UZASADNIENIE

Ubezpieczony H. S. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. z dnia 5 listopada 2013r.o odmowie przyznania mu prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Ubezpieczony podniósł, iż wbrew twierdzeniom organu rentowego spełnia wszystkie ustawowe przesłanki warunkujące nabycie prawa do świadczenia emerytalnego, w tym osiągnął 60 lat i 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach. Domagał się zaliczenia mu do stażu pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia: od 3 sierpnia 1972r. do 10 listopada 1973r., od 21 lipca 1976r. do 31 lipca 1989r. oraz od 10 września 1990r. do 30 stycznia 1993r. oraz zasądzenia od organu rentowego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego (k. 3-5, 29-30).

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wskazując, iż uznał za udowodnione do dnia 31 grudnia 1998r. 29 lat, 3miesiące i 15 dni okresów składkowych i nieskładkowych , w tym 14 lat, 4 miesiące i 28 dni pracy w szczególnych warunkach.Organ rentowy wyjaśnił, iż do pracy w warunkach szczególnych uwzględnił ubezpieczonemu okresy pracy: od 24 czerwca 1972r. do 2 sierpnia 1972r., od 3 sierpnia 1972r. do 10 listopada 1973r., od 21 lipca 1976r. do 31 lipca 1989r. Nie uwzględnił natomiast okresu zatrudnienia w Firmie Usług (...) w K. od 10 września 1990r. do 31 października 1992r. na stanowisku kierowcy samochodu przystosowanego do wywozu nieczystości stałych i płynnych,ponieważ odwołujący nie przedłożył świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych.Organ rentowy podniósł tym samym, iż ubezpieczony nie wykazał 15 letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze (k. 16-17).

Sąd ustalił, co następuje :

Ubezpieczony H. S. (ur. w dniu (...)), z zawodu jest kierowcą - mechanikiem (wniosek emerytalny k. 1 a.e.).

Uprawnienia do kierowania pojazdami uzyskał: kat. B i C –2 lipca 1972r., D-29 października 1985r., BE- 22 stycznia 1980r., CE-22 stycznia 1982r., DE-1 lipca 1989r. (prawo jazdy o nr (...) k. 50 a.s.)

W okresie od 10 września 1990r. do 31 stycznia 1993r. ubezpieczony pozostawał w zatrudnieniu w oparciu o umowę o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy w Firmie Usług (...) w K., przy czym do 31 października 1992r. pracował na stanowisku kierowcy samochodu przystosowanego do wywozu nieczystości stałych

(kontenery) i płynnych, a następnie od 1 listopada 1992r.jako dyspozytor- koordynator.

Przedmiotem działalności firmy były usługi transportowe, wywóz odpadów komunalnych stałych, poremontowych, wywóz odpadów płynnych, utrzymanie terenów zielonych , prace porządkowe. Firma posiadała samochody dostawcze, które miały charakter zaopatrzeniowy, pojazdy ciężarowe powyżej 3,5 tony do przewozu kontenerów z odpadami, typu wywrotka do przewozu mas ziemnych oraz żuki.

W latach 90- 93 zatrudniano kilkadziesiąt osób. W obsłudze biurowej 2- 3osoby. Dozór bazy: 2- 3 pracowników, 5- 6 kierowców z wyższą kategoria prawa jazdy, 3 kierowców z kategorią B, kilka osób do obsługi terenów zielonych, 1- 2 mechaników,magazynier, elektryk, stanowisko dyspozytora.

Firmą (...) prowadził W. Ż. (1), który rozdzielał prace pomiędzy pracowników.

(...) obsługiwała zarówno klientów indywidualnych jaki różne firmy.

Zatrudnieni w firmie kierowcy nie mieli przydzielonych konkretnych pojazdów. Typowe pojazdy do wywozu nieczystości były pojazdami o ładowności powyżej 3,5 tony.

Ubezpieczony prowadził samochody ciężarowe powyżej 3,5 tony przystosowane do wywozu nieczystości z tzw. kontenerami. Kontenery były zarówno do przewozu gruzu poremontowego, odpadów zielonych, niesegregowanych uprzednio odpadów komunalnych. Kontenery miały pojemność od 6- 8 m( 3). 2- 3 godziny zajmowała ubezpieczonemu obsługa jednego kontenera. Po przyjściu do pracy ubezpieczony sprawdzał stan techniczny samochodu. Jechał z pustym kontenerem na wymianę zgodnie z dyspozycją pracodawcy. Wymieniał go na załadowany kontener. Jechał na wysypisko i wracał we wskazany wcześniej rejon przez W. Ż. (1).Kontenery były dostosowane do obsługi jednoosobowej. Ubezpieczony sam obsługiwał te kontenery, nie miał żadnego pomocnika. Sam przypinał kontener łańcuchami do pojazdu. Zawartość kontenerów ubezpieczony wywoził na wysypisko komunalne w K. przy ul. (...) w K., a później do M..Do jego obowiązków należało też uprzątnięcie nieczystości wokół kontenera.

Składowisko odpadów odbierało nieczystości za ustaloną opłatą . Opłata uzależniona była od wagi nieczystości (był kwit z wagi ile ważyły nieczystości).

Odbiór nieczystości był uzależniony od ilości zamówień.

Odwołujący zwykle obsługiwał Osiedle (...) w K. G. i D., supermarket (...), gdzie stały 4 pojemniki i P..Był to rejon gdzie było do wywozu 10- 12 kontenerów. Niekiedy wywoził tylko 4-5 kontenerów, gdyż często było tak, że wokół kontenera było dużo nieczystości, które sam musiał załadować do kontenera i późnej je wywieźć.

Ubezpieczony jako jedyny z zatrudnionych w firmie kierowców obsługiwał nadto w porze nocnej samochód asenizacyjny- do wywozu nieczystości płynnych na giełdzie warzywnej. Całą noc jeździł tym samochodem. Częstotliwość wyjazdów tym samochodem zależała od poleceń W. Ż. (1). Bywały dni, w które do południa wywoził 6- 7 kontenerów, później w nocy pracował na samochodzie asenizacyjnym.

Zdarzało się, iż ubezpieczony jeździł również w ciągu dniówki samochodem ciężarowym powyżej 3,5 tony marki S. typu wywrotka.

Ubezpieczony nie obsługiwał samochodu marki Ż.. Bezpośrednio nie wykonywał prac przy utrzymaniu terenów zielonych- jedynie wywoził wywrotką trawę i gruz na wysypisko. Rzadko zdarzało się aby wywoził gruz.

Do obowiązków ubezpieczonego należało również dokonywanie bieżącego utrzymania w należytym stanie pojazdu, tj. bieżącej jego konserwacji, mycia. Z reguły naprawa samochodu przez ubezpieczonego ograniczała się do wymiany koła. Innych napraw dokonywali mechanicy na bazie.

W ciągu dnia ubezpieczony pracował minimum 10 godzin

(zeznania: świadków: G. S., W. Ż. (1), ubezpieczonego e-protokół k. 50,akta osobowe ubezpieczonego z Firmy Usług (...) w szczególności zakres czynności kierowcy).

Ubezpieczony nie jest członkiem OFE. Nie pozostaje w zatrudnieniu. Na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony posiadał 29 lat, 3 miesiące i 15 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

W dniu 21 października 2013r. wystąpił z wnioskiem do organu rentowego o wcześniejszą emeryturę. Organ rentowy uznał za udowodnione 14 lat, 4 miesiące i 28 dni stażu pracy w warunkach szczególnych zaliczając do niego okresy zatrudnienia: od 24 czerwca 1972r. do 2 sierpnia 1972r. jako mechanik samochodowy w kanałach remontowych oraz od 3 sierpnia 1972r. do 10 listopada 1973r. jako kierowca samochodu ciężarowego w Przedsiębiorstwie (...) w upadłości oraz od 21 lipca 1976r. do 31 lipca 1989r. jako kierowca samochodu ciężarowego w (...) S.A w K.(wniosek emerytalny, akta emerytalne ubezpieczonego, zeznania ubezpieczonego e-protokół k. 50).

Rozpoznając wniosek ubezpieczonego o emeryturę organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję z dnia 5 listopada 2013r. odmawiając ubezpieczonemu prawa do emerytury z powodu nieosiągnięcia 60 lat i 15 lat pracy w warunkach szczególnych (k. 20 a.e.).

Po wniesieniu przez ubezpieczonego odwołania organ rentowy decyzją z dnia 5 stycznia 2014r. zmienił decyzję z 5 listopada 2013r. i uznał, że ubezpieczony spełnia przesłankę ukończenia 60 roku życia (k. 24 a.e.)

Powyższe okoliczności nie są przez strony kwestionowane. Spornym jedynie pozostaje, czy ubezpieczony legitymuje się co najmniej 15 - letnim okresem pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. z 2013r., poz.1440), zwanej dalej ustawą emerytalną, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 ustawy, jeżeli w dniu jej wejścia w życie tj. 1 stycznia 1999r. osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy emerytalnej – wynoszący 25 lat dla mężczyzn.

Z mocy art. 32 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 powoływanej ustawy. Dla celów ustalenia uprawnień do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w warunkach szczególnych za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

W myśl art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej obniżony wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Do przepisów tych należy zaliczyć rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 z późn. zm.).

Na zasadzie § 2 ust. 1 owego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Z mocy § 4 ust. 1 rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn i ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W wykazie A stanowiącym załącznik do powołanego rozporządzenia w Dziale VIII obejmującym prace w transporcie i łączności pod pozycją 2 wymieniono prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, zaś w dziale IX obejmującym prace w gospodarce komunalnej pod poz. 3 wyszczególniono prace przy wywozie nieczystości stałych i płynnych oraz prace na wysypiskach i wylewiskach nieczystości, a także prace przy pryzmach kompostowych z nieczystości miejskich, , jako wykonywane w warunkach szczególnych.

Jak jednoznacznie wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności z zeznań świadków G. S., W. Ż. (1) oraz przesłuchania ubezpieczonego, od 10 września 1990r. do 31 października 1992r. w Firmie Usług (...) w K. W. Ż. (2), ubezpieczony faktycznie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy samochodu ciężarowego przystosowanego do wywozu nieczystości stałych ( kontenery) i płynnych tj. prace ujęte pod poz. 2 działu VIII w zw. z poz. 3 działu IX wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia z dnia 7.02.1983r. cytowanego wyżej. Ubezpieczony obsługiwał samochody ciężarowe powyżej 3,5 ton wywożąc na wysypiska komunalne nieczystości. Zdarzało się również, iż w wyniku wyjątkowej potrzeby pracodawcy obsługiwał samochody ciężarowe powyżej 3,5 tony marki S. typu wywrotka. Podkreślenia wymaga natomiast okoliczność, iż w okresie zatrudnienia w (...) w K., nie prowadził samochodów, w tym ciężarowych poniżej 3,5 tony. Wykonywał swoje obowiązki pracownicze obsługując wyłącznie samochody ciężarowe powyżej 3,5 tony. Znajduje to potwierdzenie w aktach osobowych ubezpieczonych oraz zaświadczeniu pracodawcy z dnia 5 października 2001r., a także w spójnych wyjaśnieniach świadków i samego ubezpieczonego. Podkreślić należy, że ubezpieczony posiada specjalistyczne uprawnienia do prowadzenia tego typu ciężkich pojazdów, o czym świadczy przedłożone na rozprawie przez ubezpieczonego prawo jazdy.

Dla oceny czy pracownik pracował w szczególnych warunkach nie ma znaczenia nazwa zajmowanego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy, rzeczywiście wykonywanych zadań(vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5.06.2012r., (...) 277)11, Lex 1214997, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 21.03.2013r., (...))12, Lex 1305951, z dnia 16.08.2012r. IIIAUa 2500)11, Lex 1236517).

Należy podkreślić, iż w postępowaniu sądowym fakt wykonywania pracy w warunkach szczególnych można wykazać przy pomocy wszelkich dowodów. Okresy pracy w szczególnych warunkach mogą być wykazywane przed sądem wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi przez Kodeks postępowania cywilnego, a w szczególności dokumentami z osobowych akt pracowniczych, zeznaniami świadków, wyjaśnieniami stron. Bowiem w postępowaniu odwoławczym nie mają zastosowania ograniczenia dowodowe, którymi związany jest organ rentowy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 2.08.2012r., (...))11, Lex 1213891).

Całość zebranego w sprawie materiału dowodowego wskazuje jednoznacznie, iż przed 1999r. przez okres przekraczający 15 lat stale i w pełnym wymiarze ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych.

Stosownie do art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej emerytura, o jakiej mowa w art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki do przyznania mu wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych: osiągnął 60 lat życia w dniu 9 października 2013., w dniu wejścia w życie ustawy emerytalnej tj. 1 stycznia 1999r. miał okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 29 lat ,3 miesiące i 15 dni, w tym ponad 15 lat zatrudnienia w warunkach szczególnych. Ponadto nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Mając powyższe na względzie na mocy art. 477¹⁴ § 2 k.p.c. odwołanie ubezpieczonego należało uwzględnić zmieniając zaskarżoną decyzję i przyznać mu prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych począwszy od ukończenia 60-roku życia, zgodnie z art. 129 ust. 1 w zw. z art. 100 ust. 1 ustawy emerytalnej (pkt 1 wyroku).

O kosztach zastępstwa procesowego rozstrzygnięto po myśli art. 98 w zw. z art. 99 k.p.c. i w zw. z §12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu(tj.Dz.U.2013 poz.461) -(pkt 2 wyroku).

SSO Beata Torbus

]Zarządzenie:

1) Odnotować,

2) Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. ZUS wraz z aktami organu rentowego ze zobowiązaniem do ich zwrotu w przypadku wniesienia apelacji,

3) K.. 14 dni od wykonania lub z wpływem

K., dnia 30 maja 2014r. SSO B. T.

Przewodniczący:	SSO Beata Torbus
Protokolant:	Małgorzata Sujka

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE