UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 21 lutego 2014 r., sygn. akt I C 939/13, Sąd Rejonowy w Starachowicach oddalił powództwo (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego przeciwko M. G. o zapłatę kwoty 36.529,60 zł z ustawowymi odsetkami.

Sąd ten ustalił, że pozwany w dniu 3 kwietnia 2008 r. zawarł z (...) Bankiem (...) SAumowę pożyczki nr (...)pakietem ubezpieczeniowym. Kwota pożyczki wynosiła 20.000 zł i miała być spłacona w 96 miesięcznych ratach w wysokości i terminach określonych w planie spłaty, będącym integralną częścią umowy. Pozwany miał dokonać spłaty od 3 kwietnia 2008 r. do 3 kwietnia 2016 r. Z § 11 umowy wynika, że (...) SAmoże wypowiedzieć warunki spłaty umowy, z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, w przypadku wystąpienia zaległości w spłacie dwóch pełnych rat pożyczki, stwierdzenia zagrożenia terminowej spłaty pożyczki i braku ustanowienia w terminie 30 dni dodatkowego zabezpieczenia spłaty składki ubezpieczeniowej. W przypadku wypowiedzenia warunków spłaty, bank doręcza pożyczkobiorcy oświadczenie o wypowiedzeniu warunków umowy listem poleconym za zwrotnym poświadczeniem odbioru. W następnym dniu po upływie terminu wypowiedzenia warunków spłaty całość zadłużenia z tytułu umowy staje się wymagalna i przeterminowana. Bank nalicza i pobiera od niego odsetki według stopy procentowej, która w dniu zawarcia umowy wynosiła 29 % w stosunku rocznym. Od chwili powstania zadłużenia wymagalnego bank może podjąć działania zmierzające do uzyskania należności, co wiąże się z kosztami określonymi w taryfie (§ 12 umowy). (...) SAwystawiła dnia 24 sierpnia 2009 r. wezwanie do zapłaty i wypowiedzenie umowy kierowane do pozwanego. Dotyczy ono jednak umowy nr (...)dnia 3 kwietnia 2008 r. W aktach sprawy brak jest dowodu doręczenia tego wezwania M. G.. Umową z dnia 9 grudnia 2011 r. (...) SAdokonała cesji wierzytelności wobec pozwanego z tytułu umowy pożyczki nr (...)dnia 3 kwietnia 2008 r. na rzecz powoda. Nabywca wierzytelności skierował do pozwanego zawiadomienie o sprzedaży wierzytelności i wezwanie do zapłaty. Nie przedstawił dowodu doręczenia tych pism M. G..

Przy uwzględnieniu tych ustaleń, Sąd Rejonowy uznał powództwo za niezasadne. W ocenie Sądu, powód nie wykazał, iż cała kwota zadłużenia została postawiona w stan wymagalności. Ponadto powód nie wyjaśnił odmiennego numeru umowy, której dotyczyło wypowiedzenie. Nie wykazał również w jaki sposób i od jakich kwot naliczone zostały odsetki karne i ustawowe oraz ich wysokości. Nie wskazał kiedy i jakie kwoty kredytu spłacił pozwany, a także z jaką datą bank uznał umowę za skutecznie wypowiedzianą i rozpoczął naliczanie odsetek oraz opłat. Powód nie wykazał jakie konkretnie kwoty i z jakiego tytułu składają się na sumę 201 zł kosztów poniesionych przez poprzedniego wierzyciela.

Apelację od tego orzeczenia wniósł powód, zaskarżając je w części co do kwoty 10.439,54 zł, wynikającej z harmonogramu spłaty, obejmującej kwoty rat od dnia 3 lutego 2009 r. do dnia 3 lutego 2014 r., zarzucając:

- naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wyprowadzenie wniosków sprzecznych z zasadami prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego przy dokonywaniu oceny wiarygodności i mocy dowodów i uznanie, iż powód, jako że nie przedłożył potwierdzenia doręczenia wypowiedzenia pozwanemu przez bank umowy pożyczki, nie wykazał wymagalności dochodzonego roszczenia, podczas gdy termin ten wynika wprost z umowy pożyczki i należy go wiązać z terminem płatności każdej raty z osobna, sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na przyjęciu, iż postanowienia umowy nie regulują kwestii wymagalności roszczenia, podczas gdy wskazywały one ostateczny termin spłaty pożyczki – w ratach miesięcznych, płatnych do 3. dnia każdego miesiąca, art. 339 § 2 k.p.c. poprzez uznanie, iż w sprawie zachodzą uzasadnione wątpliwości uniemożliwiając wydanie wyroku zaocznego uwzględniającego powództwo, jako że opierając się na materiale dowodowym przedłożonym przez powoda nie sposób dojść do przekonania, że istniały dwa powiązane ze sobą zdarzenia: fakt zawarcia przez pozwanego umowy pożyczki oraz przelanie wierzytelności z tej umowy na rzecz strony powodowej, podczas gdy Sąd pominął, iż rezygnacja powoda z dalszego wykazywania roszczenia związana była z całkowitą biernością pozwanego, zaś z brzmienia powołanego przepisu wynika, że wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo jest możliwe jedynie w sytuacji, gdy przytoczone przez powoda twierdzenia budzą uzasadnione wątpliwości same w sobie albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa;

- naruszenie przepisu prawa materialnego w postaci art. 120 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię, a w konsekwencji nieprawidłowe zastosowanie, polegające na uznaniu, że roszczenie o zapłatę z tytułu umowy pożyczki stanowi roszczenie, którego wymagalność jest uzależniona od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, zatem bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie, podczas gdy umowa kredytu zawiera wprost postanowienia odnośnie terminu wymagalności, który należy wiązać z terminem płatności każdej z rat osobno.

W oparciu o te zarzuty skarżący wniósł o zmianę orzeczenia w części i zasądzenie na rzecz powoda od pozwanego kwoty 10.439,54 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od daty wymagalności poszczególnych rat pożyczki do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji, z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja jest zasadna.

Sąd Okręgowy podziela, w zasadzie, ustalenia Sądu Rejonowego, przyjmując je za własne.

Trafnie jednak apelujący zarzuca, iż nieprawidłowo Sąd pierwszej instancji przyjął, że nieprzedłożenie dowodu doręczenia pozwanemu wypowiedzenia umowy skutkuje niewykazaniem wymagalności dochodzonego roszczenia. Termin spłaty i wymagalności każdej z rat pożyczki został wskazany w harmonogramie jej spłaty. Do postawienia w stan wymagalności każdej z rat nie jest konieczne wypowiedzenie umowy oraz jego doręczenie pożyczkobiorcy. Z treści samej umowy wynika już termin spłaty pożyczki i wymagalności każdej z rat. Powód wykazał, iż w okresie od 3 lutego 2009 r. do 3 lutego 2014 r. kwota niespłaconych rat pożyczki wynosiła łącznie 10.439,54 zł. Biorąc to pod uwagę, przy biernej postawie pozwanego, uznać należało, że przedstawione przez powoda dowody nie budzą wątpliwości. Zmiana numeru rachunku, jak wynika z niekwestionowanych twierdzeń powoda (k.88v., 93, 94), wynika jedynie ze zmiany sposobu numeracji banków i rachunków bankowych wprowadzonej zarządzeniem Prezesa NBP.

Mając to na uwadze, zmieniono zaskarżony wyrok w całości i zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 10.439,54 zł, a w pozostałej części oddalono powództwo. Ponieważ powód zaskarżył wyrok jedynie w części do tej kwoty, wynikającej z harmonogramu spłaty kredytu, obejmującej raty płatne od dnia 3 lutego 2009 r. do dnia 3 lutego 2014 r. (k.83), a więc bez odsetek, w pozwie zaś odsetki były wskazane jako skapitalizowane sumy pieniężne, uznać należało, iż zakresem zaskarżenia nie objęto odsetek od kwoty 10.439,54 zł.

Ponieważ apelacja została uwzględniona w całości, to zgodnie z art. 98 § 1 i 3 oraz art. 99 k.p.c. pozwany powinien zwrócić powodowi całość kosztów postępowania apelacyjnego, na które złożyła się opłata od apelacji – 552 zł (k.92) i wynagrodzenie pełnomocnika powoda w kwocie 1.200 zł (§ 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu – tekst jedn.: Dz. U. z 2013, poz. 490). Z kolei pierwotnie zgłoszone żądanie powoda zostało uwzględnione w 28 % (10.439,54 zł : 36.529,60 zł x 100 %), a zatem w takiej części należy mu się zwrot kosztów procesu za pierwszą instancję, poniesionych w łącznej kwocie 2.882,23 zł, wskazanej w spisie kosztów (k.46), zgodnie z art. 100 zdanie pierwsze k.p.c., co daje kwotę 807 zł. Ostatecznie zatem zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.559 zł tytułem kosztów procesu za obie instancje

SSO C. KlepaczSSO M. BrodaSSR. R. Opas(del.)

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE