Sygnatura akt VIII U 752/23
Decyzją z 22 lutego 2023 roku, Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. przyznał R. P. emeryturę wojskową od 1 lutego 2023 roku, uwzględniając 3,5% zwiększenie wysługi emerytalnej za pełnienia służby w strefie działań wojennych.
(decyzja k. 30-31 akt (...))
R. P. złożył odwołanie od tej decyzji, wnosząc o podwyższenie zwiększenia jego emerytury wojskowej o 0,5 % za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby w strefie działań wojennych, tj. z 3,5% do 4%. Odwołujący wniósł o przyjęcie, że pełnił służbę wojskową w Polskim Kontyngencie Wojskowym w Tymczasowych S. Organizacji Narodów Zjednoczonych w Libanie (...) w okresie od 30 kwietnia 2009 roku do
10 listopada 2009 roku, a więc przez 8 rozpoczętych miesięcy, a nie 7 – jak przyjął organ.
(odwołanie k. 6-8 akt VII U 752/23)
W odpowiedzi na odwołanie, Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując zajęte stanowisko, jak w zaskarżonej decyzji.
(odpowiedź na odwołanie k. 9-10)
Na rozprawie w dniu 25 października 2023 roku – bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku w niniejszej sprawie – pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie oraz wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych
(e-protokół rozprawy z dnia z 25 października 2023 roku – 00:01:39 – płyta CD k.29)
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca – R. P. urodził się w dniu (...).
( okoliczność niesporna)
Odwołujący się złożył w dniu 7 lutego 2023 roku wniosek o ustalenie uprawnień do zaopatrzenia emerytalnego.
(okoliczność niesporna, a nadto wniosek k. 2-6 akt (...))
Wnioskodawca pełnił służę w strefie działań wojennych w Polskim Kontyngencie Wojskowym w tymczasowych S. Organizacji Narodów Zjednoczonych w Libanie (...) w okresie od dnia 30 kwietnia 2009 roku do dnia 10 listopada 2009 roku na stanowisku patrolowy-celowniczy.
( okoliczność bezsporna, a nadto zaświadczenia k. 18 (...))
Zaskarżoną decyzją z 22 lutego 2023 roku Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. przyznał R. P. od 1 lutego 2023 roku emeryturę wojskową, uwzględniając 3,5% zwiększenia wysługi emerytalnej z tytułu pełnienia służby w szczególnych warunkach, tj. w strefie działań wojennych.
( decyzja z załącznikami – k. 30-31 akt (...))
Powyższy stan faktyczny był w całości niesporny, jak również wynika z niekwestionowanych przez strony dokumentów zalegających w aktach sprawy i załączonych aktach emerytalnych wnioskodawcy.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje :
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.
Pomiędzy stronami nie było sporu co do okresu pełnienia służby w strefie działań wojennych, a co do sposobu liczenia tego okresu. Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była bowiem zasadność domagania się przez wnioskodawcę podwyższenia podstawy wymiaru świadczenia emerytalnego (emerytury wojskowej) o 0,5% z tytułu pełnienia służby w strefie działań wojennych do 4% w miejsce 3,5%.
Zasady ustalenia podstawy wymiaru emerytury z tytułu służby wojskowej reguluje art. 15 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 2528 ze zm.).
W myśl przepisu art. 15 ust. 3 powyższej ustawy, emeryturę podwyższa się o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych.
Jak przyjmuje judykatura, w przypadku służby w strefie działań wojennych każdy rozpoczęty miesiąc służby powoduje podwyższenie podstawy wymiaru świadczenia, niezależnie od tego, ile dni w tym miesiącu służba była pełniona, co nie stanowi naruszenia art. 15 ust 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz § 4 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur wojskowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 67, poz. 618 z późn. zm.) (tak: wyroki Sądu Apelacyjnego w Białymstoku: z 2 grudnia 2014 r., III AUa 898/14, oraz z 29 października 2014 r., III AUa 756/14, L.).
Z kolei § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 lipca 2011 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur wojskowych (Dz. U. z 2011 r. nr 159 poz.946) stanowi, że emeryturę wojskową podwyższa się o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby w strefie działań wojennych w polskich kontyngentach wojskowych wydzielonych z Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej lub przez kierowanych do pełnienia służby w tej strefie z polskich przedstawicielstw wojskowych oraz polskich zespołów łącznikowych przy organizacjach międzynarodowych i międzynarodowych strukturach wojskowych albo bezpośrednio z organizacji międzynarodowych, międzynarodowych struktur wojskowych i obcych jednostek wojskowych.
Zgodnie zaś z treścią § 26 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia
10 lutego 2012 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organów w sprawach zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych oraz uprawnionych członków ich rodzin (Dz.U. z 2012 r. poz. 194) przy obliczaniu wysługi emerytalnej sumuje się poszczególne okresy o jednakowym procentowym wskaźniku, obejmujące lata, miesiące i dni. Sumę dni zamienia się na miesiące, przyjmując za miesiąc trzydzieści dni kalendarzowych. Sumę miesięcy zamienia się na lata, przyjmując pełne 12 miesięcy za jeden rok. W końcowym podsumowaniu okresy niepełnych miesięcy nie są uwzględniane,
z wyjątkiem okresów, o których mowa w art. 15 ust. 3 ww. ustawy.
Treść tych przepisów nie pozostawia w ocenie Sądu Okręgowego wątpliwości, że w przypadku służby w strefie działań wojennych każdy rozpoczęty miesiąc służby powoduje podwyższenie podstawy wymiaru świadczenia niezależnie od tego, ile dni w tym miesiącu służba była pełniona (tak: wyroki Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 15 lutego 2023 r., III AUa 696/21, L. oraz z 17 lipca 2018 r., III AUa 554/17, L.).
Podstawą rozstrzygnięcia jest przepis § 26 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 lutego 2012 roku w sprawie trybu postępowania i właściwości organów w sprawach zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych oraz uprawnionych członków ich rodzin, które to rozporządzenie obowiązuje od 7 marca 2012 roku. W przepisie tym, w sposób jasny wskazano, że okresy niepełnych miesięcy nie są uwzględniane, z wyjątkiem okresów, o których mowa w art. 15 ust. 3 ww. ustawy.
W ocenie Sądu Okręgowego, zaskarżona aktualnie decyzja, została wydana więc z naruszeniem przepisów art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 lipca 2011 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur wojskowych oraz § 26 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 lutego 2012 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organów w sprawach zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych oraz uprawnionych członków ich rodzin (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 2 grudnia 2014 r, III AUa 898/14, LEX nr 1623819, jak również wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 16 kwietnia 2019 r., III AUa 1144/18).
Sąd Okręgowy zważył, że organ w tym zakresie kierował się brzmieniem § 26 ust. 1 zdanie czwarte rozporządzenia wykonawczego, który co prawda stanowi, że „w końcowym podsumowaniu okresy niepełnych miesięcy nie są uwzględniane” – jednakże błędnie pomijając dalszą część tego zdania, tj. „z wyjątkiem okresów, o których mowa w art. 15 ust. 3 ww. ustawy”. A zatem pozwany ustalił sumując wyłącznie konkretne okresy służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych ubezpieczonego, że wynoszą one 6 miesięcy i 11 dni, po czym dopiero tak ustaloną już sumę w oparciu o art. 15 ust. 3 ustawy zaokrąglił w górę do pełnego miesiąca - uzyskując wynik 7 miesięcy, co w konsekwencji oznacza obliczenie wymiaru świadczenia z tytułu pełnienia służby na froncie podczas wojny lub w strefie działań wojennych na poziomie 3,5%.
W ocenie Sądu Okręgowego sposób liczenia rozpoczętych miesięcy przez pozwany organ emerytalny jest sprzeczny z powołanymi przepisami. W oparciu bowiem o cytowane wyżej, przepisy art. 15 ust. 3 ustawy w związku z § 4 ust. 1 punkt 2 rozporządzenia w związku z § 26 ust. 1 zdanie czwarte rozporządzenia wykonawczego, do ustalenia ubezpieczonemu wymiaru świadczenia z tytułu pełnienia służby na froncie podczas wojny lub w strefie działań wojennych należało uwzględnić nie tylko konkretne okresy służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych ubezpieczonego - ale, co wynika z § 26 ust. 1 zdanie czwarte rozporządzenia wykonawczego, pełne miesiące takiej służby. Okres służby wnioskodawcy w strefie działań wojennych powinien wynosić 8 miesięcy z uwagi na pełnienie służby w Polskim Kontyngencie Wojskowym w Tymczasowych S. Organizacji Narodów Zjednoczonych w Libanie (...) w okresie: od 30 kwietnia 2009 roku do 10 listopada 2009 roku – czyli 8 miesięcy rozpoczętych. To zaś oznacza, że zwiększenie winno wynieść 4% (8 miesięcy x 0,5%). Powyższe obliczenie powoduje wzrost liczby miesięcy pełnienia służby o 1 miesiąc, co w kontekście przelicznika 0,5% za każdy miesiąc (art. 15 ust. 3) oznacza, że podstawa wymiaru świadczenia z tytułu pełnienia służby na froncie podczas wojny lub w strefie działań wojennych dla ubezpieczonego powinna zostać ustalona na poziomie 0,5 % wyżej niż to miało miejsce. Zasadnie więc wnioskodawca domagał się podwyższenia podstawy wymiaru świadczenia o 0,5% z tytułu pełnienia służby w strefie działań wojennych do 4% w miejsce 3,5%.
Z uwagi na powyższe, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przeliczył wysokość emerytury wojskowej wnioskodawcy od dnia 1 lutego 2023 roku, uwzględniając procentowe zwiększenie wysługi emerytalnej do 4% z tytułu służby w strefie działań wojennych.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c., w zw. § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 1964). Zaś o odsetkach od tych kosztów – stosownie do art. 98 § 1 1 k.p.c.