WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Piotr Witkowski
Protokolant:	sekr. sądowy Beata Dzienis

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 grudnia 2013r. w Suwałkach

sprawy A. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o wypłatę odsetek

w związku z odwołaniem A. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 13 października 2013 r. znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 905/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z dnia 13.10.2013r. odmówił A. G. prawa do wypłaty odsetek.

W uzasadnieniu wskazał, że zgodnie z art. 85 ustawy 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.), jeżeli Zakład w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest zobowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności. Zakład nie ponosi zaś odpowiedzialności za opóźnienie w wypłacie A. G. świadczenia za okres od 1.10.2011r. do 21.11.2012r., zatem odmówił prawa do wypłaty odsetek.

W odwołaniu od tej decyzji A. G. zarzuciła jej naruszenie podstawowej zasady prawnej, że za zwłokę należą się zawsze ustawowe odsetki z tytułu bezpodstawnego wstrzymania wypłaty świadczenia emerytalnego. Mając to na uwadze wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji w całości i zobowiązanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w B. do wypłacenia jej ustawowych odsetek za zwłokę wypłaty świadczenia emerytalnego za okres od 1.10.2011r. do 21.11.2012r., a w związku z tym dopuszczenie dowodu z akt sądowych Sadu Okręgowego w Suwałkach sygn. akt III U 704/11 bądź uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych, w tym także kwoty 120 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego zasądzonych na jego rzecz w postępowaniu apelacyjnym przed Sądem Apelacyjnym w Białymstoku.

W uzasadnieniu odwołania wskazała, że bezspornym jest, że organ rentowy zawiesił jej wypłatę świadczeń emerytalnych za okres od 1.10.2011r. do 21.11.2012r. Uczynił to na podstawie przepisów ustawy z dnia 16.12.2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych i niektórych innych ustaw, Dz. U. nr 257, poz. 1726. Na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r. K 2/12 (Dz. U. z 27.11.2012r. poz. 1285) powołane przepisy ustawy z dnia 16.12.2010r. w odniesieniu do ustawy o emeryturach i rentach z FUS zostały uznane jako sprzeczne z Konstytucja RP. Na tej podstawie organ rentowy dokonał wznowienia wypłaty zawieszonego jej świadczenia emerytalnego, niemniej wypłacił je bez należnych ustawowych odsetek.

Nie zgadza się ze stanowiskiem organu rentowego, że nie ponosi on odpowiedzialności za bezprawne pozbawienie jej prawa do świadczenia emerytalnego w podanym okresie, ponieważ przedstawiony stan faktyczny w niniejszej sprawie w sposób jednoznaczny potwierdza fakt, że uprzednio przyznane jej świadczenie emerytalne w powołanym okresie nie było wypłacane w terminie. Tym samym strona przeciwna dopuściła się naruszenia art. 85 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, uzasadniając jak w zaskarżonej decyzji. Podniósł też, że zgodnie z art. 118 wskazanej ustawy organ rentowy wydaje decyzje w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji. Zgodnie zaś z przepisem art. 118 ust. 1a, w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Wskazał w związku z tym, że odmówił wypłaty odsetek z tytułu opóźnienia w wypłacie świadczenia na podstawie powołanych przepisów, ponieważ prawo do wypłaty świadczenia zostało ustalone prawomocnym wyrokiem Sadu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 4.06.2013r. sygn. akt III AUa 1227/12 wydanym na skutek skargi wniesionej przez odwołującą o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 30.05.2012r. sygn. akt 199/12 w oparciu o orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r. K 2/12 (Dz. U. z 2012r. poz. 1285). Powołany wyrok Trybunału Konstytucyjnego został ogłoszony w dniu 22.11.2012r. w dzienniku ustaw. Pomimo utraty mocy obowiązującej przepisu art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych od dnia wejścia w życie niekonstytucyjnego przepisu w stosunku do osób, które uzyskały prawo do emerytury w okresie od dnia 8.01.2009r. do 31.12.2010r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, brak jest jednak podstaw do stwierdzenia, że uchwalenie niekonstytucyjnego przepisu oraz jego stosowanie w praktyce zostało spowodowane na skutek błędu organu rentowego. Sąd Apelacyjny w wyroku z dnia 4.06.2013r. nie zawarł stwierdzenia, że to organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności w sprawie skutkującej wypłatą świadczenia. Organ rentowy nie stanowi przepisów prawa, lecz jest zobligowany do ich stosowania w momencie ich obowiązywania.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Odwołania za uzasadnionego uznać nie można było.

Jak wskazał organ rentowy, zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.), jeżeli w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest zobowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności.

W sprawie natomiast uznać należało, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie w wypłacie A. G. świadczenia emerytalnego za okres od 1.10.2011r. do 21.11.2012r. Nie stanowi bowiem, jak słusznie wskazał w odpowiedzi na odwołanie, przepisów prawa, lecz zobligowany jest do ich stosowania i to w takiej treści, jakie obowiązują na dzień wydania decyzji. Nie mógł zatem orzec inaczej, niż nakazywały zakwestionowane później przez Trybunał Konstytucyjny przepisy prawa, a zobowiązujące go do wstrzymania wypłaty emerytury od dnia 1.10.2011r. aż do dnia 21.11.2012r.

Słuszne więc też jest stanowisko organu rentowego wskazujące na treść art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), który mówi, że w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Prawo przecież do wypłaty świadczenia zostało ustalone prawomocnym wyrokiem Sadu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 4.06.2013r. sygn. akt III AUa 1227/12 wydanego na skutek skargi wniesionej przez odwołującą o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 30.05.2012r. sygn. akt 199/12 w oparciu o orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r. sygn. K 2/12 (Dz. U. z 2012r. poz. 1285), ogłoszone w dzienniku ustaw 22.11.2012r. Brak jest zatem podstaw, że uchwalenie niekonstytucyjnego przepisu art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych od dnia wejścia w życie oraz jego stosowanie w praktyce było spowodowane na skutek błędu organu rentowego. Wszakże Sąd Apelacyjny w wyroku z dnia 4.06.2013r. nie zawarł stwierdzenia, że to organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności w sprawie skutkującej wypłatą świadczenia.

Mając zatem to wszystko na względzie, Sąd Okręgowy w Suwałkach na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie.

Wskazuje przy tym odwołującej się, że powołany przez nią art. 85 to przepis ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, a nie ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Wskazuje również odwołującej się, że oddalając odwołanie nie mógł też zasądzić na jej rzecz kwoty 120 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego, zasądzonych od niej w postępowaniu apelacyjnym przed Sądem Apelacyjnym w Białymstoku. Koszty te bowiem nie były przedmiotem rozstrzygnięcia decyzji, poza tym po uprawomocnieniu się wyroku w przedmiocie tych kosztów, można było rozstrzygnąć o nich na nowo w sprawie ze skargi o wznowienie postępowania w sprawie, gdzie te koszty zostały zasądzone.

PW/mmw