UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)w P. decyzją z dnia 25.04.2014 r. znak (...) odmówił H. G. prawa do emerytury wskazując w uzasadnieniu, że wniósł on o obliczenie wysokości emerytury na podstawie art. 55 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U.2013.1440) tj. w oparciu o wysokość ustalonego kapitału początkowego i wielkość zgromadzonej składki na indywidualnym koncie od dnia 1.01.1999 r. Organ rentowy uznał, że w przypadku wnioskodawcy brak jest podstaw do ustalenia emerytury w oparciu o nowe, zreformowane zasady, gdyż ma on już przyznane prawo do emerytury w oparciu o dotychczasowe zasady tj. na podstawie art. 27 ustawy emerytalnej i obliczonej w myśl art. 53 tej ustawy.

Odwołanie od decyzji złożył H. G., który zarzucił błędną wykładnię i zastosowanie art. 55 i art. 26 ustawy emerytalnej poprzez przyjęcie, że nie przysługuje mu obliczenie emerytury na podstawie art. 26 ustawy w przypadku wcześniejszego przyznania prawa do emerytury obliczonej zgodnie z art. 53 ustawy w okolicznościach gdy ubezpieczony, który kontynuował ubezpieczenie po osiągnięciu wieku emerytalnego wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury po 31.12.2008 r. Stawiając powyższy zarzut wniósł o uchylenie decyzji i zobowiązanie organu rentowego do obliczenia emerytury na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i przyznanie obliczonej w ten sposób emerytury jeżeli będzie ona wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53, od miesiąca w którym złożył wniosek o emeryturę po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego tj. (...) r.

W uzasadnieniu odwołujący wskazał, że powszechny wiek emerytalny (65 lat) osiągnął w dniu (...)r. i po jego osiągnięciu kontynuował zatrudnienie na podstawie umowy o pracę oraz zlecenia do dnia 22.07.2013 r. Wskazał, że w dniu 11.03.2013 r. organ rentowy przyznał mu emeryturę od grudnia 2012 r. obliczoną na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej, chociaż już wówczas zdaniem odwołującego zgodnie z art. 55 ustawy organ rentowy winien dokonać wyliczenia wysokości emerytury według wariantu na podstawie art. 26. Ponadto podał, że w obliczeniu emerytury na podstawie art. 55 i art. 26 ustawy nie może stanowić przeszkody to,
że decyzją z dnia 31.03.2010 r. została mu przyznana wcześniejsza emerytura
po osiągnięciu 60 lat, gdyż została ona zawieszona na jego wniosek z powodu kontynuowania zatrudnienia i uzyskiwania dochodów z pracy do czasu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od odwołującego na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Wskazano, że w przypadku odwołującego brak jest podstaw do przeliczenia wysokości emerytury zgodnie z treścią art. 55 ustawy emerytalnej, ponieważ odwołujący podjął wypłatę emerytury wcześniej przyznaną decyzją z dnia 31.03.2010 r.

Sąd ustalił i zważył co następuje :

H. G. urodził się w dniu (...) roku. Decyzją z dnia 31.03.2010 r. znak (...) (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał odwołującemu od dnia 1.03.2010 r. wcześniejszą emeryturę na podstawie art. 29 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.Dz.U.2013.1440).

Organ rentowy dla ustalenia wówczas wysokości emerytury wskazał, iż H. G. legitymuje się okresem składkowym wynoszącym 38 lat i 9 miesięcy oraz okresem nieskładkowym w wymiarze 5 lat i 8 miesięcy. Wypłata emerytury została wstrzymana z uwagi na osiąganie przez odwołującego przychodu skutkującego zawieszeniem wypłaty świadczenia.

(dowód : k.78, 82 akt organu rentowego)

W dniu 27.12.2012 r. H. G. zwrócił się o przeliczenie emerytury przyznanej decyzją z dnia 31.03.2010 r. wskazując, że osiągnął już ustawowy wiek emerytalny (65 lat), przez okres 30 miesięcy podlegał ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu po nabyciu uprawnień do świadczenia oraz nie pobierał świadczenia od dnia jego przyznania w związku z kontynuowaniem zatrudnienia oraz uzyskiwaniem przychodów w kwocie wyższej niż 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

(dowód : k. 1 akt organu rentowego)

W uwzględnieniu powyższego wniosku decyzją z dnia 11.03.2013 r. (znak : (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych ponownie ustalił wysokość świadczenia emerytalnego i od dnia 1.12.2012 r. wznowił wypłatę świadczenia emerytalnego. Podstawą obliczenia wysokości emerytury był art. 53 ustawy emerytalnej.

(dowód : k.23 akt organu rentowego)

Po wydaniu powyższej decyzji, H. G. w dalszym ciągu kontynuował zatrudnienie i podlegał ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu pracując jako prezes zarządu (...) Serwis Spółka z o.o. w K..

(dowód : k. 28,29 akt organu rentowego)

Wnioskiem z dnia 17.03.2014 r. odwołujący zwrócił się do organu rentowego o obliczenie emerytury na podstawie art. 55 w zw. z art. 26 ustawy emerytalnej.

(dowód : k.1 akt organu rentowego)

Zaskarżoną decyzją organ rentowy odmówił ustalenia wysokości emerytury
na podstawie w/w przepisów ustawy emerytalnej wskazując, że odwołujący ma
już przyznane prawo do emerytury w oparciu o dotychczasowe zasady tj. na podstawie art. 27 i obliczonej zgodnie z art. 53 ustawy emerytalnej.

W wykonaniu zobowiązania Sądu organ rentowy przeprowadził symulację obliczenia wysokości emerytury. Według reguł z art. 55 i art. 26 ustawy emerytalnej wyniosłaby ona 6960,16 zł miesięcznie, natomiast wysokość emerytury odwołującego ustalonej na podstawie art. 27 i art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej na dzień 1.03.2014 r. wyniosłaby 5162,50 złotych.

(k.18 akt sprawy)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zebranych
w toku postępowania oraz znajdujących się w aktach organu rentowego oraz zeznań odwołującego H. G. przy czym stan faktyczny w niniejszej sprawie był bezsporny, a strony różniły się co do oceny prawnej przepisów prawa materialnego mających zastosowanie w sprawie.

Istotą sporu było czy odwołujący H. G. spełnia przesłanki z art. 55 ustawy z ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.Dz.U.2013.1440) do wystąpienia z wnioskiem o obliczenie jego emerytury na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej.

Zgodnie z treścią powołanego przepisu ubezpieczającemu spełniającemu warunki do uzyskania emerytury na podstawie art. 27, który kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego i wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury po dniu 31.12.2008 r. może być obliczona emerytura na podstawie art. 26, jeżeli jest wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53.

H. G. osiągnął już wymagany przez art. 27 wiek emerytalny, kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu tego wieku oraz złożył wniosek o przyznanie emerytury po 31.12.2008 r.

Jakkolwiek odwołujący we wniosku z dnia 27.12.2012 r. zwrócił się o „przeliczenie” przyznanej decyzją z dnia 31.03.2010 r. emerytury, tym niemniej wniosek ten nie zmierzał do ponownego ustalenia wysokości świadczenia emerytury
w niższym wieku emerytalnym, lecz do przyznania mu po raz pierwszy emerytury na podstawie art. 27 ustawy, co wynikało z osiągnięcia przez niego powszechnego wieku emerytalnego.

Organ rentowy odmowę obliczenia wysokości świadczenia według zasad wynikających z tego przepisu argumentował pobieraniem wcześniej emerytury przez odwołującego. Stanowisko to nie jest trafne, albowiem z treści art. 55 ustawy nie wynika aby wniosek o emeryturę w powszechnym wieku musiał być pierwszym wnioskiem o świadczenie. W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że przepis art. 55 ustawy emerytalnej należy rozumieć jako przyznający prawo do złożenia wniosku o wyliczenie emerytury w powszechnym wieku emerytalnym, jeżeli ubezpieczenie było kontynuowane po osiągnięciu tego wieku emerytalnego, a wniosek został złożony pod dniu 31.12.2008 r. niezależnie od faktu przejścia na emeryturę wcześniejszą lub w niższym wieku emerytalnym (zob. uchwałę Sądu Najwyższego z 4.07.2013 r., II UZP 4/13, Lex nr 1342169, wyrok SN z 10.07.2013 r., II UK 424/12, Lex nr 1341674).

Faktem jest, że odwołujący nie skarżył decyzji z dnia 11.03.2013 r.
na podstawie której organ rentowy wyliczył odwołującemu świadczenie emerytalne według dotychczasowych „starych” reguł z art. 27 w zw. z art. 53 ustawy, jednakże nie może to przesądzać o braku możliwości prawa odwołującego do ponownego zweryfikowania wysokości należnej emerytury. W uzasadnieniach do wyroków z dnia 4.09.2013 (II UK 23/13, Lex nr 1474928) oraz z 7.11.2013 r. (II UK 143/13, Lex nr 1399861) Sąd Najwyższy zauważył, że emeryt pobierający świadczenie emerytalne, pozostający w dalszym ciągu czynnie zawodowo i z tego tytułu kontynuuje obowiązkowo ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zachowuje status ubezpieczonego spełniającego warunki do uzyskania najkorzystniejszego wymiaru należnego świadczenia emerytalnego, w tym do wyliczenia na zasadach kapitałowych, jeżeli emerytura obliczona na podstawie art. 26 ustawy jest wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53 ustawy, gdy spełnił warunki wymagane w art. 55 ustawy.

Ponadto w orzeczeniu z dnia 7.11.2013 r. Sąd Najwyższy wskazał na obowiązek organu rentowego do obliczenia emerytury ubezpieczonemu, urodzonemu przed dniem 1 stycznia 1949 r., spełniającemu warunki z art. 27 ustawy emerytalnej, który kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego oraz z wnioskiem o przyznanie emerytury wystąpił po dniu 31 grudnia 2008 r., zarówno według dotychczasowych zasad (art. 27 w związku z art. 53 tej ustawy), jak i według nowych zasad (art. 26 w związku z art. 55 tej ustawy), a następnie przyznać emeryturę w wyższej wysokości (art. 55 w związku z art. 100 ust. 1 tej ustawy).

Odwołujący nie utracił więc na stałe możliwości zweryfikowania wysokości przyznanej mu emerytury w zaniżonej wysokości tylko dlatego, że pierwotnie organ rentowy obliczył mu emeryturę według dotychczasowych, zamiast nowych korzystniejszych dla niego zasad, jeżeli - spełniając warunki do uzyskania emerytury na podstawie art. 27 ustawy - odwołujący kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego oraz wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury z art. 27 ustawy po dniu 31 grudnia 2008 r.

Należy przy tym zauważyć, że uwzględnienie odwołania nie mogło ograniczyć się do badania, czy wnioskodawca tylko kontynuował ubezpieczenie emerytalne
i wystąpił z wnioskiem o emeryturę po 31.12.2008 r. bowiem warunkiem koniecznym
do zastosowania art. 55 ustawy jest przeprowadzenie oceny czy emerytura odwołującego obliczona na tej podstawie byłaby wyższa od emerytury obliczonej
na podstawie art. 53 ustawy. Sąd zweryfikował powyższą okoliczność poprzez zobowiązanie organu rentowego do dokonania symulacji mającej na celu stwierdzenie która z emerytur (obliczona według art. 53 czy art. 26 ustawy) jest korzystniejsza
dla wnioskodawcy. Wykonując zobowiązanie organ rentowy podał, że dotychczasowa emerytura wnioskodawcy obliczona zgodnie z art. 27 i 53 ustawy emerytalnej na dzień 1.03.2014 r. wyniosłaby 5162,50 zł, z kolei ustalona według reguł z art. 55 w zw. z art. 26 ustawy wynosiłaby 6960,16 złotych. Z porównania wysokości obu świadczeń jednoznacznie wynika, że wysokość emerytury obliczona według ostatniego wariantu jest dla odwołującego kwotowo korzystniejsza.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 477¹⁴§ 1 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję nakazując organowi rentowemu wyliczenie emerytury odwołującego według reguł wynikających z art. 55 w zw. z art. 26 ustawy emerytalnej tj. przy uwzględnieniu kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego, kwoty zwaloryzowanych składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego oraz dalszego średniego trwania życia poczynając od dnia 1.03.2014 r.

SSO Anna Walczak - Sarnowska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE