Sygn. akt I ACa 71/14
Dnia 13 marca 2014 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Wojciech Kościołek |
Sędziowie: |
SSA Andrzej Struzik SSA Sławomir Jamróg (spr.) |
Protokolant: |
st.sekr.sądowy Katarzyna Wilczura |
po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2014 r. w Krakowie na rozprawie
sprawy z powództwa M. C. (1)
przeciwko Skarbowi Państwa –Okręgowemu Inspektoratowi Służby Więziennej w K.
o ochronę dóbr osobistych i zapłatę
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie
z dnia 6 czerwca 2013 r. sygn. akt I C 2418/11
1. oddala apelację;
2. zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa- Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Sygn. akt I ACa 71/14
Powód M. C. (1), w ostatecznie sprecyzowanym pozwie skierowanym przeciwko Skarbowi Państwa - Okręgowemu Inspektoratowi Służby Więziennej w K. (k. 3-11, k. 25, k. 26, k. 76-77), wniósł o nakazanie stronie pozwanej, aby w terminie 7 dni od uprawomocnienia się wyroku przeprosiła na piśmie powoda w związku z naruszeniem jego dóbr osobistych na skutek niezapewnieniem mu humanitarnych i godziwych warunków odbywania kary w Areszcie Śledczym w C. oraz zasądzenie od strony pozwanej na jego rzecz zadośćuczynienia pieniężnego w kwocie 7.800 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty z tytułu doznanej przez niego krzywdy.
W uzasadnieniu żądania powód wskazał, iż przebywał w Areszcie Śledczym w C. w okresie od 09 do 30 grudnia 2009 r., przy czym zarówno w celi mieszkalnej, w której był osadzony do dnia 10 grudnia 2009 r., jak i w celi mieszkalnej, w której przebywał od 10 do 30 grudnia .2009 r., znajdowały się oprócz niego również osoby palące tytoń – sam zaś powód jest osobą niepalącą. Powód wskazał, iż na skutek przebywania z osobami palącymi doznał uszczerbku w postaci podrażnienia dróg oddechowych, co negatywnie wpłynęło na jego stan zdrowia oraz skutkowało odczuwaniem przez niego nudności, a nadto wywołało u niego złe samopoczucie, dyskomfort psychiczny a nawet załamanie psychiczne (powód miał samobójcze myśli). Powód podkreślił, iż wielokrotnie zwracał uwagę na wyżej opisaną sytuację oddziałowym i wychowawcom, jednak bezskutecznie – takie a inne rozmieszczenie więźniów argumentowali oni brakiem odpowiedniej ilości cel mieszkalnych. Powód zarzucił również, iż w momencie przyjmowania go do Aresztu Śledczego w C. otrzymał ze znajdującego się tam magazynu zużyte i zniszczone materace, koce, pościel, ręczniki, ścierkę do naczyń, poduszkę, poszewkę, bluzę i spodnie. Powód podniósł także, iż w trakcie pobytu w w/w jednostce penitencjarnej nie otrzymywał odpowiedniej ilości składników odżywczych, a to: tłustego mleka, miodu naturalnego, gruszek, śliwek, agrestu, czereśni, orzechów i owoców, co miało wpływ na stan jego zdrowia. Powód wskazał też, iż nie zapewniono mu możliwości korzystania w czasie wolnym z urządzeń i zajęć kulturalno-oświatowych, a w szczególności możliwości korzystania ze świetlicy. Na dochodzona przez niego kwotę roszczenia pieniężnego w wysokości 7.800 zł składa się: kwota 4.900 zł z tytułu niezapewnienia powodowi celi dla niepalących, kwota 1.800 zł z tytułu niezapewnienia odpowiedniego wyżywienia, kwota 300 zł z tytułu otrzymania zniszczonych rzeczy, kwota 800 zł z tytułu niezapewnienia świetlicy.
W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.
Strona pozwana potwierdziła, iż powód przebywał w Areszcie Śledczym w C.. Przebywał on w celi nr 45 o pow. 14,12 m 2 przeznaczonej dla 4 osób, a w dniach od 10 do 30 grudnia 2009 r. w celi nr 61 o pow. 16,39 m 2 przeznaczonej dla 5 osób. Strona pozwana podkreśliła, iż nie stosowano wobec powoda żadnych niedopuszczalnych form osadzenia, w pełni respektując jego godność osobistą i nie narażając go na zagrożenia bądź utrudnienia przewyższające nieunikniony stopień dolegliwości, spowodowany samym faktem pozbawienia wolności.
Wyrokiem z dnia 6 czerwca 2013r. sygn. akt I C 2418/11Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił powództwo odstępując od obciążenia powoda kosztami procesu.
Sąd Okręgowy przyjął za niesporne , że powód przebywał w pozwanym Areszcie Śledczym w C. w związku z prowadzonymi przez niego czynnościami procesowymi przed Sądem Okręgowym w Częstochowie.
w okresie od dnia 09 grudnia 2009r. do dnia 30 grudnia 2009 r. tj 22 dni. Do pozwanego Aresztu powód przetransportowany został z Zakładu Karnego w R., gdzie też następnie został odtransportowany w dniu 30 grudnia 2009 r.
Sąd Okręgowy ustalił , że podczas pobytu w Areszcie Śledczym w C. M. C. (1) przebywał w celi nr(...)o pow. 14,12 m ( 2) przeznaczonej dla 4 osób, a od 10 do 30 grudnia 2009 r. w celi nr (...) o pow. 16,39 m ( 2 )przeznaczonej dla 5 osób (w której przebywał razem z R. P., M. M. (1), (...) R. oraz M. C. (2), którego następnie zastąpił A. K.). Standard obydwu cel był podobny: w każdej z nich znajdował się duży stół, łóżka, taborety więzienne, szafki wiszące na ścianach – w czasie swojego pobytu powód nie zgłaszał żadnych uwag co do wyposażenia i stanu cel. W tej jednostce penitencjarnej wyodrębnione są cele dla osób osadzonych używających wyrobów tytoniowych, a osadzeni rozmieszczani są w celach mieszkalnych zgodnie ze złożoną przez siebie deklaracją dotyczącą używania wyrobów tytoniowych. Administracja jednostki niezwłocznie reaguje na każdy przypadek łamania zakazu palenia w celach dla niepalących, zaś osoby niepalące mogą w każdej chwili poinformować wychowawców i oddziałowych o naruszaniu wymienionego zakazu w przypadkach, które nie zostały dostrzeżone przez funkcjonariuszy. Podczas rozmowy po przetransportowaniu do Aresztu Śledczego w C. przeprowadzonej w dniu 09 grudnia 2009 r. powód przekazał wychowawcy informację, iż nie pali papierosów, w związku z czym został umieszczony w celi zgodnie ze złożoną przez siebie deklaracją. Ze względu na charakter popełnionych przestępstw powód musiał zostać osadzony w celi o specjalnie dobranym składzie osobowym. Brak jest informacji potwierdzających, iż w trakcie pobytu w Areszcie Śledczym w C. powód przebywał wśród osób palących papierosy. Podczas pobytu w w/w jednostce ewidencyjnej powód miał stały kontakt z wychowawcą miał możliwość zgłoszenia uwag i zastrzeżeń co do składu osobowego w celach w których był zakwaterowany oraz używania przez innych współosadzonych wyrobów tytoniowych – skarg tego rodzaju jednak nie zgłaszał zarówno podczas rozmów z wychowawcą jak i psychologiem, a nadto nie zgłaszał się na rozmowy do dyrekcji i kierownictwa aresztu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami osadzeni w Areszcie Śledczym w C. korzystają z trzech posiłków dziennie: tj. śniadania, obiadu, kolacji. W trakcie wizytacji Sędziego Penitencjarnego w jednostce penitencjarnej kontroli podlegają również kwestie związane z zagwarantowaniem wyżywienia. W sprawozdaniu z wizytacji Sędziego Penitencjarnego z dnia 22 lipca 2010 r. nie zamieszczono jednak jakichkolwiek uwag co do jakości przygotowywanych posiłków. Normy żywieniowe w jednostce były przestrzegane. Zgodnie z dyspozycją § 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 kwietnia .2006 r. w sprawie trybu postępowania właściwych organów w wypadku, gdy liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekroczy w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów (Dz.U. z 2006 r., nr 65, poz. 459) strona pozwana przystosowała pomieszczenie świetlicy na celę mieszkalną uzyskując w ten sposób dodatkowe miejsca zakwaterowania, co było uzasadnione w kontekście występującego zjawiska przeludnienia i zagwarantowania osadzonym normy 3 m ( 2). Powód nie zgłaszał uwag odnośnie rzeczy wydanych mu z magazynu (...) jednostki penitencjarnej, potwierdzając własnoręcznym podpisem ich odbiór.
M. C. (1) – już po opuszczeniu Aresztu Śledczego w C. - sformułował cztery skargi, w tym do Dyrektora Aresztu Śledczego w C. w sprawie umieszczenia w celi mieszkalnej razem z osobami palącymi - do Dyrektora Aresztu Śledczego w C. w sprawie przedmiotów oddanych do magazynu depozytowego (metalowa łyżeczka i rzekomy sznurek dł. 3 m) – do Dyrektora Okręgowego w K. w sprawie umieszczenia w celi (...) aresztu z osobami palącymi . Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd pierwszej instancji odmówił wiarygodności zeznaniom, iż powód w trakcie pobytu w Areszcie Śledczym w C. przebywał w celach razem z osobami palącymi tytoń , zgłaszał przełożonym uwagi i zastrzeżenia z tym związane i nie otrzymywał przepisowych racji żywieniowych.
Przy tak ustalony stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał , że powództwo nie jest zasadne. Odwołując się do przepisu art. 24 § 1 k.c. w zw. z art. 448 k.c. oraz art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c., Sąd wskazał że na powodzie spoczywał obowiązek udowodnienia, że pozwany naruszył jego dobra osobiste, zaś na pozwanym ciąży obowiązek udowodnienia, że jego działanie naruszające dobra osobiste powoda nie było bezprawne. Powód tego nie wykazał. Nie ujawniono wiarygodnych informacji potwierdzających, iż w trakcie pobytu w Areszcie Śledczym w C. powód przebywał wśród osób palących papierosy . Również pozostałe zarzuty wobec strony pozwanej zgłoszone przez powoda nie znalazły potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym w tym dotyczące norm wyżywienia oraz wydania zużytych i zniszczonych przedmiotów przeznaczonych do osobistego użytku. Za jedyne uchybienie ze strony pozwanej można uznać niezapewnienie powodowi możliwości korzystania ze świetlicy – strona pozwana w tym zakresie wyjaśniła jednak, iż zgodnie z dyspozycją § 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 19.04.2006 r. w sprawie trybu postępowania właściwych organów w wypadku, gdy liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekroczy w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów (Dz.U. z 2006 r., nr 65, poz. 459) przystosowała pomieszczenie świetlicy na celę mieszkalną uzyskując w ten sposób dodatkowe miejsca zakwaterowania, co było uzasadnione w kontekście występującego zjawiska przeludnienia i zagwarantowania osadzonym normy 3 m 2. Nawet jednak przy przyjęciu za prawdziwe twierdzeń powoda nie było podstaw do uwzględnienia żądania zadośćuczynienia. Zbyt krótki bowiem okres pobytu powoda nie pozwalał na uznanie wystąpienia cierpień podnoszonych w pozwie i uszczerbku na zdrowiu. Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu stanowił art. 102 k.p.c.
Apelację od tego wyroku złożył powód zaskarżając wyrok w całości, żądając zmiany orzeczenia i uwzględnienia żądania, ewentualnie uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Zarzucił naruszenie prawa materialnego a to art. 6 k.c. w zw. z art. 24§1 k.c. i art. 448 k.c. poprzez przyjęcie przez Sąd Okręgowy obowiązkiem powoda było udowodnienie naruszenia przez pozwanego jego dóbr osobistych oraz tego, że warunki w jakich przebywał u pozwanego były niezgodne z przepisami rozporządzeń wykonawczych mimo, że zgodnie z linia orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w S. ciężar wykazania , że warunki w Zakładzie karnym odpowiadały obowiązującym normom spoczywał na stronie pozwanej. Powód zarzucił także naruszenie art. 233§1 k.p.c. i art. 236 k.p.c. poprzez nieprzeprowadzenie przez Sąd dowodów z zeznań świadka P. M. oraz z opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej a w rezultacie nierozważenie całokształtu okoliczności w ujawnionych sprawie, dokonanie fragmentarycznej , jednostronnej analizy i oceny dowodów pomimo, że powód zamierzał wykazać szkodę i rozmiar doznanej krzywdy zdrowotnej poprzez ujemne skutki kontaktu z palącymi. Zdaniem powoda możliwe było ustalenie w ewidencji ludności adresu świadka i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego. Powód zarzucił ponadto naruszenie prawa materialnego a to art. 23 k.c., art. 24 k.c. i art. 448 k.c. poprzez ich błędną wykładnię i tym samym ich niezastosowanie w sprawie w odniesieniu do roszczeń powoda. Powód podniósł , że skoro strona pozwana zapewniała, że nie było możliwe aby powód był osadzony z palącymi to winna wykazać, że te osoby, zanim zostały przeniesione z innych zakładów karnych do Aresztu śledczego w C., to już wówczas były osobami nie palącymi. Wysoce wątpliwe są zdaniem skarżącego własne sprawozdania strony pozwanej skoro z zeznań świadka R. wynika odmienny stan faktyczny tj , że była to cela dla palących a powód nie palił papierosów. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał też, że określił w pozwie żądanie zadośćuczynienia za krzywdę doznaną związku z narażeniem jego zdrowia fakt przebywania w celi z palącymi. Określił dobro osobiste naruszone , podnosił bóle głowy , dyskomfort psychiczny jak i wykazał okoliczności w jakich doszło do naruszenia ,w tym uporczywość pozwanej nie uchylającej zagrożenia zdrowia. Ocena dowodów dokonana przez Sąd narusza zasady logiki i doświadczenia życiowego , jak też nie uwzględnia związku przyczynowo – skutkowego i jako taka może być podważona. Powód nie może ponosić negatywnych skutków procesowych braku możliwości wskazania adresu świadka M. tak więc ciężar dowodu przeszedł na przeciwnika. Nawet najmniejszy stopień winy naruszającego dobro osobiste powoda wystarcza do uwzględnienia żądania a Sąd wskazał , że nawet jeżeli do naruszenia doszło to trwało to bardzo krótko. Działanie z premedytacją , nieludzkie traktowanie stosowane przez wiele godzin w sposób ciągły prowadzi do dotkliwego cierpienia . Powód zaś przez wiele godzin przebywał przez 3 tygodnie w takich poniżających warunkach , które z premedytacja urządził pozwany . Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Państwo jest zobowiązane aby pobyt w zakładzie karnym przebiegał w warunkach umożliwiających zachowanie ludzkiej godności i aby pobyt tamże nie powodował zagrożenia lub niewygód i winien też dbać o dobro osoby osadzonej. Do obowiązków służby więziennej należy przestrzeganie praw więźniów , zapewnienie humanitarnych warunków poszanowania godności i opieki . Obowiązek ten wynika zarówno z prawa krajowego jak i międzynarodowego. Strona pozwana wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.
Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny uznał za własne ustalenia Sądu Okręgowego i zważył co następuje:
Pominięcie dochodzenia dla ustalenia adresu świadka M. nie stanowiło uchybienia procesowego. Zwrócić bowiem należy uwagę, że powód nie jest osobą pozbawioną prawa do korespondencji i mógł samodzielnie ustalić adres tego świadka. Przede wszystkim jednak trzeba zauważyć, że świadek ten miał być powołany na okoliczność tego, że powód był osadzony z palącymi. Biorąc pod uwagę, że według zeznań powoda świadek ten miał przebywać z powodem w jednej celi nr 45 tylko jeden dzień a następnie miał opuścić jednostkę penitencjarna to świadek ten nie mógł mieć istotnej wiedzy o pobycie powoda przez okres 3 tygodni w Areszcie Śledczym w C.. k-226. W aspekcie więc rezygnacji powoda z zeznań pozostałych świadków, którzy musieli mieć dużo większy zakres wiedzy o pobycie powoda w Areszcie w C., nieprzeprowadzenie dochodzenia celem ustalenia adresu świadka nie mogło mieć istotnego wpływu na rozstrzygnięcie.
Zgodzić się trzeba z powodem, że to na Zakładzie Karnym spoczywa obowiązek wykazania powierzchni w celach, liczby osadzonych i zasad ich rozmieszczenia czy też przedłożenia dokumentów dotyczących zasad odbywania kary pozbawienia wolności, norm żywnościowych oraz deklaracji osadzonych. Powód bowiem jako osadzony nie ma dostępu do dokumentacji jednostki penitencjarnej. Strona pozwana wykazała jednak, że powód został osadzony celi spełniającej normę powierzchniową wskazaną w art. 110 §2 k.k.w. Z wykazu pomieszczeń wynika , że cela mieszkalna nr (...) ma powierzchnię 14,12 m2 a cela 61 o pow. 16,39m2. Powód ponadto zeznawał , że w celi(...) przebywało 3 lub 4 osoby a w celi (...)w jednym czasie 5 osób co wypełniało normy osadzenia. Z jego zeznań wynikało także , że cela spełniała podstawowe wymogi higieniczne, co do których powód nie składał zastrzeżeń k-22/2. Dowód z opinii psychologicznej został cofnięty k- 76/2 Dowód z opinii biegłego z zakresu medycyny nie jest adekwatny w sytuacji braku bezprawności tj niewykazania naruszenia zasad wykonywania kary pozbawienia wolności. Co więcej twierdzenia pozwu wskazują na zagrożenie zdrowia i naruszenie godności a nie na trwałe naruszenie czynności organizmu, stąd badanie obecnego stanu zdrowia powoda nie było potrzebne. Powód ponadto wnioskował dowód z opinii biegłego k-5 i k- 76/2 na okoliczność ujemnych skutków zdrowotnych jakie niesie przybywanie z osobami palącymi a nie na okoliczność własnego uszczerbku. Powód wprawdzie wskazywał , że doszło do podrażnienia dróg oddechowych k-23 jednakże ani w pozwie ani w zeznaniach nie twierdził by ten stan nadal się utrzymywał . Ogólne zaś negatywne skutki kontaktów z palaczami tj możliwość odczuwania bólów głowy i dyskomfort u psychicznego nie wymagają wiadomości specjalnych i mieszczą się w zasadach wiedzy powszechnej. Istotne natomiast jest, że powód nie wykazał by współosadzeni palili. Niewiarygodne są zeznania M. C. (1), że bóle głowy i podrażnienia stanowiły skutek palenia. Z treści rozmowy z dnia 16 października 2009r. k- 95 wynika, że kwestia preferencji co do palenia tytoniu była uwzględniana przy zakwaterowaniu w Areszcie Śledczym w C.. Ze sprawozdania sędziego penitencjarnego wynika, że nie stwierdzono nieprawidłowości funkcjonowania aresztu k-107 a więc także zasad rozmieszczania osadzonych. Z pisma z dnia 24 lutego 2011r. i sprawozdania pokontrolnego wynika, że także pozostali osadzeni deklarowali , że są niepalący. Wbrew zarzutom apelacji strona pozwana nie miała obowiązku weryfikowania deklaracji osadzonych podczas wcześniejszych pobytów bo preferencje w zakresie palenia mogą ulec zmianie i nawet nałogowy palacz może rzucić palenie i zadeklarować, że nie chce przebywać z palaczami. Strona powodowa nie naruszyła żadnych zasad rozmieszczenia osadzonych. Nie ma żadnych podstaw do uznania , że administracja aresztu godziła się i tolerował a palenie tytoniu na terenie cel dla niepalących. W świetle zasad doświadczenia życiowego można oczywiście przyjąć , że mogą występować przypadki naruszania zakazu palenia papierosów tj złamania deklaracji i palenia tytoniu lub innych używek z nielegalnych źródeł. Nie zostało jednak wykazane, że strona pozwana mając wiedzę o takich przypadkach tolerowała naruszenie zasad palenia tytoniu w celi dla niepalących lub też umożliwiała nabycie tytoniu przez osoby umieszczone w celi dla niepalących. Brak jest dowodów potwierdzających tezę o nabywaniu papierosów w kantynie przez innego więźnia o nazwisku C.. Nie są w tym względzie wiarygodne zeznania powoda i świadka R. i Sąd Okręgowy odmawiają oparcia ustaleń na tych dowodach nie naruszył zasad logiki. Zeznania te nie są bowiem spójne w zakresie pozostałych okoliczności i jako takie nie zasługują na wiarygodność. Świadek R. i pozwany różnili się bowiem w zeznaniach zarówno co do liczby osób osadzonych w celach (świadek zeznawał o 8 osobach) , co do stanu sanitarnego celi ( świadek w przeciwieństwie do powoda kwestionował stan celi) i co do czystości pościeli i materaców (świadek w przeciwieństwie do powoda twierdził , że pościel była zmieniana co dwa tygodnie i nie było z tym problemów). Ponadto trudno przyjąć by powód deklarujący się jako niepalący od razu nie protestował w sposób widoczny co do osadzenia go jak twierdzi w celi dla palących, skoro od razu składał skargę w tak błahej sprawie jak kwestii posiadania pozostającej w depozycie łyżeczki 2010r. k- 99. Trudno przyjąć by powód od razu nie wykorzystał pisemnej drogi skargowej skoro w innych sprawach wykorzystywał taką możliwość. Niezrozumiałe jest więc dlaczego podnosił tę okoliczność dopiero po przeniesieniu. Powód też nie skarżył się na kontakt z palaczami ani psychologowi w dniu 11 grudnia 2009r ani też po przetransportowaniu do R. w dniu 2 stycznia 2010 i nie wskazywał żadnych zagrożeń związanych ze swym stanem zdrowia, co czyni niewiarygodnymi jego zeznania o notyfikacji wychowawcom faktu osadzenia w celi dla palących. Na podstawie art. 108 ust. 2 k.k.w. skazany był wręcz obowiązany poinformować niezwłocznie przełożonego o zagrożeniach dla jego bezpieczeństwa osobistego oraz unikać tych zagrożeń. Z notatki sporządzonej przy przyjęciu do aresztu wynika, że powód był pouczony o zagrożeniach bezpieczeństwa osobistego i o możliwości zwracania się do przełożonych o problemach i trudnościach, trudno więc logicznie wytłumaczyć dlaczego brak jest jakiegokolwiek weryfikowalnego śladu takich protestów powoda z okresu pobytu w areszcie prowadzonym przez stronę pozwaną. Nie wykazano więc naruszenia obowiązującego w dacie pobytu powoda w areszcie w C. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 listopada 1996r. w sprawie określenia zasad dopuszczalności używania wyrobów tytoniowych w obiektach zamkniętych podległych Ministrowi Sprawiedliwości (Dz. U. 1996r. nr 140, poz. 658 ze zm). Także niewiarygodne są zeznania powoda o brudnej i zużytej pościeli. Zaprzeczają im zarówno zeznania świadka R. jak też adnotacje o wymianach wyposażenia k-118. Brak jest jakiejkolwiek adnotacji powoda o złym stanie na potwierdzeniu wydania przedmiotów k-103. Skarżący potwierdził przyjęcie pościeli do użytku zgodnie §29 pkt2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 sierpnia 2003 roku w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności (Dz. U. z 2003r. Nr 152, poz. 1493). Stan sanitarny, w tym czystość pościeli była kontrolowana a kontrole nie stwierdziły uchybień. Tworzy to domniemanie faktyczne , że pościel nadawała się do użytku. Treść adnotacji o wymianach nie potwierdza też zarzutów powoda o naruszaniu okresów używalności zestawów określonych w załączniku do rozporządzenia z dnia 17 października 2003 roku (Dz. U. z 2003r. Nr. 186, poz.1820. Dowody o wynikach kontroli wskazują, że normy żywieniowe były zapewniane. Powód nie wykazał naruszenia art. 109 k.k.w. jak też rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 września 2003r. w sprawie określenia wartości dziennej normy wyżywienia oraz rodzaju diet wydawanych osobom osadzonym w zakładach karnych i aresztach śledczych (Dz.U. 2003r. Nr 167 poz. 1633 ze zm.). Napoje mleczne nie oznaczają obowiązku serwowania każdego rodzaju mleka według życzeń osadzonych lecz wystarczające jest dostarczenie tłuszczów w postaci np. zupy mlecznej , którą powód otrzymywał co wynika nawet z jego zeznań . Brak jest też podstaw do kształtowania obowiązku dostarczania osadzonym konkretnych owoców . To odwrotnie określony rodzaj diety może wykluczać owoce wskazane przez powoda w pozwie , które mogą lecz nie muszą być podawane osadzonym z normą wyżywienia podstawową. Zaspokojenie podstawowych potrzeb żywnościowych owocowych może być realizowane poprzez dostarczanie np. jabłek a te są serwowane skazanym w areszcie w C. co wynika z protokołu k- 109. Powód mógł korzystać ze spacerów. Czasowy brak świetlicy był dopuszczalny na podstawie przepisów powołanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Ta okoliczność jak jedyna wykazana dolegliwość powoda podczas jego krótkiego pobytu w placówce w C., nie świadczy o upokarzającym i poniżającym traktowanie więźniów, czy naruszeniu godności stanowiącym naruszenie art. 3 i art. 8 ust.1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 grudnia 1950 roku, ratyfikowanej przez Polskę w 1993 roku (Dz. U. z 1993 roku, Nr 61, poz. 284 ze zm.) oraz art. 41 ust. 4 Konstytucji RP. Nie stanowi też takiego naruszenia okoliczność, że warunki odbywania kary pozbawienia wolności nie są superkomfortowe. Zakład karny czy areszt śledczy to nie ośrodek wypoczynkowy i osadzony zawsze musi się liczyć z ograniczeniami sferze prywatności, ograniczeniami standardu wyposażenia czy zakresu urozmaicenia żywności , do jakich był przyzwyczajony na wolności.
Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, że wykazanie przypadków osadzenia w celi dla palących bez zgody osadzonego stanowi naruszenie godności i może stanowić podstawę do oceny naruszenia dóbr osobistych niezależnie od skutków zdrowotnych takiego osadzenia, jednakże w tym przypadku taki stan nie wystąpił a przynajmniej nie zostało to wykazane. Wobec wykazania przez stronę pozwaną realizacji podstawowych standardów wykonania kary pozbawienia wolności określonych przez normy prawne, w tym wykazania realizacji zasad używania wyrobów tytoniowych w areszcie w C., to na powodzie ciążył ciężar obalenia ustaleń opartych na dowodach z dokumentów. Powód nie wykazał przypadków naruszenia dóbr osobistych i nie wykazał bezprawności działania lub zaniechania pozostającego w związku z tym naruszeniem. To oznacza , że nie doszło do naruszenia art. 23, 24 k.c. i art. 448 k.c. Mając powyższe na uwadze należy przyjąć zasadność wyroku oddalającego powództwo z braku przesłanek z art. 24 k.c. w związku z art. 448 k.c. a także z art. 417 ust. 1 k.c. w związku z art. 77 Konstytucji RP. Sąd Apelacyjny oddalił więc apelację na podstawie art. 385 k.p.c. O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. i art.99 k.p.c. w zw. z art. 391§1 k.p.c. Zastosowano przy tym §11ust. 1 pkt 2 i pkt 25 oraz § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( tekst jedn. Dz.U. 2013r. poz. 461).