Sygn. akt III U 1759/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 maja 2014r.

Sąd Okręgowy

w Ostrołęce

Wydział III

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodnicząca: SSO Teresa Suchcicka

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Małgorzata Laskowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 maja 2014r. w O.

sprawy z odwołania M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 22 października 2013r. nr (...)

orzeka:

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22 października 2013r.Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. odmówił M. K. prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych wskazując, że na dzień 1.01.1999r. nie udowodnił on wymaganego 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

W odwołaniu od powyższej decyzji M. K. podniósł, że nie zgadza się z niezaliczeniem mu okresu zatrudnienia od 1.06.1971r do 28.02.1972r. w Kółku Rolniczym w R., od 16.11.1972r. do 24.04.1973r. i od 5.05.1975r. do 31.12.1975r. w (...)ie w O., od 8.01.1976r. do 19.05.1976r. w (...) w O. i od 10.06.1976r. do 2.07.1986r. i od 20.07.1987r. do 7.02.1989r. w (...) w O. - za pracę w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wniósł o jego oddalenie, argumentując swoje stanowisko tym, że odwołujący na dzień 1.01.1999r. nie legitymował się 15- letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 23.09.2013r. M. K. ( ur. (...)) złożył w Oddziale ZUS wniosek o wcześniejszą emeryturę w związku z pracą w warunkach szczególnych.

Po analizie dokumentacji złożonej przez ubezpieczonego ZUS ustalił, że na dzień 1.01.1999r. odwołujący zgromadził okres stażowy wynoszący 26 lat, 1 miesiąc i 13 dni, w tym 25 lat 8 miesięcy i 13 dni okresów składkowych i 5 miesięcy i 11 dni okresów nieskładkowych. Ponadto organ rentowy ustalił, że na dzień 1.01.1999r. odwołujący zgromadził 1 rok, 8 miesięcy i 5 dni okresów pracy w warunkach szczególnych.

Do pracy w szczególnych warunkach z powodu braku świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych ZUS nie uwzględnił następujących okresów:

- od 1.06.1971r. do 28.02.1972r. w Kółku Rolniczym w R., także z uwagi na brak dokumentów potwierdzających to zatrudnienie;

-od 16.11.1972r. do 24.04.1973r. i od 5.05.1975r. do 31.12.1975r. w Państwowym Ośrodku (...) w O.;

- od 8.01.1976r. do 19.05.1976r. w Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w O. ;

- od 10.06.1976r. do 2.07.1986r. i od 20.07.1987 do 7.02.1989r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddział Nr 5 w O..

W oparciu o powyższe ustalenia Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał zaskarżoną decyzję.

W toku postępowania przed Sądem odwołujący wykazał, iż pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych:

- od 16.11.1972r. do 24.04.1973r. w Państwowym Ośrodku (...) w O. w charakterze kierowcy ciągnika;

- od 8.01.1976r. do 19.05.1976r. w Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w O. jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony;

- od 10.06.1976r. do 2.07.1986r. i od 20.07.1987 do 7.02.1989r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddział Nr 5 w O. jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Łącznie w wyżej wskazanych okresach - nie uznanych przez organ rentowy- odwołujący stale i pełnym wymiarze czasu pracował w warunkach szczególnych przez 12 lat, 5 miesięcy i 2 dni, co z okresem uznanym przez ZUS - 1 rok, 8 miesięcy i 7 dni (z tytułu zatrudnienia w (...) K. od 1.03.1972r. do 15.11.1972r. i na budowie eksportowej od 3.07.1986r. do 21.06.1987r. ) daje 14 lat, 1 miesiąc i 9 dni .

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zeznania świadków W. G. ( k. 31, adnotacja 12:46), M. L. (k.32, adnotacja 17:45), K. W. (k. 32, adnotacja 23:450), R. C. (k. 51v), Z. G. (k.51v-52), J. K. (k.52), S. K. (1) ( k.52), J. trzaski (k.52v), zeznania odwołującego złożone w charakterze strony (k. 62, adnotacja 0:59), akta emerytalne 0086780 i osobowe odwołującego się ( k.15,16, 43), akta emerytalne S. K., J,. K. (k.55), akta tut. Wydziału III U 460/11, III U 285/12 i III U 891/12.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Odwołanie M. K. jest niezasadne i podlega oddaleniu.

M. K. urodził się (...) Podstawą ubiegania się przez niego o prawo do emerytury jest art. 24 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z którym ustawowy wiek emerytalny mężczyzn urodzonych w przedziale pomiędzy 1.07.1953 a 30.09.1953r wynosi 66 lat i 11 miesięcy.

Art. 184 w/w ustawy wprowadza jednak wyjątek dla ubezpieczonych urodzonych po 31.12.1948r., którym przysługuje emerytura w obniżonym wieku emerytalnym wynoszącym 60 lat w przypadku mężczyzn jeżeli do 1.01.1999r. udowodnili oni okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat, w tym 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach wykonywanych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy oraz nie przystąpili do Otwartego Funduszu Emerytalnego lub złożyli wniosek o przekazanie zgromadzonych środków na rachunku OFE na rzecz skarbu państwa. Do 31.12.2012r wymogiem nabycia uprawnień było rozwiązanie stosunku pracy przez ubezpieczonego będącego pracownikiem jednak z dniem 1.01.2013r. wymóg ten został zniesiony.

Odwołanie M. K. uzależnione było od ustalenia czy legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych, gdyż pozostałe warunki nie były przez organ rentowy kwestionowane.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uznał okresów pracy odwołującego w Kółku Rolniczym w R. w okresie od 1.06.1971r. do 28.02.1972r., z uwagi na brak dokumentów potwierdzających to zatrudnienie, w ocenie Sądu stanowisko to jest słuszne. Wypełniając kwestionariusz do wniosku o emeryturę dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych po raz pierwszy tj. w dniu 23 lipca 2013r. odwołujący nie wskazuje tego okresu w ogóle, podobnie nie wskazywał tego okresu przy wniosku o ustalenie kapitału początkowego (13 grudnia 2007r.). Okres tego ,,zatrudnienia” zostaje przez odwołującego się wskazany dopiero przy ponownym wniosku o emeryturę składanym w dniu 23.09.2013r. – dowodem mają być oświadczenia świadków – Z. G. i S. K. (1), przy czym obaj w/w świadkowie posiadali świadectwa pracy z (...) w R..

Sąd dopuścił dowód z przesłuchania zawnioskowanych świadków Z. G. i S. K. (1).

Świadek Z. G. zeznał, że odwołujący pracował razem z nim w (...) w R. – obaj byli traktorzystami. Odwołujący się pracował od maja- czerwca 1971r., świadek nie miał pewności, czy pracował także po jego powrocie z wojska, do którego poszedł w październiku 1972r. Pracowali świadcząc usługi dla rolników – wszelkie prace polowe takie jak orka, talerzowanie, koszenie. Jak nie było pracy na roli to jeździli w transporcie, czasami naprawiali wspólnie z mechanikami traktory.

Świadek S. K. (1) zeznał, ze pracował w (...) w R. w latach 1967-1973 jako traktorzysta. Odwołujący się pracował razem z nim w latach 1971-1972 również był traktorzystą. Świadczyli usługi dla rolników takie jak oranie, sprężynowanie, talerzowanie. Zimą wywozili śnieg. Traktory mieli nowe i rzadko się psuły – jak była przerwa związana z ich naprawą - to mieli godziny warsztatowe. Świadek uzyskał z tego okresu świadectwo pracy.

Oceniając wiarygodność zeznań tych świadków Sąd wziął pod uwagę pozyskane dokumenty znajdujące się w aktach osobowych odwołującego się m.in. życiorys z akt nadesłanych przez (...)( k.43). W życiorysie pisanym własnoręcznie przez M. K. znajduje się zdanie ,,.. Po ukończeniu szkoły zawodowej (w roku 1970) przez dwa lata pozostałem na utrzymaniu rodziców pomagając im w różnych pracach domowych. W 1972roku podjąłem pracę w Państwowym Ośrodku (...) w O. i pracowałem jako kierowca ciągnika do momentu powołania mnie do służby wojskowej..” Z odpisu prawa jazdy kat. T ciągniki wynika, ze uprawnienia do kierowania ciągnikiem odwołujący uzyskał w dniu 15.06.1971r., zatem już choćby z braku uprawnień do kierowania ciągnikiem w dniu 1.06.1971r. – nie mógł odwołujący zostać zatrudniony w charakterze traktorzysty w (...) w tej dacie z powodu braku uprawnień. Wprawdzie w kwestionariuszu osobowym znajdującym się a aktach osobowych zgromadzonych w (...)ie (k.3 verte) odwołujący się wspomina, iż w okresie od 1.07.1971r do 5.11.1971r. zajmował stanowisko traktorzysty w (...) R.. Powyższe może świadczyć o tym, ze odwołujący w okresie wzmożonych prac polowych tj. przez 4 miesiące i 5 dni wykonywał jakieś prace na rzecz (...) R.. Brak jest jednak dowodów na to, że praca ta była przez niego świadczona regularnie i w oparciu o umowę o pracę - i w oparciu tylko o zeznania świadków nie można wysnuć odmiennych wniosków. Być może jakieś czynności traktorzysty odwołujący się wykonywał na rzecz kółka rolniczego – tak jak zeznawali dość ogólnikowo świadkowie, jednak bez wątpienia był to okres krótki. Nawet przy przyjęciu, że pracował odwołujący się stale i w pełnym wymiarze czasu pracy od 1.07.1971r do 5.11.1971r. - to i tak doliczenie tego okresu ( tj. 4 miesięcy i 5 dni) nie pozwoli na uzyskanie przez odwołującego posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych, a jedynie 14 lat, 5 miesięcy i 12 dni. W ocenie Sądu dowody zgromadzone w sprawie nie pozwalają jednak na uznanie całego spornego okresu – tak jak wnosi odwołujący tj. od 1.06.1971r. do 28.02.1972r. do pracy w warunkach szczególnych.

Kolejnym okresem, którego do pracy w warunkach szczególnych nie uwzględnił organ rentowy to okres od 16.11.1972r. do 24.04.1973r. i od 5.05.1975r. do 31.12.1975r. w Państwowym Ośrodku (...) w O. , w ocenie Sądu częściowo niezasadnie.

W okresie od 16.11.1972r. do 24.04.1973r. odwołujący się świadczył pracę stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w charakterze kierowcy ciągnika. Powyższe wynika z akt osobowych odwołującego się, jak też z zeznań świadków M. L. i K. W..

Świadek M. L. zeznał, że pracował razem z odwołującym się, który pracował jako traktorzysta – woził materiały budowlane. (...) zajmował się transportem. M. K. jako kierowca ciągnika pracował do czasu pójścia do wojska, po powrocie z wojska wrócił na inny dział (nie było już ciągników w firmie) – instalacyjno-montażowy gdzie podjął prace jako hydraulik i tak pracował przez okres roku.

Świadek K. W. zeznał że pracował z odwołującym się w (...)ie – odwołujący się był hydraulikiem. Jako hydraulik jeździł z innymi pracownikami w teren – tam robili hydrofory, poidła dla bydła, rozprowadzali wodę w budynkach mieszkalnych gospodarskich u rolników.

Sąd dał wiarę zeznaniom przesłuchanych świadków, zeznania ich się wzajemnie uzupełniają. Wprawdzie świadek K. W. nie pamiętał okresu zatrudnienia M. K. jako kierowcy ciągnika - był to stosunkowo krótki okres, a zapamiętał go jako hydraulika, to jednak zeznaniom tym można dać wiarę. Z akt osobowych odwołującego się ( np. umowa o pracę k. 9,opinia k. 10) i zeznań świadka M. L. ewidentnie wynika, że w okresie przez pójściem do wojska tj. od 16.11.1972r. do 23.04.1973r. pracował jako traktorzysta, a po powrocie z wojska powrócił do (...)u ale na stanowisko hydraulika – montera wodociągowego sieci wewnętrznej (podanie k.13 akt osobowych, powierzenie obowiązków k.15, świadectwo pracy).

W oparciu o powyższe dowodowy Sąd ustalił, że w okresie od 16.11.1972r. do 23.04.1973r. tj. przez okres 5 miesięcy i 8 dni odwołujący się wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w warunkach szczególnych. Z treści wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynika, że praca kierowców ciągników zaliczona została do pracy w szczególnych warunkach (wymieniona została w dziale VIII pkt 3 wykazu).

Sąd nie zaliczył zaś do pracy w warunkach szczególnych okresu pobytu w wojsku tj. od 25.04.1973r. do 9.04.1975r. Zgodnie z utrwalonym już orzecznictwem w zakresie zatrudnienia żołnierz czynnej służby wojskowej jest pracownikiem wykonującym prace w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, jeżeli wykonywał ją w taki sam sposób (stale i pełnym wymiarze) przed powołaniem do służby i do zatrudnienia tego powrócił po jej zakończeniu w przepisanym terminie (por. wyrok SN z dn. 24.05.2012r. UK 265/2011). Tak nie było w przypadku odwołującego się. M. K. nie powrócił na stanowisko traktorzysty, podjął pracę jako hydraulik – praca hydraulika nie jest pracą wykonywaną w warunkach szczególnych.

Odwołujący się wnosił o zaliczenie okresu służby wojskowej do pracy w warunkach szczególnych, jednakże odbywanie służby wojskowej nie jest równoznaczne z pracowniczym zatrudnieniem, o którym mowa w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Do okresu pracy w warunkach szczególnych Sąd uznał odwołującemu także okres od 8.01.1976r. do 19.05.1976r. w Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w O. gdzie odwołujący się był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Sąd ustalił powyższe na podstawie zeznań świadków W. G. i J. T..

Świadek W. G. zeznał, że pracował z odwołującym się - byli kierowcami samochodów ciężarowych w (...)-u. Firma zajmował się transportem. Wozili towary do GS-ów typu nawozy, węgiel, wapno, mieszanki. Świadek również nie uzyskał świadectwa pracy w warunkach szczególnych, ale odwołał się do Sądu i uzyskał emeryturę ( sprawa III U 460/11)- zeznania k. 31-32 adnotacja 12:46.

Podobnie zeznawał świadek J. T.. Świadek również pracował jako kierowca samochodu ciężarowego. Odwołujący się jeździł s. i j.. (...)zajmowało się rozwożeniem towaru. Mieli bardzo dużo prac, pracowali po 10-12 godzin dziennie ( zeznania k. 52 a.s.).

Sąd dał wiarę przesłuchanym świadkom, zwłaszcza, że z akt osobowych jednoznacznie wynika, że odwołujący się był kierowcą samochodu ciężarowego.

Do okresu pracy w warunkach szczególnych Sąd uznał odwołującemu także okres zatrudnienia od 10.06.1976r. do 2.07.1986r. i od 20.07.1987 do 7.02.1989r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddział Nr 5 w O. jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Z akt osobowych odwołującego się i zeznań świadków R. C. i J. K. wynika, że w powyższym okresie odwołujący się był kierowcą samochodu ciężarowego.

Świadek R. C. zeznał, że pracował razem z odwołującym się – również jako kierowca samochodu ciężarowego. Pracowali w tych samych latach. (...) zajmował się przewozem materiałów budowlanych. Wozili żwir, cement, pustaki, cegły. Jeździli samochodami z przyczepami do 30, 40 ton w długie trasy. Świadek również nie uzyskał świadectwa pracy w warunkach szczególnych, ale odwołał się do Sądu i uzyskał emeryturę ( sprawa III U 891/12)- zeznania k. 51 verte.

Świadek J. K. zeznał, że pracował z odwołującym – byli kierowcami samochodów ciężarowych, przewozili materiały budowlane. Jeździli samochodami do 30 ton ładowności, z przyczepami. Trasy były długie, jeździli po całej Polsce, na (...). Świadek nie miał problemu z uzyskaniem świadectwa pracy i otrzymał świadczenie emerytalne ( akta ZUS k.55) – zeznania k. 52 a.s.

Sąd dał wiarę przesłuchanym świadkom, zwłaszcza, że z akt osobowych jednoznacznie wynika, że odwołujący się był kierowcą samochodu ciężarowego.

W oparciu o powyższe ustalenia Sąd zaliczył okres od 8.01.1976r. do 19.05.1976r. w Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w O. ( tj. 4 miesiące i 12 dni) i okres od 10.06.1976r. do 2.07.1986r. i od 20.07.1987 do 7.02.1989r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddział Nr 5 w O. do pracy w wykonywanej w warunkach szczególnych (tj. 11 lat, 7 miesięcy i 12 dni) jako kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i zgodnie z działem VIII poz. 2 Załącznika A do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. do pracy w warunkach szczególnych.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że M. K. nie legitymuje się 15 letnim okresem pracy w warunkach szczególnych na dzień 1.01.1999r., a jedynie 14 lat, 1 miesiąc i 9 dni .

Mając na względzie ustalenia poczynione w trackie postępowania sądowego Sąd uznał, że M. K. nie spełnia wymogu przyznania prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w związku za pracą w warunkach szczególnych i na podstawie art. 477 12§1 k.p.c. oddalił odwołanie.