UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30.05.2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w O.odmówił M. M. przyznania emerytury, gdyż jako osoba urodzona po 31.12.1948 r. nie udowodnił co najmniej 15 lat pracy w tych warunkach na dzień 01.01.1999 r. (ale 5 lat 1 miesiąc i 8 dni), odmówiono mu bowiem zaliczenia pracy w okresie od 13.07.1976 r. do 30.04.1993 r. w Przedsiębiorstwie (...), gdyż nie przedstawił na tę okoliczność właściwego dokumentu.

Odwołanie od tej decyzji wniósł do Sądu M. M. domagając się przyznania emerytury z tytułu ponad 15-letniego wykonywania pracy w szczególnych warunkach, powołując się na to, że w spornym okresie był kierowcą samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił co następuje:

M. M., urodzony w dniu (...), na dzień 01.01.1999 r. udowodnił łącznie 25 lat, 9 miesięcy i 13 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym w szczególnych warunkach uznano okres 5 lat 1 miesiąc i 8 dni. Jest to praca na stanowisku kierowcy ciągnika w (...) w Ż.w trzech okresach na przestrzeni od 01.07.1972 r. do 31.12.1998 r.

Ze świadectwa pracy wydanego w dniu 30.04.1993 r. przez Przedsiębiorstwo (...) K. wynika, że odwołujący się zatrudniony był tam w okresie od 13.07.1976 r. do 30.04.1993 r. jako kierowca, a następnie monter. W dokumencie nie zaznaczono jednak od jakiej daty nastąpiła zmiana stanowisk.

W aktach ZUS znajdują się kserokopie dokumentów z akt osobowych (...), wskazujące, że odwołujący się został tam zaangażowany na stanowisko kierowcy od 13.07.1976 r. i ta nazwa stanowiska powtarza się we wszystkich angażach płacowych - ostatni dotyczący wysokości płacy od 01.08.1990. również dotyczy stanowiska kierowcy, przy czym akta nie zawierają danych co do pojazdu jaki odwołujący się obsługiwał.

Z danych w aktach osobowych (...)wynika nadto, że M. M.dwukrotnie pracował na kontraktach zagranicznych: od 09.07.1984 r. do 31.10.1986 r. na Węgrzech i od 06.11.1990 r. do 31.08.1992 r. w RFN.

(K 36 i 38 akt ZUS)

Jak oświadczył M. M. podczas tych wyjazdów zagranicznych nie wykonywał pracy kierowcy.

Przedsiębiorstwo (...) w K. zajmowało się zakładaniem instalacji ciepłowniczych, gazowych, wodnych dla potrzeb przemysłu i budownictwa ogólnego. Wiązało się to z tworzeniem konstrukcji metalowych tych instalacji, a następnie jej montowaniem na danym obiekcie. Zakład prowadził budowy na terenie całego kraju.

W okresach pracy w kraju M. M.pracował jako kierowca samochodu ciężarowego S. (...) z przyczepą. Był to samochód ciężarowy o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton, przydzielony mu na stałe. Wykorzystywany był do przewozu na budowy prowadzone przez zakład wszelkich materiałów i konstrukcji oraz gazów technicznych. Odwołujący się mający zawodowe prawo jazdy i doświadczenie w pracy kierowcy w poprzednim miejscu pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę kierowcy takiego typu pojazdu ciężarowego.

Dowód - zeznania świadków M. Ś., S. P. oraz odwołującego się z rozprawy w dniu 26.08.2014 r.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art.184 ust.1 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. Nr 162 poz.1118 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art.32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (01.01.1999 r.) osiągnęli:

1. okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzna;

oraz

2. okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27.

Stosownie do treści ust. 2 emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do OFE lub przekazania środków tam zgromadzonych na dochody budżetu państwa za pośrednictwem ZUS.

Stosownie do treści art. 32 cyt. ustawy ubezpieczeni będący pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnieni w szczególnych warunkach przez co najmniej przez 15 lat, nabywali prawo do emerytury w wieku obniżonym o 5 lat od podstawowego, o ile udowodnili łączny staż ubezpieczeniowy określony w art.27 cyt. ustawy wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Zgodnie z ust.4 tego przepisu wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługiwało prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych tj. rozporządzenia Rady Ministrów z 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zmianami).

Paragraf 2 powyższego rozporządzenia stanowi, że okresami prac uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy te stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Wobec braku stosownego dokumentu przez sądem możliwe jest wykazywanie charakteru pracy wszelkimi dowodami przewidzianymi w przepisach kodeksu postępowania cywilnego.

Zgodnie z art.184 ust.1 cyt. ustawy odwołujący się– jako osoba urodzona po 31.12.1948 r. powinien warunki stażowe tj. 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach wykazać na dzień wejścia w życie ustawy tj. na 1.01.1999 r.

Poza sporem jest, że odwołujący się nie przystąpił do OFE.

Według danych ZUS na dzień 01.01.1999 r. udowodnił wymagany 25 letni składkowy i nieskładkowy.

Jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton pracował w przedsiębiorstwie (...) w dwóch okresach: od dnia zatrudnienia tj. od 13.07.1976 r. do wyjazdu na Węgry tj. do 08.07.1984 r., a następnie po powrocie z tego kontraktu tj. od 01.11.1986 r. do 04.11.1990 r. tj. do czasu wyjazdu do RFN.

Stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton ujęte jest w dziale VIII pkt. 2 wykazu A stanowiącego załącznik przytoczonego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zmianami).

Definicję ustawową „ pracy w szczególnych warunkach” zawiera art.32 ust 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zgodnie z tym przepisem za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Praca taka to ta, w której pracownik w sposób znaczny jest narażony na niekorzystne dla zdrowia czynniki. Np. praca w narażeniu na hałas ponadnormatywny, praca w zapyleniu, w oparach chemicznych, w wysokich temperaturach lub zmiennych warunkach atmosferycznych. Pracę taką pracownik musi wykonywać stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Motyw przyświecający ustawodawcy w stworzeniu instytucji przewidzianej w art. 32 w/w ustawy opiera się na założeniu, że praca wykonywana w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu i osoba taka ma prawo do wcześniejszej emerytury niż pozostali ubezpieczeni.

Praca na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton jest pracą w szczególnych warunkach o ile jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Wprawdzie stanowisko kierowcy ujęte jest w wykazie w dziele odnoszącym się do transportu, ale nie może być to rozumiane stricte jako odnoszące się wyłącznie do zakładów podległych temu ministrowi. W zakładach pracy kierowcy wyodrębnieni byli jako pracownicy zakładowego działu transportu i to jest wystarczające dla przyjęcia, że pracowali w transporcie.

W ocenie Sądu w odniesieniu do kierowców nie ma znaczenia jakiego typu materiały przewozili, dla jakiej branży były przeznaczone, bo uciążliwość, szkodliwość pracy wynika z rodzaju kierowanego pojazdu, a nie z rodzaju przewożonego ładunku. W stosunku do tych pracowników nie ma zastosowania orzecznictwo odnoszące się do branżowych wykazów.

M. M.przy uwzględnieniu zaliczonego już okresu pracy w szczególnych warunkach oraz pracy w Przedsiębiorstwie (...)w okresach od 13.07.1976 r. do 08.07.1984 r. i od 1.11.1986 r. do 04.11.1990 r. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton legitymuje się co najmniej 15 letnim okresem pracy w szczególnych warunkach. Wykazał też ogólny staż ubezpieczeniowy (25 lat, 9 miesięcy i 13 dni). Wiek 60 lat ukończył w dniu (...). Spełnia więc wszystkie warunki do emerytury w obniżonym wieku, ale ponieważ wniosek o emeryturę złożył w dniu 16.04.2014 r., to zgodnie z art. 129 ustawy o emeryturach i rentach z FUS świadczenie przysługuje mu od miesiąca złożenia wniosku.

Zaskarżona decyzja podlegała więc zmianie i zgodnie z art.477¹⁴§2 kpc orzeczono jak w wyroku.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE