Sygn. akt I C 252/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 10 września 2014r.

Miasto stołeczne W. pozwem z dnia 5 sierpnia 2013 r. wniosło o zasądzenie solidarnie od pozwanych K. G., R. K., B. D. i P. D. kwoty 14.016,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 11.345,71 zł
od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia zapłaty i od kwoty 2.671,19 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że K. G., R. K., B. D. i P. D. zajmują lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...)
w W.. Początkowo pozwani zajmowali lokal na podstawie umowy najmu z dnia
14 listopada 2001 r. zawartej pomiędzy zarządem (...)
a K. G.. Powód wypowiedział K. G. stosunek najmu ze skutkiem na dzień 31 grudnia 2007 r. wobec zaległości w uiszczaniu opłat za korzystanie
z lokalu. Od tamtej pory pozwani zajmują lokal bez tytułu prawnego i z tego tytułu zobowiązani są do zapłaty na rzecz powoda kwoty w łącznej wysokości 14.016,90 zł, na którą składają się odszkodowanie w wysokości 11.345,71 zł i skapitalizowane na dzień 30 czerwca 2013 r. odsetki za opóźnienie w wysokości 2.671,19 zł.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 18 września 2013 r. sygn. akt
I Nc 4908/13) tutejszy Sąd nakazał, aby pozwani K. D., R. K., B. D. i P. D. zapłacili solidarnie na rzecz powoda kwotę 14.016,90 zł wraz
z odsetkami w wysokości ustawowej od kwoty 11.345,71 zł od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia zapłaty i od kwoty 2.671,19 zł r. do dnia 5 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 2.576 zł tytułem kosztów procesu.

Powyższy nakaz zapłaty uprawomocnił się w stosunku do K. G.
i R. K.. Natomiast P. D. i B. D. w sprzeciwach od nakazu zapłaty zaskarżyli powyższy nakaz w całości i wnieśli o oddalenie powództwa w całości (k. 101 i k. 156). B. D. zarzuciła, że w przedmiotowym lokalu nie przebywała od dnia 19 maja 2007 r. do 2012 r., lecz mieszkała wówczas przy ul. (...) w W.,
a zatem za ten okres nie powinna być obciążona opłatami. P. D. zarzucił, że w lokalu przy ul. (...) w W. nigdy nie był zameldowany, natomiast przebywał w nim jedynie od 26 lutego 2013 r. do 2 października 2013 r., dlatego nie poczuwa się do spłaty całości długu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Zarząd (...) (jako wynajmujący) i K. G. (jako najemca) w dniu 14 listopada zawarli umowę najmu komunalnego lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w W. przy ul. (...), o łącznej powierzchni użytkowej 29,10 m2,
na czas nieoznaczony. W umowie najmu wskazano, że w lokalu tym wraz z najemcą zamieszkiwać będą R. K. (syn), B. D. (córka) i E. D. (wnuczka). Wobec zaległości w regulowaniu opłat za korzystanie z lokal i niezastosowania się do wezwania do zapłaty zaległych należności, powód pismem z dnia 7 listopada 2007 r. wypowiedział K. G. najem przedmiotowego lokalu ze skutkiem na dzień
31 grudnia 2007 r. Od tego momentu lokal zajmowany jest bez tytułu prawnego. (umowa nr (...) najmu lokalu mieszkalnego z dnia 14.11.2001 r. – k. 5-7, wypowiedzenie umowy najmu z dnia 07.11.2007 r.– k. 8).

Po rozwiązaniu stosunku najmu miasto stołeczne W. naliczało opłaty z tytułu odszkodowania za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego i za media. Zaległości w opłatach za przedmiotowy lokal za okres od 1 sierpnia 2009 r. do 30 czerwca 2013 r. wynoszą łącznie 14.016,90 zł. Na kwotę tą składają się należności z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z przedmiotowego lokalu za wskazany okres w wysokości 11.345,71 zł
i skapitalizowane odsetki za opóźnienie w ich zapłacie w wysokości 2.671,18 zł. W okresie od marca 2013 r. do czerwca 2013 r. miesięczne odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego naliczane przez powoda wynosiło 320,60 zł. Pismem z dnia 18 lutego 2013 r. miasto stołeczne W. wezwało K. G., B. D. i R. K. do zapłaty zaległych należności za korzystanie z lokalu, lecz wezwanie to okazało się bezskuteczne. ( powiadomienia o zmianie opłat – k. 10, 11, 133-137,141-145, wydruki z systemu informatycznego konta lokalu przy ul. (...) – k. 13-21, wezwanie do zapłaty z dnia 18.02.2013 r. wraz ze zwrotnymi potwierdzeniami odbioru – k. 12-12v.).

Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w W. wyrokiem z dnia 16 marca 2010 r. orzekł eksmisję K. G., B. D., E. D. i R. K. z lokalu nr (...) przy ul. (...) w W., orzekł, że osobom tym przysługuje prawo do otrzymania lokalu socjalnego oraz wstrzymał wykonanie wyroku do czasu złożenia pozwanym przez miasto stołeczne W. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. ( kopia wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w W. z dnia 16.03.2010 r. sygn. akt II C 658/09 – k. 107-107v.).

P. D. do lokalu przy ul. (...) w W. wprowadził się
w dniu 26 lutego 2013 r. Wcześniej zamieszkiwał natomiast w mieszkaniu przy ul. (...) w W. wynajmowanym na podstawie umowy najmu z dnia 19 maja 2007 r. B. D. w okresie objętym pozwem także nie mieszkała w mieszkaniu przy ul. (...) w W., lecz wraz ze swoją małoletnią córką E. D. i mężem P. D. zamieszkiwała w lokalu przy ul. (...) w W., a później
w mieszkaniu przy ul. (...) w W.. W przedmiotowym lokalu przy u Borsuczej pozostały natomiast rzeczy B. D.. (oświadczenia najemcy o osobach zamieszkujących w lokalu z dnia 2.10.2013 r. – k. 146, oświadczenie najemcy o osobach zamieszkujących w lokalu z dnia 26.02.2013 r. – k. 147, oświadczenie najemcy o osobach zamieszkujących w lokalu z dnia 02.10.2013 r. – k. 146, oświadczenie najemcy o osobach zamieszkujących w lokalu z dnia 18.09.2012 r. – k. 148, oświadczenie najemcy o osobach zamieszkujących w lokalu z dnia 06.09.2010 r. r. – k. 149, oświadczenie najemcy o osobach zamieszkujących w lokalu z dnia 07.01.2003 r. – k. 150, umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 19.05.2007 r.- k.54, kopia protokołu rozprawy z dnia 16.03.2010 r. w sprawie sygn. akt II C 658/09 Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w W. z powództwa miasta stołecznego W. przeciwko K. G., B. D., E. D. i R. K. o eksmisję – k. 203-204).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów
z dokumentów.

Dokumenty te nie budziły wątpliwości co do ich wiarygodności i autentyczności
i wszystkie razem składały się na spójny i logiczny obraz tworzący opisany wyżej stan faktyczny sprawy. Podkreślić należy przede wszystkim, że z dokumentów stanowiących materiał dowodowy sprawy istotnie wynika, że pozwany P. D. w spornym lokalu nie zamieszkiwał przez większość okresu objętego pozwem, lecz wprowadził się do niego dopiero pod koniec lutego 2013 r. Pozwany przedłożył umowę najmu z dnia 19 maja 2007 r., z której wynika, że zawarł wówczas umowę najmu innego lokalu mieszkalnego w W.. P. D. w latach 2003-2012 nie był zgłaszany przez K. D. w kolejnych jej oświadczeniach o osobach zamieszkujących w lokalu nr (...) przy ul. (...) w W.. Pojawił się on dopiero w oświadczeniu z dnia 26 lutego 2013 r. a zatem od tego momentu można było przyjąć, że przedmiotowy lokal faktycznie zajmował. Nadto wskazać należy, że P. D. nie został objęty przez miasto stołeczne W. pozwem w sprawie o eksmisję
z przedmiotowego lokalu, która została zakończona wyrokiem Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy z dnia 16 marca 2010 r, co wskazuje, że nie zajmował wówczas tego lokalu. Fakt ten znajduje potwierdzenie również w treści protokołu rozprawy odbytej w tamtej sprawie w dniu
16 marca 2010 r., w którym zawarte są oświadczenia K. G. i B. D. o osobach, które zamieszkiwały wówczas w przedmiotowym lokalu. Wśród wymienionych osób niebyło P. D..

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jedn.: Dz.U. z 2005 r.,
nr 31, poz. 266 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o ochronie praw lokatorów”, osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Zgodnie z zasadą z art. 18 ust. 2 zd. cytowanej ustawy, odszkodowanie to odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Stosownie do art. 18 ust. 3 tejże ustawy, osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł. Przesłanką dochodzenia wymienionego roszczenia o odszkodowanie jest sam fakt zajmowania lokalu bez tytułu prawnego, bez konieczności wykazywania przez powoda zaistnienia jakiejkolwiek szkody. Odszkodowanie z art. 18 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów pełni funkcję zbliżoną do czynszu najmu, co uzasadnia odpowiednie stosowanie do tego rodzaju stosunku przepisów
o najmie. Świadczenie okresowe należne właścicielowi w formie miesięcznego odszkodowania powinno być płatne do dziesiątego dnia każdego miesiąca (art. 669 § 2 in fine k.c.). Należy przy tym przyjąć solidarną odpowiedzialność osób pełnoletnich zamieszkujących w lokalu, którym wygasł do niego tytuł, na podstawie art. 6881 k.c. stosowanym przez analogię (tak również:
F. Z., M. O., M. P., Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego. Komentarz, (...) ., s. 236 i 238).

W rozpatrywanej sprawie poza sporem pozostawała wysokość odszkodowania za korzystanie z lokalu przy ul. (...) bez tytułu prawnego, które powód naliczał co miesiąc w okresie objętym pozwem – od 1 sierpnia 2009 r. do 30 czerwca 2013 r. – w kwotach wskazanych w wydruku z konta lokalu dołączonym do pozwu. Pozwani wysokości tego odszkodowania nie kwestionowali. Oznaczało to, że Sąd mógł przyjąć wysokość odszkodowania, odpowiadającego poszczególnym opłatom miesięcznych naliczonym w wydruku z konta lokalu, za ustalone na podstawie art. 230 k.p.c.

W celu odparcia roszczeń powoda pozwani B. D. i P. D. podnieśli, że przez większość czasu, za który powód domaga się odszkodowania, nie zamieszkiwali w przedmiotowym lokalu. Odnosząc się w pierwszej kolejności do sytuacji B. D., to nie ulega wątpliwości, że przez cały okres, którego dotyczy pozew,
w lokalu nr (...) przy ul. (...) w W. znajdowały się jej rzeczy, co sama przyznała
w toku sprawy o eksmisję sygn. akt II C 658/09 tutejszego Sądu, podczas rozprawy z dnia
16 marca 2010 r. (k. 203 v.). W ocenie Sądu samo przechowywanie w mieszkaniu rzeczy, bez zamieszkiwania w nim, oznacza jego „zajmowanie” w rozumieniu art. 18 ust. 1 ustawy
o ochronie praw lokatorów
, gdyż i w takiej sytuacji właściciel lokalu nie może z niego swobodnie korzystać, bez opróżnienia go z cudzych rzeczy. Uzasadnia to obowiązek zapłaty odszkodowania, o którym mowa w przywołanym przepisie. Niezależnie od tego wskazać należy, że B. D. z pewnością mieszkała w spornym lokalu od września 2010 r. do końca okresu objętego pozwem, skoro była wskazywana przez byłą najemczynię K. G. jako osoba zamieszkująca w lokalu w składanych powodowi kolejnych pisemnych oświadczeniach z dnia 6 września 2010 r. (k. 149), 18 września 2012 r. (k. 148) i 26 lutego
2013 r. (k. 147). Gdyby B. D. w lokalu tym faktycznie nie zamieszkiwała,
to zapewne nie byłaby zgłaszane jako osoba zajmująca lokal, chociażby dlatego, że to wiąże się
z naliczeniem wyższych opłat za mieszkanie. Z tego względu B. D. jest zobowiązana do zapłaty na rzecz powoda na podstawie art. 18 ust. 1, 2 i 3 ustawy o ochronie praw lokatorów odszkodowania z tytułu zajmowania lokalu bez tytułu prawnego za cały okres objęty pozwem (od 1 sierpnia 2009 r. do 30 czerwca 2013 r.) w wysokości 11.345,71 zł oraz na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. odsetek ustawowych za opóźnienie w zapłacie odszkodowania naliczonych na dzień 30 czerwca 2013 r. w wysokości 2.671,19 zł, to jest kwoty łącznej 14.016,90 zł, a także dalszych odsetek od wskazanych kwot (art. 481 § 1 i 2 oraz art. 482 k.c.).

Mając to na uwadze Sąd w pkt. 1 sentencji wyroku zasądził od pozwanej B. D. na rzecz powoda kwotę 14.016, 90 zł wraz z odsetkami na podstawie powołanych przepisów.

Jeśli zaś chodzi o roszczenia powoda przeciwko P. D., to na gruncie materiału dowodowego rozpatrywanej sprawy – z przyczyn szczegółowo już wyżej opisanych – przyjąć można było, że P. D. zajmował przedmiotowy lokal (zamieszkiwał w nim) dopiero od lutego 2013 r., a nie zajmował go w okresie wcześniejszym. Takie twierdzenia pozwanego znajdują odzwierciedlenie w dokumentach przywołanych powyżej, a powód nie przedstawił dowodów wykazujących, że pozwany także wcześniej zajmował sporny lokal. P. D. jest zatem zobowiązany do zapłaty odszkodowania z tytułu zajmowania lokalu bez tytułu prawnego za cztery miesiące – od marca 2013 r. do czerwca 2013 r., a nie jest zobowiązany do zapłaty odszkodowania za okres wcześniejszy. Jak wynika z powiadomienia
o zmianie opłat z dnia 9 marca 2013 r. i wydruku z konta lokalu, odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego (wraz z opłatami za media) w okresie od marca 2013 r. do czerwca 2013 r. wynosiło 320,06 zł miesięcznie. Zatem P. D. zobowiązany jest do zapłaty na rzecz powoda z tego tytułu sumy 1.280,24 zł (320,06 zł x 4 miesiące). Skoro odszkodowanie to powinno być płacone okresowo co miesiąc, to przyjąć należy, analogicznie jak w przypadku czynszu najmu, że zapłata powinna następować do 10 dnia każdego miesiąca (art. 669 § 2 k.c.). Jako że P. D. nie zapłacił w tym terminie na rzecz powoda wskazanych należności, obowiązany jest zapłacić na rzecz powoda również odsetki ustawowe za opóźnienie, stosownie do art. 481 § 1 i 2 k.c. Skapitalizowane na dzień 30 czerwca 2013 r. odsetki ustawowe
od poszczególnych wskazanych rat odszkodowania wynoszą łącznie 29,97 zł, w tym: odsetki od odszkodowania za marzec 2013 r., tj. za okres od 12 marca 2013 r. (dzień 10 marca 2013 r. był dniem ustawowo wolnym od pracy, zatem termin zapłaty przypadał 11 marca 2013 r.) do
30 czerwca 2013 r. – 12,65 zł, odsetki od odszkodowania za kwiecień 2013 r., tj. za okres od
11 kwietnia 2013 r. do 30 czerwca 2013 r. – 9,23 zł, odsetki od odszkodowania za maj 2013 r.,
tj. za okres od 11 maja 2013 r. do 30 czerwca 2013 r. – 5,81 zł, odsetki od odszkodowania za czerwiec 2013 r., tj. za okres od 11 czerwca 2013 r. do 30 czerwca 2013 r. – 2,28 zł. Łączna suma należna powodowi od pozwanego P. D. wynosi zatem 1.310,21 zł (1.280,24 zł + 29,97 zł). Nadto pozwany obowiązany jest zapłacić powodowi dalsze odsetki za okres po 30 czerwca 2013 r., od terminów i kwot wskazanych w sentencji wyroku, stosownie do art. 481 § 1 i § 2 k.c. oraz art. 482 k.c.

Z opisanych przyczyn Sąd w pkt. II sentencji wyroku zasądził od pozwanego P. D. na rzecz powoda kwotę 1.310,21 zł wraz z odsetkami, a w pkt. III sentencji wyroku oddalił powództwo przeciwko P. D. w pozostałej części,
na podstawie powołanych przepisów.

Orzekając o kosztach postępowania w stosunku do B. D. Sąd kierował się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. Pozwana B. D., jako strona przegrywająca sprawę, obowiązana jest zwrócić powodowi w całości poniesione przez powoda koszty procesu niezbędne do celowego dochodzenia praw w łącznej kwocie 3.101 zł, na którą składają się uiszczona opłata od pozwu w wysokości 701 zł
i wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 2.400 zł, ustalone na podstawie § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 490).

Jeśli zaś chodzi o rozliczenie kosztów postępowania pomiędzy powodem a pozwanym P. D., to wobec częściowego tylko uwzględnienia żądań powoda w tym zakresie Sąd stosunkowo rozdzielił koszty postępowania pomiędzy tymi stronami, stosownie do art. 100 zd. 1 k.p.c. Z dochodzonej 14.016,90 zł Sąd zasądził od P. D. na rzecz powoda kwotę 1.310,21 zł. Powód wygrał zatem sprawę w 9,35% (1.310,21 zł / 14.016,90 zł
x 100%), a w pozostałej części sprawę przegrał. Z poniesionych przez powoda kosztów
w wysokości 3.101 zł pozwany powinien zwrócić powodowi sumę 289,94 zł (3.101zł x 9,35%), odpowiednio do wyniku sprawy.

Jako że odpowiedzialność wszystkich pozwanych w rozpatrywanej sprawie co do zasądzonych od nich świadczeń jest w stosunku do powoda solidarna, Sąd zamieścił w wyroku stosowne wzmianki o solidarności ( vide orz. SN z dnia 20.05.1969 r., II CR 139/69, OSNCP 1970/2/38).