Sygn. akt VIII U 2412/20
Decyzją z dnia 4 września 2020 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r., poz. 266), art. 107 § 1, § 2 pkt 2 i 4, art. 108 § 1, art. 109 § 2 pkt 1 i art. 116 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325) w związku z art. 31 i 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stwierdził, że:
P. M., jako prezes FUNDACJI (...), ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem wraz ze spółką za zobowiązania spółki z tytułu nieopłaconych składek w łącznej kwocie 332 580,87 zł, w tym na:
ubezpieczenia społeczne za okres 12.2014 - 07.2016 r.
należność główna 175 285,22 zł
odsetki za zwłokę liczone na 4.09.2020 r. 68 231,00 zł
koszty egzekucyjne 9 481,90 zł
ogółem 252 998,12 zł,
ubezpieczenie zdrowotne za okres: 12.2014 - 07.2016 r.
należność główna 45 860,80 zł
odsetki za zwłokę liczone na 4.09.2020 r. 17 861,00 zł
koszty egzekucyjne 2 499,20 zł
ogółem 66 221,00 zł,
Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres: 12.2014-07.2016 r.
należność główna 9 272,75 zł
odsetki za zwłokę liczone na 4.09.2020 r. 3 577,00 zł
koszty egzekucyjne 512,00 zł
ogółem 13 361,75 zł,
P. P., viceprezes FUNDACJI (...), ponosi solidarną odpowiedzialność całym swoim majątkiem , wraz z członkiem zarządu B. K., za zobowiązania spółki z tytułu nieopłaconych składek, w łącznej kwocie 522 925,50 zł, w tym na:
ubezpieczenia społeczne za okres: 08.2016 - 10.2019 r.
należność główna 316 152,90 zł
odsetki za zwłokę liczone na 4.09.2020 r. 62 695,00 zł
koszty egzekucyjne 18 847,40 zł
ogółem 397 695,30 zł,
ubezpieczenie zdrowotne za okres: 08.2016 - 10.2019 r.
należność główna 81 879,28 zł
odsetki za zwłokę liczone na 4.09.2020 r. 16 297,00 zł
koszty egzekucyjne 4 852,00 zł
ogółem 103 028,28 zł,
Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres: 08.2016 -10.2019 r.
należność główna 17 650,52 zł
odsetki za zwłokę liczone na 4.09.2020 r. 3 512,00 zł
koszty egzekucyjne 1 039,40 zł
ogółem 22 201,92 zł,
B. K., jako członek zarządu FUNDACJI (...), ponosi solidarną odpowiedzialność całym swoim majątkiem wraz z viceprezesem P. P. za zobowiązania spółki z tytułu nieopłaconych składek w łącznej kwocie 522 925,50 zł, w tym na:
ubezpieczenia społeczne za okres: 08.2016 -10.2019 r.
należność główna 316 152,90 zł
odsetki za zwłokę liczone na 4.09.2020 r. 62 695,00 zł
koszty egzekucyjne 18 847,40 zł
ogółem 397 695,30 zł,
ubezpieczenie zdrowotne za okres: 08.2016 - 10.2019 r.
należność główna 81 879,28 zł
odsetki za zwłokę liczone na 4.09.2020 r. 16 297,00 zł
koszty egzekucyjne 4 852,00 zł
ogółem 103 028,28 zł,
Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres: 08.2016 -10.2019 r.
należność główna 17 650,52 zł
odsetki za zwłokę liczone na 4.09.2020 r. 3 512,00 zł
koszty egzekucyjne 1 039,40 zł
ogółem 22 201,92 zł,
P. M. jako prezes FUNDACJI (...) ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem wraz ze spółką za zobowiązania spółki z tytułu nieopłaconych składek w łącznej kwocie 71 096,01 zł, w tym na:
ubezpieczenia społeczne za okres 11.2019 - 07.2020 r.
należność główna 51 353,29 zł
odsetki za zwłokę liczone na 4.09.2020 r. 1 598,00 zł
koszty egzekucyjne 1 050,00 zł
ogółem 54 001,29 zł,
ubezpieczenie zdrowotne za okres: 11.2019 - 07.2020 r.
należność główna 13 058,29 zł
odsetki za zwłokę liczone na 4.09.2020 r. 402,00 zł
koszty egzekucyjne 267,20 zł
ogółem 13 727,49 zł
Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres: 11.2019-07.2020 r.
należność główna 3 278,23 zł
odsetki za zwłokę liczone na 4.09.2020 r. 89,00 zł
koszty egzekucyjne 0,00 zł
ogółem 3 367,23 zł,
(decyzja k. 56-58 akt ZUS 38/2020/RED/ (...)/ (...))
Od powyższej decyzji, odwołanie złożyła B. K. w dniu 14 października 2020 r., wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji ZUS. Wskazując, że wszelkie decyzje podejmował P. M..
(odwołanie k. 3-7)
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji, wnosząc o połączenie spraw ze sprawą z odwołania P. P. do łącznego ich rozpoznania oraz wnosząc o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego od B. K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
(odpowiedź na odwołanie k. 9-10)
Od powyższej decyzji, odwołanie złożył P. P. w dniu 7 października 2020 r., wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji ZUS. Wskazując, że był w zarządzie Fundacji tymczasowo, nie wzbogacił się a tej funkcji.
(odwołanie k. 3 akt o sygn.. VIII U 2413/20)
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wywodząc jak w zaskarżonej decyzji, wnosząc o połączenie sprawy ze sprawą z odwołania B. K. do łącznego ich rozpoznania oraz wnosząc o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego od P. P. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
(odpowiedź na odwołanie k. 5-6 akt o sygn.. VIII U 2413/20)
Zarządzeniem z dnia 12 listopada 2020 roku, Sąd połączył sprawę o sygnaturze VIII U 2413/20 ze sprawą o sygnaturze VIII U 2412/20, celem ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.
(zarządzenie k. 8 akt o sygn.. VIII U 2413/20 )
Od powyższej decyzji, odwołanie złożył P. M., w dniu 30 października 2020 r., wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji ZUS. Wskazując, że był w zarządzie Fundacji tymczasowo, nie wzbogacił się a tej funkcji.
(odwołanie k. 3 akt o sygn.. VIII U 2441/20)
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji, wnosząc o połączenie sprawy ze sprawą z odwołania B. K. i P. P. do łącznego ich rozpoznania oraz wnosząc o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego od P. M. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
(odpowiedź na odwołanie k. 5-6 akt o sygn. VIII U 2441/20)
Zarządzeniem z dnia 9 grudnia 2020 roku Sąd połączył sprawę o sygnaturze VIII U 2441/20 ze sprawą o sygnaturze VIII U 2412/20, celem ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.
(zarządzenie k. 9 akt o sygn. VIII U 2441/20 )
Postanowieniem z dnia 26 maja 2021 roku Sąd ustanowił dla P. P. pełnomocnika z urzędu.
(postanowienie k. 151)
Postanowieniem z dnia 10 czerwca 2021 roku Sąd ustanowił dla B. K. pełnomocnika z urzędu.
(postanowienie k. 200)
Postanowieniem z dnia 3 marca 202 roku Sąd ustanowił dla P. M. pełnomocnika z urzędu.
(postanowienie k. 248)
Na rozprawie w dniu 30 października 2023 roku, skarżąca poparła odwołanie, wniosła o zwolnienie z kosztów sądowych. P. M., działając za pośrednictwem ,pełnomocnika z urzędu, poparł odwołanie, wniósł o zwolnienie z kosztów sądowych skarżącego P. M., oraz wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej, udzielonej z urzędu, oświadczając, że koszty nie zostały uiszczone ani w części, ani w całości. Pełnomocnik skarżącego P. P. poparł odwołanie wniósł o zwolnienie z kosztów sądowych skarżącego P. P., oraz wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej, udzielonej z urzędu, oświadczając, że koszty nie zostały uiszczone ani w części, ani w całości.. Zaś pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołań oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych od odwołujących.
(rozprawa z dnia 30 października 2023 roku e-protokół (...):26:02 – 01:31:39 – płyta CD – k. 542)
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Fundacja (...) z zapałkami” w Ł. została wpisana do KRS w dniu 12 października 2001 r. Przedmiotem działalności tej fundacji było min. organizowanie niedochodowych imprez publicznych propagujących cele i działalność fundacji, organizowanie pozaszkolnych form edukacji sportowej, artystycznej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych, nauka języków obcych, działalność wspomagająca edukację, organizowanie kursów na opiekunów kolonii i kierowników placówek wypoczynku, prowadzenie działalności turystycznej, organizowanie wycieczek krajowych i zagranicznych, udzielanie noclegów wycieczkom i młodzieży, prowadzenie schronisk i hosteli.
(bezsporne, a nadto odpis z KRS k. 1- 8 akt ZUS 38/2020/RED/ (...)/ (...))
Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej Fundacja (...) z zapałkami w Ł. zatrudniała pracowników i dokonała zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenia zdrowotnego jako płatnik składek.
(okoliczność bezsporna )
P. M. był prezesem zarządu od dnia 12 października 2001 roku do dnia 2 września 2016 roku, a także od dnia 19 grudnia 2019 roku, P. P. pełnił funkcję zastępcy prezesa zarządu od dnia 22 listopada 2016 roku do dnia 19 grudnia 2019 roku. Członkiem zarządu była też B. K. w okresie od dnia 22 listopada 2016 roku do dnia 19 grudnia 2019 roku.
(odpis z KRS k. 1- 8 akt ZUS 38/2020/RED/ (...)/ (...))
Wnioskodawczyni legitymuje się wyższym wykształceniem prawniczym. P. M. z wykształcenia jest technologiem przędzalnictwa. Natomiast P. P. jest architektem. Problemy finansowe fundacji powodowały problemy z płatnością pensji dla pracowników i płatnością innych zobowiązań fundacji. Problemy zaczęły się w związku z problemami z siedzibą fundacji. Decyzje w sprawach finansowych podejmował prezes fundacji (...), gdy nie był prezesem to także podejmował decyzje.
Fundacja został wpisana na listę Organizacji (...) w 2014r. . Ale w roku 2014r. Fundacja nie odnotowała przychodów. W 2017r. – kwoty uzyskane z odpisu podatkowego 1% były symboliczne. Fundacja została wykreślona z listy (...) w 2016r. . Po uzupełniniu dokumentacji finansowej za 2014r. , ponownie została umieszczona na liście (...) , ale Fundacja nie uzyskała żadnych wpłat.
Przychody Fundacji pochodziły, w zdecydowanej większości, ze sprzedaży zapałek, w formie zbiórek publicznych , cześć w formie – działalności gospodarczej. Fundacja korzystała z wolontariuszy – uczniów. Fundacja organizowała pomoc – dla uczniów szkół, także - wakacje dla uczniów szkół.
( zeznania B. K. na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2021 roku e-protokół (...):04:05-00:39:55 – płyta CD – k. 120, na rozprawie w dniu 10 października 2022 roku e-protokół (...):05:48-00:42:46 – płyta CD – k. 305, w związku z rozprawą z dnia 19 października 2023 roku e-protokół (...):04:58 – 00:24:40 – płyta CD – k. 542, zeznania uzupełniające T.-K. na rozprawie z dnia 19 października 2023 roku e-protokół (...):06:56 – 01:09:09 – płyta CD – k. 542, zeznania P. M. na rozprawie w dniu 10 października 2022 roku e-protokół (...):42:46-01:35:41 – płyta CD – k. 305, na rozprawie w dniu 11 stycznia 2023 roku e-protokół (...):22:01-02:37:13 – płyta CD – k. 333 w związku z rozprawą z dnia 9 sierpnia 2023 roku e-protokół (...):54:10 – 01:34:30 – płyta CD – k. 519, zeznania uzupełniające P. M. na rozprawie z dnia 19 października 2023 roku e-protokół (...):26:04 – 00:55:07 – płyta CD – k. 542, zeznania P. P. na rozprawie w dniu 10 października 2022 roku e-protokół (...):38:50-02:23:16 – płyta CD – k. 305, w związku z rozprawą z dnia 9 sierpnia 2023 roku e-protokół (...):13:46 – 00:53:13 – płyta CD – k. 519, zeznania uzupełniające P. P. na rozprawie z dnia 19 października 2023 roku e-protokół (...):55:07 – 01:06:56 – płyta CD – k. 542, zeznania świadka E. C. na rozprawie w dniu 11 stycznia 2023 roku e-protokół (...):07:29-01:04:50 – płyta CD – k. 333, zeznania świadka A. P. (1) na rozprawie w dniu 11 stycznia 2023 roku e-protokół (...):05:12-01:24:52 – płyta CD – k. 333)
Zaległości w spłacie zobowiązań, wobec ZUS, fundacja miała, poczynając od stycznia 2008 r. z tytułu nieopłaconych składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. Oznacza to, że spółka, w sposób trwały zaniechała regulowania zobowiązań wobec ZUS od 2008 roku, z datą wymagalności na dzień 16 lutego 2008 roku. Postępowanie egzekucyjne za okres styczeń 2008 roku do czerwiec 2016 roku, ZUS umorzył , z uwagi na brak prowadzenia skutecznej egzekucji z powodu braku środków na koncie spółki. W rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 28.02.2003 prawo upadłościowe i naprawcze przesłanki do ogłoszenia upadłości w ujęciu płynnościowym wystąpiły w 2013 r., gdzie według wykazu nieuregulowanych zobowiązań wobec ZUS wykazano zaległości za zobowiązania i odsetki od nieterminowej spłaty zobowiązań.
Analiza wyników bilansowych za lata 2013-2017, potwierdza występowania okoliczności wyczerpujących warunki art. 11 ust 2 ustawy z dnia 28.02.2002 Prawo upadłościowe i naprawcze do ogłoszenia upadłości tj. w ujęciu zadłużeniowym. Dowodem na powyższe, jest występowanie od 2013 roku ujemnych kapitałów własnych, co oznacza, że wartość ewidencyjna aktywów firmy była niższa niż poziom jej zadłużenia. Termin spełnienia przesłanek do ogłoszenia upadłości na podstawie art. 11 ust 2 Prawo upadłościowe i naprawcze przypada na 31 grudnia 2013 roku. Natomiast, biorąc pod uwagę art. 11 ust 1 Prawo upadłościowe i naprawcze, przesłanki do ogłoszenia upadłości przesłanki spełniały się już od 16 lutego 2008 roku.
Sytuacja majątków fundacji była skrajnie krytyczna. Potwierdza to bezskuteczność egzekucji prowadzonej przez ZUS, nie posiadanie znaczącego majątku trwałego, a stan aktywów był niewystarczający na spłatę zadłużenia wobec ZUS. Warto też wskazać, że fundacja nie miała, także, środków na pokrycie kosztów związanych z postępowaniem upadłościowym.
(pisemna opinia biegłego z zakresu rachunkowości i ekonomiki przedsiębiorstw A. G. k. 431-438, pisemna opinia uzupełniająca biegłego z zakresu rachunkowości i ekonomiki przedsiębiorstw A. G. k. 471-473)
W stosunku do fundacji od 01.2008 do 06.2016 prowadzone było postępowanie egzekucyjne przez Dyrektora Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł.. Organ egzekucyjny Naczelnik Urzędu Skarbowego Ł. dokonał zajęcia praw majątkowych stanowiących rachunki bankowe w (...) S.A., (...) S.A., (...) S.A., (...) S.A. oraz BANKU (...) S.A.. Podjęte przez organ czynności okazały się nieskuteczne, gdyż nie doprowadziły do wyegzekwowania należności. Postanowieniem z 6 sierpnia2020 r. Dyrektor I Oddziału ZUS w Ł. umorzył postępowanie egzekucyjne.
(postanowienie z 6.08.2020 r. k. 274 akt ZUS egzekucyjnych, pisemna opinia biegłego z zakresu rachunkowości i ekonomiki przedsiębiorstw A. G. k. 431-438, pisemna opinia uzupełniająca biegłego z zakresu rachunkowości i ekonomiki przedsiębiorstw A. G. k. 471-473)
Opisany powyżej stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o niekwestionowane dowody z dokumentów zawartych w aktach sprawy i aktach rentowych w tym akt egzekucyjnych, w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu rachunkowości i ekonomiki przedsiębiorstw, a także częściowo w oparciu o zeznania wnioskodawców P. M., P. P. i B. K. oraz świadków E. C. oraz A. P. (1).
Sąd Okręgowy nie dał wiary zeznaniom wnioskodawców, w zakresie w jakim twierdzili, że w okresie pełnienia przez nich funkcji członka zarządu nie zachodziły jakiekolwiek przesłanki uzasadniające złożenie wniosku o upadłość, gdyż nie znali oni dokładnie stanu finansów fundacji. Nadto w zakresie w jakim podnosili, że nie została wykazana bezskuteczność egzekucji z uwagi na te same okoliczności. Jak wynika bowiem z treści zgromadzonych w sprawie dokumentów, opinii biegłego jak i samych wyjaśnień wnioskodawców w okresie działalności fundacji występowały okresy utraty płynności finansowej, które trwale wpłynęły na zdolność regulowania przez nią zobowiązań. Bezspornym było również to, iż fundacja należności z tytułu składek na rzecz ZUS od dnia 16 lutego 2008 roku nie regulowała. Podnieść należy iż w wyniku prowadzonej egzekucji nie uzyskano od zobowiązanej fundacji wpłaty na pokrycie długu wobec ZUS. Dalsze działania były nieskuteczne. Fundacja ani wnioskodawcy nie wskazywali zaś na jakikolwiek inny majątek lub konkretne wierzytelności, z których można by przeprowadzić egzekucję.
Powołany przez Sąd, biegły w dziedzinie rachunkowości A. G., miał za zadanie mi.in ustalanie w oparciu o dokumentację księgową zawartą w aktach ubezpieczeniowych stron – P. P., B. K., P. M. czy sytuacja finansowa Fundacji (...) z Zapałkami w okresie pełnienia przez członków zarządu P. M. w okresie od grudnia 2014r. do lipca 2016r. oraz od listopada 2019r. do lipca 2020r.; P. P. w okresie od sierpnia 2016r. do października 2019r.; B. K. od sierpnia 2016r. do października 2019r.; uzasadniała zgłoszenie skutecznego wniosku o ogłoszenie upadłości, jeśli tak, to z jaką datą, ewentualny w niosek o ogłoszenie upadłości, powinien być zgłoszony; czy majątek posiadany przez Fundację - prośba o uwzględnienie, także, rocznego sprawozdania merytorycznego z działalności organizacji pożytku publicznego, złożonego na rozprawie przez pełnomocnika ZUS (także, ewentualnie, wierzytelności) wystarczyłby na zaspokojenie długów, objętych zaskarżoną decyzją z numer (...), czy wystarczyłyby na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego; od kiedy Fundacja zalegała z płatnościami i na rzecz jakich podmiotów.
Wydając opinię biegły dysponował dostępnymi danymi bilansowymi za lata 2013-2017. Po ich analizie, biegły określił, że niewypłacalność w ujęciu zadłużeniowym przy uwzględnieniu ww dokumentacji występowała od 2013 roku, niewypłacalność w ujęciu płynnościowym wystąpiła już od 16 lutego 2008 roku. Biegły, po analizie ww dokumentacji, jak i ,akt egzekucyjnych, wskazał też, iż brak było mienia, z którego, organy egzekucyjne, mogłyby uzyskać zaspokojenie należności ZUS, fundacja nie wskazywała, także, żadnych wierzytelności kontrahentów czy majtku trwałego, z których egzekucję można by było przeprowadzić. Także, po wydaniu zaskarżonej decyzji, nie wskazano żadnego mienia, które pozwalałoby na pokrycie należności składkowych.
W ocenie Sądu, opinia, złożona przez biegłego z zakresu rachunkowości, zarówno opinia podstawowa (k. 431 - 446) , jak i opinia uzupełniająca (k. 471-478) , stanowi, w pełni, wiarygodne źródło dowodowe. Jest ona pełna, kompleksowa, i jasna, nie zawiera sprzeczności ani uchybień, które pozbawiałyby ją wartości dowodowej. Ponadto, znamiennym jest, iż biegły w opinii uzupełniającej wyczerpująco odniósł się do zastrzeżeń składanych przez wnioskodawców. Sąd ma na uwadze, iż wnioskodawcy nadal nie zgadzali się z wnioskami, z niej wynikającymi, co do faktu niewypłacalności spółki. Sąd ocenił jednak, iż wnioski opinii biegłego mają pełne pokrycie w złożonej w procesie dokumentacji. Nadto wskazać należy, iż biegły ostatecznie wskazał, że załączone do akt dokumenty są wystarczające do wydania opinii i uwzględniają kwoty spłaconych zobowiązań, konkludując, że dostarczenie ewentualnie dalszych dokumentów nie zmieni ogólnej oceny, a jedynie może prowadzić do bardziej niekorzystnych ustaleń dla wnioskodawców. Fundacja ani wnioskodawcy nie wskazywali, organom egzekucyjnym, żadnego innego majątku, z którego można by uzyskać środki na pokrycie należności.
Wątpliwości, zasygnalizowane w piśmie procesowym pełnomocnika P. M., z dnia 6.03.2023r. ( k. 460), Sąd przedstawił biegłemu , prosząc o sporządzenie opinii uzupełniającej i udzielenie odpowiedzi na zawarte w piśmie – pytania ( pismo pełnomocnika z dnia 6.03.2023r. k. 460 i postanowienie Sadu z dnia 10.03.2023r. k. 463)
Biegły porządził opinię uzupełniającą, udzielając wyczerpującej , znakomicie merytorycznie uzasadnionej, wszechstronnie analizującej treść pytań i ich przesłanie, odpowiedzi w opinii uzupełniającej ( opinia uzupełniająca k. 471- 473 )
Pełnomocnika P. M., w piśmie z dnia 16.06.2023r. ( proszą c o wydłużenie terminu ustosunkowania się do opinii uzupełniającej ( pismo pełnomocnika P. M. k. 487, prośba o przedłużenie terminu do ustosunkowania się do opinii uzupełniającej k. 482 ) mimo, że postępowanie toczy się od 5.11.2020r. !!) , przedstawił pytania , które nie tylko nie przybliżały do istoty przedmiotowego sporu - - objętego zaskarżonymi decyzjami, nie były związane z meritum sporu , objętego tezą dowodową , przestawioną w postanowieniu Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 11 stycznia 2023r. ( k. 332 odwr. Płyta CD k. 333) , ale przekraczały granice, wytyczone dyspozycja art. 116 ustawy z dnia 29.08.1997r. ordynacja podatkowa (Dz. Z 2020r. poz. 1325) Biegły nie pełni ( i nie może pełnić) roli, konsultanta marketingowego Fundacji, aby kreślić hipotetyczne scenariusze aktywności Fundacji i jej hipotetycznych sukcesów finansowych , dlatego na podstawie art. 235 2 par. 1 pkt 5 k.p.c Sąd pominął wniosek pełnomocnika P. M. o przeprowadzenie dowodu z kolejnej uzupełniającej opinii biegłego z zakresu rachunkowości - na fakty, wskazane w piśmie procesowych pełnomocnika P. M. z dnia 16.06.2023r. ( postanowienie z dnia 20.06. (...). k. 490)
W piśmie z dnia 1.08.2023r. P. M. zgłosił wniosek o powołanie biegłego do spraw marketingu „który mogłyby określić czy było uzasadnione stanowisko Fundacji, by nie rezygnować z możliwości pozyskania środków z 1% i że pozyskane w owym czasie środki pozwoliłyby na zaspokojenie zaległego zobowiązania ZUS” ( pismo wnioskodawcy k. 507)
Na podstawie art. 235 2 par. 1 pkt 3 i 5 k.p.c , Sąd pominął wniosek P. M. o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu marketingu - na fakty, wskazane w piśmie procesowych P. M. z dnia 1.08.2023r. , ponieważ przedmiotem sporu była ( i jest) ocena zobowiązania z tytułu nieopłaconych składek ubezpieczeniowych w latach od 2014 do 2020 czyli odpowiedzialność członków zarządu Fundacji za zadłużenie, powstałe w tym przedziale czasu, nie, zaś, kreślenie hipotetycznych perspektyw, ewentualnej – aktywności Fundacji, w aspekcie – hipotetycznych, finalnych, efektów finansowych ( postanowienie z dnia 3.08.2023r. k. 509)
Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego, zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty zawarte w załączonych do akt sprawy aktach ZUS. Sąd uwzględnił też osobowe źródła dowodowe w postaci wiarygodnych zeznań wnioskodawców oraz świadków, co do braku płynności finansowej fundacji. Zeznania tych osób są logiczne, spójne w zakresie faktów, stanowiących oś sporu, dlatego Sąd dał im wiarę, w świetle całokształtu materiału dowodowego, zgromadzonego w sprawie.
Ponadto świadkowie , przesłuchani w sprawie, nie mają żadnego interesu w tym, by zeznawać na korzyść wnioskodawców, gdyż są dla niego osobami obcymi. Stanowią, tym samym, wiarygodne źródło dowodowe. Podkreślić należy, także, że zeznania tych świadków oraz wnioskodawcy, nie zostały zasadnie podważone przez organ rentowy, w toku procesu.
Nadto, Sąd uznał za wiarygodną wydaną w sprawie opinię biegłego z zakresu ekonomiki przedsiębiorstw, gospodarki materiałowej oraz zatrudnienia i płac A. G.. Biegły ten, na żądanie pełnomocnika wnioskodawcy, ustosunkował się do wszystkich zarzutów i odpowiedział na wszystkie pytania strony. Nadto, w sposób rzetelny i nie budzący wątpliwości Sądu, wyjaśnił podstawy opinii. Do wydania opinii biegły dysponował dokumentacją źródłową w zakresie sytuacji finansowej fundacji w postaci bilansu oraz rachunku zysków i strat. Dodatkowo także opinia ta respektuje treść przepisów ustawy z dnia 28.02.2003 r. Prawo Upadłościowe i Naprawcze (Dz. U z 2020 r., poz. 1228), w jej brzmieniu obowiązującym w spornym okresie, tj. okresie pełnienia funkcji członków zarządu fundacji (...) z zapałkami” przez wnioskodawców , a zatem odnoszącej się do ich sytuacji prawnej.
Sąd uznał, zatem, w pełni, wartość dowodową, wydanej opinii oraz podzielił, jako przekonywujące, wnioski, wypływające z jej treści. Opinia jest kompleksowa, wszechstronnie analizuje fakty, przeprowadza wnikliwą syntezę - przyczyn - tejże kondycji finansowej, związane z oceną kondycji finansowej fundacji, z okresie objętym zaskarżoną decyzją i w okresie - poprzedzającym, rzetelna, sporządzona, zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie, stanowiącym jej przedmiot.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołania wnioskodawców są nieuzasadnione i skutkują oddaleniem.
Sąd akcentuje, że wnioskodawcy: P. M., P. P. i B. K. nie zakwestionowali wysokości zadłużenia, zarówno, z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, jak i zaległości na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Przedmiotem sporu była kwestia odpowiedzialności wnioskodawców za zobowiązania fundacji (...) z Zapałkami w Ł., wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału we Ł..
Zgodnie z treścią art. 31 ustawy z 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 266) do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio art. 107 § 1, 1a, § 2 pkt 2 i 4 i § 3, art.116, art.116a, art.117, art.118§1 i 2 oraz art.119 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.
Do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne (art.32 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).
Do orzeczenia o odpowiedzialności członka zarządu Spółki za zobowiązania składkowe organ rentowy jest obowiązany wykazać jedynie okoliczność pełnienia obowiązków członka zarządu w czasie powstania zobowiązania składkowego, które przerodziło się w zaległość składkową spółki oraz bezskuteczność egzekucji przeciwko Spółce, bowiem, ciężar wykazania którejkolwiek okoliczności, uwalniającej odpowiedzialność, spoczywa na członku zarządu.
Do przyjęcia odpowiedzialności członka zarządu spółki za zobowiązania z tytułu nieopłacenia składek konieczne jest ustalenie, że:
zobowiązania te powstały w czasie pełnienia przez niego obowiązków członka zarządu,
zobowiązania przerodziły się w zaległości spółki, których egzekucja okazała się bezskuteczna,
a ponadto nie zachodzi żadna z okoliczności egzoneracyjnych wskazanych w art.116§1 pkt 1 i 2 Ordynacji podatkowej.
Zgodnie z treścią art.116 § 1 Ordynacji podatkowej za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (…) odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:
nie wykazał, że:
we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo
niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy;
nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.
Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu (art.116 § 2 Ordynacji podatkowej). Przepisy dotyczące odpowiedzialności stosuje się również do byłego członka zarządu (art.116 § 4 Ordynacji podatkowej).
Przepis opisany powyżej stanowi wyjątek od zasady, że spółka kapitałowa odpowiada za swoje zobowiązania jedynie własnym majątkiem, inne zaś podmioty, w szczególności akcjonariusze (udziałowcy) czy też władze spółki, takiej odpowiedzialności nie ponoszą. W tym kontekście przepisy szczególne statuujące tego rodzaju wyjątkową odpowiedzialność winny być wykładane w sposób rygorystycznie ścisły, który nie prowadzi do rozszerzenia odpowiedzialności poza ramy przesłanek ustawowych.
Stosownie zaś do treści art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej członek zarządu spółki może uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki, gdy wykaże, że we właściwym czasie zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości lub niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy. Ciężar udowodnienia tej okoliczności został nałożony na członka zarządu, który powinien udowodnić, iż wniosek o upadłość złożył we właściwym czasie (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 11 lutego 2003r. I SA/Łd (...) OSP 2004/5/69).
Przy ustalaniu, czy zgłoszenie wniosku o upadłość nastąpiło we właściwym czasie, należy ocenić czy wniosek o upadłość został złożony w takim czasie, aby wszyscy wierzyciele mieli możliwość uzyskania równomiernego, chociaż tylko częściowego, zaspokojenia z majątku spółki. Odpowiedzialność za zrealizowanie tego celu spoczywa na członkach zarządu spółki, oni są bowiem uprawnieni i zobowiązani do kontrolowania stanu finansów i majątku spółki oraz do zgłoszenia wniosku o upadłość lub otwarcie postępowania układowego, gdy zachodzą do tego podstawy. Każdy zatem z członków zarządu spółki powinien zadbać z należytą starannością o ochronę interesów wszystkich wierzycieli zagrożonych stanem niewypłacalności spółki i nie dopuścić, aby, niektórzy z wierzycieli, zostali zaspokojeni ze szkodą dla innych. Wniosek o ogłoszenie upadłości może być zatem uznany za zgłoszony we właściwym czasie, gdy wykazane zostanie, że zgłaszając go zarząd (członek zarządu) uczynił ze swej strony wszystko, by nie dopuścić do zniweczenia celu postępowania upadłościowego poprzez stworzenie sytuacji, w której tylko niektórzy wierzyciele są zaspokajani kosztem innych.
Subiektywne przekonanie członka zarządu, że, mimo niepłacenia długów, spółce uda się jeszcze poprawić kondycję, a więc przekonanie, że niespłacanie długów jest spowodowane przejściowymi trudnościami, nie ma znaczenia dla oceny przesłanki egzoneracyjnej członka zarządu od odpowiedzialności, jeżeli nie jest poparte obiektywnymi faktami uzasadniającymi ocenę, że spółka rzeczywiście miała szanse, w możliwym do przewidzenia, krótkim czasie, uzyskać środki na spłatę długów, co uzasadniałoby wstrzymanie się z wnioskiem o upadłość./tak Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 kwietnia 2018 r. I (...) 984/16 /.
Przesłanka braku winy, o której mowa w art. 116 § 1 pkt 1 lit. b o.p. dotyczy zarówno winy umyślnej, jak i nieumyślnej, a tej ostatniej zarówno w postaci lekkomyślności, jak i niedbalstwa. O "braku winy", o którym mowa w art. 116 § 1 o.p., w sytuacji niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości można mówić jedynie wtedy, gdy członek zarządu spółki, przy zachowaniu wszelkiej należytej staranności podczas prowadzenia jej spraw, wniosku takiego nie złożył z przyczyn od niego niezależnych. Dla wykazania przesłanki egzoneracyjnej, o której mowa w art. 116 § 1 pkt 1 lit. b o.p. nie wystarczy subiektywne poczucie braku winy w niezgłoszeniu wniosku o upadłość. Brak takiej winy, jest kategorią obiektywną i można się na niego powoływać jedynie w sytuacji, gdy członek zarządu nie miał żadnych możliwości prowadzenia spraw spółki, a brak tych możliwości wynikał z przyczyn od niego całkowicie niezależnych (np. obłożna choroba)./tak Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w O. z dnia 22 marca 2018 r,I SA/O. 23/18/
Fakt, że zaległości z tytułu składek, których, z powodu braku majątku spółki, nie można było wyegzekwować powstałych, z przyczyn , niezależnych od członka zarządu, nie zwalnia go od odpowiedzialności określonej w art. 116 § 1 o.p. /tak wyrok SN z dnia 6.07.2011 r, II UK 352/10/
Członek zarządu osoby prawnej, która stała się niewypłacalna, w rozumieniu przepisów prawa, nie może uwolnić się od odpowiedzialności za jej zobowiązania podatkowe, powołując się na potencjalną możliwość radykalnej poprawy rentowności firmy, nawet, jeżeli wykaże , że liczne, sensowne działania w tym kierunku podejmował./tak wyrok WSA w Gliwicach z dnia 14.07.2011 r (...)/Gl (...)/
Rozważania Sądu, w przedmiotowej sprawie dotyczyły ustalenia, czy P. M., P. P. i B. K. jako członkowie Zarządu fundacji (...) z zapałkami z siedzibą w Ł. ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania tej spółki z tytułu nieopłaconych składek na rzecz ZUS w okresach wskazanych w treści zaskarżonej decyzji.
W pierwszej kolejności należy podkreślić, że, jak bezsprzecznie ustalono, w spornym okresie, wnioskodawcy pełnili funkcje członków zarządu, bądź prezesów. Jednocześnie, organ rentowy, w toku postępowania, wykazał bezskuteczność egzekucji. W przedmiotowej sprawie, nie budziło wątpliwości, że P. M., P. P. i B. K. jako członkowie Zarządu nie złożyli w sposób skuteczny wniosku o upadłość. Wskazać należy, że za zaległości podatkowe czy też składkowe, spółki z ograniczeniem odpowiedzialności, odpowiadają solidarnie, całym swoim majątkiem, członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja przeciwko Spółce okaże się bezskuteczna, chyba, że członek zarządu wykazuje, że we właściwym czasie zgłoszono upadłość lub wszczęto postępowanie układowe, albo że nie zgłoszenie upadłości lub postępowania układowego, nastąpiły nie z jego winy, bądź wskaże on mienie z którego egzekucja jest możliwa (por. wyrok NSA w G. z 19 września 2003r. (...)/Gd 56/01 - program L.).
Nie ulega wątpliwości, iż zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie, jest przesłanką ekskulpacyjną na podstawie, której członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Ocena, czy upadłość zgłoszono we właściwym czasie, wymaga uprzedniego ustalenia, czy i kiedy zaprzestano płacenia długów lub czy i kiedy ujawniono, że majątek Spółki nie wystarczy na zapłacenie długów. W ocenie Sądu wnioskodawcy z całą pewnością wiedzieli o złej sytuacji finansowej spółki w spornym okresie a wskazuje na to całokształt okoliczności sprawy , w tym w szczególności: brak środków finansowych na uregulowanie bieżących zobowiązań ( min. ZUS, US) oraz utrata płynność finansowej już w 2008 r., brak jakiegokolwiek majątku oraz toczące się postępowania egzekucyjne. Pomimo bardzo złej, stale pogarszającej się, sytuacji fundacji, odwołujący się nie złożyli w sposób skuteczny wniosku o ogłoszenie upadłości. W tej sytuacji zwolnienie członka zarządu od odpowiedzialności za zobowiązania spółki zależy od wykazania, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy. W sprawie niniejszej taka okoliczność również nie została wykazana na żadnym etapie postępowania.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wykazał, że egzekucja z majątku fundacji okazała się bezskuteczna. Bezskuteczność egzekucji jest wykazana, gdy egzekucja z majątku fundacji w całości lub w części jest bezskuteczna. Akta postępowania egzekucyjnego przeciwko Fundacji, prowadzonego w okresie od VIII/2016r. do X/2019r., załączone do akt sprawy – wykazują , spełnienie tej przesłanki – jednoznacznie. Przesłankę bezskuteczności egzekucji można wykazać, również, na podstawie każdego dowodu wykazującego, że Fundacja nie ma majątku, który pozawalałby na zaspokojenie jej wierzyciela, który dochodzi swojej należności od członka zarządu fundacji. W ocenie Sądu Okręgowego, nie można zmuszać organu rentowego do działań pozbawionych racjonalności, aby wszczął i prowadził wszelkiego rodzaju postępowanie egzekucyjne, przeciwko fundacji, skoro wykazał on takie okoliczności, z których można wnioskować, że egzekucja z majątku fundacji byłaby całkowicie bezskuteczna (por. wyrok Sądu Najwyższego z 26 czerwca 2003 VCKN 416/2001 OSNC 2004/7-8/poz.l28 ,orzeczenie Sądu Najwyższego z 9 czerwca 1937r. IC 1927/36 Zbiór Urzędowy 1938 nr 4 poz.184, Uchwała Sądu Najwyższego z 15 czerwca 1999r. III CZP 10/99 -Monitor Prawniczy 1999/11 str 42, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 5 października 1994r I ACr 470/94 Prawo Gospodarcze 1995 nr 6 strona 28 ; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 18 stycznia 1994r ACr 1024/93 - Przegląd Orzecznictwa Sądu Apelacyjnego w Gdańsku 1994/2 strona 28; A.Szajkowski- Kodeks handlowy tom I s. 298 - komentarz- Wydawnictwo C.H.Beck/PWN Warszawa 1994; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 28 czerwca 2005r. VI ACa 231/2005).
W przedmiotowej sprawie, nie budzi wątpliwości, iż, w spornym okresie, fundacja nie opłacała zobowiązań wobec organu rentowego. Wysokość zadłużenia fundacji, także, nie była sporna wobec wyliczeń organu rentowego, opartych na złożonych dokumentach. Bez wątpliwości wystąpiła, także, przesłanka odpowiedzialności P. M., P. P. i B. K. jako członków zarządu Fundacji (...) z zapałkami z siedzibą w Ł. w postaci bezskuteczności egzekucji przeciwko Spółce.
Reasumując, należy stwierdzić, że odwołujący nie zgłosili, w sposób skuteczny, wniosku o upadłość Spółki, nie wykazali, że niezgłoszenie tego wniosku nastąpiło bez ich winy, nie wskazali również mienia, z którego możliwe byłoby zaspokojenie organu rentowego. W ocenie Sądu, brak jest, zatem, jakichkolwiek okoliczności, które zwalniałyby od odpowiedzialności P. M., P. P. i B. K. za zobowiązania powstałe w spornych okresach.
Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku. W punkcie 2 i 3 sentencji wyroku, Sąd Okręgowy przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa Kasy Sądu Okręgowego w Łodzi na rzecz adw. A. P. (2) tytułem wynagrodzenia pełnomocnika za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną z urzędu ubezpieczonemu w kwocie 8856 zł wraz z podatkiem VAT, albowiem Sąd, na podstawie §4 ust. 3 oraz §15 ust. 1 pkt 2 w związku z § 8 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 68).
W punkcie 4 i 5 sentencji wyroku, Sąd Okręgowy przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa Kasy Sądu Okręgowego w Łodzi na rzecz adw. J. J. tytułem wynagrodzenia pełnomocnika za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną z urzędu ubezpieczonemu w kwocie 8856 zł wraz z podatkiem VAT, albowiem Sąd, na podstawie §4 ust. 3 oraz §15 ust. 1 pkt 2 w związku z § 8 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 68).
W punkcie 6 i 7 sentencji wyroku, Sąd Okręgowy przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa Kasy Sądu Okręgowego w Łodzi na rzecz adw. Z. S. tytułem wynagrodzenia pełnomocnika za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną z urzędu ubezpieczonej w kwocie 8856 zł wraz z podatkiem VAT, albowiem Sąd, na podstawie §4 ust. 3 oraz §15 ust. 1 pkt 2 w związku z § 8 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 68).
W zakresie kosztów procesu, w punkcie 8 sentencji wyroku, Sąd Okręgowy na podstawie art. 102 k.p.c. nie obciążył strony powodowej kosztami postępowania, zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych Sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przepisy kodeksu postępowania cywilnego statuują tym samym zasadę, że wprawdzie wynik procesu z reguły decyduje o obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi, niemniej nie jest to obowiązek nieograniczony i podlega ocenie z punktu widzenia zasad słuszności. Kodeks nie konkretyzuje pojęcia "wypadków szczególnie uzasadnionych", pozostawiając ich kwalifikację, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności danej sprawy, sądowi (por. m.in. postanowienie SN z dnia 20 grudnia 1973 roku, II CZ 210/73). Zastosowanie, przez sąd, art. 102 k.p.c. powinno być oceniane w całokształcie okoliczności, które by uzasadniały odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu. Do kręgu tych okoliczności należy zaliczyć zarówno fakty związane z samym przebiegiem procesu, jak i fakty leżące na zewnątrz procesu zwłaszcza dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej (por. postanowienie SN z dnia 14 stycznia 1974 roku, sygn. akt II CZ 223/73). Do wypadków szczególnie uzasadnionych w rozumieniu art. 102 k.p.c. można także zaliczyć sytuacje wynikające z charakteru żądania poddanego rozstrzygnięciu sądu (por. postanowienie SN z dnia 1 września 1973 roku, sygn. akt I CZ 122/73, OSNC rok 1974, poz. 98). Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego. ( Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 28 listopada 2017 r.III AUa 231/17). Należy podkreślić, że art. 102 k.p.c. chroni w wypadkach "szczególnie uzasadnionych" stronę przegrywającą w ten sposób, że Sąd uwzględniając całokształt okoliczności sprawy może nie obciążyć jej obowiązkiem zwrotu kosztów procesu stronie wygrywającej w ogóle albo też obowiązek ten ograniczyć do części należnych kosztów. Ponadto, zastosowanie art. 102 k.p.c. nie wymaga wcześniejszego wniosku strony, ponieważ strona przegrywająca rzadko składa jeszcze przez ogłoszeniem niekorzystnego dla niej rozstrzygnięcia wniosek "o zastosowaniu art. 102 k.p.c. na wypadek nieuwzględnienia jej stanowiska", gdyż mógłby on być poczytany, jako brak przekonania, co do swoich racji. Co najistotniejsze, wygórowane żądanie zasądzenia świadczenia, którego wysokość zależy od oceny sądu, przy czym powód jest subiektywnie przekonany o jego zasadności, może usprawiedliwiać zastosowanie art. 102 k.p.c.
Reasumując, Sąd Okręgowy nie obciążył wnioskodawców kosztami procesu z uwagi na fakt, że sytuacja finansowa – członków zarządu Fundacji – wnioskodawców w sprawie, bardzo jest trudna, a mając na uwadze, także – zobowiązania publicznoprawne – z tytułu spłaty zobowiązań publicznoprawnych ( składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ) Sąd uznał, że, całokształt podmiotowo-przedmiotowych okoliczności faktycznych, uprawnia do uznania szczególnie uzasadnionego przypadku w rozumieniu art. 102 k.p.c, i uprawnia do odstąpienia od obciążania wnioskodawców kosztami procesu.
DJ.
str.