Sygn. akt XII K 95 / 24

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2024r.

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział XVIII Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Piotr Maksymowicz

Protokolanci: Natalia Moskal i Ewelina Sidz

przy udziale Roberta Skawińskiego i Grzegorza Kiec – Prokuratorów Prokuratury Okrę­gowej w W.

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2024r. i dnia 12 lipca 2024r. w Warszawie na rozprawie sprawy:

J. Z. (Z.)
syna A. i A. z domu K.
ur. dnia (...) w W.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z dnia 10 lutego 2021r. (sygn. akt II K 699/19) za popełnione w warunkach ciągu przestępstw (art. 91 § 1 kk):

a)  czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 190a § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk dokonany dnia 29 czerwca 2017r.,

b)  czyn z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zb. z art. 190a § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk dokonany dnia 4 lipca 2017r.

na jedną karę 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na świadczeniu nie­odpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie;

2.  Sądu Rejonowego w Piasecznie z dnia 10 sierpnia 2022r. (sygn. akt II K 1294/19) zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 stycznia 2023r. (sygn. akt IX Ka 1360/22) za czyn z art. 178b kk popełniony dnia 17 kwietnia 2018r. na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na świadczeniu nieodpłatnej, kontrolowa­nej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie; orzeczono zakaz prowa­dzenia pojazdów mechanicznych na okres 1 roku; postępowanie wykonawcze w zakresie kary ograniczenia wolności zostało zawieszone;

3.  Sądu Rejonowego w Piasecznie z dnia 2 grudnia 2022r. (sygn. akt II 651/22) za czyn z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk popełniony w okresie od dnia 30 czerwca 2017r. do dnia 4 lipca 2017r. na karę 11 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na świadczeniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wy­miarze 40 godzin miesięcznie; postępowanie wykonawcze w zakresie kary ograniczenia wolności zostało zawieszone;

4.  Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 9 lutego 2023r. (sygn. akt VIII K 263/22) utrzy­manym w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 11 marca 2024r. (sygn. akt VIII AKa 224/23) za czyn z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 189 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk popełniony dnia 5 sierpnia 2022r. na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, na której poczet zaliczono okres tym­czasowego aresztowania od dnia 5 sierpnia 2022r. (godz. 17:40) do dnia 9 lutego 2023r., którą skazany odbywał do dnia 12 stycznia 2024r. (godz. 17:40); skazany aktualnie odby­wa tę karę od dnia 10 maja 2024r. (godz. 17:40) – jej koniec obliczono na dzień 20 ma­ja 2026r. (godz. 17:40);

5.  Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia 3 lipca 2023r. (sygn. akt II K 1352/20) utrzyma­nym w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 28 listopada 2023r. (sygn. akt X Ka 986/23) za czyn z art. 278 § 1 kk popełniony dnia 7 maja 2020r. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności, na której poczet zaliczono okres zatrzymania w dniu 26 sierpnia 2020r. (w godz. 13:55-16:30); skazany odbył tę kare w okresie od dnia 12 stycznia 2024r. (godz. 17:40) do dnia 10 maja 2024r. (godz. 17:40);

w przedmiocie wydania wyroku łącznego

orzeka

1.  na podstawie art. 568a § 1 pkt 2) kpk, art. 569 § 2 kpk w zw. z art. 85 § 1 kk, art. 85a kk i art. 86 §§ 1 i 3 kk oraz art. 91 § 3 kk łączy kary ograniczenia wolności wymierzone skazanemu wyrokami opisanymi w punktach 1., 2. i 3. ( pierwszym, drugim i trzecim) części wstępnej, to jest wyrokami:

[ 1.] Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie
z dnia 10 lutego 2021r. (sygn. akt II K 699/19),

[ 2.] Sądu Rejonowego w Piasecznie z dnia 10 sierpnia 2022r.
(sygn. akt II K 1294/19),

[ 3.] Sądu Rejonowego w Piasecznie z dnia 2 grudnia 2022r.
(sygn. akt II 651/22)

i wymierza skazanemu J. Z. karę łączną 1 (jednego) roku i 11 (jedenastu) miesięcy ograniczenia wolności polegającej na świadczeniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie;

2.  pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w wyrokach opisanych w punktach 1., 2. i 3. ( pierw­szym, drugim i trzecim) części wstępnej, nie objęte wyrokiem łącznym podlegają odręb­nemu wykonaniu;

3.  na podstawie art. 572 kpk w pozostałym zakresie postępowanie umarza;

4.  na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia skazanego od ponoszenia wydatków postępowania obciążając nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UWŁ

sygnatura akt

skazany

XII K 95 / 24

J. Z.

Jeżeli został złożony wniosek o uzasadnienie wyroku jedynie co do rozstrzygnięcia o karze i o innych konsekwencjach prawnych, można wypełnić części 3-8 formularza

1.USTALENIE FAKTÓW

0.1. Wyroki wydane wobec skazanego

Lp.

Sąd, który wydał wyrok albo wyrok łączny

Data wyroku albo wyroku łącznego

Sygnatura akt sprawy

1.

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

10.02.2021r.

III K 699 / 19

2.

Sąd Rejonowy w Piasecznie

10.08.2022r.

II K 1294 / 19

3.

Sąd Rejonowy w Piasecznie

2.12.2022r.

II K 651 / 22

4.

Sąd Okręgowy w Warszawie

9.02.2023r.

VIII K 263 / 22

5.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie

3.07.2023r.

II K 1352 / 20

0.1.1.2. Inne fakty

1.2.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

dotychczasowa karalność skazanego

odpisy wyroków w sprawach wskazanych w punkcie 1.1. oraz informacja o karalności

51, 52, 53, 55, 58-60, 61, 63, 64,

11-12

2.

przebieg postępowań wykonawczych

odpisy posta­nowień dot. postępowań wykonawczych

54, 56

3.

okresy odbywania kar

wydruki sys­temu Noe-Sad, informacja o pobytach

13, 14, 25

4.

zachowanie skazanego w czasie odbywania kar

opinia o skazanym

24-24v

1.2.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---

---

---

---

1.Ocena Dowodów

0.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.2.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1. i.2.

odpisy wyroków, postanowień, infor­macja o karalności

dokumenty sporządzone przez uprawnione organy we właściwej formie

3.

wydruki z systemu Noe-Sad

miarodajna informacja o okresach pozbawienia wolności skaza­nego i o tym, kiedy które kary były wykonywane

4.

opinia o skazanym

sporządzona przez organ uprawniony; przedstawia tak pozytyw­ne, jak i negatywne zachowania J. Z. w jednostce penitencjarnej ( szerzej o opinii w sekcji dotyczącej wymiaru kary)

0.1.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

0.2.(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.2.1 albo 1.2.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---

---

---

1.PODSTAWa KARY ŁĄCZNEJ

Lp.

Sąd, który wydał wyrok albo wyrok łączny, data wydania wyroku albo wyroku łącznego i sygnatura akt sprawy

Kary lub środki karne podlegające łączeniu

[ 1.]

[ 1.]

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

10.02.2021r.

III K 699/19

kara 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności

[ 2.]

[ 2.]

Sąd Rejonowy w Piasecznie
10.08.2022r.

II K 1294/19

kara 4 miesięcy ograniczenia wolności

[3.]

[ 3.]

Sąd Rejonowy w Piasecznie
2.12.2022r.

II K 651 / 22

kara 11 miesięcy ograniczenia wolności

Zwięźle o powodach połączenia kar lub środków karnych z wyjaśnieniem podstawy prawnej

W pierwszej kolejności wskazać należało, że J. Z. części przestępstw (czyny przypi­sane wyrokami z pozycji [ 1.], [ 2.], [ 3.] i [ 5.]) dopuścił się przed dniem 23 czerwca 2020r. Tylko jednego (czyn przypisany wyrokiem Sądu Okręgowego w sprawie z pozycji [ 4.]) po tej dacie. Natomiast wszystkie wyroki zostały wydane i uprawomocniły się po dniu 23 czerwca 2020r.

Na przestrzeni ostatnich lat dochodziło do zmian przepisów dotyczących zasad wymierzania kary łącznej w wyroku łącznym. Z dniem 1 lipca 2015r. odstąpiono od konstrukcji zbiegu przestępstw zastępując ją konstrukcją zbiegu kar podlegających wykonaniu. Z dniem 24 czer­wca 2020r. nastąpiła kolejna zmiana przepisów dotyczących zasad wymierzania kary łącznej. Zasadniczo nastąpił powrót do obowiązującej przed dniem 1 lipca 2015r. konstrukcji zbiegu przestępstw.

Ustawodawca dokonując nowelizacji wprowadził przepis intertemporalny. Zawarty jest on w art. 81 Ustawy z dnia 19 czerwca 2020r. o dopłatach do oprocentowania kredytów ban­kowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. z 2020r. poz. 1086). Ustęp 1. stanowi, że przepisy rozdziału IX kodeksu karnego (czyli art. 85 i n.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020r. stosuje się do kar prawomocnie orze­czonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Z kolei z ustępu 2. wynika, że przepisy znowelizowane stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych po dniu wejścia w życie ustawy.

Wyżej wspomniano, że wszystkie wyrok wobec skazanego zostały wydane i uprawomocniły się w okresie obowiązywania aktualnego reżimu łączenia kar. Dlatego zastosowanie musiały znaleźć przepisy kodeksu karnego obowiązujące po dniu 23 czerwca 2020r. Zmiana art. 86 § 1 kk, która nastąpiła od dnia 1 października 2023r. (podwyższenie górnej granicy kary pozba­wienia wolności) nie miała znaczenia w przypadku skazanego, skoro łączeniu podlegały wy­łącznie kary ograniczenia wolności.

Stosownie do brzmienia art. 85 § 1 kk jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przes­tępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przes­tępstwa.

Art. 86 § 1 kk stanowi, że sąd wymierza karę łączną w granicach powyżej najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 sta­wek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 30 lat pozbawienia wolności. Jeżeli najwyższą z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa jest kara 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 30 lat pozbawienia wolności, orzeka się tę karę jako karę łączną. Karę pozbawienia wolności wymierza się w miesiącach i latach. Zgodnie z art. 86 § 3 ab initio kk wymierzając karę łączną ograniczenia wolności, sąd określa na nowo obo­wiązki lub wymiar potrącenia, o których mowa w art. 34 § 1a kk.

Łączeniu ze sobą podlegają kary tego samego rodzaju. Dopuszczalne jest również połączenie kary pozbawienia wolności oraz kary ograniczenia wolności i wymierzenie kary łącznej pozba­wienia wolności według zasad przewidzianych w art. 87 kk § 1 kk – zagadnienie to zostanie poddane szerszemu omówieniu w dalszej części uzasadnienia.

Pierwszy chronologicznie wyrok zapadł wobec skazanego dnia 10 lutego 2021r. [ 1.]. Zatem zbieg realny stanowiły czyny, za które J. Z. został skazany wyrokami:

[ 1.] Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie
z dnia 10 lutego 2021r. (sygn. akt III K 699/19)
( kara ograniczenia wolności);

[ 2.] Sądu Rejonowego w Piasecznie
z dnia 10 sierpnia 2022r. (sygn. akt II K 1294/19)
( kara ograniczenia wolności);

[ 3.] Sądu Rejonowego w Piasecznie
z dnia 2 grudnia 2022r. (sygn. akt II K 651/22)
( kara ograniczenia wolności);

[ 5.] Sądu Rejonowego w Pruszkowie
z dnia 3 lipca 2023r. (sygn. akt II K 1352/20)
( kara pozbawienia wolności).

Przestępstwa, których dotyczą przywołane wyroki zostały popełnione – odpowiednio – dnia 29 czerwca 2017r. i dnia 4 lipca 2017r. [ 1.a)-b)], dnia 17 kwietnia 2018r. [ 2.], od dnia 30 czer­wca 2017r. do dnia 4 lipca 2017r. [ 3.] i dnia 7 maja 2020r. [ 5.], czyli przed dniem 10 lute­go 2021r. (data wydania wyroku w sprawie III K 699/19 [ 1.] – data graniczna realnego zbiegu przestępstw).

W ramach tego zbiegu połączeniu podlegały wyłącznie kary ograniczenia wolności. Co prawda art. 87 § 1 kk dopuszcza połączenie kary ograniczenia wolności z karą pozbawienia wolności, ale jego treść nakazuje wymierzenie kary łącznej pozbawienia wolności (przy zastosowaniu odpowiedniego przelicznika).

Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 11 czerwca 2019r. (sygn. akt P 20/17, Dz. U. z 2019 roku, poz. 1135) uznał, że art. 87 § 1 kk w zakresie, w jakim nakłada na sąd obowiązek połączenia kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności oraz wymierzenia kary łącznej pozbawienia wolności po dokonaniu zamiany kary ograniczenia wolności na karę pozbawienia wolności jest niezgodny z art. 45 ust. 1 i art. 175 ust. 1 Konstytucji RP.

Zauważyć wypada, że skazany nie uchyla się od wykonania kar ograniczenia wolności. Nie może ich wykonać z przyczyn obiektywnych, to jest wobec pozbawienia wolności w innych sprawach. Z tego powodu postępowania wykonawcze są zawieszone (np. k. 54 i k. 56). Dlate­go postępowanie w zakresie połączenia kary pozbawienia wolności wymierzonej wyrokiem w sprawie II K 1352/20 [ 5.] umorzono. Połączono natomiast kary ograniczenia wolności.

Zakresem rozstrzygnięcia o umorzeniu objęto też karę pozbawienia wolności wymierzoną wy­rokiem Sądu Okręgowego w Warszawie w sprawie VIII K 263/22 [ 4.]. Została ona wymierzona za czyn dokonany w dniu 5 sierpnia 2022r., a zatem już po wydaniu wyroku w sprawie III K 699/19 [ 1.] – data graniczna realnego zbiegu przestępstw. Nie jest możliwe objęcie wyrokiem łącznym kary wymierzonej za przestępstwo popełnione po wydaniu wyroku skazującego za inne wcześniej dokonane przestępstwo (np. wyrok SN z dnia 10.02.2005r., V KK 427/04, Lex nr 159366).

Skazany i jego obrońca postulowali połączenie kar pozbawienia wolności wymierzonych wy­rokami wymierzonymi w sprawach VIII K 263/22 [ 4.] i II K 1352/20 [ 5.]. Wyżej wykazano, że przestępstwa, których orzeczenia te dotyczą nie pozostawały w zbiegu realnym ze sobą (ze względu na wyrok z dnia 10 lutego 2021r.), toteż kary nie mogły być połączone przy zastoso­waniu przepisów obowiązujących po dniu 23 czerwca 2020r.

Nie rozstrzygając w tym miejscu sporu, czy art. 81 Ustawy z dnia 19 czerwca 2020r. o dopła­tach do oprocentowania kredytów bankowych… wyłącza zastosowanie art. 4 § 1 kk wskazać należało, że nawet zastosowanie przepisów obowiązujących od dnia 1 lipca 2015r. do dnia 23 czerwca 2020r. nie pozwoliłoby na połączenie tych dwóch kar pozbawienia wolności. Art. 85 kk stanowił wtedy:

jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną (§ 1),

podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrze­żeniem art. 89, w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w § 1.

Karą podlegającą wykonaniu w przypadku kary pozbawienia wolności jest aktualnie wykony­wana kara tego rodzaju oraz kara oczekująca na wprowadzenie do wykonania w dalszej ko­lejności. Skazany karę 4 miesięcy pozbawienia wolności wymierzoną w sprawie II K 1352/20 [ 5.] odbył od dnia 12 stycznia 2024r. do dnia 10 maja 2024r. (por. k. 25). Toteż na datę wy­dawania uzasadnianego wyroku łącznego nie było innej kary pozbawienia wolności podlega­jącej wykonaniu.

Na dzień wyrokowania karami podlegającymi wykonaniu były wyłącznie kara 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności wymierzona w sprawie VIII K 263/22 [ 4.] i trzy kary ograniczenia wol­ności (sprawy z punktów [ 1.], [ 2.] i [ 3.]). Wyjaśniono już, że kary ograniczenia wolności nie mogły zostać połączone z karą pozbawienia wolności. Zastosowanie reżimu zbiegu kar dopro­wadziłoby do połączenia wyłącznie kar ograniczenia wolności, toteż uzyskano by taki sam re­zultat jak przy zastosowaniu aktualnie obowiązujących przepisów.

1.WYMIAR KARY

Przytoczyć okoliczności, które sąd uwzględnił przy wymiarze kary łącznej

Orzekając w punkcie 1. wyroku karę łączną ograniczenia wolności Sąd kierował się dyrekty­wami określonymi w art. 85a kk i zastosował tzw. zasadę asperacji (zasadę mieszaną), sto­sownie do oceny stopnia związku podmiotowego, przedmiotowego oraz czasowego łączą­cego poszczególne przestępstwa.

Kara łączna ograniczenia wolności mogła zostać wymierzona w przedziale od 1 roku i 7 mie­sięcy (miesiąc powyżej najsurowszej kary jednostkowej wymierzonej za czyny opisane w pun­ktach [ 1.a)-b)]) do 2 lat ograniczenia wolności (górna granica z art. 86 § 1 kk).

Od dnia 1 lipca 2015r. w kodeksie karnym pojawił się nowy przepis. To art. 85a stanowiący orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wycho­wawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Jego wprowadzenie zostało ocenione po­zytywnie, bowiem dotychczas w polskich ustawach karnych bardzo brakowało przepisu ok­reślającego tzw. ogólne dyrektywy wymiaru kary łącznej (J. Majewski, Kodeks karny. Komen­tarz do zmian 2015, Warszawa 2015, s. 306). Z rozważań tego komentatora ( ibidem, s. 308) należy przyłączyć się do poglądu, że partykuła przede wszystkim eksponuje w art. 85a kk cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, to wyróż­nia je w stosunku do potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. W rezultacie przepis ten ustanawia osobny, zamknięty katalog ogólnych dyrektyw wymiaru kary łącznej (odrębny od katalogu z art. 53 kk) składający się z dwóch dyrektyw: dyrektywy prewencji indywidualnej (szczególnej) oraz dyrektywy prewencji generalnej (ogólnej), a jed­nocześnie wyznacza, że pierwsza z nich ma być dyrektywą wiodącą. Pogląd ten częściowo stracił na aktualności wobec nowelizacji art. 85a kk, który od dnia 1 października 2023r. sta­nowi: Orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele kary w zakresie społecznego oddziaływania, a także cele zapobiegawcze, które ma ona osiągnąć w stosunku do skazanego. Wydaje się zatem, że ustawodawca punkt ciężkości przesunął na prewencję generalną.

Niemniej stwierdzić trzeba, że ukonstytuowanie w art. 85a kk ogólnych dyrektyw wymiaru kary łącznej nie zdezaktualizowało dotychczasowej praktyki określania jej wysokości w zależ­ności od oceny nasilenia związku przedmiotowego, podmiotowego i czasowego spajającego przestępstwa, za które wymierzono kary podlegające łączeniu. Uzależnienie ukształtowania kary łącznej z wykorzystaniem dwóch zasad skrajnych lub jednej zasady pośredniej od istnie­nia (lub braku) związku przedmiotowego, podmiotowego i czasowego przestępstw nie wyni­kało wprost z żadnego przepisu kodeksu karnego z 1997 roku (tak samo wcześniej kodeksu karnego z 1969 roku). Był to wynik dorobku doktryny i judykatury. Zarazem i komentatorzy, i sądy wskazywały, że to właśnie wymogi prewencji indywidualnej i generalnej przemawiają by wymiar kary łącznej uzależniać od oceny nasilenia związku przedmiotowego, podmioto­wego i czasowego spajającego konkretne przestępstwa. Dlatego w ocenie Sądu Okręgowego art. 85a kk nie eliminuje trafności dotychczasowych rozwiązań orzeczniczych dotyczących zasad kształtowania kary łącznej (tak samo P. Kozłowska-Kalisz [w:] M. Mozgawa (red.), Ko­deks karny. Komentarz, Warszawa 2015, teza 1 in fine do art. 85a kk).

Przez związek podmiotowo-przedmiotowy rozumie się głównie podobieństwo rodzajowe zbie­gających się przestępstw, motywację i czas popełnienia każdego z nich (por. wyrok SA w Kra­kowie z dnia 2.07.1992r., II AKr 117/92, KZS 1992/3-9/50). Charakter więzi zachodzących mię­dzy pozostającymi w realnym zbiegu przestępstwami, objawiającej się zwartością czasową, ale i popełnieniem czynów powiązanych ze sobą wspólnym zamiarem czy ciągiem działań sprawcy sprawia, że przy tego typu sytuacjach zaciera się indywidualny charakter poszcze­gólnych przestępstw, a ponownej oceny wymaga całe zjawisko, na które złożyły się wszystkie przypisane czyny (wyrok SA w Gdańsku z dnia 5.11.1998r., II AKa 260/98, Biul. SA w Gdańsku 1999/1/108). Podobnie Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 8 marca 2001r. (II AKa 59/01, Prok. i Pr. 2002/3/21) zauważył, że zasadę absorpcji stosuje się, gdy przestępstwa ob­jęte realnym zbiegiem w liczbie nie więcej niż dwa wskazują na bliską więź przedmiotową i podmiotową, są jednorodzajowe i popełnione zostały w bliskim związku czasowym i miej­scowym, stanowiąc jeden zespół zachowań sprawcy, objęty jednym planem, mimo godzenia w różne dobra osobiste. Całkowitą absorpcję można zastosować albo wtedy, gdy wszystkie czyny wykazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową, albo orzeczone za niektóre z czynów kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną, albo też istnieją jakieś inne szczególne okoliczności dotyczące osoby skazanego (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 14.03.2012r., II AKa 51/12, Lex nr 1143438). Absorpcja czy wymierzenie kary łącznej zbliżonej w swojej wysokości do najsurowszej kary jednostkowej jest uzasadnio­ne w sposób szczególny w dwóch przypadkach: zbiegu bardzo poważnego przestępstwa z przestępstwem lub przestępstwami wyraźnie mniej groźnymi oraz w sytuacji, gdy przyjęcie wielu przestępstw zamiast jednego jest merytorycznie wątpliwe ze względu na nieostrość kryteriów jedności czynu czy przestępstwa, tzn. gdy między przestępstwami istnieje ścisły związek rzeczowy, np. objęcie jednym planem działania, choć art. 12 kk nie znalazł zastoso­wania. Nadto wymiar kary łącznej w oparciu o zasadę absorpcji może mieć miejsce w takich przypadkach, gdy z dwóch lub więcej przestępstw pozostających w zbiegu jedno dominuje w ocenie całości zdarzenia lub gdy związek czasowo-przestrzenny między nimi jest ścisły (wy­rok SA w Warszawie z dnia 22.10.2015r., II AKa 307/15, Lex nr 1940502). Tezy te przyjmować aktualnie można z tą korektą, że ustawodawca wyeliminował pełną absorpcję, gdyż sąd obo­wiązany jest wymierzyć karę łączną powyżej najsurowszej kary jednostkowej – czyli karę co najmniej o miesiąc wyższą.

W węźle utworzonym w punkcie 1. wyroku połączono kary wymierzone za:

dwa czyny z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 190a § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zb. 190a § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk dokonane w czerwcu i lipcu 2017 roku [ 1.a)-b)];

czyn z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk [ 3.] dokonany od czer­wca do lipca 2017 roku [ 3.]

i czyn z art. 178b kk dokonany w kwietniu 2018 roku [ 2.].

Lektura wyroków z punktów [ 1.] i [ 3.] prowadzi do jednoznacznego wniosku, że mamy do czynienia z trzema zachowaniami, które – gdyby były objęte jednym postępowaniem – zos­tałyby potraktowane jako jeden ciąg przestępstw. Odmienny rodzajowo i odległy czasowo jest jedynie czyn z wyroku z punktu [ 2.].

Popełnienie przestępstw podobnych w bliskich odstępach czasu uzasadnia znaczną absorpcję w wymiarze kary łącznej, ale dopuszczenie się ich na szkodę różnych pokrzywdzonych – odstąpienie od absorpcji pełnej na rzecz częściowej kumulacji, gdyż oznacza niekompletność kryteriów ścisłego związku przedmiotowego i podmiotowego zbiegających się realnie przes­tępstw (por. wyrok SA w Krakowie z dnia 7.03.1991r., II AKr 15/91, KZS 1991 /3/12). Tak samo częściowa kumulacja jest uzasadniona w przypadku popełnienia przestępstw jednorodza­jowych, nawet na szkodę tego samego pokrzywdzonego, ale w znacznych odstępach czaso­wych bądź bliższych czasowo, ale na szkodę różnych pokrzywdzonych.

Uwzględniając wymowę opinii o skazanym (przeciętna, z elementami pozytywnymi, jak np. nieodpłatne zatrudnienie na terenie jednostki penitencjarnej, deklaratywnie krytyczny sto­sunek do popełnionych przestępstw) kara łączna 1 roku i 11 miesięcy ograniczenia wolności polegająca na świadczeniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 10 godzin miesięcznie stanowić będzie prawidłową syntetyczną, całościową ocenę zachowań sprawcy, będąc właściwą oraz celową – z punktu widzenia prewencyjnego – reakcją na popeł­nione przez niego czyny.

Normy prawa karnego materialnego określają w sposób ogólny zasady orzekania kary łącznej. Nie zawierają one nakazu kierowania się wyłącznie dyrektywą pełnej absorpcji w odniesieniu do każdego skazanego. Skoro z przepisów nie wynika obowiązek kształtowania wymiaru kary łącznej przy zastosowaniu tylko jednej dyrektywy, najbardziej korzystnej dla skazanego, to posłużenie się zasadą częściowego pochłaniania nie może stanowić jakiegokolwiek naruszenia prawa materialnego (por. wyrok SN z dnia 17.05.2000r., IV KKN 39/99, Lex nr 51104).

1.Wymiar Środka karnego

Przytoczyć okoliczności, które sąd uwzględnił przy łącznym wymiarze środka karnego

nie dotyczy

1.Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU łĄCZNym

Zwięźle o powodach uzasadniających inne rozstrzygnięcia z wyroku łącznego, w tym umorzenie postępowania, zaliczenie okresów na poczet kary łącznej

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w wyrokach opisanych w punktach 1., 2. i 3. (pierw­szym, drugim i trzecim) części wstępnej orzeczenia, nie objęte wyrokiem łącznym po­dlegają odrębnemu wykonaniu – wynika to z treści art. 576 § 1 kpk

3.

powody umorzenia postępowania w pozostałym zakresie wyjaśniono powyżej

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4.

skazanego zwolniono z obowiązku ponoszenia wydatków postępowania obciążając nimi Skarb Państwa.

1.PODPIS

sędzia Piotr Maksymowicz