UZASADNIENIE

Powód R. M., reprezentowany przez matkę M. M., wniósł o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 140.000zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26.06.2011r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu według norm przepisanych, w tym kosztami zastępstwa procesowego. Nadto powód żądał ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej za skutki wypadku komunikacyjnego z dnia 12.04.2011r, jakie mogą w przyszłości u niego wystąpić.

W uzasadnieniu pozwu podał, że w dniu 12.04.2011r. uległ wypadkowi, w którym doznał bardzo ciężkich obrażeń ciała, zagrażających utracie życia. Wskazał, iż bezsporne jest, że to strona pozwana ponosi z tytułu zawartej umowy OC odpowiedzialność za skutki tego zdarzenia. Powód stwierdził, że bezpośrednio po wypadku był leczony w Klinice (...) (...) (...)we W., gdzie rozpoznano u niego m.in. ciężki uraz czaszkowo – mózgowy, wieloodłamowe złamanie i wgłębienie łuski kości czołowej oraz stłuczenie mózgu. Wskazał, że przy przyjęciu był niewydolny oddechowo, zaintubowany, a następnie leczony operacyjnie, wykonano u niego kraniotomię doczołową, odgłębienie złamania łusko kości czołowej, kranializację zatok szczękowych, plastykę dołu czaszki i plastykę ubytków kości czaszki. Podał, iż po zakończeniu hospitalizacji był leczony w Poradni (...) z powodu pourazowych bóli głowy i odruchów wymiotnych. W pozwie wskazano, że przed wypadkiem powód jako 15 - letni chłopiec był samodzielny, obecnie zaś wymaga opieki osób trzecich, nie jest w stanie posprzątać swojego pokoju, zrobić zakupów, czy przygotować sobie posiłku. Odczuwa silne dolegliwości bólowe, ma problemy ze snem, koncentracją, jest drażliwy, nerwowy, apatyczny i płaczliwy. Powód nie spotyka się z kolegami. Na głowie i plecach ma blizny, co powoduje u niego dyskomfort psychiczny. Wskazano nadto, że matka powoda była zmuszona zrezygnować z pracy, aby sprawować opiekę nad powodem. Powód przed wypadkiem grał w piłkę, jeździł na rowerze, uczestniczył w zajęciach pozaszkolnych, chodził na szkolne dyskoteki, wyjeżdżał także na obozy i kilkudniowe pobyty pod namiot. Podano, że w badaniu przeprowadzonym przez psychologa stwierdza się obecnie u powoda obniżenie skali bezsłownej, zaburzenia koordynacji wzrokowo – ruchowej i deficyt wizualno – przestrzenny. Powód wskazał, że strona pozwana wypłaciła mu tytułem zadośćuczynienia kwotę 60.000zł. Jako podstawę roszczenia powoda w przedmiocie zadośćuczynienia wskazano art. 445 kc.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Przyznała, że do wypadku doszło w okolicznościach opisanych przez powoda oraz, iż ponosi ona co do zasady odpowiedzialność za jego skutki. Zarzuciła jednak przyczynienie się powoda do zaistnienia wielkości szkody. Według strony pozwanej sprawca wypadku był nietrzeźwy, a biorąc pod uwagę wiek i dojrzałość powoda miał on świadomość tego faktu, a zatem nie powinien był jechać motorem. W tych okolicznościach – zdaniem strony pozwanej – wypłacone świadczenie w kwocie 60.000zł jest odpowiednie. Strona pozwana wskazała przy tym, iż ustaliła doznany przez powoda uszczerbek na zdrowiu w wysokości 41%. Podniosła nadto, iż schorzenie powoda w postaci jąkania się nie ma związku z wypadkiem, albowiem powód jąka się od wczesnego dzieciństwa. Nadto strona pozwana zakwestionowała żądanie w zakresie zasądzenia odsetek ustawowych, wskazując, iż ewentualne odsetki powinny były być liczone po upływie 90 dni od daty zgłoszenia zdarzenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

W dniu 12.04.2011r.. na drodze publicznej K24 pomiędzy G.a O. D. J. (1)umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym przez to, że kierując motocyklem Y.o nr rej. (...)i będą w stanie nietrzeźwości z wynikiem 1,4 promila alkoholu we krwi na prostym odcinku drogi rozwinął nadmierną, niedostosowaną do warunków drogowych prędkość, po czym stracił panowanie nad kierowanym pojazdem i zjechał na pobocze drogi, gdzie uderzył w metalową barierkę, na skutek czego jadący w nim charakterze pasażera 15-letni R. M.doznał ciężkiego, zagrażającego życiu uszczerbku na zdrowiu. Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 27.09.2011r, wydanym w sprawie o sygn. akt II K 806/11, D. J. (1)został uznany za winnego ww czynu, stanowiącego przestępstwo z art. 177§2 kk w zw. z art. 178§1 kk, za co wymierzono mu karę 2 lat pozbawienia wolności, przy czym wykonanie wymierzonej mu kary warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 2 lata. Na podstawie art. 46§2 kk orzeczono od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego R. M.nawiązkę w kwocie 2500zł.

W toku postępowania karnego przesłuchany w dniu 18.05.2011r. jako świadek małoletni powód zeznał, że jego wujek D. J. (1)w dniu zdarzenia wyglądał na trzeźwego i nie wyczuwał od niego alkoholu, nic mu nie było wiadome, aby wujek w tym dniu lub dzień wcześniej pił alkohol.

Dowód: wyrok z dnia 27.09.2011r. - k. 97 – 98 akt Sądu Rejonowego w Oleśnicy o sygn. II K 806/11,

protokół przesłuchania świadka R. M. – k. 32 – 33 ww akt.

Nawiązka została uiszczona na konto przedstawicielki ustawowej powoda M. M. poprzez przelanie przez Sąd Rejonowy w Oleśnicy na wniosek skazanego kwoty udzielonego w sprawie poręczenia majątkowego.

Dowód: podanie z dnia 7.10.2011r. - k. 105 ww akt o sygn. II K 806/11,

zarządzenie z dnia 16.01.2012r. - k. 111 ww akt o sygn. II K 806/11.

W dniu zdarzenia wujek powoda D. J. (1)nie spożywał przy siostrzeńcu alkoholu. Jednak wcześniej wypił znaczną jego ilość. Matka powoda w rozmowie telefonicznej poprosiła D. J. (1), aby zrobił zakupy. Wujek powoda wsiadł wtedy na motor i na prośbę siostrzeńca zabrał go ze sobą. Powód był ubrany w kombinezon oraz miał założony kask.

Dowód: zeznania świadka D. J. (1)– k. 339 – 340 (00:05:35, 00:07:05, 00:12:50).

D. J. (1)w chwili wypadku był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A.- okoliczność niesporna między stronami.

Powód R. M.po wypadku został przewieziony do szpitala w O.. Jednak w związku z rozległymi obrażeniami doznanymi w wypadku przetransportowano go do (...) Szpitala (...)– R.we W., gdzie przyjęto go do Kliniki (...), a następnie Kliniki (...)i (...)(od 12.04.2011r. do 1.05.2011r.) i ponownie do Kliniki (...). Był hospitalizowany do dnia 9.05.2011r. W trakcie pobytu w klinikach rozpoznano u niego: ciężki uraz czaszkowo - mózgowy, wieloodłamowe złamanie i wgłobienie łuski czołowej po stronie prawej, stłuczenie mózgu w okolicy czołowej obustronnie, złamanie przedniego dołu czaszki, złamanie stropu oczodołu prawego, złamanie wieloodłamowe kości jarzmowej prawej, złamanie ścian zatok szczękowych obustronnie, złamanie trzonu żuchwy po prawej stronie, złamanie w odcinku piersiowym kręgosłupa, kręgu (...) oraz złamanie łopatki prawej. W dniu 12.04.2011r. wykonano u powoda kraniotomię dwuczołową, odgłobienie złamania łuski kości czołowej, kranializację zatok czołowych, plastykę podstawy przedniego dołu czaszki płatem okostnowym oraz T., plastykę pourazowych ubytków kości czaszki cementem kostnym N.. Następnie w dniu 23.04.2011r. przeprowadzono stabilizację transpedikularną Th 6-8 oraz korekcję osi kręgosłupa. Powoda wtedy ekstubowano.

W dniu 15.04.2011r. powód był badany przez chirurga szczękowego, który zdiagnozował u niego złamanie oczodołu prawego do leczenia chirurgicznego. Następnie w dniu 20.04.2011r. już po wykonanej plastyce przedniego dołu czaszki chirurg szczękowy stwierdził u powoda nieznaczną deformację twarzy po prawej stronie związaną ze złamaniem kości jarzmowej. Powód był w tym czasie w śpiączce farmakologicznej, wobec czego niemożliwa była ocena ruchomości gałek ocznych.

Przy wypisie powoda ze szpitala zalecono rehabilitację, okresową kontrolę w poradni neurologicznej, okulistycznej oraz u chirurga szczękowego.

Dowód: karta informacyjna z dnia 11.05.2011r. - k. 9,

karta informacyjna z dnia 20.05.2011r. - k. 10,

zeznania świadka M. M. – k. 74 verte.

Przez trzy miesiące po zakończeniu hospitalizacji powód był intensywnie rehabilitowany. Był także leczony neurologicznie, pozostawał pod kontrolą pediatry Przychodni (...) w O..

Dowód: zeznania świadka M. M. – k. 74 verte,

historia choroby - k. 89,

karta zdrowia dziecka – k. 90 – 94.

W dniu 27.05.2011r. powód został zbadany przez neurologa, który stwierdził u pacjenta poza urazami zdiagnozowanymi w czasie jego hospitalizacji także zespół psychoorganiczny czołowy na podłożu encefalopatii pourazowej. W trakcie badania stwierdził także u powoda rozległą bliznę po kraniotomii. Nadto blizny w okolicy skroniowej oraz potylicy. S. blizny widoczne były także na plecach pomiędzy łopatkami. Neurolog zauważył także, iż prawa szpara powiekowa jest u powoda nieco węższa od lewej. Powodowi przepisano N. oraz C..

Dowód: zestawienie wizyt pacjenta z dnia 27.05.2011r. - k. 14 – 15.

Ponieważ powód skarżył się na bóle klatki piersiowej po lewej stronie, ból stopy prawej i spadek wagi, był badany przez specjalistę chirurgii ogólnej. Zalecił on dalsze opatrunki rany grzbietu, kontynuację rehabilitacji, kontrolę neurochirurgiczną, neurologiczną i okulistyczną.

Dowód: zestawienie wizyt pacjenta z dnia 30.05.2011r. - k. 16.

U powoda w dniu 6.07.2011r. przeprowadzono badanie TK kręgosłupa, w którym stwierdzono stan po przebytym złamaniu trzony (...)zaopatrzonym operacyjnie za pomocą zestawu stabilizacyjnego, obecność pęcherzyków gazu na poziomie (...)- (...)oraz (...)- (...), sugerującą pourazowe uszkodzenie k-m, rozfragmentowanie jądra miażdżystego.

Dowód: wynik badania TK z dnia 6.07.2011r. - k. 23.

Następnie w dniu 1.08.2011r. u powoda przeprowadzono badanie TK czaszki, stwierdzając stan po przebytym złamaniu łuski kości czołowej, stropu prawego oczodołu, przedniego dołu czaszki, na poziomie prawego oczodołu i łuski k.czołowej zaopatrzone operacyjnie za pomocą śrub i płytek zespalających. Nadto stwierdzono stan po kraniopunkcji, stan po przebytej plastyce pourazowej ubytków kostnych kości pokrywy czaszki. Zauważono w prawym płacie czołowym hypodensyjne obszary odpowiadające zmianom pourazowym.

Dowód: wynik badania TK z dnia 1.08.2011r. - k. 24.

W dniu 4.08.2011r. powód odbył wizytę u psychologa klinicznego. Matka powoda wskazywała wówczas na spowolnienie syna, jego obojętność wobec niektórych sytuacji, które wcześniej wywoływały jego reakcję, oraz ponowne problemy z jąkaniem. Psycholog przeprowadził test wg skali W. i stwierdził iloraz inteligencji niższy od przeciętnego, w tym istotną różnicę między ilorazem w skali słownej i bezsłownej, co mogło być wynikiem urazu prawej półkuli mózgu.

Dowód: opinia psychologiczna powoda z dnia 4.08.2011r. - k. 17.

Orzeczeniem z dnia 8.08.2011r. (...) d/s Orzekania o Niepełnosprawności w O. zaliczył powoda do osób niepełnosprawnych, stwierdzając konieczność pomocy opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Dowód: orzeczenie z dnia 8.08.2011r. - k. 20.

Z uwagi na stan zdrowia po wypadku powód kontynuował naukę w gimnazjum od września 2011r. w klasie III, zaliczając jeszcze w pierwszym semestrze materiał z klasy II. W tym czasie powód kontynuował też rehabilitację. W pierwszej klasie gimnazjum uzyskał on średnią ocen 3,5, a w drugiej 3,0.

Dowód: zeznania świadka M. M. – k. 74 – 76,

świadectwa szkolne powoda – k. 96, 97.

Powód nadal odczuwa bóle głowy i pleców, zwłaszcza przy zmianach pogody. W dalszym ciągu ma założoną stabilizację kręgosłupa. Nie może brać udziału w zajęciach wychowania fizycznego. Nie może dźwigać cięższych przedmiotów, schylać się. Musiał zrezygnować z jazdy na nartach, na desce oraz na rowerze. Zdarzają się dni, kiedy powód czuje się szczególnie przygnębiony sytuacją, w jakiej się znalazł po wypadku, zwłaszcza jego obecnym stanem zdrowia. Często jest spowolniony, senny. Obawia się dalszego leczenia operacyjnego związanego z koniecznością usunięcia stabilizacji.

Ze względu na blizny na twarzy, opadanie powieki prawego oka, ograniczenia ruchu powód unika kontaktów z rówieśnikami.

Przed wypadkiem marzeniem powoda była jazda na motocyklu, czego teraz powód unika. Matka powoda i jego wujek często jeździli motocyklami, była to ich pasja. Ponieważ M. M.obawiała się sama jeździć motorem z synem, mając pełne zaufanie do brata, zezwalała powodowi na jazdę z wujkiem. Matka powoda sama wychowywała syna, oboje mieszkali razem z wujkiem D. J. (1). Ponieważ wujek był sprawcą wypadku, od dnia zdarzenia stosunki rodzinne się pogorszyły. Matka powoda była bowiem zaskoczony tym, że po wypadku stwierdzono, iż brat wcześniej spożywał alkohol.

Dowód: zeznania świadka M. M. – k. 74 – 76.

Aby zapewnić synowi opiekę po wypadku, M. M. w sierpniu 2011r. rozwiązała umowę o pracę i ponownie podjęła pracę w listopadzie 2011r. Od dnia 30.05.2011r. do dnia 30.06.2011r. była nieobecna w pracy z uwagi na opiekę nad synem, a od 1.07.2011r. do 31.08.2011r. przebywała niemal stale na urlopie.

Dowód: zeznania świadka M. M. – k. 74 – 76,

świadectwo pracy z dnia 31.08.2011r. - k. 99.

Powód jąka się od 5 roku życia. W szkole podstawowej uczęszczał do klasy integracyjnej, był dzieckiem otwartym i lubianym przez rówieśników. Nie sprawiał problemów wychowawczych. Z uwagi na problemy z wymową uczęszczał wtedy na zajęcia logopedyczne. Był także uczniem szkoły muzycznej, brał udział w zajęciach taekwondo i w lekcjach pływania na basenie. W szkole podstawowej uczestniczył w obozach sportowo – szkoleniowych i w turniejach organizowanych przez klub.

Dowód: opinia wychowawcy SP nr (...) w O.– k. 95,

oświadczenie z dnia 7.04.2005r. - k. 98,

zeznania świadka M. M. – k. 74 – 76.

Obecnie stwierdzono u powoda w wyniku badania przez neurologa i ortopedę następujące urazy pozostające w związku z wypadkiem:

1. stan po przebytym wieloodłamowym złamaniu i wgłobieniu łuski czołowej po stronie prawej,

2. stan po stłuczeniu płatów czołowych mózgu,

3. stan po złamaniu podstawy przedniego i środkowego dołu czaszki,

4. stan po kraniotomii dwuczołowej i odgłobieniu złamania łuski kości czołowej,

5. stan po przebytej kranializacji zatok czołowych,

6. stan po przebytej plastyce przedniego dołu czaszki,

7. stan po przebytej plastyce pourazowych ubytków kości czaszki,

8. stan po założeniu czujnika ciśnienia śródczaszkowego,

9. stan po przebytym złamaniu stropu oczodołu prawego,

10. stan po wieloodłamowym złamaniu kości jarzmowej prawej, kości zatok szczękowych obustronnie,

11. stan po złamaniu żuchwy po stronie prawej,

12. złamanie kompresyjne trzonu (...) oraz złamanie łopatki prawej,

13. stan po przebyte stabilizacji (...)- (...) oraz korekcji osi kręgosłupa.

Dowód: opinia biegłej sądowej J. W. – k 139 – 142,

W trakcie badania neurologicznego powoda ustalono, iż nerwy czaszkowe unerwiają symetrycznie. U powoda stwierdzono rozległą bliznę na głowie na pograniczu skóry owłosionej i nieowłosionej oraz na poziomie (...)- (...) cztery symetryczne blizny po stabilizacji kręgosłupa. Nadto zauważono niewielki niedowład kończyn lewych z żywszymi odruchami, pogłębienie kifozy piersiowej i spłaszczenie lordozy lędźwiowej.

Biorąc pod uwagę stan obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego uszczerbek na zdrowiu powoda ustalony przez neurologa wynosi 30%. Po wypadku dolegliwości bólowe kręgosłupa utrzymywały się przez kilka miesięcy. Z tego powodu oraz z uwagi na osłabienie kończyn lewych powód był rehabilitowany. Obecnie nadal utrzymują się u niego częste bóle głowy. Z powodu przebytego urazu czaszkowo – mózgowego powód powinien unikać nadmiernego wysiłku fizycznego, w miarę możliwości odpoczywać oraz unikać sytuacji obciążających fizycznie i psychicznie. Z uwagi na fakt, że powód jest osobą młodą, a możliwości regeneracyjne (...) są w tym wieku duże, rokowania na przyszłość co do stanu zdrowia powoda w tym zakresie są pomyślne.

Dowód: opinia biegłej sądowej J. W. – k 139 – 142.

Długotrwały uszczerbek na zdrowiu powoda spowodowany urazem kręgosłupa wynosi 25%. Jest on skutkiem deformacji i dolegliwości bólowych kręgosłupa piersiowego oraz ograniczenia ruchów rotacyjnych kręgosłupa lędźwiowego. Powód odczuwa dolegliwości bólowe okolicy międzyłopatkowej, ruchomość kręgosłupa piersiowo – lędźwiowego jest u niego ograniczona, zwłaszcza w zakresie ruchów rotacyjnych. Obniżona jest wydolność statyczna i dynamiczna kręgosłupa, co sprawia, że powód szybciej męczy się, utrudnione jest noszenie przez niego ciężarów. Drażnione są też tkanki okolicy końców wszczepów metalowych, powód ma w związku z tym trudności w leżeniu na plecach, wykonywaniu skłonów, noszeniu plecaka, itp. Wymaga on systematycznej rehabilitacji ze względu na pogłębioną kifozę piersiową i osłabienie mięśni przykręgosłupowych odcinka piersiowego. U powoda istnieje zagrożenie wystąpienia przedwczesnych zmian zwyrodnieniowych okolicy usztywnionego odcinka kręgosłupa i związanych z tym dolegliwości. Po usunięciu stabilizatora kręgosłupa nie poprawi się ruchomość uszkodzonych segmentów kręgosłupa piersiowego, choć może ulec poprawie sprawność i wydolność ogólna kręgosłupa.

Dowód: opinia biegłego sądowego dr n. med. J. S. – k. 146, 146 verte,

uzupełniająca opinia biegłego sądowego dr n. med. J. S. – k. 193.

Powód ma zdrowe gałki oczne, prawidłowo osadzone i ruchome. Nie wykazują one żadnych zmian chorobowych. Ostrość wzroku powoda jest prawidłowa. Nie doznał on zatem w wyniku wypadku uszczerbku na zdrowiu w zakresie narządu wzroku.

Dowód: opinia biegłego sądowego J. O. – k. 172.

W zakresie urazu twarzoczaszki u powoda doszło do złamania żuchwy z przemieszczeniem odłamów i z zaburzeniami czynności stawu żuchwowo - skroniowego, uszkodzenia kości sklepienia i podstawy czaszki, uszkodzenia nerwu trójdzielnego, nerwu twarzowego, co powoduje u niego 47% uszczerbek na zdrowiu. Nadto u powoda doszło do uszkodzenia nosa bez zaburzeń oddychania i uszkodzenia powłok twarzy w postaci blizn i ubytków, bez zaburzeń funkcji, co skutkuje łącznie dalszym 14% uszczerbkiem na zdrowiu powoda.

Przy tego rodzaju urazach pacjent powinien zostać zaopatrzony jednoszczękowo, oddzielnie złamanie żuchwy i oddzielnie złamanie szczęk. Jednak u powoda występowała zdecydowana przeszkoda w zaopatrzeniu złamań kości twarzy z uwagi na rozległe urazy.

Wieloodłamowe złamanie kości jarzmowej prawej spowodowało u powoda uszkodzenie pęczka naczyniowo – nerwowego jarzmowego oraz nieznaczną deformację twarzy po stronie prawej. U powoda występuje asymetria twarzy, będąca następstwem wypadku, polegająca na wgłobieniu części przyśrodkowej łuku brwiowego prawego, wgłobieniu łuku jarzmowego prawego, lewostronne skrzywienie nosa, usytuowaniu prawej gałki ocznej nieco niżej od lewej, węższej prawej szparze powiekowej. Nadto u powoda występują blizny na twarzy – w okolicach czoła, ucha prawego i lewego. Dodatkowo w wyniku urazu, krwiaków i obrzęków częściowemu uszkodzeniu uległy, zaburzając czucie, gałęzie końcowe m.in. nerwu trójdzielnego i nerwu twarzowego. Takie uszkodzenia nerwów muszą nastąpić przy złamaniach kości, jakich doznał powód. W okolicy nerwu nadczołowego, stanowiącego odgałęzienie nerwu trójdzielnego, widoczne jest wgłębienie po urazie. Wobec złamania kości jarzmowej, w której przebiega pęczek nerwu jarzmowego, musiał on ulec uszkodzeniu. Jednak z uwagi na zdolność samoistnej regeneracji naprawczej tkanki nerwowej, przywrócone zostało czucie w danym obszarze unerwienia. Obecnie u powoda czucie powierzchniowe skóry głowy i twarzy jest zachowane. Przy rozwieraniu szczęk żuchwa powoda zbacza w prawą stronę, czyli w stronę urazu. W przypadku upadku na twarz – jak miało to miejsce u powoda – dochodzi do urazów nosa i kości jarzmowej. Powód doznał urazu nosa, choć z uwagi na znaczny obrzęk twarzy po wypadku, mógł zostać on nie zauważony na początkowym etapie leczenia. Do urazu doszło po prawej stronie nosa, powodując jego deformację w lewą stronę. Nie zaburza ona jednak ani oddychania, ani powonienia.

Wzrost i rozwój twarzoczaszki trwa do 20 - go roku życia, nie został zatem u powoda zakończony. Ponieważ wieloodłamowe złamanie twarzoczaszki przyczyniło się do deformacji twarzy, zważywszy na wiek powoda i niezakończony wzrost kośćca, ma to wpływ na dalszy rozwój twarzoczaszki. Obecnie nie można stwierdzić, w jakim stopniu uraz ostatecznie wpłynie na ten rozwój. Zmiana kształtu żuchwy zachodzi do wieku dojrzałego. Jej wzrost po takim urazie, jaki przeszedł powód, może być zaburzony. U powoda występuje wada rozwojowa szczęki, która została pogłębiona przez uraz doznany w wypadku.

Dowód: opinia biegłego J. B. – k. 260 – 272,

uzupełniająca pisemna opinia biegłego J. B. – k. 313 – 316,

uzupełniająca ustna biegłego J. B. – k. 339 – 340.

Badania testowe wskazują, że obecny poziom sprawności intelektualnej powoda mieści się w granicach normy wiekowej. Jest on wyższy niż po wypadku, co oznacza, że wycofały się w tym zakresie skutki urazu. W testach patologii organicznej powód uzyskał jednak wynik wskazujący na obecność uszkodzeń w obrębie centralnego układu nerwowego, będących następstwem przebytych urazów mózgu. Nie występują u niego przy tym symptomy typowe dla zespołu stresu pourazowego, co wynika z młodego wieku powoda oraz pozytywnego przebiegu rehabilitacji.

Dowód: opinia biegłej sądowej K. G. – k.177-179.

Jednak bezpośrednio po wypadku powód cierpiał na zespół stresu pourazowego, który uległ wycofaniu. Występuje u niego jednak nadal encefalopatia pourazowa, która przejawia się zaburzeniami pamięci, skutkującymi trudnościami w nauce. Nadto jej następstwem są częste bóle głowy u powoda, wymagające leczenia farmakologicznego, nasilenie jąkania się oraz nadmierna senność. Zaburzenie to nie ulegnie wycofaniu, związane jest bowiem z pourazowym uszkodzeniem mózgu. Jego objawy można złagodzić, stosując farmakoterapię objawową. Z tej też przyczyny rokowania na przyszłość są niepomyślne. Uszczerbek na zdrowiu powoda w tym zakresie wynosi 10%.

Dowód: opinia biegłej sądowej z zakresu psychiatrii A. K. – k. 234 – 235.

Pismem z dnia 16.05.2011r, doręczonym dnia 27.05.2011r, pełnomocnik powoda zawiadomiła stronę pozwaną o zdarzeniu z dnia 12.04.2011r, żądając zapłaty na rzecz powoda zadośćuczynienia w kwocie 350.000zł, ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość oraz przyznania powodowi renty na zwiększone potrzeby w wysokości 700zł miesięcznie od dnia 1.06.2011r. Wraz z pismem złożono dokumentację medyczną powoda oraz zdjęcia, obrazujące zakres urazów. Dalszą dokumentację medyczną pełnomocnik powoda przedłożyła wraz z pismem z dnia 10.06.2011r, doręczonym stronie pozwanej dnia 14.06.2011r.

Dowód: pismo z dnia 16.05.2011r. - w aktach szkodowych nr szkody (...),

pismo z dnia 10.06.2011r. - w ww aktach szkodowych.

W toku postępowania przeprowadzonego przez stronę pozwaną w dniu 18.07.2011r. stan zdrowia powoda ocenili lekarze: ortopeda i neurolog, a specjalista stomatolog w dniu 15.09.2011r.

Dowód: protokół z dnia 18.07.2011r. - w ww aktach szkodowych,

opinia lekarska z dnia 15.09.2011r. - w ww aktach szkodowych.

Strona pozwana przed wytoczeniem powództwa wypłaciła powodowi tytułem zadośćuczynienia kwotę 60.000zł, a następnie już w toku procesu w XII 2011r. kwotę 15.000zł. - okoliczności niesporne – k. 77

Przy tak poczynionych ustaleniach faktycznych Sąd zważył, co następuje:

Powództwo co do zasady zasługiwało na uwzględnienie.

Okoliczności faktyczne związane z wypadkiem komunikacyjnym z dnia 12.04.2011r. pozostawały poza sporem (art. 229 kpc i art. 230 kpc).

Dokonując ustaleń faktycznych, Sąd oparł się na zeznaniach M. M., matki powoda, które były logiczne i konsekwentne, a nadto znajdowały potwierdzenie w zebranym materiale dowodowym. Nadto Sąd uznał w zasadzie za wiarygodne zeznania świadka D. J. (1), wujka powoda. Zeznania te pokrywały się z zeznaniami powoda złożonymi w toku postępowania karnego, nadto z wyjaśnieniami świadka złożonymi w tym postępowaniu, z jednym zastrzeżeniem w sprawie karnej jako podejrzany wujek powoda utrzymywał, że spożywał alkohol w dniu poprzedzającym wypadek, a w niniejszej sprawie, iż na 2 dni przed zdarzeniem. Ta niespójność wynikać może jednak z upływu czasu, jaki miał miejsce od zdarzenia do dnia rozprawy. Sąd nie przeprowadził przy tym dowodu z przesłuchania powoda, choć w toku procesu osiągnął on pełnoletność. Powód bowiem z uwagi na zakres doznanego urazu w zakresie twarzoczaszki i swój stan psychiczny wniósł o pominięcie tego dowodu.

Przy ocenie skutków wypadku dla powoda Sąd oparł się na dowodach z dokumentacji medycznej, zeznaniach świadka M. M. oraz opiniach biegłych sądowych: J. W., J. S., J. O., K. G. , A. K. i J. B.. Strony nie kwestionowały opinii biegłych sądowych: neurologa J. W., okulisty J. O., psychologa K. G. oraz psychiatry A. K.. Strona pozwana zgłosiła zarzuty do opinii biegłego sądowego J. S., jednak po sporządzeniu przez niego opinii uzupełniającej, opinii tej już nie kwestionowała.

Strona pozwana – pomimo sporządzenia pisemnej i złożeniu ustnej opinii – nadal kwestionowała opinię biegłego z zakresu chirurgi twarzowo – szczękowej J. B.. Podniosła, że biegły niezasadnie przyjął, że u powoda doszło do uszkodzenia nerwu twarzowego i nerwu trójdzielnego. W toku niniejszego postępowania zarówno biegła z zakresu neurologii J. W., jak i biegły z zakresu chirurgii twarzowo – szczękowej stwierdzili, że czucie powierzchniowe skóry głowy i twarzy zostało zachowane. Nie oznacza to jednak, że nie doszło do uszkodzenia nerwu trójdzielnego i nerwu twarzowego. Ustalenie w tym zakresie należało przy tym do biegłego z zakresu chirurgii twarzowo – czaszkowej. Biegły J. B. na rozprawie dnia 26.06.2014r. szczegółowo opisał, w jaki sposób nerwy te przebiegają. Wskazał przy tym, że przy takim urazie twarzoczaszki, jakiego doznał powód musiało dojść do uszkodzenia ww nerwów. Powód przeszedł bowiem wieloodłamowe złamanie kości jarzmowej prawej i ono musiało spowodować uszkodzenie pęczka naczyniowo – nerwowego jarzmowego (stanowiącego odgałęzienie nerwu trójdzielnego). Fakt, iż u powoda czucie zostało zachowane świadczy o samoregeneracji organizmu i przejęciu przez nerwy poboczne funkcji unerwienia. Jednak odgałęzienia końcowe nerwu trójdzielnego i twarzowego są uszkodzone i z tego tytułu zasadne było przyjęcie uszczerbku na zdrowiu. Dodatkowo na rozprawie dnia 26.06.2014r. biegły wyjaśnił w sposób logiczny, dlaczego uraz doznany z prawej strony twarzoczaszki przy upadku spowodował deformację lewostronną nosa. Podkreślił, że nie uwzględnił przy ustalaniu uszczerbku na zdrowiu powoda deformacji szczęk spowodowanej wadą rozwojową, a jedynie fakt, iż w wyniku wypadku doszło do pogłębienia tej deformacji. Natomiast wysokość tego uszczerbku należy już do sfery wiedzy specjalnej i wynika tak z wiedzy medycznej biegłego, jak i jego doświadczenia zawodowego. W tych okolicznościach fakt zakwestionowania wysokości tego uszczerbku nie uzasadniał powołania dowodu z opinii zakładu medycyny sądowej, który to dowód prowadziłby – zdaniem Sądu – jedynie do zbędnej zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Należy podkreślić, iż w piśmie z dnia 14.07.2014r. strona pozwana oświadczyła, że nie kwestionuje faktu uszkodzenia tych nerwów, a jedynie obecność trwałych następstw tego uszkodzenia. Należy podkreślić przy tym, iż wysokość procentowego uszczerbku na zdrowiu nie przesądza o wysokość zadośćuczynienia. Ustalone zadośćuczynienie nie stanowi bowiem iloczynu ustalonego procentowo uszczerbku na zdrowiu powoda oraz stawki za 1% tego uszczerbku. Sąd uwzględnił bowiem szereg innych okoliczności, które w niniejszej sprawie wpłynęły na ustalenie odpowiedniej kwoty zadośćuczynienia. Wobec powyższego Sąd uznał, iż okoliczności sporne w tym zakresie zostały już dostatecznie wyjaśnione i oddalił wniosek strony pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii (...) (art. 217§2 kpc w brzmieniu sprzed nowelizacji). W myśl art. 286 kpc sąd może zażądać opinii od innych biegłych ,,w razie potrzeby”. Potrzeba tak nie może być jedynie wynikiem niezadowolenia strony z niekorzystnej dla niej opinii poprzedniego biegłego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10.01.2002r, II CKN 639/99, Lex nr 53135).

Odpowiedzialność strony pozwanej za skutki powyższego wypadku pozostawała bezsporna. Wynikała ona z art. 822§4 kc w związku z art. 436§2 zd. 2 kc, art.415kc, art.444§1 kc i art. 445§1 kc.

Sporna między stronami była jednak wysokość należnego powodowi zadośćuczynienia. Jak podkreśla się w orzecznictwie, przy ocenie wysokości należnego zadośćuczynienia (art.445§1kc) należy uwzględniać przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (por: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10.06.1999r, II UKN 681/98, OSNAP 2000/16/626). Zauważyć należy, iż pojęcie „sumy odpowiedniej” użyte w art. 445§1 kc w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie przewidziane w art. 445 kc ma przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty sumy symbolicznej, czy też określonej sztywnymi regułami, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. (por: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.09.2001r, III CKN 427/00, LEX 52766). Zadośćuczynienie winno uwzględniać doznaną przez poszkodowanego krzywdę, na którą składają się cierpienia fizyczne w postaci bólu i innych dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, polegające na ujemnych uczuciach przeżywanych bądź w związku z cierpieniami fizycznymi, bądź w związku z następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, zwłaszcza trwałymi lub nieodwracalnymi. Przy ocenie więc „odpowiedniej sumy” należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności danego wypadku, mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03.02.2000r., I CKN 969/98, LEX nr 50824).

Odnośnie skutków wypadku dla zdrowia powoda Sąd oparł się na opiniach wskazanych biegłych. Powód doznał w wyniku wypadku rozległych obrażeń, lecz najistotniejszy był ciężki uraz czaszkowo - mózgowy. W trakcie badania neurologicznego ustalono, iż nerw czaszkowe unerwiają symetrycznie. Powód przeszedł jednak poważną operację - kraniotomii dwuczołowej i odgłobieniu złamania łuski kości czołowej, nadto kranializację zatok czołowych. Mózg jest jednym z najważniejszych organów, a do jego urazu doszło w bardzo młodym wieku, powód miał bowiem 15 lat. Z powodu przebytego urazu czaszkowo – mózgowego powód powinien przy tym unikać nadmiernego wysiłku fizycznego, w miarę możliwości odpoczywać oraz unikać sytuacji obciążających fizycznie i psychicznie. Choć możliwości regeneracyjne (...) są w tym wieku duże, to jednak biegła psychiatra wskazała, iż następstwem uszkodzenia mózgu jest występująca nadal u powoda encefalopatia pourazowa, która przejawia się zaburzeniami pamięci, skutkującymi trudnościami w nauce. Nadto to właśnie jej następstwem są odczuwane przez powoda częste bóle głowy, wymagające zresztą leczenia farmakologicznego, nasilenie jąkania się oraz nadmierna senność. Istotne jest, że zaburzenie to nie ulegnie wycofaniu, związane jest bowiem właśnie z pourazowym uszkodzeniem mózgu. Jego objawy można jedynie złagodzić, stosując farmakoterapię objawową. Z tej też przyczyny rokowania na przyszłość są niepomyślne, a uszczerbek na zdrowiu powoda w tym zakresie wynosi 10%. Odnośnie pozostałych opisanych zaburzeń neurologicznych w zakresie obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego uszczerbek na zdrowiu powoda ustalony przez neurologa wynosi 30%.

Powód doznał także urazu kręgosłupa, a długotrwały uszczerbek na zdrowiu w tym zakresie wynosi 25%. Jak wskazał biegły sądowy J. S. uszczerbek ten spowodowany jest deformacją i dolegliwościami bólowymi kręgosłupa piersiowego oraz ograniczeniem ruchów rotacyjnych kręgosłupa lędźwiowego. Powód, już w tak młodym wieku, odczuwa dolegliwości bólowe kręgosłupa, a jego ruchomość na odcinku piersiowo – lędźwiowym jest ograniczona. Obniżona jest także wydolność statyczna i dynamiczna kręgosłupa, a to powoduje, że powód szybciej męczy się, utrudnione jest noszenie przez niego ciężarów. Należy nadto mieć na względzie, że u powoda przeprowadzono stabilizację kręgosłupa, a końce wszczepów metalowych drażnią skórę na plecach, wobec czego powód ma trudności w leżeniu na plecach, wykonywaniu skłonów, noszeniu plecaka, itp. Na plecach powoda widoczne są blizny na poziomie (...)- (...). Następstwem wypadku jest także niewielki niedowład kończyn lewych z żywszymi odruchami, pogłębienie kifozy piersiowej i spłaszczenie lordozy lędźwiowej. Nadto powód wymaga systematycznej rehabilitacji ze względu na pogłębioną kifozę piersiową i osłabienie mięśni przykręgosłupowych odcinka piersiowego. Istotne jest, iż w tak młodym wieku u powoda istnieje zagrożenie wystąpienia przedwczesnych zmian zwyrodnieniowych okolicy usztywnionego odcinka kręgosłupa i związanych z tym dolegliwości, a po usunięciu stabilizatora kręgosłupa nie poprawi się ruchomość uszkodzonych segmentów kręgosłupa piersiowego, może ulec poprawie jedynie sprawność i wydolność ogólna kręgosłupa.

Przy ustalaniu należnego powodowi zadośćuczynienia Sąd miał nadto na względzie, że w wyniku wypadku doszło do wieloodłamowego uszkodzenia twarzoczaszki, co przyczyniło się do deformacji twarzy powoda, tj. jej asymetrii po stronie prawej. U powoda widoczne jest wgłobienie części przyśrodkowej łuku brwiowego prawego, wgłobienie łuku jarzmowego prawego. Nos skrzywiony jest lewostronnie. Wprawdzie gałki oczne nie zostały uszkodzone, lecz prawa jest obecnie usytuowana nieco wyżej od lewej, nadto prawa szpara powiekowa jest węższa. Widoczne są też blizny na głowie w okolicy czoła i uszu. Istotne jest przy tym, że do urazu doszło w czasie, gdy u powoda nie został jeszcze zakończony wzrost kośćca i uraz ten może mieć wpływ na dalszy rozwój twarzoczaszki. Jak wskazano doszło u powoda nadto do uszkodzenia nerwu trójdzielnego i nerwu twarzowego, choć czucie na twarzy zostało zachowane.

Ze względu na blizny na twarzy, opadanie powieki prawego oka, ograniczenia ruchu powód unika kontaktów z rówieśnikami. Wcześniej w szkole podstawowej powód był dzieckiem otwartym, lubiany przez rówieśników. Choć zespół stresu pourazowego wycofał się, to powód jednak jako dziecko go przeżył, co było powodem cierpienia psychicznego. I obecnie zdarzają się dni, kiedy powód czuje się przygnębiony swoim stanem zdrowia, spowodowanym wypadkiem. Z uwagi na silny ból, jaki odczuwał po wcześniejszych operacjach, powód boi się kolejnej operacji, w wyniku której zostanie usunięta stabilizacja kręgosłupa. Na te cierpienia psychiczne musiała mieć wpływ i ta okoliczność, iż sprawcą wypadku był wujek powoda, osoba mu bliska. Powód pasjonował się jazdą na motorze, której po tak traumatycznym zdarzeniu, jakim był wypadek, obecnie unika. Musiał zrezygnować z jazdy na nartach, na desce oraz na rowerze.

Biorąc pod uwagę te wszystkie okoliczności, Sąd uznał, iż odpowiednie zadośćuczynienie z tytułu doznanej przez powoda krzywdy wynieść powinno 200.000zł, a zatem kwotę, którą pierwotnie przyjęto w pozwie, ustalając wysokość zadośćuczynienia. Jednak w toku procesu strona pozwana uiściła dodatkowo z tego tytułu na rzecz powoda 15.000zł, a powód nie cofnął pozwu w tym zakresie. Nadto jak wynika z powołanych akt sprawy karnej powodowi tytułem nawiązki sprawca uiścił kwotę 2500zł. Na podstawie art. art.445§1 kc w związku z art. 444§1 kc strona pozwana zobowiązana jest zatem do zapłaty na rzecz powoda kwoty 122.500zł.

Strona pozwana zarzuciła, że powód przyczynił się do powstania szkody. Zgodnie z art. 362 kc jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiednio zmniejszeniu stosownie do stopnia winy obu stron. Ustalenie przyczynienia się jest zatem warunkiem wstępnym i koniecznym, od którego uzależnione jest w ogóle rozważenie obniżenia odszkodowania. Ciężar udowodnienia tego faktu spoczywał zaś w myśl art. 6 kc. na stronie pozwanej. Strona pozwana powinna była zatem wykazać, że powód, wsiadając ze sprawcą wypadku na motor, wiedział, że ten nie jest trzeźwy. Zdaniem Sądu materiał dowodowy nie pozwala na przyjęcie, iż powodowi wiadomy był powyższy fakt. Powód w chwili zdarzenia był małoletni. Miał bowiem wówczas 15 lat. Nie ustalono, aby D. J. (1)spożywał w obecności siostrzeńca alkohol. Nie jest wiadome także, w jaki sposób zachowywał się wujek powoda bezpośrednio przed wypadkiem. Jest faktem powszechnie znanym, iż reakcja na określoną ilość spożytego alkoholu, innymi słowy ilość promili we krwi, jest różna. Przy ilości 1,4 promila może dojść do zaburzenia równowagi, opóźnienia czasu reakcji, brawury i agresywności. Ale nie wszystkie z tych objawów muszą wystąpić jednocześnie. Reakcja ta uzależniona jest od konkretnej osoby. Strona pozwana nie wykazała zaś, by małoletni powód widział takie zachowania wujka, które pozwalały mu na ustalenie, że ten był pod wpływem alkoholu. Nawet jednak gdyby powód miał wątpliwości w tym zakresie, to nie bez znaczenia byłaby okoliczność, iż to wujek powoda sprawował w tym czasie opiekę nad nim, a matka powoda miała wówczas zaufanie do brata. Matka powoda i jego wujek często jeździli motocyklami, była to ich pasja. Ponieważ jednak M. M.obawiała się sama jeździć motorem z synem, mając pełne zaufanie do brata zezwalała powodowi na jazdę z wujkiem. Porównując zatem stopień dojrzałości i odpowiedzialności powoda i sprawcy szkody oraz fakt, iż to powód pozostawał w tym czasie pod opieką wujka – nawet, gdyby przyjąć, iż powód wsiadając na motor przyczynił się do powstania krzywdy, to niezasadne byłoby miarkowanie zadośćuczynienia. Przepis art. 362 kc zaliczany jest do tzw. ,,prawa sędziowskiego”, miarkowanie zadośćuczynienia jest zatem uprawieniem Sądu, a nie jego obowiązkiem. Niewątpliwie sprawca szkody ponosi winę za spowodowanie wypadku, miał on bowiem świadomość, że spożywał wcześniej alkohol i pomimo tego zdecydował się na jazdę motorem. Jako osoba pełnoletnia, która sprawowała w tym czasie pieczę nad małoletnim siostrzeńcem, zezwolił mu na jazdę ze sobą. W tych okolicznościach powoływanie się na sprawcę krzywdy powoda na okoliczność, że ten wiedział, iż jego wuj pił wcześniej alkohol, należałoby uznać za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. To bowiem sprawca szkody powinien w tych okoliczność ponieść pełne konsekwencje swojego zachowania i uiścić na rzecz poszkodowanego zadośćuczynienie w pełnej wysokości. Dla oceny zakresu odpowiedzialności sprawcy krzywdy bez znaczenia pozostaje fakt, iż w niniejszej sprawie pozwany jest ubezpieczyciel.

O odsetkach za opóźnienie w spełnieniu świadczenia orzeczono na podstawie art.481§1kc w związku z art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zawiadomienie o zdarzeniu z dnia 12.04.2011r. strona pozwana otrzymała w dniu 27.05.2011r, a dalszą dokumentację medyczną przedłożono jej w dniu 14.06.2011r. Strona pozwana powinna była niezwłocznie dokonać ustaleń w zakresie doznanej przez powoda krzywdy, jednak opinie lekarskie sporządzono dopiero w dniach 18.07.2011r. i 15.09.2011r. Zdaniem Sądu przy zachowaniu należytej staranności możliwe było w terminie 1 miesiąca, tj. do dnia 14.07.2011r. ustalenie doznanej przez powoda krzywdy, co oznacza, że wypłata należnej powodowi z tego tytułu kwoty zadośćuczynienia powinna nastąpić w terminie 14 dni, tj do dnia 28.07.2011r. Nie uiszczając tej kwoty w terminie strona pozwana pozostawała w opóźnieniu w jej zapłacie od dnia 29.07.2014r.

Mając powyższe na względzie na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w punkcie I i II sentencji wyroku.

Nadto powód w niniejszym procesie żądał ustalenia, iż strona pozwana ponosi odpowiedzialność za skutki wypadku komunikacyjnego z dnia 12.04.2011r, jakie mogą w przyszłości wystąpić u powoda. Żądanie to znajdowało uzasadnienie w art. 189 kpc. Niewątpliwie wprowadzenie nowej regulacji art. 442¹§3kc wyeliminowało niebezpieczeństwo upływu terminu przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody na osobie wcześniej niż szkoda ta się ujawniła. Jednak przesądzenie w sentencji wyroku o odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości zwalnia poszkodowanego z obowiązku udowodnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności podmiotu, na którym ona ciąży, zwłaszcza iż proces taki może toczyć się nawet wiele lat po zdarzeniu, wyrządzającym szkodę. Z tego też względu poszkodowany może mieć interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za szkody, mogące powstać w przyszłości (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11.03.2010r, IV CSK 410/09, Lex nr 678021, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 19.12.2013r, I ACa 605/13, Lex nr 1415814). Odnośnie następstw wypadku dla zdrowia powoda, to biegły sądowy J. S. wskazał, że u powoda istnieje zagrożenie wystąpienia przedwczesnych zmian zwyrodnieniowych okolicy usztywnionego odcinka kręgosłupa i związanych z tym dolegliwości. Natomiast biegły J. B. stwierdził, że wieloodłamowe złamanie twarzoczaszki przyczyniło się do deformacji twarzy, a zważywszy na wiek powoda i niezakończony wzrost kośćca, fakt ten ma wpływ na dalszy rozwój twarzoczaszki, przy czym obecnie nie jest możliwe ustalenie, w jakim stopniu uraz ostatecznie wpłynie na ten rozwój. W powołanych opiniach jednoznacznie wskazano zatem na możliwość wystąpienia dalszych następstw wypadku na zdrowie powoda.

Mając powyższe na względzie, uznając, iż powód ma interes prawny w ustaleniu, że strona pozwana ponosi odpowiedzialność za skutki wypadku komunikacyjnego z dnia 12.04.2011r, jakie mogą w przyszłości wystąpić u niego, Sąd na podstawie art. 189 kpc orzekł jak w punkcie III sentencji wyroku.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 100 zd.1 kpc. Ustalając wynagrodzenie należne pełnomocnikom stron, mając na względzie charakter sprawy i nakład pracy pełnomocników, Sąd przyjął wysokość wynagrodzenia w kwocie 7200zł, a zatem w wysokości podwójnej stawki wynagrodzenia, o co zresztą wnosiła pełnomocnik powoda (art.109§2 kpc i §2 ust. 1 i 2 i §6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu). Powód wygrał co do 87,50% żądania pozwu, poniósł przy tym koszty procesu w wysokości łącznie 14217zł, obejmujące kwotę 7200zł wynagrodzenia pełnomocnika procesowego, 17zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 7000zł opłaty od pozwu. Powinny zatem powodowi zostać zwrócone koszty procesu w kwocie 12439zł 87gr. Natomiast strona pozwana wygrała co do 12,50%, ponosząć koszty wynagrodzenia pełnomocnika procesowego w wysokości 7200zł oraz 17zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, a więc należne jej koszty procesu to 902zł 12gr (12,50% z 7217zł). Różnica kwot należnych stronom tytułem kosztów wynosi zatem 11537zł 75gr.

Orzeczenie w przedmiocie kosztów sądowych znajdowało uzasadnienie w art.100 zd. 1 kpc w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Tytułem wynagrodzeń biegłych w toku procesu wydatkowano łącznie kwotę 3185zł 49gr Powód zobowiązany jest więc do uiszczenia z tego tytułu na rzecz Skarbu Państwa kwoty 398zł 19gr, a strona pozwana kwoty 2787zł 30gr.

Mając powyższe na względzie, na podstawie powołanych przepisów Sąd orzekł jak w punktach V sentencji wyroku.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE