Sygn. akt

III AUa 83/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Irena Mazurek

Sędziowie:

SSA Janina Czyż (spr.)

SSA Barbara Gonera

Protokolant

st.sekr.sądowy Małgorzata Leniar

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2013 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku Szpitala (...) w J.

z udziałem zainteresowanych: J. P., Ł. T.,

A. W., M. S., M. L.i(...)(...)w J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w J.

o ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

na skutek apelacji wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Krośnie

z dnia 1 października 2012 r. sygn. akt IV U 624/12

uchyla zaskarżony wyrok oraz poprzedzające go decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w J. z 19 marca 2012 r. i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania bezpośrednio temu organowi rentowemu

Sygn. akt III AUa 83/13

UZASADNIENIE

Decyzjami z dnia 19 marca 2012 r. wydanymi dla Ł. T., J. P., A. W., M. S., M. L.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt. 3 w związku z art. 91 ust. 5, art. 18 ust. 1, art. 20 ust. 1 i art. 46 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2009 r. Nr 205 poz. 1585 ) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( Dz. U. z 2008 r. nr 164 , poz. 1027 ), stwierdził, że podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia: emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe oraz zdrowotne w/w ubezpieczonych, podlegających ubezpieczeniom jako pracownicy u płatnika składek Szpitala (...) w J., za oznaczone w poszczególnych decyzjach miesiące, stanowią kwoty wskazane w decyzjach.

W odwołaniach od powyższych decyzji płatnik składek – Szpital (...) w J. wnosił o ich zmianę i orzeczenie, że nie jest on płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne za w/w ubezpieczonych.

Szpital (...) w J. podnosił, że zgodnie z art. 4 pkt 2 lit. a zd. drugie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnikiem składek ubezpieczeniowych za zainteresowanych, z tytułu umów zlecenia powinien być zleceniodawca, dlatego niewłaściwe jest stosowanie tu art. 8 ust. 2a przepisów powołanej wyżej ustawy.

Odpowiadając na odwołanie O/ZUS w J. podtrzymał swoje stanowisko.

Wyrokiem z dnia 1 października 2012 r. sygn. akt IV U 624/12 Sąd Okręgowy w Rzeszowie Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołania oraz zasądził od wnioskodawcy Szpitala (...) w J. na rzecz zainteresowanego (...) (...)kwotę 60 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Uznał bowiem, że płatnikiem składek dla zainteresowanych pozostających w stosunku pracy ze Szpitalem (...) w J. i jednocześnie wykonujących na jego rzecz pracę w ramach umów cywilnoprawnych zawartych z (...) – jest Szpital (...) w J.. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zainteresowanych stanowi łączny przychód uzyskany przez nich z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy i wspomnianych umów zlecenia. Tak więc Szpital (...) w J., ustalając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Ł. T., J. P., A. W., M. S., M. L.powinien zsumować ich wynagrodzenie z umowy zlecenia i ze stosunku pracy. Sąd Okręgowy powołał się na treść art. 8 ust. 2a s.u.s., art. 4 pkt 2 lit.a s.u.s.. art. 18 ust. 1a s. u. s. oraz art. 477 ( 14) § 1 kpc.

Powyższy wyrok zaskarżył Szpital (...) w J., zarzucając naruszenie prawa materialnego tj. art. 8 ust. 2a ustawy systemowej z 13 października 1998 r. – poprzez błędną wykładnię i zastosowanie, co doprowadziło do ustalenia, że zainteresowani nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownicy zatrudnieni w (...).

Skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku lub jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W odpowiedzi na apelację Szpitala (...) w J., zainteresowany (...) (...) wniósł o oddalenie apelacji w całości oraz o zasądzenie od Szpitala (...) w J. na swoja rzecz kosztów zastępstwa adwokackiego.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie zważył co następuje :

Przedmiotem sporu w sprawie była wysokość podstawy wymiaru składek ustalona przez ZUS Oddział w J. decyzjami z dnia 19 marca 2012 r. wydanymi dla płatnika składek Szpitala (...) w J.. Decyzje te stwierdzają wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalno – rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne za miesiące wskazane w decyzjach dla Ł. T., J. P., A. W., M. S. oraz M. L., podlegających w/w ubezpieczeniom jako pracownicy u tegoż płatnika składek.

Bezspornym w sprawie jest, iż zainteresowani w okresach wskazanych
w decyzjach byli zatrudnieni na podstawie umów o pracę w Szpitalu (...) w J. i z tego tytułu byli zgłoszeni do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Jako pracownicy Szpitala zawarli umowy z (...) (...) (...), którego ze Szpitalem (...) w J. łączyła umowa o świadczenia zdrowotne.

Wychodząc z ustawowej definicji pracownika dla celów ubezpieczeń społecznych z art. 8 ust 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, organ rentowy w zaskarżonych decyzjach, ustalił podwyższoną o przychód uzyskany z umowy zlecenia podstawę wymiaru składek u płatnika, którym jest Szpital – jako pracodawca na rzecz którego w istocie zainteresowani świadczyli dodatkową pracę na podstawie umów zlecenia zawartych z osobą trzecią. Sąd Okręgowy, wydając zaskarżony wyrok potwierdził legalność powołanych wyżej decyzji ZUS .

Sąd Apelacyjny rozpoznając apelację Szpitala (...) w J. od wyroku Sądu I instancji stwierdził, że przedmiotowe decyzje ZUS należy uznać za przedwczesne. Podstawowym skutkiem uznania osoby wskazanej w art. 8 ust 2a ustawy systemowej za pracownika, jest objęcie jej obowiązkowymi ubezpieczeniami: emerytalno – rentowym , chorobowym i wypadkowym tak jak pracownika na podstawie art. 6 ust 1 pkt 1 , art. 11 ust 1 i art. 12 ust 1 ustawy systemowej .W związku z tym osoba ta podlega obowiązkowi zgłoszenia z tego tytułu do wymienionych ubezpieczeń społecznych. Obowiązek ten obciąża płatnika składek zgodnie z art. 36 ust 1 i 2 ustawy systemowej (por. wyrok SN z 22.02.2010r. I UK 259/09 publ. Lex nr 588727).

Skoro zatem płatnik składek nie dopełnił tego obowiązku, to organ rentowy w trybie art. 83 § 1 pkt. 1 ustawy systemowej w pierwszej kolejności powinien wydać decyzję o objęciu zainteresowanych obowiązkiem ubezpieczenia społecznego u tego płatnika składek, tak jak pracownika z tytułu umowy zlecenia zawartej przez nią z osobą trzecią, a świadczonej w istocie na rzecz swojego pracodawcy.

Powyższa decyzja o podleganiu ubezpieczeniom określi jego tytuł oraz płatnika składek, a ewentualny spór w postępowaniu odwoławczym rozstrzygnie zasadność zgłaszanych przez apelującego zarzutów. W postępowaniu tym zbadany może być charakter umów łączących Szpital z (...), co będzie decydować o tytule do objęcia zainteresowanych obowiązkowymi ubezpieczeniami (ale i o wysokości składek).

Dopiero dysponując powyższą decyzją ustalającą podleganie ubezpieczeniom społecznym, organ rentowy w przypadku braku zgłoszenia przez płatnika składek deklaracji korygujących podstawę wymiaru składek, może wydać decyzje określające wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne u płatnika składek z uwzględnieniem przychodu z tytułu umowy zlecenia w podstawie wymiaru składek z tytułu umowy o pracę .

Kolejność wydania w/w decyzji uzasadniona jest również przedmiotem postępowania odwoławczego wyznaczonego przez treść tych decyzji, jak również wagą procesową postępowania odwoławczego w sprawie o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego (od wyroku Sądu II instancji przysługuje skarga kasacyjna).

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny zgodnie z treścią art. 477 14a k. p. c. orzekł jak w sentencji wyroku .