UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z dnia 23 października 2013 r. odmówił ubezpieczonemu S. N. prawa do świadczenia przedemerytalnego na podstawie przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (t.j. Dz. U. z 2013r. poz. 170 ze zm.), dalej: ustawa przedemerytalna. W uzasadnieniu decyzji wskazał, iż z przedłożonej dokumentacji wynika, że ubezpieczony udowodnił łącznie 43 lata, 2 miesiące i 26 dni okresów składkowych, nieskładkowych, jednakże rozwiązanie stosunku pracy nie nastąpiło z przyczyn związanych z likwidacją stanowiska a za wypowiedzeniem przez pracodawcę na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 kp w związku z nie przyjęciem nowego stanowiska a tym samym nowych warunków pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji wywiódł ubezpieczony S. N. wnosząc o zmianę decyzji i przyznanie mu prawa do świadczenia przedemerytalnego, zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu wskazał, iż przyczyną rozwiązania stosunku pracy była likwidacja stanowiska pracy – tj. stanowiska kierowcy i nie przyjęcie zaproponowanego mu stanowiska pracy tj. stanowiska magazyniera. Podniósł, iż zaproponowane nowe stanowisko magazyniera nie odpowiada zarówno jego kwalifikacjom zawodowym jaki i możliwościom zdrowotnym. W ocenie wnioskodawcy stanowiło próbę uniknięcia przez pracodawcę konieczności wypłaty odprawy związanej z likwidacją dotychczasowego stanowiska pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony S. N., urodzony w dniu (...), w dniu 16 września 2013 r. złożył do pozwanego organu rentowego wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego.

dowód: wniosek o świadczenie przedemerytalne z dnia 16.09.2013 r. – k. 1-2 akt ubezpieczeniowych

W okresie od 21 kwietnia 2004 r. do 28 lutego 2013 r. wnioskodawca S. N. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Firmie Budowlanej (...) Z. (...) Spółka jawna z siedzibą w G. na stanowisku kierowca zaopatrzeniowiec, na podstawie umowy na czas nieokreślony. Przedmiotem działalności Firmy Budowlanej (...) Z. (...) Spółka jawna z siedzibą w G. jest sprzedaż hurtowa materiałów budowlanych oraz dowóz zakupionego towaru do klientów. Schemat zatrudnienia pracowników w firmie jest ściśle powiązany z przedmiotem działalności firmy . Firma zatrudnia pracowników na stanowiskach sprzedawców w hurtowni, kierowców zaopatrzeniowców, magazynierów oraz korzystała z usług księgowej.

W okresie od 21 kwietnia 2004 r. do 28 lutego 2013 r. firma zatrudniała pracowników na stanowiskach: kierowcy magazyniera, kierowcy, kierowcy zaopatrzeniowca , magazyniera zaopatrzeniowca, technika budowlanego kierowcy, przedstawiciela handlowego , magazyniera łącznie 19 osób. Firma nie rozszerza zakresu działalności magazynu .

W magazynie zatrudnionych były dwie osoby : kierownik magazynu i zastępca kierownika, taki stan zatrudnienia w magazynie był na dzień złożenia wnioskodawcy wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy z dnia 30.11.2012 r. oraz na dzień rozwiązania z nim stosunku pracy w dniu 28.02.2013 r. W okresie od 30.11.2012 r. do 28.02.2013 r. nie było rotacji w zakresie pracowników zatrudnionych magazynie ( nikt nie został zwolniony , nikt nie został zatrudniony ).

S. N. posiada zaświadczenie lekarskie nr (...) o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy ważne do dnia 30.04.2014 r. Zakład pracy nie kierował wnioskodawcy przed złożeniem oświadczenia o wypowiedzeniu warunków umowy o pracę z dnia 30.11.2012 r. na badania lekarskie odnośnie zatrudnienia na nowym stanowisku pracy pomocnika magazyniera.

Do zakresu zadań wnioskodawcy zatrudnionego na stanowisku kierowcy zaopatrzeniowca należał transport towarów zakupionych przez klientów w hurtowni do miejsca wskazanego przez nich jako miejsce przeznaczenia.

Pismem dnia 30 listopada 2012 r. pracodawca wypowiedział ubezpieczonemu umowę o pracę z dnia 21 kwietnia 2004 r. w części dotyczącej warunków pracy tj. stanowiska, z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, okres wypowiedzenia upływał z dniem 28 lutego 2013 r. Jako przyczynę wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy wskazano zmianę stanowiska pracy.

Po upływie okresu wypowiedzenia od dnia 01 marca 2013 r. pracodawca zaproponował ubezpieczonemu stanowisko pomocnika magazyniera bez wskazania wysokości wynagrodzenia.

Pracownika pouczono, iż jeśli przed upływem połowy okresu wypowiedzenia – tj. do dnia 15 stycznia 2013 r. – nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia nowych warunków umowy o pracę, będzie to równoznaczne z wyrażeniem zgody na proponowaną zmianę warunków umowy; w razie odmowy przyjęcia zaproponowanych nowych warunków umowy miała ona ulec rozwiązaniu z dniem 28 lutego 2013 r.

Wypowiedzenie zmieniające w dniu 30.11.2012 r. otrzymał jedynie S. N., który był jedną osoba zatrudniona w tym czasie na stanowisku kierowcy. Wypowiedzenie zostało wręczone ubezpieczonemu przez syna Z. S., który nie jest wspólnikiem spółki jawnej. Syn Z. S. w ramach prowadzonej przez Spółkę Jawną działalności przebywał w firmie, wydawał polecenia pracownikom zatrudnionym w firmie.

W dniu 14 grudnia 2012 r. S. N. złożył u pracodawcy oświadczenie woli o odmowie przyjęcia zaproponowanych nowych warunków pracy, bez wskazania przyczyny. Stosunek pracy ubezpieczonego uległ rozwiązaniu w związku z nie przyjęciem nowych warunków pracy i płacy.

W świadectwie pracy z dnia 28 lutego 2013 r. wskazano jako podstawie rozwiązania stosunku pracy –rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę -art. 30 §1 pkt 2 k.p.

Ubezpieczony na dzień rozwiązania stosunku pracy nie otrzymał od pracodawcy odprawy w związku z likwidacją stanowiska pracy.

R. Z. był zatrudniony w Firmie Budowlanej (...) Z. (...) Spółka jawna z siedzibą w G. na stanowisku sprzedawcy w hurtowni. Zakład pracy rozwiązał z nim umowę o pracę w związku z nie przyjęciem zaproponowanego stanowiska pracy na stanowisku pomocnika magazyniera. ZUS odmówił R. Z. prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Okoliczności niesporne a nadto:

- akta osobowe – koperta k.34 w tym : umowa o pracę z dnia 21.04.2004 r., wypowiedzenie warunków umowy o pracę z dnia 30.11.2012 r. , oświadczenia wnioskodawcy z dnia 14.12.2012 r. , aneks do umowy z dnia 02.01.2013 r. wypowiedzenie warunków umowy o pracę z dnia 31.12.2010 r. , świadectwo pracy z dnia 28.02.2013 r. , zaświadczenie lekarskie nr (...) z dnia 29.03.2012 r.

- akta sprawy w tym: pismo z dnia 27.05.2014 r. k. 46, zeznania świadka H. S. w części uznanej za wiarygodne k. 51-52 akt wraz nagraniem na płycie CD k 54, zeznania świadka R. Z. k. 52 wraz z nagraniem ma płycie CD k. 54 , zeznania wnioskodawcy w związku z słuchaniem informacyjnym k. 50-51, 53 wraz nagraniem na płycie CD k.54

W dniu 17.09.2013 r. firma doręczyła S. N. oświadczenie z dnia 17.09.2013 r. w którym wskazała, iż w związku z likwidacją stanowiska kierowcy zaopatrzeniowca, będącego następstwem nawiązania współpracy z przewoźnikami zewnętrznymi zaproponowała stanowisko pomocnika magazyniera.

(dowód : oświadczenie z dnia 17.09.2013 r. k. 21 akt )

Ubezpieczony udowodnił łącznie 43 lata, 2 miesiące i 26 dni okresów składkowych, nieskładkowych .

Dowód: raport ustalania uprawnień do świadczenia – k. 33 akt ubezpieczeniowych

Od dnia 04 marca 2013 r. ubezpieczony S. N. jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w G. jako bezrobotny, z prawem do zasiłku od dnia 12 marca 2013 r. do 11 marca 2014 r., okres 6 miesięcy pobierania zasiłku upłynął w dniu 12 września 2013 r. W okresie pobierania zasiłku. ubezpieczony nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych.

Dowód: zaświadczenie z dnia 13.09. 2013 r. – k. 11 akt ubezpieczeniowych

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy, w tym w aktach rentowych pozwanego i aktach osobowych wnioskodawcy. Nie były one kwestionowane przez żadną ze stron postępowania co do ich prawdziwości i rzetelności. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia ich wiarygodności z urzędu.

Podstawę ustaleń stanu faktycznego stanowiły także zeznania świadka R. Z., bowiem w ocenie Sądu zasługują one na walor wiarygodności, tym bardziej, że zeznania ww. świadka korespondują z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym tworząc zwartą, spójną i logiczną całość.

W ocenie Sądu Okręgowego na walor wiarygodności zasługują w pełni zeznania wnioskodawcy S. N., gdyż znajdują pełne odzwierciedlenie w dokumentach z akt osobowych oraz korespondują z zeznaniami świadka R. Z..

Sąd uznał, iż zeznania świadka H. S. zasługują na walor wiarygodności tylko w części tj. w zakresie wskazania przedmiotu działalności firmy, struktury organizacyjnej ( hurtownia, magazyn), stosunków własnościowych firmy oraz sporządzenia pisma z dnia 17.09.2013 r. (k. 21 akt ) W pozostałym zakresie Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom tegoż świadka. W ocenie Sądu nielogicznym wydaje się, iż wspólnik spółki jawnej, która niewątpliwie jest firmą rodzinną (pozostałymi wspólnikami są mąż Z. S. i córka M. S. ), która zatrudnia niewielką ilość pracowników - po redukcji stanowisk kierowców zatrudnienie kształtuje się na poziomie dwóch osób w magazynie oraz dwóch sprzedawców i korzysta z usług księgowych, nie potrafi wskazać ile osób było zatrudnionych w magazynie w dniu złożenia wnioskodawcy wypowiedzenia zmieniającego, czy stan zatrudnienia w magazynie się zmienił (czy ktoś został zwolniony, czy była osoba nowozatrudniona) oraz nie potrafi wskazać czy była ekonomiczna przyczyna zatrudnienia S. N. na stanowisku pomocnika magazyniera w związku z np. zwiększeniem zapasów magazynowych, rozszerzeniem asortymentu itp. Tym bardziej staje się to nielogiczne w świetle wskazania, iż to właśnie świadek H. S. przygotowywała i podpisała wypowiedzenie zmieniającej z dnia 30.11.2012 r. oraz oświadczenie z dnia 17.09.2013 r. (k. 21 akt ).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego S. N. jest zasadne i jako takie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 poz. 170 j.t. ze zm.), dalej: ustawa przedemerytalna, prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn,

W myśl ustępu 3 wskazanego przepisu, świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1. nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2. w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3. złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Zakład Ubezpieczeń Społecznych, na wniosek osoby zainteresowanej, może przywrócić termin złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 3 pkt 3.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 29 ppkt a)-c) ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. nr 69 poz. 415 j.t. ze zm.) rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oznacza:

1. rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.4)), w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników

2. rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych

3. wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy.

W niniejszym postępowaniu bezspornym było, iż ubezpieczony S. N. był zatrudniony w Firmie Budowlanej (...) „ Z. (...) Spółka Jawna z siedzibą w G. przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury –dla mężczyzny wynoszący 35 lat, jak również fakt, iż pozostaje zarejestrowany jako osoba bezrobotna oraz że upłynął 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, w którym nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych albo udziału w szkoleniu lub przygotowaniu zawodowym w miejscu pracy. W odpowiednim terminie złożył także u pozwanego wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego.

Bezsporne i niekwestionowane w sprawie było wyliczenie stażu pracy ubezpieczonego – wskazane przez pozwanego na poziomie 43 lat, 2 miesięcy i 26 dni (k. 34-35 akt rentowych).

Przedmiotem sporu w sprawie pozostawało ustalenie, czy ustanie stosunku pracy ubezpieczonego w firmie nastąpiło z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

W ocenie Sądu Okręgowego, dokonanej na podstawie całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego, ubezpieczony niewątpliwie udowodnił, iż rozwiązanie z nim stosunku pracy nastąpiło istotnie właśnie z tego powodu.

W całości należało podzielić argumentację zaprezentowaną przez wnioskodawcę w odwołaniu, a rozwiniętą i wzbogaconą w ramach przesłuchania ubezpieczonego, z której wynika, iż to likwidacja stanowiska pracy kierowcy - zaopatrzeniowca legła u podstaw wypowiedzenia warunków umowy o pracę z dnia 21.04.2004 r.

Okoliczność ta chociaż w sposób niewątpliwie nie zamierzony potwierdzona została przez pracodawcę w oświadczeniu z dnia 17.09.2013 r., złożonym już po rozwiązaniu stosunku pracy ze S. N. ale odnoszącym do przyczyn rozwiązania stosunku pracy, w którym wskazano , iż „… w związku z likwidacją stanowiska pracy pana S. N. ….” k 21 akt sprawy. Okoliczności te także zostały potwierdzone zeznaniami świadków H. S. w części uznanej za wiarygodną, R. Z. oraz zeznaniami samego wnioskodawcy. Świadek H. S. zeznała, iż z uwagi na nieopłacalność transportu podjęto w firmie decyzję o wyłączeniu transportu z usług świadczonych przez pracowników firmy oraz zawarto umowy na świadczenie usług transportowych przez firmy zewnętrzne, niepowiązane organizacyjnie z przedsiębiorstwem.

Konsekwencją wprowadzenia w życie umowy o świadczenie usług transportowych przez firmy zewnętrzne była likwidacja stanowisk kierowców, przy czym jak wynika zarówno z umowy o pracę zwartej z wnioskodawcą a także z pisma pracodawcy z dnia 24.05.2014 r. (k.46) stanowisko kierowcy obejmowało także inne zakresy czynności, w tym zaopatrzeniowca (stanowisko kierowcy - zaopatrzeniowca), magazyniera (kierowca - magazynier), technika budowlanego (kierowca -technik budowlany ). Jednak okoliczność ta co do zasady nie wpływa na uwarunkowania i decyzyjność wspólników spółki o likwidacji wszystkich stanowisk kierowców. Godzi się wskazać, iż S. N. na dzień wręczenia mu umowy zmieniającej warunki pracy w dniu 30.11.2012 r. był jedynym ( ostatnim) kierowcą zatrudnionym w firmie. W świetle wcześniejszych działań osób zarządzających spółką w zakresie rozwiązania stosunków pracy ze wszystkimi kierowcami zatrudnionymi w spółce ( z wyłączeniem wnioskodawcy ) a także przez działanie polegające na złożeniu wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy S. N. w dniu 30.11.2012 r. uznać należy, iż działania spółki nakierowane było na likwidację stanowisk kierowców tym w niniejszej sprawie stanowiska kierowcy, na którym zatrudniony był wnioskodawca. Tym samym nie może budzić wątpliwości, iż to właśnie likwidacja stanowiska pracy kierowcy - zaopatrzeniowa legła u podstaw rozwiązania stosunku pracy ze S. N..

Nie uszło także uwadze Sądu, iż wskazana w wypowiedzeniu warunków pracy i płacy z dnia 30.11.2012 r. przyczyna opisana jako zmiana stanowiska pracy i zaproponowanie stanowiska pomocnika magazyniera była działaniem nakierowanym na osiągnięcie przez pracodawcę określonego celu.

Godzi się wskazać, iż spółka nie zdołała udowodnić przyczyn ekonomicznych warunkujących zmianę stanowiska pracy wnioskodawcy i potrzebę jego zatrudnienia na stanowisku pomocnika magazyniera. Słuchana na tę okoliczność H. S. nie była w stanie wskazać, iż potrzeba na wynikała z przyczyn ekonomicznych przedsiębiorcy, za jakie można by uznać zwiększenie stanów magazynowych w magazynie, czy też z przyczyn osobowo personalnych wynikających ze zmiany zatrudnienia w magazynie z uwagi np. na zwolnienie pracownika.

Podkreślenia także wymaga, iż stan zatrudnienia w magazynie na dzień złożenia wypowiedzenia zmieniającego wnioskodawcy tj. na dzień 30.11.2012 r. wynosił dwie osoby, nie były też prognozowany zmiany w zatrudnieniu tj. nikt nie był planowany do zwolnienia nie było też osób, które wnioskowały o rozwiązanie stosunku pracy. Godzi się tez wskazać, iż stan zatrudnienia na poziomie dwóch osób pozostał niezmienny także na dzień rozwiązania z ubezpieczonym S. N. stosunku pracy.

Biorąc pod uwagę powyższe jeszcze podkreślić należy, iż nie było zarówno ekonomicznych ani też osobowych przesłanek do zmiany stanowiska pracy wnioskodawcy z kierowcy na pomocnika magazyniera.

Należy także podkreślić, iż na stanowisko kierowcy – zaopatrzeniowca w miejsce wnioskodawcy nikt nie został zatrudniony a także to, iż firma pod dniu 28.02.2013 r. nie zatrudnienia kierowców a korzystała z transportu świadczonego przez firmy zewnętrzne .

Wyniki przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego nie potwierdziły zasadności zamiany stanowisko pracy wnioskodawcy z kierowcy - zaopatrzeniowca na stanowisko pomocnika magazyniera.

Godzi się także wskazać, iż wypowiedzenie warunków umowy o pracę z dnia 21.04.2004 r. w kontekście całokształtu sytuacji ubezpieczonego okazuje się mieć zdecydowanie negatywny wpływ na jego sytuację jako pracownika w zakresie stanu zdrowia oraz statusu zawodowego.

Jak wskazywał sam ubezpieczony stan jego zdrowia nie pozwalał na świadczenie pracy na stanowisku pomocnika magazyniera, która to praca jest pracą fizyczną, ściśle powiązaną z podnoszeniem ciężarów.

Nie może ujść uwadze Sądu, iż pracodawca w momencie proponowania nowych warunków pracy tj. zatrudnienia na stanowisku pomocnika magazyniera nie kierował wnioskodawcy celem wykonania badań profilaktycznych z tytułu przeniesienia na nowe stanowisko pracy, kiedy to wręczał wypowiedzenie zmieniające warunki pracy.

Niewątpliwie praca na stanowisku pomocnika magazyniera wiązała się z innym zakresem obowiązków, niż praca na stanowisku kierowcy – zaopatrzeniowca, przy czym praca na stanowisku pomocnika magazyniera niewątpliwie jest pracą fizyczną, ściśle powiązaną z podnoszeniem ciężarów i na uciążliwość właśnie tego charakteru pracy wskazywała ubezpieczony na rozprawie w dniu 11.06.2014 r. słuchany jako strona. Drugim aspektem, który zasługuje na uwzględnienie jest status zawodowy osoby zatrudnionej na stanowisku kierowcy i osoby zatrudnionej na stanowisku pomocnika magazyniera oraz sposób postrzegania przez innych współpracowników, przy czym nie można w kontekście nie zwracać uwagi na wykształcenie i staż zawodowy wnioskodawcy.

Jak wskazuje doktryna, podstawową przesłanką stosowania art. 10 ustawy o zwolnieniach grupowych jest konieczność rozwiązania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron. Jest poza dyskusją, iż w sferze przedmiotowej przepis ten ma zastosowanie do wypowiedzeń definitywnych i porozumień zawieranych z inicjatywy pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy. Wątpliwości powstają przy rozwiązaniu stosunku pracy na podstawie wypowiedzenia zmieniającego. W wielu przypadkach odmowa zaaprobowania przez pracownika nowo zaproponowanych warunków pracy lub/i płacy może być kwalifikowana jako współprzyczyna rozwiązania umowy o pracę, co czynił pozwany w uzasadnieniu decyzji i odpowiedzi na odwołanie. W tym aspekcie decydujące znaczenie ma kontekst sytuacyjny oraz charakter propozycji złożonych przez pracodawcę. Przykładowo można tu wskazać trafny pogląd sformułowany przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 listopada 1990 r. (I PR 335/90, OSP 1991, z. 9, poz. 212), wydany jeszcze w zakresie przepisów poprzedniej regulacji prawnej, ale zachowujący pełną aktualność na tle obecnego stanu prawnego, w którym stwierdzono, że: "okoliczność, że rozwiązanie stosunku pracy następuje w trybie wypowiedzenia zmieniającego, a nie w drodze wypowiedzenia definitywnego, ma jedynie znaczenie dla oceny, czy przyczyny z art. 1 ust. 1ustawy z dnia 28 grudnia 1989r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z1990r. Nr4, poz.19 z późn. zm.) stanowią wyłączny powód uzasadniający rozwiązanie stosunku pracy. Jeżeli bowiem pracownikowi zaproponowano odpowiednią pracę, to odmowa jej przyjęcia może być w pewnym wypadku potraktowana jako współprzyczyna rozwiązania stosunku pracy. Będzie tak wtedy, gdy z uwagi na interes pracownika i zakładu pracy oraz rodzaj i charakter zaproponowanej pracy w zasadzie można oczekiwać, iż pracownik powinien przyjąć zaoferowane mu nowe warunki. Oznacza to, że odmowa przyjęcia nowych warunków pracy noszących znamiona szykany, jak i nieprzyjęcie warunków wyraźnie z jakiegoś powodu niedogodnych dla pracownika nie stoi na przeszkodzie uznaniu, że przyczyny rozwiązania stosunku pracy leżą wyłącznie po stronie zakładu pracy".

Tę niewątpliwie słuszną linię orzeczniczą potwierdził Sąd Najwyższy w późniejszych orzeczeniach m.in. w wyroku z dnia 27 sierpnia 2013 r. II PK 340/12 LEX nr 1409529, w którym Sąd Najwyższy stwierdził, iż rozwiązanie stosunku pracy z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia, następujące w wyniku odmowy pracownika przyjęcia zaproponowanych przez pracodawcę warunków pracy lub płacy, może być uznane za rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, jeżeli z porównania dotychczasowych i proponowanych warunków wynika, że ich przyjęcie prowadziłoby do poważnych zmian na niekorzyść pracownika - art. 10 ust. 1 ustawy z 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W konsekwencji pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna, o której stanowi art. 8 tej ustawy. W takiej bowiem sytuacji, rozwiązanie stosunku pracy jest wprawdzie bezpośrednio skutkiem odmowy pracownika przyjęcia proponowanych warunków, lecz jego istotną przyczynę stanowi działanie pracodawcy zmierzające do poważnego pogorszenia warunków pracy lub płacy.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy Sąd Okręgowy uznał, w oparciu o wynik przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego, zaproponowanie S. N. w wypowiedzeniu zmieniającym nowych warunków pracy tj. zatrudnienia na stanowisku pomocnika magazyniera było działaniem pracodawcy zmierzającym do poważnego pogorszenia warunków pracy. Brak jest też wykazania, iż stan zdrowia pracownika umożliwiał wykonywanie zatrudnienia na stanowisku pomocnika magazyniera, natomiast zgodnie ze stanowiskiem wnioskodawcy stan jego zdrowia uniemożliwiał wykonywanie takiego zatrudnienia z uwagi na schorzenia kręgosłupa występujące u wnioskodawcy .

Reasumując powyższe rozważania, stwierdzić trzeba, że także w ocenie samego pracodawcy do rozwiązania stosunku pracy pomiędzy stronami doszło z przyczyn leżących po jego stronie – czemu wyraz dał zarówno w treści pisma z dnia 17.09.2013 r. (k. 21akt),wskazując, iż doszło do likwidacji stanowiska pracy a także na rozprawie w dniu 11.06.2014 r., gdzie H. S. potwierdziła, iż spółka zwarła umowę o transport z firmą zewnętrzną a wszyscy kierowcy ( z wyjątkiem wnioskodawcy ) zostali wcześniej zwolnieni.

Pracodawca zaś najlepiej jest zorientowany w zakresie nie tylko przyczyn wypowiedzenia zmieniającego, ale struktury zatrudnienia.

Dodatkowo wskazać należy, iż argumenty wskazywane wyżej dotyczące przyczyn dla jakich wnioskodawca odmówił przyjęcia nowych warunków pracy i płacy w pełni uzasadniają twierdzenie, że nieprzyjęcie nowych warunków pracy i płacy wynikało wyraźnie z przyczyn obiektywnych – stan zdrowia, zaproponowanie stanowiska poniżej kwalifikacji a zatem wszystkie okoliczności sprawy wskazują, że przyczyny rozwiązania stosunku pracy leżą wyłącznie po stronie zakładu pracy.

Wobec powyższego uznać należało, iż ubezpieczony S. N. spełnia przesłanki wynikające z art. 2 ust1 pkt 2 ustawy przedemerytalnej – do rozwiązania jego stosunku pracy z pracodawcą doszło z przyczyn leżących wyłącznie po stronie pracodawcy (likwidacja stanowiska pracy), przy jednoczesnym zatrudnianiu wnioskodawcy w latach

(2004-2012 ) zatem niewątpliwie przez okres nie krótszy od 6 miesięcy; ubezpieczony posiada okres również uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla mężczyzn.

Ubezpieczony spełniła także wymogi wynikające z art. 2 ust. 3 powyższego przepisu – pozostaje zarejestrowany jako bezrobotny i przez okres co najmniej 6 miesięcy pobierał zasiłek dla bezrobotnych, w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych, jak również złożył (w dniu 16.09.2013 r.) wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych (k. 1 akt rentowych).

Sąd Okręgowy pragnie podkreślić, iż pozwany organ rentowy w żadnym zakresie nie udowodnił własnego stanowiska, nie zgłosił wniosków dowodowych zmierzających do obalenia twierdzeń ubezpieczonego.

Reasumując, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i całokształt okoliczności sprawy wskazuje, że ubezpieczony S. N. spełnił wszystkie wynikające z przepisów ustawy przedemerytalnej warunki do przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego, bowiem w sposób nie budzący wątpliwości udowodnił, iż sporne rozwiązanie z nim umowy o pracę nastąpiło z powodu likwidacji stanowiska pracy a więc z przyczyn leżących po stronie pracodawcy..

W tym miejscu zwrócić także należy uwagę na to, iż zgodnie z brzmieniem art. 118 ust. 1a ustawy, w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Należy podkreślić, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2007 r. OTK-A 2007/8/97 powyższy przepis należy rozumieć w ten sposób, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacji, gdy za nie ustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy.

Zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie okoliczności, na podstawie których Sąd uznał odwołanie ubezpieczonego za zasadne nie były znane na etapie postępowania przed organem, gdyż dopiero zeznania świadków w tym H. S., R. Z. i samego wnioskodawcy a także dokumentacja z akt osobowych oraz pismo z dnia 17.09.2013 r. dały podstawę do ustalenia ważkich dla sprawy okoliczności w zakresie przyczyn rozwiązania z ubezpieczonym stosunku pracy tj. przyczyn tkwiących po stronie pracodawcy – likwidacja stanowiska pracy.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania w ocenie Sądu pozwany na etapie postępowania przed organem rentowym nie miał możliwość orzec o prawie do wnioskowanego świadczenia, co skutkuje brakiem odpowiedzialności organu za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477¹⁴ § 2 k.p.c. uwzględnił odwołanie ubezpieczonego S. N. i zmienił zaskarżoną decyzję pozwanego organu z dnia 23 października 2013 r., przyznając ubezpieczonemu prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 17 września 2013 r. tj. od dnia następnego po złożeniu do pozwanego wniosku o świadczenie w oparciu o art. 7 ustawy .

Działając zaś na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy, Sąd wnioskując a contrario, w punkcie 2 wyroku nie stwierdził odpowiedzialności pozwanego organu rentowego za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, mając na uwadze fakt, iż dopiero wyniki niniejszego postępowania dowodowego opartego na dokumentach i zeznaniach świadków pozwoliły na poczynienie wiążących ustaleń co do okoliczności rozwiązania stosunku pracy mającego wpływ na prawo do wnioskowanego świadczenia.

SSO Monika Popielińska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE