UZASADNIENIE

Oskarżony S. T. złożył skargę na przewlekłość postępowania sądowego w trybie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie Sądu Rejonowego w Kluczborku VI Zamiejscowego Wydziału Karnego w O. o sygn. akt VI K 1145/13 oraz Sądu Okręgowego w Opolu o sygn. akt VII Ka 847/14 Wniósł o:

1. stwierdzenie przewlekłości postępowania w sprawie II K 15/10 (obecnie zgodnie z niepotwierdzonymi informacjami sprawa toczy się pod sygnaturą VII Ka 847/14), toczącej się obecnie przed Sądem Okręgowym w Opolu.

2. zakreślenie Sądowi Okręgowemu w Opolu rozsądnego terminu rozprawy;

3. przyznanie skarżącemu od Skarbu Państwa kwoty 20.000,00 zł. jako odpowiedniej sumy, o której mowa w art. 12 ust. 4 Ustawy ;

4. zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz skarżącego zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Analiza akt wskazuje, że 12 października 2009 r. wszczęto dochodzenie w sprawie (...)Komendy Powiatowej Policji w O. o czyn z art. 191 § 2 k.k.. W dniu 15 października 2005 r. przedstawiono zarzut S. T.. W tym też dniu przesłuchano podejrzanego. Postępowanie przygotowawcze zakończono aktem oskarżenia z dnia 24 grudnia 2005 r. którym zarzucono skarżącemu popełnienie przestępstwa z art. 191 § 2 k.k.

Akt oskarżenia wpłynął do Sądu Rejonowego w Oleśnie 15 stycznia 2010 r. Pierwsze czynności sądowe w sprawie zostały podjęte 18 stycznia 2010 r. Jednakże pierwszy termin rozprawy został wyznaczony dopiero na dzień 14 lutego 2012 r. zarządzeniem z dnia 31 października 2011 r.

Odbyły się terminy rozpraw 14.02.2012 r. (k. 115), 26.04.2012 r. (k. 124), 27.06.2012 r. (k. 134), 4.10.2012 r. (k. 146), 18.12.2012 r. (k.156), 9.04.2013 r. (k. 169).

Powodem odraczania rozpraw była nieobecność współoskarżonego z tym, że na rozprawę w dniu 26.04. 2012 r. oraz w dniu 27.06.2012 r. i 18.12.2012 r. nie stawił się oskarżony zawiadomiony prawidłowo. Na rozprawy nie stawiał się również jego obrońca.

W dniu 9 kwietnia 2013 r. Sąd wyłączył sprawę współoskarżonego M. K. do odrębnego rozpoznania, rozpoczął przewód sądowy, przesłuchał oskarżonego. Sąd odroczył rozprawę na dzień 15 maja 2013 r. celem wezwania świadków. Na rozprawie w dniu 15 maja 2013 r. sąd przeprowadził postępowanie dowodowe, zamknął przewód sądowy i odroczył publikację wyroku do dnia 22 maja 2013 r.

Wyrokiem z dnia 22 maja 2013 r. w sprawie o sygn. akt VI K 320/13 Sąd uznał oskarżonego winnym przestępstwa z art. 191 § 2 k.k. i skazał go na karę grzywny (200 stawek po 10 zł. każda stawka).

Na wniosek oskarżonego zostało sporządzone pisemne uzasadnienie wyroku, które doręczono obrońcy oskarżonego 4 lipca 2013 r.

W dniu 6 sierpnia 2013 r. do sądu rejonowego wpłynęła apelacja obrońcy oskarżonego. Zarządzeniem z dnia 7 sierpnia 2013 r. apelacja została przyjęta oraz podjęto inne prawem wymagane czynności postępowania międzyinstancyjnego, które pozwoliły przekazać sprawę z apelacją Sądowi Okręgowemu w Opolu. W dniu 20 sierpnia 2013 r. sprawa wpłynęła do sądu odwoławczego.

Zarządzeniem z dnia 30 sierpnia 2013 r. Sąd Okręgowy w Opolu wyznaczył termin rozprawy na dzień 29 listopada 2013 r.

Wyrokiem z dnia 29 listopada 2013 r. w sprawie o sygn. akt VII Ka 858/13 Sąd Okręgowy w Opolu uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Kluczborku VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w O.. Po sporządzeniu uzasadnienia i wykonaniu niezbędnych czynności przez sąd odwoławczy sprawa została przekazana sądowi pierwszej instancji.

Zrządzeniem z dnia 16 stycznia 2014 r. wyznaczono termin rozprawy na dzień 2 kwietnia 2014 r. Sprawa otrzymała sygnaturę akt VI K 1145/13. W wyznaczonym terminie sąd przeprowadził czynności dowodowe, odroczył rozprawę na 11 czerwca 2014 r. celem wezwania nieobecnych świadków. Na rozprawie 11 czerwca 2014 r. sąd przesłuchał dwóch świadków. Zarządził przerwę w rozprawie do 30 czerwca 2014 r. gdyż dopuścił dodatkowe dowody. Obrońca oskarżonego złożył wniosek dowodowy, który wpłynął do sądu 18 czerwca 2014 r. Był to wniosek o przesłuchanie świadka.

Na rozprawie w dniu 30 czerwca 2014 r. sąd przeprowadził dowody i zamknął przewód sądowy. Po wysłuchaniu głosu stron sąd odroczył publikację wyroku do 2 lipca 2014 r.

Wyrokiem z dnia 2 lipca 2014 r. sąd warunkowo umorzył postępowanie karne na okres próby roku, orzekł od oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 500 zł. oraz obciążył go kosztami sądowymi.

Na wniosek obrońcy oskarżonego sporządzono pisemne uzasadnienie wyroku, które wysłano 29 lipca 2014 r. a które obrońca oskarżonego otrzymał 4 sierpnia 2014 r.

W dniu 8 sierpnia 2014 r. w sądzie rejonowym została złożona apelacja obrońcy oskarżonego. Apelacja została przyjęta. Wykonano czynności postępowania międzyinstancyjnego i sprawę przesłano do Sądu Okręgowego w Opolu. Sprawa trafiła do tego sądu 2 września 2014 r.

Zarządzeniem z 25 września 2014 r. wyznaczono termin rozprawy odwoławczej na 9 grudnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny zważył:

Skarga jest częściowo zasadna w zakresie dotyczącym stwierdzenia przewlekłości postępowania sądowego oraz zasługuje na częściowe uwzględnienie w zakresie przyznania żądanej sumy pieniężnej.

Dokonując oceny skargi dotyczącej przewlekłości postępowania, w tym wypadku sądowego, sąd kieruje się przesłankami wskazanymi w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki/ Dz. U. Nr 179, poz. 1843, ze zm. Dz. U. Nr 61 z 2009 r., poz. 498/. W myśl tego przepisu dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Brak podstaw do oceny, iż przewlekle toczyło się postępowanie przygotowawcze, postępowanie międzyinstancyjne czy też postępowanie odwoławcze. Tym samym brak podstaw do wydawania zaleceń Sądowi Okręgowemu w Opolu. Termin rozprawy został wyznaczony bez zbędnej zwłoki. Rozprawę odwoławczą wyznaczono na 9 grudnia 2014 r. Terminy rozpraw są wyznaczane według kolejności wpływu spraw do sądu odwoławczego pod warunkiem, że nie zawierają braków formalnych uniemożliwiających wyznaczenie terminu rozprawy. Brak podstaw aby przyjąć, że w badanej sprawie wystąpiły przeszkody dotyczące samej sprawy uniemożliwiające jej wcześniejsze wyznaczenie. Kalendarz zaplanowanych już terminów rozpraw umożliwił wyznaczenie rozprawy na 9 grudnia 2014 r.

Podkreślić należy, iż w odniesieniu do zapadłych wyroków bez zbędnej zwłoki sporządzono uzasadnienia tych wyroków.

Także bez zbędnej zwłoki były wykonywane czynności postępowania międzyinstancyjnego.

Stwierdzić należy również, że całe postępowanie przed sądem pierwszej instancji po uchyleniu i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania toczyło się bez zbędnej zwłoki.

Reasumując powyższe, Sąd Apelacyjny ocenia, iż postępowanie od 9 kwietnia 2013 roku toczyło się bez zbędnej zwłoki. Stąd też w zakresie omawianych okresów brak podstaw do oceny, iż skarga jest zasadna.

Krytycznie należy ocenić postępowanie przed sądem pierwszej instancji w okresie od wniesienia aktu oskarżenia do sądu do 31 października 2011 r. W tym czasie nie podjęto żadnych czynności.

Postępowanie sądowe w okresie od 31 października 2011 r. do 9 kwietnia 2013 r. cechuje wyznaczanie odległych terminów rozpraw. Jednakże brak podstaw do oceny, iż w tym czasie doszło do przewlekłości postępowania.Czynności sądu były determinowane przez uczestników postępowania (brak stawiennictwa na rozprawy oraz potrzeba ustalenia pobytu współoskarżonego w sprawie).

A zatem w ocenie Sądu Apelacyjnego zwłoka w rozpoznaniu sprawy miała miejsce w okresie od 18 stycznia 2010 r. do 31 października 2011 r., gdyż w tym czasie nie podjęto żadnych czynności w sprawie.

Oskarżony złożył żądanie przyznania od Skarbu Państwa sumy pieniężnej w wysokości 20 000 zł. Jest to suma wygórowana. Skarga zarzuca przewlekłość postępowania przez okres niemal czterech lat. Wskazano, iż przewlekłość dotyczy okresu od 18 stycznia 2010 r. do 31 października 2011 r. Mając na uwadze okres stwierdzonej przewlekłości postępowania sądowego oraz fakt, że stwierdzona przewlekłość nie powoduje szczególnie ujemnych skutków dla oskarżonego, Sąd Apelacyjny zasądził od Skarbu Państwa na rzecz S. T. sumę pieniężną w wysokości 5000 zł., oddalając dalej idące żądanie w zakresie wysokości przyznania sumy pieniężnej.

Sprawa oczekuje na rozpoznanie w Sądzie Okręgowym w Opolu. Wyznaczono termin rozprawy. Stąd też Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku w zakresie wydania zaleceń sądowi odwoławczemu do podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia Sądu Apelacyjnego stanowi art. 12 ust.2, i 4 cytowanej wyżej ustawy. Rozstrzygnięcie o zwrocie oskarżonemu uiszczonej opłaty uzasadnia treść przepisu art.17 ust. 2 cytowanej wyżej ustawy.