Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 137/12
POSTANOWIENIE
Dnia 20 grudnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSN Anna Owczarek (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa R. Przedsiębiorstwa Budowlanego I. R. Spółki Jawnej w K.
przeciwko Mieszkaniowej Spółdzielni Budownictwa Ekologicznego w upadłości
likwidacyjnej z siedzibą w G.
o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 20 grudnia 2012 r.,
zażalenia strony pozwanej
na orzeczenie o kosztach procesu zawarte w punkcie drugim postanowienia
Sądu Okręgowego
z dnia 23 lutego 2012 r.,
1) prostuje oczywistą omyłkę w oznaczeniu siedziby powoda
w zaskarżonym postanowieniu z "K. " na "K. " we
właściwym przypadku;
2) zmienia punkt 2) zaskarżonego postanowienia w ten
sposób, że pozostawia rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania zażaleniowego sądowi pierwszej instancji.
Uzasadnienie
2
Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 23 lutego 2012 r. na skutek zażalenia
powoda R. Przedsiębiorstwa Budowlanego I. R. Sp. j. w K. na postanowienie Sądu
Rejonowego z dnia 21 października 2011 r. w przedmiocie umorzenia
postępowania uchylił zaskarżone postanowienie oraz zasądził od pozwanej
Mieszkaniowej Spółdzielni Budownictwa Ekologicznego w G. na rzecz powoda
kwotę 17.140 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.
Zażalenie na powyższe orzeczenie w części dotyczącej rozstrzygnięcia
o kosztach postępowania wniosła pozwana. Dochodząc uchylenia postanowienia
i pozostawienia rozstrzygnięcia co do nich sądowi pierwszej instancji w orzeczeniu
kończącym postępowanie w sprawie, ewentualnie zmiany postanowienia poprzez
odstąpienie na podstawie art. 102 k.p.c. od obowiązku zwrotu kosztów
postępowania przez pozwaną na rzecz powoda, ewentualnie zmiany poprzez
zasądzenie zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego na rzecz powoda
i obciążenia kosztami postępowania Skarb Państwa, ponadto przyznania
skarżącemu zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego wg norm przepisanych
skarżąca wskazała, iż Sąd Okręgowy uwzględniając zażalenie uchylił wadliwe
orzeczenie Sądu Rejonowego, a z rozstrzygnięcia o kosztach wynika, że
odpowiedzialnością za wynik postępowania zażaleniowego obciążył skarżącego,
choć wydanie błędnego orzeczenia obciąża Sąd a nie stronę. Pozwana zarzuciła,
że Sąd Okręgowy powinien rozstrzygnąć w przedmiocie kosztów w oparciu
o przepis art. 108 § 2 k.p.c., ewentualnie na podstawie art. 102 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył:
Przepis art. 108 § 2 k.p.c. stanowi, że sąd drugiej instancji, uchylając
zaskarżone orzeczenie i przekazując sprawę sądowi pierwszej instancji do
ponownego rozpoznania (art. 386 § 2 i 4 k.p.c.) pozostawia mu rozstrzygnięcie
o kosztach postępowania w instancji odwoławczej. Norma powyższa jest realizacją
zasady akcesoryjności orzeczenia o kosztach postępowania względem
rozstrzygnięcia w przedmiocie żądania pozwu oraz, wiodącej w odniesieniu do
kosztów postępowania, reguły odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 § 1 i art.
100 k.p.c.). Konsekwentnie, niezależnie od wyniku postępowania odwoławczego,
3
orzeczenie o sposobie rozliczenia związanych z nim kosztów będzie
podporządkowane zasadzie rozstrzygnięcia co do istoty sporu, od której ustawa
z oznaczonych przyczyn dopuszcza wyjątki (m.in. art. 101, 102, 103 k.p.c.),
i nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie (art. 108 § 1 zd. 1
k.p.c.). Sąd Okręgowy, który wydał postanowienie kasatoryjne, z uwagi na
przedmiot i skutki procesowe zrównane z orzeczeniem o uchyleniu orzeczenia
i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania, rozstrzygając o zwrocie kosztów
postępowania zażaleniowego naruszył zakres kognicji wynikający ze wskazanych
przepisów.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw.
z art. 39815
§ 1 k.p.c. postanowił jak wyżej. Oczywistą omyłkę w oznaczeniu
siedziby powoda w zaskarżonym postanowieniu sprostowano w oparciu o art. 350
§ 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. i art. 39821
k.p.c.