Sygn. akt III AUa 550/12
Dnia 10 stycznia 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Romana Mrotek |
Sędziowie: |
SSA Jolanta Hawryszko SSA Zofia Rybicka – Szkibiel |
po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2013r. na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku M. S.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.
o przyznanie renty
na skutek zażalenia ubezpieczonej M. S.
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 27 listopada 2012 r. sygn. akt III AUa 550/12
p o s t a n a w i a :
oddalić zażalenie.
Sygn. akt III AUa 550/12
Wyrokiem z dnia 27 listopada 2012r. Sąd Apelacyjny w Szczecinie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację oraz oddalił wniosek ubezpieczonej o zwrot kosztów procesu.
Sąd Apelacyjny oddalając wniosek ubezpieczonej o zwrot kosztów procesu wskazał, że zgodnie z treścią art. 98 § 2 k.p.c. koszty przejazdu do sądu strony lub jej pełnomocnika zaliczane są do kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem lub radcą prawnym. Według regulacji zawartej w art. 98 § 1 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Wynika stąd jednoznacznie, że koszty takie zwracane są przez przeciwnika procesowego, nie zaś przez Sąd i to tylko w sytuacji, kiedy strona żądająca ich zwrotu wygra proces. W niniejszej sprawie w dniu 27 listopada 2012 roku apelacja ubezpieczonej od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim została oddalona.
Sąd Apelacyjny wskazał, że żądanie ubezpieczonej dotyczące zwrotu kosztów dojazdu na rozprawę apelacyjną jest nadto nieuzasadnione w świetle ar. 5 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398), albowiem ubezpieczona została jedynie zawiadomiona o terminie tej rozprawy, a nie wezwana do osobistego stawiennictwa na jej termin.
W tym stanie rzeczy nie ma podstaw, aby uznać odwołującą za stronę wygrywającą proces, a co za tym idzie zasądzić zwrot kosztów przejazdu od strony przeciwnej. Nie ma podstaw prawnej aby zwrotu takiego dokonał również sąd.
Zażalenie na odmowę zwrotu kosztów przejazdu z G. W. i z powrotem na rozprawę w dniu 27 listopada 2012r. wniosła ubezpieczona. Wskazała, że jest osobą niepełnosprawną i z tego tytułu otrzymuje zasiłek w wysokości 529 złotych.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje:
Zażalenie nie jest zasadne.
Zgodnie z treścią art. 394 2 §1 kpc na postanowienia Sądu drugiej instancji, których przedmiotem są oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego, zwrot kosztów procesu, skazanie świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę, zarządzenie przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka, odmowa zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego sprowadzenia przysługuje zażalenie do innego składu tego sądu, z wyjątkiem postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie Sądu pierwszej instancji.
Orzeczenie Sądu Apelacyjnego odnośnie odmowy zasądzenia na rzecz ubezpieczonej kosztów procesu (zwrotu kosztów dojazdu na rozprawę) jest zasadne. Obowiązek zwrotu przeciwnikowi kosztów procesu został oparty na dwóch podstawowych zasadach:
a) zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu, zgodnie z którą strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest zwrócić stronie przeciwnej poniesione przez nią koszty procesu oraz
b) zasadzie kosztów niezbędnych i celowych, wedle której zwrotowi podlegają jedynie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw lub celowej obrony.
Przegrywającym sprawę jest powód (w sprawach ubezpieczeniowych ubezpieczony), którego żądanie nie zostało uwzględnione, a także pozwany (organ rentowy), którego obrona okazała się nieskuteczna. Tak więc obowiązek zwrotu kosztów procesu zależy od ostatecznego wyniku sprawy.
Ubezpieczona nie wygrała sprawy, a zatem nie może wnosić zasądzenia – zwrotu kosztów procesu od strony przeciwnej.
Żądanie ubezpieczonej dotyczące zwrotu kosztów dojazdu na rozprawę apelacyjną w dniu 27 listopada 2012r. byłoby uzasadnione, gdyby ubezpieczona została przez Sąd wezwana do osobistego stawiennictwa.
Wynika to z treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o kosztach. Zgodnie z tym przepisem wydatkiem w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o kosztach z 2005 r. jest koszt podróży strony zwolnionej od kosztów sądowych i to jedynie wówczas, kiedy sąd nakazał jej osobiste stawiennictwo. Oznacza to, że tylko w takiej sytuacji można zobowiązać stronę przeciwną która wnioskuje o dowód z przesłuchania stron, do wpłacenia zaliczki na koszt dojazdu jej adwersarza zwolnionego od kosztów. Jeżeli więc sąd z urzędu postanawia wezwać do osobistego stawiennictwa stronę zwolnioną od kosztów sądowych albo na skutek uwzględnienia wniosku takiej strony, służy jej prawo żądania zwrotu kosztów podróży tak jak świadkowi (art, 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art, 91 ustawy). W pozostałych przypadkach strona tymczasowo sama pokrywa koszty swojego dojazdu na rozprawę, które potem podlegają uwzględnieniu i rozliczeniu wedle reguł przewidzianych w art. 98 § 2 i 3 k.p.c.
Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd Apelacyjny postanowił jak w sentencji na podstawie art. 394 2 §2 kpc.
SSA Jolanta Hawryszko SSA Romana Mrotek SSA Zofia Rybicka – Szkibiel