Sygn. akt VI U 3133/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lutego 2013 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Monika Miller-Młyńska

Protokolant:

St. sekr. sądowy Katarzyna Herman

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lutego 2013 r. w S.

sprawy L. L. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania L. L. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 30 marca 2012 roku nr (...)-1/25/I

I.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten tylko sposób, że ustala iż prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy przysługuje L. L. (1) do dnia 25 października 2014 roku tj. do dnia osiągnięcia przez niego wieku emerytalnego określonego w art. 24 ustęp 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;

II.  oddala odwołanie w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 marca 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., przyznał L. L. (1) prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres od dnia 1 listopada 2011 r. do dnia 25 października 2014 r. W decyzji wskazano, że renta przysługuje do 25 października 2014 r., tj. do osiągnięcia przez ubezpieczonego 65 lat życia, natomiast od dnia 26 października 2014 r. ubezpieczonemu przysługuje renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Odwołaniem z dnia 26 października 2012 r. ubezpieczony zaskarżył tę decyzję, wskazując że organ rentowy błędnie określił okres przysługiwania mu prawa do renty. Zwrócił przy tym uwagę na treść obowiązujących przepisów, zgodnie z którymi z dniem 25 października 2014r. nabędzie prawo do emerytury z uwagi na osiągnięcie wieku emerytalnego, wobec czego od dnia 26 października 2014 r. będzie mu przysługiwało już prawo do emerytury. W ocenie ubezpieczonego, aby uniknąć wątpliwości w tym zakresie, w decyzji organ rentowy powinien więc wskazać wyraźnie, że prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu „do dnia 25 października 2014 r. tj. do osiągnięcia wieku emerytalnego 65 lat”.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania w całości, zwracając uwagę że skoro renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy została ubezpieczonemu przyznana do dnia 25 października 2014 r. tj. do ukończenia 65 lat życia, to jest to równoznaczne z przyznaniem mu prawa do renty właśnie do osiągnięcia wieku emerytalnego - 65 lat w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

L. L. (1)urodził się w dniu (...)roku. (Niesporne)

Decyzją z dnia 17 grudnia 2008 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 24 listopada 2008 r. do 31 października 2011 r.

Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji, wnosząc o przyznanie mu prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 13 lipca 2011 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał L. L. (1) w okresie od 24 listopada 2008 r. do lutego 2011 r. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, a po tym okresie - prawo do stałej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy oraz oddalił odwołanie w pozostałym zakresie.

W wykonaniu prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie organ rentowy decyzją z dnia 13 października 2011 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu od dnia 24 listopada 2008 r. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy okresowo do 28 lutego 2011 r. Następnie decyzją z dnia 26 października 2011 r., również w wykonaniu wyroku Sądu Okręgowego, organ rentowy przyznał ubezpieczonemu od dnia 1 marca 2011 r. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na stałe.

Niesporne, a nadto dowody:

- decyzja z 17.12.2008 r. - k. 57 plik I akt rentowych;

- wyrok SO w Szczecinie z 13.07.2011 r. sygn. akt VI U 805/09 - k. 165 plik I akt rentowych;

- decyzja z 13.10.2011 r. - k. 199 plik I akt rentowych;

- decyzja z 26.10.2011 r. - k. 200 plik I akt rentowych.

W dniu 21 listopada 2011 r. ubezpieczony złożył w organie rentowym wniosek o zmianę stopnia niezdolności do pracy z częściowej na całkowitą, uzasadniając to pogorszeniem się stanu zdrowia w ostatnim okresie.

W dniu 15 marca 2012 r. ubezpieczony został poddany badaniu przez lekarza orzecznika ZUS, który ustalił, że L. L. (1) jest osobą całkowicie niezdolną do pracy okresowo do 25 października 2014 r.

Decyzją z dnia 30 marca 2012 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu od dnia 1 listopada 2011 r. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. W decyzji wskazano, że renta przysługuje do 25 października 2014 r. tj. do osiągnięcia przez ubezpieczonego 65 lat życia, natomiast od dnia 26 października 2014 r. ubezpieczonemu przysługuje renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Niesporne, a nadto dowody:

- wniosek z 21.11.2011 r. - k. 108-109 plik I akt rentowych;

- orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 15.03.2012 r. - k. 113 plik I akt rentowych;

- decyzja z 30.03.2012 r. - k. 115 plik I akt rentowych.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszym postępowaniu kwestię sporną stanowiła prawidłowość określenia przez organ rentowy okresu, na jaki przyznano L. L. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Organ rentowy stał na stanowisku, że wystarczające i nie budzące wątpliwości interpretacyjnych jest zamieszczenie w decyzji stwierdzenia, iż renta taka przysługuje ubezpieczonemu do dnia 25 października 2014 r. tj. do osiągnięcia przez niego 65 lat życia. Natomiast w ocenie L. L. użyte przez organ rentowy sformułowanie budziło wątpliwości co do tego, czy rzeczywiście organ rentowy przyznał mu prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres, o którym mowa w art. 13 ust. 3a ustawy emerytalnej w brzmieniu obowiązującym na dzień wydania zaskarżonej decyzji.

Zdaniem Sądu prezentowane w analizowanym postępowaniu stanowisko ubezpieczonego okazało się uzasadnione i doprowadziło do zmiany decyzji zgodnie z jego wnioskiem, tj. wyłącznie poprzez dookreślenie, że prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy przysługuje mu do dnia 25 października 2014 roku, tj. do dnia osiągnięcia przez niego wieku emerytalnego określonego w art. 24 ustęp 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Stosownie do treści przepisu art. 13 ust. 3a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji (tekst jednolity: Dz. U. 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm., dalej jako: ustawa emerytalna), jeżeli osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy przez okres co najmniej ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania lekarskiego brakuje mniej niż 5 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1, w przypadku dalszego stwierdzenia niezdolności do pracy orzeka się niezdolność do pracy na okres do dnia osiągnięcia tego wieku.

W art. 24 ust. 1 ustawy emerytalnej w brzmieniu obowiązującym na dzień wydawania zaskarżonej decyzji wskazano natomiast, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego, wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a i 50e i 184.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie stoi na stanowisku, że w sytuacjach, które mogą budzić wątpliwości w orzeczeniach czy decyzjach należy posługiwać się sformułowaniami ustawowymi. Skoro więc ustawodawca określa końcową datę przysługiwania prawa do renty odwołując się do pojęcia „dnia osiągnięcia wieku emerytalnego”, zastępowanie tego pojęcia poprzez wskazywanie konkretnego wieku (w tym przypadku „65 lat życia”) może w określonych przypadkach budzić wątpliwości interpretacyjne.

Wątpliwości te w niniejszej sprawie są tym bardziej uzasadnione, że z dniem 1 stycznia 2013 r. weszła w życie ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, na mocy której znowelizowano art. 13 ust. 3a oraz art. 24 ustawy emerytalnej określający wiek emerytalny. Aktualnie na mocy art. 13 ust. 3a w sytuacji opisanej w tym przepisie rentę przyznaje się na okres do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1a i 1b. W art. 24 ust. 1 b pkt 4 wskazano, że wiek emerytalny dla mężczyzn urodzonych w okresie od dnia 1 października 1949 r. do dnia 31 grudnia 1949 r. wynosi co najmniej 65 lat i 8 miesięcy. Jeśli więc organ rentowy w zaskarżonej decyzji wskazał, że renta przysługuje ubezpieczonemu (osobie urodzonej w dniu (...)) „do osiągnięcia 65 lat życia”, istotnie mogą teraz istnieć wątpliwości, czy rzeczywiście takie orzeczenie jest równoznaczne z przyznaniem ubezpieczonemu prawa do renty na okres do osiągnięcia wieku emerytalnego.

Wątpliwości te są w niniejszym postępowaniu tym bardziej uzasadnione, iż w końcowej części decyzji organ rentowy wskazał, że od dnia 26 października 2014 r., a zatem już po osiągnięciu przez ubezpieczonego wieku emerytalnego, o którym była mowa w art. 24 ust. 1 w brzmieniu obowiązującym na dzień wydania zaskarżonej decyzji, ubezpieczonemu będzie przysługiwało prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Powyższe bez wątpienia mogło wzbudzić uzasadnione obiekcje, czy rzeczywiście organ rentowy przyznał ubezpieczonemu rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w trybie określonym w art. 13 ust. 3a.

Sąd zwrócił bowiem uwagę, że w świetle obowiązujących przepisów ustawy emerytalnej renciście, który osiągnął wiek uprawniający do emerytury o której mowa w art. 24 oraz który podlegał ubezpieczeniu społecznemu albo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy przyznaje się z urzędu emeryturę (art. 24a ust. 1 ustawy emerytalnej). W ust. 2 art. 24a wskazano przy tym, że emeryturę przyznaje się od dnia osiągnięcia przez rencistę wieku uprawniającego do emerytury, a w przypadku gdy wypłata renty z tytułu niezdolności do pracy była wstrzymana - od dnia, od którego podjęto jej wypłatę. Z powyższego jednoznacznie wynika, że jeżeli organ rentowy faktycznie przyznałby ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy do dnia osiągnięcia przez niego wieku emerytalnego - tak jak twierdził w toku niniejszego postępowania - to od dnia 26 października 2014 r. ubezpieczonemu powinno zostać przyznane z urzędu świadczenie emerytalne, tymczasem organ rentowy w zaskarżonej decyzji wskazał, że od dnia 26 października 2014 r. ubezpieczonemu będzie przysługiwało prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

W takiej sytuacji, biorąc pod uwagę wszystkie powyższe rozważania, Sąd na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję poprzez jednoznaczne wskazanie, że renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy przysługuje L. L. (1) do dnia 25 października 2014 roku tj. do dnia osiągnięcia przez niego wieku emerytalnego określonego w art. 24 ustęp 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Taka zmiana decyzji nie wpływa w zasadzie na jej treść, jednak czyni ją jasną dla wszystkich.

W pozostałym natomiast zakresie odwołanie ubezpieczonego zostało oddalone. L. L. (1) domagał się bowiem także zastąpienia zamieszczonego w decyzji zwrotu „wobec orzeczenia przez lekarza ZUS okresowej całkowitej niezdolności do pracy” sformułowaniem: „wobec orzeczenia przez lekarza ZUS całkowitej niezdolności do pracy do dnia 25.10.2014r.” oraz wpisania w miejsce słów: „od 26.10.2014r. przysługuje panu renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy”, słów: „od 26.10.2014r. przysługuje panu emerytura pracownicza z tytułu nabycia prawa emerytalnego ukończony wiek 65 lat”.

Zdaniem Sądu te żądania nie były zasadne. Pierwsze z nich dotyczyło bowiem kwestii, dotyczącej w zasadzie wyłącznie uzasadnienia podstawy faktycznej wydanej decyzji, nie zaś samego jej rozstrzygnięcia. Drugie natomiast byłoby niedopuszczalnym antycypowaniem zdarzeń przyszłych i na razie niepewnych. L. L. (1) bowiem niewątpliwie w nieodległej przyszłości osiągnie wiek emerytalny, jednakże do nabycia przezeń prawa do emerytury konieczne będzie także złożenie wniosku o emeryturę - data jego złożenia będzie zaś miała wpływ na termin uzyskania uprawnień emerytalnych. Dodatkowo analizie będzie podlegało spełnienie przez niego innych wymaganych ewentualnie przepisami przesłanek, stąd też przesądzanie obecnie o tym, że prawo do tego świadczenia z całą pewnością będzie przysługiwało mu od określonej daty, należało uznać za przedwczesne.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., orzeczono jak w sentencji,

Zarządzenia:

1.  odnotować

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. organu rentowego

3.  przedłożyć z apelacją lub za 21 dni.

22.02.2013r.