodny jedynie w części. W pierwszej kolejności należało wskazać, iż sprzecznym z zebranym materiałem dowodowym, w szczególności z wydaną opinią biegłego sądowego, było wskazanie, iż wszystkie prace w przedłożonym przez niego kosztorysie zostały wykonane. Specjalista w sposób niezwykle skrupulatny uwidocznił nieprawidłowości w rzeczonej kalkulacji. Co również istotne – sam powód, w toku swojego przesłuchania, przyznał, iż niektóre pozycje z przedmiotowego dokumentu nie odpowiadają rzeczywistości jak chociażby zastosowanie listew plastikowych zamiast drewnianych czy farby akrylowej zamiast olejnej. Nadto w dużej części treść wyjaśnień P. B. cechowała się niepamięcią czy też dużą dozą ogólności (w zakresie chociażby zakupu paneli podłogowych czy faktycznie użytych sprzętów czy narzędzi), co nie pozwalało na wykorzystanie ich w ramach ustaleń faktycznych sprawy. W pozostałej części rzeczony dowód, a więc w zakresie w jakim znajdował potwierdzenie w pozostałym, zebranym w sprawie materiale dowodowym, Sąd uznał za wiarygodny. Jednocześnie w ramach rzeczonej oceny Sąd miał na uwadze, iż jako strona procesu posiadał interes prawny i faktyczny w korzystnym dla siebie rozstrzygnięciu.

Dowód z przesłuchania pozwanej Sąd uznał za wiarygodny w zdecydowanej części. Podobnie jednak jak w przypadku powoda jej wskazania co do zakresu wykonanych prac były rozbieżne w stosunku do ustaleń poczynionych przez biegłego sądowego, jednakże powyższe miały zdecydowanie mniejszy zakres. Warto w tym miejscu odnotować, iż z samego faktu, iż pozwana nie widziała, iż dana czynność, która uległa zakryciu, była wykonywana nie oznacza, iż nie doszło do jej przeprowadzenia. Jasnym bowiem było, iż w mieszkaniu przebywała często, lecz nie była obecna przez cały okres prac. Jako wiarygodne Sąd ocenił twierdzenie powódki w zakresie poniesienia kosztu paneli podłogowych oraz innych materiałów niezbędnych do ich położenia – pozostawało one zbieżne z zeznaniami świadka Z. W., zaś powód w tym zakresie złożył niejednoznaczne wskazania. W pozostałej części rzeczony dowód, a więc w zakresie w jakim znajdował potwierdzenie w pozostałym, zebranym w sprawie materiale dowodowym, Sąd uznał za wiarygodny. Jednocześnie w ramach rzeczonej oceny Sąd miał na uwadze, iż jako strona procesu posiadała ona interes prawny i faktyczny w korzystnym dla siebie rozstrzygnięciu.

Sąd w całości zaaprobował również opinie sporządzone przez biegłego sądowego z dziedziny budownictwa B. K., albowiem zostały wykonane w sposób rzetelny i pełny. Biegły w jasny i logiczny sposób odpowiedział na zawarte w tezie dowodowej pytania oraz zarzuty stron, a swoje konkluzje poparł szczegółowymi wyliczeniami w oparciu o dokumenty zawarte w aktach sprawy oraz na podstawie wiedzy i doświadczenia zawodowego oraz przeprowadzonych oględzin nieruchomości. Nadto biegły, w opiniach uzupełniających (pisemnej oraz ustnej), szczegółowo odniósł się do podniesionych zastrzeżeń, dlatego też Sąd uznał wyjaśniania biegłego za wyczerpujące i rzeczowe. Podkreślenia wymagało, że Sąd ocenia opinie biegłych pod kątem ich logiki, spójności oraz tego, czy odpowiadają na postawione tezy dowodowej (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 23 lipca 2014 r., sygn. akt III AUa 462/13, LEX nr 1527191).

Jednocześnie Sąd pominął wniosek pełnomocnika powoda o zobowiązanie biegłego do dokonania zbadania grubości położonej gładzi na ścianach jak też faktu założenia aluminiowych narożników przy wnękach drzwiowych, gdzie zostały zamontowane ościeżnice. O ile nie można zaprzeczyć, iż występują metody bezinwazyjne, który mogłyby zostać wykorzystane w ramach rzeczonych czynności, jednakże w ocenie Sądu, mając na uwadze wskazania biegłego, nie były one uzasadnione i konieczne w okolicznościach niniejszej sprawy. Odnosząc się do kwestii ilość warstw gładzi należało wskazać, iż po pierwsze proces szlifowania powierzchni powoduje swoiste „rozmywanie się” grubości położonego materiału. Po drugie, jak jednoznacznie ustalono w toku procesu, szpachlowaniem objęte były nie całe ściany, lecz wyłącznie poszczególne miejsca, w których występowały ubytki. Ustalenie w obecnej chwili w sposób pewny, iż dane miejsce było faktycznie przedmiotem prac powoda jest nie tyle niemożliwe, ale znacznie utrudnione i obarczone pokaźnym stopniem niepewności. Mogłoby to doprowadzić do wyprowadzenia całkowicie błędnych wniosków. W przypadku natomiast narożników aluminiowych należało wskazać, iż biegły jasno wskazał, iż czynność takowa, w przypadku ościeżnic regulowanych, nie była konieczna. Tym samym ewentualne ich wykonanie nie mogło zostać uznane za czynność faktycznie niezbędną i zgodną ze sztuką, lecz wyłącznie za działanie na własną odpowiedzialność, dlatego też zbędnym były jakiekolwiek dalsze ustalenia w tym przedmiocie.

Postanowieniem z dnia 9 stycznia 2032 r. Sąd na podstawie art. 235² § 1 pkt 3 k.p.c. pominął dowód z zeznań świadka A. G., albowiem okoliczności na poczet których miał być przeprowadzony, były dla niniejszego postępowania nieprzydatne – fakt sporządzenie kosztorysu na zlecenie pozwanej nie był sporny, zaś kwestie związane z prawidłowością prac powoda, a więc wymagające wiadomości specjalnych, w toku niniejszego procesu, mogły być ustalone wyłącznie za pośrednictwem opinii biegłego sądowego.

Zaznaczyć tu należało również, iż przy ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, Sąd miał na uwadze treść art. 233 § 1 k.p.c., zgodnie z którym, ocenia on wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Sąd zważył, co następuje:

W toku niniejszego procesu powód domagał się zapłaty przez pozwaną wynagrodzenia za wykonany na jej rzecz remont mieszkania o powierzchni 51,45 m², znajdującego się przy ul. (...) w I.. Strona pozwana, nie kwestionując samego faktu wykonywania prac, zarzucała, iż wysokość żądanego wynagrodzenia była znacznie zawyżona – w jej ocenie sporządzony na zlecenie powoda kosztorys zawierał czynności, których nie przeprowadzono bądź wykonano w mniejszym zakresie. Nadto podnosiła niską jakość faktycznie wykonanych robót, które pomimo zapewnień nie zostały poprawione.

W pierwszej kolejności należało wskazać na charakter stosunku prawnego jaki został zawarty pomiędzy stronami. Nie ulegało w ocenie Sądu wątpliwości, iż należało go zakwalifikować, jako umowę o dzieło. Zgodnie z art. 627 k.c. przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Umowa o dzieło jest umową konsensualną, dwustronnie zobowiązującą, wzajemną i odpłatną, a jej zawarcie następuje zgodnie z ogólnymi zasadami dotyczącymi umów. Ekwiwalentem świadczenia przyjmującego zamówienie, które polega na wykonaniu dzieła, jest świadczenie zamawiającego polegające na zapłacie wynagrodzenia, z czego wynika odpłatny charakter umowy o dzieło. Umowa o dzieło jest umową o „rezultat usługi". W myśl art. 628 § 1 k.c. wysokość wynagrodzenia za wykonanie dzieła można określić przez wskazanie podstaw do jego ustalenia. Jeżeli strony nie określiły wysokości wynagrodzenia ani nie wskazały podstaw do jego ustalenia, poczytuje się w razie wątpliwości, że strony miały na myśli zwykłe wynagrodzenie za dzieło tego rodzaju. Jeżeli także w ten sposób nie da się ustalić wysokości wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające uzasadnionemu nakładowi pracy oraz innym nakładom przyjmującego zamówienie.

Istotnym było podkreślenie, iż umowa o dzieło dla swojej skuteczności nie wymaga zachowania szczególnej formy prawnej ani też formy pisemnej. Jasnym jest więc, iż tego typu kontrakt może zostać zawarty w dowolny sposób, w tym również w postaci ustnych ustaleń. W świetle powyższego ocenie Sądu strony skutecznie zawarły umowę o remont mieszkania należącego do pozwanej. Wobec tego w przedmiotowej sprawie miedzy stronami, wytworzył się stosunek zobowiązaniowy, na mocy którego powód zobowiązał się do wykonania prac remontowych, w zamian za co pozwana zobowiązała się do dokonania zapłaty za wykonane usługi. Z uwagi jednak na formę umowy i stanowiska zajmowane przez strony w toku procesu, problematyczne pozostawały kwestie związane z zakresem obowiązków obu uczestników analizowanego kontraktu – z jednej bowiem strony brak było jednoznacznego określenia rodzaju prac remontowych, a z drugiej ustaleń w przedmiocie wysokości ustalonego wynagrodzenia, które miało zostać podane dopiero po zakończeniu prac. Jak podkreślono już wyżej pozwana kwestionowała również faktyczne przeprowadzenie dużej części czynności wskazanych w kosztorysie. Tym samym przedmiotem rozważań Sądu było ustalenie zakresu faktycznie wykonanych przez powoda prac, jak i wysokość należnej z tego tytułu zapłaty.

W ramach ogólnych rozważań należało również podkreślić, iż w procesie cywilnym ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania i to one są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.). Innymi słowy ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo (żąda czegoś od innej osoby) obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu (czyli neguje uprawnienie żądającego) obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Tym samym to powód, który żądał zasądzenia kwoty wskazanej w treści pozwu, winien był udowodnić istnienie podstaw faktycznych, a następnie prawnych uprawniających go do tego – inaczej mówiąc zobowiązany był wykazać, iż prace, które ujawniono w kosztorysie zostały wykonane w pełnym zakresie, w sposób prawidłowy.

Na początku właściwych rozważań należało zauważyć, iż w toku pierwszej rozprawy pełnomocnik pozwanej, w jej obecności, złożył oświadczenie o uznaniu powództwa w zakresie kwoty 4.393,96 zł, która stanowiła wartość robót określoną w kosztorysie sporządzonym na zlecenie K. W., pomniejszoną o kwotę 4.000 zł tytułem wpłaconej zaliczki. Powyższe, abstrahując od kwestii samej wysokości uznanej kwoty, stanowiło w ocenie Sądu istotną wskazówkę w zakresie zasad rozliczeń stron, a konkretnie co do wysokości stawki za godzinę prac. Nie ulegało bowiem wątpliwości, iż strony nie dokonały na etapie zawierania umowy czy też jej wykonywania żadnych ustaleń w przedmiocie wysokości rzeczonego elementu. Powód, po zakończeniu robót, w sporządzonym kosztorysie określił ją na 19,50 zł netto. Pozwana, w rozliczeniu, które przedłożyła w kontrze do twierdzeń powoda, rzeczoną stawkę również określiła na takim poziomie. Tym samym, skoro sama powoływała się na rozliczenie, które uwzględniało stawkę zaproponowaną przez powoda, a nadto dokonała w toku procesu uznania całości wyliczonej na jej zlecenie kwoty, to w ocenie Sądu uzasadnionym było stanowisko, iż ostatecznie zaakceptowała stawkę za prace w wysokości 19,50 zł. W tym miejscu należało wskazać, iż powyższe nie oznaczało, iż wskazania poczynione przez biegłego w zakresie wysokości średniej stawki wynoszącej 18,33 złotych netto dla miasta I. były błędne. Jasnym bowiem było, iż w przypadku niewystępowania okoliczności omówionych wyżej w pełni uzasadnionym byłoby przyjęcie w/w stawki, albowiem nie istniałyby jakiekolwiek podstawy do wyjścia ponad rzeczoną wartość – wówczas ukształtowanie kosztów prac remontowych przy zastosowaniu średniej stawki w pełni odzwierciedlałoby dyspozycję art. 628 § 1 k.c.

W dalszej kolejności należało zauważyć, iż z uwagi na brak jakiejkolwiek dokumentacji z etapu uzgodnień w przedmiocie zakresu prac mających podlegać wykonaniu czy też z momentu ich wykonywania jak też dokumentu potwierdzającego ich końcowy odbiór, utrudnionym było poczynienie jednoznacznych ustaleń w tym przedmiocie. W ocenie Sądu należało przedmiotową praktykę z całą mocą uznać za nieodpowiedzialną i sprzeczną z zasadami racjonalności, zarówno z punktu widzenia powoda jako przedsiębiorcy zajmującego się zawodowo tego typu czynnościami, jak też pozwanej, będącej konsumentem. Obie strony nie zadbały w sposób właściwy o ochronę swoich interesów i to na każdym etapie wzajemnej współpracy, poczynając od momentu jej rozpoczęcia (brak utrwalenia jak też ustalenia wielu szczegółów przyszłych prac) poprzez czynności faktyczne w lokalu (dokumentowanie prac zanikowych), a kończąc na zakończeniu (niesporządzenie protokołu odbioru). W dalszej kolejności należało zauważyć, iż przedmiotowe trudności bezsprzecznie potęgował nadto fakt upływu czasu od zakończenia prac jak również to, że znaczna ich część uległa zakryciu. Mając jednakże na uwadze rozkład ciężaru dowodu opisany wyżej, wszelkie niedające się ustalić okoliczności co do zakresu wykonanych czynności (na tym bowiem oparte było żądanie powoda), obciążały P. B. – to on bowiem wyprowadzał z powyższego korzystne dla siebie skutki prawne.

W świetle powyższego, mając na uwadze rozbieżności stron prezentowane w toku niniejszego procesu, w pełni uzasadnionym były czynności wstępne poczynione przez biegłego polegające na sporządzeniu, w obecności stron, protokołów wykazujących stan poszczególnych pomieszczeń, zakres podjętych prac oraz zakupionych materiałów. Umożliwiały one, w połączeniu z wizją lokalną, weryfikację kosztorysów przedstawionych przez obie strony i ustalenie faktycznie możliwych do przyjęcia czynności wykonanych przez powoda.

Odnosząc jednak w pierwszej kolejności do zagadnienia zakresu prac, które zostały uzgodnione pomiędzy stronami należało w ocenie Sądu wskazać, iż rzeczone z pewnością nie miały mieć charakteru generalnego remontu całego mieszkania. Prócz zagadnień związanych z wykuciem starych metalowych ościeżnic oraz parapetów, jak też odnoszących się do położenia podłogi z paneli, zlecone prace miały w rzeczywistości stanowić odświeżenie istniejących pomieszczeń. Bezspornie bowiem powód zobowiązał prócz w/w czynności również do usunięcia występujących na ścianach nieprawidłowości czy ubytków poprzez ich zaszpachlowanie a następnie pomalowanie pomieszczeń. Nadto odmalowaniu miały podlegać grzejniki oraz rury. Przedmiotem uzgodnień było również ułożenie płytek na ścianie w kuchni, a także czynności związane ze stosunkowo drobnymi pracami elektrycznymi (zmiana położenia kontaktów, włączników oraz punktów świetlnych) oraz hydraulicznymi.

Podsumowując powyższe, w ocenie Sądu, mając na uwadze stanowiska prezentowane przez strony w toku procesu należało przyjąć, iż generalny zakres współpracy nie był sporny – kwestionowane były natomiast poszczególne etapy, które miały składać się na końcowy efekt danego zadania. Inaczej mówiąc – strony w zdecydowanej części zgodnie wskazywały bardzo ogólny zarys czynności, lecz różniły się co do tego, czy w ramach ich realizacji faktycznie doszło do przeprowadzenia określonych prac, wykorzystania sprzętu czy materiału, mając w szczególności na uwadze pozycje wskazane przez powoda w przedłożonym kosztorysie.

Kwestie związane z weryfikacją faktycznie wykonanych czynności i ustaleniem wartości przeprowadzonych prac bezsprzecznie wymagały zasięgnięcia wiadomości specjalnych. Taką wiedzą, zgodnie z art. 278 k.p.c., nie dysponują ani strony procesu, ani Sąd, lecz tylko biegły sądowy. Dlatego więc Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny budownictwa – B. K. celem ustalenia niezbędnych dla sprawy okoliczności faktycznych związanych z pracami w lokalu stanowiącym własność pozwanej, mieszczącym się w I. przy ul. (...).

W wyniku przeprowadzonych oględzin lokalu, w oparciu o pozostałych zgromadzony materiał dowodowy, biegły ustalił, iż powód wykonał następujące prace:

A. w pokoju nr (...) – zeskrobanie starej farby w miejscu zalania (ok. 3 m² powierzchni), szpachlowanie ścian i sufitu, gruntowanie i malowanie ścian i sufitu, malowanie grzejnika, malowanie parapetu, demontaż ościeżnic i obróbka, roboty porządkowe;

B. w pokoju nr (...) – zeskrobanie starej farby (ok. 1,5 m² powierzchni), szpachlowanie ścian i sufitu (ok. 1,5 m² powierzchni), gruntowanie i malowanie ścian, malowanie grzejnika, demontaż i montaż parapetu, zerwanie starej posadzki, wykonanie wylewki, położenie nowej podłogi, demontaż ościeżnic i obróbka, roboty porządkowe;

C. w pokoju nr (...) – szpachlowanie ścian i sufitu, gruntowanie i malowanie ścian, malowanie grzejnika, demontaż i montaż parapetu, zerwanie starej posadzki, wykonanie wylewki, położenie nowej podłogi, demontaż ościeżnic i obróbka, roboty porządkowe, roboty elektryczne (przesunięcie kinkietu/lampy, gniazdko);

D. w kuchni – szpachlowanie ścian i sufitu, gruntowanie i malowanie ścian, malowanie grzejnika, demontaż i montaż parapetu, zerwanie starej posadzki, wykonanie wylewki, położenie nowej podłogi, roboty porządkowe, roboty elektryczne i hydrauliczne;

E. w korytarzu – szpachlowanie ścian i sufitu, gruntowanie i malowanie ścian, roboty porządkowe, roboty elektryczne;

F. w łazience –gruntowanie i malowanie ścian, roboty porządkowe, roboty elektryczne i hydrauliczne.

Nadto, dokonując weryfikacji przedłożonego przez powoda kosztorysu specjalista wskazał, iż zawiera ona nieprawidłowości polegające na:

: ujawnieniu w pozycjach o nr 13, 14, 15, 32, 33, 53, 54, 70, 71 farby olejnej, pomimo, iż takowa nie została zastosowana – zastosowano bowiem farbę akrylową,
: nieprawidłowym obmiarze kuchni w zakresie posadzki – wpisano 15,778 m² podczas gdy jest to 6,29 m² (poz.79),
: uwzględnianiu przy wycenie materiałów (panele, kleje, listwy), które zakupione zostały przez pozwaną,
: błędnym przyjęciu, że w łazience położono gładź, co nie miało jednakże miejsca.

Uwzględniając powyższe ustalenia biegły wskazał, iż szacunkowa wartość robót, wyznaczona w oparciu o informacje wynikające z akt sprawy oraz oględziny, inwentaryzację pomieszczeń oraz zweryfikowane kosztorysy stron wynosiła 10.764,45 zł brutto w razie przyjęcia stawki na poziomie 18,33 zł netto za godzinę oraz 11.143,87 zł brutto, w razie uwzględnienia stawki w wysokości 19,50 zł netto za godzinę.

W ocenie Sądu należało podzielić powyższe wskazania specjalisty i uznać, iż wartość prac, których wykonanie zostało w toku niniejszego procesu udowodnione przez powoda, uwzględniając poczynione wyżej ustalenia w zakresie wysokości stawki za prace (w kwocie 19,50 zł netto), winna zostać określona na poziomie 11.143,87 zł.

Warto w tym miejscu wskazać, iż strona powodowa w sposób dość szeroki zakwestionowała część wniosków zaprezentowanych przez biegłego – wbrew powyższemu, w ocenie Sądu specjalista w obszernych i szczegółowych opiniach uzupełniającej (pisemnej jak i ustnej) w sposób logiczny, jasny i precyzyjny objaśnił przyjęte przez siebie wartości, zastosowane metody jak też wykluczenia.

W ramach analizy poszczególnych zarzutów należało bezsprzecznie większą uwagę zwrócić na zagadnienie zakupu materiałów na poczet wykonanych przez powoda prac. O ile bezspornym było to, iż rzeczy niezbędne do prac związanych z szpachlowaniem, malowaniem czy wykonaniem wylewki zapewniał wykonawca, o tyle występowały rozbieżności do kwestii paneli podłogowych oraz materiałów związanych z ich położeniem. W tym zakresie powód wskazywał, iż zostały one zakupione przez niego z uiszczonej przez powódkę zaliczki. K. W. podnosiła natomiast, iż o ile powód faktycznie uczestniczył w tej czynności, o tyle to ona bezpośrednio poniosła koszt tychże materiałów, co ostatecznie zostało uwzględnione w ramach kalkulacji biegłego. Warto w tym miejscu wskazać, iż materiał dowodowy w tym zakresie ograniczony był w zasadzie wyłącznie do osobowych źródeł dowodowych, gdyż żadna ze stron nie przedłożyła dokumentów księgowych, które w sposób jednoznaczny wskazywałyby na to, kto dokonał zapłaty za przedmiotowe materiały. Mając na uwadze całokształt zebranych dowodów w ocenie Sądu należało przyjąć, iż to wersja pozwanej miała charakter uzasadniony. Po pierwsze znajdowała potwierdzenie nie tylko w treści dowodu z jej przesłuchania, ale także w zeznaniach świadka Z. W.. Jednocześnie powód, w toku swojego przesłuchania, nie był w stanie zarówno potwierdzić jak i zaprzeczyć rzeczonym okolicznościom. Po drugie pozwana przedłożyła potwierdzenia płatności kartą pochodzące ze sklepów, które zawierają asortyment obejmujący panele podłogowe. Powyższe w sposób pośredni potwierdzało wersję prezentowaną przez K. W.. Z drugiej strony natomiast powód, pomimo ponoszonych w tym zakresie twierdzeń nie tylko nie przedstawił żadnych dokumentów potwierdzających zakup rzeczonych materiałów jak też potwierdzeń płatności. Treść załącznika do kosztorysu zawierająca wskazanie ilości materiałów nie mogła w ocenie Sądu stanowić potwierdzenia tego, kto dokonał płatności w tym zakresie – wskazywało jedynie, iż kwestia ta nie miała być przedmiotem dalszych rozliczeń. Po trzecie wreszcie – w toku oględzin lokalu strona powodowa potwierdziła, iż rzeczone elementy zostały dostarczone przez inwestora (k. 272-277).

W tym miejscu, pozostając w temacie materiałów, należało odnieść się do zarzutu podniesionego przez pełnomocnika powoda w ramach mowy końcowej, a odnoszącego się do tego, iż niezbędnym jest uwzględnienie w końcowych wyliczeniach tego, iż wykonawca, który zakupił dany materiał, zapłacił za niego podatek VAT w wysokości 23%, natomiast w ramach kosztorysu całość prac w tym materiał jest objęta stawką 8%. Analizując powyższe zauważyć po pierwsze należało, że to ustawodawca dokonał ukształtowania przepisów dotyczących danin publicznoprawnych w ten sposób, iż umożliwił zastosowanie preferencyjnej stawki podatku VAT w przypadku dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy lub robót konserwacyjnych dotyczących obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym (art. 41 ust. 12 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.)). Po drugie w przedłożonym przez siebie kosztorysie sam powód zastosował rzeczoną stawkę zarówno do prac jak i materiałów. Po trzecie, abstrahując od możliwości dokonywania przez przedsiębiorców w ramach prowadzonej działalności stosownych odliczeń podatku VAT należało zauważyć, iż w rozliczeniach prac (w tym kosztorysie sporządzonym przez biegłego) powszechnie stosowany są narzuty w postaci chociaż kosztów zakupu czy kosztów pośrednich – to ich rolą jest de facto rekompensowanie przedsiębiorcy wszelkich kosztów poniesionych na etapie poprzedzającym realizacje prac jak też w ich toku. Po czwarte wreszcie zauważyć należało, iż P. B. nie przedłożył żadnych dowodów dokumentujących zakup materiałów, które następnie zostały użyte w pracach w lokalu pozwanej, a więc nie wykazał, iż takowy koszt został przez niego poniesiony.

Powód w swoich zarzutach do opinii kilkukrotnie podnosił, iż biegły dokonał zaniżenia kosztów zakupu określonych materiałów niezbędnych do prac. Jednocześnie jednak na wykazanie zasadności podnoszonych przez siebie twierdzeń nie przedłożył żadnego materiału dowodowego, opierają się tylko i wyłącznie na treści sporządzonego na swoje zlecenie kosztorysu. W ocenie Sądu brak było w świetle powyższego podstaw do podważenia ustaleń biegłego w tym zakresie, który nie tylko dysponował wiedzą specjalistyczną, ale jednocześnie w sposób jednoznaczny wskazał, iż rzeczone wartości miały charakter cen średnich. Te zaś zostały przez niego ustalone nie tylko przy wykorzystaniu baz zawartych w programach kosztorysowych, ale również poprzez weryfikację i analizę danych rynkowych.

Kolejna grupa zarzutów strony powodowej skupiała się na zakwestionowaniu przyjętych przez specjalistę norm w zakresie niektórych czynności. Abstrahując od tego, iż część z rzeczonych zarzutów, w tym takie, które miały charakter bardzo szczegółowy i specjalistyczny, pełnomocnik powoda przedstawił dopiero w ramach ustnych pytań do biegłego (bez uprzedniego wskazania ich w ramach wniesionych zarzutów), należało wskazać, iż brak było podstaw do podważenia przyjętych przez specjalistę norm. Każdy z kwestionowanych przez stronę powodową przypadek został szczegółowo omówiony i wyjaśniony. Pojawiająca się w niektórych przypadkach możliwość skorzystania w ramach przeprowadzanej kalkulacji z różnych norm w ocenie Sądu nie świadczyła o tym, iż ta, która została wybrana przez biegłego miała charakter niewłaściwy. Raz jeszcze podkreślenia wymagało, iż to biegły posiada wiedzę i umiejętności specjalne, które pozwalają mu dokonać oceny, która z możliwych do zastosowania opcji ma charakter najbardziej właściwy. Co prawda przyjmuje się, iż w ramach postępowania sądowego to Sąd jest najwyższym biegłym, jednakże w przypadku zagadnień o tak specjalistycznym charakterze brak jest podstaw, przy braku przekonywujących argumentów ze strony zarzucającej nieprawidłowość, do zanegowania przyjętych przez specjalistę wniosków.

Odnosząc się do kwestii braku uwzględnienia w opinii montażu narożników albuminowych w związku z przeprowadzoną obróbką wnęk drzwiowych należało zauważyć, iż biegły w sposób kategoryczny wskazał, iż z jednej strony brak było możliwości sprawdzenia tej okoliczności z racji tego, iż stanowiły one prace zanikowe, a z drugiej – przeprowadzenie takowej czynności nie miało uzasadnienia w okolicznościach niniejszej sprawy. W ocenie Sądu specjalista w sposób przekonywujący, poparty wiedzą i doświadczeniem wskazał, iż z racji montażu ościeżnic regulowanych, które zakrywają wnękę drzwiową z każdej strony, nie ma konieczności przeprowadzania tak dokładnej obróbki takowego elementu. Tym samym nawet gdyby faktycznie powód przeprowadził takie prace i zamontował narożniki, to stanowiło to całkowicie zbędną i nieuzasadnioną w świetle sztuki budowlanej czynność. Warto bowiem zauważyć, iż brak było podstaw do przyjęcia, iż powyższe zostało objęte ustaleniami stron – innymi słowy materiał dowodowy nie potwierdzał, ażeby wolą pozwanej było to, aby rzeczone wnęki posiadały aluminiowe narożniki. Zakres obowiązków powoda bezsprzecznie wyznaczało przeprowadzenie czynności zgodnie z zasadami sztuki budowlanej, co wykluczało zasadność w/w prac. Podobnie należało ocenić kwestię narożników w ramach wnęk okiennych – jak bowiem podkreślił biegły prawidłowa metodologia demontażu i montażu parapetu nie wymaga by dokonywać wymiany całego w/w elementu.

Wszystko powyższe w ocenie Sądu skutkowało uznaniem, iż wartość prac wykonanych przez biegłego w lokalu stanowiącym własność pozwanej, przy uwzględnieniu zagadnień związanych z zakupem materiałów, winna zostać określona na kwotę 11.143,87 zł brutto.

W okolicznościach niniejszej sprawy nie było spornym to, iż pozwana przekazała powodowi przed rozpoczęciem prac kwotę 4.000 zł. W ocenie Sądu, ocena całokształtu zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego prowadziła do wniosku, iż rzeczone środki pieniężne nie została w żaden sposób rozliczona. W pierwszej kolejności podnieść należało, iż nie sposób było przyjąć, iż została ona przekazana tylko i wyłącznie na poczet zakupu materiałów. Powyższego nie tylko nie potwierdzały zeznania pozwanej, ale również świadka Z. W.. Nadto, mając na uwadze, iż uiszczenie rzeczonej kwoty stanowiło wyłączną inicjatywę K. W., uznać należało, iż została ona przekazana na poczet całościowych rozliczeń, bez jakiegokolwiek ograniczenia. Z drugiej strony, w toku niniejszego procesu, co zostało omówione już wyżej, powód nie udowodnił jakoby dokonał jakichkolwiek płatności z rzeczonej kwoty. Wskazywana w piśmie stanowiącym częściowe cofnięcie powództwa kwota (1.586,66 zł) nie wynikała z żadnego dokumentu księgowego, lecz stanowiła wyłącznie wyliczenie sporządzone na zlecenie powoda przez kosztorysanta. Nie bez znaczenia dla rzeczonej oceny pozostawało również to, iż P. B. kwestię zaliczki i jej ewentualnego rozliczenia poruszył dopiero po sprzeciwie pozwanej, w którym zarzut w tym przedmiocie został jednoznacznie poniesiony.

Uwzględniając powyższe, w tym dokonanie przez pozwaną, w toku procesu, po pisemnej opinii biegłego, wpłaty na rzecz powoda w kwocie 6.780,50 zł, uznać należało, iż na dzień wydania wyroku powód w zakresie roszczenia głównej nie został zaspokojony wyłącznie kwotą 363,37 zł. Powyższa stanowiła różnicę kwoty 11.143,87 zł oraz 10.780,50 zł (4.000 zł plus 6.780,50 zł). Powyższa kwota została więc zasądzona na podstawie art. 627 k.c. w zw. z art. 628 § 1 k.c. w punkcie I wyroku. W pozostałym zakresie roszczenie o zasądzenie należności głównej z tytułu wynagrodzenia za wykonane prace remontowe nie było uzasadnione i podlegało oddaleniu (pkt IV wyroku), również w zakresie kwoty 6.780,50 zł, która została spełniona w toku procesu. Skoro bowiem na dzień zamknięcia rozprawy rzeczona należność została zapłacona, zaś powód, pomimo jednoznacznego pytania ze strony Przewodniczącego, w dalszym ciągu powództwo w tym zakresie podtrzymywał (uznając, iż złożenie oświadczenia o cofnięciu pozwu nie będzie miało znaczenia dla rozstrzygnięcia) uznać należało, iż w dacie wyrokowania przedmiotowa wierzytelność nie istniała, a powództwo w tym zakresie nie było uzasadnione.

O odsetkach od zasądzonej w punkcie I należności Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Zgodnie z brzmieniem art. 481 § 2 k.c. po nowelizacji z dnia 1 stycznia 2016 r., jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. W pełni uzasadnionym było stanowisko zaprezentowane w pozwie, w którym wskazano, iż pozwana pozostawała w opóźnieniu od dnia 27 maja 2020 r. Powyższa data była konsekwencją wezwania do zapłaty skierowanego do (...), a które zostało przez nią odebrane w dniu 19 maja 2020 r. Uwzględniając wskazany w nim termin 7 dni, uzasadnionym było przyjęcie, iż pozwana pozostawała w opóźnieniu od dnia 27 maja 2020 r.

Pomimo oddalenia roszczenia o zapłatę kwoty 6.780,50 zł w dalszym ciągu uzasadnionym było żądanie zasądzenia od przedmiotowej kwoty odsetek za opóźnienie. Jasnym bowiem było, iż analizowane świadczenie zostało zrealizowane dopiero po wszczęciu procesu, po sporządzeniu pisemnej opinii przez biegłego. W związku z tym Sąd w punkcie drugim zasądził od pozwanej na rzecz powoda odsetki ustawowe za opóźnienie od w/w kwoty za zamknięty okres – od 27 maja 2020 r. do dnia faktycznej zapłaty, a więc 24 października 2023 r.

W niniejszej sprawie powód cofnął pozew w zakresie kwoty 2.132,18 zł tytułem części roszczenia głównego w związku z błędnym w jego ocenie nierozliczeniem części zaliczki. W ocenie Sądu przedmiotowe cofnięcie nie było sprzeczne z przepisami prawa, zasadami współżycia społecznego ani nie zmierzało do obejścia prawa (art. 203 § 4 k.p.c.). Tym samym uznając, iż powód skutecznie cofnął pozew co do części roszczenia głównego, Sąd na podstawie art. 355 k.p.c. w punkcie III wyroku umorzył postępowanie w/w zakresie.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów wyrażoną w art. 100 k.p.c. Nie ulegało wątpliwości, iż pozwana jest przegrywającym w zakresie rozstrzygnięcia zawartego w punktach I i II wyroku. Odnosząc się natomiast do kwestii cofnięcia pozwu należało pokreślić, że za stronę przegrywającą sprawę w rozumieniu przepisów o kosztach procesu, co do zasady należy uważać powoda, chyba, że cofnięcie wywołane jest zaspokojeniem roszczenia dokonanym już po wytoczeniu powództwa. Ponieważ cofnięcie pozwu przez stronę powodową wynikało z faktu przeprowadzenia na etapie formułowania roszczenia błędnych wyliczeń w związku z uiszczoną zaliczką, to jasnym było, iż w tym zakresie powoda należało uznać za przegrywającego niniejszą sprawę w tej części.

W dalszej kolejności należało rozważyć kwestię kosztów procesu w zakresie kwoty 6.780,50 zł, która to została uiszczona przez pozwaną w toku procesu, lecz jednocześnie żądanie jej zasądzenia było w dalszym ciągu podtrzymywane przez powoda (nie doszło wszak w tym zakresie do cofnięcia pozwu) i w tej części powództwo uległo oddaleniu. W tym kontekście należało zwrócić uwagę, iż przepis art. 98 k.p.c. posługuje się pojęciem "strony przegrywającej sprawę", zatem rozważenia wymagało, kto w rzeczonym zakresie takowy status posiadał. W świetle utrwalonego stanowiska judykatury za stronę przegrywającą sprawę w rozumieniu art. 98 k.p.c. należy uznać także pozwanego, który w toku procesu spełnił dochodzone od niego świadczenie, czym zaspokoił roszczenie powoda wymagalne w chwili wytoczenia powództwa (tak: Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 6 listopada 1984 r., IV CZ 196/84, LEX nr 8642 i z dnia 5 marca 2010 r., IV CZ 6/10, Legalis nr 358173). Jednocześnie w zacytowanych wyżej judykatach dla możliwości przyjęcia powyższego statusu nie było koniecznym złożenia oświadczenia o cofnięciu pozwu, ponieważ decydujące dla rzeczonej oceny nie jest porównanie roszczenia dochodzonego z uwzględnionym, lecz okoliczność, iż pozwany w toku procesu spełnił świadczenie dochodzone pozwem, a zatem przyznał jego zasadność i w rezultacie wytoczenia pozwu powód został zaspokojony. Również w doktrynie prezentowane jest stanowisko, że przez stronę przegrywającą sprawę należy rozumieć nie tylko osobę, która w dosłownym sensie uległa przeciwnikowi, ale także pozwanego, który wygrał proces wyłącznie dlatego, iż zaspokoił żądanie powoda w toku procesu, a powód mimo tego nie cofnął pozwu. Zaspokojenie dochodzonego roszczenia w toku procesu jest bowiem równoznaczne z przegraniem sprawy (tak: Marek Machnij "Kilka uwag o kosztach sądowych i kosztach procesu" Wydawnictwo C.H. Beck Legalis 2014).

Tym samym, w zakresie kwoty 6.780,50 zł, pomimo oddalenia powództwa w tej części, zasadnym było obciążenie kosztami procesu pozwaną, która zaspokoiła żądanie powoda w toku procesu.

Na rzecz powoda zasądzono 363,37 zł. Na poczet uzasadnionego roszczenia należało również uwzględnić kwotę 6.780,50 zł – łącznie więc powód był w ocenie Sądu wygrywającym sprawę co do 7.143,87 zł, podczas gdy domagał się 19.301,46 zł. Łącznie zatem wygrał proces w 37%.

Na koszty procesu po stronie powoda w kwocie 6.617,00 zł złożyły się opłata od pozwu w wysokości 1.000,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3.600,00 zł (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych – t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 265 ze zm.), 17,00 zł z tytułu opłaty od pełnomocnictwa oraz 2.000 zł tytułem wykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego. Na koszty po stronie pozwanej składała się kwota 3.600,00 zł z tytułu wynagrodzenie pełnomocnika oraz 17,00 zł z tytułu opłaty od pełnomocnictwa.

W tym miejscu należało wskazać, iż Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosków pełnomocników stron i przyznania kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości. Żadna bowiem z przesłanek wskazanych w § 15 ust. 3 wskazanego wyżej rozporządzenia nie zachodziła. Sprawa nie miała charakteru zawiłego czy szczególnie obszernego. Nie kwestionując w żaden sposób poziomu zaangażowania czy poświęconego czasu, należało wskazać, iż w ocenie Sądu przyznane wynagrodzenie w pełni uwzględnia nakład pracy pełnomocników podjęty w ramach niniejszego postępowania.

Nie znajdował również uzasadnienia wniosek pełnomocnika pozwanej o zasądzenie kwoty 414 zł tytułem zwrotu kosztów przejazdu na rozprawy. O ile nie było spornym, iż takowe uprawnienie pełnomocnikowi przysługiwało, o tyle w okolicznościach niniejszej sprawy zestawienie kosztów przedłożone w toku ostatniej rozprawy w sposób niewystarczający wykazywało ich wysokość. W świetle art. 98 § 2 k.p.c. niezbędnym jest bowiem wykazanie ich rzeczywistego poniesienia, a nie odwoływanie się do stawki z rozporządzeń dotyczących kosztów podróży osób mających status pracownika, w związku z odbyciem podróży służbowej na podstawie wystawionej przez pracodawcę delegacji, a więc tzw. „kilometrówki” (tak Uchwała SN z 29.06.2016 r., III CZP 26/16, OSNC 2017, nr 5, poz. 54). Tym samym niezbędnym było nie tylko wskazanie ilości przebytych kilometrów, ale również wysokości spalonego w związku z tym paliwa (poprzez podanie średniego spalania użytego pojazdu),a także kosztów tego paliwa (podanie jego ceny). Dopiero w takiej konfiguracji możliwym jest przyjęcie, iż doszło do wykazania rzeczywistych kosztów, które zostały poniesione przez pełnomocnika w związku ze stawiennictwem na rozprawę.

W świetle powyższego powód był uprawniało do zwrotu kosztów w kwocie 2.448,29 zł (6.617 zł x 37%), pozwana natomiast w wysokości 2.169,58 zł (3.617 zł x 63%). Rozliczając stosunkowo sumę kosztów poniesionych przez strony, Sąd w punkcie V sentencji wyroku zasądził zatem od pozwanej na rzecz powoda 169,58 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (2.448,29 zł – 2.169,58 zł). Nadto zgodnie z art. 98 § 1¹ k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

W toku sprawy powstały koszty sądowe, które nie zostały pokryte przez zaliczkę strony powodowej w postaci wynagrodzenia biegłego. Łącznie wyniosło ono 6.649,30 zł, zaś uiszczona zaliczka 2.000 zł – pozostała więc nierozliczona kwota 4.649,30 zł. Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1144 ze zm., dalej „uksc”) kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. W związku z tym, mając na uwadze, iż powód przegrał sprawę w 63% w punkcie VI wyroku należało obciążyć go kosztami sądowymi w rzeczonym zakresie, a więc kwotą 2.929,06 zł. Pozwana przegrała w 37% i tym samym zobowiązana była do zwrotu kosztów sądowych w kwocie 1.720,24 zł (pkt VII wyroku).

Sędzia Przemysław Kociński

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE