Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 143/12
POSTANOWIENIE
Dnia 20 grudnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
SSN Anna Owczarek
ze skargi pozwanego W. M.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego
z dnia 25 października 2006 r.,
w sprawie z powództwa Banku Polska Kasa Opieki Spółki Akcyjnej w W.
IV Oddziału w L.
przeciwko B. M., W. M. i R. M.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 20 grudnia 2012 r.,
zażalenia pozwanego W. M.
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 16 kwietnia 2012 r.,
1) oddala zażalenie;
2) zasądza od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego na rzecz
adwokat A. L. z Kancelarii Adwokackiej w L., ul. O.[…],
kwotę 5400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) wraz
z należnym podatkiem od towarów i usług tytułem
kosztów pomocy prawnej udzielonej skarżącemu
w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 16 kwietnia 2012 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
o wznowienie postępowania wniesioną przez pozwanego W. M., działając na
podstawie art. 410 § 1 k.p.c. Uznał, że wniesienie tej skargi nastąpiło
z uchybieniem pięcioletniego terminu określonego w art. 408 k.p.c., a skarżący,
jako podstawę skargi, wskazał jedynie na wykrycie nowych okoliczności i środków
dowodowych, a nie zarzucał pozbawienia go możności działania lub nienależytej
reprezentacji w sprawie, w której doszło do wydania zaskarżonego skargą
prawomocnego wyroku z dnia 25 października 2006 r., sygn. akt I ACa 510/06.
W zażaleniu na powyższe postanowienie odrzucające skargę skarżący
zarzucił, że zaskarżone postanowienie wydano przed ustanowieniem pełnomocnika
z urzędu, nadto że był on pozbawiony de facto możliwości działania sensu largo
i należytej obrony swoich interesów, a wreszcie, że w wydaniu zaskarżonego
postanowienia uczestniczył sędzia J. N., który brał udział w wydaniu w sprawie
wcześniejszych orzeczeń co do wznowienia postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Rację ma Sąd drugiej instancji, że wniesiona w dniu 2 kwietnia 2012 r.
skarga o wznowienie postępowania złożona została po upływie terminu
pięcioletniego, określanego w art. 408 k.c., licząc od uprawomocnienia się wyroku
Sądu Apelacyjnego wydanego w dniu 25 października 2006 r. w sprawie
oznaczonej sygnaturą akt I ACa 510/06. Uzasadniało to jej odrzucenie na
podstawie art. 410 § 1 k.p.c. wskutek wniesienia po upływie przepisanego w art.
408 k.p.c. terminu.
Zasadnie wywiódł Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu zaskarżonego
postanowienia, że nie wystąpiły wyjątki określone w art. 408 k.p.c. i pozwalające na
niestosowanie 5-letniego terminu, ponieważ skarżący nie wskazywał w podanych
w skardze podstawach, aby został pozbawiony możności działania lub nie był
należycie reprezentowany w postępowaniu, którego wznowienia się domaga.
W podstawach skargi skarżący wskazał jedynie na podstawy restytucyjne
powołując się na wykrycie nowych okoliczności i środków dowodowych, twierdząc
że nie mógł z nich skorzystać w poprzednim postępowaniu.
3
Okoliczność ta przesądziła o zastosowaniu pięcioletniego terminu jako
maksymalnego do wniesienia skargi o wznowienie postępowania z mocy art. 408
k.p.c. i uzasadniała trafną ocenę, że skargę wniesiono już po jego upływie.
Oceny tej nie podważa próba żalącego powoływania się dopiero w zażaleniu
na zaniechanie poczynienia przez Sąd istotnych ustaleń, mające być przyczyną
„faktycznego pozbawienia możliwości działania sensu largo…” i pozbawienia
skarżącego należytej obrony swoich interesów prawnych. Sąd Apelacyjny zasadnie
ocenił bowiem upływ terminu do wniesienia skargi z uwzględnieniem wskazanych
w niej przez skarżącego podstaw.
Również wydanie zaskarżonego postanowienia przed ustanowieniem dla
skarżącego pełnomocnika z urzędu nie uzasadnia tezy, że został on pozbawiony
możności obrony swoich praw, ponieważ osobiście sporządzona przez skarżącego
obszerna 6-stronicowa skarga o wznowienie postępowania nie wskazuje na
nieporadność działań żalącego.
Wbrew twierdzeniom skarżącego nie doszło również do naruszenia art. 49
k.p.c., ponieważ żalący nie wykazał aby wcześniej występował z wnioskiem
o wyłączenie sędziego J. N., a nadto udział tego sędziego w składzie wydającym
zaskarżone postanowienie nie skutkował naruszeniem art. 413 k.p.c. Przepis ten
wyłącza od orzekania w postępowaniu ze skargi o wznowienie tylko tego sędziego,
którego udziału lub zachowania się w poprzednim procesie dotyczy skarga.
Tymczasem sam żalący w uzasadnieniu zażalenia podnosi, że SSA J. N.orzekał w
innych wcześniejszych sprawach, ale nie w poprzednim procesie toczącym w
sprawie oznaczonej odpowiednio I ACa 510/06 i I C 684/05, przed Sądami obu
instancji, w których wznowienia postępowania żalący się domaga.
W tym stanie rzeczy Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na podstawie art.
39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie § 6 pkt 7,
§ 13 ust. 2 pkt 2 i § § 19 i 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
4