UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 21.01.2014r.Sąd Rejonowy w Trzebnicy:

w pkt I. podwyższył alimenty od pozwanego Z. B. zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Trzebnicy z dnia 25 lipca 2008 r. w sprawie sygn. akt RIIIC 137/08 na rzecz małoletniej M. B. z kwoty 300 zł miesięcznie do kwoty 400 zł ( czterysta ) miesięcznie i na rzecz małoletniego O. B. z kwoty 200 zł miesięcznie do kwoty 400 zł (czterysta ) miesięcznie, łącznie do kwoty 800 zł miesięcznie płatnej z góry do rąk matki powodów E. K. do 10-go dnia każdego miesiąca poczynając od dnia 30 marca 2012 r. z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat;

w pkt II. dalej idące powództwo oddalił odstępując od obciążania powodów kosztami w tej części postępowania;

w pkt III. odstąpił od obciążania pozwanego kosztami sądowymi obciążając nimi Skarb Państwa,

w pkt IV. zasądził od pozwanego na rzecz matki powodów kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

w pkc V. wyrokowi w pkt I nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

Rozstrzygnięcie powyższe Sąd Rejonowy wydał ustalając m.in. co następuje:

E. K. wraz z małoletnimi powodami wyprowadziła się z domu pozwanego w styczniu 2008r. i zamieszkała z nimi w domu jej matki. Obecnie mieszka z dziećmi i konkubentem, który pracuje i zarabia 1600 zł netto miesięcznie.

E. K. ponosi opłaty za zajmowaną część domu w łącznej wysokości 280 zł miesięcznie. Dodatkowo kupuje opał na zimę za ok. 800 – 1000 zł rocznie.

Od 1.12.2010r. E. K. prowadzi sklep spożywczy w P.. Zarabia 1500 – 2000 zł netto miesięcznie. Matka małoletnich powodów w lutym 2012r. pobrała kredyt w banku w łącznej kwocie 76 000 zł, który zaprzestała spłacać w grudniu 2012r. z powodu braku pieniędzy. Matka powodów ma też zadłużenia w kwocie 31 861 zł w płatnościach czynszu z tytułu najmu lokalu przeznaczonego na sklep oraz dług za energię zużytą w sklepie – w wysokości 5728 zł a za Internet i telefon – w kwocie 5930 zł.

Małoletnia M. K. ma 10 lat, jest zdrowa. Łączne miesięczne wydatki na rzecz małoletniej powódki wynoszą średnio 592 zł.

Małoletni powód O. B. ma 12 lat. Łączne miesięczne wydatki na utrzymanie małoletniego powoda, jego matka ponosi w wysokości 670 zł miesięcznie. M. nie otrzymują zasiłków rodzinnych.

Pozwany Z. B. nie ma innych dzieci oprócz powodów. Jest współwłaścicielem domu, w którym mieszka z rodzicami. Sam zajmuje jeden pokój. Na piętrze mieszka jego brat ze swoją rodziną. Pozwany płaci za energię 150-180 zł, za butlę gazu 60 zł- miesięcznie.

Pozwany na podstawie Orzeczenia ZUS o niepełnosprawności zaliczony jest do stopnia umiarkowanego niepełnosprawności z powodu krótszej o 2,5 cm nogi. Od 1 grudnia 2013r. do 28 lutego 2014r. pracował jako sanitariusz w szpitalu we W., za wynagrodzeniem 1281 zł netto. W latach 2008 – 2012 pozwany pracował dorywczo m.in. na stacji benzynowej i w zakładzie szewskim. Zarabiał wówczas ok. 1000 zł netto miesięcznie. Na podstawie opinii sądowo – lekarskiej z 25.11.2013r. Sąd Rejonowy ustalił, że Z. B. może wykonywać pracę siedzącą unikając chodzenia po schodach i stosując w niej godzinne przerwy. Zadłużenie pozwanego z powodu niepłacenia alimentów na rzecz powodów wynosi łącznie ok. 45 000 zł. Od maja 2011r. pozwany nie ma kontaktu z małoletnimi powodami. Nieprawomocnym postanowieniem z dn. 16.01.2014r. pozwany został pozbawiony władzy rodzicielskiej nad małoletnimi M. i O. B..

Sąd Rejonowy nadto ustalił, że ostatnie alimenty od pozwanego na rzecz powódki M. B. w kwocie 300 zł miesięcznie i na rzecz powoda O. B. w kwocie 200 zł miesięcznie – zostały zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Trzebnicy z dnia 25.07.2008r. w sprawie o sygn. akt RIIIC 137/08.

W tym czasie powodowie wraz z matką mieszkali także w domu ich babki macierzystej. E. K. ponosiła opłaty za korzystanie z mieszkania w ^{1 /}3 części. Matka powodów sprzedawała w sklepie spożywczym w P. i zarabiała 800 zł miesięcznie. Spłacała kredyt zaciągnięty w banku, w ratach po 340 zł miesięcznie i prywatną pożyczkę w ratach po 100 – 200 zł miesięcznie zaciągniętą na zakup sklepu. Na zakup odzieży dla dzieci E. K. wydawała łącznie 300 zł miesięcznie. Małoletni O. B. miał 6 lat, a powódka M. B. – lat 4. Nie uczęszczali do szkoły.

Pozwany był współwłaścicielem domu, w którym mieszkał wspólnie z bratem , ponosili opłaty za dom. Za energię płacił 70 zł miesięcznie, za gaz 50 zł miesięcznie, za wodę co kwartał 40 zł i tyle samo tytułem podatku od nieruchomości co 3 miesiące. Pozwany pracował jako sprzedawca i zarabiał na ^{1 /}2 etatu – 463 zł miesięcznie.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy po dokonaniu wykładni art. 138 kro uznał, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części i podwyższył alimenty na rzecz powodów do kwoty po 400 zł miesięcznie, łącznie 800 zł miesięcznie.

Sąd Rejonowy wskazał, że od daty konkretyzacji alimentów minęło przeszło 5 lat. W tym czasie istotnie zwiększyły się usprawiedliwione potrzeby małoletnich powodów związane z wyżywieniem, zakupem odzieży i nauką .

Sąd Rejonowy podkreślił, że obecnie małoletni chodzą do szkoły ( są w IV i V klasie szkoły podstawowej), co spowodowało zwiększone wydatki na ich utrzymanie, w szczególności konieczność zakupu podręczników, przyborów szkolnych, opłacenia zajęć pozalekcyjnych.

Sąd Rejonowy ocenił, że sytuacja matki powodów uległa pogorszeniu z powodu radykalnego zwiększenia jej zadłużenia.

Sąd Rejonowy mając na uwadze usprawiedliwione potrzeby małoletnich powodów, uznał, że kwoty podwyższonych alimentów na rzecz małoletnich powodów mieszczą się w możliwościach płatniczych pozwanego tym bardziej, że stan jego zdrowia nie zmienił się natomiast wzrosły dochody pozwanego o 800 zł netto. Niezdolność do zarobkowania pozwanego jest jedynie częściowa i nie ma przeszkód by pozwany nadal wykonywał dotychczasową pracę, jak robi to obecnie.

Sąd Rejonowy oceniając cały zebrany w sprawie materiał dowodowy nie podzielił wniosków i argumentów opinii biegłego wskazując, że pozwany wykonywał różne prace i może pracować jako ochroniarz lub portier lub może wykonywać prace w obecnym miejscu zatrudnienia. Sąd Rejonowy podniósł, że zadłużenie alimentacyjne pozwanego nie może blokować możliwości podwyższenia alimentów na rzecz powodów i usprawiedliwiać złej sytuacji finansowej pozwanego. Jednocześnie mając na względzie treść art. 135 § 2 kro uznał, że na utrzymanie powodów ich matka powinna przeznaczyć połowę kwoty zasądzonej od ojca tj. po 200 zł miesięcznie na każde z małoletnich. W ten sposób na utrzymanie powodów powinna być przeznaczona kwota 600 zł miesięcznie na każde z powodów.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany zaskarżając wyrok w całości i wniósł o jego uchylenie.

W uzasadnieniu swego stanowiska pozwany zarzucił, że Sąd Rejonowy nie uwzględnił opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej jak również dokumentacji lekarskiej pozwanego oraz mylnie ocenił stopień niepełnosprawności pozwanego. Skarżący zarzucił, że prace dorywcze, które wcześniej podejmował spowodowały negatywne skutki w jego stanie zdrowia, wskazał, że Sąd Rejonowy dokonał sprzecznych ustaleń odnośnie do wydatków, które ponosi pozwany w związku z korzystaniem z mieszkania. Skarżący zadeklarował, że w miarę możliwości będzie w przyszłości przekazywał większe kwoty na utrzymanie powodów i czyni już starania o podjęcie pracy dorywczej dające większe możliwości zarobkowania. Obecnie jedynie jego sytuacja materialna nie pozwala na płacenie alimentów w wysokości zasądzonej wyrokiem.

W postępowaniu odwoławczym Sąd Okręgowy dodatkowo ustalił co następuje:

- Obecnie pozwany mieszka z konkubiną w domu w R.. Prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Konkubina pozwanego nie pracuje i utrzymuje się wraz z dwojgiem dzieci w wieku lat 5 oraz lat 10 – a alimentów w łącznej kwocie 1000 zł. Pozwany dojeżdża do pracy samochodem konkubiny m-ki F. (...) (rocznik 1997) (oświadczenie pozwanego k -197);

- W dniach od 8.07.2014r. – 10.07.2014r. pozwany przebywał na oddziale chirurgii ogólnej przyjęty w celu diagnostyki dolegliwości bólowych kolana prawego. Wypisany został do domu w stanie ogólnym dobrym z zaleceniem konsultacji ortopedycznej ( zaświadczenie z dnia 8.07.2014r. k – 195, karta informacyjna z 10.07.2014r.;

- Pozwany nie utrzymuje nadal kontaktów z powodami (oświadczenie pozwanego k - 197).

Powodowie za pośrednictwem swego pełnomocnika wnieśli o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów.

Sąd Okręgowy zauważył co następuje :

Apelacja jest bezzasadna.

Sąd Rejonowy przeprowadził wnikliwie postępowanie dowodowe, na podstawie którego dokonał prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy przyjmuje za własną podstawę rozstrzygnięcia. Wbrew zarzutom apelacji Sąd Rejonowy wszechstronnie rozważył wszystkie istotne okoliczności sprawy i należycie wyjaśnił okoliczności mające wpływ na treść wyroku. Dokonana przez Sąd Rejonowy ocena materiału dowodowego nie budzi żadnych zastrzeżeń i nie wykracza poza granicę przysługującej Sądowi swobodnej oceny dowodów zakreślonej art. 233 § 1 kpc. Podstawą prawną rozstrzygnięcia jest art. 138 kro bowiem sprawa niniejsza jest sprawą o podwyższenie alimentów. Prawidłowo Sąd Rejonowy zgodnie z normą art. 138 kro ustalił czy i o ile uległy zmianie przesłanki decydujące o wysokości alimentów z okresu konkretyzacji świadczeń alimentacyjnych do okresu obecnego.

W szczególności trafnie ustalił, że w ciągu przeszło 5 lat od daty ustalenia wysokości alimentów istotnie zwiększyły się usprawiedliwione potrzeby małoletnich powodów, szczególnie wzrosły wydatki na ich wyżywienie, ubrania, zaspokajania potrzeb edukacyjnych itp. Zwiększyły się także uzyskiwane przez pozwanego dochody :

- z 463 zł miesięcznie, uzyskiwanych z pracy wykonywanej na ^½ etatu w roku 2008 do 1281 zł netto w dacie rozstrzygania obecnie o alimentach. Trafnie Sąd Rejonowy uznał, że możliwości zarobkowe pozwanego wynikają - niezależnie od stanu jego zdrowia – od wykonywanego zatrudnienia i otrzymywanych z tej pracy dochodów. Słusznie Sąd Rejonowy podkreślił, iż pozwany nie przyczynia się w żaden sposób do osobistych starań o wychowanie dzieci. Ich los jest mu obojętny.

W takich okolicznościach w myśl art. 135 § 2 kro na co wskazał Sąd Rejonowy – drugi rodzic, w niniejszej sprawie – matka małoletnich powodów, wykonuje swój obowiązek alimentacyjny w części poprzez osobiste starania o wychowanie i utrzymanie dzieci, tym samym świadczenie alimentacyjne pozwanego obciąża go wobec małoletnich powodów w istotnie większym zakresie : - jak prawidłowo przyjął i ocenił Sąd Rejonowy.

Nietrafny jest także zarzut apelującego, iż Sąd Rejonowy dokonał sprzecznych ustaleń faktycznych w zakresie wydatków pozwanego związanych z utrzymaniem mieszkania.

Pozwany przeoczył, iż ustalenia dotyczyły dwóch różnych okresów płatności tj. z roku 2008 i obecnie.

Wbrew argumentom pozwanego, fakt pozostawania pozwanego w zwłoce z terminowych wywiązywaniem się z obowiązku alimentacyjnego i posiadanie zadłużenia z tego tytułu – jako okoliczności wynikające z zawinienia pozwanego, nie mogą być uwzględnione na korzyść apelującego i stwarzać mu korzystną sytuację procesową .

Z przyczyn powyższych uznając zarzuty pozwanego za nietrafne Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji na podstawie art. 385 kpc( pkt I sentencji). Orzeczenie o kosztach procesu oparte na art. 102 kpc w zw. z art. 391 § 1 kpc.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE