UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 września 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wstrzymał wypłatę emerytury wnioskodawczyni D. D. od dnia l października
2011 r.

Wnioskodawczyni od powyższej decyzji złożyła odwołanie, wnosząc
o podjęcie wypłaty emerytury. W uzasadnieniu wskazała, że wstrzymanie emerytury związane ze zmianą przepisów, narusza prawa słusznie nabyte, których ochrona należy do fundamentalnych zasad konstytucyjnych. Dodała, że naruszone zostało w ten sposób jej bezpieczeństwo prawne. Pracując jako urzędnik, po rozwiązaniu umowy o pracę, przy ponownym zatrudnieniu musiałaby przejść całą procedurę konkursową, co nie daje jej pewności ponownego zatrudnienia.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 stycznia 2012 r. Sąd Okręgowy
w P. oddalił powyższe odwołanie, ustalając jednocześnie następujący stan faktyczny:

D. D., urodzona w dniu (...), jest zatrudniona
od dnia 16 marca 1992 r. na podstawie umowy o pracę w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w B.. W Ośrodku tym wnioskodawczyni pracowała bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury. Wniosek o emeryturę wnioskodawczyni złożyła w dniu 18 marca 2009 r., zaś świadczenie pobierała od dnia 1 marca 2009 r. Decyzją z dnia 23 września 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z urzędu zawiesił prawo do emerytury ubezpieczonej D. D. na podstawie art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazał, że organ rentowy mocą zaskarżonej decyzji nie pozbawił ubezpieczonej prawa do emerytury, a jedynie zawiesił prawo do niej, uzależniając jego podjęcie, od spełnienia przez ubezpieczoną określonego w ustawie warunku, tj. rozwiązania stosunku pracy. Ustanie przyczyny wstrzymania wypłaty emerytury (rozwiązanie stosunku pracy) spowoduje zaś wznowienie wypłaty świadczenia od miesiąca ustania tej przyczyny, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano decyzję z urzędu. Tym samym ubezpieczona nie została w żaden sposób pozbawiona prawa do emerytury, sama zaś decyzja nie stoi w sprzeczności z zasadą ochrony praw nabytych, równości wobec prawa i zakazu retroakcji.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła D. D., zaskarżając go w całości i podnosząc, że wyrok ten jest dla niej krzywdzący. Wstrzymanie wypłaty emerytury uniemożliwia jej bowiem zaplanowanie wydatków. Rozwiązanie stosunku pracy, określone jako wymóg uzyskania przedmiotowego świadczenia, stawia skarżącą przed koniecznością ponownego przejścia procedury konkursowej dla kontynuacji zatrudnienia na dotychczasowym stanowisku urzędniczym, której wynik nie daje jej gwarancji ponownego nawiązania stosunku pracy. Samo natomiast wprowadzenie przez ustawodawcę regulacji wymagającej spełnienia powyższego wymogu dla możliwości równoczesnego pobierania wynagrodzenia i emerytury, stanowi o naruszeniu praw nabytych.

W konsekwencji skarżąca wniosła o wydanie wyroku uwzględniającego dobra chronione konstytucyjnie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna, gdyż Sąd Okręgowy wydał trafne rozstrzygnięcie.

Chociaż skarżąca w objętej odwołaniem decyzji organu rentowego
z dnia 10 października 2011 r. upatruje naruszenia jej praw nabytych, zaprezentowana przez nią argumentacja nie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie bowiem z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227 ze zm.) prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. Przytoczony przepis został dodany przez art. 6 pkt 2 ustawy
z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 r., Nr 257 poz. 1726) z dniem
1 stycznia 2011 r. Natomiast w myśl art. 28 powołanej ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. do emerytur przyznanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy przepisy ustawy, o której mowa w art. 6 oraz ustawy,
o której mowa w art. 18, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się, poczynając od dnia 1 października 2011 r.

Mając na uwadze powyższe zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest prawidłowa i odpowiada obowiązującemu prawu.
W rozpatrywanej sytuacji nie można mówić o naruszeniu podnoszonej
w apelacji zasady ochrony praw nabytych, ani innych konstytucyjnych zasad, w tym zasady demokratycznego państwa prawnego, związanej z nią zasady ochrony zaufania jednostki do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz wynikającego z niej szeregu zasad szczegółowych, do których należy między innymi zasada niedziałania prawa wstecz.

Należy nadto podkreślić, że art. 103a ustawy emerytalnej nie dotyczy zasad nabywania prawa do świadczeń. Nie narusza on zatem praw nabytych, jak to podnosi skarżąca. Przepis ten dotyczy natomiast zawieszenia tego prawa,
a w konsekwencji wypłaty świadczenia. Reguluje on zatem kwestie łączenia świadczenia i zarobku, odnosi się do reguł wypłaty emerytury, a więc bieżącego okresu. Określa sposób realizowania prawa poprzez wprowadzenie unormowanego nim ograniczenia. Uprawniony do emerytury w każdej chwili może spełnić warunek z wyżej wymienionego przepisu i tym samym doprowadzić do kontynuowania pobierania świadczenia emerytalnego,
o czym skarżąca została pouczona w treści zaskarżonej decyzji. Za takim rozumieniem komentowanego przepisu przemawia nadto systematyka ustawy, a mianowicie umiejscowienie tego przepisu w rozdziale dotyczącym zawieszania i zmniejszania świadczeń, a nie w części dotyczącej powstania prawa.

W konsekwencji bezzasadnym jest powoływanie się przez skarżącą na naruszenie praw nabytych, gdyż nie została ona pozbawiona prawa do emerytury, które to świadczenie zostało jedynie zawieszone na czas kontynuowania stosunku pracy. Na uwadze należy mieć przy tym stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 3 marca 2011 r. (sygn. akt II UK 299/10, opubl. LEX nr 817535), w którym Sąd Najwyższy wskazał, że ingerencja państwa w takim zakresie nie polega na zniesieniu nabytego prawa do emerytury, ani na zmniejszeniu jego zakresu, ale na wprowadzeniu dodatkowych warunków do jego realizacji. Chociaż rzeczony wyrok Sądu Najwyższego wydany był na gruncie poprzedzającego stanu prawnego, to jednak wskazane stanowisko zachowało swą aktualność również na gruncie obecnie obowiązujących przepisów. Odnosiło się ono bowiem do art. 103 ust. 2a ustawy emerytalnej, obowiązującego w okresie od dnia 1 lipca 2000 r. do dnia 7 stycznia 2009 r., który nie różnił się w swej treści od obowiązującego aktualnie art. 103a tej ustawy.

Dodatkowo zważyć należy, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 7 lutego 2006 r. SK 45/04 (OTK –A 2006, nr 2, poz. 15) ocenił konstytucyjność wspomnianego wyżej art. 103 ust. 2a ustawy emerytalnej
w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2000 r. do dnia 7 stycznia
2009 r. Ocenę te należy uznać za aktualną w odniesieniu do rozpatrywanego art. 103a ustawy emerytalnej, który odpowiada treścią art. 103 ust. 2a. Trybunał Konstytucyjny we wskazanym wyroku uznał, że art. 103 ust. 2a jest zgodny z Konstytucją, w tym nie narusza zasady zaufania do państwa
i stanowionego przez nie prawa, w tym zasady niedziałania prawa wstecz, zasady ochrony praw nabytych, czy obowiązku wprowadzania zmian do systemu prawnego z zachowaniem odpowiedniej vacatio legis.

W świetle powyższych uwag, ogół argumentów zawartych w apelacji, nie pozwala podważyć zaskarżonego wyroku. Konieczność ewentualnego przejścia przez skarżącą procedury konkursowej dla ponownego nawiązania stosunku pracy u dotychczasowego pracodawcy nie czyni, ani decyzji organu rentowego, ani tym bardziej wyroku Sądu I instancji nieprawidłowym, czy wręcz sprzecznym z obowiązującym porządkiem prawnym. Podkreślenia zatem wymaga z całą stanowczością, że skarżąca nabyła prawo do emerytury, którego decyzja z dnia 10 października 2011 r. jej nie pozbawiła. Niemniej jednak od rozwiązania przez nią stosunku pracy, w jakim pozostaje, będzie uzależniona realizacja nabytego prawa.

W tym stanie rzeczy, uznając apelację skarżącej jedynie za nieuzasadnioną polemikę z prawidłowym rozstrzygnięciem Sądu I instancji oraz trafnymi wnioskami, jakie wywiódł w swym uzasadnieniu, Sąd Apelacyjny oddalił przedstawioną apelację, orzekając na podstawie
art. 385 k.p.c.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE