Sygn. akt. IV Ka 49/13
Dnia 26 marca 2013 r.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący SSO Agata Regulska
Sędziowie SSO Grzegorz Szepelak
SSO Dorota Kropiewnicka (spr.)
Protokolant Justyna Gdula
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Czesława Twardowskiego
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 marca 2013 r.
sprawy K. G.
w przedmiocie wydania wyroku łącznego
na skutek apelacji wniesionej przez skazanego
od wyroku łącznego Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Śródmieścia
z dnia 22 listopada 2012 r. sygn. akt V K 508/12
I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchyla orzeczenia zawarte w pkt I i III jego części dyspozytywnej i w powyższym zakresie na podstawie art. 17 § 1 pkt 7 kpk postępowanie w sprawie umarza;
II. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
III. zwalnia skazanego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.
Sygn. akt: IV Ka 49/13
Skazany K. G. wniósł o wydanie wobec niego wyroku łącznego uwzględniającego zapadłe wyroki jednostkowe i orzeczenie kary łącznej przy wykorzystaniu reguły absorpcji.
W wyroku łącznym z dnia 22 listopada 2012 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia- Śródmieścia ustalił, ze wobec skazanego wydano następujące wyroki jednostkowe:
1. Sądu Rejonowego dla Wrocławia Krzyków z dnia 09 stycznia 2006 roku w sprawie o sygn. akt II 1 K 756/05 na karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności za czyn z art. 280 § 1 k.k., popełniony w dniu 18 września 2005 roku, zaliczono okres tymczasowego aresztowania 19.09.2005 r. -09.01.2006r., karę pozbawienia wolności odbył w całości: 15.03.2007r. – 19.01.2008r.;
2. Sądu Rejonowego dla Wrocławia Krzyków z dnia 09 lutego 2006 roku w sprawie o sygn. akt II 1 K 782/05 na karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3( trzech) lat za czyn z art. 276 k.k., popełniony w dniu 18 lipca 2005 roku, postanowieniem z dnia 12 lutego 2008 roku zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary, karę pozbawienia wolności odbył w całości w okresie od 06.05.2008 r. do 06.01.2009 r.;
3. Sądu Rejonowego dla Wrocławia Śródmieścia z dnia 18 kwietnia 2006 roku w sprawie o sygn. akt II K 1947/05 na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 (pięciu) lat za czyn z art. 244 k.k., popełniony w dniu 28 grudnia 2004roku, postanowieniem z dnia 25 maja 2010r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary;
4. Sądu Rejonowego dla Wrocławia Śródmieścia z dnia 19 lipca 2006 roku, w sprawie o sygn. akt V K 747/05 na karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 (czterech) lat i na podstawie art. 33 § 2 k.k. na karę grzywny w wymiarze 146 (stu czterdziestu sześciu) stawek dziennych po 10 (dziesięć) zł każda za czyn z art. 280 § 1 k.k. popełniony w dniu 15 czerwca 2004 roku, zaliczono na poczet grzywny okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od 15.06.2004 r. do 26.08.2004r., postanowieniem z dnia 25 maja 2010 roku zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary;
5. Sądu Rejonowego dla Wrocławia Krzyków z dnia 23 lutego 2007 roku w sprawie po sygn. akt II 1 K 356/06 na karę łączną 3 (trzech) lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 (czterech) lat obejmującą skazania na kary: - 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności za czyn z art. 280 § 1 k.k., art. 276 k.k. i 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., popełniony w dniu 21 marca 2006 roku, - 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności za czyn z art. 158 § 1 k.k. i 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., popełniony w dniu 19 marca 2006 roku, - 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności za czyn z art. 280 § 1 k.k., popełniony w dniu 19 marca 2006 roku, postanowieniem z dnia 26 maja 2009 roku warunkowo zwolniony na okres próby do dnia 20 września 2011 roku, postanowieniem z dnia 30 września 2010 roku odwołano warunkowe przedterminowe zwolnienie;
6. Sądu Rejonowego dla Wrocławia Krzyków z dnia 16 listopada 2009 roku w sprawie sygn. akt VII K 1304/09 na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 (dwóch) lat i na podstawie art. 71 § 1 k.k. na karę grzywny w wymiarze 20 (dwudziestu) stawek dziennych po 10 (dziesięć) zł. każda za czyn z art. 178a § 1 k.k., popełniony w dniu 17 września 2009 roku, na poczet kary grzywny zaliczono okres zatrzymania 17-18 września 2009 roku;
7. Sądu Rejonowego dla Wrocławia Krzyków z dnia 11 sierpnia 2010 roku w sprawie o sygn. akt VII K 626/10 na karę 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności za czyn z art. 280 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., popełniony w dniu 27 marca 2010 roku, zaliczono okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od 11 kwietnia 2010 roku do 06 sierpnia 2010 roku;
8. Sądu Rejonowego dla Wrocławia Śródmieścia z dnia 08 lutego 2011 roku w sprawie o sygn. akt V K 965/10 na karę 2 (dwóch) pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 (pięć) lat za czyn z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. popełniony w dniu 09 marca 2010 roku, zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 07 czerwca 2011 roku w sprawie o sygn. akt IV Ka 402/11 uchylającym orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności.
Przy takich ustaleniach Sąd Rejonowy dla Wrocławia- Śródmieścia:
I. na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. i art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. rozwiązał wcześniej orzeczone węzły kar łącznych i połączył kary jednostkowe pozbawienia wolności wymierzone skazanemu K. G. (G.) wyrokami opisanymi w punktach I, II, III, IV części wstępnej wyroku łącznego i wymierzył mu karę łączną 4 ( czterech) lat pozbawienia wolności;
II. na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. i art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył kary jednostkowe pozbawienia wolności wymierzone skazanemu K. G. (G.) wyrokami opisanymi w punktach VII i VIII części wstępnej wyroku łącznego i wymierzył mu karę 3 ( trzech) lat i 6 ( sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;
III. na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej w punkcie I części dyspozytywnej niniejszego wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył skazanemu okresu kar dotychczasowo odbytych oraz okres rzeczywistego pozbawienia wolności, tj. od 15 czerwca 2004 roku do 26 sierpnia 2004 roku, od 19 września 2005 roku do 09 stycznia 2006 roku, od 25 kwietnia 2006 roku do 28 lutego 2007 roku, od 15 marca 2007 roku do 19 stycznia 2008 roku, od 06 maja 2008 roku do 06 stycznia 2009 roku, od 06 sierpnia 2010 roku do 29 października 2010 roku;
IV. na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej w punkcie II części dyspozytywnej niniejszego wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył skazanemu okresy rzeczywistego pozbawienia wolności, tj.
- od 11 kwietnia 2010 roku do 6.08.2010 roku
- okresy kar dotychczas odbytych;
V. na podstawie art. 572 k.p.k. w pozostałym zakresie, obejmującym połączenie kar orzeczonych wyrokami opisanymi w punktach V- VI części wstępnej wyroku postępowanie w sprawie wydania wyroku łącznego umorzył;
VI. orzeczenia z wyroków podlegających łączeniu nie objęte niniejszym wyrokiem łącznym pozostawił do odrębnego wykonania;
VII. na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych związanych z wydaniem wyroku łącznego.
Apelację od powyższego wyroku wniósł skazany, który zarzucił mu rażącą niewspółmierność kary, wskazując że w jego ocenie zasługuje on na skorzystanie z reguły absorpcji i wnosząc o stosowne obniżenie kary łącznej orzeczonej w pkt II części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja skazanego skutkowała częściową zmianą zaskarżonego wyroku, choć z innych przyczyn niż zostały w niej wskazane. Wydając wobec skazanego nowy wyrok łączny Sąd Rejonowy odwołał się bowiem do normy art. 575 § 1 kpk, uznając że wydanie wobec skazanego kolejnego wyroku skazującego skutkowało utratą mocy przez poprzedni wyrok łączny, a to wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Krzyków z dnia 25 lipca 2011 r. (sygn. akt: VII K 1339/10). Stanowisko takie było jednak nieuzasadnione, co skutkowało częściową wadliwością zaskarżonego wyroku, który w zakresie rozstrzygnięć zawartych w pkt I i III jego części dyspozytywnej naruszał zasadę powagi rzeczy osądzonej i w tej właśnie części podlegał stosownej zmianie.
Zgodnie z art. 575 § 1 kpk jeżeli po wydaniu wyroku łącznego zachodzi potrzeba wydania nowego wyroku łącznego, z chwilą jego wydania poprzedni wyrok łączny traci moc. Potrzeba wydania nowego wyroku łącznego zachodzi zwłaszcza wtedy, gdy ujawni się kolejny wyrok skazujący, która dawać będzie podstawę do innego połączenia kar niż to nastąpiło w poprzednim wyroku łącznym.
Błędne było jednak stanowisko Sądu I instancji, że ujawnienie się nowego wyroku jednostkowego w każdym wypadku skutkuje całościową utratą mocy przez poprzednio wydany wyrok łączny. W orzecznictwie sądowym utrwalone jest bowiem stanowisko, zgodnie z którym użyte w art. 575 § 1 kpk wyrażenie "wyrok łączny traci moc" oznacza, że z chwilą wydania nowego wyroku łącznego tracą moc zawarte w poprzednim wyroku łącznym wyłącznie te jego rozstrzygnięcia o połączeniu kar lub środków karnych, bądź o umorzeniu postępowania na podstawie art. 572 k.p.k., które objęte zostały nowym wyrokiem łącznym , wydanym w związku z powstałą po wydaniu pierwszego wyroku łącznego potrzebą orzeczenia nowej kary łącznej, wynikającą z przesłanek prawnomaterialnych opisanych w art. 85 kk. Wydanie wyroku łącznego nie uchyla więc poprzedniego wyroku łącznego w całości, a jedynie w zakresie tych jego części, które zostały objęte nowym rozstrzygnięciem (tak np. uchwała SN z dnia 29 października 2012 r., I KZP 15/12, OSNKW 2012/11/111, wyrok SN z dnia 11 lipca 2012 r., II KK 161/12, Prok.i Pr.-wkł. 2012/10/19, postanowienie SN z dnia 19 maja 2011 r., I KZP 4/11, OSNKW 2011/6/49).
Skoro więc Sąd Rejonowy uznał, że ujawniony wyrok skazujący wydany przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia- Śródmieścia w dniu 08 lutego 2011 r. (sygn. akt: V K 965/10) dotyczył czynu, który nie pozostawał w zbiegu z przestępstwami, za które K. G. został skazany wyrokami opisanymi w pkt I-IV części wstępnej wyroku łącznego, to niewątpliwie nie zachodziła ponowna potrzeba łączenia kar orzeczonych ww. wyrokami. W powyższym zakresie utrzymywała się prawomocność materialna wydanego uprzednio wyroku łącznego, w którym orzeczono wobec skazanego karę łączną 4 lat pozbawienia wolności. Ponowne orzekanie przez Sąd I instancji w przedmiocie łączenia wskazanych wyżej kar jednostkowych naruszało powagę rzeczy osądzonej, wynikającej z wyroku łącznego Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Krzyków z dnia 25 lipca 2011 r. (sygn. akt: VII K 1339/10). W powyższym zakresie postępowanie było więc niedopuszczalne i powinno zostać umorzone w oparciu o art. 17 § 1 pkt 7 kpk.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok zmienił, w ten sposób, że uchylił orzeczenia zawarte w pkt I i III jego części dyspozytywnej i w powyższym zakresie postępowanie w sprawie umorzył.
W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok przedstawiał się jako prawidłowy i należało utrzymać go w mocy. Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że w odniesieniu do czynów objętych wyrokami opisanymi w pkt VII i VIIII części wstępnej wyroku łącznego zachodzą podstawy do orzeczenia kary łącznej opisane w art. 85 kk. Orzeczona wobec skazanego kara łączna 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności nie raziła przy tym surowością i adekwatnie oddawała zachodzące między poszczególnymi czynami związki przedmiotowo-podmiotowe. Jednocześnie Sąd I instancji w pełni zasadnie wskazał, że istotą wydania wyroku łącznego nie powinno być dążenie do polepszania sytuacji prawnej skazanego, lecz orzeczenie kary łącznej zgodnej z dyrektywami wynikającymi z art. 86 § 1 kk w zw. z art. 53 § 1 kk. W świetle wielokrotnej karalności skazanego za przestępstwa przeciwko mieniu, obejmującej przy tym działanie w warunkach powrotu do przestępstwa (art. 64 § 1 kk) orzeczona z zastosowaniem reguły asperacji kara łączna pozostawała adekwatna do wszystkich ujawnionych w sprawie okoliczności faktycznych.
Na marginesie wskazać przy tym należy, że powołanie się przez Sąd Rejonowy w części wstępnej wyroku na fakt karalności skazanego m.in. za przestępstwo z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk stanowiło wynik oczywistej omyłki pisarskiej, bowiem w świetle treści wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Śródmieścia z dnia 08 lutego 2011 r. (sygn. akt: V K 965/10) nie budziło wątpliwości, że skazanemu przypisano wówczas czyn z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk. Wskazana omyłka nie miała jednak żadnego wpływu na treść merytorycznego rozstrzygnięcia Sądu I instancji, a zwłaszcza na wysokość orzeczonej wobec skazanego kary łącznej.
Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy nie podzielił zarzutów skarżącego dotyczących wysokości orzeczonej kary, uznając że wymierzona wobec niego w pkt II części dyspozytywnej wyroku kara łączna 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności nie raziła swą surowością.
Mając na uwadze sytuację osobistą i majątkową skazanego Sąd Okręgowy zwolnił go z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.