UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 8 listopada 2012r. skierowanym przeciwko (...) S.A. w S., ostatecznie sprecyzowanym pismem procesowym z dnia
21 listopada 2013 r. pełnomocnik powódek wniosła o:

1) zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki K. B. (1) kwoty 16.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za ból, krzywdę i cierpienie będące następstwem zdarzenia z dnia 03.06.2012 r. wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 06.09.2012 r. do dnia zapłaty;

2) zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki M. B. kwoty 20.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za ból, krzywdę i cierpienie będące następstwem zdarzenia z dnia 03.06.2012 r. wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 22.09.2012 r. do dnia zapłaty;

3) ustalenie odpowiedzialności pozwanej na przyszłość za skutki wypadku, któremu uległy powódki K. B. (1) oraz M. B. w dniu 03.06.2012 r.;

4) zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powódek kosztów procesu w postaci uiszczonej opłaty od pozwu, poniesionych wydatków oraz kosztów zastępstwa
procesowego według norm prawem przepisanych, a także opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 34,00 zł.

Uzasadniając swoje stanowisko pełnomocnik powódek wskazał, iż w dniu 03.06.2012 r. miało miejsce zdarzenie komunikacyjne w wyniku, którego poszkodowane zostały powódki, a odpowiedzialność za zdarzenie, w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów przyjęła pozwana. Pełnomocnik wskazał, iż na skutek wymienionego zdarzenia powódka K. B. (1) doznała obrażeń ciała w postaci skręcenia kręgosłupa szyjnego, urazu głowy, stłuczenia barku lewego, otarcia łuku brwiowego i do dnia dzisiejszego odczuwa silne dolegliwości bólowe głowy, które nasilają się przy wszelkich zmianach pogodowych, zmuszona jest przez to do zażywania leków przeciwbólowych, które osłabiają jej ogólną kondycję psychofizyczną. Dalej podkreślił, iż w wyniku obrażeń będących następstwem wypadku powódka stała się osobą nerwową, niespokojną
i szybko ulegającą zmęczeniu. Pełnomocnik wskazał, iż w przedsądowym postępowaniu likwidacyjnym powódka K. B. (1) otrzymała od pozwanego kwotę 2.000,00zł tytułem zadośćuczynienia.

Odnośnie powódki M. B. pełnomocnik wskazał, iż w wyniku przedmiotowego zdarzenia doznała ona stłuczenia klatki piersiowej, złamania żeber V-X po stronie bocznej lewej, stłuczenia piersi lewej z krwiakiem, aktualnie również odczuwa konsekwencje zdrowotne w postaci silnych bólów klatki piersiowej, nasilające się głównie przy zmianach pogodowych, lekkim wysiłku, które powodują u powódki problemy z oddychaniem. Pełnomocnik podniósł, iż do dnia dzisiejszego powódka zmuszona jest również do zażywania silnych leków przeciwbólowych, które osłabiają jej kondycję, od dnia wypadku stała się osobą nerwową, niespokojną, jej stan cechuje ogólne przygnębienie oraz obniżenie nastroju. Pełnomocnik przyznał, iż powódka M. B. otrzymała od pozwanego kwotę 6.000,00zł tytułem zadośćuczynienia.

Pełnomocnik podniósł, iż okoliczności sprawy, w szczególności z uwagi na rozmiar
i charakter obrażeń ciała u powódek, potwierdzony zgromadzoną dokumentacją medyczną, jednoznacznie wskazują, iż przyznana kwota jest niewspółmiernie niska do doznanej szkody.

Pełnomocnik powódek podniósł, iż żądanie zasądzenia odsetek od wymienionych dat uzasadnia fakt, iż w dniu 05.09.2012r. i 21.09.2012r. zostały wydane decyzje ustalające wysokość zadośćuczynienia należnego K. B. (1) oraz M. B.. Podniósł, że w tych datach pozwana dysponowała wszystkimi dokumentami i informacjami niezbędnymi do określenia wysokości świadczenia odszkodowawczego w słusznej wysokości. Przyznanie przez pozwaną zaniżonego zadośćuczynienia oznacza, że od dnia następującego po dniu wydania decyzji przyznających powódkom zadośćuczynienie powinny zostać naliczane odsetki.

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie solidarnie od powódek na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko pełnomocnik wskazała, iż oceniając wielkość należnego powódkom zadośćuczynienia na kwoty 1.000,00zł dla K. B. (1) oraz 6.000,00zł dla M. B. pozwany kierował się wskazaniami wynikającymi z doktryny i orzecznictwa Sądu Najwyższego, albowiem żadne przepisy nie przewidują, jaka kwota jest „odpowiednią” tytułem zadośćuczynienia. Dalej pełnomocnik wskazała, iż pozwany ustalając wysokość zadośćuczynienia uwzględnił okoliczności takie jak rozmiar cierpień fizycznych i psychicznych pokrzywdzonych, czas ich trwania, ograniczenia w życiu codziennym i zawodowym, wiek pokrzywdzonych, konieczność korzystania z pomocy osób trzecich. Pełnomocnik równocześnie zakwestionowała roszczenie o zasądzenie odsetek od dnia 05.09.2012 r. w przypadku K. B. (1) oraz od dnia 22.09.2012r. w przypadku M. B., wskazując, iż zadośćuczynienie jest świadczeniem fakultatywnym, jego wysokość jest ocenna, zatem jeżeli po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd uzna, że powódkom należy się dalsza kwota, odsetki winny być zasądzone od dnia wyrokowania.

Ponadto pełnomocnik zarzuciła, że nieuzasadnione jest roszczenie strony powodowej
o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki przedmiotowego zdarzenia w przyszłości. Interes ten w pełni zabezpieczają obowiązujące przepisy prawa, a domaganie się przez powódki dalszej kwoty zadośćuczynienia będzie możliwe tylko w przypadku powstania nowej szkody związanej z przedmiotowym wypadkiem, co w żadnej mierze nie dotyczy sytuacji, w której nastąpiło pogorszenie zdrowia. W razie wystąpienia przez powódki z kolejnym pozwem ich sytuacja procesowa obligować je będzie do udowodnienia wszystkich przesłanek dochodzonego roszczenia, bez względu czy sąd wcześniej ustalił wyrokiem odpowiedzialność pozwanego na przyszłość.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 03.06.2012r. miało miejsce zdarzenie komunikacyjne w wyniku, którego poszkodowane zostały powódki K. B. (1) oraz M. B.. Odpowiedzialność za zdarzenie, w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów przyjęła pozwana (...) S.A. w S..

(okoliczność bezsporna)

Na skutek wymienionego zdarzenia powódka K. B. (1) doznała obrażeń ciała
w postaci skręcenia kręgosłupa szyjnego, urazu głowy, stłuczenia barku lewego, otarcia łuku brwiowego. Bezpośrednio po wypadku powódka przewieziona została do PS ZOZ Wojewódzkiego Centrum Medycznego w O.. Powódka wypisana została ze szpitala
z zaleceniami unikania wysiłku fizycznego oraz kontroli w poradni ortopedycznej. Zgodnie
z zaleceniami powódka podjęła dalsze leczenie w (...).

K. B. (1) przez ponad trzy miesiące przebywała na zwolnieniu lekarskim. Półtora miesiąca przed wypadkiem powódka miała artroskopię kolana lewego, miała w planie brać zastrzyki, ale przez ten wypadek musiała przesunąć leczenie ze względu na opuchnięte kolano. Leczenie kolana na skutek wypadku było nieskuteczne, bo zastrzyki miały być podawane dwa tygodnie po zabiegu, a przez wypadek miało to miejsce miesiąc później. Powódka K. B. (1) w szpitalu przebywała jedną dobę na obserwacji, po wyjściu miała zalecenie noszenia kołnierza ortopedycznego i opaski na ręce przez trzy tygodnie. Powódka nie wróciła do pracy, przeszła na zasiłek chorobowy. Przez te trzy tygodnie przeżywała ciężkie chwile, bowiem jej dziecko wtedy miało trzy lata i nie mogła sprawować nad nim należytej opieki. Powódka K. B. (1) miała unieruchomioną rękę, stabilizator na kolanie, nie mogła swobodnie się poruszać, leżała, była cała obolała, miała kłopoty z obróceniem się na bok. Powódka wymagała przez okres 3 tygodni pomocy osób trzecich. Pomagała jej sąsiadka oraz przyjeżdżała teściowa, bowiem jej mąż w tym czasie przebywał na 3 miesięcznym szkoleniu. S. praktycznie cały czas przebywała u powódki, gotowała jej, prała, sprzątała i opiekowała się dzieckiem. Powódka zapłaciła jej za tę pomoc 500zł. Po trzech tygodniach od wypadku powódka rozpoczęła rehabilitację, odbyła 3 serie zabiegów po dwa tygodnie, jednak z uwagi na aktualnie odczuwane bóle barku kontynuuje rehabilitację korzystając z zabiegów w ośrodku w którym pracuje.

Powódka K. B. (1) do dnia dzisiejszego odczuwa silne dolegliwości bólowe głowy. W związku z powyższym powódka zmuszona jest do zażywania leków przeciwbólowych, które osłabiają jej ogólną kondycję psychofizyczną. Bóle głowy nasilają się przy wszelkich zmianach pogodowych. Od dnia zdarzenia powódka znajduje się w złej kondycji psychicznej. W wyniku obrażeń będących następstwem wypadku powódka stała się osobą nerwową, niespokojną i szybko ulegająca zmęczeniu. K. B. (1) odczuwa obawy przed jazdą samochodem. Obecnie zaprzestała jazdy na nartach.

W wyniku wypadku z dnia 04.06.2004 r. poszkodowana została także powódka M. B., u której stwierdzono obrażenia ciała w postaci stłuczenia klatki piersiowej, złamania żeber V-X po stronie bocznej lewej, stłuczenia piersi lewej z krwiakiem.

Powódka bezpośrednio po wypadku przewieziona została do PS ZOZ Wojewódzkiego Centrum Medycznego w O., gdzie przebywała do dnia 13 czerwca 2012 roku. Powódka podjęła następnie leczenie w Poradni Chirurgicznej. Leczenie to jest kontynuowane do dnia dzisiejszego. W wyniku złamania żebra powódka przez okres letni, kiedy występowały upały musiała chodzić w gorsecie albo w bandażach na zmianę. Powódka po wypadku wymagała opieki osób trzecich, miała kłopoty z poruszaniem się, pomagała jej teściowa córki, męża siostra i sąsiadki na zmianę.

Aktualnie powódka odczuwa konsekwencje zdrowotne w postaci silnych bólów klatki piersiowej, ma kłopoty z podniesieniem ręki. Bóle nasilają się głównie przy zmianach pogodowych, lekkim wysiłku. Ponadto silne bóle powodują u powódki problemy
z oddychaniem. Do dnia dzisiejszego powódka zmuszona jest również do zażywania silnych leków przeciwbólowych, które osłabiają jej kondycję. Powódka przez 3 miesiące zażywała ketonal, bo jej pomagał, jednak zniszczyła sobie tym wątrobę i zaczęła ją boleć. Powódka od dnia wypadku stała się osobą nerwową, niespokojną, jej stan cechuje ogólne przygnębienie oraz obniżenie nastroju. Powódka do tej pory odczuwa psychiczne skutki wypadku, zdarza jej się płakać w nocy, odczuwa lęk podczas jazdy samochodem.

M. B. przed wypadkiem ukończyła kurs opiekuna osób starszych
i niepełnosprawnych i dorywczo opiekowała się straszą osobą. Po wypadku straciła tą pracę.

Wobec tego, iż poszkodowanymi w wypadku prócz powódki była też jej córka i mąż nie miał kto w tym czasie zajmować się uprawą 6 arowej działki, zmarnowały się wszystkie uprawy bo nie miał kto o nie dbać i ich zbierać.

( dowód:

- historie choroby k. 13-14, 18, 22-23, 41

- wykaz wizyt w Poradni Urazowo – Ortopedycznej k. 15-16

- wywiady chorobowe k. 17, 19

- wykaz zabiegów rehabilitacyjnych k. 20

- karta zabiegowa k. 21

- zaświadczenia L 4 k. 24

- karty informacyjnej leczenia szpitalnego k. 38-40

- zeznania powódki K. B. (1) k. 93

- zeznania powódki M. B. k. 93-94)

Pismem z dnia 27.07.2012r. pełnomocnik powódek K. B. (1) i M. B. zgłosił swe pełnomocnictwo pozwanej i wezwał ją do zapłaty na rzecz poszkodowanej K. B. (1) ostatecznie kwoty 20.000zł tytułem zadośćuczynienia. Pismem z dnia 05.09.2012r. ponowił wezwanie o zapłatę zadośćuczynienia oraz wezwał pozwanego nadto do zapłaty odszkodowania za koszty leczenia powódki i dojazdy do placówek medycznych. W przedsądowym postępowaniu likwidacyjnym powódka K. B. (1) otrzymała kwotę 2.000,00zł tytułem zadośćuczynienia. Decyzją z dnia 25.09.2012r. pozwana przyznała K. B. (1) kwoty 193,45zł tytułem zwrotu za dojazdy do placówek medycznych oraz kwoty 35,11zł tytułem zwrotu kosztów w oparciu o przedłożone rachunki. Odnośnie powódki M. B. pełnomocnik w dniu 27.08.2012r. wniósł do pozwanej o zasądzenie tytułem zadośćuczynienia kwoty 40.000zł. W przedsądowym postępowaniu likwidacyjnym powódka M. B. otrzymała kwotę 6.000,00zł tytułem zadośćuczynienia, kwotę 135,46zł tytułem zwrotu kosztów zakupu leków, kwotę 784,00zł tytułem zwrotu kosztów opieki sprawowanej nad powódką.

( dowód:

- pisma z dnia 27.08.2012r. k. 26-28, 43-44

- pismo z dnia 05.09.2012r. k. 30-31

- pismo pozwanego z dnia 05.09.2012r. k. 32

- pismo pozwanego z dnia 25.09.2012r. k. 33

- pismo z dnia 08.10.2012r. k. 49

- pismo z dnia 21.09.2012r. k. 46-47

- pismo z dnia 19.10.2012r. k. 51-52

- akta szkodowe – załącznik do akt)

Według opinii biegłego sądowego z zakresu chirurgii, (...) doznała wielomiejscowych potłuczeń ciała, stłuczenia klatki piersiowej ze złamaniem żeber od V do X po stronie lewej, stłuczenia piersi lewej, co stanowi trwały uszczerbek na zdrowiu oszacowany przez biegłego na 15%. Biegły stwierdził, iż u powódki nie dojdzie w przyszłości do pogorszenia stanu miejscowego, ani do istotnej poprawy po doznanych urazach. Stan miejscowy jest utrwalony.

( dowód:

- opinia biegłego sądowego z zakresu chirurgii, ortopedii i traumatologii odnośnie

M. B. k. 119-121)

Według opinii biegłego sądowego z zakresu chirurgii, ortopedii i traumatologii powódka K. B. (1) doznała skręcenia kręgosłupa szyjnego, stłuczenia głowy z otarciami naskórka okolicy łuku brwiowego, stłuczenia barku lewego i stłuczenia kolana lewego. Zdaniem tego biegłego powódka doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10%.

Po skręceniu kręgosłupa szyjnego przez K. B. (1) biegły stwierdził odprostowanie lordozy szyjnej, ograniczenie ruchomości kręgosłupa, bolesność przy badaniu palpacyjnym w rzucie wyrostków ościstych i z tego tytułu ustalił 5% uszczerbek na zdrowiu u powódki. Stwierdził, iż rokowanie na przyszłość jest pomyślne. Stan miejscowy jest utrwalony i w najbliższej przyszłości nie dojdzie do istotnego pogorszenia stanu miejscowego ani też do istotnej poprawy.

Odnośnie stłuczenia barku lewego u powódki K. B. (1) biegły stwierdził ograniczenie ruchomości stawu ramienno-łopatkowego lewego, bolesność przy badaniu palpacyjnym w rzucie głowy kości ramiennej i z tego tytułu ustalił 5% uszczerbek na zdrowiu u powódki. W ocenie biegłego ograniczenie ruchomości barku lewego nie jest ostatecznie wyjaśnione i zalecił dalszą diagnostykę (m.in. rezonans magnetyczny barku), którą powódka winna podjąć po urodzeniu dziecka, gdyż aktualnie jej ciąża to wyklucza.

Po stłuczeniu stawu kolanowego i głowy z otarciami naskórka biegły nie stwierdził trwałych następstw. Stwierdzone schorzenia w obrębie kręgosłupa lędźwiowego i kończyny dolnej prawej, skrócenie prawej kończyny dolnej prawej, zniekształcenie kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego powstały przed wypadkiem i nie były brane pod uwagę w związku z oceną uszczerbku na zdrowiu po wypadku w dniu 3.06.2012r.

( dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu chirurgii, ortopedii i

traumatologii odnośnie K. B. (1) k. 122-125)

W ocenie biegłego sądowego z zakresu neurologii K. B. (1) w wyniku omawianego wypadku doznała w badaniu neurologicznym zerowego trwałego
i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

( dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu neurologii odnośnie K. B. (1)

k. 138-141)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje w przeważającej części na uwzględnienie.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o liczne dowody z dokumentów w postaci wyników badań, kart leczenia szpitalnego, historii chorób powódek, zaświadczeń, skierowań na zabiegi rehabilitacyjne, akt szkodowych, w oparciu o opinie biegłych sądowych z zakresu chirurgii i neurologii, a także z zeznań samych powódek.

W rozpoznawanej sprawie bezspornym jest, iż powódki uległy wypadkowi, w wyniku którego doznały szkód na osobie. Poza sporem jest także fakt, iż strona pozwana przyjęła odpowiedzialność w niniejszym zakresie i wypłaciła powódkom zadośćuczynienia
w wysokości 2.000,00zł dla K. B. (1) oraz w wysokości 6.000,00zł dla M.
S.-B..

Kluczowym dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie było natomiast ustalenie rozmiaru krzywd i cierpień powódek będących wyznacznikiem odpowiedniości zadośćuczynienia jakie mogą być przyznane powódkom.

Roszczenie o zadośćuczynienie powódki oparły na treści art. 445 § 1 kc, który stanowi, iż w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia może być przyznana poszkodowanemu odpowiednia suma tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. W razie sporu, ze względu na niewymierność krzywdy i cierpienia, określenie
w konkretnym wypadku owej „odpowiedniej sumy” pozostawione zostało sądowi. Sąd dysponuje w takim wypadku większym zakresem swobody, niż przy ustalaniu szkody majątkowej i sumy potrzebnej do jej naprawienia. Nie oznacza to jednak, że ocena sądu nie poddaje się weryfikacji pod kątem jej zgodności z dyspozycją art. 445 § 1 kc. Orzecznictwo
i doktryna wypracowały ogólne kryteria istotne przy ustalaniu „odpowiedniej” sumy zadośćuczynienia, takie jak rodzaj naruszonego dobra, zakres i rodzaj rozstroju zdrowia, czas trwania cierpień, wiek pokrzywdzonego, intensywność ujemnych doznań fizycznych
i psychicznych, rokowania na przyszłość, stopień winy sprawcy.

Te kryteria mają jednak tylko walor ogólny, a rozstrzygające znaczenie w danej sprawie mają dopiero konkretne okoliczności dotyczące osoby poszkodowanej. Tylko bowiem rozważenie zindywidualizowanych przesłanek stanowi wartościową podstawę określenia „odpowiedniego” zadośćuczynienia w rozumieniu art. 445 § 1 kc.

Rozważając szerzej kryteria odpowiedniego zadośćuczynienia należy wskazać, iż zasadniczą przesłanką określającą rozmiar należnego zadośćuczynienia stanowi stopień natężenia doznanej krzywdy, tj. rozmiar, charakter i długotrwałość cierpień fizycznych, ich intensywność i nieodwracalność skutków zdrowotnych, ale także wywołane poczucie bezradności, nieprzydatności społecznej, nieprzydatności do pracy. Okolicznościami rzutującymi na poczucie krzywdy jest także wiek poszkodowanego. Utrata czerpania przyjemności z życia, możliwości samorealizacji, zaspokojenia potrzeby posiadania pasji wywołuje bowiem silniejsze cierpienia psychiczne u człowieka młodego, w pełni sił niźli
u człowieka w wieku dojrzałym czy wręcz podeszłym. Głębsze jest poczucie krzywdy
u człowieka, który doznał kalectwa w pełni sił, niż u człowieka dotkniętego wcześniej niepełnosprawnością i ułomnościami. Na rozmiar ujemnych przeżyć psychicznych ma także wpływ poczucie bezpodstawności krzywdy u poszkodowanego, jej niesprawiedliwości. Rażące naruszenie norm prawnych przez sprawcę szkody uzasadnia więc większe zadośćuczynienie (por. wyrok SN sygn. akt III CK 392/04).

W rozpoznawanej sprawie powódka K. B. (1) doznała obrażeń ciała
w postaci skręcenia kręgosłupa szyjnego, urazu głowy z otarciem łuku brwiowego, stłuczenia barku lewego. Z tych względów przebywała przez ponad trzy miesiące na zwolnieniu lekarskim, a przez pierwsze 3 tygodnie przeżywała ciężkie chwile, bowiem miała unieruchomioną rękę oraz stabilizator na kolanie, nie mogła swobodnie się poruszać, a pod opieką miała 3-letnią córkę, której osobiście nie mogła zapewnić należytej opieki gdyż sama jej wymagała ze strony osób trzecich. Wobec tego, iż w tym czasie jej mąż był poza domem na 3 miesięcznym szkoleniu zmuszona był korzystać z pomocy sąsiadki i dojeżdżającej teściowej. Podkreślić również należy, iż powódka do dnia dzisiejszego odczuwa silne dolegliwości bólowe głowy, zmuszona jest do zażywania leków przeciwbólowych, które osłabiają jej ogólną kondycję psychofizyczną. K. B. (1) od dnia wypadku znajduje się w złej kondycji psychicznej, odczuwa obawy przed jazdą samochodem, obecnie zaprzestała jazdy na nartach.

Odnoście powódki M. B., wskazać należy, iż na skutek wypadku doznała ona obrażeń ciała w postaci stłuczenia klatki piersiowej, złamania żeber V-X po stronie bocznej lewej, stłuczenia piersi lewej z krwiakiem. Podkreślić należy, iż powódka przez okres letni, w momencie największych upałów, zmuszona była nosić gorset lub obwiązywać w bandaże złamane żebra. Korzystała z pomocy osób trzecich, bowiem miała kłopoty z poruszaniem się, a w związku dolegliwościami bólowymi w klatce piersiowej, szczególnie przy podnoszeniu ręki czy zmianach pogody zmuszona jest nadal czasami zażywać środki przeciwbólowe, co negatywnie wpływa na jej ogólną kondycję. Nie bez znaczenia pozostaje, że powódka od dnia wypadku stała się osobą nerwową, niespokojną, jej stan cechuje ogólne przygnębienie oraz obniżenie nastroju. Powódka do tej pory odczuwa psychiczne skutki wypadku, zdarza jej się płakać w nocy, odczuwa lęk podczas jazdy samochodem. Na uwagę zasługuje też okoliczność utraty pracy w wyniku wypadku, gdyż powódka ukończyła kurs opiekuna osób starszych i niepełnosprawnych i dorywczo opiekowała się straszą osobą, niestety po wypadku straciła tę możliwość.

Przy określaniu wysokości zadośćuczynienia Sąd miał przede wszystkim na uwadze rozmiar krzywd i cierpień jakich doznały powódki, charakter i długotrwałość cierpień fizycznych, ich intensywność i nieodwracalność skutków zdrowotnych. Okolicznościami rzutującymi na poczucie krzywdy jest także wiek poszkodowanych. Sąd posiłkował się także wyznacznikami w postaci porównania kwot zasądzanych tytułem zadośćuczynienia w innych sprawach, a także procentowym uszczerbkiem na zdrowiu jakich doznały powódki.

W tym miejscu z całą stanowczością podkreślić jednak należy, iż te kryteria miały jedynie charakter weryfikujący tak aby zasądzone zadośćuczynienie odpowiadało poczuciu sprawiedliwości i równości wobec prawa. Subiektywny charakter krzywdy ogranicza możliwość kierowania się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia sumami zasądzanymi w tego tytułu w innych przypadkach, bowiem nie da się w sposób wymierny ocenić czy doznana przez poszkodowanego krzywda jest większa czy mniejsza niż krzywda doznana przez innego poszkodowanego. Jednak porównanie z kwotami zasądzanymi w innych sprawach dało Sądowi orientację w jakich granicach, z uwzględnieniem specyfiki niniejszej sprawy, Sąd może się poruszać (por. wyrok SN z dnia 22.06.2005r. III CK 392/04).

Analizując orzecznictwo Sądu Najwyższego - wyrok SN z dnia 22.06.2005r.
III CK 392/05, wyrok SN z dnia 6.06.2003r. IV CKN 213/01, wyrok SN z dnia 10.03.2006r IV CSK 80/05, wyrok SA z dnia 9.08.2006r. I ACa 161/0, wyrok SN z dnia 20 kwietnia 2006r IV CSK 99/05 Sąd zauważył, iż przełamaniu uległa zasada przyjmowana konsekwentnie w orzecznictwie ubiegłego stulecia, zgodnie z którą przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego wysokość zadośćuczynienia powinna być „utrzymana
w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa”. Konsekwencją tego była niesłuszna tendencja do zasądzania tytułem zadośćuczynienia sum raczej skromnych, wręcz symbolicznych. Sąd w niniejszej sprawie nie odrywa się od zasady, iż przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego wysokość zadośćuczynienia powinna być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadającym aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Jednak „przeciętna stopa życiowa społeczeństwa” nie może być wynikiem oceny najbiedniejszych warstw społecznych. Zasadna umiarkowanej wysokości zadośćuczynienia łączy w sobie zasadę „odpowiedniości” zadośćuczynienia i wysokości stopy życiowej społeczeństwa bowiem ocena czy zadośćuczynienie jest realnie wartościowe oraz czy nie jest nadmierne musi pozostawać w związku z poziomem życia. Jednym bowiem z kryteriów określających „odpowiedniość” zadośćuczynienia jest jego kompensacyjny charakter i z tego względu zadośćuczynienie musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość z uwzględnieniem także przyszłego spadku siły nabywczej pieniądze. Inflacja jest bowiem zjawiskiem ekonomicznym i jako nowy element oceny powinien być traktowany jako czynnik ogólnego wzrostu kwot zasądzanych z tytułu zadośćuczynienia w przypadku uszkodzenia ciała. (por. wyrok SN sygn. akt IV CKN 1266/00). Zasadniczym jednak kryterium oceny odpowiedniości zadośćuczynienia jest rozmiar szkody niemajątkowej na osobie. Nie należy bowiem zapominać, iż żadna kwota nie przywróci powodowi utraconego zdrowia i życia jakie mógłby wieść gdyby do wypadku nie doszło, a wysokość zadośćuczynienia zawsze może być przedmiotem zarzutu którejkolwiek ze stron. Krzywda i cierpienie ludzkie są bowiem niezmierzalne (por. wyrok SN z dnia 15.02.2006r. IV CK 384/05).

Równie pomocniczy charakter, co porównanie tendencji w orzecznictwie, miał dla Sądu procentowo określone uszczerbki na zdrowiu jakiego doznały powódki. Należne poszkodowanemu zadośćuczynienie nie może być bowiem mechanicznie mierzone przy zastosowaniu stwierdzonego procentu uszczerbku na zdrowiu, zwłaszcza, iż przy wymiarze tego uszczerbku biegli posługują się przepisami z zakresu ubezpieczeń społecznych.
W prawie ubezpieczeń społecznych wysokość należnego jednorazowego odszkodowania jest zryczałtowana, a w prawie cywilnym zindywidualizowana. Na rozmiar krzywdy,
a w konsekwencji na wysokość zadośćuczynienia mają wpływ cierpienia fizyczne
i psychiczne, a mierzenie krzywdy wyłącznie stopniem uszczerbku na zdrowiu stanowiłoby niedopuszczalne uproszczenie nie znajdujące oparcia w treści przepisu art. 445 § 1 kc (por. wyrok SN z dnia 5.10.2005r. I PK 47/05, wyrok SN z dnia 28.06.2005r. I CK 7/05). Z tych względów dla Sądu ustalenie procentowego uszczerbku na zdrowiu powódki M.
S.-B. w wysokości 15%, natomiast K. B. (1) w wysokości 10% w zakresie chirurgii, miało charakter jedynie posiłkowy.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności Sąd uznał, iż odpowiednia suma zadośćuczynienia jaka winna zostać jeszcze wypłacona powódce K. B. (1) wynosi 16.000,00zł, zaś M. B. kwotę 20.000,00zł, stąd Sąd uwzględnił rozszerzone żądanie pozwu obu powódek. Przyznane powódkom dotychczas nieznaczne kwoty zadośćuczynienia są w ocenie Sądu nieodpowiednią sumą w stosunku do krzywdy i cierpienia jakiego doznały na skutek wypadku, nie uwzględniają kryterium kompensacyjnego charakteru zadośćuczynienia stąd w ocenie Sądu należało powódkom przyznać dalsze kwoty zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie w łącznej kwocie 18.000zł przyznanie powódce K. B. (2), a powódce M. B. w wysokości łącznej 26.000,00zł jest zdaniem Sądu adekwatne do stopnia doznanej przez nie krzywdy, uwzględniając właśnie kompensacyjną rolę tegoż świadczenia, a przy tym mieści się w rozsądnych granicach, nie zaburzających jednak postulatu ekonomicznie odczuwalnej wartości, stanowiąc przy stopniu ustalonych procentowo uszczerbków na zdrowiu 10% i 15% kwotę ok. 1.800zł za procent uszczerbku.

Orzekając o odsetkach Sąd wziął pod uwagę żądanie pełnomocnika powódek zgłoszone w pozwie. W konsekwencji Sąd na podstawie art. 481 § 1 kc zasądził odsetki ustawowe od żądanych kwot i terminów płatności, bowiem w tych datach świadczenia były już wymagalne.

Odnosząc się do roszczeń powódek dotyczących przyjęcia przez pozwany zakład ubezpieczeń odpowiedzialności za następstwa wypadku mogące powstać u powódek
w przyszłości to zdaniem Sądu są niezasadne i w tym zakresie powództwo zostało oddalone.

Mając na uwadze opinie biegłego sądowego z zakresu chirurgii Sąd uznał, że obecny stan zdrowia powódek ma charakter stały i nie należy się spodziewać jego poprawy lub istotnego pogorszenia, chociaż biegły zaznaczył, iż w przypadku K. B. (2) wskazana byłaby dalsza diagnostyka odnośnie ruchomości barku lewego po urodzeniu dziecka przez powódkę. W świetle powyższego uznać należało, że wystąpienie w przyszłości uszkodzeń ciała powódek obok tych, które już się ujawniły jest nieprawdopodobne.

Orzeczenie w przedmiocie kosztów postępowania uzasadnione jest treścią przepisu art. 98 kpc i merytorycznym rozstrzygnięciem w przedmiocie procesu. Sąd zasądził zatem od strony przegrywającej koszty postępowania poniesione przez powódki tj. wynagrodzenia za udział pełnomocnika w sprawie – po 2.400zł, opłaty od udzielonych pełnomocnictw – po 17,00 zł. Jednocześnie Sąd nakazał zwrócić pozwanemu kwotę 249,25 zł tytułem nadpłaty
w zaliczce na wynagrodzenie biegłego.

Z uwagi, iż powódki zostały zwolnione od ponoszenia kosztów sądowych w całości, Sąd, na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Prudniku opłaty sądowe od pozwów w łącznej wysokości 1.800,00 zł.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak
w sentencji wyroku.

Przewodniczący:	SSR Izabela Kaplita
Protokolant:	starszy protokolant sądowy Ewelina Kulas

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE