Sygn. akt VU 800/11

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 maja 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant p.o. stażysty Renata Kabzińska

po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku M. T. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT.

o przeliczenie emerytury

na skutek odwołania M. T. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 30 czerwca 2011 r. sygn. (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż zobowiązuje organ rentowy do przeliczenia należnej ubezpieczonemu M. T. (1) emerytury przy uwzględnieniu uzyskanego przez niego wynagrodzeniu w wysokości: w 1975 roku - 53.061 złotych; w 1976 roku - 45.087,03 złote; w 1977 roku - 64.850,18 złotych; w 1978 roku - 64.850,18 złotych; w 1979 roku - 68.631,59 złotych i zastosowaniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 117,86%;

2.  oddala odwołanie w pozostałym zakresie;

3.  w zakresie wniosku ubezpieczonego M. T. (1) o przeliczenie kapitału początkowego stwierdza swoja niewłaściwość i wniosek ubezpieczonego przekazuje do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych w T..

Sygn. akt VU 800/11

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia 30 czerwca 2011 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył wnioskodawcy M. T. (1) emeryturę od dnia 1 maja 2011 roku tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto: przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia od 1977 roku do 1996 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony w powyższy sposób wyniósł 122,88 %.

Od decyzji tej odwołał się ubezpieczony M. T. (1), zarzucając organowi rentowemu wadliwe ustalenie wynagrodzenia za lata 1977 roku do 1979 roku, poprzez przyjęcie jedynie wynagrodzenia zasadniczego, a pominięcie dodatków z tytułu pracy w święta, soboty i niedziele, jako pracy świadczonej w systemie czterobrygadowym.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Na rozprawie w dniu 24 stycznia 2012 roku wnioskodawca wniósł nadto o przeliczenie roku 1975 i 1976, przy uwzględnieniu dochodów uzyskanych wówczas przez siarczkowników, nadto na rozprawie w dniu 15 maja 2014 roku wniósł o przeliczenie kapitału początkowego.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

ustalił, co następuje:

Wnioskodawca M. T. (1) urodzony (...), w okresie od 3 sierpnia 1971 roku do dnia 31 marca 1998 roku był zatrudniony w (...) S.A. w T.W okresie zatrudnienia M. T. (1) wykonywał pracę: od 3 sierpnia 1971 roku do 22 października 1974 roku – laboranta; od 23 października 1974 roku do 30 września 1976 roku – aparatowego produkcji wiskozy; od 1 października 1976 roku- do 28 lutego 1983 roku- mistrza Oddziału Wiskozy.

Akta osobowe ubezpieczonego zawierają dokumenty wskazujące, iż z tytułu zatrudnienia na powyższych stanowiskach M. T. (1) otrzymywał wynagrodzenia:

- w okresie od dnia 6 grudnia 1971 roku, na stanowisku laboranta ze stawką 9,90 zł/godz. w/g tabeli IV, kategorii V;

- w okresie od 1 października 1976 roku wynagrodzenie miesięczne zasadnicze 3.850,- zł. oraz premia regulaminowa, kategoria 11 (mistrz Wiskoza I);

- od dnia 1 stycznia 1977 roku wynagrodzenie miesięczne zasadnicze 4.150,- zł. + premia regulaminowa -kategoria 12;

- od 1 sierpnia 1979 roku wynagrodzenie miesięczne zasadnicze 4.750,- zł. + premia regulaminowa, kategoria 13 zaszeregowania.

Premia wskazana w angażach wnioskodawcy nie została określona kwotowo, ani procentowo. Ubezpieczony dodatek za tytuł mistrza dyplomowanego otrzymał dopiero od dnia 1 czerwca 1982 roku (dowód: akta osobowe k.6,13,14,15,19 ). Akta osobowe ubezpieczonego nie zawierają dokumentów potwierdzających wysokość uzyskiwanego przez niego wynagrodzenia po powrocie z wojska w 1974 roku (dowód: karta obiegowa zmian k- 9 akt osobowych).

Wnioskodawca pracował w ruchu ciągłym- zmianowym, w systemie czterobrygadowym, na bazie czasu pracy z 1969 roku, w oparciu o dane z brygady B-II (równe godzinom pracy brygady (-III) tj. 2.184 godz. pracy ogółem. Był to system 4 brygadowy tj. wnioskodawca pracował 4 razy w tygodniu po 8 godzin, zaś 2 dni w tygodniu miał wolne. Praca wnioskodawcy odbywała się w systemie 3 zmianowym tj. w jednym tygodniu od 8 do 14, następnie od 14 do 22, a w kolejnym tygodniu od 22 do 6 rano i tak na zmianę. Praca odbywała się wg harmonogramu, często w niedziele i święta, za która opłacona wyła wyższa stawka wynagrodzenia. Harmonogramu pracy obowiązującego w Zakładach (...) w T. w 1969 roku obowiązywal w tychże Zakładach do ( dowód: świadectwo pracy M. T. (1) z dnia 31 marca 1998 roku w aktach osobowych wnioskodawcy k.25 oraz k.4 akt ZUS , zeznania wnioskodawcy k.8 , k.51 i verte, k.274 verte, zeznania świadków: J. R. (1) k. k.121verte-122, Z. K. (1), k.121 i verte, J. S. (1) k.21, harmonogram pracy k-9 oraz 20, 55-100).

Razem z wnioskodawca w (...) pracowali:

- Z. K. (1) - siarczkownik, zaliczony do 8 kategorii wynagrodzeń ze stawką godzinową 19,30 złotych, wynikająca ze świadectwa pracy z dnia 31 marca 1979 roku (dowód: świadectwo pracy z dnia 31 marca 1979 roku akta osobowe k. 11).

- J. R. (1) – siarczkownik, ze stawką godzinową obowiązująca od dnia 26 czerwca 1971 roku, określoną w wysokości 12,95 + do 15 % premii, zaliczony do 8 kategorii wynagrodzenia, tabela III. W świadectwie pracy J. R. (1) z dnia 7 maja 1976r. wskazano, że wynagrodzenie określone było stawką godzinową 16 zł/godz., tabela A, kategoria 8, razem wynagrodzenie J. R. (1) zostało określone na kwotę 3.848 zł. ( dowód: zeznania J. R. k. 103-104, k.117, k. 121verte do 122 , legitymacja ubezpieczeniowa J. R. k.103-104, wyjaśnienia wnioskodawcy M. T. (1) k.51 i verte, k.274 verte, harmonogram prac (...) w T.. z 1969 roku k.20 oraz po 1969 roku k.56-100, opinia główna biegłej do spraw rachunkowości D. W. k.138-151, oraz opinie uzupełniające k.170-173, k.190-191, k.219-222, k.243-247, świadectwo pracy z dnia 31 marca 1979 roku akta osobowe k. 11angaż z dnia 8 czerwca 1971r., obowiązującym od 26.06.1971r.- akta osobowe k. 6, 11)

J. _S. – również był zatrudniony razem z wnioskodawca w (...) na stanowisku mistrz Wiskoza I, mistrz W. z wynagrodzeniem zasadniczym obowiązującym od 1 lutego1976r - 3.850,- zł +premia regulaminowa, kategoria 11 ( dowód: angaż z dnia angażu z dnia 01.02.1976r.,- akta osobowe k. 33);

- od 01.06.1976r.- wynagrodzenie zasadnicze 4.500,- zł. + premia regulaminowa, kategoria 1

( dowód: angaż z dnia 02.07.1976r., - akta osobowe k.34);

- od 1 czerwca 1977 roku pobierał nadto dodatek za mistrza dyplomowanego w wysokości 750 złotych;

- od 1.10.1976 roku wynagrodzenia zasadnicze 4.750 złotych + premia regulaminowa, kategoria 14 ( dowód: angaż z dnia14.10..1976r., - akta osobowe k.38);

- od 1.01.1977 roku wynagrodzenia zasadnicze 5.200 złotych + premia regulaminowa, kategoria 15 ( dowód: angaż z dnia 22.03.1977r., - akta osobowe k.59);

- od 1.07.1979 roku wynagrodzenia zasadnicze 4.600 złotych + premia regulaminowa, kategoria 15 ( dowód: angaż z dnia 27.03.1979r., - akta osobowe k.60);

- od 1.08.1979 roku wynagrodzenia zasadnicze 5.600 złotych + premia regulaminowa, kategoria 15 ( dowód: angaż z dnia 31.07.1979r., - akta osobowe k.61);

- od 1.09.1979 roku wynagrodzenia zasadnicze 5.800 złotych + premia regulaminowa, kategoria 15 ( dowód: angaż z dnia 03.09.1979r., - akta osobowe k.62). Wysokość premii kwotowo lub procentowo nie została określona.

M. T. (1) pobierał zasiłek chorobowy w okresach:

- od 27 lipca 1975 roku do 30 lipca 1975 roku (4 dni).

Podstawę naliczania zasiłku( 80%) stanowiła kwota 3.127,- zł.; miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę naliczania zasiłku (100%) stanowiła kwota 3.909.-zł, wynagrodzenie podwyższone o składkę na fundusz emerytalny (4%) i podatek od wynagrodzeń (9%) – stanowiła kwota :4.417.- złotych. Miesiące marzec kwiecień, maj 1975 roku stanowiły podstawę naliczania zasiłku.

- od 21stycznia 1976 do 29 stycznia 1976 roku (9 dni). Podstawę naliczania zasiłku( 80%) stanowiła kwota 3.141.-zł, miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę naliczania zasiłku (100%) stanowiła kwota 3.926,- zł. wynagrodzenie podwyższone o składkę na fundusz emerytalny (4%) i podatek od wynagrodzeń (9%) – stanowiła kwota :4.417.- złotych. Miesiące październik, listopad i grudzień 1975 roku 1975 roku stanowiły podstawę naliczania zasiłku.

W roku 1975 wysokość składek na ubezpieczenie społeczne wynikała

z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 października 1972r. (Dz. Ust. nr 44 z 1972r.poz. 277), § 2 rozporządzenia podwyższył dotychczasową składkę z 15,5 % do 20% i jednocześnie § 3 określał: ,, Ze składek podwyższonych i opłaconych w wysokości określanej w § 2 kwotę stanowiącą 4 % podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przeznacza się na dochód funduszu emerytalnego". Rozporządzenie weszło w życic z dniem 01.1 1.1972r. i w przedmiotowym zakresie w l975 roku nie uległo zmianie. Dane w zakresie uzyskanego wynagrodzenia po uwzględnieniu składek na Fundusz emerytalny i podatku od wynagrodzeń przedstawiają się następująco:

średnie wynagrodzenie za godzinę pracy w miesiącach nieudokumentowanych z miesięcy udokumentowanych wyniosło:

- styczeń 1975 rok 4.417.- zł.

- luty 1975 rok 4.417,- zł.

- marzec1975 rok 4.417.- zł.

- kwiecień 1975 rok 4.417,- zł.

- maj 1975 rok 4.417.- zł.

- czerwiec 1975 rok 4.417.-zł.

- lipiec 1975 rok 4.417,- zł.

- sierpień 1975 rok 4.417.- zł.

- wrzesień 1975 rok 4.417.- zł.

- październik 1975 rok 4.436.- zł.

- listopad 1975 rok 4.436,- zł.

- grudzień 1975 rok 4.436,- zł.

Razem wynagrodzenie za 1975 rok wyniosło 53.061.- złotych, przy założeniu, że wnioskodawca pracował w ruchu ciągłym 3 zmianowym w systemie czterobrygadowym na bazie czasu pracy z 1969r., w oparciu o dane z brygady B-II (równe godzinom pracy brygady (-III) tj. 2.184 godz. pracy ogółem. Karta zasiłkowa nie zawiera danych, pozwalających dokonać korekty wynagrodzenia M. T. (1) za 1976 rok (dowód: akta sprawy k. 88, opinia główna biegłej do spraw rachunkowości D. W. k.138-151, oraz opinie uzupełniające k.170-173, k.190-191).

Wynagrodzenie ubezpieczonego w 1976 roku, wyliczone przy założeniu, iż M. T. (1) pracował w ruchu ciągłym trzyzmianowym w systemie czterobrygadowym, adekwatnie do harmonogramu pracy obowiązującego w Zakładach (...) w T. w 1969 roku, miał ustalona stawkę 9,9 złotych/godz., w miesiącach: czerwiec, lipiec, sierpień osiągał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 3.800 złotych oraz ekwiwalent za węgiel w kwocie 114 złotych, zaś od dnia 1.10.1976 roku do dnia 31.12.1976 roku pobierał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 3.850 złotych wraz z dodatkiem stażowym w wysokości 5% wynagrodzenia zasadniczego od dnia 6 grudnia 1976 roku oraz ekwiwalent za węgiel w kwocie 114 złotych, wyniosło 45.087,03 złote.

Wynagrodzenie ubezpieczonego w 1977 roku oraz w 1978 roku, wyliczone przy założeniu, iż M. T. (1) pracował w ruchu ciągłym trzyzmianowym w systemie czterobrygadowym, adekwatnie do harmonogramu pracy obowiązującego w Zakładach (...) w T. w 1969 roku, osiągał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 4.150 złotych oraz ekwiwalent za węgiel w kwocie 114 złotych wraz z dodatkiem stażowym w wysokości 5% wynagrodzenia zasadniczego, wyniosło 64.850,18 złotych.

Wynagrodzenie ubezpieczonego w 1979 roku, wyliczone przy założeniu, iż M. T. (1) pracował w ruchu ciągłym trzyzmianowym w systemie czterobrygadowym, adekwatnie do harmonogramu pracy obowiązującego w Zakładach (...) w T. w 1969 roku, od 1 .01.1979 roku do dnia 31.07.1979 roku osiągał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 4.150 złotych oraz ekwiwalent za węgiel w kwocie 114 złotych wraz z dodatkiem stażowym w wysokości 5%, zaś od dnia 1 .08.1979 roku do dnia 31.12.1979 roku osiągał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 4.750 złotych oraz ekwiwalent za węgiel w kwocie 114 złotych wraz z dodatkiem stażowym w wysokości 5%, wynagrodzenia zasadniczego, wyniosło 68.631,59 złotych (dowód: opinia biegłej do spraw rachunkowości D. W. k.243-247).

Hipotetyczny wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z uwzględnieniem w.w. wynagrodzeń z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych, tj. z lat: 1975, 1977-1994,1996, wyniósł 117,86%.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z uwzględnieniem wynagrodzeń z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych, wyliczony przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji wyniósł 112,88% (decyzja z dnia 30.06.2011 roku akta ZUS).

Podstawa wymiaru emerytury wyniosła: 117,86% * 2.822,66 zł. = 3.326,79 zł.

Hipotetyczne wyliczenie wysokości świadczenia zgodnie z art. 53:

24% x 2.822.66 zł. = 677.44 zł.

,321 x i.3o/o) . 12 x 3.326,79 zł. = 1.157,06 zł.

i'5 * 0.7%) :12 x 3.326,79 zł. = 9,65 złotych- razem: 1.844,15 złotych (pismo ZUS k-272).

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Tryb. dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i zważył, co następuje :

odwołanie zasługuje na uwzględnieniu jedynie w części.

Zgodnie z treścią art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2004r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.), wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2)z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3)z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty,

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Stosownie do § 10 ust. 1 pkt 4 i § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) w postępowaniu przed organem rentowym, środkiem dowodowym przy ustaleniu podstawy wymiaru świadczenia mogą być wyłącznie dokumenty – zaświadczenia zakładów pracy wystawione według wzoru ustalonego przez ZUS albo legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca wpisy dotyczące zatrudnienia i wysokości osiąganych zarobków.

Przewidziane w powołanym rozporządzeniu ograniczenia dowodowe nie mają zastosowania w postępowaniu sądowym, w którym znajdują zastosowanie ogólne przepisy dotyczące przeprowadzania dowodów w procesie cywilnym. Dotyczą to także sytuacji, gdy przedmiotem sporu jest podstawa wymiaru świadczeń ubezpieczeniowych (por. SN w wyroku z dnia 25 lipca 1997 roku, II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342; wyrok SN z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNP 1996/16/239; wyrok SA w Białymstoku z dnia 18 sierpnia 1993 roku, II AUr 294/93, Przegląd Sądowy 1994/3/6). Nie oznacza to jednak, iż Sąd może czynić ustalenia w zakresie wysokości uzyskiwanego przez ubezpieczonych w okresie zatrudnienia wynagrodzenia, opierając się jedynie na twierdzeniach strony, czy też uogólnionych zeznaniach świadków.

Ubezpieczony M. T. (1), domagając się przeliczenia należnej mu emerytury, wnosił o ustalenia wysokości uzyskiwanych przez niego wynagrodzeń w okresie zatrudnienia w Zakładach (...) w T. w latach: 1975-1979, przy uwzględnieniu, iż pracował w ruchu ciągłym trzyzmianowym w systemie czterobrygadowym, adekwatnie do harmonogramu pracy obowiązującego w Zakładach (...) w T. w 1969 roku, pracował w nadgodzinach, oprócz wynagrodzenia zasadniczego uzyskiwał premię oraz ekwiwalent za węgiel i dodatek stażowy. Nadto ubezpieczony wnosił o wyliczenie wysokości jego wynagrodzenia w oparciu o wynagrodzenia uzyskiwane przez pracowników zatrudnionych w spornym okresie na podobnym stanowisku: J. R. (1), Z. K. (1) oraz J. S. (1), których wysokość wynagrodzenia była niesporna.

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe pozwoliło w części zadośćuczynić żądaniom skarżącego.

Mając na uwadze wiarygodne i wzajemnie się uzupełniające zeznania świadków: J. R. (1), Z. K. (1) oraz J. S. (1) oraz ubezpieczonego, Sąd uznał, iż M. T. (1) w spornym okresie pracował w ruchu ciągłym trzyzmianowym w systemie czterobrygadowym, adekwatnie do harmonogramu pracy obowiązującego w Zakładach (...) w T. w 1969 roku, oprócz wynagrodzenia zasadniczego pracodawca wypłacał mu ekwiwalent za węgiel w kwocie 114 złotych miesięcznie, nadto poczynając od dnia 6 grudnia 1976 roku ubezpieczony otrzymywał dodatek stażowym w wysokości 5% wynagrodzenia zasadniczego. Sąd uznał jednak, iż przedstawione przez ubezpieczonego dowody nie pozwalają jednoznacznie ustalić wysokości uzyskiwanej przez skarżącego premii, albowiem akta osobowe ubezpieczonego nie zawierają żadnych danych w tym zakresie, podobnie akta osobowe J. R. (1), Z. K. (1) oraz J. S. (1), zaś zeznania świadków są w tej kwestii rozbieżne.

Wszak świadek J. R. (1) zeznał, iż wypłacano mu premię regulaminową w wysokości 15 %, zaś świadek J. S. wskazywał na 16 % wysokość premii, liczonej od wynagrodzenia zasadniczego. Wszyscy zaś świadkowie nie posiadali jednoznacznej wiedzy, co do wysokości premii uzyskiwanej przez skarżącego. M. T. (1) przesłuchiwany w charakterze strony wskazał, iż w jego ocenie winem mieć uwzględnioną premię regulaminową w wysokości 16 % wynagrodzenia zasadniczego, nadto zeznał, iż otrzymywał jeszcze premię kwartalną w wysokości 16% wynagrodzenia ogólnego. Ubezpieczony nie udowodnił także ilości przepracowanych przez siebie nadgodzin. Zgodnie bowiem z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Sąd uznał więc, iż o ile w postępowaniu cywilnym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych w sprawie o przeliczenie wysokości emerytury możliwe jest dopuszczenie i przeprowadzenie wszelkich dowodów, w tym także dowodu z zeznań świadków lub przesłuchania samego wnioskodawcy, to jednak nie jest możliwe przeliczenie wysokości emerytury w oparciu o jakąś hipotetyczną uśrednioną wielkość premii uzyskiwanej przez ubezpieczonego, wywiedzioną z wysokości premii wypłaconych innym pracownikom. Wszak stosunek pracy ma zawsze charakter indywidualny, określone warunki zatrudnienia mają charakter niepowtarzalny, ponieważ zostały ustalone między pracodawcą i konkretnym pracownikiem. Uśrednione obliczenie wysokości wynagrodzenia - oparte na wynagrodzeniu otrzymanym przez innych pracowników - nie może oddać indywidualnych cech właściwych dla danego stosunku pracy. W przypadku wynagrodzenia zasadniczego lub innych obligatoryjnych składników wynagrodzenia, wynikających z obowiązujących przepisów, można przyjąć najniższe wynagrodzenie obowiązujące w czasie, którego dotyczy żądanie uwzględnienia tego okresu do przeliczenia podstawy emerytury. W przypadku jednak takiego składnika wynagrodzenia, jakim jest premia, konieczne jest istnienie dowodów potwierdzających bez wątpliwości fakt wypłacenia premii oraz jej wysokość (tak też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2007 r. I UK 36/07, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 6 marca 2014 r., III AUa 887/13, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 5 lutego 2013 r., III AUa 838/12).

Wbrew stanowisku ubezpieczonego, Sąd nie znalazł także podstaw do ustalenia wysokości jego wynagrodzenia w wariancie wskazanym przez niego, w oparciu o wynagrodzenia uzyskiwane przez pracowników zatrudnionych w spornym okresie na podobnym stanowisku: J. R. (1), Z. K. (1) oraz J. S. (1), albowiem zauważyć należy, że zgodnie z utrwalonym stanowiskiem judykatury, wysokości wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru świadczeń emerytalno - rentowych nie powinno się udowadniać wyłącznie zeznaniami świadków. Wprawdzie w toku postępowania sądowego strona może dowodzić wysokości wynagrodzeń na potrzeby ustalenia wysokości podstawy wymiaru świadczenia wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi w przepisach kodeksu postępowania cywilnego, zatem dowodem na tę okoliczność mogą być zarówno dokumenty dotyczące wynagradzania osób zatrudnionych w tym samym okresie, w tym samym zakładzie pracy i przy pracy tego samego rodzaju, co ubezpieczony, jak też zeznania tych osób. Powyższe nie oznacza jednak, ze wykazanie konkretnych zarobków w celu obliczenia wysokości świadczenia z ubezpieczenia społecznego może być dokonywane w sposób przybliżony, jedynie na zasadzie uprawdopodobnienia (tak SN w wyroku z 4 lipca 2007 r., I UK 36/07, Lex nr 390123). Tymczasem analiza akt osobowych ubezpieczonego oraz pracowników: J. R. (1), Z. K. (1) oraz J. S. (1) wskazuje, iż wynagrodzenie M. T. (1) na przestrzeni spornego okresu tj. w latach 1975- 1979 znacząco różniło się od wynagrodzenia pracujących z wnioskodawca świadków, z uwagi na fakt zaszeregowania pracowników do różnych kategorii:

- Z. K. (1) - siarczkownik, zaliczony do 8 kategorii wynagrodzeń ze stawką godzinową 19,30 złotych, wynikająca ze świadectwa pracy z dnia 31 marca 1979 roku ;

- w okresie od 1 października 1976r do 30 czerwca 1977 roku wynagrodzenie zasadnicze J. S. (1) wynosiło 4.750,- zł. + premia, z kategorią zaszeregowania 14 ;

- okresie od 1 lipca 1977 roku do 30 czerwca 1979 roku wysokość wynagrodzenia zasadniczego J. S. (2) wynosiło 5.200,- zł + premia, kategoria 15 ;

- okresie od 1 lipca 1979 roku wynagrodzenie zasadnicze świadka J. S. (1) wyniosło 4.600,- zł + premia (W.), kategoria 15;

- od 1 sierpnia 1979 roku wynagrodzenie zasadnicze J. S. (1) wyniosło 5.600,- + premia (W.), kategoria 15 ;

- od dnia 1 września 1979 roku wynagrodzenie zasadnicze J. S. (1) wyniosło 5.800,- zł + premia (W.), kategoria 15.Wysokość premii kwotowo lub procentowo nie została określona.

J. R. (1) w roku 1971 miał przyznaną kategorię 8 zaszeregowania ze stawką 12,95 zł/ godz., podczas, gdy M. T. (1) w tym samym roku miał przyznaną kategorię 5 ze stawką 9,90 zł/ godz. Do roku 1976 J. R. (1) otrzymywał wynagrodzenie wg kategorii 8, ze stawką16,-zł. Wynagrodzenie wnioskodawcy M. T. (1) nie odpowiadało wysokości wynagrodzenia, jakie otrzymywał J. R. (1). Zgodnie z angażem z dnia 6 grudnia 1971 roku M. T. (1) miał 5 kategorię zaszeregowania ze stawka 9,90zł/godzinę.

Za lata 1975 - 1976 M. T. (1) określonej stawki godzinowej i kategorii zaszeregowania.

J. S. (1), otrzymując angaż obowiązujący od 1 października 1976 r., miał przyznany, jako mistrz, 14 kategorię zaszeregowania z wynagrodzeniem zasadniczym 4.750,- zł.. W tym samym czasie M. T. (1) otrzymując również angaż, obowiązujący od 1 października 1976r. miał kategorię zaszeregowania 11 z wynagrodzeniem zasadniczym 3.850,- zł. J. S. (1) w okresie od 1 sierpnia 1979r. ma przyznaną kategorię 15, z wynagrodzeniem 5.600.- zł. podczas gdy M. T. od 1979r. ma kategorię 13, z wynagrodzeniem zasadniczym 4.750.- zł

Z akt sprawy, z akt ZUS ubezpieczonego, jak również z akt osobowych (pracowniczych) M. T., J. R. i Z. K. - nie wynika „dodatek szkodliwy", jako składnik wynagrodzeń w wysokości przyjętej przez wnioskodawcę .

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd uznał, iż w oparciu o przedstawione przez M. T. (1) dowody nie jest możliwe dokładne ustalenie wysokości wynagrodzenia otrzymywanego przez ubezpieczonego w danym okresie. Wszak wskazać należy, iż zarobki za poszczególne miesiące i wybrane lata kalendarzowe wykazane muszą być w sposób niebudzący wątpliwości w ściśle określonej kwotowo wysokości i odprowadzonych od nich składek na ubezpieczenie społeczne (tak wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 29 marca 2012 r. III AUa 1411/11 LEX nr 1171347).

Dlatego też, mając na uwadze wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego, Sąd zobowiązał organ rentowy do przeliczenia należnej ubezpieczonemu emerytury przy uwzględnieniu uzyskanego przez niego wynagrodzeniu w wysokości: w 1975 roku - 53.061 złotych; w 1976 roku - 45.087,03 złote; w 1977 roku - 64.850,18 złotych; w 1978 roku - 64.850,18 złotych; w 1979 roku - 68.631,59 złotych i zastosowaniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 117,86%. Sąd przyjął przy tym wysokość wynagrodzenia za 1975 roku, w wysokości wyliczonej przez biegłego sądowego, którego opinię uznał za w pełni wiarygodną, w oparciu o wysokość wypłaconych ubezpieczonemu zasiłków chorobowych. M. T. (1) pobierał bowiem zasiłek chorobowy w okresach:

- od 27 lipca 1975 roku do 30 lipca 1975 roku (4 dni), podstawę naliczania zasiłku ( 80%) stanowiła kwota 3.127,- zł.; miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę naliczania zasiłku (100%) stanowiła kwota 3.909.-zł, wynagrodzenie podwyższone o składkę na fundusz emerytalny (4%) i podatek od wynagrodzeń (9%) – stanowiła kwota: 4.417.- złotych. Miesiące marzec kwiecień, maj 1975 roku stanowiły podstawę naliczania zasiłku.

- od 21stycznia 1976 do 29 stycznia 1976 roku (9 dni), podstawę naliczania zasiłku ( 80%) stanowiła kwota 3.141.-zł, miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę naliczania zasiłku (100%) stanowiła kwota 3.926,- zł. wynagrodzenie podwyższone o składkę na fundusz emerytalny (4%) i podatek od wynagrodzeń (9%) –4.436,00 złotych. Podstawę naliczenia zasiłku stanowiło wynagrodzenie uzyskane przez ubezpieczonego w miesiącach: październik, listopad i grudzień 1975 roku.

W roku 1975 wysokość składek na ubezpieczenie społeczne wynikała

z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 października 1972r. (Dz. Ust. nr 44 z 1972r.poz. 277), § 2 rozporządzenia podwyższył dotychczasową składkę z 15,5 % do 20% i jednocześnie § 3 określał: ,, Ze składek podwyższonych i opłaconych w wysokości określanej w § 2 kwotę stanowiącą 4 % podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przeznacza się na dochód funduszu emerytalnego". Rozporządzenie weszło w życic z dniem 01.1 1.1972r. i w przedmiotowym zakresie w l975 roku nie uległo zmianie. Dane w zakresie uzyskanego wynagrodzenia po uwzględnieniu składek na Fundusz emerytalny i podatku od wynagrodzeń przedstawiają się następująco: średnie wynagrodzenie za godzinę pracy w miesiącach nieudokumentowanych z miesięcy udokumentowanych wyniosło:

- styczeń 1975 rok 4.417.- zł

- luty 1975 rok 4.417,- zł

- marzec1075 rok 4.417.- zł

- kwiecień 1975 rok 4.417,- zł

- maj 1975 rok 4.417.- zł

- czerwiec 1975 rok 4.417.-zł

- lipiec 1 975 rok 4.417,- zł

- sierpień 1975 rok 4.417.- zł

- wrzesień 1975 rok 4.417.- zł

- październik 1975 rok 4.436.- zł

- listopad 1975 rok 4.436,- zł

- grudzień 4.436,- zł

Razem wynagrodzenie za 1975 rok wyniosło 53.061.- złotych, przy założeniu, że wnioskodawca pracował w ruchu ciągłym 3 zmianowym w systemie czterobrygadowym na bazie czasu pracy z 1969r., w oparciu o dane z brygady B-II (równe godzinom pracy brygady (-III) tj. 2.184 godz. pracy ogółem. Jednocześnie Sąd uznał, iż karta zasiłkowa nie zawiera danych, pozwalających dokonać korekty wynagrodzenia M. T. (1) za 1976 rok.

Wynagrodzenie ubezpieczonego w 1976 roku, wyliczone przy założeniu, iż M. T. (1) pracował w ruchu ciągłym trzyzmianowym w systemie czterobrygadowym, adekwatnie do harmonogramu pracy obowiązującego w Zakładach (...) w T. w 1969 roku, miał ustalona stawkę 9,9 złotych/godz., w miesiącach: czerwiec, lipiec, sierpień osiągał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 3.800 złotych oraz ekwiwalent za węgiel w kwocie 114 złotych, zaś od dnia 1.10.1976 roku do dnia 31.12.1976 roku pobierał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 3.850 złotych wraz z dodatkiem stażowym w wysokości 5% wynagrodzenia zasadniczego od dnia 6 grudnia 1976 roku oraz ekwiwalent za węgiel w kwocie 114 złotych, wyniosło 45.087,03 złote.

Wynagrodzenie ubezpieczonego w 1977 roku oraz w 1978 roku, wyliczone przy założeniu, iż M. T. (1) pracował w ruchu ciągłym trzyzmianowym w systemie czterobrygadowym, adekwatnie do harmonogramu pracy obowiązującego w Zakładach (...) w T. w 1969 roku, osiągał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 4.150 złotych oraz ekwiwalent za węgiel w kwocie 114 złotych wraz z dodatkiem stażowym w wysokości 5% wynagrodzenia zasadniczego, wyniosło 64.850,18 złotych.

Wynagrodzenie ubezpieczonego w 1979 roku, wyliczone przy założeniu, iż M. T. (1) pracował w ruchu ciągłym trzyzmianowym w systemie czterobrygadowym, adekwatnie do harmonogramu pracy obowiązującego w Zakładach (...) w T. w 1969 roku, od 1 .01.1979 roku do dnia 31.07.1979 roku osiągał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 4.150 złotych oraz ekwiwalent za węgiel w kwocie 114 złotych wraz z dodatkiem stażowym w wysokości 5%, zaś od dnia 1.08.1979 roku do dnia 31.12.1979 roku osiągał wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 4.750 złotych oraz ekwiwalent za węgiel w kwocie 114 złotych wraz z dodatkiem stażowym w wysokości 5%, wynagrodzenia zasadniczego, wyniosło 68.631,59 złotych. Hipotetyczny wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z uwzględnieniem w.w. wynagrodzeń z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych, tj. z lat: 1975, 1977-1994,1996, wyniósł 117,86%. Mając na uwadze, iż wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z uwzględnieniem w.w. wynagrodzeń z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych, wyliczony przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji wyniósł 112,88%, Sąd na podstawie art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych orzekł, jak w punkcie 1 wyroku, stosując przy tym przepis art. 477 14 § 2 k.p.c.

Sąd oddalił odwołanie ubezpieczonego w pozostałym zakresie, jako niezasadne.

W zakresie wniosku ubezpieczonego o dokonanie przeliczenia kapitału początkowego, zgłoszonego toku niniejszego postępowania, Sąd na podstawie art. 477 10 § 2 k.p.c.,

stwierdził swoją niewłaściwość i sprawę przekazał organowi rentowemu do rozpoznania.