UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 15 lipca 2024 r.

Postanowieniem z dnia 21 grudnia 2023 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W. umorzył postępowanie w sprawie w stosunku do pozwanego (...) (Francja).

Sąd ustalił, że pozwem złożonym 20 kwietnia 2021 r. miasto stołeczne W. (dalej: powód) wniosło o zasądzenie solidarnie od pozwanych 12 152,05 zł wraz z odsetkami oraz kosztami procesu .

Na podstawie zarządzenia z 24 czerwca 2021 r., sąd podjął próbę doręczenia pozwu pozwanemu (...) (spółka uproszczona) z siedzibą w N. (Francja) w trybie Rozporządzenia nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. dotyczącego doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych (doręczanie dokumentów) oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1348/2000 z dnia 13 listopada 2007 r. (Dz.Urz.UE.L324/79). Adresat odmówił przyjęcia doręczonego odpisu pozwu z uwagi na brak tłumaczenia z języka polskiego. Zarządzeniem z 22 grudnia 2021 r. sąd wezwał pełnomocnika powoda do uiszczenia zaliczki na poczet kosztów tłumaczenia na język francuski odpisu pozwu i załączników w wysokości 2000 zł, w terminie 14 dni pod rygorem zawieszenia postępowania w stosunku do pozwanego (...), informując, że pozwany odmówił przyjęcia pozwu w języku polskim. Termin na uiszczenie ww. zaliczki na poczet kosztów tłumaczenia upłynął bezskutecznie.

Sąd Rejonowy w tym okolicznościach ocenił, że postępowanie w stosunku do pozwanego (...) należało zawiesić zgodnie z przepisem art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c., ponieważ w realiach niniejszej sprawy, brak było możliwości nadania sprawie dalszego biegu wobec ww. pozwanego z uwagi na niewniesienie przez powoda zaliczki na poczet kosztów tłumaczenia pozwu i dołączonych do niego załączników. Po upływie trzech miesięcy od daty zawieszenia, sąd I instancji uznał, że brak wniosku powoda o podjęcie postępowania skutkuje zastosowaniem art. 182 § 1 pkt 1 k.p.c. i umorzeniem postępowania wobec oznaczonego pozwanego.

Powód, wniósł zażalenie na to postanowienie zaskarżając je w całości, wnosząc o jego uchylenie, podjęcie postępowania w stosunku do pozwanego (...), zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kosztów postępowania zażaleniowego i przeprowadzenie dowodów z dokumentów: a) pismo informujące pozwanego (...) z dnia 14 marca 2022 r. w sprawie o sygn.. akt XV GC 1875/21 na okoliczność faktu, że pozwany (...) rozumie język polski i działa w tym języku przed tut. Sądem, b) pozew (...) i (...) sp. z o.o. z dnia 5 listopada 2019 r. na okoliczność faktu, że pozwany (...) rozumie język polski i działa w tym języku przed polskimi sądami powszechnymi, c) wydruku z artykułu z (...) z dnia 11 stycznia 2022 r. „W sporze z (...) nie trzeba tłumaczyć pozwu na angielski” na okoliczność poglądu prawnego Sądu Apelacyjnego w Warszawie dotyczącego, że nie ma potrzeby tłumaczenia pozwu skierowanego do przedsiębiorcy zagranicznego posiadającego oddział w Polsce, działającego w Polsce i tworzącego w języku polskim regulaminy.

W rozwinięciu zażalenia powód zarzucił zaskarżonemu orzeczeniu naruszenie regulacji związanych z doręczeniem orzeczenia za pośrednictwem portalu informacyjnego podnosząc, że postanowienie o zawieszeniu postępowania nigdy mu nie zostało mu skutecznie doręczone. W związku z tym zarzucił naruszenie art. 182 § 1 pkt 1) k.p.c. w zw. z art. 379 pkt 5) k.p.c. poprzez umorzenie postępowania, w sytuacji gdy powód nie otrzymał postanowienia o zawieszeniu postępowania, więc nie biegł w stosunku do niego termin do złożenia wniosku o podjęcie postepowania, a w konsekwencji powód został pozbawiony obrony swoich praw i możliwości dochodzenia od pozwanego kary umownej.

Skarżący zarzucił też naruszenie Rozporządzenia nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. dotyczącego doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych (doręczanie dokumentów) oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1348/2000 z dnia 13 listopada 2007 r. (Dz.Urz.UE.L324/79) w art. 8 ust. 1, który stanowi, że pozwany może odmówić przyjęcia doręczanego dokumentu, jeżeli nie został on sporządzony w jednym z języków określonych poniżej ani nie dołączono do niego tłumaczenia na jeden z następujących języków:

a) język, który adresat rozumie; lub

b) język urzędowy państwa członkowskiego, do którego adresowane są dokumenty, lub jeżeli w tym państwie członkowskim jest kilka języków urzędowych – język urzędowy lub jeden z języków urzędowych miejsca, w którym ma nastąpić doręczenie.

Wskazując na przytoczoną regulację skarżący podniósł, że pozwany (...) rozumie język polski, w którym sporządzony i doręczony był pozew. Pozwany posiada oddział w Polsce, prowadzi działalność gospodarczą w Polsce, posługując się przy tym językiem polskim a z powodem zawarł umowę w języku polskim i przyjął jej realizację w języku polskim. Ponadto pozwany działa w tym języku przed polskimi sądami powszechnymi, a na co wskazują powołane w zażaleniu przez skarżącego sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie, co skutkowało wydaniem orzeczenia kasatoryjnego.

Jak wynika z akt sprawy, to w toku postępowania przed Sądem Rejonowym postępowanie w stosunku do pozwanego (...) zostało zawieszone na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c., zgodnie z którym sąd może zawiesić postępowanie z urzędu m. in. jeżeli na skutek niewykonania przez powoda innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu.

W okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy, w szczególności wobec jasnego oznaczenia w pozwie adresu oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, to sąd I instancji nie dokonał prawidłowej oceny przesłanek do zawieszenia postępowania. Otóż, odmowa przyjęcia odpisu pozwu przez pozwanego (pod adresem innym niż adres oddziału przedsiębiorcy zagranicznego) nie mogła stanowić przeszkody w biegu sprawy wobec pozwanego (...).

Należy podnieść, że ów pozwany nie tylko rozumie język polski i działa w tym języku przed polskimi sądami powszechnymi, co już tylko w świetle powołanych w zażaleniu dowodów nie budzi wątpliwości ale też pozwany ten zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 470); poprzednio – data utworzenia oddziału - ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, dla wykonywania własnej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej utworzył oddział z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Celem tworzenia oddziałów i ustanawiania osób upoważnionych do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego w oddziale jest umożliwienie podejmowania czynności przez oddział bez konieczności kierowania działań wobec podmiotu głównego, w tym uzyskiwania dodatkowych pełnomocnictw. Zatem, osoba ujawniona w KRS, jako upoważniona do reprezentacji w oddziale, może na podstawie takiego upoważnienia podejmować wszelkie czynności związane z działalnością przedsiębiorcy zagranicznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym oczywiście odbierać kierowaną do przedsiębiorcy korespondencję. Natomiast adres tego oddziału, jest adresem, pod którym przedsiębiorca zagraniczny działa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W realiach sprawy, wobec treści wpisów w Krajowym Rejestrze Sądowym (nr KRS 208465) brak było możliwości wstrzymywania biegu postępowania poprzez żądanie od powoda zaliczki na poczet kosztów tłumaczenia pozwu i dołączonych do niego załączników w celu doręczenia na adres we Francji. Pozwany (...) odmówił przyjęcia pozwu, ponieważ miał uzasadnione prawo oczekiwać, że będzie on doręczony na adres jego oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Co więcej, w aktach sprawy jest pełnomocnictwo dla r. pr. O. Z. (k. 122), z którego wynika, że pozwany (działając przez swojego reprezentanta w oddziale w Polsce) ustanowił pełnomocnika do wglądu w akta tej sprawy. Świadomość pozwanego, co do jego pozycji procesowej w tej sprawie i zakresu umocowania oddziału ze względów organizacyjno prawnych jest więc oczywista.

Zgodnie z treścią art. 182 § 1 pkt 1 k.p.c., sąd umarza postępowanie zawieszone z przyczyn wskazanych w art. 177 § 1 pkt 5 i 6, jeżeli wniosek o podjęcie postępowania nie został zgłoszony w ciągu trzech miesięcy od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania. Postępowanie w stosunku do pozwanego (...) zostało zawieszone z naruszeniem ww. przepisu a także regulacji procesowych wskazanych w zażaleniu, a w wyniku zaskarżenia sąd II instancji uchylił to postanowienie o zawieszeniu postępowania. W tych okolicznościach nie podlegało ocenie to, czy ziściły się przesłanki do wniosku o podjęcie postępowania, a tym bardziej to, czy termin 3 miesięcy na złożenie wniosku o podjęcie postępowania upłynął bezskutecznie.

Reasumując, sąd I instancji wadliwie umorzył postępowanie, które w związku z uprzednio wadliwym zawieszeniem (postanowienie uchylone przez sąd II instancji) powinno być realizowane wobec (...) w sposób odpowiedni do przytoczonych okoliczności faktycznych i regulacji prawnych wiążących sąd i strony.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy uchylił zaskarżone postanowienie. Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego pozostawiono Sądowi Rejonowemu, na podstawie art. 108 § 2 k.p.c.

sędzia Anna Gałas

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE