Sygn. akt III Ca 1690/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 4 września 2013 roku w sprawie z powództwa T. K. przeciwko M. K. Sąd Rejonowy w Zgierzu oddalił powództwo o zapłatę 3.446,80 zł z tytułu zwrotu części należności, jaką powód zapłacił na rzecz P. G. w związku z wykorzystywaniem przez pozwanego samochodu P. G. do przewozu towarów należących do firmy powoda.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł powód, skarżąc je w części, tj. w zakresie oddalenia powództwa co do kwoty 2.153,50 zł, i zarzucając:

naruszenie art. 230 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie – pozwany nie wypowiedział się co do twierdzenia powoda, że ten dokonał zapłaty należności zasądzonych na rzecz P. G. w wyroku z dnia 15 lutego 2011 r. wydanego przez Sąd Rejonowy w Zgierzu, sygn. akt I C 589/09, a zatem należy uznać tę okoliczność za przyznaną,

- naruszenie art. 212 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie oraz błędną wykładnię – Sąd I instancji nie zadawał stronom pytań, które pozwoliłyby na ustalenie faktycznej podstawy roszczeń, ani nie pouczył powoda, że ten ma udokumentować fakt dokonania zapłaty kwot wynikających z wyroku Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 15 lutego 2011 r., sygn. akt I C 589/09 mimo występujących w przedmiotowej sprawie niejasności,

- naruszenie art. 232 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i nieprzeprowadzenie z urzędu dowodu zapłaty przez powoda kwot wynikających ze wskazanego wyżej wyroku.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa co do kwoty 2.153,50 zł oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania w I instancji oraz w instancji odwoławczej, jednocześnie oświadczając, że cofa powództwo co do pozostałej kwoty, tj. 1.291,30 zł, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego jej rozpatrzenia, a także rozstrzygnięcia o kosztach instancji odwoławczej. Apelujący wniósł również o przeprowadzenie dowodu z dokumentów załączonych do apelacji na okoliczności wskazane w uzasadnieniu apelacji, wskazując, że potrzeba ich powołania wynikła już po wydaniu zaskarżonego wyroku, oraz o przesłuchanie strony powodowej co do faktu dokonania zapłaty należności zasądzonych na rzecz P. G. we wskazanym wyżej wyroku oraz zasadności zasądzenia roszczenia w części zaskarżonej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu w całości.

Zaskarżone orzeczenie stanowi wynik właściwej oceny zebranego materiału dowodowego i jest prawidłowe, choć nie z powodów wskazanych w treści jego uzasadnienia. Sąd Okręgowy podziela poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia, a w konsekwencji przyjmuje za swoje, uznając za zbędne powielanie ich w niniejszym uzasadnienia.

W ocenie Sądu odwoławczego – inaczej niż to przyjął Sąd I instancji, zgromadzony materiał dowodowy nie daje podstaw do wywiedzenia wniosku, że strony łączyła umowa spółki cywilnej. W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że błędne Sąd Rejonowy uznał, iż powód i pozwany wyrazili dorozumianą zgodę na przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron na okoliczność wspólnego prowadzenia spółki cywilnej, co pozwoliłoby – mimo nieprzedstawienia przez żadną ze stron dokumentu umowy spółki – na ominięcie zakazu wynikającego z art. 74 k.c. i art. 246 k.p.c. i stwierdzenie, że powód i pozwany byli w istocie wspólnikami, a w konsekwencji solidarnie odpowiadają za zobowiązania tejże spółki. Wedle Sądu I instancji powyższa konstatacja mogłaby prowadzić do uwzględnienia roszczenia regresowego powoda przeciwko pozwanemu jako drugiemu wspólnikowi spółki cywilnej. Z przeprowadzonych przed Sądem I instancji dowodów z przesłuchania stron nie wynika jednak, by uzewnętrznili oni wyraźną, czy też choćby dorozumianą zgodę na ominięcie zakazu wynikającego z art. 246 k.p.c. poprzez posłużenie się konstrukcją ujętą w art. 74 § 2 k.c. i jednomyślnie domagali się poczynienia ustaleń faktycznych w zakresie zawarcie pomiędzy nimi umowy spółki cywilnej. Co ważniejsze jednak, ze wskazanych dowodów z przesłuchania stron nie wynika, by powód i pozwany wspólnie prowadzili działalność gospodarczą. Zauważenia bowiem wymaga fakt, że w okresie, którego dotyczy powództwo, firma (...) została zarejestrowana w ewidencji działalności gospodarczej jedynie przez powoda i to tylko on dokonywał stosownych rozliczeń z organami podatkowymi i ZUS. Wprawdzie pozwany cieszył się pewną autonomią przy podejmowaniu decyzji co do produkcji i dystrybucji towaru, lecz nie czynił tego na własne lub wspólne z powodem ryzyko. W tym stanie rzeczy, zdaniem Sądu odwoławczego uprawnione jest stanowisko, wedle którego powód prowadził własną działalność, a pozwany mu w tym zakresie pomagał, choć nie był zatrudniony przez powoda jako pracownik, ani nie zawarł z nim umowy cywilnoprawnej, np. umowy zlecenia. Okoliczność ta nie pozwala na obciążenie pozwanego odpowiedzialnością z tytułu wykorzystywania pojazdu należącego do P. G. do rozwożenia towarów firmy (...) i zasądzenia od niego na rzecz powoda części tych kosztów zasądzonych od powoda na rzecz pozwanego na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 15 lutego 2011 r., sygn. akt I C 589/09. Jak słusznie zauważył Sąd I instancji, nawet przyjęcie za uzasadnione stanowiska, wedle którego pozwany był tzw. cichym wspólnikiem firmy (...), również nie pozwala na obarczenie pozwanego obowiązkiem partycypowania w spłacie należności na rzecz P. G.. Ostatecznie zatem słuszna jest konstatacja Sądu I instancji o braku podstaw do uwzględnienia roszczenia o zwrot części zapłaconej przez powoda na rzecz P. G. należności wynikającej z korzystania z samochodu P. G. w celu związanym z działalnością gospodarczą prowadzoną w ramach firmy (...).

Mając na uwadze powyższe za nieskuteczne należy uznać podniesione w apelacji powoda zastrzeżenia dotyczące naruszenia przepisów postępowania w postaci art. 230 k.p.c., art. 212 k.p.c. i art. 232 k.p.c., odnoszące się do kwestii wykazania w toku postępowania dowodowego, czy i w jakiej wysokości powód zaspokoił roszczenie P. G., zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 15 lutego 2011 r. Zagadnienie to straciło bowiem na aktualności wobec stwierdzenia, że pozwany nie odpowiada co do zasady za zobowiązania wynikające z prowadzenia działalności przez powoda pod firmą (...). Zatem wykazanie wielkości zapłaty dokonanej przez powoda na rzecz P. G. jako rekompensaty z tytułu nieuprawnionego korzystania z jego środka transportu do rozwożenia towarów powoda – pozostaje bez znaczenia dla wyniku niniejszej sprawy. Z tego też względu zbędne stało się przeprowadzenie wnioskowanego w apelacji dowodu z dokumentu w postaci polecenia przelewu dokumentującego zapłatę przez powoda na rzecz P. G. kwoty 4.307 zł ze wskazanego wyżej tytułu. Wniosek ten należałoby i tak ocenić jako spóźniony, a to z uwagi na prekluzję dowodową ujętą w przepisie art. 381 k.p.c. i odpowiadające mu ograniczenia z art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c.

Konkludując, Sąd odwoławczy podziela stanowisko Sądu I instancji, wedle którego zgłoszone roszczenie nie podlega uwzględnieniu, choć z innych powodów niż wskazane w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.