UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22 lipca 2022 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku J. W. z dnia 5 lipca 2022 roku przyznał mu emeryturę od dnia 4 lipca 2022 roku, tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego.

Do obliczenia emerytury przyjęto kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem ich waloryzacji, zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę, kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz kwotę środków zewidencjonowanych na subkoncie, z uwzględnieniem ich waloryzacji.

Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, które ustalono na dzień zgłoszenia wniosku o emeryturę.

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 526910,60 zł

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 528097,96 zł

- kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie, z uwzględnieniem ich waloryzacji, wynosi 224698,91 zł

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 196,20 m-cy,

- wyliczona kwota emerytury wynosi 6522,46 zł.

Obliczenie wysokości emerytury:

( (...),60 + (...),96 + (...),97) / 196,20 = 6522,46 zł.

Wypłata emerytury podlegała zawieszeniu, gdyż ubezpieczony kontynuował zatrudnienie. W celu podjęcia wypłaty emerytury ZUS wskazał, że należy przedłożyć w świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające fakt rozwiązania stosunku pracy z każdym pracodawcą na rzecz którego praca ta była wykonywana bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury oraz wniosek o podjęcie wypłaty emerytury.

Z uwagi na to, że zgodnie z art. 25 ustawy emerytalnej podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem ich waloryzacji, zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie, z uwzględnieniem ich waloryzacji, wysokość emerytury zostanie ustalona w ostatecznej kwocie z chwilą podjęcia wypłaty emerytury, tj. po rozwiązaniu stosunku pracy i zgłoszeniu wniosku o podjęcie wypłaty emerytury. Średnie dalsze trwanie życia zostanie ustalone na dzień zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty emerytury.

Do podstawy wymiaru organ rentowy nie zaliczył:

- dochodów za okres zatrudnienia od 16-03-1992 do 31-05-1998 w N., ponieważ na przedłożonym zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu brak podpisu osoby odpowiedzialnej za stronę finansową zakładu. Za ten okres ZUS przyjął wynagrodzenie minimalne. W celu ponownego przeliczenia kapitału początkowego należało doręczyć zaświadczenie o wynagrodzeniu (Rp-7), na którym wymagane są dwa podpisy tj.; podpis osoby odpowiedzialnej za stronę finansową zakładu i podpis dyrektora (właściciela) zakładu. Jeżeli w firmie dyrektor lub właściciel jest jedyną osobą odpowiedzialną za stronę finansową i kadrową to taką informację należało umieścić na w/w druku lub doręczyć odpowiednie zaświadczenie wyjaśniające.

Do stażu ZUS nie zaliczył także okresu zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. od 01-12-1991 r. do 02-03-1992 r. z uwagi na brak informacji o okresach nieskładkowych. W celu zaliczenia w/w okresu należało przedłożyć zaświadczenie od pracodawcy lub legitymację ubezpieczeniową z odpowiednim wpisem i oświadczeniem. Za w/w okres należało przedłożyć również zaświadczenie o wynagrodzeniu.

(decyzja – k. 16-18 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniósł J. W. wnosząc o jej zmianę i obliczenie wysokości należnej mu emerytury z uwzględnieniem dochodów za okres zatrudnienia od dnia 16 marca 1992 roku do dnia 31 maja 1998 roku w spółce (...) Sp. z o.o.

W uzasadnieniu wskazał, że w jego ocenie brak jest uzasadnionych podstaw do nieuwzględnienia rzeczywistej wysokości osiąganych przez niego zarobków w N. tylko na podstawie rzekomo brakującego jednego z podpisów pod tym zaświadczeniem. Zaświadczenie podpisane zostało przez K. W. (1) - uprawnionego ówcześnie do samodzielnej reprezentacji pracodawcy. Ubezpieczony podkreślił, że przepisy prawa nie zawierają w sposób bezpośredni obowiązku wydawania zaświadczeń o zatrudnieniu i zarobkach pracownika. Żaden przepis nie uzależnia również ważności takiego zaświadczenia ani możliwości jego wykorzystania za dowód w sprawie przyznania emerytury od podpisania go przez 2 osoby lub składania w jego treści dodatkowego oświadczenia, ani nie zawiera informacji, że prokurent spółki nie może podpisywać druku Rp-7. Powoływanie się przez organ rentowy na rzekomą konieczność wynika z treści odpowiedzi Ministra Pracy i Polityki Społecznej na interpelację nr (...) w sprawie wypełniania druku ZUS RP-7 - zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, która nie ma mocy prawnie wiążącej.

Abstrahując od powyższego odwołujący podkreślił, że wysokość osiąganych przez niego zarobków w trakcie zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. potwierdzają także inne dokumenty, tj. PIT -11 z lat 1992-1998, świadectwo pracy oraz umowy o pracę. Dokumenty te potwierdzają wysokość wynagrodzenia., które wnioskodawca otrzymywał z firmy (...) i wskazują na jego pobory za każdy rok pracy w tej firmie. Dokumenty podatkowe podpisane przez główną księgową firmy (...), a świadectwo pracy i umowy o pracę przez właściciela firmy.

(odwołanie – k. 3-5)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie przytaczając argumentację jak w zaskarżonej decyzji. Jednocześnie organ rentowy odnosząc się do treści § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. z 1983 r., nr 10, poz. 49) oraz § 21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11.10.2011 r. (Dz. U. z 2011 r., nr 237, poz. 1412) wskazał, że zaświadczenie powinno być wystawione przez pracodawcę na podstawie dokumentacji płacowej. Jeżeli jednak dokumentacja taka nie istnieje zaświadczenie o wysokości osiągniętych wynagrodzeń może być wydane na podstawie akt osobowych pracownika, w oparciu o dane zawarte np. w umowie o pracę, pismach o powołaniu, mianowaniu itp., jeżeli określają wynagrodzenie danej osoby. Jednakże przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczenia na podstawie dokumentacji zastępczej obowiązuje ścisła zasada uwzględniania tylko takich składników wynagrodzenia określonego w aktach osobowych, które przysługiwało bezwarunkowo w czasie trwania zatrudnienia jako stałe składniki w określonej wysokości.

(odpowiedź na odwołanie – k. 31-31 verte)

W piśmie procesowym z dnia 24 października 2022 roku profesjonalny pełnomocnik skarżącego poparł złożone przez niego odwołanie i zgłoszone wnioski oraz twierdzenia wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji ZUS z dnia 22 lipca 2022 roku i obliczenie wysokości należnej J. W. emerytury z uwzględnieniem dochodów za okres zatrudnienia od dnia 16 marca 1992 roku do dnia 31 maja 1998 roku w spółce (...) Sp. z o.o. oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(pismo – k. 38-41)

Na rozprawie w dniu 18 lipca 2023 roku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie, wniósł o jej przeliczenie zgodnie z hipotetycznym wyliczeniem ZUS zaprezentowanym w piśmie dnia 8 maja 2023 roku, natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

(końcowe stanowiska stron – rozprawa z dnia 18 lipca 2023 roku e-protokół (...):00:46 – 00:01:25, 00:07:01 – 00:08:56 – płyta CD – k. 67)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. W. urodził się w dniu (...).

(okoliczność bezsporna)

Spółka (...) Sp. z o.o. została założona w 1989 roku, zaś swą działalność zawiesiła około roku 2000. Spółka prowadziła działalność w zakresie remontów, budowy własnych obiektów. Dyrektorem finansowym spółki i zarazem jej prokurentem był K. W. (2), który zmarł w 2008 roku, zaś W. W. była główną księgową w spółce.

(zeznania świadka P. W. na rozprawie w dniu 21 marca 2023 roku e-protokół (...):12:12 – 00:18:00 – płyta CD – k. 57)

W dniu 16 marca 1992 roku pomiędzy skarżącym, a (...) Sp. z o.o. została zawarta umowa o pracę na czas nieokreślony, na mocy której ubezpieczony został zatrudniony na stanowisku kierownika budowy z wynagrodzeniem 2.000.000 zł.

(umowa o pracę – k. 23-23 verte)

Wnioskodawca zatrudniony był w okresie od dnia 16 marca 1992 roku do dnia 31 maja 1998 roku w spółce (...) Sp. z o.o. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierownika budowy w wysokości 1570 zł brutto.

(świadectwo pracy – k. 9 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 22, pity-11 – k. 17-21 verte, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 18 lipca 2023 roku e-protokół (...):04:10 – 00:07:01 – płyta CD – k. 67)

W przedmiotowej spółce wnioskodawca odpowiedzialny był za kwestie związane z budowami prowadzonymi przez spółkę, działalność remontową i usługową, był wysoko wynagradzanym pracownikiem.

(zeznania świadka P. W. na rozprawie w dniu 21 marca 2023 roku e-protokół (...):12:12 – 00:18:00 – płyta CD – k. 57)

Z zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu na druku Rp-7 z dnia 9 stycznia 2007 roku wynika, że będąc zatrudnionym w w/w spółce wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie w wysokości:

- w 1992 roku – 17.600.000 zł (składniki stałe), 1.350.000 zł (premia motywacyjna). Łącznie 18.950.000 zł;

- w 1993 roku – 42.000.000 zł (składniki stałe), 1.8000.000 zł (premia motywacyjna). Łącznie 43.8000.000 zł;

- w 1994 roku – 45.000.000 zł (składniki stałe), 3.900.000 zł (premia motywacyjna). Łącznie 48.900.000 zł;

- w 1995 roku – 11.500 zł (składniki stałe), 600 zł (premia motywacyjna). Łącznie 12.100 zł;

- w 1996 roku – 16.590 zł;

- w 1997 roku – 18.840 zł;

- w 1998 roku – 6.631 zł (składniki stałe), 1.676 zł (wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy). Łącznie 8.307 zł.

Zaświadczenie zostało podpisane przez prokurenta spółki (...). Jego pieczątka widnieje - w miejscu pieczątki służbowej, nazwisko i imię oraz podpisu pracodawcy – płatnika składek albo upoważnionego pracownika, zaś w miejscu przeznaczonym do podpisu przez kierownika komórki finansowej albo upoważnionego pracownika, pieczątka służbowa, nazwisko i imię widnieje pieczątka spółki (...) Sp. z o.o.

(zaświadczenie Rp-7 – k. 13-13 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 14-14 verte)

Świadek E. W. (żona wnioskodawcy) pracowała jako lekarz w POZ, wynagrodzenie skarżącego było wyższe niż jej. Obecnie spółka (...) nie istnieje.

(zeznania świadka E. W. na rozprawie w dniu 21 marca 2023 roku e-protokół (...):18:35 – 00:21:02 – płyta CD – k. 57)

W dniu 5 lipca 2022 roku wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę .

(wniosek – k. 1-3 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Decyzją z dnia 21 lipca 2022 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 887) ustalił kapitał początkowy J. W. na dzień 1 stycznia 1999 roku. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od 01.01.1982 r. do 31.12.1991 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 93,40%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1140,31 zł ZUS ustalił w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 93,40% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną w w/w ustawie o emeryturach i rentach z FUS 93,40% x 1 220,89 zł = 1140,31 zł).

Przyjęto łącznie 15 lat, 10 miesięcy, 16 dni, tj. 190 miesięcy okresów składkowych i 4 lata, 7 miesięcy, 9 dni, tj. 55 miesięcy okresów nieskładkowych. Wysokość 24% kwoty bazowej wyniosła 293,01 zł.

Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wyniósł 63,32%. Średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat przyjęto w ilości 209 miesięcy. W związku z powyższym wysokość kapitału początkowego ustalona na dzień 1 stycznia 1999 roku wyniosła 95 473,29 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy nie uwzględnił okresów:

- od 01.11.1990 do 14.11.1990,

- od 10.12.1990 do 31.12.1990,

gdyż w tych okresach ubezpieczony przebywał na urlopie bezpłatnym,

- od 01.12.1991 do 02.03.1992,

ponieważ brak informacji o okresach nieskładkowych.

(decyzja – k. 11-12 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wynagrodzenie ubezpieczonego w następującej wysokości:

- za rok 1982 – 65 254,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 139 572,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 62,34%;

- za rok 1983– 42 318,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 173 700,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 58,47%;

- za rok 1984 – 95 570,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 202 056,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 70,95%;

- za rok 1985 – 335 718,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 240 060,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 139,85%;

- za rok 1986 – 345 540,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 289 140,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 119,51%;

- za rok 1987 – 281 551,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 350 208,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 80,40%;

- za rok 1988 – 765 269,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 637 080,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 120,12%;

- za rok 1989 – 2 976 530,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 2 481 096,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 119,97%;

- za rok 1990 – 8 879 762,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 12 355 644,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 78,40%;

- za rok 1991 – 17 832 700,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 21 240 000,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 83,96%;

Wyliczony na podstawie powyższych danych wskaźnik wyniósł 93,40 %.

(obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego- k. 13 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 22 lipca 2022 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wydał zaskarżoną decyzję.

(decyzja – k. 16-18 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Wykonując zobowiązanie sądu, Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał wyliczenia hipotetycznej wysokości świadczenia wnioskodawcy przy przyjęciu zarobków wskazanych w spornym Rp-7 z firmy (...) Sp. z o.o. 16.03.1992 r. – 31.05.1998 r.:

- wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego z lat 1989 – 1998 wyniósłby 113,93 %;

- kapitał początkowy na dzień 01.01.1999 r. wyniósłby 107 935,96 zł;

- emerytura na dzień przyznania tj. 04.07.2022 r. wyniosłaby 6873,82 zł, na dzień podjęcia wypłaty tj. 01.08.2022 r. – 6907,12 zł.

(pismo- hipotetyczne wyliczenie ZUS wraz z wyliczeniem – k. 60-64)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zebranego w sprawie opierając się na zeznaniach wnioskodawcy oraz powołanych w sprawie świadków jak i dokumentach załączonych do akt sprawy, w tym do akt ZUS. Podnieść należy ,że w sprawie nie udało się ustalić miejsca przechowywania akt osobowych wnioskodawcy dot. jego zatrudnienia w (...) Sp. z o.o., dlatego tez sąd bazował na dokumentach znajdujących się w aktach rentowych wnioskodawcy i załączonych przez wnioskodawcę do odwołania. Wnioskodawca w organie rentowym przedłożył świadectwo pracy z w/w zatrudnienia oraz zaświadczenie Rp-7 od pracodawcy (...) Sp. z o.o. opatrzone datą 9 stycznia 2007 roku. W ocenie Sądu wskazane zaświadczenie, mimo jego zakwestionowania przez organ rentowy, jest dokumentem wiarygodnym, o czym szerzej w dalszej części uzasadnienia. Zauważyć należy, że organ rentowy nie kwestionował informacji przedstawionych w tym zaświadczeniu, a jedynie podnosił, że nie może ono być uwzględnione z uwagi na brak podpisu osoby odpowiedzialnej za stronę finansową zakładu, bądź wzmianki o tym, że dyrektor lub właściciel jest jedyną osobą odpowiedzialną za stronę finansową przedsiębiorstwa. Sąd dał wiarę również zeznaniom wnioskodawcy oraz świadków. Świadek P. W. wprost potwierdził, że dyrektorem finansowym spółki i zarazem jej prokurentem był K. W. (2), który zmarł w 2008 roku. Przy tym nie sposób tym kwestionować zeznań świadka E. W. (żony wnioskodawcy) tylko ze względu na łączące ją z wnioskodawcą stosunki rodzinne. Ważnym jest to, że zeznania tego świadka nie zostały w żaden sposób podważone przez organ rentowy w toku procesu. W związku z tym zarówno zeznania wnioskodawcy jak i zeznania świadków Sąd ocenił jako zasługujące na wiarę.

W niniejszej sprawie organ rentowy dokonał wyliczenia hipotetycznej wysokości świadczenia wnioskodawcy przy przyjęciu zarobków wskazanych w spornym Rp-7 z firmy (...) Sp. z o.o. 16.03.1992 r. – 31.05.1998 r. Sąd przyjął powyższe wyliczenie za wiarygodne. Skarżący nie wnosił zastrzeżeń do wyliczeń dokonanych przez organ rentowy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2023.0.1251), podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.

Zgodnie natomiast z treścią art. 15 ust. 2a cytowanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS, jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy.

W myśl art. 173 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Zgodnie z ust. 3 wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie cytowanej ustawy.

Stosownie do treści art. 174 ust. 1 ustawy emerytalnej kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2. (ust. 2);

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r. (ust. 3).

Zatem w przypadku osób, dla których ustalany jest kapitał początkowy, wysokość emerytury uzależniona jest od kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne ewidencjonowanych od dnia 1 stycznia 1999 roku na koncie ubezpieczonego.

Emerytura, ustalana według zreformowanych zasad dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183- art. 26 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach (ust. 2). Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach (ust. 3). Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2 (ust. 4). Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn (ust. 6).

Regulacje określające dowody dopuszczalne przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r. nr 237, poz. 1412). Zgodnie z § 21 ww. rozporządzenia środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Z kolei zgodnie z § 22 ust. 1 rozporządzenia środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności:

1) legitymacja ubezpieczeniowa;

2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.

Zważyć przy tym należy, że w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych w sprawach o świadczenia emerytalno-rentowe prowadzenie dowodu z zeznań świadków lub z przesłuchania stron nie podlega żadnym ograniczeniom. Według art. 473 § 1 k.p.c. w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przed sądem przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu z zeznań świadków i z przesłuchania stron. Ten wyjątek od ogólnych zasad, wynikających z art. 247 k.p.c., sprawia, że każdy istotny fakt (np. taki, którego ustalenie jest niezbędne do przyznania ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury), może być dowodzony wszelkimi środkami dowodowymi, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 4 października 2007 r. I UK 111/07). Oznacza to, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być wprawdzie udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego, jednakże zaliczenie nieudokumentowanych okresów składkowych do uprawnień oraz wzrostu świadczeń emerytalno-rentowych wymaga dowodów nie budzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych (zob. wyroki Sądu Najwyższego z 9 stycznia 1998 r. II UKN 440/97 i z 4 lipca 2007 r. I UK 36/07, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 30 października 2013 r., III AUa 269/13).

Wysokość zarobków stanowiących podstawę wyliczenia składki na ubezpieczenia społeczne nie może być ustalana w sposób hipotetyczny, przybliżony, oparty jedynie na domniemaniu czy też uprawdopodobnieniu (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 czerwca 2007r., III AUa 482/07, Apel. - W-wa 2008, nr 1; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2007r., I UK 36/07, LEX nr 390123; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 września 2013r., II UK 315/12, LEX nr 1375196; wyroki Sądu Apelacyjnego w Lublinie: z dnia 14 sierpnia 2012r., III AUa 322/12, LEX nr 1213861; z dnia 4 października 2012r., III AUa 305/12, LEX nr 1223273; z dnia 19 grudnia 2012r., III AUa 1009/12, LEX nr 1237287; wyroki Sądu Apelacyjnego w Gdańsku: z dnia 5 października 2012r., III AUa 565/12, LEX nr 1223165 i z dnia 22 stycznia 2013r., III AUa 1244/12, LEX nr 1280044; wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 21 sierpnia 2013r., III AUa 459/13, LEX nr 1363361).

W niniejszej sprawie wnioskodawca domagał się uwzględnienia przy obliczeniu należnej mu emerytury zarobków osiągniętych w trakcie zatrudnienia od 16-03-1992 do 31-05-1998 w spółce (...), które były dla niego korzystniejsze niż te które uwzględnił organ rentowy w skarżonej decyzji (wynagrodzenie w kwocie minimalnej według j.g.u.). Sąd miał przy tym na względzie, że co do zasady okoliczności faktyczne sprawy w zakresie faktu zatrudnienia odwołującego jako pracownika w w/w spółce nie były sporne. Wydając skarżoną decyzję organ rentowy nie uwzględnił jednak wysokości zarobków odwołującego, kwestionując zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (Rp-7) z uwagi na brak podpisu osoby odpowiedzialnej za stronę finansową zakładu, bądź wzmianki o tym, że dyrektor lub właściciel jest jedyną osobą odpowiedzialną za stronę finansową przedsiębiorstwa.

W kontekście przedłożonego zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, wskazać należy na odpowiedź Ministra Pracy i Polityki Społecznej na interpelację nr (...) w sprawie wypełniania druku ZUS RP-7 – zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, z której wynika, iż ze względu na skutki finansowe, jakie niesie ze sobą fakt wystawienia zaświadczenia o osiągniętym przez pracownika wynagrodzeniu, oraz biorąc pod uwagę, iż druk zaświadczenia powinien mieć charakter uniwersalny (zasadą jest dwuosobowa reprezentacja firmy), zaświadczenie winno być opatrzone pieczątką firmową, podpisem oraz pieczątką służbową pracodawcy, a także podpisem i pieczątką służbową kierownika komórki finansowej lub upoważnionego pracownika. Natomiast w sytuacji, gdy pracodawca sam prowadzi dokumentację kadrową i płacową zatrudnionych pracowników i do prowadzenia tej dokumentacji nie upoważnił innej osoby, wówczas sam wystawia i podpisuje zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu. Okoliczność tę pracodawca stwierdza w punkcie 6 zaświadczenia albo w odrębnym oświadczeniu. Przy czym organ rentowy nie ma żadnych podstaw do odmowy uwzględnienia zaświadczenia wystawionego w powyższy sposób. Natomiast w przypadku, gdy przedłożone zaświadczenie o wynagrodzeniu budzi jakiekolwiek wątpliwości, to po stronie organu rentowego leży obowiązek zweryfikowania otrzymanego od wnioskodawcy dokumentu. Co prawda stanowisko to nie ma mocy prawnie wiążącej, to jednak w ocenie Sądu wskazuje, iż organ rentowy nie powinien kwestionować wystawionego zaświadczenia tylko z uwagi na to, iż jedyną osobą podpisującą oświadczenie w niniejszej sprawie był prokurent spółki, bowiem obalenie wskazanych w nim okoliczności spoczywa na organie rentowym, czego, zdaniem Sądu, w niniejszym postępowaniu organ ten nie dokonał.

Rozpoznając niniejszą sprawę, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska organu rentowego co do niemożności uwzględnienia informacji wynikających ze spornego druku Rp-7. W ocenie Sądu przyjęte przez organ rentowy stanowisko i zakwestionowanie tego dokumentu było niezasadne i zdecydowanie zbyt formalistyczne, brak formalny zaświadczenia, na który wskazywał ZUS w treści spornej decyzji nie mógł być konwalidowany wobec nieistnienia obecnie spółki. Ponadto istotne z punktu widzenia przedmiotu niniejszej sprawy są zeznania świadka P. W.. W ocenie sądu zarzucany przez organ rentowy w/w brak nie oznaczał, że osoba je podpisująca – K. W. (2) nie był odpowiedzialny za stronę finansową zakładu. Wręcz przeciwnie zeznający w sprawie świadek potwierdził, że K. W. (2), którego podpis i pieczątka widnieje na zakwestionowanym przez organ rentowy zaświadczeniu Rp-7 był nie tylko prokurentem w spółce (...), ale i jej dyrektorem finansowym.

Powyższe czynniki o charakterze formalnym były zdaniem Sądu wystarczające do uwzględnienia dokumentu zaświadczenia ZUS Rp-7 z dnia 9 stycznia 2007 roku jako dowodu. Brak jest podstaw do nieuwzględniania rzeczywistej wysokości zarobków wnioskodawcy tylko na podstawie rzekomo brakującego jednego z podpisów na tym zaświadczeniu.

W ocenie Sądu nie było podstaw do zakwestionowania przedłożonego przez odwołującego do akt rentowych druku Rp-7, a wskazane w tym dokumencie wartości wynagrodzenia uzyskane przez odwołującego w spornym okresie zatrudnienia nie budziły zastrzeżeń.

Mając na uwadze powyższe, Sąd zobowiązał pełnomocnika organu rentowego do hipotetycznego wyliczenia wysokości świadczenia wnioskodawcy przy przyjęciu zarobków wskazanych w spornym Rp-7 z firmy (...) Sp. z o.o. 16.03.1992 r. – 31.05.1998 r..

W wykonaniu zobowiązania Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że przy uwzględnieniu założeń wskazanych przez Sąd wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego z lat 1989 – 1998 wyniósłby 113,93 %, zaś kapitał początkowy na dzień 01.01.1999 r. wyniósłby 107 935,96 zł. Emerytura na dzień przyznania tj. 04.07.2022 r. wyniosłaby 6873,82 zł, na dzień podjęcia wypłaty tj. 01.08.2022 r. – 6907,12 zł.

Powyższe okazało się korzystniejsze niż wyliczona w zaskarżonej decyzji ZUS wysokość emerytury wnioskodawcy tj. 6522,46 zł.

Z uwagi na powyższe ustalenia oraz w oparciu o hipotetyczne wyliczenie organu rentowego, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku.
W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł w pkt 2 sentencji wyroku na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. i zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz wnioskodawcy kwotę 180 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – stosownie do treści § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.0.1800).