Sygn. akt: I C 345/14
Dnia 17 grudnia 2014 roku
Sąd Rejonowy w Przasnyszu I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
|
Przewodniczący: |
SSR Anna Andrzejewska |
|
Protokolant: |
Małgorzata Szczypińska |
po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2014 roku w Przasnyszu na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.
przeciwko W. B.
o zapłatę kwoty 12.617,86 złotych
I. Zasądza od pozwanej W. B. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwotę 803,22 złote (osiemset trzy złote 22/100) z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym od dnia 14 października 2013 roku do dnia zapłaty.
II. Oddala powództwo w pozostałym zakresie.
III. Zasądza od pozwanej W. B. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwotę 164,80 złote (sto sześćdziesiąt cztery złote 80/100) tytułem zwrotu części kosztów procesu, w tym kwotę 153,60 złote (sto pięćdziesiąt trzy złote 60/100) tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego.
Sąd Okręgowy w Ostrołęce Wydział I Cywilny wyrokiem z dnia 29 kwietnia 2015r.
w sprawie I Ca 70/15 na skutek apelacji powódki od wyroku Sadu Rejonowego w Przasnyszu z dnia 17 grudnia 2014r. , sygn. akt I C 345/14
orzeka:
1. zmienia zaskarżony wyrok:
a) w pkt I i II – w ten sposób, że podwyższa zasądzoną kwotę do 12.617,86
( dwanaście tysięcy sześćset siedemnaście złotych osiemdziesiąt sześć
groszy);
b) w pkt III – w ten sposób, że zasądza do pozwanej na rzecz powoda kwotę
2.575 ( dwa tysiące pięćset siedemdziesiąt pięć) złotych tytułem zwrotu
kosztów procesu za pierwszą instancję, w tym kwotę 2.417 ( dwa tysiące
czterysta siedemnaście) złotych kosztów zastępstwa procesowego:
2. zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.791 (tysiąc siedemset
dziewięćdziesiąt jeden) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję
apelacyjną, w tym kwotę 1.200 ( tysiąc dwieście) złotych kosztów zastępstwa
procesowego.
Sygn. akt I C 345/14
Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. w dniu 14 października 2013 roku wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej W. B. kwoty 12.617,86 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym od dnia 14 października 2013 roku do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej zwrotu kosztów sądowych w kwocie 158 złotych oraz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 2.400,00 złotych i innych kosztów (opłaty manipulacyjnej dla dostawcy usług płatności) w kwocie 2,84 złotych. W uzasadnieniu pozwu wskazał, że jest nabywcą wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki o nr (...) z dnia 09.08.2011 roku. Wierzytelność stanowi sumę kapitału pożyczki udzielonej przez (...) ((...) zmieniła nazwę na (...)), odsetek karnych naliczonych od niespłaconych rat kapitałowych oraz po wymagalności umowy – od całości niespłaconego kapitału pożyczki. Zbywca wierzytelności udzielił pożyczkobiorcy pożyczki w kwocie 10.000 złotych, która miała być zwrócona w miesięcznych ratach. Od 20.02.2006 roku wysokość umownych odsetek dla należności przeterminowanych została ustalona w oparciu o oprocentowanie kredytu lombardowego ogłaszanego przez NBP. Na dzień zawarcia umowy pożyczki wysokość odsetek karnych w stosunku rocznym wynosiła 24% od 09.06.2011 roku i 25 % od 10.05.2012 roku. Pożyczkobiorca zawierając umowę pożyczki potwierdził zapoznanie się z wysokością kosztów, które będą go obciążać – zgodnie z regulaminem (...) – w razie nieterminowego regulowania rat pożyczki. Pożyczkobiorca, mimo zobowiązania wynikającego z umowy, nie regulował rat pożyczki w ustalonych przez strony terminach. Wypowiedzenie zostało wysłane pod adres wskazany przez pożyczkobiorcę skutkując wymagalnością roszczenia z dniem 30.07.2012 roku. Powód przez wypowiedzeniem umowy pożyczki wzywał pozwaną w trybie wskazanym w umowie do dobrowolnego uregulowania zadłużenia. Wysokość zadłużenia (12.617,86 złotych) stanowi sumę następujących kwot: 1) kapitału pożyczki – 9.310,79 złotych; 2) odsetek – 3.307,07 złotych (karnych naliczonych od niespłaconych rat jak i od kwoty całego niespłaconego kapitału pożyczki od dnia następującego po dniu wymagalności i zwykłych naliczonych zgodnie z treścią umowy).
Referendarz sądowy Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 2388918/13 z dnia 21.01.2014 roku nakazał pozwanej W. B., aby zapłaciła na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. żądaną kwotę z odsetkami oraz kosztami procesu (k. 9).
W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty pozwana W. B. zakwestionowała wysokość należnej powodowi kwoty, która w jej ocenie jest wyższa niż kwota otrzymanego kredytu. Podała, że otrzymała pismo z Kasy w którym otrzymała kredyt na kwotę 9.702,72 złotych na dzień 31.12.2011 roku, a w roku 2012 spłaciła kredyt w kwocie 1.325,00 złotych. Wniosła też – jak się wyraziła - o zmniejszenie kosztów procesu, ponieważ posiada trudną sytuację materialną (k. 12, 17-20).
Referendarz sądowy Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny postanowieniem z dnia 24.04.2014 roku stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu i utratę mocy powyższego nakazu zapłaty w całości oraz przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w Przasnyszu (k. 23).
Sąd ustalił i zważył, co następuje:
W niniejszej sprawie bezsporne pozostawało, że w dniu 09.08.2011 roku pozwana zawarła ze (...) z siedzibą w W. ( (...)) umowę pożyczki konsumenckiej na cele mieszkaniowe nr (...) mocą której otrzymała pożyczkę w wysokości 10.000 złotych, której spłata miała następować w 60 ratach – zgodnie z planem spłaty stanowiącym załącznik do tej umowy. Umowa zawarta została na czas określony do 08.08.2016 roku. Powyższe wynika z przedłożonych przez powoda materiałów, a nadto nie było kwestionowane przez pozwaną. Pomimo, że pozwana nie przedłożyła umowy cesji wierzytelności zawartej pomiędzy powodem a (...), to jednak pozwana nie podważała istnienia ani skuteczności takiej umowy. Zauważyć przy tym należy, że powód przedłożył umowę pierwotnego wierzyciela z pozwaną oraz dokumenty stanowiące istotne załączniki do tej umowy, co wskazuje na prawdziwość twierdzeń powoda w omawianym zakresie.
Pozwana nie podważyła podanych przez powoda okoliczności związanych z zasadnością i powodami rozwiązania umowy pożyczki łączącej pierwotnego wierzyciela z powódką, w tym w zakresie dotyczącym samego wypowiedzenia tej umowy. W tych okolicznościach należało uznać je za przyznane przez pozwaną na podstawie art. 230 kpc. Chociaż pozwana zakwestionowała wysokość roszczenia, to jednak nie wykazała w przekonujący sposób jakie konkretnie kwoty, w jakim terminie i na poczet jakich należności uiściła tytułem zobowiązania wynikającego z umowy z dnia 09.08.2011 roku zawartej z pierwotnym wierzycielem. Same twierdzenia strony o okolicznościach faktycznych nie są w tym zakresie wystarczające. Pomimo wezwania pozwanej na rozprawę, nie stawiła się ona przez sądem. Pomimo, że powyższe okoliczności mogłyby stanowić podstawę do rozstrzygnięcia w sprawie zgodnie z żądaniem pozwu, to jednak powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie w całości z uwagi na treść art. 5 kc.
W tym zakresie podkreślić należy, że umowa kredytu została zawarta w dniu 09.08.2011 roku na kwotę 10.000 złotych, a wypowiedziana – już w dniu 25.06.2012 roku (k. 77) ze skutkiem na dzień 29.07.2012 roku (k. 78v). Mając na uwadze powyższe i harmonogram spłat (k. 71-72) stwierdzić należy, że rozwiązanie umowy nastąpiło po upływie terminów płatności zaledwie 10 rat, podczas gdy ostatnia 60-ta rata płatna miała być w dniu 08.08.2016 roku. Z treści wezwania do zapłaty dnia 01.06.2012 roku (k. 76) wynika, że łączna wysokość zadłużenia na dzień 01.06.2012 roku wynosiła 752,30 złotych, a na dzień 25.06.2012 roku – 1024,54 złotych (k. 77). Kwoty te bezsprzecznie przekraczają sumę rat za dwa pełne okresy płatności (rata 267,74 x2=535,48), jednak taka przeterminowana należność jest niewielka w stosunku do kwoty udzielonego kredytu. W takiej sytuacji bank (pierwotny wierzyciel) powinien podjąć działania zmierzające do zweryfikowania sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy (pozwanej) pod kątem możliwości spłaty kredytu. Powód nie wykazał, aby przed podjęciem decyzji o rozwiązaniu i wypowiedzeniu umowy kredytu z dnia 09.08.2011 roku takie działania podjął pierwotny wierzyciel. Wręcz przeciwnie – ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że rozwiązał on umowę bez żadnej analizy sytuacji pozwanej i to jeszcze przed upływem pierwszego roku obowiązywania umowy. Powód przyznał przy tym, że pozwana dokonywała nieregularnych wpłat tytułem spłaty kredytu. W tych okolicznościach naruszenie przez pozwaną warunków spłaty kredytu nie uzasadniało wypowiedzenia umowy i postawienia w stan wymagalności całej należności mając na uwadze zasady współżycia społecznego. W tym miejscu podkreślić należy, że bez względu na to, czy uprawnienie powoda (pierwotnego wierzyciela) do rozwiązania umowy kredytu wynika z treści umowy kredytu, czy też z odpowiedniego przepisu ustawy – Sąd uprawniony jest do oceny skuteczności dokonanego przez bank uprawnienia kształtującego przez pryzmat art. 5 kc. Taki pogląd znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2013 roku w sprawie IV CSK 679/12 (Lex nr 1365728). W tych okolicznościach uznać należało, że wypowiedzenie pozwanej umowy okazało się przedwczesne. Pozwaną obowiązują zatem terminy płatności wynikające z harmonogramu spłat poszczególnych rat ustalone z pierwotnym wierzycielem.
Powód wykazał, że na dzień wypowiedzenia zaległe były trzy raty w kwotach po 267,74 złotych każda (z kwietnia 2012, z maja 2012 i z czerwca 2012), w sumie opiewające na kwotę 803,22 złotych (k. 81v). Raty te były wymagalne w dacie wniesienia pozwu. Powództwo w tym zakresie zasługiwało zatem na uwzględnienie. O odsetkach umownych wynikających z treści umowy stron orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu, tj. począwszy od dnia 14.10.2013 roku.
Powód nie wykazał natomiast jakie należności i w jakich kwotach nie zostały uiszczone przez pozwaną w terminach spłaty kolejnych rat, tj. po racie nr 10 (k. 71), do dnia wniesienia pozwu. Tymczasem rzeczą sądu nie jest snucie domysłów w tym zakresie. Wskazać w tym miejscu należy, że obowiązek udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy przewiduje art. 6 kc („ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne") i jako podstawowy przepis w tym przedmiocie, stosowany w postępowaniu sądowym, pozostaje w ścisłym związku i tłumaczony jest w powiązaniu z przepisami kodeksu postępowania cywilnego, normującymi reguły dowodzenia. W procesie cywilnym strony mają obowiązek twierdzenia i dowodzenia tych wszystkich okoliczności (faktów), które stosownie do art. 227 kpc mogą być przedmiotem dowodu. Bierność strony w zakresie dowodzenia powoduje ujemne następstwa jej pasywnej postawy, bowiem fakty nieudowodnione zostaną pominięte i nie wywołają oczekiwanych skutków prawnych, co ostatecznie może oznaczać przegranie procesu. Strona nie może liczyć na to, że sąd zainicjuje przeprowadzenie dowodów, które mogłyby służyć poparciu jej twierdzeń. W tych okolicznościach stwierdzić należy, że powód nie przedstawił dowodów, z których wynika obowiązek pozwanej zapłaty kwoty wyższej niż wskazana wyżej, a w konsekwencji nie udowodnił w całości faktów, z których wywodzi swoje roszczenie.
Mając na uwadze powyższe, przy uwzględnieniu wykazanego wyżej faktu, że wypowiedzenie i postawienie w stan wymagalności całej pożyczki okazało się przedwczesne, Sąd orzekł jak w sentencji na podstawie art. 6 kc, art. 513 §1 kc i 509 kc i art. 5 kc.
Z kwoty 12.617,86 złotych, stanowiącej wartość przedmiotu sporu (art. 19 kpc), zasądzona została kwota 803,22 złotych, stanowiąca 6,40% wartości przedmiotu sporu. Zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu (art. 100 kpc), strony powinny ponieść jego koszty w takim stopniu, w jakim przegrały sprawę, a zatem powód w 93,60%, a pozwany w 6,40%. Koszty procesu wyniosły 2.575,00 złotych, w tym po stronie powoda w kwocie 2.575,00 złotych (opłata od pozwu w wysokości 158 złotych, wynagrodzenie radcy prawnego z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 2.417 złotych), a po stronie pozwanego w kwocie 0 złotych.
Wysokość kosztów zastępstwa procesowego stron została ustalona na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 roku poz. 490).
Powoda, zgodnie z podaną zasadą, powinny obciążać koszty w kwocie 2410,20 złotych (2.575 x 93,60%), zaś pozwanego - w kwocie 164,80 złotych (2.575x 6,40%), skoro jednak faktycznie powód poniósł koszty w kwocie 2.575 zł, to Sąd zasądził na jego rzecz od pozwanego kwotę 164,80 zł ( w tym kwotę 153,60 tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego) na podstawie art.100 kpc, stosując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu.