UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 28 maja 2014r sygn. akt III K 564/13 Sąd Rejonowy w Rybniku uznał oskarżonego K. D. za winnego tego, że:

- w dniu 23 kwietnia 2013 roku w C., po uprzednim użyciu wobec M. D. przemocy w postaci szarpania za ubranie, przewrócenia na ziemię, kopania, jak i grożeniu jej pozbawieniem życia, zabrał jej w celu przywłaszczenia należącą do niej torebkę, wyrywając ją po uprzednim wykręceniu jej w tym celu ręki, z zawartością dokumentów na nazwisko M. D. w postaci dowodu osobistego, prawa jazdy, karty bankomatowej VISA, karty NFZ oraz karty NFZ na nazwisko P. D., którymi to dokumentami nie miał prawa wyłącznie rozporządzać i w ten sposób je ukrył, przy czym na skutek ww. działania sprawcy pokrzywdzona doznała obrażeń w postaci otarcia naskórka ręki i dolegliwości bólowych, które spowodowały naruszenie jej nietykalności cielesnej, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku w sprawie sygn. akt III K 506/11 z dnia 18 sierpnia 2011 roku za podobne przestępstwo umyślne z art. 207 § 1 kk, którą to karę odbył w wymiarze 9 miesięcy pozbawienia wolności w okresie od 16 maja 2011 roku do 06 lutego 2012 roku, będąc następnie warunkowo przedterminowo zwolnionym z odbycia reszty kary pozbawienia wolności, czym wyczerpał znamiona ustawowe występku z art. 280 § 1 kk, art. 275 § 1 kk i art. 276 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za to na mocy art. 280 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności;

- w dniu 23 kwietnia 2013 roku w C. na ul. (...), prowadził na drodze publicznej, znajdując się w stanie nietrzeźwości (wynik badania na urządzeniu typu ALKOMETR A20 I badanie - 0,47mg/l, II badanie - 0,44 ing/L III badanie - 0,40 mg/l, IV badanie - 0,31 mg/I alkoholu w wydychanym powietrzu) kierował rowerem, tj. wykroczenia z art. 87 § 1 a kw i za to z mocy tego przepisu wymierzył mu karę grzywny w wysokości 500 zł,

- w okresie od 3 lutego 2013 roku do 06 maja 2013 roku uporczywie nękał M. D. poprzez wielokrotne wysyłanie do niej wiadomości sms zawierających w swej treści słowa wulgarne kierowane pod jej adresem, obserwowanie, kontrolowanie i niepokojenie w miejscu zamieszkania, częste dzwonienie domofonem do mieszkania zajmowanego przez pokrzywdzoną, które to zachowania wzbudziły u pokrzywdzonej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia oraz istotnie naruszało jej prywatność, tj. o czyn z art. 190a § 1 kk i za to z mocy tego przepisu wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności,

- w dniu 06 maja 2013 roku w R. w rejonie przystanku autobusowego przy ul. (...) a następnie w autobusie linii 18 kilkukrotnie groził M. D. pozbawieniem jej życia oraz nasłaniem na nią innych osób, a także znieważył kilkukrotnie słowami powszechnie uznanymi za obelżywe, przy czym groźby bezprawne pozbawienia życia wzbudziły u pokrzywdzonej uzasadnione okolicznościami obawy, iż będą spełnione, a czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazanym za przestępstwo podobne, w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku w sprawie sygn. akt III K 506/11 z dnia 18.08.2011 roku o czyn z art. 207 § 1 kk, którą odbył w wymiarze 9 miesięcy pozbawienia wolności, w okresie od 16.05.2011 rok do 06.02.2012r., będąc następnie warunkowo przedterminowo zwolnionym z odbycia reszty kary pozbawienia wolności, tj. czynu z art. 190 § 1 kk i art. 216 § 1 kk w zw. z art. 12 kk przy zast. art. 11 § 2 kk i art. 64 § 1 kki za to na mocy art. 190 § 1 kkw zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Na zasadzie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk Sąd wymierzył oskarżonemu karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Na mocy art. 41 a § 1 kk Sąd orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzoną M. D. przez okres 4 lat.

Na podstawie art. 63 § 1 kk Sąd zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres tymczasowego aresztowania od dnia 6 maja 2013 r. do dnia 28 maja 2014 r.

Nadto Sąd zasądził na rzecz obrońcy oskarżonego adw. A. M. 1.476 zł oraz kwotę podatku VAT w wysokości 339,48 zł tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu.

Sąd zwolnił oskarżonego K. D. w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Od wyroku tego apelację wniósł obrońca oskarżonego, w której zarzucił:

1. błąd w ustaleniach faktycznych dotyczących czynu ujętego w pkt I wyroku polegający na przyjęciu, że oskarżony w dniu 23 kwietnia 2013 roku w C. w rejonie ulic (...). P. po uprzednim użyciu wobec M. D. przemocy w postaci szarpania za ubranie, przewrócenia na ziemię i kopania, jak i grożeniu jej pozbawieniem życia zabrał jej w celu przywłaszczenia należącą do niej torebkę, wyrywając ją po uprzednim wykręceniu jej w tym celu ręki, z zawartości w postaci dokumentów, oraz karty bankomatowej, w następstwie czego pokrzywdzona doznać miała obrażeń w postaci otarcia ciała naskórka ręki i dolegliwości bólowych,

2. błąd w ustaleniach faktycznych dotyczących czynu ujętego w pkt II wyroku polegający na przyjęciu, że oskarżony od 11 stycznia 2013 roku do 6 maja 2013 roku uporczywie nękał M. D. poprzez obserwowanie, kontrolowanie i niepokojenie w miejscu zamieszkania, częste dzwonienie domofonem do mieszkania zajmowanego przez pokrzywdzoną, a które to zachowania miały wzbudzić u pokrzywdzonej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia oraz istotnie naruszyły jej prywatność,

3. błąd w ustaleniach faktycznych dotyczących czynu ujętego w pkt IV wyroku polegający na przyjęciu, że w dniu 6 maja 2013 roku w R. oskarżony groził M. D. pozbawieniem życia oraz nasłaniem na nią innych osób, czym wzbudził u pokrzywdzonej uzasadnione obawy, iż groźby te zostaną spełnione,

4. obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a to art. 7 kpk i art. 410 kpk, polegającą na oparciu wyroku na dowolnie wybranym i nienależycie ocenionym materiale dowodowym skutkującym uznaniem za prawdziwe i udowodnione okoliczności przemawiające za uznaniem oskarżonego winnym czynów ujętych w pkt I-II i IV zaskarżonego wyroku, a przejawiająca się nieprawidłową i sprzeczną z zasadami przepisów procedury oceną zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego,

5. obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a to art. 4 kpk poprzez oparcie ustaleń faktycznych i w konsekwencji przypisania winy oskarżonemu za czyn zawarty w pkt III wyroku na podstawie dowodów niekorzystnych dla oskarżonego tj. na podstawie całkowicie niewiarygodnych zeznań pokrzywdzonej z pominięciem dowodów przemawiających na jego korzyść tj. B. D., H. C., J. W., G. W. oraz S. W., które wykluczają sprawstwo oskarżonego za przypisany mu ostatecznie czyn,

6. obrazę przepisu prawa procesowego, a to art. 424 § 1 kpk poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na pominięciu w treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku okoliczności faktycznych przemawiających za uznaniem, iż oskarżony nie popełnił przypisanych mu w pkt I-II oraz IV wyroku oraz podaniu przyczyn dla których Sąd odmówił wiarygodności dowodom wskazującym na te okoliczności,

7. obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 280 § 1 kk poprzez uznanie, że zachowanie oskarżonego opisane w pkt wyroku stanowiło przestępstwo rozboju na pokrzywdzonej, podczas gdy zachowanie oskarżonego wyczerpało jedynie znamiona występku z art. 191 §1 kk, alternatywnie występku z art. 278 § 1 kk pozostającego w kumulatywnym zbiegu z występkami z art. 275 § 1 kk oraz art. 276 kk,

8. obrazę przepisu prawa materialnego, a to art. 190 a § 1 kk poprzez uznanie, że zachowanie oskarżonego opisane w pkt III wyroku stanowiło przestępstwo uporczywego nękania,

9. wymierzenie oskarżonemu kar jednostkowych za poszczególne przestępstwa oraz kary łącznej pozbawienia wolności rażąco niewspółmiernej do wagi, społecznej szkodliwości i skutków zarzucanych mu czynów oraz zastosowaniu wadliwych kryteriów ich wymiaru,

10. obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 41 a § 1 kk poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na orzeczeniu wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzoną M. D. w sytuacji, gdy zakaz kontaktowania prowadzić będzie do braku możliwości podejmowania i utrzymywania przez oskarżonego relacji z córką, nad którą bieżącą opiekę sprawuje pokrzywdzona.

Powołując się na powyższe zarzuty, na podstawie art. 434 § 1, art.437 oraz art. 458 kpk w zw. z art.17 § 1 pkt 1 i 2 oraz art. 1 § 2 kk skarżący wniósł o:

I. uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Rybniku, alternatywnie:

II. zmianę zaskarżonego wyroku w ten sposób, że:

1. w pkt I poprzez uznanie oskarżonego winnym występku z art. 191 kk, alternatywnie występku z art. 278 § 1 kk w zw. z art.275 § 1 kk oraz art.276 kk w zw. z art. 11 §2 kk i wymierzenie mu kary 1 miesiąca pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 4 lata,

2. w pkt II i IV poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanych mu w pkt II oraz IV wyroku czynu, względnie o:

3. zmianę zaskarżonego wyroku w pkt I, II oraz IV poprzez wymierzenie oskarżonemu za pierwszy czyn kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 4 lata, za drugi czyn kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 4 lata oraz za trzeci czyn kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 4 lata oraz orzeczenie kary łącznej w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 5 lat,

III. zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego według norm prawem przewidzianych, w tym kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu, które to koszty nie zostały uiszczone ani w całości, ani w części.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie, gdyż podniesione w niej zarzuty okazały się nieuzasadnione. Wbrew zarzutom zawartym w apelacji Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia prawa procesowego, jak i błędu w ustaleniach faktycznych.

Analiza uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazuje, iż Sąd I instancji miał w polu widzenia wszystkie dowody zebrane w sprawie, dokonał ich prawidłowej oceny, a wysnute wnioski są logicznie i zbieżne ze wskazaniami doświadczenia życiowego.

Sąd Rejonowy w sposób wyczerpujący i dokładny przeprowadził postępowanie dowodowe, gromadząc kompletny materiał dowodowy, dający podstawę do podjęcia merytorycznego rozstrzygnięcia. Tak zgromadzony materiał dowodowy został

następnie poddany rzetelnej i co wymaga podkreślenia, kompleksowej analizie. Oceny wartości poszczególnych dowodów dokonano pod względem ich wewnętrznej spójności, wzajemnych relacji, z uwzględnieniem zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, bez wykroczenia poza ramy przysługującej sądowi swobodnej oceny dowodów.

Do takiej konkluzji, jak wyżej podkreślono, prowadzi analiza pisemnych motywów skarżonego orzeczenia, w których Sąd zaprezentował tok swojego rozumowania oraz wskazał, którym dowodom, w jakim zakresie i dlaczego dał wiarę, a którym i na jakiej podstawie waloru tego odmówił. Zaprezentowanemu tokowi rozumowania oraz wyprowadzonym wnioskom nie sposób zarzucić niespójności, sprzeczności, czy też braku logiki i braku uwzględnienia wskazań doświadczenia życiowego.

Podniesiony zatem w apelacji obrońcy zarzut błędu w ustaleniach faktycznych i zarzut naruszenia prawa procesowego, a to art. 4 k.p.k., art. 410 k.p.k. i art. 7 k.p.k., nie mogą być uznane za skuteczne.

Sąd Rejonowy dysponując bowiem kompletnie zgromadzonym i prawidłowo ocenionym materiałem dowodowym, dokonał na jego podstawie trafnych ustaleń faktycznych, które odzwierciedlają rzeczywisty przebieg zdarzeń.

Argumentacja zawarta w uzasadnieniu apelacji sprowadza się w istocie do polemiki z ustaleniami Sądu, bez przekonującego wskazania, jakich błędów w zakresie logicznego rozumowania, wskazań wiedzy i wskazań doświadczenia życiowego, miałby dopuścić się Sąd I instancji. Pomija także apelujący te dowody, które miał na uwadze Sąd I instancji i które stały się podstawą dokonanych przez Sąd ustaleń faktycznych.

Trafnie za niewiarygodne uznał sąd orzekający te wyjaśnienia oskarżonego, w których zaprzeczał on popełnieniu zarzucanych mu czynów, uznając je jedynie za przyjętą linię obrony, która nie znalazła żadnego racjonalnego oparcia w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Uwzględnił przy tym Sąd fakt, że wyjaśnienia oskarżonego składane na poszczególnych etapach postępowania były fragmentami wręcz wewnętrznie ze sobą sprzeczne i nielogiczne.

Miał natomiast Sąd pełne podstawy by za wiarygodne uznać zeznania pokrzywdzonej M. D., która w toku całego postępowania w sposób spójny i konsekwentny opisywała przebieg poszczególnych zdarzeń z udziałem oskarżonego. Nadto zeznania te znalazły potwierdzenie w innych, przeprowadzonych w sprawie dowodach, a to w zeznaniach świadków J. O., M. C., J. B., K. C., czy informacji dotyczącej historii połączeń na telefon pokrzywdzonej. Wskazał Sąd dlaczego i w jakim zakresie zeznania powyższych świadków zasługują na obdarzenie ich walorem wiarygodności, podobnie jak w przypadku zeznań świadków A. W., K. K. czy D. C., którzy co prawda nie byli bezpośrednimi świadkami zdarzeń z 6 maja i 23 kwietnia 2013 roku, ale ich przebieg znali z wiarygodnej relacji pokrzywdzonej.

Wskazał również w sposób przekonujący i szczegółowy Sąd na powody, z jakich nie dał wiary zeznaniom świadka J. W., któremu M. D. miała powiedzieć, że „załatwi” oskarżonego, gdyby ten nie zgodził się na wyjazd ich dziecka do Anglii, przytaczając w tym miejscu zeznania świadka S. W. ( k. 619 – 620 ), co dało pełny obraz zdarzeń dotyczących tej okoliczności. Podobnie, jeśli idzie o treść zeznań świadków B. D., D. L. i J. P., które nie potwierdziły zeznań pokrzywdzonej to wyjaśnił Sąd, że nie mogą one stanowić przesłanki do zakwestionowania wiarygodności jej zeznań, gdyż świadkowie ci nie byli bezpośrednimi uczestnikami poszczególnych zdarzeń z udziałem oskarżonego i pokrzywdzonej, a jedynie formułowali własne, subiektywne opinie na temat zachowania się stron.

Rozważania Sądu Rejonowego na temat przeprowadzonych w sprawie dowodów należy w pełni podzielić i zaakceptować, nie zawiera bowiem w sobie błędu, nie jest w żadnym razie oceną dowolną, ponieważ poparta została wszechstronną analizą całokształtu okoliczności sprawy. Należy podkreślić, że sąd orzekający dokonał oceny dowodów w sposób bezstronny, nie przekraczając granic oceny swobodnej, przy tym uwzględnił zasady wiedzy i doświadczenia życiowego, a swój pogląd na ostateczne wyniki postępowania należycie i przekonująco uzasadnił w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, które wbrew zarzutowi apelacji jest sporządzone w sposób prawidłowy i nie można w żadnym razie przyjąć iż nie spełnia wymagań zawartych w przepisie art. 424 k.p.k.

Jako, że autor apelacji zarzucił jednocześnie zaskarżonemu orzeczeniu błąd w ustaleniach faktycznych i obrazę prawa materialnego co do przypisania oskarżonemu czynów z art. 280 § 1 k.k. i z art. 190a § 1 k.k.. to sąd odwoławczy w pierwszej kolejności zobowiązany był do odniesienia się do pierwszego z tych zarzutów, a skoro uznano, że nie zasługuje on na uwzględnienie, to odnoszenie się do zarzutu obrazy prawa materialnego jest bezprzedmiotowe.

Odnosząc się do zarzutu rażąco niewspółmiernej kary, która zdaniem skarżącego została orzeczona wobec oskarżonego, to również stwierdzić należy iż zarzut ten jest bezpodstawny, a wnioski co do wymiaru kary sformułowane w środku odwoławczym błędne.

Niewspółmierność kary jest oczywiście pojęciem ocennym, lecz zasadnie przyjmuje się, że zachodzić może tylko wówczas, gdyby na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary można było przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd I instancji, a karą jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego.

Wymierzając oskarżonemu zarówno kary jednostkowe za poszczególne przestępstwa jak i karę łączną wskazał Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy i szczegółowy na przesłanki, które zadecydowały o wymiarze kary w orzeczonej wysokości. Miał Sąd na względzie stopień winy i stopień społecznej szkodliwości, które ocenił jako znaczne, a także rodzaj i rozmiar szkody wyrządzonej przypisanymi oskarżonemu występkami, które godziły w różne dobra chronione prawem. Musiał uwzględnić także Sąd wcześniejszą karalność oskarżonego i okoliczność, że dwóch z czterech przypisanych czynów oskarżony dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa z art. 64 § 1 k.k. Dlatego wymierzoną oskarżonemu karę sąd odwoławczy uznał za słuszną i odpowiadającą celom, jakie kara ma spełnić zarówno w odniesieniu do prewencji ogólnej jak i indywidualnej.

Reasumując, jako że Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku ani uchylenia tego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, zaskarżony wyrok utrzymano w mocy, a oskarżonego z uwagi na jego obecną sytuację materialną zwolniono od kosztów za postępowanie odwoławcze.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE