WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia	SA Krystyna Smaga (spr.)
Sędziowie:	SA Bogdan Świerk SA Krzysztof Szewczak
Protokolant: st. prot. sądowy Krzysztof Wiater

po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2012 r. w Lublinie

sprawy Z. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji wnioskodawcy Z. S.

od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach

z dnia 13 sierpnia 2012 r. sygn. akt IV U 89/12

oddala apelację.

III AUa 899/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 grudnia 2011 r Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił Z. S. prawa do wcześniejszej emerytury, z powodu nieudowodnienia piętnastu lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 1 stycznia 1999 r oraz nierozwiązania stosunku pracy.

W odwołaniu od decyzji Z. S. wniósł o zaliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych pracy w Państwowym Ośrodku (...) w S. od 23 kwietnia 1974 r do 31 grudnia 1992 r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy w Siedlcach wyrokiem z dnia 13 sierpnia 2012 r oddalił odwołanie.

Sąd stwierdził, że odwołanie nie jest uzasadnione. Sąd powołał art. 184 ust. l ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.), zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli: 1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz 2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Ponadto zgodnie z ustępem 2 cytowanego przepisu, emerytura przysługuje pod warunkiem rozwiązania stosunku pracy. Warunki te powinny być spełnione łącznie. Sąd podkreślił, że wymagany okres pracy w warunkach szczególnych ustalany jest na datę 1 stycznia 1999 r (data wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS).

W ocenie Sądu Okręgowego Z. S. nie spełnił wszystkich warunków zawartych w cytowanym przepisie. Jest w sprawie bezsporne, że do dnia rozprawy nie rozwiązał stosunku pracy. Niespełnienie warunku rozwiązania stosunku pracy uniemożliwia uzyskanie emerytury z mocy art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na mocy art.477 ¹⁴ § 1 kpc orzekł jak w wyroku.

Apelację od tego wyroku wniósł Z. S., domagał się jego uchylenia i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Apelujący wskazał, że zarzuty apelacji stanowią nowe fakty i dowody, których nie mógł powołać w pierwszej instancji (art. 381 kpc w związku z art. 368 kpc).

Skarżący przedłożył kserokopię świadectwa pracy ze Stacji Obsługi Samochodów W. B., Z. M., T. H. w S. na okoliczność rozwiązania stosunku pracy z dniem 31 sierpnia 2012 r z przyczyn ekonomicznych leżących po stronie zakładu pracy, a tym samym ustania jedynej przyczyny warunkującej oddalenie odwołania.

Apelujący odwołał się do zasady słusznego interesu ubezpieczonego i zasady ograniczonego formalizmu oraz postulatu szybkości postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

W uzasadnieniu apelacji skarżący podniósł, że Sąd pierwszej instancji w ogóle nie przeprowadzał wnioskowanego przez ubezpieczonego postępowania dowodowego co do ustalenia faktycznego okresu jego zatrudnienia w szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach stanowiącego istotę przedmiotu sporu ubezpieczonego z organem rentowym. Po zamknięciu rozprawy i wydaniu wyroku dotychczasowy zakład pracy ubezpieczonego rozwiązał z nim stosunek pracy z przyczyn ekonomicznych leżących po stronie zakładu pracy.

Apelujący podniósł, że ustała jedyna przyczyna warunkująca niemożność merytorycznego rozpatrzenia przez sąd pierwszej instancji wniosków dowodowych ubezpieczonego zawartych w jego odwołaniu od decyzji organu rentowego.

Skarżący wskazał, że ze względu na słuszny interes ubezpieczonego, zasadę ograniczonego formalizmu, a przede wszystkim postulat szybkości postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, jest zasadne i konieczne rozstrzygnięcie o prawie ubezpieczonego do emerytury w trakcie już wytoczonego powództwa, a nie w drodze ponownego składania wniosku do organu rentowego i ponownego składania odwołania do sądu pierwszej instancji.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Apelacja jest niezasadna i podlega oddaleniu. Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń i wydał trafne, odpowiadające prawu rozstrzygnięcie, przedstawiając logiczną argumentację prawną. Sąd Apelacyjny akceptuje w całości zarówno ustalenia faktyczne jak i rozważania prawne poczynione przez Sąd pierwszej instancji, zatem nie zachodzi konieczność ich powtarzania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 1998 r, II CKN 923/97, OSNC 1999/3/60).

Zarzuty apelacji nie mogą być uwzględnione. Przepis art. 184 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r Nr 153, poz. 1227 ze zm.) uprawnia pracownika do przejścia na emeryturę pod warunkiem, że legitymuje się on wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym oraz okresem pracy w warunkach szczególnych, a nadto rozwiązał stosunek pracy.

Bezspornym jest, że w dacie wydania zaskarżonej decyzji jak i w dacie orzekania przez Sąd Okręgowy, apelujący był zatrudniony w Stacji Obsługi Samochodów W. B., Z. M., T. H. w S. Fakt ten przesądził o braku prawa do emerytury. Słusznie Sąd Okręgowy zważył, że wobec niespełnienia przesłanki rozwiązania stosunku pracy bezprzedmiotowe jest badanie spełnienia pozostałych warunków do emerytury. Prawo do emerytury powstaje bowiem dopiero po spełnieniu wszystkich przesłanek do świadczenia wymienionych w ustawie, stosownie do art. 100 ust. 1 ustawy emerytalnej. Zatem brak którejkolwiek z nich pozbawia ubezpieczonego prawa do świadczenia. Weryfikowanie pozostałych przesłanek, przy oczywistym braku jednej z nich, prowadziłoby w tej sytuacji do zbędnej przewlekłości w rozpoznaniu sprawy.

Przy czym Sąd Okręgowy badał prawidłowość zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na datę jej wydania. Należy bowiem mieć na uwadze specyfikę postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, polegającą na tym, że postępowanie przed sądem wszczęte jest wskutek odwołania od decyzji administracyjnej, której prawidłowość podlega kontroli. W dacie jej wydania, tj. 29 grudnia 2011 r skarżący pozostawał w stosunku pracy. Rozwiązanie stosunku pracy nie nastąpiło też w czasie toczącego się przed Sądem Okręgowym postępowania. Natomiast stosownie do treści art. 316 § 1 kpc sąd pierwszej instancji orzeka biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący najdalej w chwili zamknięcia rozprawy. W niniejszej sprawie jest to data 13 sierpnia 2012 r.

Rozwiązanie stosunku pracy z wnioskodawcą w dniu 31 sierpnia 2012 r, tj. po wydaniu wyroku przez Sąd Okręgowy, nie może prowadzić do zmiany, czy też uchylenia prawidłowego wyroku Sądu Okręgowego. Do daty wyroku Sądu pierwszej instancji prawo od emerytury apelującego nie powstało.

Skarżący wiedział z uzasadnienia decyzji ZUS i odpowiedzi organu rentowego na odwołanie, że jedną z przesłanek ustalenia prawa do emerytury jest rozwiązanie stosunku pracy. Tak więc potrzeba powołania się na okoliczność rozwiązania stosunku pracy nie wynikła po zakończeniu postępowania przed Sądem pierwszej instancji. Nadto stosunek pracy może być rozwiązany również na wniosek pracownika. Z tych względów Sąd Apelacyjny, mając na uwadze treść art. 381 kpc, pominął okoliczność ustania stosunku pracy apelującego po wydaniu wyroku przez Sąd pierwszej instancji oraz złożone przez skarżącego świadectwo pracy.

Wobec faktu rozwiązania stosunku pracy po wydaniu wyroku przez Sąd pierwszej instancji, skarżący winien ponownie wystąpić do organu rentowego z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury, a organ rentowy ponownie oceni, czy przesłanki do nabycia prawa zostały spełnione.

Wyrok wydany przez Sąd pierwszej instancji jest trafny i zgodny z obowiązującymi przepisami, zaś apelacja jako bezzasadna podlega oddaleniu na podstawie art. 385 kpc.