Sygn. akt II K 840/13
Dnia 24 kwietnia 2014 r.
Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział II Karny w składzie:
Przewodniczący SSR Aleksandra Grzelak - Kula
Protokolant Dagmara Nowicka
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze Justyny Trybuchowskiej - Łysik
po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2014 r.
sprawy P. J.
syna M. i M. z d. P.
urodzonego w dniu (...) w J.
oraz S. R.
syna M. i A. z d. F.
urodzonego w dniu (...) w B.
oskarżonych o to, że:
w dniu 04.05.2012 r. w J., przy ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z góry powziętym zamiarem, doprowadzili (...) Bank (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 38.500 zł, w ten sposób, że P. J. przekazał S. R. nieprawdziwe zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości uzyskiwanych dochodów, z którego wynikało, iż S. R. zatrudniony jest w firmie Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe (...) na stanowisku mechanika z wynagrodzeniem miesięcznym netto z ostatnich trzech miesięcy w kwocie 2200 zł, a następnie S. R. tak uzyskane zaświadczenie przedłożył w banku uzyskując kredyt w kwocie 38.500 zł wprowadzając tym samym pracownika banku w błąd, co do prawdziwych danych zawartych w tym dokumencie i możliwości spłaty kredytu, przy czym dokument ten miał istotne znaczenie dla przyznania kredytu, czym działali na szkodę (...) Bank (...) S.A. przy czym czynu tego S. R. dopuścił się będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Lwówku Śląskim z dnia 27 grudnia 2004 roku za czyny z art. 278 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. na karę łączną 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat, którą odbył w okresie od dnia 11.03.2008 roku do 26.09.2008 roku, czym działał w warunkach powrotu do przestępstwa
to jest o czyn z art. 286 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. i art. 271 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. zaś w stosunku do S. R. z art. 286 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. i art. 273 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.
I. oskarżonego S. R. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 286 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. i art. 273 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;
II. na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. w związku z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie kary pozbawienia wolności w stosunku do oskarżonego S. R. warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 5 (pięć) lat;
III. na podstawie art. 73 § 1 k.k. oddaje oskarżonego S. R. w okresie próby pod dozór kuratora;
IV. na podstawie art. 72 § 2 k.k. zobowiązuje oskarżonego S. R. do naprawienia szkody w części poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) Bank (...) S.A. kwoty 18.169,03 (osiemnastu tysięcy stu sześćdziesięciu dziewięciu złotych i trzech groszy) w terminie 4 lat od uprawomocnienia się wyroku;
V. oskarżonego P. J. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 286 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. i art. 271 § 3 k.k. w zw. z art. 11§ 2 k.k. i za to na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;
VI. na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. w związku z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie kary pozbawienia wolności w stosunku do oskarżonego P. J. warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 3 (trzy) lata;
VII. na podstawie art. 72 § 2 k.k. zobowiązuje oskarżonego P. J. do naprawienia szkody w części poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) Bank (...) S.A. kwoty 18.169,00 (osiemnastu tysięcy stu sześćdziesięciu dziewięciu złotych) w terminie 3 lat od uprawomocnienia się wyroku;
VIII. na podstawie art. 44 § 2 k.k. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci zaświadczenia o zarobkach opisanego w wykazie dowodów rzeczowych Drz 435/13;
IX. na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonych od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.
Sygn. akt II K 840/13
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
P. J. prowadził w 2012 r. przedsiębiorstwo pod firmą PHU (...). Na prośbę S. R., którego w rzeczywistości nie zatrudniał i nie płacił mu wynagrodzenia, wystawił mu zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach, z którego wynikało, że S. R. jest zatrudniony w tym przedsiębiorstwie jako mechanik i w ciągu 3 miesięcy poprzedzających wystawienie zaświadczenia uzyskiwał dochód w kwocie 2.200 zł miesięcznie. P. J. i S. R. porozumieli się, że S. R. z wykorzystaniem tego zaświadczenia zaciągnie w banku kredyt.
dowód: wyjaśnienia P. J. k. 74-75, 159v
wyjaśnienia S. R. k. 79-80, 159
zaświadczenie k. 28
informacja z ZUS k. 56
S. R. złożył wniosek o udzielenie kredytu w (...) Bank (...) SA dołączając wystawione przez P. J. poświadczające nieprawdę zaświadczenie o zarobkach. W banku tym w dniu 4 maja 2012 r. podpisał umowę o kredyt, na podstawie której bank (...) SA wypłacił mu pieniądze w kwocie 38.500 zł. Kredyt miał zostać spłacony w 60 miesięcznych ratach po 841,21 zł każda począwszy od 3 czerwca 2012 r. S. R. nie spłacał rat, a z uzyskanego kredytu przekazał P. J. kwotę 5.000 zł.
dowód: wyjaśnienia P. J. k. 74-75, 159v
częściowo wyjaśnienia S. R. k. 79-80, 159
zeznania J. G. k. 38-39
umowa kredytowa k. 29-33
pismo k. 22, 57
P. J. ma 36 lat, z wykształcenia jest muzykiem, pracuje w Filharmonii (...) jako trębacz, uzyskuje wynagrodzenie w kwocie 2000 zł. Na utrzymaniu ma dwoje dzieci. Nie był dotychczas karany.
dowód: wyjaśnienia P. J. k. 74-75, 159v
dane o karalności k. 44
S. R. ma 33 lata, z zawodu jest mechanikiem, utrzymuje się z renty w kwocie 800 zł. Na utrzymaniu ma dziecko. Był karany. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Lwówku Śląskim z 27 grudnia 2004 r. w sprawie II K 405/04 został skazany za popełnienie występków z art. 278 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. na karę łączną 8 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 11 marca 2008 r. do 26 września 2008 r.
dowód: wyjaśnienia S. R. k. 79-80, 159
dane o karalności 41-43
odpis wyroku k. 85a
Oskarżony P. J. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, że wystawił S. R. na jego prośbę zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach, choć w rzeczywistości nie był przez niego zatrudniony. S. R. potrzebował go, aby uzyskać kredyt. Gdy S. R. uzyskał kredyt, pożyczył mu 5.000 zł, które miał oddać po tym, jak porozumieją się co do rozbudowy warsztatu. Mimo że się nie porozumieli, nie oddał mu pieniędzy. Zaprzeczył, aby dostał od S. R. jakieś pieniądze ponad kwotę 5.000 zł. Dodał, że S. R. chciał rozwijać zakład i dlatego zgodził się wystawić mu zaświadczenie. Przeprosił za swoje zachowanie.
Oskarżony S. R. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, że otrzymał zaświadczenie od P. J., bo miał u niego pracować i myślał, że został przez niego zarejestrowany. Miał wziąć kredyt na rozszerzenie działalności, myślał, że będzie działał z P. J. jak wspólnicy. Wyjaśnił, że przekazał P. J. 20.000 zł z uzyskanego kredytu, przekazał je w kilku częściach, były one przeznaczone na rozwijanie firmy, ale P. J. nic do firmy nie kupował. Podał, że chciał dobrze, nie zamierzał wziąć pieniędzy i nie spłacać kredytu. Przeprosił za swoje zachowanie.
Sąd zważył, co następuje:
Wyjaśnieniom oskarżonego P. J. Sąd dał wiarę w pełni. Wraz z pozostałymi dowodami, zwłaszcza w postaci dokumentów – oryginału zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach oraz umowy kredytowej i zeznaniami J. G. oraz częściowo wyjaśnieniami oskarżonego S. R. tworzą spójną całość.
Wyjaśnienia S. R. Sąd ocenił jako wiarygodne w przeważającej części uznając je za nieprawdziwe zakresie kwoty przekazanej P. J. uznając, że w tej części to relacja P. J. zasługuje na wiarę. Sąd doszedł do takiego przekonania, ponieważ co prawda obaj zgodnie wskazali, że planowali rozwinąć działalność, jednak głównym powodem wzięcia kredytu była sytuacja majątkowa S. R., który zamierzał spłacić wcześniejsze długi. To on potrzebował pieniędzy w większym zakresie. Ponadto P. J. przyznał lojalnie, że nie oddał S. R. 5.000 zł mimo że określił je jako pożyczkę. Podał więc niekorzystną dla siebie okoliczność, co pozwala uznać, że jego wyjaśnienia są szczere. Sąd uznał relację S. R. za niewiarygodną także co do tego, że nie zamierzał nie spłacać kredytu. Przeczy im bowiem pismo pokrzywdzonego, z którego wynika, że aż do początku 2013 r. oskarżony nie wpłacił ani jednej raty.
Jako wiarygodne ocenił Sąd zeznania J. G., która jest osobą obcą dla oskarżonych, jej zeznania są obiektywne, a ponadto korespondują z pozostałymi dowodami.
Za nieistotne uznał Sąd zeznania M. R., bowiem odnoszą się one wyłącznie do miejsca zamieszkania oskarżonego S. R. w toku śledztwa.
Sąd dał wiarę wszystkim zgromadzonym w sprawie dokumentom w postaci umowy kredytowej, pism pokrzywdzonego, pisma z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, odpisu wyroku dotyczącego S. R. i danych o karalności oskarżonych. Pochodzą od uprawnionych osób, nie były kwestionowane przez strony postepowania.
Oceniając wyjaśnienia oskarżonego i pozostałe dowody Sąd doszedł do przekonania, że nie budzi wątpliwości sprawstwo i wina S. R. i P. J.. P. J., jako osoba prowadząca działalność gospodarczą pod firmą PHU (...) znając zamiar S. R. uzyskania kredytu dla niego oraz na potrzeby prowadzonego przez siebie zakładu, a więc w celu użycia go za autentyczny oraz w celu uzyskania korzyści majątkowej dla siebie, wystawił mu zaświadczenie, w którym poświadczył nieprawdę. Podał bowiem, niezgodnie z rzeczywistością, że S. R. jest u niego zatrudniony jako mechanik i w ciągu 3 miesięcy poprzedzających jego wystawienie uzyskiwał średni dochód miesięczny w wysokości 2.200 zł. S. R. następnie posłużył się tym zaświadczeniem w banku (...) SA w ten sposób, że ubiegając się o kredyt przedłożył je w tym banku wprowadzając w błąd pracownika banku co do prawdziwości danych odnoszących się do jego stanowiska pracy i zarobków, a dokument ten miał istotne znaczenie dla przyznania kredytu i doprowadził w ten sposób (...) Bank (...) SA do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 38.500 zł. S. R. działał w warunkach powrotu do przestępstwa z art. 64 § 1 k.k. Zarzucanego mu czynu dopuścił się bowiem przed upływem 5 lat od odbycia kary 8 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. i 288 § 1 k.k., a więc podobne. Swoim zachowaniem oskarżony P. J. wypełnił znamiona występków z art. 286 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. i art. 271 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., natomiast S. R. z art. 286 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. i art. 273 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.
Oskarżeni działali umyślnie z zamiarem bezpośrednim. Każdy z nich swoją świadomością obejmował zamiar uzyskania korzyści majątkowej poprzez wprowadzenie w błąd pokrzywdzonego i każdy z nich taką korzyść osiągnął. Oskarżeni ustalili wspólnie, że P. J. jako osoba mająca taką możliwość wystawi S. R. zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach, w którym poda nieprawdę, a zaświadczenie to miało następnie posłużyć jako autentyczne w uzyskaniu kredytu, czego obaj oskarżeni byli świadomi i do czego dążyli. Rola P. J. nie zakończyła się jednak na wystawieniu zaświadczenia – uzyskał korzyść w kwocie 5000 zł z otrzymanego przez S. R. kredytu. Powyższe pozwala przyjąć, że działali wspólnie i w porozumieniu.
Stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonych Sąd ocenił jako znaczny. Na tę ocenę wpływ miał przede wszystkim sposób popełnienia przez nich tego występku, czyli zaplanowane działanie, przedsięwzięcie wielu kroków, które miały na celu doprowadzenie pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem oraz sama kwota – prawie 40.000 zł
Kierując się przesłankami z art. 53 k.k. Sąd wymierzył S. R. karę 2 lat pozbawienia wolności na podstawie przepisu przewidującego najsurowszą karę, którego znamiona wyczerpał, czyli 286 § 1 k.k. Jako okoliczność łagodzącą Sąd potraktował przyznanie się oskarżonego do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożenie wniosku o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania postępowania dowodowego oraz skrucha, jaką wykazał podczas rozprawy. Okolicznością obciążającą w ocenie Sądu jest uprzednia wielokrotna karalność oskarżonego, który dał się poznać jako osoba skłonna do naruszania prawa. Wymierzając karę Sąd wziął pod uwagę stopień winy oskarżonego oraz stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu. Kara w tym wymiarze będzie stanowić wystarczającą dolegliwość, a ponadto powinna odnieść względem oskarżonego skutek wychowawczy i prewencyjny.
Sąd warunkowo zawiesił wobec oskarżonego wykonanie tej kary wyznaczając okres próby na maksymalny 5-letni okres. Sąd doszedł do wniosku, że mimo warunkowego zawieszenia wykonania kary cele kary zostaną osiągnięte, tj. że będzie ona stanowić odpowiednią odpłatę dla oskarżonego oraz przestrzeże go na przyszłość przed naruszeniem prawa. Należy zauważyć, że ostatni raz S. R. był karany w 2007 r., a zatem zachodzi wobec niego pozytywna prognoza kryminologiczna.
W celu wzmocnienia oddziaływania na oskarżonego S. R. Sąd oddał go w okresie próby pod dozór kuratora, co dodatkowo pozwoli kontrolować jego zachowanie w tym czasie i motywować go do życia z poszanowaniem prawa.
Wymierzając karę P. R. Sąd wymierzył ją także na podstawie przepisu najsurowszego, tj. 286 § 1 k.k. i uznał, że odpowiednią karą za popełniony przez niego czyn jest kara 6 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd doszedł do wniosku, że taka kara jest odpowiednia w świetle dotychczasowej niekaralności oskarżonego, jego trybu życia i postawy oskarżonego, który przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania postępowania dowodowego i okazał skruchę.
Wobec niego Sąd również warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej kary uznając, że nie jest on sprawcą zdemoralizowanym, skłonnym do naruszania prawa, aby konieczna była jego izolacja. Okres próby Sąd wyznaczył na 3 lata uznając, że jest on wystarczający do zweryfikowania, czy postawiona wobec niego prognoza kryminologiczna okaże się słuszna.
Biorąc pod uwagę, że popełnionym przestępstwem oskarżeni wyrządzili szkodę, Sąd uznał za celowe zobowiązanie ich do jej naprawienia w części przez każdego z nich. Jak wynika z pisma pokrzywdzonego (k. 57) do zapłaty z uzyskanego kredytu pozostała kwota 36.338,03 zł kapitału. Kwoty tej nie da się podzielić równo na pół, ponieważ do zapłaty pozostałyby ułamki gorszy, zatem Sąd zgodnie z wnioskiem oskarżonych zobowiązał S. R. do naprawienia szkody w kwocie 18.169,03 zł, a P. J. – 18.169 zł. Termin naprawienia szkody wobec P. J. Sąd wyznaczył na 3 lata, natomiast wobec S. R., który uzyskuje niższe dochody – na 4 lata. Takie okresy dają gwarancję wykonania tego obowiązku w całości przez każdego z oskarżonych.
Zatrzymane w toku postępowania podrobione zaświadczenie o zarobkach, opisane w wykazie dowodów rzeczowych Drz 435/13, służyło oskarżonym do popełnienia przestępstwa, a zatem Sąd uznał za celowe orzeczenie jego przepadku na rzecz Skarbu Państwa.
Z uwagi na to, że oskarżeni uzyskują niewielkie dochody, mają na utrzymaniu dzieci, Sąd zwolnił ich od ponoszenia kosztów postępowania i obciążył nimi Skarb Państwa, ponieważ zachodzi przypuszczenie, że ich uiszczenie byłoby dla nich zbyt uciążliwe.