UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 19 września 2014 r.

Decyzją z dnia 22.11.2013 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., na podstawie przepisów ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) odmówił P. M. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 20.11.2013r. stwierdziła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

W odwołaniu od powyższej decyzji P. M. domagał się zmiany decyzji
i przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, uzasadniając, iż stan jego zdrowia czyni go nadal niezdolnym do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

J. M., urodzony w dniu (...)r., posiada wyksztalcenie zawodowe kierowcy i na takim stanowisku pracował, a ostatnio prowadził działalność gospodarczą w zakresie przewozu osób. Od 12.07.2018r. do 30.09.2013 r. ubezpieczony pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W dniu 20.09.2013r. wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o dalsze przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W orzeczeniu z dnia 14.10.2013r. lekarz orzecznik ZUS stwierdził , że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy . Komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 20.11.2013r. podtrzymała stanowisko lekarza orzecznika ZUS.

dowód: akta rentowe ZUS O/T.

W odwołującego się stwierdzono:

-: stan po zawale ściany przednio- bocznej lewej komory serca,
-: przewlekła chorobę niedokrwienną serca,
-: nadciśnienie tętnicze,
-: cukrzycę typu 2,
-: hipertrójglicerydemie
-: przewlekły zespól bólowy korzeniowy dolnego odcinaka kręgosłupa
-: rwę kulszową

Powyższe schorzenia czynią odwołującego niezdolnym do pracy częściowo na okres 2 lat liczonych od ustania poprzedniego świadczenia .

W wykonanej w 2008 roku koronarografii stwierdzono wielonaczyniową chorobę niedokrwienną serca, z całkowitą niedrożnością tętnicy międzykomorowej przedniej, prawej tętnicy wieńcowej oraz tętnicy marginalnej . W badaniu echokardiograficznym z 20.03.2013 r. stwierdzono istotny przerost lewej komory serca oraz obniżenie całkowitej kurczliwości lewej komory z odcinkowymi zaburzeniami kurczliwości ściany przedniej. Ubezpieczony cierpi na zaawansowaną obecnie chorobę niedokrwienną serca .

W badaniu neurologicznym stwierdzono ograniczenie ruchomości dolnego odcinka kręgosłupa z dodatnim objawem Laseque'a po stronie prawej oraz osłabieniem odruchu skokowego prawego na granicy zniesienia. Stwierdzone w czasie badania przez biegłych zmiany potwierdzają zgłaszane przez ubezpieczonego dolegliwości podmiotowe i wskazują na istotne upośledzenie funkcji ruchu.

Ubezpieczony nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu zawodowym.

dowód: - opinia biegłych lekarzy neurologa oraz kardiologa z dnia 12.08.2014r.

- k. 78

Sąd, ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie, podzielił wnioski płynące
z opinii lekarzy biegłych sądowych, albowiem opinia ta sporządzona została w sposób rzetelny, po osobistym przebadaniu ubezpieczonego oraz szczegółowej i wszechstronnej analizie dokumentacji zgromadzonej w aktach rentowych, przy czym biegli legitymowali się fachową wiedzą oraz odpowiednim doświadczeniem zawodowym. W ocenie Sądu, dokonana przez biegłych diagnoza schorzeń zdiagnozowanych u wnioskodawcy jest prawidłowa, zaś wnioski płynące z opinii korespondują ze zgromadzoną dokumentacją medyczną oraz bazują na wynikach przeprowadzonych badań, co czyni opinię wewnętrznie spójną i logiczną .

Żadna ze stron postępowania nie zgłosiła zastrzeżeń pod adresem opinii biegłych lekarzy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 107 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Stosownie zaś do art. 57 powołanej ustawy, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy,

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit.a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Jak wynika z dyspozycji art. 12 powołanej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. W myśl dyspozycji ust. 2 powołanego artykułu całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast stosownie do ust. 3 - częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Dla stwierdzenia częściowej niezdolności do pracy (art. 12 ust. 1 i 3 ustawy ) decydująca jest nie tylko utrata możliwości wykonywania pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu, ale także brak rokowania odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2007 r. II UK 156/06 OSNP 2008/3-4/45 ). Niezdolność do wykonywania pracy dotychczasowej nie jest zatem wystarczająca do nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli wiek, poziom wykształcenia i predyspozycje psychofizyczne usprawiedliwiają rokowanie, że mimo upośledzenia organizmu możliwe jest podjęcie innej pracy w tym samym zawodzie albo po przekwalifikowaniu zawodowym (por. wyrok Sądu Najwyższego z 29 czerwca 2005 r., I UK 299/04, OSNP 2006 nr 5-6, poz. 93).

W przypadku wnioskodawcy ma on znacznie ograniczoną zdolność podjęcia pracy , którą dotychczas wykonywał ( kierowcy), również w ramach działalności gospodarczej . W zakresie innych prac fizycznych , schorzenia układu ruchu oraz kardiologiczne w świetle opinii biegłych sadowych czynią go częściowo niezdolnym do pracy . Przepis art. 13 ustawy nakazuje, aby celowość przekwalifikowania zawodowego ustalić biorąc pod uwagę charakter dotychczasowej pracy , poziom wykształcenia , wiek i predyspozycje psychofizyczne. Biorąc zatem pod uwagę wykształcenie zawodowe , obecny wiek ubezpieczonego ( 53 lat ) oraz to, że wykonywał jedynie pracę kierowcy trudno zakładać w świetle opisanego przez biegłych stanu zdrowia , że celowe i możliwe będzie przekwalifikowanie zawodowe do innej wykwalifikowanej pracy , w szczególności nie będącej pracą fizyczną . Dlatego Sąd podzielił również ocenę biegłych o braku pozytywnych rokowań co do przekwalifikowania zawodowego .

Warto podkreślić, iż opinia biegłych sądowych, która była podstawą zasadniczych ustaleń w przedmiotowej sprawie nie była kwestionowana przez organ rentowy w toku postępowania. „ W postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych organ rentowy ma pozycję strony (art. 477¹⁰ § 1 kpc), więc powinien przejawiać odpowiednią aktywność dowodową między innymi wobec treści dowodu z opinii biegłych lekarzy sądowych, a w przeciwnym razie ponosi negatywne skutki prawne swej bierności, polegające zwłaszcza na zmianie wydanej decyzji czy oddaleniu wniesionego środka zaskarżenia” (tak. SN w wyroku z dnia 30.03.2000 r. II UKN 444/99 OSNP 2001/17/543).

Reasumując, w obecnym stanie naruszenia sprawności organizmu oraz przy wskazanej niecelowości przekwalifikowania zawodowego, ubezpieczony jest nadal częściowo niezdolny do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 3 powołanej ustawy .

Tym samym, na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego , a ponadto
art. 129 ust.1 i art. 477¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującemu się prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 01.10.2013r. do 30.09.2015 r.

Sąd stwierdził, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, gdyż dokonał niewłaściwej oceny stanu zdrowia badanego. W tym względzie Sąd miał na uwadze przepis art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z art. 118 ust. 1 tej ustawy, organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, z uwzględnieniem tego, iż w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (ust. 1a). W zdaniu drugim ust. 1a art. 118 ustawy dodano, że organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21.06.2012 r., III UK 110/11 ( Legalis), błąd organu rentowego skutkujący jego „odpowiedzialnością odsetkową” może stanowić efekt błędu w wykładni lub niewłaściwym zastosowaniu prawa oraz błędu w ustaleniach faktycznych. Jeśli zatem wydanie nieprawidłowej decyzji w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy byłoby następstwem niewłaściwej oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o to świadczenie dokonanej przez lekarza orzecznika lub komisję lekarską, a więc następstwem niewłaściwych ustaleń faktycznych, to błąd taki należy uznać za błąd organu rentowego, powodujący jego odpowiedzialność na podstawie art.85 ust.1 ustawy z dnia 13.10. 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.).

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE