Sygn. akt. I C 106/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Zamościu I Wydział Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : Sędzia SO Elżbieta Koszel

Protokolant : st. sekr. sądowy Aneta Krukowska

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2014 roku w Zamościu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko Wojewódzkiej Usługowej Spółdzielni (...) w Z.

o uchylenie uchwały organu Spółdzielni

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda M. S. na rzecz pozwanej Wojewódzkiej Usługowej Spółdzielni (...) w Z. kwotę 197 (sto dziewięćdziesiąt siedem) zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

I C 106/12

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 1 lutego 2012 r. M. S. wnosił o uchylenie uchwały Nr(...) z dnia 21 grudnia 2011 r. Nadzwyczajnego Zgromadzenia Członków Wojewódzkiej Usługowej Spółdzielni (...) w Z. w sprawie zatwierdzenia zmian w treści Statutu pozwanej Spółdzielni, w przedmiocie ustalenia nowego brzmienia § 52 ust. 2 Statutu.

Powód zarzucił:

1/ wadliwość zwołania Nadzwyczajnego Zgromadzenia. Zarząd z naruszeniem § 36 ust. 1 i 2 Statutu Spółdzielni zwołał Zgromadzenie wysyłając zawiadomienie w dniu 7 grudnia 2011 r. W wyniku tego pozbawił członków Spółdzielni, a w tym i powoda możliwości zajęcia stanowiska co do proponowanego porządku obrad oraz zajęcia stanowiska w trybie § 37 pkt 2 Statutu. Odwołanie powoda skierowane do Zgromadzenia od uchwały z dnia 10.10.2011 r. Rady Nadzorczej o odwołaniu go ze stanowiska Prezesa Zarządu pozostawiono bez rozpoznania z uwagi na upływ terminu określonego w § 36 ust. 2, 3 i 4 Statutu;

2/ udział w Zgromadzeniu Członków Spółdzielni osób nie będących członkami Spółdzielni. Dotyczy to S. S. (1) i R. T. (k.1 – 2).

Pozwana Wojewódzka Usługowa Spółdzielnia (...) w Z. wnosiła o oddalenie powództwa (k. 18, 179).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje.

Zarząd Wojewódzkiej Usługowej Spółdzielni (...) w Z. pismem z dnia 7 grudnia 2011 r. zwołał Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Członków tej Spółdzielni na dzień 21 grudnia 2011 r. W proponowanym porządku obrad był punkt 4 – „Zmiany do Statutu – dot. § 52 ust. 2” (pismo Zarządu z dnia 7.12. 2011 r. – k. 3). Wszyscy członkowie, w tym również powód, zostali prawidłowo zawiadomieni o terminie tego walnego zgromadzenia (zeznania stron – k. 66v., 67).

Potrzeba pilnego zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia i podjęcia uchwały w zakresie zmiany § 52 ust. 2 Statutu wynikała z 21 – dniowego terminu do uzupełnienia braków, zakreślonego przez Sąd Rejonowy w Lublinie postanowieniem z dnia 25 listopada 2011 r. w sprawie LU VI Ns. Rej. KRS (...) o wpis zmiany w Krajowym Rejestrze Sądowym (odpis postanowienia Sądu Rejonowego w Lublinie z dnia 25 listopada 2011 r. w sprawie LU VI Ns Rej. KRS (...) – k. 45). Na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu w dniu 21 grudnia 2011 r., na ogólną liczbę 11 członków pozwanej Spółdzielni, obecnych było 9 członków, co stanowi 82 %. Na tym Zgromadzeniu jednogłośnie została podjęta uchwała Nr (...) w sprawie zatwierdzenia zmian w treści Statutu Spółdzielni. Zgodnie z § 1 uchwały zatwierdzono zmianę w treści § 52 ust. 2 Statutu, który otrzymał brzmienie: „Członków Zarządu, w tym prezesa i jego zastępców, wybiera i odwołuje Rada Nadzorcza. Prezes oraz Członkowie Zarządu wybierani są na okres 3 lat. Na stanowisko prezesa i każdego z zastępców prezesa przeprowadza się oddzielne głosowanie. Do zarządu zostaje wybrany ten kandydat, który w danym głosowaniu uzyskał największą liczbę głosów” (uchwała Nr (...) – k. 44). W dyskusji Prezes Zarządu S. S. (1) poinformował zebranych o piśmie powoda M. S. skierowanym do Walnego Zgromadzenie Członków w sprawie odwołania od uchwały Rady Nadzorczej i podał, że wobec tego, iż wpłynęło późno tj. 13.12.2011 r. będzie ono rozpatrzone na następnym Walnym Zgromadzeniu Członków (protokół z obrad Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Członków Wojewódzkiej Usługowej Spółdzielni (...) w Z. z dnia 21 grudnia 2011 r. – k. 42 – 43).

Podnoszony przez powoda zarzut, że członkami Spółdzielni nie byli S. S. (1) i R. T. z uwagi na wpłacenie wpisowego
w niższej wysokości (wobec treści uchwały Walnego Zgromadzenia z dnia 30 września 2011 r.), okazał się niezasadny w świetle ustaleń w sprawie I C 979/11 Sądu Okręgowego w Zamościu (zarzut podniesiony przez stronę powodową – k. 2, sprecyzowanie zarzutu –k. 48 48v., zawieszenie postępowania do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie I C 979/11 Sądu Okręgowego w Zamościu – k. 49). Wyrokiem z dnia 7 lutego 2012 r. w powyższej sprawie Sąd Okręgowy w Zamościu oddalił powództwo M. S. o uchylenie uchwały nr (...) z dnia 30 września 2011 r. Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Wojewódzkiej Usługowej Spółdzielni (...) w Z.. Apelacja powoda M. S. od tego wyroku została oddalona przez Sąd Apelacyjny w Lublinie wyrokiem z dnia 8 maja 2012 r. w sprawie I ACa 190/12 (odpisy wyroków z uzasadnieniami – k. 138 165). S. S. (1) i R. T. zostali przyjęci w poczet członków pozwanej Spółdzielni w dniu 11 października 2011 r. i byli nimi w dniu podjęcia zaskarżonej uchwały.

W toku procesu powód kwestionował także członkostwo innych osób: K. S. i H. P. (pismo procesowe powoda z dnia 23 stycznia 2013 r. – k. 68 – 69). W odniesieniu do tych zarzutów należy mieć na uwadze, że K. S. nie był obecny na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu pozwanej Spółdzielni w dniu 21 grudnia 2011 r. i nie uczestniczył w głosowaniu nad zaskarżoną uchwałą (lista obecności – k. 136). W kwestii członkostwa H. P. istotnym jest, że wyrokiem z dnia 28 lutego 2013 r. Sąd Okręgowy w Zamościu w sprawie I C 137/12 oddalił powództwo M. S. o uchylenie uchwały Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni nr (...) z dnia 10 października 2011 r., mocą której odwołano powoda M. S. z funkcji Prezesa Zarządu. Sąd Okręgowy nie podzielił zarzutu powoda, że H. P. nie jest członkiem pozwanej Spółdzielni. Apelacja powoda M. S. od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 24 lipca 2013 r. w sprawie I ACa 337/13 (wyroki z uzasadnieniami – k. 136 – 175).

Nadto postanowieniem z dnia 10 stycznia 2013 r. Sąd Rejonowy w Lublinie w sprawie LU VI Ns. Rej. KRS (...) zainicjowanej przez M. S. stwierdził brak podstaw do wszczęcia postępowania przymuszającego w stosunku do pozwanej Spółdzielni, natomiast apelacja M. S. od tego postanowienia została oddalona orzeczeniem Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 31 października 2013 r. w sprawie IX Ga 165/13 (orzeczenia – k. 79 – 82, 99).

Taki stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie wiarygodnych dokumentów złożonych do akt sprawy, których moc dowodowa nie była przez strony kwestionowana. Wiarygodne są także zeznania prezesa pozwanej Spółdzielni (...), gdyż pozostają w zgodności z dowodami z dokumentów. Zeznania powoda M. S. dotyczą głównie oceny prawnej, nie są wiarygodne w kwestii braku członkostwa niektórych osób, gdyż pozostają w sprzeczności z dokumentami i ustaleniami Sądu w sprawach związkowych. Nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy wynik postępowania w sprawie IV P 152/12 Sądu Rejonowego w Zamościu i IV Pa 58/13 Sądu Okręgowego w Zamościu, gdyż przedmiotem postępowania w tamtych sprawach nie były kwestie istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ( odpis wyroku z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie IV Pa 58/13 Sądu Okręgowego w Zamościu wraz z uzasadnieniem – k. 111 – 128).

Sąd Okręgowy zaważył, co następuje.

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 42 § 4 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r., Nr 188, poz. 1848 ze zm.; dalej – pr. spółdz.) każdy członek spółdzielni może wytoczyć powództwo o uchylenie uchwały, powołując się m. in. na jej sprzeczność z postanowieniami statutu (art. 42 § 3 pr. spółdz.).

Zgodnie z § 32 ust. 10 statutu Wojewódzkiej Usługowej Spółdzielni (...) w Z. do wyłącznej kompetencji Walnego Zgromadzenia, jako najwyższego organu spółdzielni, należy uchwalanie zmian statutu (statut pozwanej Spółdzielni – k. 25 – 41). O czasie, miejscu i porządku obrad Walnego Zgromadzenia zawiadamia się członków co najmniej na 14 dni przed jego terminem (§ 36 ust. 1 statutu). Członków odwołujących się od uchwały Rady o terminie i miejscu Walnego Zgromadzenia Zarząd zawiadamia pisemnie najpóźniej na 14 dni przed terminem Walnego Zgromadzenia (§ 36 ust. 2 statutu). Uprawnieni do żądania zwołania Walnego Zgromadzenia mogą żądać uzupełnienie obrad przez zamieszczenie w nim oznaczonych spraw, jeżeli z takim żądaniem wystąpią na piśmie najpóźniej na 10 dni przed terminem Walnego Zgromadzenia (§ 36 ust. 3 statutu). Zgodnie z § 33 ust. 1 i 2 statutu, zasadniczo Walne Zgromadzenie Członków zwołuje Zarząd z własnej inicjatywy, ale może je zwołać również na żądanie Rady lub przynajmniej 1/5 liczby członków. Z tego wynika, że to Rada lub przynajmniej 1/5 członków inicjujących zwołanie Walnego Zgromadzenia mogą żądać uzupełnienia obrad przez zamieszczenie w nim oznaczonych spraw. Zarząd obowiązany jest uwzględnić żądanie, o którym mowa w § 36 ust. 3 statutu jeżeli sprawy te należą do właściwości Walnego Zgromadzenia. W takim przypadku Zarząd zawiadamia na piśmie członków o porządku obrad na 7 dni przed terminem Walnego Zgromadzenia (§ 36 ust. 4 statutu). W myśl § 37 ust. 2 statutu członek może brać udział w Walnym Zgromadzeniu tylko osobiście. Członek ma prawo korzystania na własny koszt z pomocy prawnej lub pomocy eksperta.

Powyższe postanowienia statutu pozwanej Spółdzielni korespondują z przepisami ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r., Nr 188, poz. 1848 ze zm.). Zgodnie z art. 40 § 1 pr. spółdz. o czasie, miejscu i porządku obrad walnego zgromadzenia zawiadamia się m.in. członków w sposób i w terminach określonych w statucie.

Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Członków pozwanej Spółdzielni zostało zwołane na dzień 21 grudnia 2011 r. przez Zarząd w celu podjęcia uchwały dotyczącej zmiany § 52 ust. 2 Statutu. Zawiadomienie jest datowane na dzień 7 grudnia 2011 r. Między dniem 7 grudnia 2011 r. a dniem 21 grudnia 2011 r. jest okres czasowy 14 dni. Jednak nie ma pewności, że wszyscy członkowie otrzymali pismo Zarządu w dniu jego zredagowania (żadna strona nie przedstawiła dowodów w tym zakresie). Istotnym jest, że wszyscy członkowie (w tym również powód) zawiadomienia te otrzymali, a w Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu 21 grudnia 2011 r. brało udział 9 członków, z ogólnej liczby 11 członków.

Podstawą żądania uchylenia uchwały walnego zgromadzenia mogą być zarówno zarzuty merytoryczne jak i formalne, te ostatnie jednak o tyle, o ile wadliwość miała lub mogła mieć wpływ na treść uchwały (tak: wyrok S.N. z dnia 10 stycznia 2007 r., I CSK 335/06, LEX nr 1480559; wyrok S.A. w Szczecinie z dnia 26 czerwca 2013 r., I ACa 125/13, LEX nr 1416334; wyrok S.A. w Warszawie z dnia 3 czerwca 2014 r., I ACa 1559/13, LEX nr 1493905). W przedmiotowym stanie faktycznym brak ewentualnego zachowania terminów z § 36 statutu nie miał żadnego wpływu na treść zaskarżonej uchwały. Należy mieć na uwadze, że Zarząd zwołał Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie będąc zobligowany przez Sąd Rejonowy w Lublinie do złożenia takiej uchwały w kontekście innych uprzednio dokonanych zmian statutu, a termin do uzupełnienia braków wynosił 21 dni (postanowienie Sądu Rejonowego w Lublinie z dnia 25 listopada 2011 r. – k. 44). W porządku obrad Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia w tym dniu była tylko ta jedna merytoryczna kwestia decyzyjna. Jeżeli Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie nie było zwołane z inicjatywy członków (przynajmniej w liczbie 1/5), to nie mieliby oni inicjatywy, o której mowa w § 36 ust. 3 statutu, a tym samym nie jest uprawniony zarzut naruszenia tego przepisu, ani § 36 ust. 4 statutu. Nawet przyjmując, że żądanie uzupełnienia porządku obrad jest niezależne od inicjatywy zwołania Walnego Zgromadzenia, powód w żaden sposób nie wykazał, że przynajmniej 1/5 członków pozwanej Spółdzielni żądałaby uzupełnienia porządku obrad. Wpływ formalnego uchybienia na podjęcie czy treść uchwały podjętej przez organ spółdzielni jest okolicznością faktyczną, która w razie, gdy nie została w toku postępowania przyznana przez stronę przeciwną, podlega wykazaniu stosownie do reguł przewidzianych w art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. Gdy nie jest możliwa ocena wpływu zdarzenia, które już zaistniało, a konieczna jest ocena zdarzenia prawdopodobnego i jego wpływu na podjęcie uchwały, to udowodnieniu podlega zarówno prawdopodobieństwo zdarzenia, jak i ewentualność jego wpływu na uchwałę, przy czym chociaż przesłanki prawdopodobieństwa i ewentualności z natury charakteryzują się jedynie stopniem przewidywalności zjawiska, nie zaś pewnością jego zaistnienia, to jednak obie te przesłanki muszą być realne w sensie ich oparcia o konkretne podstawy, nie zaś o teoretyczne przypuszczenia. Powód nie podjął żadnej próby udowodnienia, że dłuższy termin między zwołaniem Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia a faktycznym terminem jego obrad mógł mieć realny wpływ na wynik głosowania nad zaskarżoną uchwałą.

Nie został naruszony § 37 ust. 2 statutu pozwanej Spółdzielni, który określa osobisty udział członka w Walnym Zgromadzeniu. Powód zeznał, że nie mógł uczestniczyć w tym Walnym Zgromadzeniu, gdyż przebywał w szpitalu (zeznania powoda – k. 66v, 67). Zarząd zasadnie przyjął, że w porządku obrad Walnego Zgromadzenia nie mogła być umieszczona sprawa jednostkowa – rozpoznanie odwołania M. S. od uchwały Rady Nadzorczej z dnia 10 października 2011 r. o odwołaniu go z funkcji Prezesa Zarządu, skoro odwołanie powoda wpłynęło 13 października 2011 r. Kwestia ta w żaden sposób nie mogła wpłynąć i nie wpłynęła na podjęcie uchwały Nr (...) o zmianie treści § 52 ust. 2 statutu.

Ustalenia poczynione na podstawie dowodu z dokumentów prowadzą do wniosku, że wszystkie osoby obecne na Walnym Zgromadzeniu w dniu 21 grudnia 2011 r. i podejmujące zaskarżoną uchwałę, w tym S. S. (2), R. T. i H. P., były
członkami pozwanej Spółdzielni uprawnionymi do głosowania. Dodać należy, że okoliczność, czy i jakich uchybień dopuścił się organ przy przyjmowaniu członków, nie zmienia faktu, że członek przyjęty zachowuje ten przymiot (tak: S.N. w wyroku z dnia 12 września 1968 r., II PR 327/63, OSNC 1964/86; S.A. w Lublinie w wyroku z dnia 12 marca 2014r., I ACa 801/13, Portal orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Lublinie).

Zgodnie z § 38 ust. 2 pkt 1 statutu uchwały w przedmiocie zmiany statutu podejmowane są kwalifikowaną większością 2/3 głosów. Za podjęciem zaskarżonej uchwały głosowało jednomyślnie 9 spośród 11 członków pozwanej Spółdzielni, co stanowiło 82 %, a więc quorum z § 38 ust. 2 pkt 1 statutu było zachowane.

Wobec tego, że wszystkie zarzuty powoda dotyczące zaskarżonej uchwały okazały się chybione, Sąd Okręgowy na mocy powołanych przepisów oddalił powództwo.

Orzeczenie o kosztach procesu ma podstawę prawną w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Powód, jako strona przegrywająca sprawę, obowiązany jest zwrócić pozwanej Spółdzielni poniesione koszty procesu, na które składa się wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 180 zł według stawki z § 10 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych i ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 490 ze zm.) oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.