Sygn. akt III Ca 678/14
Dnia 11 września 2014 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący - Sędzia SO Krystyna Hadryś
Sędzia SO Gabriela Sobczyk (spr.)
Sędzia SR (del.) Roman Troll
Protokolant Aldona Kocięcka
po rozpoznaniu w dniu 11 września 2014 r. w Gliwicach na rozprawie
sprawy z powództwa Gminy G.
przeciwko J. N., M. K. i E. K.
o eksmisję
na skutek apelacji pozwanych J. N. i E. K.
od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach
z dnia 27 lutego 2014 r., sygn. akt I C 1824/13
1. zmienia zaskarżony wyrok odnośnie pozwanych J. N. i E. K. o tyle, że wyznacza termin do spełnienia przez nich obowiązków określonych w punkcie 1 zaskarżonego wyroku na dzień 31 marca 2015 r.;
2. oddala apelację w pozostałej części;
3. nie obciąża pozwanych J. N. i E. K. kosztami postępowania odwoławczego.
SSR (del.) Roman Troll SSO Krystyna Hadryś SSO Gabriela Sobczyk
Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Gliwicach zakazał pozwany J. N., E. K. i M. K. opuszczenie i opróżnienie z rzeczy lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ulicy (...) i wydanie go powódce Gminie G. w stanie wolnym od osób i rzeczy oraz nie obciążył pozwanych kosztami procesu.
W uzasadnieniu wskazał, że powódka domagała się nakazania pozwanym opuszczenie i opróżnienie z rzeczy lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ulicy (...) i wydanie go powódce, wskazując że lokal ten jest jej własnością oraz że pozwani zajmują go bez tytułu prawnego. Zajęli go samowolnie, a na wezwanie do jego opuszczenia nie zareagowali. Sąd Rejonowy wskazał, że na rozprawie pozwani przyznali okoliczności faktyczne pozwu oraz to, że nie przysługuje im tytuł prawny do lokalu. Samowolne zajęcie lokalu uzasadnili swą bezdomnością. Wskazali, że lokal jest zadłużony na kwotę 1000 zł, a jedynym źródłem utrzymania pozwanych jest wynagrodzenie za pracę M. K. w wysokości minimalnego wynagrodzenia. Pozwana nadto oświadczyła, że ma starsze dzieci, które z uwagi na bezdomność zostały jej odebrane.
Sąd Rejonowy uznał za bezsporne wskazane okoliczności,. a to, że powódka jest właścicielem lokalu położonego w G. przy ulicy (...), a nadto, że w dniu 13 sierpnia 2012r. pozwani dokonali samowolnego zajęcia tego lokalu. Strony nie zawarły umowy najmu tego lokalu, niezwłocznie po powzięciu wiadomości o samowolnym zajęciu lokalu powódka skierowała do pozwanych informację o konieczności jego przekazania powódce. W wyznaczonym terminie pozwani lokalu nie przekazali.
W ocenie Sądu Rejonowego powództwo znajduje swe uzasadnienie w treści art. 222§1kc. Nadto skoro pozwanym nigdy nie przysługiwał tytuł prawny do tego lokalu to brak było podstaw do zastosowania w stosunku do nich art. 14 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005r. nr 31 poz. 266) w zakresie dotyczącym prawa do lokalu socjalnego. Pozwani nie byli bowiem lokatorami w rozumieniu art.2 tej ustawy, albowiem zajęli lokal samowolnie, nie przysługiwał im tytuł prawny do tego lokalu. Pozwana zaś jednoznacznie wyraziła swą wolę co do braku zgody na władanie przez nich lokalem. O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art.102kpc, wskazując, że za jego zastosowaniem w sprawie przemawiają szczególne okoliczności występujące w sprawie, a to ich trudna sytuacja materialna i rodzinna.
Apelację od tego wyroku wniosła pozwana imieniem własnym oraz imieniem małoletniego syna E. K.. Wskazała, że nie zgadza się z wyrokiem Sądu, od 10 lat jest osobą bezdomną, wiele razy składała wniosek na mieszkanie socjalne, lecz zawsze miał on jakieś braki. Na skutek bezdomności przebywała z dziećmi w domu samotnej matki, lecz starsze dzieci zostały jej odebrane, gdyż nie była w stanie zapewnić im odpowiednich warunków. Przez pewien czas przebywała też w ogrzewalni w K.. Wskazała, że motywem jej działania w czasie zajęcia lokalu była chęć zapobieżenia zabraniu jej kolejnego dziecka. Wskazała, że sama wychowuje dziecko, na które uzyskuje od jego ojca alimenty. Utrata mieszkania grozi jej też utratą możliwości wychowania dziecka. Syn E. jest z nią związany, jest karmiony naturalnie. Jest wcześniakiem, ma w związku z tym problemy zdrowotne. Pozwana wskazała, ze korzysta z pomocy (...).
Powódka wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja nie mogła odnieść skutku w podstawowym zakresie.
Ustalenia Sądu Rejonowego są prawidłowe, nie były one zresztą w apelacji kwestionowane. Ustalenia te Sąd Okręgowy podziela i czyni własnymi. Bez wątpienia pozwani nie posiadali tytułu prawnego do zajęcia lokalu powódki, nie nabyli go również później. Również trudna sytuacja materialna i rodzinna nie może stanowić podstawy do uznania ich prawa do zajmowania spornego lokalu. Zatem zasadne było żądanie zgłoszone przez powódkę w pozwie. Przeciwko uwzględnieniu tego żądania nie przemawia też art. 5 kc, albowiem powódka jako gmina obowiązana jest właściwie dysponować lokalami mieszkalnymi będącymi jej własnością, tak aby zapewnić realizację potrzeb mieszkaniowych jej mieszkańców. W tym zakresie obowiązana jest stosować zarówno przepisy prawa, jak i prawo miejscowe, określające zasady przydziału lokali. Zasadnie zatem powódka, chcąc zachować posiadane mieszkania na realizację potrzeb osób starających się o ich przydział wystąpiła przeciwko pozwanym jako osobom, które samowolnie zajęły lokal, o jego wydanie. Nadmienić należy, że pozwani mają możliwość złożenia wniosku o przyznanie im lokalu z zasobów gminy, lecz do tej chwili wniosku takiego skutecznie nie złożyli.
Podzielić nadto należy stanowisko Sądu Rejonowego, że w sprawie brak było podstaw do zastosowania art. 14 ustawy o z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego, pozwanym bowiem jako osobom które samowolnie zajęły lokal nie przysługuje status lokatorów.
Sąd Okręgowy zważył, że powołane przez pozwanych i uprawdopodobnione dokumentami dołączonymi do apelacji okoliczności uzasadniają natomiast wyznaczenie pozwanym na podstawie art. 320 kpc terminu do wykonania obowiązku opuszczenia, opróżnienia lokalu i wydania go powódce. Umożliwi to pozwanym J. N. wraz z synem E. K. poczynienie starań w celu znalezienia i wynajęcia lokalu, czy też złożenia skutecznego wniosku o wynajęcie lokalu gminnego. Umożliwi to, o ile pozwana podejmie bez zwłoki stosowne działania, sprawowanie przez nią osobistej pieczy nad najmłodszym dzieckiem, co jest jak zapewniała w apelacji dla niej priorytetem.
Biorąc pod uwagę interesy obu stron Sąd Okręgowy wyznaczył pozwanym J. N. i E. K. termin do 31 marca 2015r. na wykonanie obowiązku opisanego w punkcie 1 zaskarżonego wyroku.
W pozostałym zakresie apelacja jako nieuzasadniona podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 kpc. jednocześnie z uwagi na szczególną sytuację życiową pozwanych Sąd Okręgowy na podstawie art. 102 kpc nie obciążył ich kosztami postępowania odwoławczego, uznając że zaistniały w sprawie szczególne okoliczności uzasadniające zastosowanie tego przepisu.
SSR(del.) Roman Troll SSO Krystyna Hadryś SSO Gabriela Sobczyk