Sygn. akt VU 6109/14

POSTANOWIENIE

Dnia 25 września 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym :

Przewodniczący: Sędzia SR del. Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant: asyst. sędz. Ewelina Goździk

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2014 r. w Piotrkowie Tryb.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku W. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do renty z tytułu choroby zawodowej

na skutek odwołania W. C. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.. z dnia 20 sierpnia 2014 roku, znak (...)

postanawia:

odrzucić odwołanie;

UZASADNIENIE

W dniu 1 lipca 2014 roku wnioskodawca wystąpił do ZUS z wnioskiem o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową. Do wniosku dołączył kserokopie wyroku NSA Ośrodek (...) w Ł. z dnia 17 września 2002 roku (...) wyrok NSA z dnia 9 lutego 2006 roku(...)

Decyzją z dnia 20 sierpnia 2014 roku organ rentowy odmówił wnioskodawcy W. C. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że podstawą do rozpatrzenia wniosku rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową jest decyzja stwierdzająca chorobę zawodową wydana przez właściwy organ państwowej Inspekcji sanitarnej. Wobec tego, że wnioskodawca nie przedłożył decyzji stwierdzającej chorobę zawodową, brak było podstaw do rozpatrzenia jego wniosku.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca od dnia 27 kwietnia 1988 roku (tj. od wyczerpania zasiłku chorobowego) uprawniony był do renty inwalidzkiej z tytułu zaliczenia do drugiej grupy inwalidów z ogólnego stanu zdrowia a od 1 maja 1989 roku z tytułu zaliczenia do trzeciej grupy inwalidów. Decyzją z dnia 10 marca 1990 roku ponownie przyznano mu prawo do renty inwalidzkiej z tytułu zaliczenia do drugiej grupy inwalidów.

(dowód: decyzja z dnia 19.03.1988r. k. 21-22 akt ZUS, decyzja zamienna z dnia 23.03.1989 r. k. 36 akt ZUS, decyzja z dnia 10.03.1990r. k. 42 akt ZUS)

Decyzją z dnia 11 grudnia 1997 roku zostało wnioskodawcy przyznane od dnia 1 grudnia 1997 roku prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na stałe.

(decyzja z dnia 11.12.1997r. k. 77 akt ZUS)

Od 25 lipca 2001 roku tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego organ rentowy wstrzymał wnioskodawcy wypłatę renty z tytułu niezdolności do pracy.

(dowód: decyzja z dnia 6.07.2001 r. k. 93 akt ZUS)

Decyzją nr (...) z dnia 29 listopada 2001 roku powiatowy Inspektor sanitarny w T. postanowił nie uznać u W. C. choroby zawodowej pod postacią przewlekłego zatrucia dwusiarczkiem węgla.

(dowód: decyzja z dnia 29.11.2001 r. k. 16 akt ZUS plik II)

Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Ł. decyzja z dnia 17 stycznia 2002r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Powiatowego Inspektora Sanitarnego.

(dowód: decyzja z dn. 17.01.2002 r. k. 19-20 akt ZUS plik II)

W dniu 11 czerwca 2002 roku wnioskodawca pobierający emeryturę złożył wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z choroba zawodową.

(dowód; odpowiedź na odwołanie k. 1-2 akt ZUS plik II)

Decyzją z dnia 16 lipca 2002 roku organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że (...) Wojewódzki Inspektor Sanitarny nie uznał schorzeń W. C. za chorobę zawodową.

(dowód: decyzja z dnia 16.07.2002 r. k. 8 akt ZUS plik II)

Wyrokiem z dnia 17 września 2002r. w sprawie (...)Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek (...) w Ł. uchylił wskazane decyzje (...) Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Ł. oraz Powiatowego Inspektora Sanitarnego w T.

( dowód : wyrok NSA - k. 30 akt ZUS plik II )

Wnioskodawca złożył ponowny wniosek o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową. Decyzją z dnia 10 stycznia 2003r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ponownie odmówił W. C. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, iż podstawą odmowy przyznania renty było nie dołączenie dowodu uzasadniającego prawo do świadczenia.

( dowód : odpowiedź na odwołanie z dnia 3.02.2003 r. k. 26 kat ZUS plik IV )

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w T. decyzją z dnia 27 maja 2003 roku nr (...) ponownie nie uznał u W. C. choroby zawodowej pod postacią przewlekłego zatrucia dwusiarczkiem węgla. Od powyższej decyzji odwołał się wnioskodawca i Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Ł. decyzją z dnia 8 sierpnia 2003 roku nr (...) utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Ł. wyrokiem z dnia 9 listopada 2004 roku (...)uchylił decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Ł.. Skarga kasacyjna Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Ł. od powyższego wyroku została przez Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 9 lutego 2006 roku w sprawie (...)oddalona.

(okoliczność bezsporna, kserokopia wyroku WSA w Łodzi z dnia 9.11.2004r. k. 89 wraz z uzasadnieniem 89verte-93verte akt VU 2220/06, kserokopia wyroku NSA z dnia 9.02.2006r. k. 95 akt VU 222/06)

Odwołania od decyzji z dnia 16 lipca 2002 roku i z dnia 10 stycznia 2003 roku do Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych złożył W. C.. Wyrokiem z dnia 8 maja 2008 roku w sprawie VU 2220/06 zostały one prawomocnie oddalone. Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły opinia Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w S. oraz opinia biegłego z zakresu medycyny pracy J. R.. Wynikało z nich, iż brak było podstaw do rozpoznania
u wnioskodawcy choroby zawodowej (przewlekłego zatrucia dwusiarczkiem węgla)
a w konsekwencji do ustalenia niezdolności do pracy z tytułu choroby zawodowej. W treści opinii Instytutu wyraźnie zaakcentowane zostało, iż zdiagnozowanych zmian w ośrodkowym układzie nerwowym, w narządach wzroku i słuchu nie można traktować jako następstwa zawodowego narażenia na dwusiarczek węgla. Apelacja wnioskodawcy od powyższego wyroku została przez Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 12 maja 2009 roku oddalona.

(dowód: wyrok SO w Piotrkowie Tryb. z dnia 8.05.2008 r. k. 228 akt VU 2220/06, uzasadnienie k. 232-234 akt VU 2220/06, wyrok SA w Łodzi z dnia 12.05.2009 r. k. 261 akt VU 2220/06)

Decyzją nr (...) z dnia 12 maja 2007r. Powiatowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Ł. po zapoznaniu się z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Ł. z dnia 9 listopada 2004 roku oraz po ponownej analizie zgromadzonej dokumentacji i rozpatrzenia odwołania W. C. od decyzji z dnia (...) Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w T.. z dnia 27 maja 2003 roku nie uznającej choroby zawodowej pod postacią przewlekłego zatrucia dwusiarczkiem węgla, zaskarżoną decyzję utrzymał w mocy.

(dowód: kserokopia decyzji nr (...) k. 173-174verte akt VU 2220/06)

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd odrzuci pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi osobami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona czyli zachodzi powaga rzeczy osądzonej. Przepis ten - zarówno z punktu widzenia przesłanki lis pendens, jak i res iudicata - powinien być wykładany i stosowany w powiązaniu z art. 366 k.p.c., który reguluje zakres powagi rzeczy osądzonej stanowiąc, że wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Prawomocny wyrok sądu ma zatem powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Innymi słowy, o wystąpieniu stanu powagi rzeczy osądzonej rozstrzyga tożsamość podstawy faktycznej i prawnej rozstrzygnięcia oraz tożsamość stron (tak postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z 26 stycznia 2012r. I UK 301/11). Z powagą rzeczy osądzonej mamy zatem do czynienia wówczas, gdy zapadło już prawomocne rozstrzygnięcie dotyczące tego samego przedmiotu postępowania, które toczyło się między tymi samymi stronami. Granice przedmiotowe powagi rzeczy osądzonej określa przedmiot rozstrzygnięcia i podstawa faktyczna tego rozstrzygnięcia. Wprawdzie generalnie przyjmuje się, że w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych wyrok nie ma powagi rzeczy osądzonej, jeżeli dotyczy odmowy przyznania świadczenia z ubezpieczenia społecznego, a po jego uprawomocnieniu się organ rentowy wydał nową decyzję, opartą na nowych dowodach mających wpływ na ujawnienie rzeczywistego stanu faktycznego i jego prawidłową ocenę, gdyż wydanie nowej decyzji uprawnia ubezpieczonego do złożenia od niej odwołania i zobowiązuje sąd do sprawdzenia jej prawidłowości (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 1984 r., III URN 131/83, OSNCP 1984 nr 10, poz. 177; uchwałę z dnia 3 października 1996 r., II UZP 18/96, OSNAPiUS 1997 nr 7, poz. 117, a poprzednio uchwałę z dnia 20 września 1978 r., II UZP 7/78, OSNCP 1979 nr 3, poz. 48 oraz wyrok z dnia 8 października 1986 r., II URN 182/86, OSNCP 1987 nr 12, poz. 212). Wydanie przez organ rentowy nowej decyzji, także co do świadczenia będącego przedmiotem wcześniejszej decyzji i postępowania wcześniej zakończonego prawomocnym wyrokiem sądu wszczętego w wyniku wniesienia od niej odwołania - co do zasady - uprawnia ubiegającego się o świadczenie do wniesienia kolejnego odwołania do sądu a wszczęta w ten sposób sprawa cywilna nie jest sprawą o to samo świadczenie w rozumieniu art. 199 § 1 pkt 2 KPC (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 19 lutego 2007 r., I UK 266/06, OSNP 2008 nr 5-6, poz. 79 oraz z dnia 21 maja 2008 r., I UK 370/07). Dotyczy to również tak zwanej decyzji wykonawczej, czyli decyzji co do świadczenia będącego przedmiotem wcześniejszej decyzji i postępowania sądowego zakończonego prawomocnym wyrokiem (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2010 r., II BU 4/10) oraz decyzji organu rentowego odmawiającej ponownego ustalenia prawa do świadczenia na podstawie wniosku złożonego po uprawomocnieniu się wyroku oddalającego poprzednie odwołanie (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2009 r., III UK 100/08, OSNP 2011 nr 1-2, poz. 24; OSP 2011 nr 5, poz. 53, z glosą R. Babińskiej-Góreckiej).

Nie oznacza to jednak, że w sprawie z zakresu ubezpieczenia powaga rzeczy osądzonej nigdy nie ma miejsca. Wszczynające postępowanie sądowe w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych odwołanie od decyzji organu rentowego pełni rolę pozwu, stąd też w sytuacji, gdy o to samo roszczenie między tymi samymi stronami sprawa została już prawomocnie osądzona, sąd powinien odwołanie odrzucić na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 KPC (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 1998 roku w sprawie II UKN 105/98, OSNP 1999/16/529). O tożsamości przedmiotu sporu świadczy nie tylko tożsamość żądania zawarta w poszczególnych wnioskach skierowanych do organu rentowego, ale także stan faktyczny i prawny, jaki istniał w chwili zamknięcia rozprawy w poprzednim postępowaniu (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 1998 r., II UKN 105/98, OSNAPiUS 1999 nr 16, poz. 529).

Przedmiotem sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych jest wprawdzie kontrola decyzji organu rentowego, ale w istocie nie tyle chodzi o tę decyzję, co o ocenę prawidłowości rozstrzygnięcia organu rentowego w zakresie ustalenia prawa do świadczenia z ubezpieczeń społecznych. Powaga rzeczy osądzonej dotyczy więc tych orzeczeń sądów ubezpieczeń społecznych, których podstawa faktyczna nie może ulec zmianie lub gdy odwołanie od decyzji organu rentowego zostało oddalone po stwierdzeniu niespełnienia prawnych warunków do świadczenia wymaganych przed wydaniem decyzji będącej przedmiotem postępowania sądowego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2005 r., II UK 61/05, OSNP 2006 nr 23-24, poz. 371 oraz wyrok z dnia 14 maja 2009 r., II UK 211/08, a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 kwietnia 2006 r., III AUA 3303/04 i postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 października 2006 r., III AUA 842/06, OSA 2007 nr 10, poz. 17).

Decyzją z dnia 20 sierpnia 2014 r., od której ubezpieczony wniósł odwołanie w rozpoznawanej sprawie, odmówiono mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową, co było już objęte kontrolą sądu ubezpieczeń społecznych w poprzedniej sprawie VU 2220/06 zakończonej prawomocnym wyrokiem. Przedmiotem sporu w poprzedniej sprawie było, czy skarżący jest niezdolny do pracy oraz czy niezdolność ta pozostaje w związku z chorobą zawodową. Spór ten został prawomocnie rozstrzygnięty przez Sąd w sprawie VU 2220/06 w ten sposób, że odwołanie ubezpieczonego w tym zakresie nie zostało uwzględnione. Choroba zawodowa nie została bowiem u W. C. stwierdzona decyzją właściwego organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Ponadto przeprowadzone przez Sąd Okręgowy postępowanie dowodowe w postaci opinii Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w S. oraz opinii biegłego z zakresu medycyny pracy J. R. również nie potwierdziły istnienia u niego choroby zawodowej pod postacią przewlekłego zatrucia dwusiarczkiem węgla. Z uwagi na przedmiot decyzji z dnia 20 sierpnia 2014 r. (ustalenie niespełnienia przesłanek do nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową, z uwagi na niestwierdzenie u niego choroby zawodowej decyzją wydaną przez właściwy organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej) po uprawomocnieniu się wyroku w poprzedniej sprawie VU 2220/06, nie zaistniały zdarzenia mogące powodować wydanie odmiennej decyzji niż ta zaskarżona. W szczególności zdarzeniem takim nie jest załączona do wniosku o rentę kserokopia wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodek (...) w Ł. z dnia 17 września 2002 roku (II S.A./Łd 112/02) oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 lutego 2006 roku (...) Należy podkreślić, iż wyroki te zostały złożone przez wnioskodawcę w postępowaniu przed Sądem Okręgowym w sprawie VU 2220/06. Tym samym Sąd Okręgowy w sprawie VU 2220/06 dysponował tym materiałem dowodowym kiedy oddalał odwołanie W. C.. Sąd w sprawie VU 2220/06 nie tylko przeanalizował całą drogę postępowania administracyjnego zmierzającego do ustalenia istnienia u wnioskodawcy choroby zawodowej (w tym również dołączone przez wnioskodawcę w niniejszej sprawie wyroku sądów administracyjnych) ale także prowadził własne postępowanie dowodowe w tym zakresie.

Tymczasem w niniejszym postępowaniu ubezpieczony wnosi o ponowne ustalenie, że przysługuje mu prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową, nie przekładając żadnych nowych dowodów, które mogłyby wpłynąć na wydanie odmiennego rozstrzygnięcia niż to jakie wydał Sąd Okręgowy w sprawie VU 2220/06. Przede wszystkim nie został wydana odmienna decyzja w zakresie ustalenia istnienia u wnioskodawcy choroby zawodowej, niż ta ostateczna wydana przez Państwowy Wojewódzki Inspektorat Sanitarny w Ł., nr (...) z dnia 12 maja 2007 roku po rozpoznaniu odwołania W. C. od decyzji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w T.. nr (...) z dnia 27 maja 2003 roku nie uznającej choroby zawodowej pod postacią przewlekłego zatrucia dwusiarczkiem węgla, którą utrzymano w mocy zaskarżoną decyzję.

W takiej sytuacji występuje powaga rzeczy osądzonej i odwołanie od decyzji organu rentowego z dnia 20 sierpnia 2014 r. jako niedopuszczalne Sąd Okręgowy na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. odrzucił.